00:15 / 24-04-2024
Mafiya başçısı bir ölkədən digərinə qaçıb
00:13 / 24-04-2024
Toyun qızğın vaxtında gəlini qaçırmaq istəyiblər
00:11 / 24-04-2024
İrana qarşı sanksiya siyahısı genişləndirilib
00:08 / 24-04-2024
Britaniya döyüş təyyarələrini Polşaya göndərəcək
00:06 / 24-04-2024
Ukraynada partlayışlar baş verib
23:09 / 23-04-2024
Rusiya müdafiə nazirinin müavini saxlanılıb
21:43 / 23-04-2024
Xankəndidə avtomat silah gizlədən şəxs tutulub - Foto
19:22 / 23-04-2024
Rusiyanın reaktiv raket daşıyıcısı Qərb raketlərini üstələyir
18:35 / 23-04-2024
Rusiyada sosial iğtişaşlar başlaya bilər
18:14 / 23-04-2024
Polad daşıyan gəmi körpüyə çırpıldıqdan sonra batıb
18:05 / 23-04-2024
Makron Zelenskiyə yalan vədlər verib
18:05 / 23-04-2024
Pul, reytinq, əxlaq... - Bu verilişlər bağlanacaq?
17:51 / 23-04-2024
Avropa İttifaqı Çini hədələyir
17:33 / 23-04-2024
Ukraynaya göndəriləcək hərbi yardımın böyük hissəsi Avropadadır
17:27 / 23-04-2024
“Səyyar vergi yoxlamasının keçirilməsi Qaydaları”na dəyişiklik edilib
17:14 / 23-04-2024
Paşinyan Ermənistan-Azərbaycan arasında ilk sərhəd dirəyinin fotosunu paylaşıb - Foto
17:07 / 23-04-2024
“Space”ə qalib gələn aparıcı geri dönüb: "Vado Korovinin kanala rəhbərlik edəcəyi bəlli deyil"
16:58 / 23-04-2024
İlham Əliyev “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” beynəlxalq forumda iştirak edir - (Yenilənib)
16:50 / 23-04-2024
Nazirlər Kabineti polis və ya prokurorluğa çağırış qaydasına dəyişikliyi təsdiqləyib
16:23 / 23-04-2024
Dövlət başçısı: "Fransa, Hindistan və Yunanıstan Ermənistanı bizə qarşı silahlandırır"
16:14 / 23-04-2024
İlham Əliyev geri qaytarılan 4 kənddən danışıb
16:10 / 23-04-2024
Azərbaycan-Ermənistan sərhədinin koordinatları dəqiqləşdirilir - Yenilənib
15:53 / 23-04-2024
Prezident: "Ermənistan Naxçıvanla yol əlaqəsini qurmaq imkanını bloklayır"
15:18 / 23-04-2024
60 milyard dollar yardım Ukraynanı tam qələbəyə aparmayacaq
15:10 / 23-04-2024
Azadlıq Partiyası ləğv olunub? - Açıqlama
15:00 / 23-04-2024
Vüqar Səfərli ilə sabiq icra baçısı əfv üçün müraciət edib
14:57 / 23-04-2024
Ceyhun Bayramov Çexiya baş naziri ilə görüşüb
14:46 / 23-04-2024
Prezidentdən Avrasiya İqtisadi Birliyi barədə açıqlama: "Ermənistan istisna olmaqla..."
14:37 / 23-04-2024
Astara sakini 51 kq narkotiklə tutulub
14:12 / 23-04-2024
İnzibati və yardımçı vəzifələrin təsnifatı dəyişir
19:13 / 20-04-2024
Bakıda taxta bazarında yanğın olub - Fotolar (Yenilənib)
22:20 / 20-04-2024
ABŞ Ukraynaya 61 milyard dollar ayırıb
18:56 / 22-04-2024
Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin təkbətək görüşü olub - (Yenilənib) - Fotolar
21:22 / 19-04-2024
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
18:01 / 21-04-2024
Dünyanın idman paytaxtı olması üçün Bakının namizədliyi irəli sürülüb
00:11 / 23-04-2024
Sağlam və uzun ömür yaşamağın 10 asan yolu var - Siyahı
13:54 / 22-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç olub - (Yenilənib)
23:26 / 19-04-2024
Aİ-dən 4 kəndin qaytarılmasına reaksiya: "Davamlı nizamlanmanı tam dəstəkləyirik"
00:37 / 20-04-2024
Hikmət Hacıyev: "Bu, diplomatik və siyasi cəsarətimizin təcəssümüdür"
09:53 / 22-04-2024
Ümid nəğməsi - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
16:10 / 22-04-2024
Ölkələr sürətlə silahlanır - Ümumi hərbi xərclər 2,4 trilyon dolları keçib
20:45 / 19-04-2024
19-cu əsrin solğun dagerreotiplərini bərpa ediblər
“Milli Məclisdə müxalifətçi deputatların sayı çoxaldıla bilər” - Müsahibə
Tarix: 15-10-2018 01:02 | Bölmə: Müsahibə
İqbal Ağazadə: “Müxalifətin sayı parlamentdə çox olduqca onun danışmaq, toparlanmaq və fikir bildirmək imkanları qismən məhdudlaşdırılmalıdır. Hakimiyyətin düşüncəsinə görə, bu cür şəraitə öncədən hazırlıq görmək lazımdır”
Artıq xeyli müddətdir ki, ölkədə ictimai-siyasi proseslər kifayət qədər zəifləyib. Belə demək mümkündürsə, siyasi qüvvələrin fəaliyyəti cəmiyyət tərəfindən hiss olunmur. Son seçkilərdə aparıcı müxalifət partiyalarının iştirak etməməsi isə siyasi fəallığı daha da zəiflədib.
