15:59 / 04-04-2025
Bakıda Beynəlxalq Xalça Festivalı keçiriləcək
15:40 / 04-04-2025
Sumqayıt, Bərdə, Xaçmaz, Beyləqan və Şəkidə torpaq hərracı keçirilib
15:21 / 04-04-2025
Prezident İlham Əliyev Türkiyənin enerji və təbii sərvətlər nazirini qəbul edib - Yenilənib
15:17 / 04-04-2025
Sabahdan rayonlarda hava dəyişəcək - Xəbərdarlıq
15:07 / 04-04-2025
Əli Əsədov miqrantlarla bağlı qərar imzalayıb
14:55 / 04-04-2025
Prezident İlham Əliyev Avropa İttifaqının rəsmisini qəbul edib - (Yenilənib)
14:39 / 04-04-2025
Dünyanın ən hündür binası tikilir - Fotolar
14:39 / 04-04-2025
David Manukyan dövlət ittihamçısının suallarını cavablandırıb
14:22 / 04-04-2025
Məşhur aktyorun baş rolda çəkiləcəyi filmin adı gizli saxlanılır
14:22 / 04-04-2025
Lavrov: "Bu, Cənubi Qafqaz və Xəzər regionunda sabitliyə xidmət edəcək"
14:14 / 04-04-2025
"Mədəniyyət" qəzeti fəaliyyətini dayandırıb
14:07 / 04-04-2025
Bakıda energetika sahəsi üzrə yeni sənədlər imzalanacaq
14:01 / 04-04-2025
Bakıda köçürülmə və söküntü işləri başlayacaq
13:53 / 04-04-2025
Sahibə Qafarova Özbəkistana səfər edib
13:10 / 04-04-2025
İran prezidenti: Tehran müharibə istəmir
12:59 / 04-04-2025
Departament: "Tramp Bakı və İrəvan arasında sülhün imzalanmasını gözləyir"
12:48 / 04-04-2025
Türkiyədə 648 nəfər qidadan zəhərlənib
12:38 / 04-04-2025
Sabah dağlıq rayonlarda yağış və sulu qar yağacaq
12:30 / 04-04-2025
Prezident institutlarla bağlı sərəncam verib
12:10 / 04-04-2025
Müəllimlərin iş yerinin dəyişdirilməsi prosesi başlayıb
11:41 / 04-04-2025
Seyid Əzim Şirvaninin 190 illiyi qeyd ediləcək - Sərəncam
11:31 / 04-04-2025
Ştaynmayer Azərbaycanla bağlı səhvini düzəldib
11:13 / 04-04-2025
Dünya iqtisadiyyatı böyük risklə üzləşib - Xəbərdarlıq
11:07 / 04-04-2025
Generalların vəzifədə olma müddəti dəyişir
11:03 / 04-04-2025
30 yaşdan yuxarı şəxslərə çağırış mesajı gəlir? - Açıqlama
10:44 / 04-04-2025
Ermənistanda zəlzələ baş verib
10:40 / 04-04-2025
Prezident: "Bizim qaz təchizatımızın Avropadakı coğrafiyası birmənalı olaraq genişlənəcək"
10:32 / 04-04-2025
Rusiya üzərində daha 107 PUA vurulub
13:54 / 01-04-2025
Professorun arzuları - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
23:39 / 30-03-2025
"Zirə" "Şamaxı"ya qalib gəlib
20:02 / 30-03-2025
May ayında iki gün iş olmayacaq
00:03 / 31-03-2025
Azərbaycanlıların soyqırımından 107 il ötür
18:31 / 31-03-2025
PUA və dronlar mövqelərimizə yaxınlaşıb, hərbçilərimiz atəşə tutulub - (Yenilənib)
12:54 / 01-04-2025
İran prezidenti Azərbaycana rəsmi səfərə hazırlaşır
19:41 / 31-03-2025
Keçmişə və gələcəyə yollanmaq reallığa çevriləcək
08:25 / 01-04-2025
Ordumuzun mövqeləri 7 istiqamətdən atəşə tutulub
14:12 / 02-04-2025
Qarabağa növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
11:01 / 01-04-2025
CHP-nin boykot çağırışı: Türkiyədə narazılıq dalğası daha da genişlənə bilər
18:01 / 30-03-2025
Şeyx: "Bu, şəxsi işimdir, hər şeyi açıqlamalıyam?"
