00:55 / 22-11-2024
Silvester Stallone yeni seriala çəkilir
00:45 / 22-11-2024
Məşhur yazıçının yeni romanı nəşr edilib - Foto
00:07 / 22-11-2024
Hikmət Hacıyev: “Politico”nun üzr istəməsini tələb edirik!”
23:28 / 21-11-2024
Gəncədə iki nəfər bıçaqlanıb
22:07 / 21-11-2024
Putin ABŞ və Qərb dövlətlərinə xəbərdarlıq edib
20:55 / 21-11-2024
Ceyhun Bayramov Özbəkistanın xarici işlər naziri ilə telefonda danışıb
20:08 / 21-11-2024
Milli Məclis bəyanat yayıb
19:12 / 21-11-2024
Leyla Əliyeva Qlobal Liderlərin Dialoqunda iştirak edib - Fotolar
18:08 / 21-11-2024
SPECA İqlim Ağıllı Şəhərlər Forumu üzrə Bakı Bəyannaməsi imzalanıb
18:03 / 21-11-2024
Küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı xəbərdarlıq verilib
17:49 / 21-11-2024
Pərviz Şahbazov İstanbula gedir
17:25 / 21-11-2024
Əli Əsədov “Elektron hökumət” portalı ilə bağlı qərar imzalayıb
17:18 / 21-11-2024
Rusiya Tramp haqqında filmin yayımına icazə verməyib - Fotolar
17:08 / 21-11-2024
Nazirlər Kabineti riskli vergi ödəyiciləri haqqında qərar imzalayıb
16:48 / 21-11-2024
Matviyenko Azərbaycana gəlir
16:45 / 21-11-2024
Prezident iki Mərkəzi ləğv edib - Sərəncam
16:32 / 21-11-2024
Deputatlar daha 12 qanuna dəyişikliyi müzakirəyə çıxaracaq - Siyahı
16:23 / 21-11-2024
Leyla Əliyeva COP29-da: nadir canlıların mühafizəsinə həsr olunan panel müzakirələr olub - Fotolar
16:17 / 21-11-2024
Baş nazirin və sabiq müdafiə nazirinin həbsinə order verilib
16:17 / 21-11-2024
Milli Məclisin deputatı NATO PA-nın illik sessiyasında iştirak edəcək
16:06 / 21-11-2024
Putin Şimali Koreya liderinə 75 vəhşi heyvan göndərib
16:00 / 21-11-2024
Gömrük orqanlarına qəbul imtahanı keçiriləcək
15:45 / 21-11-2024
Dünya şöhrətli rejissorun 10 ən yaxşı filmi... - Siyahı
15:32 / 21-11-2024
Məşhur musiqi qrupu dünya turuna çıxır
15:29 / 21-11-2024
Ceyhun Bayramov misirli nazirlə telefonda danışıb
14:46 / 21-11-2024
Quterreş Bakıda: "Razılaşma istəyi hiss olunur"
14:43 / 21-11-2024
"Kəpəz"in futbolçusu əməliyyat olunub
14:36 / 21-11-2024
Rusiya Qərb silahlarına qarşı tədbirlər görməyə başlayıb
14:33 / 21-11-2024
SOCAR ilə “Tree Energy Solutions” arasında Birgə Tədqiqat Sazişi imzalanıb
14:08 / 21-11-2024
Ukrayna ərazi əvəzində sülhə razılaşmayacaq - Nazir
12:28 / 18-11-2024
Turan Manafzadə: “Mədəniyyət diplomatiyasından yararlanmağı bacarmalıyıq” - Müsahibə
12:05 / 19-11-2024
MMC vətəndaşın mənzilini dağıdıb, indi də obyektini ələ keçirmək istəyir - Fotolar
13:32 / 21-11-2024
Dünyanın ən güclü donanmaları... - Qardaş Türkiyə siyahıda neçəncidir?
19:50 / 19-11-2024
Beynəlxalq Bank 272 min manat cərimələnib
16:45 / 20-11-2024
Nazir: "Regionlardakı bəzi poçt şöbələrinin bağlanması araşdırılacaq"
16:22 / 20-11-2024
“Real Betis” klubunun nümayəndəsi Bakıda nəyə təəccüblənib? - Foto
15:29 / 18-11-2024
Daha üç şəhərə konsul təyinatı olub - Siyahı
17:09 / 18-11-2024
Deputatın oğlu yeni vəzifəyə təyin olunub
10:03 / 20-11-2024
Azərbaycan və Türkiyənin bələdiyyə təşkilatları arasında görüş keçirilib - Fotolar
16:45 / 21-11-2024
Prezident iki Mərkəzi ləğv edib - Sərəncam
09:37 / 21-11-2024
Naxçıvan səhiyyəsində həbslər başlayıb
15:55 / 20-11-2024
Deputatın "Zəngimcell" oyunu: "Balansınız bitmişdir..."
