00:55 / 22-11-2024
Silvester Stallone yeni seriala çəkilir
00:45 / 22-11-2024
Məşhur yazıçının yeni romanı nəşr edilib - Foto
00:07 / 22-11-2024
Hikmət Hacıyev: “Politico”nun üzr istəməsini tələb edirik!”
23:28 / 21-11-2024
Gəncədə iki nəfər bıçaqlanıb
22:07 / 21-11-2024
Putin ABŞ və Qərb dövlətlərinə xəbərdarlıq edib
20:55 / 21-11-2024
Ceyhun Bayramov Özbəkistanın xarici işlər naziri ilə telefonda danışıb
20:08 / 21-11-2024
Milli Məclis bəyanat yayıb
19:12 / 21-11-2024
Leyla Əliyeva Qlobal Liderlərin Dialoqunda iştirak edib - Fotolar
18:08 / 21-11-2024
SPECA İqlim Ağıllı Şəhərlər Forumu üzrə Bakı Bəyannaməsi imzalanıb
18:03 / 21-11-2024
Küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı xəbərdarlıq verilib
17:49 / 21-11-2024
Pərviz Şahbazov İstanbula gedir
17:25 / 21-11-2024
Əli Əsədov “Elektron hökumət” portalı ilə bağlı qərar imzalayıb
17:18 / 21-11-2024
Rusiya Tramp haqqında filmin yayımına icazə verməyib - Fotolar
17:08 / 21-11-2024
Nazirlər Kabineti riskli vergi ödəyiciləri haqqında qərar imzalayıb
16:48 / 21-11-2024
Matviyenko Azərbaycana gəlir
16:45 / 21-11-2024
Prezident iki Mərkəzi ləğv edib - Sərəncam
16:32 / 21-11-2024
Deputatlar daha 12 qanuna dəyişikliyi müzakirəyə çıxaracaq - Siyahı
16:23 / 21-11-2024
Leyla Əliyeva COP29-da: nadir canlıların mühafizəsinə həsr olunan panel müzakirələr olub - Fotolar
16:17 / 21-11-2024
Baş nazirin və sabiq müdafiə nazirinin həbsinə order verilib
16:17 / 21-11-2024
Milli Məclisin deputatı NATO PA-nın illik sessiyasında iştirak edəcək
16:06 / 21-11-2024
Putin Şimali Koreya liderinə 75 vəhşi heyvan göndərib
16:00 / 21-11-2024
Gömrük orqanlarına qəbul imtahanı keçiriləcək
15:45 / 21-11-2024
Dünya şöhrətli rejissorun 10 ən yaxşı filmi... - Siyahı
15:32 / 21-11-2024
Məşhur musiqi qrupu dünya turuna çıxır
15:29 / 21-11-2024
Ceyhun Bayramov misirli nazirlə telefonda danışıb
14:46 / 21-11-2024
Quterreş Bakıda: "Razılaşma istəyi hiss olunur"
14:43 / 21-11-2024
"Kəpəz"in futbolçusu əməliyyat olunub
14:36 / 21-11-2024
Rusiya Qərb silahlarına qarşı tədbirlər görməyə başlayıb
14:33 / 21-11-2024
SOCAR ilə “Tree Energy Solutions” arasında Birgə Tədqiqat Sazişi imzalanıb
14:08 / 21-11-2024
Ukrayna ərazi əvəzində sülhə razılaşmayacaq - Nazir
12:28 / 18-11-2024
Turan Manafzadə: “Mədəniyyət diplomatiyasından yararlanmağı bacarmalıyıq” - Müsahibə
12:05 / 19-11-2024
MMC vətəndaşın mənzilini dağıdıb, indi də obyektini ələ keçirmək istəyir - Fotolar
13:32 / 21-11-2024
Dünyanın ən güclü donanmaları... - Qardaş Türkiyə siyahıda neçəncidir?
