Hərbi analitik: “Rusiya Moskvanı lazımi şəkildə qoruya bilmirsə, deməli...”

Xəbər lenti

00:03 / 29-01-2025

Bu gün bələdiyyə seçkiləri keçiriləcək

23:38 / 28-01-2025

Hüquqşünas: “Tövsiyə edirəm ki, "Kapital Bank"ın şirin dilinə inanmayın"

21:37 / 28-01-2025

Rusiyanın Azərbaycandakı səfiri XİN-ə çağırılıb

20:01 / 28-01-2025

Milli Məclis bəyanat yayıb

19:14 / 28-01-2025

Folklor İnstitutuna direktor təyin olunub

18:08 / 28-01-2025

Milli Məclisin iclasının gündəliyi açıqlanıb

18:02 / 28-01-2025

Prezident nəqliyyat məsələlərinə həsr olunmuş müşavirə keçirib - Yenilənib - Fotolar

18:00 / 28-01-2025

Nigar Ağayeva yüksək vəzifəyə təyin olunub

17:53 / 28-01-2025

Məhkəmə-Hüquq Şurasında Komitə və Şuranın tərkibi formalaşdırılıb

17:36 / 28-01-2025

Azərbaycan çempionatı: mükafat fondu açıqlanıb

17:23 / 28-01-2025

ARDNF-in aktivləri 60 milyard dolları ötüb

17:18 / 28-01-2025

XİN adından saxta məlumatlar yayılır - Fotolar

17:13 / 28-01-2025

Yeni okean və qitə yarana bilər - Foto

17:00 / 28-01-2025

Sabah “ASAN xidmət” və “ASAN kommunal” mərkəzləri işləməyəcək

16:32 / 28-01-2025

Prezident Miqrasiya Məcəlləsinə dəyişikliyi təsdiqləyib

16:28 / 28-01-2025

2025-ci ilin ilk “Ulduz”u çap olunub - Foto

16:18 / 28-01-2025

Bələdiyyə seçkiləri ilə bağlı “qaynar xətt” fəaliyyət göstərəcək

16:10 / 28-01-2025

Bakıda polisə silahlı müqavimət göstərən şəxs güllələnib

15:59 / 28-01-2025

“Microsoft” TikTok-u almaq üçün danışıqlar aparır

15:35 / 28-01-2025

Zakir Həsənov Səudiyyə Ərəbistanının Baş Qərargah rəisi ilə görüşüb

15:30 / 28-01-2025

Səfirliyimizin birinci katibinin diplomatik fəaliyyətinə xitam verilib

15:26 / 28-01-2025

Şirkət işçilərinə mükafat vermək üçün qeyri-adi üsuldan istifadə edib

15:01 / 28-01-2025

Lənkəranda sərnişin avtobusu aşıb - Xəsarət alanlar var - Yenilənib

14:47 / 28-01-2025

Nazirlik işçisinə cinayət işi açılıb

14:43 / 28-01-2025

Mask yəhudiləri qəzəbləndirib: ən böyük təşkilat “X” platformasını tərk edir

14:39 / 28-01-2025

Şahin Bağırov: "Hamı maaşını alacaq"

14:32 / 28-01-2025

Odessada taxıl anbarı, avtomobillər və evlər vurulub - Foto

14:25 / 28-01-2025

Məzahir Pənahov: "Məntəqələrdə səsvermə üçün tam şərait yaradılıb"

14:15 / 28-01-2025

ABŞ-da miqrant “ovu”: məktəb, xəstəxana və kilsədə də onları axtarırlar

13:53 / 28-01-2025

Azərbaycanın dövlət borcu açıqlanıb

Xəbər lentinin davamı

Ən çox oxunanlar

23:10 / 26-01-2025

Lukaşenko prezident seçkilərinin qalibidir - (Yenilənib)

19:23 / 24-01-2025

Putin Trampın son təhdidlərini hiyləgər oyun sayır

22:56 / 24-01-2025

Baş nazir: "Xaricdən dəstək alan bəzi qruplar hökuməti devirmək istəyir"