Məkrli plan - Nadir Qocabəyli yazır
Tarix: 19-10-2019 00:56 | Bölmə: Nadir QOCABƏYLİ
Oktyabrın 19-da Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətinin icazə verdiyi yerdə mitinq keçirməkdən imtina edən, əhalini Bakının mərkəzi küşələrinə, icazəsiz, hökumətlə razılaşdırılmamış mitinqə səsləyən və bununla hakimiyyətə meydan oxuyan, hüquq-mühafizə orqanları ilə əhali arasında qarşıdurmaya rəvac verən, ehtimal olunan təxribatlar üçün münbit şərait yaratmağa can atan Əli Kərimli, bir yandan da bütün çıxışlarında etirazların dinc xarakterini xüsusi vurğulamağa çalışır. Saxta bəyanatlar verərək, polislə qarşıdırmadan çəkinməyə çağırır, nəzərdə tutulan meydana girməyin məqsəd olmadığını bildirir. Adama deyərlər: əgər dinclik, sülh, əmin-amanlıq, anlaşma tərəfdarısansa, elə göstərilən yerə get və mitinqini keçir də. Özün bəyan elədiyin kimi, mitinqləri minlərlə, on minlərlə adam dəstəkləyirsə, niyə ikicə kilometr kənara çıxmaq istəmirsən?
O, həm də aksiya zamanı hər hansı təxribatın, qarşıdurmanın, toqquşmanın, döyülməyin, əzilməyin mümkünlüyündən danışaraq, tərəfdarlarını qorxmamağa, çəkinməməyə, “mübariz olmağa” çağırır. Deməli, insanları dolayısı ilə qandan belə qorxmamağa, çəkinməməyə təhrik edir. Hər şeyə görə hakimiyyətin məsuliyyət daşıyacağını söyləyir.
Paradoksal görünür, elə deyilmi? Amma həm də görünmür. Çünki sakitliyə, sülhə, dincliyə çağırış yalnız aysberqin görünən tərəfidir, Əli Kərimlinin özünü sığortalamaq cəhdidir. Əslində isə, onun məqsədi yalnız və yalnız qan tökülməsinə nail olmaq, bundan istifadə edib, əhalini ən azından dəfn mərasimi məqsədilə küçələrə tökmək, təxribat nəticəsində ölənlərə yalandan yas tutmaq, “qana bais olmuş hakimiyyətə” qarşı daha kütləvi etiraz təşkil etmək və onu istefaya məcbur etməkdir.
Bundan sonra necə olacağı, hakimiyyətə kimin yiyələnəcəyi, ölkədə hansı proseslərin gedəcəyi, Qarabağ cəbhəsində nələrin baş verəcəyi önəmli deyil. Əsas odur ki, “bunlar” getsin, bu hakimiyyətdən qisas alınsın, korrupsioner məmurların yığdığı sərvətdən Əli Kərimliyə və yanındakılara pay düşsün.
Bu məkrli, qana susayan, qana hesablanan çağırış və plan məni istər-istəməz yaxın tarixi keçmişimizə qısa ekskurs etməyə vadar edir.
AXC bu ölkədə iki dəfə hakimiyyəti devirib. 1990-cı ildə Azərbaycan KP MK-nın birinci katibi, ölkənin faktiki rəhbəri Əbdürrəhman Vəzirovu qaçmağa məcbur ediblər, 1992-ci ildə prezident Ayaz Mütəllibovu zorla istefaya göndəriblər. Bundan sonrakı prosesləri əksəriyyət bildiyi üçün başağrısı vermək istəmirəm.
Əsas məqsədim AXC-nin Azərbaycanın iki rəhbərini, iki dövlət başçısını hakimiyyətdən necə uzaqlaşdırması proseduruna diqqət çəkməkdir. Çünki hal-hazırda Əli Kərimli və onun rəhbərlik etdiyi AXCP, “Milli Şura” və bu qurumlar ətrafında cəmlənmiş adamlar məhz 1990 və 1992-ci illərdə sınaqdan keçirilmiş ssenaridən istifadə etməyə çalışırlar. Ərz etdiyim kimi, ölkədə icazəsiz mitinq və nümayişlər vasitəsilə xaos, qarmaqarışıqlıq, vətəndaş itaətsizliyi yaradılır, hökumət istər-istəməz qayda-qanun yaratmağa çalışır, bu zaman güc tətbiq edir, qan tökülür, insanlar ölür və bundan sonra bu “qəhrəmanlar” öz kahalarından çıxaraq, dəfn mərasimlərində, daha izdihamlı mitinqlərdə alovlu çıxışlar edirlər. Onlar fürsətdən istifadə edərək, hüquq-mühafizə orqanlarını, daxili qoşun və ordu birləşmələrini də öz tərəflərinə çəkir, hakimiyyəti istefa faktı qarşısında qoyurlar.
Bu, cəhbəçi güruhun Azərbaycanda hakimiyyəti ələ keçirmək üçün istifadə etdiyi əsas metoddur. Bunlar bundan başqa heç bir üsul tanımırlar. Bunlarda nizam-intizam əsasında təşkilatlanmaq, seçki keçirmək, insanları seçkiyə cəlb etmək, səsləri halallıqla saymaq, protokol tərtib etmək bacarığı sıfırdır. Haqqında tez-tez danışdıqları demokratik, ədalətli, azad seçkinin balaca bir örnəyini belə öz təşkilatlarında indiyəcən ortaya qoya bilməyiblər.
1990 və 1992-ci ildə baş verən həmin proseslərdə mən də sıravi bir vətəndaş, gənc tələbə, ictimai fəal olaraq iştirak etmişəm. Odur ki, bəzi xatirələrimi və təssüratlarımı növbəti dəfə bölüşmək istərdim. Ona görə növbəti dəfə deyirəm ki, əvvəllər də bu mövzuda bir qədər fərqli formada yazılarım olub.