19:50 / 19-11-2024
Beynəlxalq Bank 272 min manat cərimələnib
16:45 / 20-11-2024
Nazir: "Regionlardakı bəzi poçt şöbələrinin bağlanması araşdırılacaq"
16:22 / 20-11-2024
“Real Betis” klubunun nümayəndəsi Bakıda nəyə təəccüblənib? - Foto
15:29 / 18-11-2024
Daha üç şəhərə konsul təyinatı olub - Siyahı
17:09 / 18-11-2024
Deputatın oğlu yeni vəzifəyə təyin olunub
10:03 / 20-11-2024
Azərbaycan və Türkiyənin bələdiyyə təşkilatları arasında görüş keçirilib - Fotolar
16:45 / 21-11-2024
Prezident iki Mərkəzi ləğv edib - Sərəncam
09:37 / 21-11-2024
Naxçıvan səhiyyəsində həbslər başlayıb
15:55 / 20-11-2024
Deputatın "Zəngimcell" oyunu: "Balansınız bitmişdir..."
Ərdoğanın Suriya imtahanı
Tarix: 28-01-2018 22:34 | Bölmə: Xəqani CƏFƏRLİ
Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan siyasi karyerası ərzində ən çətin problemlə üzləşib.
Məsələ ondan ibarətdir ki, Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə Suriyanın Afrin bölgəsində “Zeytun budağı” altında keçirdiyi və Ankaranın antiterror əməliyyatı adı verdiyi hərbi əməliyyatlar ABŞ-ın maraqlarının əksinə olduğu kimi, Rusiya və İranın da maraqlarına uyğun deyil.
Suriyada “İslam dövləti” terror təşkilatına qarşı mübarizədə ABŞ kürdlərin üstünlük təşkil etdiyi Suriya Demokratik Qüvvələri ilə müttəfiqlik edirdi. Suriya və İraq ərazisində özünü dövlət elan etmiş “İslam dövləti” terror təşkilatının nəzarətindəki torpaqların tamamilə azad edilməsi bu regiondakı problemi həll etmədi. Əksinə, bu problemi yeni mərhələyə keçirdi. Belə ki, ABŞ və onun müttəfiqləri Rusiya və İranın bu regionda öz mövqelərini gücləndirməsindən narahatdır. Suriya məsələsində özünü qalib hesab edən Rusiya və İran isə əldə etdikləri üstünlükləri daha da dərinləşdirmək, ABŞ-ı və onun müttəfqilərini bu regiondan çıxarmağa çalışırlar. ABŞ-ın Suriyadakı mövqelərini sarsıtmağa çalışan Rusiya, kürdləri Vaşinqtonla müttəfiqlikdən imtinaya sövq etmək istəyir. ABŞ-dan ciddi siyasi, hərbi vəmaddi dəstək alan kürdlər isə Rusiya ilə də yaxşı əlaqələrə malikdir.
Rusiya dəfələrlə, kürdlərin Suriya ilə bağlı sülh danışıqlarında tərəf kimi təmsil olunmasına çalışıb. Türkiyənin kəskin müqaviməti Rusiyanı kürdlərdən bir qədər məsafə saxlamağa vadar edib. Ancaq bu, Rusiyanın kürdlərdən üz çevirməsi demək deyil. Məsələn, Rusiya Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə Suriyanın Afrin bölgəsində “Zeytun budağı” altında keçirdiyi hərbi əməliyyatın qarşısını almağa çalışmışdı. Moskva kürdlərə təklif etmişdi ki, Türkiyənin hərbi əməliyyata başlamasına imkan verməmək üçün nəzarət etdikləri əraziləri rəsmi Dəməşqin nəzarətinə versin. Əgər kürdlər Rusiyanın təklifini qəbul etsəydi, Türkiyə hərbi əməliyyatlara başlaya bilməzdi. Çünki bu, Suriya dövlətinə qarşı müharibə kimi qəbul edilərdi. Kürdlərin Rusiyanın bu təklifindən imtina etməsi isə Türkiyənin əl-qolunu açdı. Artıq bir həftəyə yaxındır ki, Türkiyə Silahlı Qüvvələri Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə “Zeytun budağı” əməliyyatını keçirir. Türkiyənin dəstəklədiyi Azad Suriya Ordusunun nəzarət dairəsini genişləndirməsi isə bu regionda maraqları olan bütün dövlətlərin mənafelərinə ziddir. Ona görə də, tezliklə Türkiyəyə qarşı siyasi və diplomatik təzyiqlər arta bilər.