Ölkəmizdə keçirilən sonuncu prezident seçkilərindən sonra növbədənkənar parlament, yaxud boş qalan deputat yerlərinə seçkilərin keçiriləcəyi ilə bağlı müzakirələr də müxalif siyasi qüvvələrin aktivləşməsi üçün yetərli olmadı.
Ümid Partiyasının sədri, sabiq deputat İqbal Ağazadə “Reytinq”də müsahibəyə siyasi proseslərin bu həddə çatmasının səbəbləri ilə bağlı suala cavab verməklə başlayıb:
- Siyasi proseslərin müzakirəsi dağınıq, pərakəndə keçirilir. Çoxsaylı məğlubiyyətdən və nəticəsizlik sindromundan sonra müxalifət hələlik təşkilat olaraq toparlana bilmir. Baxmayaraq ki, cəmiyyətin xeyli hissəsi mövcud hakimiyyətin siyasətinə müxalif mövqedədir - vətəndaş olaraq, insan olaraq, seçici olaraq. Amma siyasi təşkilatların gücü o qədər zəifləyib ki, onlar vəziyyətdən istifadə edib toparlana, ciddi addımlar ata bilmirlər. Təşkilatlar olmayanda siyasi müzakirələr fərdlər arasında gedir, daha çox ictimai xarakter almır. İndi fərdlər daha çox sosial şəbəkələr vasitəsi ilə mövqeyini ifadə eləyir. Amma təşkilatların mövqeyi görünmür. Azərbaycan müxalifəti müzakirələri virtual aləmə keçirib. Sosial şəbəkələr üzərindən hər şey müzakirə olunur, inqilab edilir, torpaq verilir, torpaq alınır... Enerjilərini bu istiqamətdə xərclədikləri üçün ictimai-siyasi mühit formalaşdırmaq çox çətindir.
- Sizcə, proseslər niyə bu məcraya yönəldi? Siyasi mübarizənin sosial şəbəkələrə transferi nəyin nəticəsidir? Hakimiyyət belə istədi, yoxsa müxalifətə belə daha rahatdır?
- Hələlik bu prosesin tam diaqnozunu vermək və kimisə günahlandırmaq doğru olmazdı. İnsan bədənində müqavimət zəifləyəndə xəstəliyə daha tez mübtəla olur, qripləyir və xəstələnir. Müxalifət zəiflədiyi üçün iqtidarın atdığı addımlar bunu daha çox mübarizədən əsas müstəviyə aparıb çıxara bildi. Müxalifət zəif və gücü az olduğundan bu istiqamətdə sürüşməyə meyl etdi. Burada müxalifətin, iqtidarın və ya hakimiyyətin hərəkətindən, ya da hərəkətsizliyindən söhbət getmir.
- Artıq bir neçə ildir ki, deputat mandatınız yoxdur və Milli Məclisdə təmsil olunmursunuz. Bu müddət ərzində Milli Məclis tribunasından çıxış imkanlarının olmaması fəaliyyətinizə necə təsir edir?
- Təbii ki, Milli Məclis siyasətçiyə, siyasi təşkilata hökumətin, dövlət adamlarının fəaliyyətini tənqid və ya təftiş etmək üçün ən optimal tribuna idi. Bir başa ünsiyyətdə təftiş və ya tənqid edə, iradlarını çatdıra bilirdin.
İndi də iradlarımızı çatdırırıq. Amma mətbuat vasitəsi ilə. Oxuyurlarmı, oxumurlarmı, bu təsir edirmi, etmirmi, bu başqa məsələdir.
Parlament tribunasından səslənən iradların, tənqidlərin effekti daha böyükdür, daha ciddidir. Nümayəndəsinin parlamentdə olması siyasi təşkilata ciddi avantaj verir.
