19:10 / 23-10-2024
İlham Əliyev Kazanda Laos prezidenti ilə görüşüb - Yenilənib
18:30 / 23-10-2024
İlham Əliyev Yeni İnkişaf Bankının prezidenti ilə görüşüb - Fotolar
18:00 / 23-10-2024
İcra başçısının sabiq müavininin məhkəməsi başlayıb
17:57 / 23-10-2024
“Xəzər TV”yə xəbərdarlıq edilib
17:53 / 23-10-2024
Türkiyədə terror aktı törədilib
17:39 / 23-10-2024
Rusiya dollara alternativ axtarır - Putin
17:09 / 23-10-2024
"BMW" şirkəti Avropa İttifaqının qərarına qarşı çıxır
16:59 / 23-10-2024
Nazirlər Kabinetində yağıntının törətdiyi fəsadlarla bağlı müşavirə keçirilib - Fotolar
16:48 / 23-10-2024
Gələn il Günəş və Ay iki dəfə tutulacaq
16:30 / 23-10-2024
Alimlər okeanların sirrini aça bilmir
16:24 / 23-10-2024
Prezident İlham Əliyev Milorad Dodiklə görüşüb
16:14 / 23-10-2024
Yaşayış olan binanı söküblər - “Melissa Group”u hansı cəza gözləyir?
16:01 / 23-10-2024
Prezident Kazanda “Sberbank”ın İdarə Heyətinin sədri ilə görüşüb - Foto
15:49 / 23-10-2024
Əsabəli Mustafayev komaya düşüb
15:45 / 23-10-2024
UEFA "Qarabağ"ın rəqibini cərimələyib
15:34 / 23-10-2024
Məşhurlar İlon Maskı oğurluqda ittiham edirlər
15:27 / 23-10-2024
Körpələrə ən çox hansı adlar qoyulur? - Siyahı
15:22 / 23-10-2024
Mərkəzi Bankı daha bir şirkətə lisenziya verib
15:01 / 23-10-2024
Boks üzrə millimizin baş məşqçisi dəyişib
14:55 / 23-10-2024
Qida və təmiz su qıtlığı yarana bilər - Xəbərdarlıq
14:53 / 23-10-2024
Bakı Olimpiya Stadionu Çempionlar Liqasının finalına ev sahibliyi edə bilər
14:05 / 23-10-2024
Kosmos uğrunda döyüş... - ABŞ xüsusi sınaqalar keçirir - Foto
13:59 / 23-10-2024
Qurban Qurbanov: "Çox vacib matçdır"
13:49 / 23-10-2024
Spiker: "Gürcüstanda dövlət çevrilişi hazırlayan qüvvələr var"
13:30 / 23-10-2024
İnsultdan qorunmağın səkkiz yolu var
13:06 / 23-10-2024
Sabiq rəisin məhkəməsi başlayıb
12:59 / 23-10-2024
Prezident İlham Əliyev Rusiyada səfərdədir - (Yenilənib) - Fotolar
12:54 / 23-10-2024
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:49 / 23-10-2024
Qırğızıstanla Azərbaycan arasında hərbi əməkdaşlıq planı imzalanıb
12:46 / 23-10-2024
AFFA iki futbolçunu cəzalandırıb
10:24 / 22-10-2024
Faciəli Gülən... - Rahim Telman Sadıqbəyli yazır
10:14 / 23-10-2024
Strategiya oyunu - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
09:42 / 23-10-2024
Bakıda aktyor və həyat yoldaşı öldürülüb - Foto
11:42 / 21-10-2024
Əliyev Baydenin xüsusi nümayəndəsini qəbul edib - (Yenilənib) - Foto
13:30 / 23-10-2024
İnsultdan qorunmağın səkkiz yolu var
10:28 / 22-10-2024
Azərbaycan Ordusunun hərbçisi güllə yarasından həlak olub
11:48 / 23-10-2024
İran kəşfiyyatında Azərbaycan izi: 600-ə yaxın tapşırıq yerinə yetirilib
15:33 / 21-10-2024
ABŞ-da dövlət çevrilişinə hazırlaşırlar
14:57 / 21-10-2024
AMEA-dakı külli miqdarda mənimsəmə ilə bağlı cinayət işi açılıb
09:32 / 21-10-2024
FETÖ rəhbəri Fətullah Gülən ölüb - Yenilənib
21:59 / 20-10-2024
COP29-a qarşı kampaniya qəbuledilməzdir - Bəyanat
12:50 / 22-10-2024
Bəyoğlan kişinin arıqlamaqlığı - Akif Cabbarlı yazır
Alimlər okeanların sirrini aça bilmir
Tarix: 23-10-2024 16:30 | Bölmə: Xəbərlər
Yerin müxtəlif guşələri, hətta kosmos və Ay planeti tədqiq edilsə də, dəniz və okeanların dərinlikləri indiyə qədər sirr olaraq qalır. Kolumbiyalı alimlər bildirirlər ki, okean dibinin yalnız 25 faizinin xəritəsi çəkilib.