15:50 / 24-01-2025

Dövlət Agentliyində korrupsiya: beş quruma məlumat verilib

18:01 / 25-01-2025

"Səbail" "Kəpəz"ə qalib gəlib

16:40 / 26-01-2025

İlon Mask ifrat sağçı Almaniya arzulayır

00:15 / 24-01-2025

Türkiyə İraqda şəhid verib

14:12 / 25-01-2025

Demi Mur "Oskar"-a namizədlər siyahısındadır

19:01 / 24-01-2025

Qafqaz dağlarında 3300 yaşı olan qala tapılıb

16:41 / 24-01-2025

"Turan Bank” cərimələnib

23:40 / 25-01-2025

Xəzər dənizində zəlzələ olub

15:33 / 24-01-2025

"Turan Tovuz" braziliyalı hücumçu ilə anlaşıb

Hərbi analitik: “Rusiya Moskvanı lazımi şəkildə qoruya bilmirsə, deməli...” - Müsahibə
Tarix: 19-09-2023 13:48 | Bölmə: Müsahibə

Şirift ölçüsü:

Pavlo Narojnı deyir ki, Rusiyada hərbi obyektlər çoxdur və ruslar bunları hücumlardan qoruya bilməyəcəklər

Tanınmış hərbi analitik, “Reaktivna Poşta” şirkətinin təsisçisi Pavlo Narojnı Rusiya-Ukrayna müharibəsi və hazırda Rusiya hərbi sənayesinin vəziyyəti ilə bağlı Ukrayna KİV-inə (UNİAN) müsahibə verib.

Reyting.az müsahibənin maraqlı olduğunu nəzərə alaraq təqdim edir:

- Rusiya hərbi sənaye fabriklərində, müəssisələrində, rus ordusunu təchiz edən neft anbarlarında sistemli partlayış və yanğınlar ilk dəfə deyil ki, müşahidə olunur. Rusiya bu kontekstdə özünü qoruya bilirmi?

- Biz rusların zenit və raket əleyhinə müdafiə sistemlərində sistemli boşluqlar görürük. Təbii ki, onlar “S-300” və “S-400” kimi güclü komplekslərlə silahlanıblar. Lakin biz Ukrayna ordusunun kifayət qədər sarsıdıcı zərbələr endirməyə qadir olduğunu da görə bilərik. Bunlar qeyri-standart və “qeyri-kitab” yanaşmalarından istifadə sayəsində mümkündür. Məsələn, “karton” və ya “taxta” dronlarla həyata keçirilən aerodrom zərbələrinə baxa bilərsiniz. Hava hücumundan müdafiə sistemləri belə dronları görmür, çünki onlar elektromaqnit şüalanmalar əks etdirmirlər, ona görə də radarlarda görünmürlər.

Raketlərin istifadəsindən danışsaq, Sevastopoldakı gəmi təmiri zavoduna bu yaxınlarda edilən hücumu xatırlaya bilərik. Zərbə üçün hansı raketdən istifadə edildiyini dəqiq bilmirik - o, modernləşdirilmiş Ukrayna “Neptun”ları, “Storm Shadov” raketləri də ola bilərdi.

Biz Sevastopola atılan raketlərin sayını da bilmirik, yalnız Rusiya tərəfi təxminən on raketin atıldığını deyirdi. Lakin bu cür raketlər sırf nəzəri cəhətdən düşmənin hava hücumundan müdafiə sistemləri tərəfindən vurulmalıdır. Amma nədənsə vurmadılar. Bu, xüsusən rusların istifadə etdiyi “S-300” və “S-400” sistemlərinin şişirdilmiş xüsusiyyətlərini göstərə bilər. Yaxud, deyək ki, yanlış hədəflərdən istifadə olunub: yəni əvvəlcə hava hücumundan müdafiə sistemlərini ucuz raketlərlə həddən artıq yükləyiblər, sonra isə vurulub.