Əbdürrəhman Vəzirov o zaman AXC-yə çox yalvardı ki, gəlin əl-ələ verib işləyək. Bunlara əməkdaşlıq, konsensus, iş təklif etdi. Amma bunlar onu lağa qoydular, indiki kimi hökumətlə işbirliyinə gedənlərə satqın dedilər. Ölkədə dəhşətli bir başıpozuqluq, qarşıdurma, xaos yaratdılar və bununla millətimizin düşməni olan Qorbaçovun, Yazovun və digərlərinin əlinə Bakıya qoşun yeritmək üçün əsas verdilər.
Hər kəsdən məni düzgün başa düşməsini xahiş edirəm. Mən qətiyyən 1990-cı il 20 Yanvar faciəsini törədən rus ordusunun, onu bura göndərənlərin, ona rəhbərlik edənlərin cinayətini danmıram. Onlar birmənalı olaraq bu cinayətin törədilməsində günahkardırlar, bu cinayətin siyasi qiyməti də ümummilli lider Heydər Əliyev hakimiyyətə qayıtdıqdan sonra verilib. Hüquqi qiymətin veriləcəyinə və cinayətkarların cəzalarına çatacağına da şübhə etmirəm. Mən o vaxtkı respublika rəhbərliyinin, konkret olaraq Vəzirovun da günahsız olduğunu iddia etmirəm. O da siyasi, hüquqi və mənəvi məsuliyyət daşıyır. Ancaq ölkədə qarşıdurma, hərcmərclik, itaətsizlik, xaos yaradan məhz AXC və onun rəhbərliyi idi. Tam məsuliyyətimlə deyirəm ki, onlar qan tökülməsində son dərəcə maraqlı idilər və buna nail oldular.
Fikrimi bir neçə faktla əsaslandırmağa çalışacağam. Yanvarın 19-u günü şəhərdə şayiə yaymışdılar ki, sovet ordusu xalqa atəş açmaz, güllələr “xolostoy”, yəni boş olacaq. Axşamüstü “Elmlər Akademiyası” metrosunun qarşısında Əli Kərimlinin yaxın ətrafından olan, “Yurd” birliyinin bir üzvünə rast gəldim. Onun adını çəkmək istəmirəm. O, BDU-nun yataqxanalarına sarı gedirdi. Mənə dedi ki, hamı Mərkəzi Komitənin (indiki Prezident Aparatı) qarşısına toplaşacaq, sən get, mən də gəlirəm. Soruşdum ki, sən bilən, ordu atəş açar insanlara? Cavab verdi ki, yox, güllələr “xolostoy” olacaq. Mən yanımdakı qrup yoldaşımla birlikdə MK-nın qarşısına getdim və saat 7-dən 12-dək orada olsaq da, AXC universitet şöbəsindən və ümumiyyətlə AXC üzvlərindən orada kimsəni görmədik. Elə bil yerə girmişdilər. Təkcə professor Vəkil Hacıyev tribunadan “mücahidlər” deyə müraciət edərək, avtobuslarla insanları postlara göndərir, şəhərimizi qorumağa, barrikadalar qurmağa səsləyirdi. Biz də dostumla bir avtobusa minib “Qurd Qapısına” getdik. Ancaq bizi oradan geri qaytardılar ki, burada adam çoxdur, başqa postlara gedin. Əsasən Salyan Kazarmasını məsləhət görürdülər. Qayıtdıq MK-nın qarşısına. Salyan Kazarmasına gedəcək avtobusa minib, onun dolmasını gözləməyə başladıq. Saat 12 olardı. Hava çox soyuq idi. Dostum dedi ki, mən üşüyürəm. Gedək evə, bir stəkan çay içək, sonra qayıdarıq. Ona qulaq asmaq istəməsəm də, israrı qarşısında sonda təslim oldum. Metro bütün gecəni işləyirdi. “İnşaatçılar” metrostansiyası yaxınlığında kirayə qalan dostlarımızın evinə gəldik. Çay içməyə başlamışdıq ki, gurultu qopdu. Tez geyinib küçəyə çıxdıq. Şərifzadə küçəsi ilə Respublika xəstəxanası tərəfdən bir neçə tank və PDM (piyadaların döyüş maşını) gəlirdi. Onların üzərində oturan əsgərlər avtomat silahlardan saga-sola atəş açırdılar. Mən dedim ki, qorxmayın, güllələr “xolostoydur”. Onları aydın görmək üçün metroya sarı getdik. Maşınlarla aramızdakı məsafə təxminən 500 metr olanda birdən dostlarımdan biri dedi: “Ayə nə “xolostoy”, bunlar “trassiriyuşi” güllələrdir, əsgərlikdə görmüşəm. Tez qaçıb özümüzü yaxınlıqdakı hasarın dalına verdik. Güllələr başımız üzərindən uçub, arxamızdakı həyət evinin divarına dəydilər. Qaçarkən bir nəfərin də yüyürə-yüyürə küçəni keçdiyini gördük. Döyüş maşınları atəş aça-aça Yasamal bazarına tərəf getdilər. Biz gizləndiyimiz yerdən çıxanda qaçaraq yolu keçən adamın səkinin kənarındakı kollardan birinin dibinə yıxılıb qaldığını gördük. Yaxınlaşdıq. Amma o artıq ölmüşdü. Güllə onun başını deşmiş və içəridə qalmışdı…
Ertəsi gün böyük faciə baş verdiyini öyrəndik. Hamı AXC rəhbərliyindən niyə heç kəsin ölmədiyi haqda danışırdı. Vəzirov qaçmışdı. Ölkə yiyəsiz idi…
Mən 20 Yanvarın xain bir təxribat olduğunu və AXC-nin bu təxribatın əsas iştirakçılarından biri olduğunu sonralar anladım. Düşünürəm ki, o zaman AXC rəhbərliyində, hətta Əli Kərimlinin və “Yurd”çu dostlarının təmsil olunduğu ikinci eşelonda da hər kəsin faciə baş verəcəyindən xəbəri var idi, amma onlar xalqa yalan söyləyir, mənim kimi sadəlövh gəncləri güllə qabağına göndərirdilər. Ancaq bu qətiyyən o gecə şəhid olmuş gənclərin, insanların qəhrəmanlığına kölgə salmır. Doğrudur, onlar ordunun öz vətəndaşlarına atəş açacağına inanmırdılar, bununla belə, azadlıq, müstəqillik yolunda ölümdən qorxmurdular. Sadəcə, şəhid olan qəhrəmanlarımız da, elə biz də, belə olacağını bilsəydik, heç olmasa müəyyən qədər silahlanar, əlimizə daşdan, butulkadan, ov tüfəngindən nəsə götürərdik. Daha sinəmizi qabağa verərək, tankın üzərinə yürüməzdik. Ancaq o gecə qaçıb gizlənən xain AXC rəhbərlərindən fərqli olaraq, yalın əllə tankların qarşısından qaçmayan oğullarımız da olmuşdu.