Reyting.az xəbər verir ki, Kolumbiya Universitetinin əməkdaşı Viki Ferrininin sözlərinə görə, yüksək keyfiyyətli və çox sayda elmi məlumatlardan istifadə etməklə dənizin dibinin yalnız dörddə birinin xəritəsini çəkə biliblər. Bununla belə, müasir elmin inkişaf etdiyi bir dövrdə alimlər okeanın səthinin altında gizlənən sirləri hələ yeni açmağa başlayır.
V. Ferrini belə okean xəritələrini dəqiq yaratmaq üçün peyk məlumatlarından da istifadə etdiklərini deyib. Lakin alimin dediyinə görə, hətta ən qabaqcıl xəritələr belə bütün detalları açıb göstərə bilmir.
Alimlərin fikrincə, hazırda dünya elmi okeanın dibinin model xüsusiyyətlərinə kömək etmək üçün peyk məlumatlarına və cazibə ölçmələrinin birləşməsinə daha çox etibar edir, baxmayaraq ki, bu cür metod həm də birbaşa ölçmələrdən daha çox uzaqdır.
Ferrini qeyd edir ki, daha dərindən başa düşmək üçün sadəcə xəritəni yox, birbaşa dənizlərin, eləcə də okeanların dibi araşdırılmalıdır:
"Okeanın lap dərinlikləri dağ silsilələrini, nəhəng çıxıntıları, həm də çoxlu axınların keçdiyi və çöküntüləri hərəkətə gətirmək gücündə olan dolama kanallarını gizlədir. Elm aləmində hətta ən dəqiq xəritələrin belə 100 metrlik təsvir ölçüsü var ki, bu da daha kiçik obyektlərin görünməsinə imkan vermir. Problem çox çətin olsa da, arzularımız, yəni "Dəniz dibi 2030" layihə təşəbbüsü 2030-cu ilə qədər tamamilə mükəmməl xəritə yaratmağı hədəfləyir. Lakin okean və dənizlərin dibinin tam yeni xəritəsini yaratdıqdan sonra belə, alim olaraq hələ də biz dəniz dibinin tərkibi, onun zəngin ekosistemi kimi suallarla qarşılaşırıq”.
V. Ferrini əlavə edib ki, okeanların, dənizlərin zəngin ekosistemi planetdəki həyatı dəstəkləyir. Dünya sakinləri, insanlar isə Yer kürəsinin qoruqçuları kimi təbii ehtiyatları daha da səmərəli idarə etmək üçün onu dərindən öyrənib başa düşməyə çalışmalıdır.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 23-10-2024 16:30 | Bölmə: Xəbərlər
Yerin müxtəlif guşələri, hətta kosmos və Ay planeti tədqiq edilsə də, dəniz və okeanların dərinlikləri indiyə qədər sirr olaraq qalır. Kolumbiyalı alimlər bildirirlər ki, okean dibinin yalnız 25 faizinin xəritəsi çəkilib.