- Rusiya buna necə cavab verə, zenit müdafiəsini gücləndirə bilərmi?

- Yaxşı, cavab nə ola bilər? Onlar bütün hərbi obyektləri patrul edəcək çox sayda insanı götürə bilərlər. Ancaq Rusiya ərazisində minlərlə belə obyekt var. Ona görə də onların hamısını patrul etmək sadəcə, mümkün deyil. Bunun üçün Rusiyanın bütün əhalisinin bu obyektlərin ətrafında rəqs etməsi lazımdır. Yəni heç bir sistemli reaksiya verə bilməyəcəklər. Biz tərəfdən isə belə “tətillər” davam edəcək, bundan sonra da uğurlu olacaq.

- Rusiya hava hücumundan və raketdən müdafiə sistemlərinin işindəki “boşluqlar” haqqında danışarkən, bu, rusların hava hədəflərini vurma təcrübəsinin olmaması ilə bağlıdır, yoxsa əllərində olan sistemlərin sayı ilə?

- Əminik ki, problem daha çox kəmiyyətlə bağlıdır. Rusiya nəhəng ölkədir, orada belə hərbi obyektlərin sayı inanılmaz dərəcədə çoxdur. Axı söhbət sursat istehsalı zavodlarından, hərbi anbarlardan, hərbi hissələrdən, aerodromlardan, liman və enerji infrastrukturundan, neft bazalarından və digər obyektlərdən gedir. Onların hamısı mühafizə olunmalı, hava hücumundan müdafiə sistemləri ilə əhatə edilməlidir.

Düzgün örtülmə üçün lazım olan sistem təyyarə və raket silahlarından qoruya bilən uzun mənzilli raket əleyhinə müdafiə sistemidir. Məsələn, “S-400” sistemləri. Nəzərə almaq lazımdır ki, “S-400” kompleksi Rusiya Federasiyasının arsenalında raketləri vura bilən yeganə kompleksdir. Ruslarda belə sistemlər kifayət qədər deyil. Həmçinin, bu anti-raket qurğularına əlavə olaraq, Rusiyanın “Şahed” və ya “Beaver” kimi alçaq və yavaş uçan dronlardan qoruya bilən sistemlərə ehtiyac var. Onlar ucuzdur, aşağı hündürlükdə - 200 metrə qədər, aşağı sürətlə isə saatda 200 km-ə qədər uçurlar. Bu məqsədlər üçün ən kiçik mənzilli hava hücumundan müdafiə sistemi lazımdır.

Rusiya da özünü qanadlı raketlərdən müdafiə etməlidir, çünki bizdə, xüsusən də “Neptun” var. Amma bizə orta mənzilli sistemlər - Buk formatı, IRIS-T formatı lazımdır. Ona görə də ruslar hər bir strateji obyektdə bir neçə növ hava hücumundan müdafiə və raketdən müdafiə sistemlərindən belə müdafiə qurmalıdırlar ki, o, yaxşı qorunsun. Ancaq bunu etmək sadəcə, mümkün deyil.

Birincisi, bunun üçün yüz milyardlarla dollar lazımdır.

İkincisi, bu pul olsa belə, istehsalın sürəti ilə bağlı sual yaranır. Bir gündə belə kompleksləri sadəcə, götürüb istehsal edə bilməz, onlar zamanla istehsal edilməlidir. Xüsusilə ona görə ki, Ukrayna sistemli şəkildə Rusiyanın raket əleyhinə və hava hücumundan müdafiə sistemlərini məhv edir. Odur ki, Rusiya Ukraynanın hücumlarına cavab olaraq heç nə edə bilməyəcək.

- Rusiya daxilində infrastrukturun qorunmasına belə təcili ehtiyac cəbhədəki vəziyyətə təsir edirmi? Bəlkə Rusiya oradan bəzi silahları götürüb arxaya atır?

