23:44 / 12-09-2025
Aİ Rusiyaya qarşı sanksiyaların müddətini uzadıb
22:10 / 12-09-2025
Salyanda 62 yaşlı kişi güllələnib
18:29 / 12-09-2025
Külək Yasamalda yaşayış binasında təhlükəli vəziyyət yaradıb - Video
18:00 / 12-09-2025
“Slavyanka” sularından kəskin qoxu gəlir - AQTA məsələni araşdırır
17:50 / 12-09-2025
Sədr müavini: "Metroda gələcəkdə diferensial qiymət artımı ola bilər"
17:40 / 12-09-2025
Xocalının daha iki kəndinə köç olacaq
17:23 / 12-09-2025
Xırdalan–Sumqayıt–Xırdalan xətti üzrə sərnişin qatarlarının fəaliyyəti dayandırılır
17:12 / 12-09-2025
Premyer Liqada V və VI turun oyun proqramı açıqlanıb
17:01 / 12-09-2025
Donald Tramp: "Biz çox sərt hərəkət etməli olacağıq"
16:55 / 12-09-2025
Milli Süni İntellekt Mərkəzinə direktor təyin olunub
16:15 / 12-09-2025
BDU-da bəzi ixtisaslar üzrə dərslər 4 gün keçiriləcək
15:54 / 12-09-2025
Azərbaycanlı girovların öldürülməsi üzrə sənədlər elan olunub
15:43 / 12-09-2025
Kürşad Zorlu Naxçıvana gəlib - Yenilənib
15:33 / 12-09-2025
Qobustanda şəhidlə vida mərasimi olub
15:14 / 12-09-2025
Qarabağa daha iki köç karvanı gedib - (Yenilənib)
14:58 / 12-09-2025
İcra Hakimiyyətinin tenderi baş tutmayıb
14:55 / 12-09-2025
Azərbaycan III Türk Dövlətləri Universiadasının qalibi olub
14:49 / 12-09-2025
Qəbələdə şəhidlə vida mərasimi keçirilib
14:45 / 12-09-2025
Daha bir şəhidimiz Qubada torpağa tapşırılıb
14:35 / 12-09-2025
Bakıda 35 min manatlıq dələduzluq edən şəxslər saxlanılıb
14:18 / 12-09-2025
Gəncədə evdə partlayış olub, xəsarət alan var
13:34 / 12-09-2025
Deputat: "Ətin qiyməti yüksəkdir"
13:13 / 12-09-2025
Şəhidimiz Göyçayda dəfn olunub - Yenilənib
12:53 / 12-09-2025
Sabah yağış yağacaq
12:46 / 12-09-2025
Laçında söyüş söyən vəzifəli şəxslər həbs olunub
12:38 / 12-09-2025
"Avroviziya"da iştirak üçün yeni şərt qoyublar
12:30 / 12-09-2025
Xalq artistinin səhhəti barədə açıqlama yayılıb
12:05 / 12-09-2025
“Rabitəbank" keşbeki azaldıb
12:00 / 12-09-2025
Ekspert naziri debata çağırıb
11:40 / 12-09-2025
Erməniəsilli şəxslərin məhkəməsi keçirilir
09:10 / 09-09-2025