AXC Ayaz Mütəllibovun devrilməsində də qandan yararlandı. Bu dəfə onların köməyinə “Xocalı faciəsi” gəldi. Mən Xocalı qətliamında AXC-nin hər hansı rolu haqda danışa bilmərəm, çünki əlimdə fakt yoxdur. Amma yararlanmaları barədə çox danışmaq olar. Faciənin ertəsi günü biz universitetdə dərsdə idik. Kimsə gəlib dedi ki, Xocalıda ermənilərin öldürdüyü uşaqları Şəhidlər Xiyabanına gətiriblər. Biz ora çatanda üzəri qara parçayla örtülmüş iki balaca tabut gördük. Professor Xalid Əlimirzəyev tabutların yanında dayanıb, Ayaz Mütəllibovun əleyhinə danışırdı. Deyirdi ki, o bunları görmür, niyə belə şeylərə yol verir. AXC Xocalı qətliamından öz siyasi məqsədi üçün yararlanaraq cəmi 10 gündən sonra Ayaz Mütəllibovu istefaya göndərdi. AXC-nin siyasi oyunları nəticəsində mayın 8-də Şuşa əlimizdən getdi. Bundan sonra Ali Sovet Ayaz Mütəllibovun istefası haqda qərarını ləğv etdi və onu mayın 14-də vəzifəsinə qaytardı. Lakin AXC cəbhə bölgəsindən paytaxta gətirilən ordu hissələrinin gücündən istifadə edərək, eyni zamanda Ali Sovet binasına doğru izdihamlı yürüş təşkil edərək, təzyiq altında Ayaz Mütəllibovu yenidən istefası barədə sənədi imzalamağa məcbur etdi.
Onu da qeyd etmək lazımdır ki, 1992-ci il mayın 8-də Şuşanın, 18-də isə Laçının işğal olunmasının əsas səbəblərindən biri də ordunun cəbhə bölgəsindən paytaxta gətirilməsi və siyasi oyunlarda istifadə edilməsidir.
14 May yürüşündə mən də iştirak edirdim. Sözün doğrusu, o zaman biz gənclər nə baş verdiyini dərindən dərk etmirdik. Bizi sadəcə, hansısa gözəgörünməz bir əl idarə edirdi. Əli Kərimli və Sabir Rüstəmxanlı ilə eyni cərgədə addımlayırdım. Fəxri Xiyabanı yenicə keçmişdik ki, dəhşətli atışma başladı. Şəhərdəki atışmaya şahidlik edənlər avtomat atəşlərinin hündür binalar arasında necə əks-səda verdiyini, dəhşətli səs, gurultu çıxardığını bilir. Qeyri-ixtiyari Əli Kərimliyə baxdım, onun rəngi ağappaq olmuşdu. Bir anda hamı pərən-pərən oldu. Əli Kərimli və AXC universitet şöbəsinin digər üzvləri tez qaçıb özlərini indi Mərkəzi Klinik Xəstəxananın yerləşdiyi ərazinin hasarından içəri atdılar. Onların 2 metrlik hasarı necə məharətlə aşmaları hələ də gözümün qabağındadır…
Mən və dostum sadəcə yerə uzandıq, bir siqaret yandırıb ona dedim ki, heç olmasa “ölümqabağı” ləzzətlə çəkim.
Amma ölmədik. “Moskva” mehmanxanasından Ali Sovetin divarındakı gerbə qumbaraatandan atəş açdılar, bununla atəş dayandı və biz qalxıb Ali Sovetə doğru yüyürdük. Orada Mütəllibovun istefa verdiyini eşidib sevindik, bir-birimizi qucaqlayıb öpdük…
Cəbhəçi dostum məni qucaqlayıb öpəndə, inanın ki, beynimdən çox sürətli bir fikir keçdi: “Biz nəyə sevinirik?” Amma bu “xəyanətkar” fikri tez də başımdan qovdum.