“Zeytun budağı” əməliyyatı Ankara ilə Vaşinqton arasında münasibətləri daha da soyudub. Vaşinqton Ankaranın bu addımına hökmən cavab verəcək. Əgər bu gün ABŞ hansısa addım atmırsa, bu, Vaşinqtonun baş verənlərlə barışması anlamına gəlməməlidir.
Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə həyata keçirdiyi əməliyyatlar dərinləşdikcə Rusiya və İran da Ankaranı dayandırmağa çalışacaq. Suriyanı İrandan Livana kimi uzanan “şiə xətti”nin əsas həlqəsi hesab edən Tehran, Türkiyənin bu ölkədə çox böyük əraziyə nəzarət etməsinə razı olmayacaq.
Suriyada İranla tandem şəklində çıxış edən Rusiya da tezliklə Ankaranı dayandırmağa cəhdlər edəcək.
Belə həssas durumda Türkiyə rəhbərliyinin, şəxsən prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın xaricdən gələn təzyiqlərə nə qədər və hara kimi dözəcəyi maraq doğurur.
Ötən il Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə “İslam dövləti” terror təşkilatına qarşı “Ərəfat qalxanı” əməliyyatı zamanı Manbic şəhərinə nəzarət edən kürdlərə qarşı da əməliyyat keçirmək istəmiş, lakin Rusiyanın diplomatik müdaxiləsi buna imkan verməmişdi.
Kürdlər isə regionda böyük güclər arasında gedən oyunda manevr etməklə öz istəklərini reallaşdırmağa çalışırlar. ABŞ-la müttəfiqlik edən kürdlər “İslam dövləti” terror təşkilatına qarşı mübarizə aparmaqla yanaşı Suriyanın bəzi ərazilərinə nəzarəti də öz əllərinə keçirmişdilər. Kürdlər həmin əraziləri özlərinin gələcək dövlətinin tərkib hissəsi görürdülər. Bu isə Suriyanın bütövlüyündə maraqlı olan Türkiyə ilə yanaşı İranın da maraqlarına uyğun deyil. Eyni zamanda, kürdlərin oyundan tamam sıxışdırılıb çıxarılması da, bir çox dövlətlərin maraqlarına uyğun gəlmir. Bu isə kürdlərə ABŞ-la Rusiya arasında manevr etmək imkanı verir.
Moskva Türkiyə ilə işbirliyinin çox kövrək tellər üzərində qurulduğunun fərqindədir və buna görə kürdlərdən gələcəkdə Ankaraya qarşı istifadə etmək imkanlarını saxlamağa çalışır.
“İslam dövləti” terror təşkilatı məğlub edilsə də, belə görünür ki, Suriya üzərində yeni və daha mürəkkəb siyasi oyunlar başlayıb. Bu oyunların sonunda Suriyanın ərazi bütövlüyünün saxlanıb-saxlanmayacağından asılı olaraq, regionda yeni mərhələ başlayacaq. Suriyada baş verənlərin təsiri isə bütün region ölkələrində özünü göstərəcək. Əgər Ankaranın son addımları lazım olan nəticəni verməsə və ya əlavə problemlərə səbəb olsa, Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan siyasi karyerasının ən böyük problemi ilə üzləşəcək. 16 illik iqtidarı zamanı Ərdoğan belə ciddi problemlə üzləşməyib. Ölkə daxilində sosial-iqtisadi vəziyyət ötən illərə nisbətən pisləşib və bu da vətəndaşların hakimiyyətdən narazı düşməsinə səbəb olur. Əgər xarici siyasətdə ciddi uğursuzluq baş versə, bu, Ərdoğan üçün son ola bilər. Buna görə də, Suriyanın Afrin bölgəsində “Zeytun budağı” əməliyyatının hərbi nəticəsinə uyğun siyasi nəticəsi olacaq. Ərdoğanın Suriya imtahanından uğurla çıxıb-çıxmayacağı isə çox yaxın zamanlarda bilinəcək.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 28-01-2018 22:34 | Bölmə: Xəqani CƏFƏRLİ
Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan siyasi karyerası ərzində ən çətin problemlə üzləşib.
