12:42 / 04-06-2020
Azərbaycanda bir qurumun 18 əməkdaşı izolyasiya olundu
12:24 / 04-06-2020
Nazir MMC-yə direktor təyin etdi
12:16 / 04-06-2020
Azərbaycanda bir kəndin adı dəyişdiriləcək
11:56 / 04-06-2020
DSX və Hərbi Prokurorluq birgə məlumat yayıb - Foto
11:52 / 04-06-2020
Rusiyada daha 8831 nəfərdə koronavirus aşkarlanıb
11:43 / 04-06-2020
DİM onlayn imtahan keçirilməsi üçün xüsusi proqram təminatı hazırlayıb
11:37 / 04-06-2020
ATƏT PA-nın İpək Yoluna Dəstək Qrupunun onlayn iclası keçirilib
11:31 / 04-06-2020
Deputat: "Həftə sonlarında küçəyə çıxmanın qadağan olunması vacibdir"
11:27 / 04-06-2020
Hacı Abdulla xan Qaragözlü kimdir? - Fotolar
11:19 / 04-06-2020
Nazirlik vergi ödəyicilərinə yardımlarla bağlı açıqlama yaydı
11:10 / 04-06-2020
Türkiyə İraq və İranla sərhədləri açdı
11:04 / 04-06-2020
Baş Gömrük İdarəsinin mayor rütbəli əməkdaşı koronavirusa yoluxub
10:45 / 04-06-2020
Təhsil Nazirliyi 5 yeni lisey yaradıb - Siyahı
10:38 / 04-06-2020
Oqtay Əsədovla Fəttah Heydərov parlamentin iclaslarına niyə qatılmır?
10:25 / 04-06-2020
Baş prokurorun kürəkəni yüksək vəzifəyə təyin olundu
10:24 / 04-06-2020
Dünyada koronavirusa yoluxanların sayı 6,5 milyonu keçib
10:06 / 04-06-2020
"Qarabağ"ın sabiq məşqçisi Danimarka klubundan ayrılıb
10:05 / 04-06-2020
Ermənistanda son sutkada 697 nəfər koronavirusa yoluxub
09:57 / 04-06-2020
Əsgəri öldürərək ölkədən qaçan şəxsin məhkəməsi başlayır
09:46 / 04-06-2020
İqtisadiyyat Nazirliyi sistemində kadr dəyişikliyi edilib
09:41 / 04-06-2020
Şirkət direktoru vəzifədən kənarlaşdırılıb
00:35 / 04-06-2020
Tramp yenidən tibbi müayinədən keçib
00:01 / 04-06-2020
“Keşikçidağ”da növbəti təxribat planlaşdırılıb - DSX xəbərdarlıq etdi
23:55 / 03-06-2020
Azərbaycanda zəlzələ oldu
21:51 / 03-06-2020
İqbal Ağazadənin Şuşa ilə bağlı müraciəti yayıldı - Video
21:35 / 03-06-2020
Belarus hökuməti istefaya göndərilib
20:28 / 03-06-2020
Kəndlərdə də həftə sonları çölə çıxmaq tam qadağan oluna bilər
19:56 / 03-06-2020
İmtahanların vaxtı dəyişdirilə bilər - Xəbərdarlıq
19:49 / 03-06-2020
Rayonlara gediş-gəliş hələlik bərpa olunmayacaq
17:41 / 02-06-2020
Direktor müavinləri və sinif müəllimləri işə çıxacaq
16:19 / 01-06-2020
Prezident tikinti ilə bağlı yeni qaydaları təsdiqlədi - Dəyişiklik
11:20 / 31-05-2020
Bu cür “yazının” bir adı var: biabırçılıq
16:46 / 02-06-2020
Təhsil müəssisələri ilə bağlı sərəncam imzalandı
17:46 / 02-06-2020
Məktəblərə attestat verilməsi və sinifdən-sinfə keçirilmə ilə bağlı tapşırıq verilib
12:11 / 03-06-2020
Təhsil Nazirliyi “Son zəng” məsələsinə aydınlıq gətirdi
16:25 / 02-06-2020
Azərbaycanın daha bir kəndi nəzarətə götürüldü - Fotolar
21:51 / 03-06-2020
İqbal Ağazadənin Şuşa ilə bağlı müraciəti yayıldı - Video
19:56 / 03-06-2020
İmtahanların vaxtı dəyişdirilə bilər - Xəbərdarlıq
20:30 / 30-05-2020
Elsevər. Seymur Elsevər - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
16:41 / 02-06-2020
Prezident dini qurumlarla bağlı sərəncam verdi
Ərdoğanın Suriya imtahanı
Tarix: 28-01-2018 22:34 | Bölmə: Xəqani CƏFƏRLİ
Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan siyasi karyerası ərzində ən çətin problemlə üzləşib.