Reyting.az xəbər verir ki, Kolumbiya Universitetinin əməkdaşı Viki Ferrininin sözlərinə görə, yüksək keyfiyyətli və çox sayda elmi məlumatlardan istifadə etməklə dənizin dibinin yalnız dörddə birinin xəritəsini çəkə biliblər. Bununla belə, müasir elmin inkişaf etdiyi bir dövrdə alimlər okeanın səthinin altında gizlənən sirləri hələ yeni açmağa başlayır.
V. Ferrini belə okean xəritələrini dəqiq yaratmaq üçün peyk məlumatlarından da istifadə etdiklərini deyib. Lakin alimin dediyinə görə, hətta ən qabaqcıl xəritələr belə bütün detalları açıb göstərə bilmir.
Alimlərin fikrincə, hazırda dünya elmi okeanın dibinin model xüsusiyyətlərinə kömək etmək üçün peyk məlumatlarına və cazibə ölçmələrinin birləşməsinə daha çox etibar edir, baxmayaraq ki, bu cür metod həm də birbaşa ölçmələrdən daha çox uzaqdır.
Ferrini qeyd edir ki, daha dərindən başa düşmək üçün sadəcə xəritəni yox, birbaşa dənizlərin, eləcə də okeanların dibi araşdırılmalıdır:
"Okeanın lap dərinlikləri dağ silsilələrini, nəhəng çıxıntıları, həm də çoxlu axınların keçdiyi və çöküntüləri hərəkətə gətirmək gücündə olan dolama kanallarını gizlədir. Elm aləmində hətta ən dəqiq xəritələrin belə 100 metrlik təsvir ölçüsü var ki, bu da daha kiçik obyektlərin görünməsinə imkan vermir. Problem çox çətin olsa da, arzularımız, yəni "Dəniz dibi 2030" layihə təşəbbüsü 2030-cu ilə qədər tamamilə mükəmməl xəritə yaratmağı hədəfləyir. Lakin okean və dənizlərin dibinin tam yeni xəritəsini yaratdıqdan sonra belə, alim olaraq hələ də biz dəniz dibinin tərkibi, onun zəngin ekosistemi kimi suallarla qarşılaşırıq”.
V. Ferrini əlavə edib ki, okeanların, dənizlərin zəngin ekosistemi planetdəki həyatı dəstəkləyir. Dünya sakinləri, insanlar isə Yer kürəsinin qoruqçuları kimi təbii ehtiyatları daha da səmərəli idarə etmək üçün onu dərindən öyrənib başa düşməyə çalışmalıdır.
Oqtay QORÇU
Bölməyə aid digər xəbərlər
Bu gün, 17:57
“Xəzər TV”yə xəbərdarlıq edilib
Bu gün, 17:53
Türkiyədə terror aktı törədilib
Bu gün, 16:30
Alimlər okeanların sirrini aça bilmir
Bu gün, 15:27
Körpələrə ən çox hansı adlar qoyulur? - Siyahı
Bu gün, 13:06
Sabiq rəisin məhkəməsi başlayıb
Bu gün, 11:56
Qubadlıda hərbçi qəzada ölüb
Bu gün, 10:14
Strategiya oyunu - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
Bu gün, 09:42
Bakıda aktyor və həyat yoldaşı öldürülüb - Foto
Bu gün, 08:49
Baş katib: Türkiyə NATO-da çox populyardır
Dünən, 22:04
Ukraynanın baş prokuroru istefa verib
Dünən, 18:07
Polşa Rusiyanın Baş konsulluğunu bağlayıb
Dünən, 15:31
“Daşınar əmlakın yüklülüyü haqqında” qanun dəyişib
Dünən, 12:34
Qadını bıçaqlayan şəxs həbs edilib
Dünən, 11:58
Zibilə görə cərimələr artırılıb
Dünən, 11:53
Bakıda məktəbin hasarı uçub, dərslər dayandırılıb
Dünən, 11:27
Putin Cənubi Koreyanın reaksiyasından narahatdır
Dünən, 10:34
Musa Qasımlı direktor vəzifəsindən azad edilib
Dünən, 10:24
Faciəli Gülən... - Rahim Telman Sadıqbəyli yazır
Dünən, 09:53
Rusiya jurnalistin meyitini ölkəsinə vermir
Dünən, 09:04
Kütləvi turizmə qarşı etiraz aksiyası keçirilib
Dünən, 08:39
Beyruta yenidən hücum olub - Video
Dünən, 08:10
HƏMAS-a kimlər rəhbərlik edəcək?