- Sizin parlamentdə olduğunuz mühitlə indiki vəziyyət arasında fərq varmı?
- Mən indiki ab-havanı bilmirəm.
- Kənardan müşahidələrinizə görə deyirəm...
- Kənardan görünənlə rəy bildirmək qeyri-peşəkarlıqdır. Hər halda Milli Məclisdəki vəziyyət o dövrlə eyni deyil. Son dövrlər bunu müşahidə etmişəm.
- Amma belə baxanda, millət vəkillərinin əksəriyyəti eyni şəxslərdir. Müxalifəti təmsil edənlər də dəyişməyib, ancaq mövqeləri xeyli yumşalıb. Necə düşünürsünüz, hansısa təzyiq var, yoxsa başqa məsələdir? Mənim hiss etdiyim odur ki, çoxları özü üzərində senzura tətbiq edib...
- Mən 15 ilə yaxın parlamentdə təmsil olunmuşam. Mənə heç vaxt “nəyisə danış, nəyisə danışma”,- deyilməyib. Hətta icra strukturlarında olan dostlarımdan belə hər hansı mesaj almamışam. Mən orada təzyiq hiss etməmişəm. Görünür, siz demiş, özünüsenzura kimi şeylər var. Tutaq ki, insanlar baş verən hadisələrdə bir az hakimiyyətin yanaşmalarından və daxili nizamnamələrdə dəyişikliklər edildiyindən özlərinə senzura tətbiq edirlər. Əvvəl deputat toxunulmazlığı Baş prokurorun təqdimatı əsasında götürülürdü, ondan sonra mandat alınırdı. Təbii ki, əgər barəsində cinayət işi var idisə və cinayəti sübut olunurdusa. Amma indi Milli Məclisdə təmsil olunan deputat barəsində İntizam Komissiyası rəy verə, həmin rəy əsasında Mərkəzi Seçki Komissiyası deputat mandatını ləğv edə bilər. Görünür, bu tip dəyişikliklər deputatların fəaliyyətinə təsir edib. Deputatın mandatdan sadə formada məhrum edilmə proseduru olan yerdə onun daha ehtiyatlı, özünüsenzura ilə davranması normal qarşılanmalıdır.
- Ümumiyyətlə, hakimiyyətin bir qolunun - qanunverici orqanın bu hala düşməsinin səbəbi nədir? Nə oldu ki, bu cür zəmin yarandı?
- Hesab edirəm ki, növbəti mərhələdə parlamentdə müxalifətçi deputatların sayı çox olacaq. Müxalifətin sayı parlamentdə çox olduqca onun danışmaq, toparlanmaq və fikir bildirmək imkanları qismən məhdudlaşdırılmalıdır. Hakimiyyətin düşüncəsinə görə, bu cür şəraitə öncədən hazırlıq görmək lazımdır. Ona görə də qeyd olunan dəyişiklikləri daha çox növbəti mərhələ üçün ediblər. Özünüsenzuranı tətbiq etmək üçün hüquqi baza hazırlayıblar ki, insanlar bu məsələdə mandatlarının alınacağından ehtiyat edərək özlərinə senzura tətbiq etsinlər. Əks təqdirdə, buna ciddi bir lüzum yox idi.
Avropaya inteqrasiya və Avropa Çərçivə Sazişinin bağlanması, böyük sazişin gözlənilməsi istər-istəməz, Azərbaycan iqtidarını bu çoğrafiyada olan respublika kimi bəzi demokratik açılıma məcbur edəcək. Bunların da ən optimalı parlamentdir.
Başqa bir məsələni də diqqətinizə çatdırım. Bakı şəhər merinin seçkiləri keçiriləcək. Bu niyyət artıq görünür. Uzun müddətdir ki, Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətinə başçının təyin olunmaması da Baki şəhərinə mer seçkisini təsdiqləyən faktorlardan biridir. Çox güman ki, qanunverici baza hazırlayacaqlar.