15:44 / 02-04-2025
Bakı və İrəvan vaxtında sülhə nail olmasa... - Kreml fürsət gözləyir
1989-cu ildəki siyasi mənzərənin təkrarı
Tarix: 25-02-2019 16:12 | Bölmə: Xəqani CƏFƏRLİ
Rusiya ictimai-siyasi mühitinin ən görkəmli simalarından biri, Moskva Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutunun İctimai əlaqələr kafedrasının müdiri, tarix elmləri doktoru Valeri Solovey müsahibələrinin birində Rusiyadakı hazırkı ictimai-siyasi vəziyyəti 1989-cu ildə Sovet İttifaqında mövcud olmuş vəziyyətə bənzədib.
Dörd il əvvəl Kreml yaxınlığında qətlə yetirilmiş müxalifət lideri Boris Nemtsovun xatirəsini anım tədbiri professor Soloveyin haqlı olduğunu qismən təsdiqlədi.
Qətlə yetirilmiş müxalifət liderinin xatirəsini anım tədbirləri bir neçə məsələyə görə diqqəti cəlb edib:
Birincisi, bu tədbirlər Rusiyanın 30-dan artıq şəhərində keçirilib.
İkincisi, bu tədbirlərdə demokratik müxalifət birgə iştirak edib.
Üçüncüsü və ən əsası, keçirilən aksiyalar hüzn tədbiri kimi deyil, rejimə qarşı sərt etiraz aksiyaları kimi diqqət cəlb edib.
“Putin oğrudur!”, “Putinsiz Rusiya!”, “Rədd olsun çekistlərin hakimiyyəti!”, “Putin Rusiyanın üzqarasıdır!”, “Lüstrizasiya!” kimi şüarların səslənməsi Rusiyanın siyasi gündəmini müəyyən etmək baxımından çox önəmlidir. Aydın görünür ki, Rusiya müxalifəti sosial şüarlarla deyil, ən sərt siyasi şüarlarla meydana çıxıb. Məhz bu məqam professor Soloveyin haqlı olduğunu, Rusiyada ictimai-siyasi vəziyyətin 1989-cu ilin təkrarı olması haqqında qənaətini təsdiqləyir. Çünki 1989-cu ildə də Moskvanın küçə və meydanlarındakı etirazların hədəfi indiki kimi hakim rejim idi.
Valeri Soloveyin fikrincə, yalnız onu əlavə etmək olar ki, 1989-cu ili xatırladan təkcə Rusiyadakı ictimi-siyasi vəziyyət deyil. Ötən əsrin sonlarında demokratikləşmə prosesindən kənarda qalmış bütün postsovet respublikalarında 1989-cu ilin ab-havası hökm sürür.
Qazaxıstanda etirazlar hökumətin istefası ilə nəticələnib. Ancaq Orta Asiyanın ən böyük respublikasında köklü hakimiyyət dəyişiklikləri gözlənilir.
Böyük ehtimalla bu il Gürcüstanda müxalifətin tələb etdiyi erkən parlament seçkilərinə qərar verilməsinin şahidi olacağıq. İqtidarda olan “Gürcü arzusu-Demokratik Gürcüstan” Partiyasından istefa tələbi, parlament seçkiləri ehtimalını daha da artırıb.
Ümumiyyətlə, bütün postsovet respublikalarında yuxarıdan və ya aşağıların təzyiqi ilə başladılan dəyişiklikləri bundan sonra tez-tez müşahidə edəcəyik.
1989-cu ildə Sovet İttifaqını bürüyən dəyişiklik hərəkatı ABŞ-ın 40-cı prezidenti Ronald Reyqanın şər imperiyası adlandırdığı SSRİ-nin dağılması ilə nəticələndi. Postsovet məkanında başlayan yeni dalğanın hədəfi isə avtoritar və kleptokratik rejimlər olacaq. İndi hamını düşündürən sual bu proseslərin nə zaman yekunlaşacağı ilə bağlıdır.
Professor Solovey hesab edir ki, başlanan proses ötən əsrin sonlarındakından fərqli olaraq indi daha sürətlə gedəcək. Çünki, indi 1989-cu ildən fərqli olaraq internet və sosial şəbəkələr kimi fenomen mövcuddur.
Bu gün Rusiyada baş verənləri izlədikdən sonra 19 yanvar mitinqinin postsovet məkanında başlayan yeni demokratikləşmə dalğasının nəticəsi olması haqqında qənaətimi daha da qətiləşdirdi. 1989-cu il doğrudan da təkrarlanır.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 25-02-2019 16:12 | Bölmə: Xəqani CƏFƏRLİ
Rusiya ictimai-siyasi mühitinin ən görkəmli simalarından biri, Moskva Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutunun İctimai əlaqələr kafedrasının müdiri, tarix elmləri doktoru Valeri Solovey müsahibələrinin birində Rusiyadakı hazırkı ictimai-siyasi vəziyyəti 1989-cu ildə Sovet İttifaqında mövcud olmuş vəziyyətə bənzədib.