- Əksinə, strateji obyektlərdən götürüb cəbhəyə keçirirlər. Çünki əraziləri qorumaq onlar üçün çox vacibdir. Ukrayna eyni qanadlı raketlərdən, xüsusən də “Fırtına kölgəsi”, idarə olunan hava bombalarından, helikopterlərdən istifadə edir. Ruslar isə cəbhə xəttini hava hücumundan müdafiə ilə əhatə etməlidir. Cəbhə xətti 1500 kilometrlik nəhəng ərazidir. Bundan əlavə, biz artıq Ukrayna təyyarələrinin Qara dəniz üzərində sərbəst uçuşlar etdiyini görürük. Yəni ruslara da Krımı örtmək lazımdır. Beləliklə, 1500 km cəbhə xəttində, üstəgəl Ukraynanın Rusiya ilə 1500-2000 km sərhədindən və təxminən 1000 km ilə Krımdan danışmaq olar - onlar böyük əraziləri əhatə etməlidirlər.

- Ukraynanın zərbələri Rusiya hərbi sənayesi üçün nə dərəcədə kritik zərərlidir?

- Mən ümumi iqtisadi miqyasını, o cümlədən bu yaxınlarda vurulan gəmiqayırma zavodunun dəyərini qiymətləndirmək fikrində deyiləm. Sualtı qayıq və gəmi məhv edilib, partlayışların baş verdiyi doklara da ziyan dəyib. Birmənalı şəkildə demək olar ki, bu zavodun infrastrukturu pozulub. Təmir etmək nə qədər başa gələ bilər və onu təmir etmək və ya tikmək üçün nə qədər vaxt lazım olduğunu bilmirəm.

Moskva vilayətinin Posad şəhərindəki artilleriya sursatları zavodunda baş verən partlayışı da qeyd etmək olar. Söhbət belə bir zavodu sıfırdan tikmək üçün milyardlarla dollardan gedir. Əgər aerodromlara zərbələrdən danışırıqsa, onda artıq hər bir təyyarənin qiyməti ilə bağlı sual yaranır. Məsələn, “Tu-22” təyyarələri Rusiyada istehsal olunmur, sadəcə, istehsalı yoxdur. Ona görə də bu təyyarələr konkret məbləği olan resursdur. Yəni söhbət çox bahalı kadrlardan gedir.

Əgər biz hava hücumundan müdafiə sistemlərinin, xüsusən də Krımdakı “S-400”-ün məhv edilməsindən danışırıqsa, onda belə bir sistem 1,2 milyard dollara başa gəlir və ən azı ikisinin məhv edilməsindən xəbərimiz var.

- Rusiyanın hava hücumundan müdafiəsinin kəmiyyət baxımından gücü nədir? Rusiyada nə qədər belə komplekslər var?

- “S-400”-dən danışırıqsa, onların cəmi 50-yə qədəri var. “S-300”-ə gəlincə, onlar yüzlərlədir. Amma indi də belə sistemlərin sayı kifayət qədər deyil.

Binaların damına təkərli hava hücumundan müdafiə sistemlərini qoyduqlarını görürük, çünki bütün bölgələrdə onların uzaq mənzilli hava hücumundan müdafiə və raket əleyhinə sistemləri olmadığı aydındır. Onlar Moskvanı lazımi şəkildə əhatə edə bilmirlərsə, deməli, bölgələrdə vəziyyət daha pisdir.

- Rusiya dağılmış obyektləri, xüsusən də zavodları və ya neft anbarlarını bərpa edə bilirmi?

- Əgər şərti neft bazasından danışırıqsa, onda bunu etmək nisbətən asandır. Və nisbətən kiçik bir məbləğə başa gələcək. Əgər, məsələn, artilleriya döyüş sursatları istehsalı zavodundan və ya gəmi təmiri zavodundan danışırıqsa, deməli, onların tikintisi üçün milyardlarla dollar və bir neçə il lazım gələcək.

E. KAMAL

Ana səhifəyə dön