Azərbaycan Avropa Prlamentinə daxil olarkən üzərinə şəhər merinin seçilməsi ilə bağlı öhdəlik götürüb. 2018-ci ildə bunu gerçəkləşdirmək niyyətindədirlər. Ona görə də Bakıya icra başçısı təyin etmirlər. Çox güman ki, bu seçkilər olacaq. Buna görə də Bakının icra başçısının səlahiyyətlərinin xeyli hissəsi alınıb. Tikintiyə icazə verilməsi həmin qurumdan alınaraq Şəhərsalma və Arxitektura Komitəsinə verildi. Nəqliyyatla bağlı məsələlər Bakı Şəhər İcra Hakmiyyətindən alınaraq ayrıca bir səhmdar cəmiyyətə taşırıldı. Yəni Bakının icra başçısının səlahiyyətləri kifayət qədər kiçildildi, yeni qurumlara, strukturlara verildi ki, gələcəkdə Bakı merinin səlahiyyətləri çox geniş olmasın. Çünki seçkili orqanda onu çıxarmaq o qədər də sadə məsələ deyil. Cinayətdən və könüllü istefadan başqa mer vəzifəsini tərk etmir. Mən hesab edirəm ki, bu tip məsələlərlə bağlı bəzi tədbirlər görülüb. Parlament üçün də bu qanunlar öncədən görülən bir tədbir idi. Qabaqcadan bəzi tədbirlər gördülər. Prezidentin parlamenti buraxa bilməsi, deputatın etik normaları pozması ilə bağlı İntizam Komissiyasının onun mandatını alması ilə bağlı MSK-ya müraciət etməsi konsitutusiyaya ziddir. Niyə ziddir konsitutisiyanın ruhuna? Çünki 40 mindən çox seçicinin seçdiyi bir şəxsi o parlementdə oturan şəxslərdən 5 nəfəri İntizam Komissiyasında cəzalandıra bilər. Etik normanı pozduğuna görə İnzibati Xətalar Məcəlləsində belə cəzanın cəzası təsdiqini tapmır. İnzibati Xətalar Məcəlləsində belə ona cəza təbiq oluna bilmir. Deməli, inzibati xəta törətməyən hərəkət, inzibati xəta kimi tövsif olunmayan hərəkət mandatın alınmasına gətirib çıxarır. Buna görə düşünürəm ki, Milli Məclisdə müxalifətçi millət vəkillərinin sayı çoxaldıla bilər. Yəni, önləyici tədbirlər görüləndən sonra müəyyən qədər rahatlıq yaranır.
- Milli Məclisdə müxalifəti təmsil edən millət vəkillərinin sayı çoxaldılsa, bu, siyasi proseslərə təsir edə bilərmi?
- Təbii ki, seçkili orqanlarda fərqli fikir nümayəndələrinin sayının çox olması ictimai-siyasi proseslərə təsiretmə imkanlarına malikdir. Olacaqmı, olmayacaqmı, bu, artıq konkret fəaliyyətdən asılıdır. Amma nəzəri cəhətdən təbii ki olacaq. Hakimiyyət də Avropa coğrafiyasından uzaqlaşa bilməyəcəyini bilir. Çünki Azərbaycan hərtərəfli Avropa ilə çox bağlıdır - istər iqtisadi, istərsə də siyasi cəhətdən. Ona görə də bu addımları atmağa məhkumdur. Bu addımları atmadan Azərbaycanın üzvü olduğu beynəlxalq təşkilatlarda nüfuz və yerini təyin etməsi çox çətin olacaq.
- İqbal bəy, çox uzağa getmirəm. Biz Türkiyə nümunəsində görmüşük ki, hər hansı böyük şəhərdə, hansısa bölgədə idarəçilik müxalifəti təmsil edən şəxsə verilir. Hətta istər qanunverici, istərsə də icraedici hakimiyyətdə müxalifət nümayəndələri təmsil oluna bilirlər. Azərbaycan hakimiyyətinin gələcəkdə belə bir bölgü aparmasını mümkün sayırsınız?
- Hələlik hakimiyyətin müxalifətlə pay bölgüsünə getməsinə ictimai və psixoloji zəmin yoxdur. Nə Azərbaycan müxalifətinin gücü və imkanları o qədər deyil ki, ictimai-siyasi baxımdan zəmin yaransın və hakimiyyət buna ehtiyac duysun, nə də tərəflər psixoloji cəhətdən buna hazırdır. Azərbaycan iqtidari və müxalifətinin psixoloji cəhətdən münasibətləri təəssüflə qeyd edim ki, yaxşı deyil. Tərəflər bir-birindən çox uzaqdır. Bu isə ölkə və gələcəyimiz üçün yaxşı heç nə vəd eləmir. Gələcəkdə bu uçurum aradan qaldırılsa, psixoloji zəmin yaransa, siz deyən məsələ mümkün ola bilər. Əslində rəqiblik bu bölgülərdən çox asılıdır. Hələlik ictimai və siyasi zəminin olmaması bunları istisna edir. Ona görə də yaxın müddətdə hakimiyyətin müxalifətlə hər hansı formada uzlaşması, üstəlik, ona hansısa bölgüdə pay verməsi mümkün görünmür.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 15-10-2018 01:02 | Bölmə: Müsahibə
İqbal Ağazadə: “Müxalifətin sayı parlamentdə çox olduqca onun danışmaq, toparlanmaq və fikir bildirmək imkanları qismən məhdudlaşdırılmalıdır. Hakimiyyətin düşüncəsinə görə, bu cür şəraitə öncədən hazırlıq görmək lazımdır”
Artıq xeyli müddətdir ki, ölkədə ictimai-siyasi proseslər kifayət qədər zəifləyib. Belə demək mümkündürsə, siyasi qüvvələrin fəaliyyəti cəmiyyət tərəfindən hiss olunmur. Son seçkilərdə aparıcı müxalifət partiyalarının iştirak etməməsi isə siyasi fəallığı daha da zəiflədib.