Həqiqətən tezliklə məlum oldu ki, boş yerə sevinirmişik. Ölkədə iqtisadi vəziyyət daha da pisləşdi, çörək növbələri yarandı. AXC-nin yaratdığı bələdiyyə polisi atamı, keçmiş milis işçisini çörək növbəsində döydü. İcra başçısı mənim şikayətimə əsasən polislərə sadəcə ağızucu acıqlandı və onlar öz işlərində qaldılar. AXC hakimiyyətinin kiçik müəssisələrə verdiyi kommersiya kreditlərindən mən xahiş minnətlə cəmi 300 min manat (3 dəstə Məmmədəmin) ala bildim. Amma gözümün qabağında AXC-yə heç bir dəxli olmayan işbazlar, fırıldaqçılar, icra başçısının qohum-əqrəbası 50 faiz rüşvətlə kisə-kisə, baqaj-baqaj pullar çıxartılar dövlət bankından. Axırda o pulları heç qaytarmadılar da. Qaytaranlar da inflyasiya fərqi ilə qəpik-quruş ödədilər. İndi Əli Kərimli utanmadan korrupsiyadan danışır. Guya o haqq-hesablardan heç xəbəri yox imiş.
Belə başıpozuq, korrupsioner, dövlətin pulunu 50 faizə satan cinayətkar hakimiyyətin ömrü, təbii ki, çox ola bilməzdi…
Bu adamlar yenə Bakıda iğtişaş, qarşıdurma, xaos olmasının, qan tökülməsinin həsrətindərlər. Hər an cəbhədə uğursuzluq, qan-qada olmasını arzulayırlar ki, hakimiyyətə təzyiq üçün əllərində əsas olsun və bundan istifadə edib, müvəqqəti də olsa, hakimiyyətə gəlsinlər və dövlətin pullarını banklardan kisələrlə oğurlayıb, qohumlarının, dostlarının maşınlarının yük yerlərində evlərinə daşısınlar. Əli Kərimlinin bütün planları, hesabları da buna yönəlikdir.
Nadir QOCABƏYLİ
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 19-10-2019 00:56 | Bölmə: Nadir QOCABƏYLİ
Oktyabrın 19-da Bakı Şəhər İcra Hakimiyyətinin icazə verdiyi yerdə mitinq keçirməkdən imtina edən, əhalini Bakının mərkəzi küşələrinə, icazəsiz, hökumətlə razılaşdırılmamış mitinqə səsləyən və bununla hakimiyyətə meydan oxuyan, hüquq-mühafizə orqanları ilə əhali arasında qarşıdurmaya rəvac verən, ehtimal olunan təxribatlar üçün münbit şərait yaratmağa can atan Əli Kərimli, bir yandan da bütün çıxışlarında etirazların dinc xarakterini xüsusi vurğulamağa çalışır. Saxta bəyanatlar verərək, polislə qarşıdırmadan çəkinməyə çağırır, nəzərdə tutulan meydana girməyin məqsəd olmadığını bildirir. Adama deyərlər: əgər dinclik, sülh, əmin-amanlıq, anlaşma tərəfdarısansa, elə göstərilən yerə get və mitinqini keçir də. Özün bəyan elədiyin kimi, mitinqləri minlərlə, on minlərlə adam dəstəkləyirsə, niyə ikicə kilometr kənara çıxmaq istəmirsən?
O, həm də aksiya zamanı hər hansı təxribatın, qarşıdurmanın, toqquşmanın, döyülməyin, əzilməyin mümkünlüyündən danışaraq, tərəfdarlarını qorxmamağa, çəkinməməyə, “mübariz olmağa” çağırır. Deməli, insanları dolayısı ilə qandan belə qorxmamağa, çəkinməməyə təhrik edir. Hər şeyə görə hakimiyyətin məsuliyyət daşıyacağını söyləyir.
Paradoksal görünür, elə deyilmi? Amma həm də görünmür. Çünki sakitliyə, sülhə, dincliyə çağırış yalnız aysberqin görünən tərəfidir, Əli Kərimlinin özünü sığortalamaq cəhdidir. Əslində isə, onun məqsədi yalnız və yalnız qan tökülməsinə nail olmaq, bundan istifadə edib, əhalini ən azından dəfn mərasimi məqsədilə küçələrə tökmək, təxribat nəticəsində ölənlərə yalandan yas tutmaq, “qana bais olmuş hakimiyyətə” qarşı daha kütləvi etiraz təşkil etmək və onu istefaya məcbur etməkdir.
Bundan sonra necə olacağı, hakimiyyətə kimin yiyələnəcəyi, ölkədə hansı proseslərin gedəcəyi, Qarabağ cəbhəsində nələrin baş verəcəyi önəmli deyil. Əsas odur ki, “bunlar” getsin, bu hakimiyyətdən qisas alınsın, korrupsioner məmurların yığdığı sərvətdən Əli Kərimliyə və yanındakılara pay düşsün.
Bu məkrli, qana susayan, qana hesablanan çağırış və plan məni istər-istəməz yaxın tarixi keçmişimizə qısa ekskurs etməyə vadar edir.
AXC bu ölkədə iki dəfə hakimiyyəti devirib. 1990-cı ildə Azərbaycan KP MK-nın birinci katibi, ölkənin faktiki rəhbəri Əbdürrəhman Vəzirovu qaçmağa məcbur ediblər, 1992-ci ildə prezident Ayaz Mütəllibovu zorla istefaya göndəriblər. Bundan sonrakı prosesləri əksəriyyət bildiyi üçün başağrısı vermək istəmirəm.