Dörd il əvvəl Kreml yaxınlığında qətlə yetirilmiş müxalifət lideri Boris Nemtsovun xatirəsini anım tədbiri professor Soloveyin haqlı olduğunu qismən təsdiqlədi.
Qətlə yetirilmiş müxalifət liderinin xatirəsini anım tədbirləri bir neçə məsələyə görə diqqəti cəlb edib:
Birincisi, bu tədbirlər Rusiyanın 30-dan artıq şəhərində keçirilib.
İkincisi, bu tədbirlərdə demokratik müxalifət birgə iştirak edib.
Üçüncüsü və ən əsası, keçirilən aksiyalar hüzn tədbiri kimi deyil, rejimə qarşı sərt etiraz aksiyaları kimi diqqət cəlb edib.
“Putin oğrudur!”, “Putinsiz Rusiya!”, “Rədd olsun çekistlərin hakimiyyəti!”, “Putin Rusiyanın üzqarasıdır!”, “Lüstrizasiya!” kimi şüarların səslənməsi Rusiyanın siyasi gündəmini müəyyən etmək baxımından çox önəmlidir. Aydın görünür ki, Rusiya müxalifəti sosial şüarlarla deyil, ən sərt siyasi şüarlarla meydana çıxıb. Məhz bu məqam professor Soloveyin haqlı olduğunu, Rusiyada ictimai-siyasi vəziyyətin 1989-cu ilin təkrarı olması haqqında qənaətini təsdiqləyir. Çünki 1989-cu ildə də Moskvanın küçə və meydanlarındakı etirazların hədəfi indiki kimi hakim rejim idi.
Valeri Soloveyin fikrincə, yalnız onu əlavə etmək olar ki, 1989-cu ili xatırladan təkcə Rusiyadakı ictimi-siyasi vəziyyət deyil. Ötən əsrin sonlarında demokratikləşmə prosesindən kənarda qalmış bütün postsovet respublikalarında 1989-cu ilin ab-havası hökm sürür.
Qazaxıstanda etirazlar hökumətin istefası ilə nəticələnib. Ancaq Orta Asiyanın ən böyük respublikasında köklü hakimiyyət dəyişiklikləri gözlənilir.
Böyük ehtimalla bu il Gürcüstanda müxalifətin tələb etdiyi erkən parlament seçkilərinə qərar verilməsinin şahidi olacağıq. İqtidarda olan “Gürcü arzusu-Demokratik Gürcüstan” Partiyasından istefa tələbi, parlament seçkiləri ehtimalını daha da artırıb.
Ümumiyyətlə, bütün postsovet respublikalarında yuxarıdan və ya aşağıların təzyiqi ilə başladılan dəyişiklikləri bundan sonra tez-tez müşahidə edəcəyik.
1989-cu ildə Sovet İttifaqını bürüyən dəyişiklik hərəkatı ABŞ-ın 40-cı prezidenti Ronald Reyqanın şər imperiyası adlandırdığı SSRİ-nin dağılması ilə nəticələndi. Postsovet məkanında başlayan yeni dalğanın hədəfi isə avtoritar və kleptokratik rejimlər olacaq. İndi hamını düşündürən sual bu proseslərin nə zaman yekunlaşacağı ilə bağlıdır.
Professor Solovey hesab edir ki, başlanan proses ötən əsrin sonlarındakından fərqli olaraq indi daha sürətlə gedəcək. Çünki, indi 1989-cu ildən fərqli olaraq internet və sosial şəbəkələr kimi fenomen mövcuddur.
Bu gün Rusiyada baş verənləri izlədikdən sonra 19 yanvar mitinqinin postsovet məkanında başlayan yeni demokratikləşmə dalğasının nəticəsi olması haqqında qənaətimi daha da qətiləşdirdi. 1989-cu il doğrudan da təkrarlanır.
Müəllifin bütün yazıları - Xəqani CƏFƏRLİ
Bölməyə aid digər xəbərlər
19-04-2023, 11:40
Erməni mətbuatı: "Paşinyan təhlükəsizliyindən narahatdır”
31-07-2019, 14:06
Xəqani CƏFƏRLİ - İnqilabın baş verəcəyi tarix - Onu əvvəlcədən təyin etmək mümkündürmü?
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