Ölkəmizdə keçirilən sonuncu prezident seçkilərindən sonra növbədənkənar parlament, yaxud boş qalan deputat yerlərinə seçkilərin keçiriləcəyi ilə bağlı müzakirələr də müxalif siyasi qüvvələrin aktivləşməsi üçün yetərli olmadı.
Ümid Partiyasının sədri, sabiq deputat İqbal Ağazadə “Reytinq”də müsahibəyə siyasi proseslərin bu həddə çatmasının səbəbləri ilə bağlı suala cavab verməklə başlayıb:
- Siyasi proseslərin müzakirəsi dağınıq, pərakəndə keçirilir. Çoxsaylı məğlubiyyətdən və nəticəsizlik sindromundan sonra müxalifət hələlik təşkilat olaraq toparlana bilmir. Baxmayaraq ki, cəmiyyətin xeyli hissəsi mövcud hakimiyyətin siyasətinə müxalif mövqedədir - vətəndaş olaraq, insan olaraq, seçici olaraq. Amma siyasi təşkilatların gücü o qədər zəifləyib ki, onlar vəziyyətdən istifadə edib toparlana, ciddi addımlar ata bilmirlər. Təşkilatlar olmayanda siyasi müzakirələr fərdlər arasında gedir, daha çox ictimai xarakter almır. İndi fərdlər daha çox sosial şəbəkələr vasitəsi ilə mövqeyini ifadə eləyir. Amma təşkilatların mövqeyi görünmür. Azərbaycan müxalifəti müzakirələri virtual aləmə keçirib. Sosial şəbəkələr üzərindən hər şey müzakirə olunur, inqilab edilir, torpaq verilir, torpaq alınır... Enerjilərini bu istiqamətdə xərclədikləri üçün ictimai-siyasi mühit formalaşdırmaq çox çətindir.
- Sizcə, proseslər niyə bu məcraya yönəldi? Siyasi mübarizənin sosial şəbəkələrə transferi nəyin nəticəsidir? Hakimiyyət belə istədi, yoxsa müxalifətə belə daha rahatdır?
- Hələlik bu prosesin tam diaqnozunu vermək və kimisə günahlandırmaq doğru olmazdı. İnsan bədənində müqavimət zəifləyəndə xəstəliyə daha tez mübtəla olur, qripləyir və xəstələnir. Müxalifət zəiflədiyi üçün iqtidarın atdığı addımlar bunu daha çox mübarizədən əsas müstəviyə aparıb çıxara bildi. Müxalifət zəif və gücü az olduğundan bu istiqamətdə sürüşməyə meyl etdi. Burada müxalifətin, iqtidarın və ya hakimiyyətin hərəkətindən, ya da hərəkətsizliyindən söhbət getmir.
- Artıq bir neçə ildir ki, deputat mandatınız yoxdur və Milli Məclisdə təmsil olunmursunuz. Bu müddət ərzində Milli Məclis tribunasından çıxış imkanlarının olmaması fəaliyyətinizə necə təsir edir?
- Təbii ki, Milli Məclis siyasətçiyə, siyasi təşkilata hökumətin, dövlət adamlarının fəaliyyətini tənqid və ya təftiş etmək üçün ən optimal tribuna idi. Bir başa ünsiyyətdə təftiş və ya tənqid edə, iradlarını çatdıra bilirdin.
İndi də iradlarımızı çatdırırıq. Amma mətbuat vasitəsi ilə. Oxuyurlarmı, oxumurlarmı, bu təsir edirmi, etmirmi, bu başqa məsələdir.
Parlament tribunasından səslənən iradların, tənqidlərin effekti daha böyükdür, daha ciddidir. Nümayəndəsinin parlamentdə olması siyasi təşkilata ciddi avantaj verir.
- Sizin parlamentdə olduğunuz mühitlə indiki vəziyyət arasında fərq varmı?
- Mən indiki ab-havanı bilmirəm.
- Kənardan müşahidələrinizə görə deyirəm...
- Kənardan görünənlə rəy bildirmək qeyri-peşəkarlıqdır. Hər halda Milli Məclisdəki vəziyyət o dövrlə eyni deyil. Son dövrlər bunu müşahidə etmişəm.