Əsas məqsədim AXC-nin Azərbaycanın iki rəhbərini, iki dövlət başçısını hakimiyyətdən necə uzaqlaşdırması proseduruna diqqət çəkməkdir. Çünki hal-hazırda Əli Kərimli və onun rəhbərlik etdiyi AXCP, “Milli Şura” və bu qurumlar ətrafında cəmlənmiş adamlar məhz 1990 və 1992-ci illərdə sınaqdan keçirilmiş ssenaridən istifadə etməyə çalışırlar. Ərz etdiyim kimi, ölkədə icazəsiz mitinq və nümayişlər vasitəsilə xaos, qarmaqarışıqlıq, vətəndaş itaətsizliyi yaradılır, hökumət istər-istəməz qayda-qanun yaratmağa çalışır, bu zaman güc tətbiq edir, qan tökülür, insanlar ölür və bundan sonra bu “qəhrəmanlar” öz kahalarından çıxaraq, dəfn mərasimlərində, daha izdihamlı mitinqlərdə alovlu çıxışlar edirlər. Onlar fürsətdən istifadə edərək, hüquq-mühafizə orqanlarını, daxili qoşun və ordu birləşmələrini də öz tərəflərinə çəkir, hakimiyyəti istefa faktı qarşısında qoyurlar.
Bu, cəhbəçi güruhun Azərbaycanda hakimiyyəti ələ keçirmək üçün istifadə etdiyi əsas metoddur. Bunlar bundan başqa heç bir üsul tanımırlar. Bunlarda nizam-intizam əsasında təşkilatlanmaq, seçki keçirmək, insanları seçkiyə cəlb etmək, səsləri halallıqla saymaq, protokol tərtib etmək bacarığı sıfırdır. Haqqında tez-tez danışdıqları demokratik, ədalətli, azad seçkinin balaca bir örnəyini belə öz təşkilatlarında indiyəcən ortaya qoya bilməyiblər.
1990 və 1992-ci ildə baş verən həmin proseslərdə mən də sıravi bir vətəndaş, gənc tələbə, ictimai fəal olaraq iştirak etmişəm. Odur ki, bəzi xatirələrimi və təssüratlarımı növbəti dəfə bölüşmək istərdim. Ona görə növbəti dəfə deyirəm ki, əvvəllər də bu mövzuda bir qədər fərqli formada yazılarım olub.
Əbdürrəhman Vəzirov o zaman AXC-yə çox yalvardı ki, gəlin əl-ələ verib işləyək. Bunlara əməkdaşlıq, konsensus, iş təklif etdi. Amma bunlar onu lağa qoydular, indiki kimi hökumətlə işbirliyinə gedənlərə satqın dedilər. Ölkədə dəhşətli bir başıpozuqluq, qarşıdurma, xaos yaratdılar və bununla millətimizin düşməni olan Qorbaçovun, Yazovun və digərlərinin əlinə Bakıya qoşun yeritmək üçün əsas verdilər.
Hər kəsdən məni düzgün başa düşməsini xahiş edirəm. Mən qətiyyən 1990-cı il 20 Yanvar faciəsini törədən rus ordusunun, onu bura göndərənlərin, ona rəhbərlik edənlərin cinayətini danmıram. Onlar birmənalı olaraq bu cinayətin törədilməsində günahkardırlar, bu cinayətin siyasi qiyməti də ümummilli lider Heydər Əliyev hakimiyyətə qayıtdıqdan sonra verilib. Hüquqi qiymətin veriləcəyinə və cinayətkarların cəzalarına çatacağına da şübhə etmirəm. Mən o vaxtkı respublika rəhbərliyinin, konkret olaraq Vəzirovun da günahsız olduğunu iddia etmirəm. O da siyasi, hüquqi və mənəvi məsuliyyət daşıyır. Ancaq ölkədə qarşıdurma, hərcmərclik, itaətsizlik, xaos yaradan məhz AXC və onun rəhbərliyi idi. Tam məsuliyyətimlə deyirəm ki, onlar qan tökülməsində son dərəcə maraqlı idilər və buna nail oldular.