Məsələ ondan ibarətdir ki, Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə Suriyanın Afrin bölgəsində “Zeytun budağı” altında keçirdiyi və Ankaranın antiterror əməliyyatı adı verdiyi hərbi əməliyyatlar ABŞ-ın maraqlarının əksinə olduğu kimi, Rusiya və İranın da maraqlarına uyğun deyil.
Suriyada “İslam dövləti” terror təşkilatına qarşı mübarizədə ABŞ kürdlərin üstünlük təşkil etdiyi Suriya Demokratik Qüvvələri ilə müttəfiqlik edirdi. Suriya və İraq ərazisində özünü dövlət elan etmiş “İslam dövləti” terror təşkilatının nəzarətindəki torpaqların tamamilə azad edilməsi bu regiondakı problemi həll etmədi. Əksinə, bu problemi yeni mərhələyə keçirdi. Belə ki, ABŞ və onun müttəfiqləri Rusiya və İranın bu regionda öz mövqelərini gücləndirməsindən narahatdır. Suriya məsələsində özünü qalib hesab edən Rusiya və İran isə əldə etdikləri üstünlükləri daha da dərinləşdirmək, ABŞ-ı və onun müttəfqilərini bu regiondan çıxarmağa çalışırlar. ABŞ-ın Suriyadakı mövqelərini sarsıtmağa çalışan Rusiya, kürdləri Vaşinqtonla müttəfiqlikdən imtinaya sövq etmək istəyir. ABŞ-dan ciddi siyasi, hərbi vəmaddi dəstək alan kürdlər isə Rusiya ilə də yaxşı əlaqələrə malikdir.
Rusiya dəfələrlə, kürdlərin Suriya ilə bağlı sülh danışıqlarında tərəf kimi təmsil olunmasına çalışıb. Türkiyənin kəskin müqaviməti Rusiyanı kürdlərdən bir qədər məsafə saxlamağa vadar edib. Ancaq bu, Rusiyanın kürdlərdən üz çevirməsi demək deyil. Məsələn, Rusiya Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə Suriyanın Afrin bölgəsində “Zeytun budağı” altında keçirdiyi hərbi əməliyyatın qarşısını almağa çalışmışdı. Moskva kürdlərə təklif etmişdi ki, Türkiyənin hərbi əməliyyata başlamasına imkan verməmək üçün nəzarət etdikləri əraziləri rəsmi Dəməşqin nəzarətinə versin. Əgər kürdlər Rusiyanın təklifini qəbul etsəydi, Türkiyə hərbi əməliyyatlara başlaya bilməzdi. Çünki bu, Suriya dövlətinə qarşı müharibə kimi qəbul edilərdi. Kürdlərin Rusiyanın bu təklifindən imtina etməsi isə Türkiyənin əl-qolunu açdı. Artıq bir həftəyə yaxındır ki, Türkiyə Silahlı Qüvvələri Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə “Zeytun budağı” əməliyyatını keçirir. Türkiyənin dəstəklədiyi Azad Suriya Ordusunun nəzarət dairəsini genişləndirməsi isə bu regionda maraqları olan bütün dövlətlərin mənafelərinə ziddir. Ona görə də, tezliklə Türkiyəyə qarşı siyasi və diplomatik təzyiqlər arta bilər.
“Zeytun budağı” əməliyyatı Ankara ilə Vaşinqton arasında münasibətləri daha da soyudub. Vaşinqton Ankaranın bu addımına hökmən cavab verəcək. Əgər bu gün ABŞ hansısa addım atmırsa, bu, Vaşinqtonun baş verənlərlə barışması anlamına gəlməməlidir.
Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə həyata keçirdiyi əməliyyatlar dərinləşdikcə Rusiya və İran da Ankaranı dayandırmağa çalışacaq. Suriyanı İrandan Livana kimi uzanan “şiə xətti”nin əsas həlqəsi hesab edən Tehran, Türkiyənin bu ölkədə çox böyük əraziyə nəzarət etməsinə razı olmayacaq.
Suriyada İranla tandem şəklində çıxış edən Rusiya da tezliklə Ankaranı dayandırmağa cəhdlər edəcək.
Belə həssas durumda Türkiyə rəhbərliyinin, şəxsən prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın xaricdən gələn təzyiqlərə nə qədər və hara kimi dözəcəyi maraq doğurur.
Ötən il Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə “İslam dövləti” terror təşkilatına qarşı “Ərəfat qalxanı” əməliyyatı zamanı Manbic şəhərinə nəzarət edən kürdlərə qarşı da əməliyyat keçirmək istəmiş, lakin Rusiyanın diplomatik müdaxiləsi buna imkan verməmişdi.
Kürdlər isə regionda böyük güclər arasında gedən oyunda manevr etməklə öz istəklərini reallaşdırmağa çalışırlar. ABŞ-la müttəfiqlik edən kürdlər “İslam dövləti” terror təşkilatına qarşı mübarizə aparmaqla yanaşı Suriyanın bəzi ərazilərinə nəzarəti də öz əllərinə keçirmişdilər. Kürdlər həmin əraziləri özlərinin gələcək dövlətinin tərkib hissəsi görürdülər. Bu isə Suriyanın bütövlüyündə maraqlı olan Türkiyə ilə yanaşı İranın da maraqlarına uyğun deyil. Eyni zamanda, kürdlərin oyundan tamam sıxışdırılıb çıxarılması da, bir çox dövlətlərin maraqlarına uyğun gəlmir. Bu isə kürdlərə ABŞ-la Rusiya arasında manevr etmək imkanı verir.
Moskva Türkiyə ilə işbirliyinin çox kövrək tellər üzərində qurulduğunun fərqindədir və buna görə kürdlərdən gələcəkdə Ankaraya qarşı istifadə etmək imkanlarını saxlamağa çalışır.
“İslam dövləti” terror təşkilatı məğlub edilsə də, belə görünür ki, Suriya üzərində yeni və daha mürəkkəb siyasi oyunlar başlayıb. Bu oyunların sonunda Suriyanın ərazi bütövlüyünün saxlanıb-saxlanmayacağından asılı olaraq, regionda yeni mərhələ başlayacaq. Suriyada baş verənlərin təsiri isə bütün region ölkələrində özünü göstərəcək. Əgər Ankaranın son addımları lazım olan nəticəni verməsə və ya əlavə problemlərə səbəb olsa, Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan siyasi karyerasının ən böyük problemi ilə üzləşəcək. 16 illik iqtidarı zamanı Ərdoğan belə ciddi problemlə üzləşməyib. Ölkə daxilində sosial-iqtisadi vəziyyət ötən illərə nisbətən pisləşib və bu da vətəndaşların hakimiyyətdən narazı düşməsinə səbəb olur. Əgər xarici siyasətdə ciddi uğursuzluq baş versə, bu, Ərdoğan üçün son ola bilər. Buna görə də, Suriyanın Afrin bölgəsində “Zeytun budağı” əməliyyatının hərbi nəticəsinə uyğun siyasi nəticəsi olacaq. Ərdoğanın Suriya imtahanından uğurla çıxıb-çıxmayacağı isə çox yaxın zamanlarda bilinəcək.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 28-01-2018 22:34 | Bölmə: Xəqani CƏFƏRLİ
Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan siyasi karyerası ərzində ən çətin problemlə üzləşib.
Məsələ ondan ibarətdir ki, Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə Suriyanın Afrin bölgəsində “Zeytun budağı” altında keçirdiyi və Ankaranın antiterror əməliyyatı adı verdiyi hərbi əməliyyatlar ABŞ-ın maraqlarının əksinə olduğu kimi, Rusiya və İranın da maraqlarına uyğun deyil.