- Amma belə baxanda, millət vəkillərinin əksəriyyəti eyni şəxslərdir. Müxalifəti təmsil edənlər də dəyişməyib, ancaq mövqeləri xeyli yumşalıb. Necə düşünürsünüz, hansısa təzyiq var, yoxsa başqa məsələdir? Mənim hiss etdiyim odur ki, çoxları özü üzərində senzura tətbiq edib...
- Mən 15 ilə yaxın parlamentdə təmsil olunmuşam. Mənə heç vaxt “nəyisə danış, nəyisə danışma”,- deyilməyib. Hətta icra strukturlarında olan dostlarımdan belə hər hansı mesaj almamışam. Mən orada təzyiq hiss etməmişəm. Görünür, siz demiş, özünüsenzura kimi şeylər var. Tutaq ki, insanlar baş verən hadisələrdə bir az hakimiyyətin yanaşmalarından və daxili nizamnamələrdə dəyişikliklər edildiyindən özlərinə senzura tətbiq edirlər. Əvvəl deputat toxunulmazlığı Baş prokurorun təqdimatı əsasında götürülürdü, ondan sonra mandat alınırdı. Təbii ki, əgər barəsində cinayət işi var idisə və cinayəti sübut olunurdusa. Amma indi Milli Məclisdə təmsil olunan deputat barəsində İntizam Komissiyası rəy verə, həmin rəy əsasında Mərkəzi Seçki Komissiyası deputat mandatını ləğv edə bilər. Görünür, bu tip dəyişikliklər deputatların fəaliyyətinə təsir edib. Deputatın mandatdan sadə formada məhrum edilmə proseduru olan yerdə onun daha ehtiyatlı, özünüsenzura ilə davranması normal qarşılanmalıdır.
- Ümumiyyətlə, hakimiyyətin bir qolunun - qanunverici orqanın bu hala düşməsinin səbəbi nədir? Nə oldu ki, bu cür zəmin yarandı?
- Hesab edirəm ki, növbəti mərhələdə parlamentdə müxalifətçi deputatların sayı çox olacaq. Müxalifətin sayı parlamentdə çox olduqca onun danışmaq, toparlanmaq və fikir bildirmək imkanları qismən məhdudlaşdırılmalıdır. Hakimiyyətin düşüncəsinə görə, bu cür şəraitə öncədən hazırlıq görmək lazımdır. Ona görə də qeyd olunan dəyişiklikləri daha çox növbəti mərhələ üçün ediblər. Özünüsenzuranı tətbiq etmək üçün hüquqi baza hazırlayıblar ki, insanlar bu məsələdə mandatlarının alınacağından ehtiyat edərək özlərinə senzura tətbiq etsinlər. Əks təqdirdə, buna ciddi bir lüzum yox idi.
Avropaya inteqrasiya və Avropa Çərçivə Sazişinin bağlanması, böyük sazişin gözlənilməsi istər-istəməz, Azərbaycan iqtidarını bu çoğrafiyada olan respublika kimi bəzi demokratik açılıma məcbur edəcək. Bunların da ən optimalı parlamentdir.
Başqa bir məsələni də diqqətinizə çatdırım. Bakı şəhər merinin seçkiləri keçiriləcək. Bu niyyət artıq görünür. Uzun müddətdir ki, Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətinə başçının təyin olunmaması da Baki şəhərinə mer seçkisini təsdiqləyən faktorlardan biridir. Çox güman ki, qanunverici baza hazırlayacaqlar.
Azərbaycan Avropa Prlamentinə daxil olarkən üzərinə şəhər merinin seçilməsi ilə bağlı öhdəlik götürüb. 2018-ci ildə bunu gerçəkləşdirmək niyyətindədirlər. Ona görə də Bakıya icra başçısı təyin etmirlər. Çox güman ki, bu seçkilər olacaq. Buna görə də Bakının icra başçısının səlahiyyətlərinin xeyli hissəsi alınıb. Tikintiyə icazə verilməsi həmin qurumdan alınaraq Şəhərsalma və Arxitektura Komitəsinə verildi. Nəqliyyatla bağlı məsələlər Bakı Şəhər İcra Hakmiyyətindən alınaraq ayrıca bir səhmdar cəmiyyətə taşırıldı. Yəni Bakının icra başçısının səlahiyyətləri kifayət qədər kiçildildi, yeni qurumlara, strukturlara verildi ki, gələcəkdə Bakı merinin səlahiyyətləri çox geniş olmasın. Çünki seçkili orqanda onu çıxarmaq o qədər də sadə məsələ deyil. Cinayətdən və könüllü istefadan başqa mer vəzifəsini tərk etmir. Mən hesab edirəm ki, bu tip məsələlərlə bağlı bəzi tədbirlər görülüb. Parlament üçün də bu qanunlar öncədən görülən bir tədbir idi. Qabaqcadan bəzi tədbirlər gördülər. Prezidentin parlamenti buraxa bilməsi, deputatın etik normaları pozması ilə bağlı İntizam Komissiyasının onun mandatını alması ilə bağlı MSK-ya müraciət etməsi konsitutusiyaya ziddir. Niyə ziddir konsitutisiyanın ruhuna? Çünki 40 mindən çox seçicinin seçdiyi bir şəxsi o parlementdə oturan şəxslərdən 5 nəfəri İntizam Komissiyasında cəzalandıra bilər. Etik normanı pozduğuna görə İnzibati Xətalar Məcəlləsində belə cəzanın cəzası təsdiqini tapmır. İnzibati Xətalar Məcəlləsində belə ona cəza təbiq oluna bilmir. Deməli, inzibati xəta törətməyən hərəkət, inzibati xəta kimi tövsif olunmayan hərəkət mandatın alınmasına gətirib çıxarır. Buna görə düşünürəm ki, Milli Məclisdə müxalifətçi millət vəkillərinin sayı çoxaldıla bilər. Yəni, önləyici tədbirlər görüləndən sonra müəyyən qədər rahatlıq yaranır.