Məsələ ondan ibarətdir ki, Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə Suriyanın Afrin bölgəsində “Zeytun budağı” altında keçirdiyi və Ankaranın antiterror əməliyyatı adı verdiyi hərbi əməliyyatlar ABŞ-ın maraqlarının əksinə olduğu kimi, Rusiya və İranın da maraqlarına uyğun deyil.
Suriyada “İslam dövləti” terror təşkilatına qarşı mübarizədə ABŞ kürdlərin üstünlük təşkil etdiyi Suriya Demokratik Qüvvələri ilə müttəfiqlik edirdi. Suriya və İraq ərazisində özünü dövlət elan etmiş “İslam dövləti” terror təşkilatının nəzarətindəki torpaqların tamamilə azad edilməsi bu regiondakı problemi həll etmədi. Əksinə, bu problemi yeni mərhələyə keçirdi. Belə ki, ABŞ və onun müttəfiqləri Rusiya və İranın bu regionda öz mövqelərini gücləndirməsindən narahatdır. Suriya məsələsində özünü qalib hesab edən Rusiya və İran isə əldə etdikləri üstünlükləri daha da dərinləşdirmək, ABŞ-ı və onun müttəfqilərini bu regiondan çıxarmağa çalışırlar. ABŞ-ın Suriyadakı mövqelərini sarsıtmağa çalışan Rusiya, kürdləri Vaşinqtonla müttəfiqlikdən imtinaya sövq etmək istəyir. ABŞ-dan ciddi siyasi, hərbi vəmaddi dəstək alan kürdlər isə Rusiya ilə də yaxşı əlaqələrə malikdir.
Rusiya dəfələrlə, kürdlərin Suriya ilə bağlı sülh danışıqlarında tərəf kimi təmsil olunmasına çalışıb. Türkiyənin kəskin müqaviməti Rusiyanı kürdlərdən bir qədər məsafə saxlamağa vadar edib. Ancaq bu, Rusiyanın kürdlərdən üz çevirməsi demək deyil. Məsələn, Rusiya Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə Suriyanın Afrin bölgəsində “Zeytun budağı” altında keçirdiyi hərbi əməliyyatın qarşısını almağa çalışmışdı. Moskva kürdlərə təklif etmişdi ki, Türkiyənin hərbi əməliyyata başlamasına imkan verməmək üçün nəzarət etdikləri əraziləri rəsmi Dəməşqin nəzarətinə versin. Əgər kürdlər Rusiyanın təklifini qəbul etsəydi, Türkiyə hərbi əməliyyatlara başlaya bilməzdi. Çünki bu, Suriya dövlətinə qarşı müharibə kimi qəbul edilərdi. Kürdlərin Rusiyanın bu təklifindən imtina etməsi isə Türkiyənin əl-qolunu açdı. Artıq bir həftəyə yaxındır ki, Türkiyə Silahlı Qüvvələri Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə “Zeytun budağı” əməliyyatını keçirir. Türkiyənin dəstəklədiyi Azad Suriya Ordusunun nəzarət dairəsini genişləndirməsi isə bu regionda maraqları olan bütün dövlətlərin mənafelərinə ziddir. Ona görə də, tezliklə Türkiyəyə qarşı siyasi və diplomatik təzyiqlər arta bilər.
“Zeytun budağı” əməliyyatı Ankara ilə Vaşinqton arasında münasibətləri daha da soyudub. Vaşinqton Ankaranın bu addımına hökmən cavab verəcək. Əgər bu gün ABŞ hansısa addım atmırsa, bu, Vaşinqtonun baş verənlərlə barışması anlamına gəlməməlidir.
Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə həyata keçirdiyi əməliyyatlar dərinləşdikcə Rusiya və İran da Ankaranı dayandırmağa çalışacaq. Suriyanı İrandan Livana kimi uzanan “şiə xətti”nin əsas həlqəsi hesab edən Tehran, Türkiyənin bu ölkədə çox böyük əraziyə nəzarət etməsinə razı olmayacaq.
Suriyada İranla tandem şəklində çıxış edən Rusiya da tezliklə Ankaranı dayandırmağa cəhdlər edəcək.
Belə həssas durumda Türkiyə rəhbərliyinin, şəxsən prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın xaricdən gələn təzyiqlərə nə qədər və hara kimi dözəcəyi maraq doğurur.
Ötən il Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə “İslam dövləti” terror təşkilatına qarşı “Ərəfat qalxanı” əməliyyatı zamanı Manbic şəhərinə nəzarət edən kürdlərə qarşı da əməliyyat keçirmək istəmiş, lakin Rusiyanın diplomatik müdaxiləsi buna imkan verməmişdi.
Kürdlər isə regionda böyük güclər arasında gedən oyunda manevr etməklə öz istəklərini reallaşdırmağa çalışırlar. ABŞ-la müttəfiqlik edən kürdlər “İslam dövləti” terror təşkilatına qarşı mübarizə aparmaqla yanaşı Suriyanın bəzi ərazilərinə nəzarəti də öz əllərinə keçirmişdilər. Kürdlər həmin əraziləri özlərinin gələcək dövlətinin tərkib hissəsi görürdülər. Bu isə Suriyanın bütövlüyündə maraqlı olan Türkiyə ilə yanaşı İranın da maraqlarına uyğun deyil. Eyni zamanda, kürdlərin oyundan tamam sıxışdırılıb çıxarılması da, bir çox dövlətlərin maraqlarına uyğun gəlmir. Bu isə kürdlərə ABŞ-la Rusiya arasında manevr etmək imkanı verir.
Moskva Türkiyə ilə işbirliyinin çox kövrək tellər üzərində qurulduğunun fərqindədir və buna görə kürdlərdən gələcəkdə Ankaraya qarşı istifadə etmək imkanlarını saxlamağa çalışır.
“İslam dövləti” terror təşkilatı məğlub edilsə də, belə görünür ki, Suriya üzərində yeni və daha mürəkkəb siyasi oyunlar başlayıb. Bu oyunların sonunda Suriyanın ərazi bütövlüyünün saxlanıb-saxlanmayacağından asılı olaraq, regionda yeni mərhələ başlayacaq. Suriyada baş verənlərin təsiri isə bütün region ölkələrində özünü göstərəcək. Əgər Ankaranın son addımları lazım olan nəticəni verməsə və ya əlavə problemlərə səbəb olsa, Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan siyasi karyerasının ən böyük problemi ilə üzləşəcək. 16 illik iqtidarı zamanı Ərdoğan belə ciddi problemlə üzləşməyib. Ölkə daxilində sosial-iqtisadi vəziyyət ötən illərə nisbətən pisləşib və bu da vətəndaşların hakimiyyətdən narazı düşməsinə səbəb olur. Əgər xarici siyasətdə ciddi uğursuzluq baş versə, bu, Ərdoğan üçün son ola bilər. Buna görə də, Suriyanın Afrin bölgəsində “Zeytun budağı” əməliyyatının hərbi nəticəsinə uyğun siyasi nəticəsi olacaq. Ərdoğanın Suriya imtahanından uğurla çıxıb-çıxmayacağı isə çox yaxın zamanlarda bilinəcək.
Reyting.az
Müəllifin bütün yazıları - Xəqani CƏFƏRLİ
Bölməyə aid digər xəbərlər
19-04-2023, 11:40
Erməni mətbuatı: "Paşinyan təhlükəsizliyindən narahatdır”
31-07-2019, 14:06
Xəqani CƏFƏRLİ - İnqilabın baş verəcəyi tarix - Onu əvvəlcədən təyin etmək mümkündürmü?