Suriyada “İslam dövləti” terror təşkilatına qarşı mübarizədə ABŞ kürdlərin üstünlük təşkil etdiyi Suriya Demokratik Qüvvələri ilə müttəfiqlik edirdi. Suriya və İraq ərazisində özünü dövlət elan etmiş “İslam dövləti” terror təşkilatının nəzarətindəki torpaqların tamamilə azad edilməsi bu regiondakı problemi həll etmədi. Əksinə, bu problemi yeni mərhələyə keçirdi. Belə ki, ABŞ və onun müttəfiqləri Rusiya və İranın bu regionda öz mövqelərini gücləndirməsindən narahatdır. Suriya məsələsində özünü qalib hesab edən Rusiya və İran isə əldə etdikləri üstünlükləri daha da dərinləşdirmək, ABŞ-ı və onun müttəfqilərini bu regiondan çıxarmağa çalışırlar. ABŞ-ın Suriyadakı mövqelərini sarsıtmağa çalışan Rusiya, kürdləri Vaşinqtonla müttəfiqlikdən imtinaya sövq etmək istəyir. ABŞ-dan ciddi siyasi, hərbi vəmaddi dəstək alan kürdlər isə Rusiya ilə də yaxşı əlaqələrə malikdir.
Rusiya dəfələrlə, kürdlərin Suriya ilə bağlı sülh danışıqlarında tərəf kimi təmsil olunmasına çalışıb. Türkiyənin kəskin müqaviməti Rusiyanı kürdlərdən bir qədər məsafə saxlamağa vadar edib. Ancaq bu, Rusiyanın kürdlərdən üz çevirməsi demək deyil. Məsələn, Rusiya Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə Suriyanın Afrin bölgəsində “Zeytun budağı” altında keçirdiyi hərbi əməliyyatın qarşısını almağa çalışmışdı. Moskva kürdlərə təklif etmişdi ki, Türkiyənin hərbi əməliyyata başlamasına imkan verməmək üçün nəzarət etdikləri əraziləri rəsmi Dəməşqin nəzarətinə versin. Əgər kürdlər Rusiyanın təklifini qəbul etsəydi, Türkiyə hərbi əməliyyatlara başlaya bilməzdi. Çünki bu, Suriya dövlətinə qarşı müharibə kimi qəbul edilərdi. Kürdlərin Rusiyanın bu təklifindən imtina etməsi isə Türkiyənin əl-qolunu açdı. Artıq bir həftəyə yaxındır ki, Türkiyə Silahlı Qüvvələri Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə “Zeytun budağı” əməliyyatını keçirir. Türkiyənin dəstəklədiyi Azad Suriya Ordusunun nəzarət dairəsini genişləndirməsi isə bu regionda maraqları olan bütün dövlətlərin mənafelərinə ziddir. Ona görə də, tezliklə Türkiyəyə qarşı siyasi və diplomatik təzyiqlər arta bilər.
“Zeytun budağı” əməliyyatı Ankara ilə Vaşinqton arasında münasibətləri daha da soyudub. Vaşinqton Ankaranın bu addımına hökmən cavab verəcək. Əgər bu gün ABŞ hansısa addım atmırsa, bu, Vaşinqtonun baş verənlərlə barışması anlamına gəlməməlidir.
Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə həyata keçirdiyi əməliyyatlar dərinləşdikcə Rusiya və İran da Ankaranı dayandırmağa çalışacaq. Suriyanı İrandan Livana kimi uzanan “şiə xətti”nin əsas həlqəsi hesab edən Tehran, Türkiyənin bu ölkədə çox böyük əraziyə nəzarət etməsinə razı olmayacaq.
Suriyada İranla tandem şəklində çıxış edən Rusiya da tezliklə Ankaranı dayandırmağa cəhdlər edəcək.
Belə həssas durumda Türkiyə rəhbərliyinin, şəxsən prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın xaricdən gələn təzyiqlərə nə qədər və hara kimi dözəcəyi maraq doğurur.