- Milli Məclisdə müxalifəti təmsil edən millət vəkillərinin sayı çoxaldılsa, bu, siyasi proseslərə təsir edə bilərmi?
- Təbii ki, seçkili orqanlarda fərqli fikir nümayəndələrinin sayının çox olması ictimai-siyasi proseslərə təsiretmə imkanlarına malikdir. Olacaqmı, olmayacaqmı, bu, artıq konkret fəaliyyətdən asılıdır. Amma nəzəri cəhətdən təbii ki olacaq. Hakimiyyət də Avropa coğrafiyasından uzaqlaşa bilməyəcəyini bilir. Çünki Azərbaycan hərtərəfli Avropa ilə çox bağlıdır - istər iqtisadi, istərsə də siyasi cəhətdən. Ona görə də bu addımları atmağa məhkumdur. Bu addımları atmadan Azərbaycanın üzvü olduğu beynəlxalq təşkilatlarda nüfuz və yerini təyin etməsi çox çətin olacaq.
- İqbal bəy, çox uzağa getmirəm. Biz Türkiyə nümunəsində görmüşük ki, hər hansı böyük şəhərdə, hansısa bölgədə idarəçilik müxalifəti təmsil edən şəxsə verilir. Hətta istər qanunverici, istərsə də icraedici hakimiyyətdə müxalifət nümayəndələri təmsil oluna bilirlər. Azərbaycan hakimiyyətinin gələcəkdə belə bir bölgü aparmasını mümkün sayırsınız?
- Hələlik hakimiyyətin müxalifətlə pay bölgüsünə getməsinə ictimai və psixoloji zəmin yoxdur. Nə Azərbaycan müxalifətinin gücü və imkanları o qədər deyil ki, ictimai-siyasi baxımdan zəmin yaransın və hakimiyyət buna ehtiyac duysun, nə də tərəflər psixoloji cəhətdən buna hazırdır. Azərbaycan iqtidari və müxalifətinin psixoloji cəhətdən münasibətləri təəssüflə qeyd edim ki, yaxşı deyil. Tərəflər bir-birindən çox uzaqdır. Bu isə ölkə və gələcəyimiz üçün yaxşı heç nə vəd eləmir. Gələcəkdə bu uçurum aradan qaldırılsa, psixoloji zəmin yaransa, siz deyən məsələ mümkün ola bilər. Əslində rəqiblik bu bölgülərdən çox asılıdır. Hələlik ictimai və siyasi zəminin olmaması bunları istisna edir. Ona görə də yaxın müddətdə hakimiyyətin müxalifətlə hər hansı formada uzlaşması, üstəlik, ona hansısa bölgüdə pay verməsi mümkün görünmür.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
6-04-2024, 21:12
Qulu Ağsəs: “Tənqidi indi çox tənqid edirlər” - Müsahibə
2-04-2024, 20:28
“Hava hücumu ssenarisi mümkündür” - Müsahibə
19-02-2024, 16:33
Aktyor: “Əvvəldən bilsəydim o filmə çəkilməzdim...” - Müsahibə
16-02-2024, 12:55
Bəstəkar: “Zamanın ritmini tutmaq çətinləşib” - Müsahibə
28-01-2024, 15:36
Qüdrət Həsənquliyev: “Azərbaycan yenidən qurulmalıdır” - Müsahibə
9-12-2023, 20:57
Hərbi ekspert: “Krım körpüsü dağıdılmalıdır” - Müsahibə
14-11-2023, 19:08
Xalq artisti: “Teatrın ən ağrılı məsələlərindən biri də yaş senzi ilə bağlıdır” - Müsahibə
4-11-2023, 09:41
İlham Əziz: “Hər yazıçının öz əlifbası olmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 15:19
Zahid Oruc: “Zəfər dövləti, Zəfər təşkilatı, Zəfər təhsil modeli yaradılmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 11:01
Əlizadə Nuri: “Şairlik-sözlə inqilab etməkdir” - Müsahibə
23-10-2023, 18:22
