20:08 / 21-11-2024
Milli Məclis bəyanat yayıb
Demokratik qərb dəyərləri
Tarix: 16-04-2018 14:24 | Bölmə: Nadir QOCABƏYLİ
Demokratik qərb dəyərləri

Təxminən 16-17 il qabaq bir partiya sədrinin, deputatın otağında idim, məni bir məsələ ilə bağlı özü dəvət etmişdi. Söhbət zamanı ona başqa bir deputatdan zəng gəldi. Xəttin o başındakı deputat, deyəsən, bunu haradasa gözləyirdi. Cavab verdi ki, artıq çıxır. Telefonu qapadıb, söhbətə davam etdi.

İstər-istəməz narahat oldum və dedim ki, sizi gözləyirlər deyəsən, mən sonra da gələ bilərəm. Cavab verdi ki, eybi yox, narahat olma, qoy gözləsin.

5 dəqiqə keçməmiş yenə zəng gəldi, bu dəfə partiya sədri zəng vuran deputat həmkarına "çıxmışam, artıq yoldayam",- cavabını verdi. Dəhşətə gəldim. O yenə telefonu söndürüb, halını pozmadan söhbətə davam etdi. Mən elə bil iynə üstündə oturmuşdum. Üçüncü zəng gələndə deputat dostumuz bilirsiniz nə dedi? "Çatmışam, pilləkənləri çıxıram..."

İnsanın öz yoldaşına, həmkarına, silahdaşına, əqidədaşına, ən nəhayət, kim olursa-olsun, insana bu cür qeyri-ciddi münasibəti məni sarsıtdı. Bir daha o adamın yanına getmədim. Danışdığımız məsələ də eləcə qaldı...

Bu yaxında başqa bir işlə bağlı yenə bir adamın yanındaydım. Söhbət əsnasında onun da telefonu çaldı. Əvvəlcə telefona, sonra da mənə baxıb dedi ki, filankəsdir, açsam, yarım saat danışacaq. Telefon qaldı çala-çala... Zəng vuran adamı mən də tanıyıram və bildiyimə görə, bu adamların arasından su keçmir. Daim bir-birini dəstəkləyən, təbliğ edən bir qrupun üzvləridirlər. Ancaq bir-birinə qarşı, mənim düşüncəmə görə, bu cür saymazyana, qeyri-ciddi, məsuliyyətsiz münasibət göstərirlər. Özləri də Azərbaycanın tanınmış ziyalılarıdırlar, ölkədəki durumdan da guya razı deyillər. İstər-istəməz düşünürsən: özü bu əxlaqın, mənəviyyatın yiyəsi olanın hansısa məmurdan, icra başçısından, idarə müdirindən şikayətlənməyə nə dərəcədə haqqı var? Bu adamlar daim demokratiyadan, Qərb dəyərlərindən, Avropadakı nailiyyətlərdən, inkişafdan, tərəqqidən danışdıqları halda, ən adi ədəb qaydalarına riayət edə bilmirlər. Nə danışdıqları sözün, nə verdikləri vədin, nə də iş gördükləri, əməkdaşlıq, dostluq, yoldaşlıq etdikləri adamların bunların yanında bir milçək vızıltısı qədər önəmi yoxdur. Nə isə...

Bu adamla aramızdakı söhbətə, əməkdaşlığa olan inamım dərhal öldü. Yaxın dostunun telefonunu çala-çala qoyan biri məni heç oğluyla daş karxanasına da göndərməz. Halbuki telefonu açıb, bircə kəlməylə "sənə sonra zəng vuraram",- demək olardı. Bəlkə, o adamın küçədə ürəyi tutmuşdu və ilk yığa bildiyi yaxın dostu, yoldaşı olmuşdu... Proqnozum özünü doğrultdu. O adam mənə verdiyi sözünü də tutmadı, göndərdiyim sorğulara bircə kəlməylə dürüst cavab vermədi. Susdu. Bununla nə demək istədiyini anlamadım. Bəlkə, onun mənimlə bağlı hansı qərara gəldiyini bütün ömrüm boyu gözləməliyəm? Yoxsa sadəcə əməkdaşlıq etmək istəmir? Belədirsə, bunu açıq şəkildə, mərdi-mərdanə söyləmək, problemin nədən ibarət olduğunu açıqlamaq olmazmı? Hər halda, mən bunu anlamayacaq dərəcədə səviyyəsiz, qanmaz, buna layiq olmayacaq dərəcədə hörmətsiz, ləyaqətsiz, zəhlətökən bir adam deyiləm.

Mən başa düşürəm, adam müəyyən bir məqama çatanda arayıb-axtaranı, narahat edəni çox olur, hamıya cavab verməyə insanın sadəcə vaxtı, enerjisi yetmir. Ancaq bunun da bir həlli, proseduru var və bu prosedur qətiyyən yalan danışmaqdan, stulun altına, şifonerə girməkdən ibarət deyil.

Yeri gəlmişkən, indi deyəsən, çoxları bu üsuldan istifadə edir. Qarşılıqlı hörmət, sayğı, ciddi münasibət, məsuliyyət, kişi sözü deyilən dəyərlər ekoloji təmiz məhsullar kimi yoxa çıxıb. Hər yerdə GMO hökmrandır və bunların hamısı, deyəsən, son 30 ildə meydana çıxıb.

Çünki 20 yaşıma qədər yaşadığım dövrdə uşaq və gənc olsam da, diqqətli və müşahidəçi olmağıma rəğmən, tanıdığım böyüklərin bir-birinə qarşı bu cür sayğısız, ürəkbulandırıcı münasibətlərini görməmişəm. Nə atamda, nə müəllimlərimdə, nə qohumlarımda, nə də qonşularımda.

Deyəsən, yavaş-yavaş da olsa Qərbə inteqrasiya olunur, demokratikləşirik.

P. S. Bir əhvalatı da danışmaqdan özümü saxlaya bilmirəm. Deməli, özünü “zır” avropalı kimi (burada “sırf” sözündən də istifadə edə bilərdim, amma “zır” daha çox yerinə düşür) aparan, zahirən özünü onlara oxşadan, daxilən də onları yamsılamağa çalışan, “qara kurtka” geyənləri, hökuməti, Azərbaycan xalqını bəyənməyən, kənardan işıqfor kimi görünməyi mədəniyyət, səviyyə, tərəqqi rəmzi sayan biriylə bir əməkdaşlığımız olmuşdu və mənə bir az verəcəyi vardı. Mənə xoş olmayan üzücü-əzici prosesdən sonra Avropadakına (orada olmamışam, eşidiklərimə əsasən yazıram) qətiyyən bənzəməyən bir formada verdi. Sonra yolumuz eyni olduğundan, küçəylə bir qədər, Ərdoğan demişkən, “bərabər yürüdük”. Birdən yolun o biri tərəfiylə gələn bir xanımı mənə göstərib zarafatyana dedi: “Gəl gizlənək, ona da verəcəyim var, bizi görməsin…” O xanım bizi doğrudan da görmədi və keçib getdi. Mənsə “sözün düzünü elə zarafata deyərlər” məsəlini yada salıb, bu bayağı, eyni zamanda, zəhmət adamları üçün son dərəcə kədərli zarafata həvəssiz gülümsədim, belə adamlarla iş gördüyümə görə bilmədim taleyimə acıyım, ictimai-siyasi vəziyyətdən gileylənim, ABŞ-Avropa imperializmini söyüm, yoxsa məni dünyaya gətirən ata-anamı qınayım…

Müəllifin bütün yazıları - Nadir QOCABƏYLİ



Bölməyə aid digər xəbərlər
bütün xəbərlər