Ötən il Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə “İslam dövləti” terror təşkilatına qarşı “Ərəfat qalxanı” əməliyyatı zamanı Manbic şəhərinə nəzarət edən kürdlərə qarşı da əməliyyat keçirmək istəmiş, lakin Rusiyanın diplomatik müdaxiləsi buna imkan verməmişdi.
Kürdlər isə regionda böyük güclər arasında gedən oyunda manevr etməklə öz istəklərini reallaşdırmağa çalışırlar. ABŞ-la müttəfiqlik edən kürdlər “İslam dövləti” terror təşkilatına qarşı mübarizə aparmaqla yanaşı Suriyanın bəzi ərazilərinə nəzarəti də öz əllərinə keçirmişdilər. Kürdlər həmin əraziləri özlərinin gələcək dövlətinin tərkib hissəsi görürdülər. Bu isə Suriyanın bütövlüyündə maraqlı olan Türkiyə ilə yanaşı İranın da maraqlarına uyğun deyil. Eyni zamanda, kürdlərin oyundan tamam sıxışdırılıb çıxarılması da, bir çox dövlətlərin maraqlarına uyğun gəlmir. Bu isə kürdlərə ABŞ-la Rusiya arasında manevr etmək imkanı verir.
Moskva Türkiyə ilə işbirliyinin çox kövrək tellər üzərində qurulduğunun fərqindədir və buna görə kürdlərdən gələcəkdə Ankaraya qarşı istifadə etmək imkanlarını saxlamağa çalışır.
“İslam dövləti” terror təşkilatı məğlub edilsə də, belə görünür ki, Suriya üzərində yeni və daha mürəkkəb siyasi oyunlar başlayıb. Bu oyunların sonunda Suriyanın ərazi bütövlüyünün saxlanıb-saxlanmayacağından asılı olaraq, regionda yeni mərhələ başlayacaq. Suriyada baş verənlərin təsiri isə bütün region ölkələrində özünü göstərəcək. Əgər Ankaranın son addımları lazım olan nəticəni verməsə və ya əlavə problemlərə səbəb olsa, Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan siyasi karyerasının ən böyük problemi ilə üzləşəcək. 16 illik iqtidarı zamanı Ərdoğan belə ciddi problemlə üzləşməyib. Ölkə daxilində sosial-iqtisadi vəziyyət ötən illərə nisbətən pisləşib və bu da vətəndaşların hakimiyyətdən narazı düşməsinə səbəb olur. Əgər xarici siyasətdə ciddi uğursuzluq baş versə, bu, Ərdoğan üçün son ola bilər. Buna görə də, Suriyanın Afrin bölgəsində “Zeytun budağı” əməliyyatının hərbi nəticəsinə uyğun siyasi nəticəsi olacaq. Ərdoğanın Suriya imtahanından uğurla çıxıb-çıxmayacağı isə çox yaxın zamanlarda bilinəcək.
Reyting.az
Müəllifin bütün yazıları - Xəqani CƏFƏRLİ
Bölməyə aid digər xəbərlər
31-07-2019, 14:06
Xəqani CƏFƏRLİ - İnqilabın baş verəcəyi tarix - Onu əvvəlcədən təyin etmək mümkündürmü?
Milli Məclisin komitə sədri: “Əgər məmur institusional islahatları qəbul etmirsə, bu halda cəzalanmalıdır. Yəni bu iki proses paralel aparılmalıdır”
Politoloqun fikrincə, 2016-cı ilin aprelində olduğu kimi, lokal və qəfil zərbələr endirməklə erməniləri sülhə məcbur etmək olar
Prezidentin sabiq köməkçisi deyir ki, əvvəlki yanaşma və üsullarla, belə diplomatiya ilə Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həllinə nail olmaq mümkün deyil
Səyyad Əlizadə: "Sən necə nazirsən ki, əlinin altında nələrin baş verdiyini bilmirsən?"
Bədrəddin Quliyev: “Azərbaycan hakimiyyətində təmsil olunan bəlli qüvvələr indiyə qədər bizi milli baxımdan danışıqlara getməyə, siyasi qüvvələrin bir araya gəlməsinə imkan verməyiblər”