Fikrimi bir neçə faktla əsaslandırmağa çalışacağam. Yanvarın 19-u günü şəhərdə şayiə yaymışdılar ki, sovet ordusu xalqa atəş açmaz, güllələr “xolostoy”, yəni boş olacaq. Axşamüstü “Elmlər Akademiyası” metrosunun qarşısında Əli Kərimlinin yaxın ətrafından olan, “Yurd” birliyinin bir üzvünə rast gəldim. Onun adını çəkmək istəmirəm. O, BDU-nun yataqxanalarına sarı gedirdi. Mənə dedi ki, hamı Mərkəzi Komitənin (indiki Prezident Aparatı) qarşısına toplaşacaq, sən get, mən də gəlirəm. Soruşdum ki, sən bilən, ordu atəş açar insanlara? Cavab verdi ki, yox, güllələr “xolostoy” olacaq. Mən yanımdakı qrup yoldaşımla birlikdə MK-nın qarşısına getdim və saat 7-dən 12-dək orada olsaq da, AXC universitet şöbəsindən və ümumiyyətlə AXC üzvlərindən orada kimsəni görmədik. Elə bil yerə girmişdilər. Təkcə professor Vəkil Hacıyev tribunadan “mücahidlər” deyə müraciət edərək, avtobuslarla insanları postlara göndərir, şəhərimizi qorumağa, barrikadalar qurmağa səsləyirdi. Biz də dostumla bir avtobusa minib “Qurd Qapısına” getdik. Ancaq bizi oradan geri qaytardılar ki, burada adam çoxdur, başqa postlara gedin. Əsasən Salyan Kazarmasını məsləhət görürdülər. Qayıtdıq MK-nın qarşısına. Salyan Kazarmasına gedəcək avtobusa minib, onun dolmasını gözləməyə başladıq. Saat 12 olardı. Hava çox soyuq idi. Dostum dedi ki, mən üşüyürəm. Gedək evə, bir stəkan çay içək, sonra qayıdarıq. Ona qulaq asmaq istəməsəm də, israrı qarşısında sonda təslim oldum. Metro bütün gecəni işləyirdi. “İnşaatçılar” metrostansiyası yaxınlığında kirayə qalan dostlarımızın evinə gəldik. Çay içməyə başlamışdıq ki, gurultu qopdu. Tez geyinib küçəyə çıxdıq. Şərifzadə küçəsi ilə Respublika xəstəxanası tərəfdən bir neçə tank və PDM (piyadaların döyüş maşını) gəlirdi. Onların üzərində oturan əsgərlər avtomat silahlardan saga-sola atəş açırdılar. Mən dedim ki, qorxmayın, güllələr “xolostoydur”. Onları aydın görmək üçün metroya sarı getdik. Maşınlarla aramızdakı məsafə təxminən 500 metr olanda birdən dostlarımdan biri dedi: “Ayə nə “xolostoy”, bunlar “trassiriyuşi” güllələrdir, əsgərlikdə görmüşəm. Tez qaçıb özümüzü yaxınlıqdakı hasarın dalına verdik. Güllələr başımız üzərindən uçub, arxamızdakı həyət evinin divarına dəydilər. Qaçarkən bir nəfərin də yüyürə-yüyürə küçəni keçdiyini gördük. Döyüş maşınları atəş aça-aça Yasamal bazarına tərəf getdilər. Biz gizləndiyimiz yerdən çıxanda qaçaraq yolu keçən adamın səkinin kənarındakı kollardan birinin dibinə yıxılıb qaldığını gördük. Yaxınlaşdıq. Amma o artıq ölmüşdü. Güllə onun başını deşmiş və içəridə qalmışdı…
Ertəsi gün böyük faciə baş verdiyini öyrəndik. Hamı AXC rəhbərliyindən niyə heç kəsin ölmədiyi haqda danışırdı. Vəzirov qaçmışdı. Ölkə yiyəsiz idi…
Mən 20 Yanvarın xain bir təxribat olduğunu və AXC-nin bu təxribatın əsas iştirakçılarından biri olduğunu sonralar anladım. Düşünürəm ki, o zaman AXC rəhbərliyində, hətta Əli Kərimlinin və “Yurd”çu dostlarının təmsil olunduğu ikinci eşelonda da hər kəsin faciə baş verəcəyindən xəbəri var idi, amma onlar xalqa yalan söyləyir, mənim kimi sadəlövh gəncləri güllə qabağına göndərirdilər. Ancaq bu qətiyyən o gecə şəhid olmuş gənclərin, insanların qəhrəmanlığına kölgə salmır. Doğrudur, onlar ordunun öz vətəndaşlarına atəş açacağına inanmırdılar, bununla belə, azadlıq, müstəqillik yolunda ölümdən qorxmurdular. Sadəcə, şəhid olan qəhrəmanlarımız da, elə biz də, belə olacağını bilsəydik, heç olmasa müəyyən qədər silahlanar, əlimizə daşdan, butulkadan, ov tüfəngindən nəsə götürərdik. Daha sinəmizi qabağa verərək, tankın üzərinə yürüməzdik. Ancaq o gecə qaçıb gizlənən xain AXC rəhbərlərindən fərqli olaraq, yalın əllə tankların qarşısından qaçmayan oğullarımız da olmuşdu.
AXC Ayaz Mütəllibovun devrilməsində də qandan yararlandı. Bu dəfə onların köməyinə “Xocalı faciəsi” gəldi. Mən Xocalı qətliamında AXC-nin hər hansı rolu haqda danışa bilmərəm, çünki əlimdə fakt yoxdur. Amma yararlanmaları barədə çox danışmaq olar. Faciənin ertəsi günü biz universitetdə dərsdə idik. Kimsə gəlib dedi ki, Xocalıda ermənilərin öldürdüyü uşaqları Şəhidlər Xiyabanına gətiriblər. Biz ora çatanda üzəri qara parçayla örtülmüş iki balaca tabut gördük. Professor Xalid Əlimirzəyev tabutların yanında dayanıb, Ayaz Mütəllibovun əleyhinə danışırdı. Deyirdi ki, o bunları görmür, niyə belə şeylərə yol verir. AXC Xocalı qətliamından öz siyasi məqsədi üçün yararlanaraq cəmi 10 gündən sonra Ayaz Mütəllibovu istefaya göndərdi. AXC-nin siyasi oyunları nəticəsində mayın 8-də Şuşa əlimizdən getdi. Bundan sonra Ali Sovet Ayaz Mütəllibovun istefası haqda qərarını ləğv etdi və onu mayın 14-də vəzifəsinə qaytardı. Lakin AXC cəbhə bölgəsindən paytaxta gətirilən ordu hissələrinin gücündən istifadə edərək, eyni zamanda Ali Sovet binasına doğru izdihamlı yürüş təşkil edərək, təzyiq altında Ayaz Mütəllibovu yenidən istefası barədə sənədi imzalamağa məcbur etdi.