Dünən, 07:56
Ucardakı qəzada üç nəfər ölüb - Fotolar
21-10-2024, 23:39
BMT Baş katibi Azərbaycana səfərə hazırlaşır
21-10-2024, 21:24
Oğuz rayonuna güclü dolu düşüb
21-10-2024, 19:46
General-mayor işdən çıxarılıb
21-10-2024, 18:03
Ay üçün skafandr hazırlanıb - Foto
21-10-2024, 16:05
Güləşçimiz 4 illik diskvalifikasiya olunub
21-10-2024, 13:19
İŞİD-in əsas siması İstanbulda ələ keçib
21-10-2024, 13:01
Paytaxtda ağacəkmə aksiyaları davam edir - Fotolar
21-10-2024, 11:49
Pentaqon rəhbəri Kiyevə gəlib
21-10-2024, 09:28
Rusiya bölgələri üzərində daha 18 PUA vurulub
21-10-2024, 09:16
Hərbi qulluqçumuz ürəktutmasından vəfat edib
21-10-2024, 08:03
Arxeoloqlar qədim artefaktlar aşkar ediblər
20-10-2024, 23:50
Bakıda 25 yaşlı şəxs bıçaqlanıb
20-10-2024, 10:07
Marsda daşlaşmış başa bənzər əşya tapılıb - Foto
20-10-2024, 09:58
Bu gün Zəngilan Şəhəri Günüdür
19-10-2024, 12:00
İsrailin baş nazirinin evinə PUA hücumu olub - Foto
19-10-2024, 11:35
Xəzər dənizində zəlzələ baş verib
18-10-2024, 23:38
İlon Maskın anası Qazaxıstana gəlib
18-10-2024, 22:47
Tağı Əhmədov vəfat edib
18-10-2024, 16:15
Donald Tramp: Ukrayna müharibəni uduzub
18-10-2024, 16:08
Audiovizual media subyektlərinin sayı artıb
18-10-2024, 15:31
Avropa İttifaqının səfiri Gürcüstanı hədələyir
18-10-2024, 12:55
Rusiyanın itkiləri: 675 min hərbçi, 9 mindən çox tank…
18-10-2024, 12:36
"Kölgə" donanması suları çirkləndirir
18-10-2024, 10:10
Balakəndə 34 yaşlı kişi yanaraq ölüb
18-10-2024, 09:55
Kiyev şəhərinə kütləvi PUA hücumu olub - Foto
Deputatlığa namizəd Milli Məclisdə təmsil etmək istədiyi bölgənin problemlərinin təsnifatını artıq ağlına yazıb və işə nədən başlayacağını sıralayıb
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
“Tənha insanın monoloqu”nun ssenari müəllifi və rejissoru deyir ki, kinomuzu yaşatmaq və irəli aparmaq üçün film istehsalını artırmalı və onun bazarını düşünməliyik
Mirəli Sarızadə: “Gənc yaşımda arzum həyata keçdi, inşallah, yeni mövsümdə teatrımızın səhnəsində də Məcnun obrazı ilə tamaşaçılar qarşısına çıxacam”
Zamanla özünü kəşf edən Aygün Fətullayeva hər premyeradan sonra suallara cavab axtarır