General Sırski: “Düşmən ciddi itkilər verir, lakin onlar...” - Müsahibə
23-10-2023, 10:26
Aktrisa: “Özümü olmalı olduğum yerdə hiss edirəm” - Müsahibə
19-09-2023, 13:48
Hərbi analitik: “Rusiya Moskvanı lazımi şəkildə qoruya bilmirsə, deməli...” - Müsahibə
5-09-2023, 18:40
General: “Rusiya elitası Putini devirməyə hazırdır” - Müsahibə
23-08-2023, 18:14
Beynəlxalq ekspert: “Ruslar Ukrayna ilə uzunmüddətli hərbi qarşıdurmaya ümid edirlər” - Müsahibə
16-08-2023, 12:08
Kənan Məmmədov: “Kino günündə göstərməyə yeni film olmadı” - Müsahibə
10-08-2023, 15:00
Rıjenko: “Rusiyanın Qara dəniz donanmasını məhv etmək üçün yüzlərlə drona ehtiyac var” - Müsahibə
30-05-2023, 16:48
Kinorejissor: “Bəzilərini kinonun taleyi yox, kinostudiyanın ərazisi maraqlandırır”
16-05-2023, 16:48
Şeytelman: “Priqojin Rusiyada yeganə şəxsdir ki, dövlət çevrilişlərini uğurla həyata keçirə bilir”
13-05-2023, 09:34
Qüdrət Həsənquliyev: “Davamlı sülh üçün danışıqları Türkiyə və Rusiya ilə aparmalıyıq” - Müsahibə
3-03-2023, 16:55
Keçmiş deputat: “Rus imperiyasının dağılması qaçılmazdır” - Müsahibə
9-02-2023, 12:36
Deputat: “Ciddi əks-zərbə vurulmalıdır” - Müsahibə
7-01-2023, 15:55
Sərdar Cəlaloğlu: “Rusiya Qarabağı ələ keçirməyə çalışır” - Müsahibə
30-12-2022, 10:55
Köçəri Nağıbəyli: “Bizim öz torpaqlarımızda yaşamaq hüququmuz olmalıdır” - Müsahibə
11-12-2022, 13:12
Səxavət Əlisoy: “Partiya sədrlərinin əksəriyyəti təkəbbürlü və yekəxanadır” - Müsahibə
27-11-2022, 10:15
Professor: “Rusiya və Fransa Azərbaycan-Ermənistan danışıqlarında böhranlı vəziyyət yaradıb” - Müsahibə
12-11-2022, 19:43
Tofiq Zülfüqarov: “Rusiyada siyasi böhran zamanıdır” - Müsahibə
28-10-2022, 13:08
Deputat: "Putin ikinci böyük səhvə yol verdi, həm də sübut etdi ki..."
25-10-2022, 08:35
Politoloq: “Rusiya və İran Azərbaycanda nələrəsə nail olmağa çalışsa da...” - Müsahibə
21-10-2022, 13:42
Vahid Əhmədov: “Heç kim bahalaşmanın qarşısını ala bilmir” - Müsahibə
15-10-2022, 09:58
Deputat: “Rusiya ilə məsələni konkretləşdirməyin vaxtı çatıb” - Müsahibə
9-10-2022, 14:22
Sülhəddin Əkbər: “İran yalnız Zəngəzur dəhlizinin açılacağından qorxmur” - Müsahibə
29-09-2022, 20:29
Elxan Qarayev: “Rusiyada hərbi səfərbərliyə cəlb olunan azərbaycanlılar kontrakt tələb etməlidir” - Müsahibə
21-09-2022, 14:06
Sərdar Cəlaloğlu: “Hər dəqiqə Ermənistan-Azərbaycan müharibəsi başlaya bilər” - Müsahibə
3-07-2022, 13:50
Deputat: “Məmur sahibkarlığından qaynaqlanan inhisarçılıq əhaliyə böyük ziyan vurur” - Müsahibə
6-06-2022, 13:50
Politoloq: “Rusiyada etirazlar artacaq” - Müsahibə
27-05-2022, 13:03
Keçmiş səfir: “Zaman Ukraynanın dostu, Kremlin düşmənidir” - Müsahibə
26-05-2022, 20:43
Hərbi ekspert: “Rusiya texnokratları müharibəni uduzduqlarını başa düşürlər” - Müsahibə
25-05-2022, 16:16
Deputat: “Qərb Ukraynanı güzəştə məcbur edəcək” - Müsahibə