Onu da qeyd etmək lazımdır ki, 1992-ci il mayın 8-də Şuşanın, 18-də isə Laçının işğal olunmasının əsas səbəblərindən biri də ordunun cəbhə bölgəsindən paytaxta gətirilməsi və siyasi oyunlarda istifadə edilməsidir.
14 May yürüşündə mən də iştirak edirdim. Sözün doğrusu, o zaman biz gənclər nə baş verdiyini dərindən dərk etmirdik. Bizi sadəcə, hansısa gözəgörünməz bir əl idarə edirdi. Əli Kərimli və Sabir Rüstəmxanlı ilə eyni cərgədə addımlayırdım. Fəxri Xiyabanı yenicə keçmişdik ki, dəhşətli atışma başladı. Şəhərdəki atışmaya şahidlik edənlər avtomat atəşlərinin hündür binalar arasında necə əks-səda verdiyini, dəhşətli səs, gurultu çıxardığını bilir. Qeyri-ixtiyari Əli Kərimliyə baxdım, onun rəngi ağappaq olmuşdu. Bir anda hamı pərən-pərən oldu. Əli Kərimli və AXC universitet şöbəsinin digər üzvləri tez qaçıb özlərini indi Mərkəzi Klinik Xəstəxananın yerləşdiyi ərazinin hasarından içəri atdılar. Onların 2 metrlik hasarı necə məharətlə aşmaları hələ də gözümün qabağındadır…
Mən və dostum sadəcə yerə uzandıq, bir siqaret yandırıb ona dedim ki, heç olmasa “ölümqabağı” ləzzətlə çəkim.
Amma ölmədik. “Moskva” mehmanxanasından Ali Sovetin divarındakı gerbə qumbaraatandan atəş açdılar, bununla atəş dayandı və biz qalxıb Ali Sovetə doğru yüyürdük. Orada Mütəllibovun istefa verdiyini eşidib sevindik, bir-birimizi qucaqlayıb öpdük…
Cəbhəçi dostum məni qucaqlayıb öpəndə, inanın ki, beynimdən çox sürətli bir fikir keçdi: “Biz nəyə sevinirik?” Amma bu “xəyanətkar” fikri tez də başımdan qovdum.
Həqiqətən tezliklə məlum oldu ki, boş yerə sevinirmişik. Ölkədə iqtisadi vəziyyət daha da pisləşdi, çörək növbələri yarandı. AXC-nin yaratdığı bələdiyyə polisi atamı, keçmiş milis işçisini çörək növbəsində döydü. İcra başçısı mənim şikayətimə əsasən polislərə sadəcə ağızucu acıqlandı və onlar öz işlərində qaldılar. AXC hakimiyyətinin kiçik müəssisələrə verdiyi kommersiya kreditlərindən mən xahiş minnətlə cəmi 300 min manat (3 dəstə Məmmədəmin) ala bildim. Amma gözümün qabağında AXC-yə heç bir dəxli olmayan işbazlar, fırıldaqçılar, icra başçısının qohum-əqrəbası 50 faiz rüşvətlə kisə-kisə, baqaj-baqaj pullar çıxartılar dövlət bankından. Axırda o pulları heç qaytarmadılar da. Qaytaranlar da inflyasiya fərqi ilə qəpik-quruş ödədilər. İndi Əli Kərimli utanmadan korrupsiyadan danışır. Guya o haqq-hesablardan heç xəbəri yox imiş.
Belə başıpozuq, korrupsioner, dövlətin pulunu 50 faizə satan cinayətkar hakimiyyətin ömrü, təbii ki, çox ola bilməzdi…
Bu adamlar yenə Bakıda iğtişaş, qarşıdurma, xaos olmasının, qan tökülməsinin həsrətindərlər. Hər an cəbhədə uğursuzluq, qan-qada olmasını arzulayırlar ki, hakimiyyətə təzyiq üçün əllərində əsas olsun və bundan istifadə edib, müvəqqəti də olsa, hakimiyyətə gəlsinlər və dövlətin pullarını banklardan kisələrlə oğurlayıb, qohumlarının, dostlarının maşınlarının yük yerlərində evlərinə daşısınlar. Əli Kərimlinin bütün planları, hesabları da buna yönəlikdir.
Nadir QOCABƏYLİ
Müəllifin bütün yazıları - Nadir QOCABƏYLİ
Bölməyə aid digər xəbərlər
28-02-2021, 14:55
Xalq adamı ilə xalqın arasına girənlər…
16-01-2021, 23:01
Solovyovdan üzr istəyirəm - Nadir Qocabəyli yazır
3-11-2019, 12:44
Nadir QOCABƏYLİ - Yel qayadan nə aparar, yaxud Prezidentin köməkçisindən nə istəyirlər?
Deputatlığa namizəd Milli Məclisdə təmsil etmək istədiyi bölgənin problemlərinin təsnifatını artıq ağlına yazıb və işə nədən başlayacağını sıralayıb
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
“Tənha insanın monoloqu”nun ssenari müəllifi və rejissoru deyir ki, kinomuzu yaşatmaq və irəli aparmaq üçün film istehsalını artırmalı və onun bazarını düşünməliyik
Mirəli Sarızadə: “Gənc yaşımda arzum həyata keçdi, inşallah, yeni mövsümdə teatrımızın səhnəsində də Məcnun obrazı ilə tamaşaçılar qarşısına çıxacam”