06:10 / 11-09-2025

23:31 / 08-09-2025

23:10 / 08-09-2025

15:20 / 08-09-2025

00:57 / 08-09-2025

11:56 / 08-09-2025

16:29 / 08-09-2025

23:20 / 08-09-2025

00:04 / 08-09-2025

11:09 / 08-09-2025

09:20 / 08-09-2025

Ərdoğanın Suriya imtahanı
Tarix: 28-01-2018 22:34 | Bölmə: Xəqani CƏFƏRLİ

Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan siyasi karyerası ərzində ən çətin problemlə üzləşib.
Məsələ ondan ibarətdir ki, Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə Suriyanın Afrin bölgəsində “Zeytun budağı” altında keçirdiyi və Ankaranın antiterror əməliyyatı adı verdiyi hərbi əməliyyatlar ABŞ-ın maraqlarının əksinə olduğu kimi, Rusiya və İranın da maraqlarına uyğun deyil.
Suriyada “İslam dövləti” terror təşkilatına qarşı mübarizədə ABŞ kürdlərin üstünlük təşkil etdiyi Suriya Demokratik Qüvvələri ilə müttəfiqlik edirdi. Suriya və İraq ərazisində özünü dövlət elan etmiş “İslam dövləti” terror təşkilatının nəzarətindəki torpaqların tamamilə azad edilməsi bu regiondakı problemi həll etmədi. Əksinə, bu problemi yeni mərhələyə keçirdi. Belə ki, ABŞ və onun müttəfiqləri Rusiya və İranın bu regionda öz mövqelərini gücləndirməsindən narahatdır. Suriya məsələsində özünü qalib hesab edən Rusiya və İran isə əldə etdikləri üstünlükləri daha da dərinləşdirmək, ABŞ-ı və onun müttəfqilərini bu regiondan çıxarmağa çalışırlar. ABŞ-ın Suriyadakı mövqelərini sarsıtmağa çalışan Rusiya, kürdləri Vaşinqtonla müttəfiqlikdən imtinaya sövq etmək istəyir. ABŞ-dan ciddi siyasi, hərbi vəmaddi dəstək alan kürdlər isə Rusiya ilə də yaxşı əlaqələrə malikdir.
Rusiya dəfələrlə, kürdlərin Suriya ilə bağlı sülh danışıqlarında tərəf kimi təmsil olunmasına çalışıb. Türkiyənin kəskin müqaviməti Rusiyanı kürdlərdən bir qədər məsafə saxlamağa vadar edib. Ancaq bu, Rusiyanın kürdlərdən üz çevirməsi demək deyil. Məsələn, Rusiya Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə Suriyanın Afrin bölgəsində “Zeytun budağı” altında keçirdiyi hərbi əməliyyatın qarşısını almağa çalışmışdı. Moskva kürdlərə təklif etmişdi ki, Türkiyənin hərbi əməliyyata başlamasına imkan verməmək üçün nəzarət etdikləri əraziləri rəsmi Dəməşqin nəzarətinə versin. Əgər kürdlər Rusiyanın təklifini qəbul etsəydi, Türkiyə hərbi əməliyyatlara başlaya bilməzdi. Çünki bu, Suriya dövlətinə qarşı müharibə kimi qəbul edilərdi. Kürdlərin Rusiyanın bu təklifindən imtina etməsi isə Türkiyənin əl-qolunu açdı. Artıq bir həftəyə yaxındır ki, Türkiyə Silahlı Qüvvələri Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə “Zeytun budağı” əməliyyatını keçirir. Türkiyənin dəstəklədiyi Azad Suriya Ordusunun nəzarət dairəsini genişləndirməsi isə bu regionda maraqları olan bütün dövlətlərin mənafelərinə ziddir. Ona görə də, tezliklə Türkiyəyə qarşı siyasi və diplomatik təzyiqlər arta bilər.
“Zeytun budağı” əməliyyatı Ankara ilə Vaşinqton arasında münasibətləri daha da soyudub. Vaşinqton Ankaranın bu addımına hökmən cavab verəcək. Əgər bu gün ABŞ hansısa addım atmırsa, bu, Vaşinqtonun baş verənlərlə barışması anlamına gəlməməlidir.
Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə həyata keçirdiyi əməliyyatlar dərinləşdikcə Rusiya və İran da Ankaranı dayandırmağa çalışacaq. Suriyanı İrandan Livana kimi uzanan “şiə xətti”nin əsas həlqəsi hesab edən Tehran, Türkiyənin bu ölkədə çox böyük əraziyə nəzarət etməsinə razı olmayacaq.
Suriyada İranla tandem şəklində çıxış edən Rusiya da tezliklə Ankaranı dayandırmağa cəhdlər edəcək.
Belə həssas durumda Türkiyə rəhbərliyinin, şəxsən prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın xaricdən gələn təzyiqlərə nə qədər və hara kimi dözəcəyi maraq doğurur.
Ötən il Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə “İslam dövləti” terror təşkilatına qarşı “Ərəfat qalxanı” əməliyyatı zamanı Manbic şəhərinə nəzarət edən kürdlərə qarşı da əməliyyat keçirmək istəmiş, lakin Rusiyanın diplomatik müdaxiləsi buna imkan verməmişdi.
Kürdlər isə regionda böyük güclər arasında gedən oyunda manevr etməklə öz istəklərini reallaşdırmağa çalışırlar. ABŞ-la müttəfiqlik edən kürdlər “İslam dövləti” terror təşkilatına qarşı mübarizə aparmaqla yanaşı Suriyanın bəzi ərazilərinə nəzarəti də öz əllərinə keçirmişdilər. Kürdlər həmin əraziləri özlərinin gələcək dövlətinin tərkib hissəsi görürdülər. Bu isə Suriyanın bütövlüyündə maraqlı olan Türkiyə ilə yanaşı İranın da maraqlarına uyğun deyil. Eyni zamanda, kürdlərin oyundan tamam sıxışdırılıb çıxarılması da, bir çox dövlətlərin maraqlarına uyğun gəlmir. Bu isə kürdlərə ABŞ-la Rusiya arasında manevr etmək imkanı verir.
Moskva Türkiyə ilə işbirliyinin çox kövrək tellər üzərində qurulduğunun fərqindədir və buna görə kürdlərdən gələcəkdə Ankaraya qarşı istifadə etmək imkanlarını saxlamağa çalışır.
“İslam dövləti” terror təşkilatı məğlub edilsə də, belə görünür ki, Suriya üzərində yeni və daha mürəkkəb siyasi oyunlar başlayıb. Bu oyunların sonunda Suriyanın ərazi bütövlüyünün saxlanıb-saxlanmayacağından asılı olaraq, regionda yeni mərhələ başlayacaq. Suriyada baş verənlərin təsiri isə bütün region ölkələrində özünü göstərəcək. Əgər Ankaranın son addımları lazım olan nəticəni verməsə və ya əlavə problemlərə səbəb olsa, Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan siyasi karyerasının ən böyük problemi ilə üzləşəcək. 16 illik iqtidarı zamanı Ərdoğan belə ciddi problemlə üzləşməyib. Ölkə daxilində sosial-iqtisadi vəziyyət ötən illərə nisbətən pisləşib və bu da vətəndaşların hakimiyyətdən narazı düşməsinə səbəb olur. Əgər xarici siyasətdə ciddi uğursuzluq baş versə, bu, Ərdoğan üçün son ola bilər. Buna görə də, Suriyanın Afrin bölgəsində “Zeytun budağı” əməliyyatının hərbi nəticəsinə uyğun siyasi nəticəsi olacaq. Ərdoğanın Suriya imtahanından uğurla çıxıb-çıxmayacağı isə çox yaxın zamanlarda bilinəcək.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 28-01-2018 22:34 | Bölmə: Xəqani CƏFƏRLİ

Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan siyasi karyerası ərzində ən çətin problemlə üzləşib.
Məsələ ondan ibarətdir ki, Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə Suriyanın Afrin bölgəsində “Zeytun budağı” altında keçirdiyi və Ankaranın antiterror əməliyyatı adı verdiyi hərbi əməliyyatlar ABŞ-ın maraqlarının əksinə olduğu kimi, Rusiya və İranın da maraqlarına uyğun deyil.
Suriyada “İslam dövləti” terror təşkilatına qarşı mübarizədə ABŞ kürdlərin üstünlük təşkil etdiyi Suriya Demokratik Qüvvələri ilə müttəfiqlik edirdi. Suriya və İraq ərazisində özünü dövlət elan etmiş “İslam dövləti” terror təşkilatının nəzarətindəki torpaqların tamamilə azad edilməsi bu regiondakı problemi həll etmədi. Əksinə, bu problemi yeni mərhələyə keçirdi. Belə ki, ABŞ və onun müttəfiqləri Rusiya və İranın bu regionda öz mövqelərini gücləndirməsindən narahatdır. Suriya məsələsində özünü qalib hesab edən Rusiya və İran isə əldə etdikləri üstünlükləri daha da dərinləşdirmək, ABŞ-ı və onun müttəfqilərini bu regiondan çıxarmağa çalışırlar. ABŞ-ın Suriyadakı mövqelərini sarsıtmağa çalışan Rusiya, kürdləri Vaşinqtonla müttəfiqlikdən imtinaya sövq etmək istəyir. ABŞ-dan ciddi siyasi, hərbi vəmaddi dəstək alan kürdlər isə Rusiya ilə də yaxşı əlaqələrə malikdir.
Rusiya dəfələrlə, kürdlərin Suriya ilə bağlı sülh danışıqlarında tərəf kimi təmsil olunmasına çalışıb. Türkiyənin kəskin müqaviməti Rusiyanı kürdlərdən bir qədər məsafə saxlamağa vadar edib. Ancaq bu, Rusiyanın kürdlərdən üz çevirməsi demək deyil. Məsələn, Rusiya Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə Suriyanın Afrin bölgəsində “Zeytun budağı” altında keçirdiyi hərbi əməliyyatın qarşısını almağa çalışmışdı. Moskva kürdlərə təklif etmişdi ki, Türkiyənin hərbi əməliyyata başlamasına imkan verməmək üçün nəzarət etdikləri əraziləri rəsmi Dəməşqin nəzarətinə versin. Əgər kürdlər Rusiyanın təklifini qəbul etsəydi, Türkiyə hərbi əməliyyatlara başlaya bilməzdi. Çünki bu, Suriya dövlətinə qarşı müharibə kimi qəbul edilərdi. Kürdlərin Rusiyanın bu təklifindən imtina etməsi isə Türkiyənin əl-qolunu açdı. Artıq bir həftəyə yaxındır ki, Türkiyə Silahlı Qüvvələri Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə “Zeytun budağı” əməliyyatını keçirir. Türkiyənin dəstəklədiyi Azad Suriya Ordusunun nəzarət dairəsini genişləndirməsi isə bu regionda maraqları olan bütün dövlətlərin mənafelərinə ziddir. Ona görə də, tezliklə Türkiyəyə qarşı siyasi və diplomatik təzyiqlər arta bilər.
“Zeytun budağı” əməliyyatı Ankara ilə Vaşinqton arasında münasibətləri daha da soyudub. Vaşinqton Ankaranın bu addımına hökmən cavab verəcək. Əgər bu gün ABŞ hansısa addım atmırsa, bu, Vaşinqtonun baş verənlərlə barışması anlamına gəlməməlidir.
Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə həyata keçirdiyi əməliyyatlar dərinləşdikcə Rusiya və İran da Ankaranı dayandırmağa çalışacaq. Suriyanı İrandan Livana kimi uzanan “şiə xətti”nin əsas həlqəsi hesab edən Tehran, Türkiyənin bu ölkədə çox böyük əraziyə nəzarət etməsinə razı olmayacaq.
Suriyada İranla tandem şəklində çıxış edən Rusiya da tezliklə Ankaranı dayandırmağa cəhdlər edəcək.
Belə həssas durumda Türkiyə rəhbərliyinin, şəxsən prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın xaricdən gələn təzyiqlərə nə qədər və hara kimi dözəcəyi maraq doğurur.
Ötən il Türkiyə Silahlı Qüvvələrinin Azad Suriya Ordusu ilə birlikdə “İslam dövləti” terror təşkilatına qarşı “Ərəfat qalxanı” əməliyyatı zamanı Manbic şəhərinə nəzarət edən kürdlərə qarşı da əməliyyat keçirmək istəmiş, lakin Rusiyanın diplomatik müdaxiləsi buna imkan verməmişdi.
Kürdlər isə regionda böyük güclər arasında gedən oyunda manevr etməklə öz istəklərini reallaşdırmağa çalışırlar. ABŞ-la müttəfiqlik edən kürdlər “İslam dövləti” terror təşkilatına qarşı mübarizə aparmaqla yanaşı Suriyanın bəzi ərazilərinə nəzarəti də öz əllərinə keçirmişdilər. Kürdlər həmin əraziləri özlərinin gələcək dövlətinin tərkib hissəsi görürdülər. Bu isə Suriyanın bütövlüyündə maraqlı olan Türkiyə ilə yanaşı İranın da maraqlarına uyğun deyil. Eyni zamanda, kürdlərin oyundan tamam sıxışdırılıb çıxarılması da, bir çox dövlətlərin maraqlarına uyğun gəlmir. Bu isə kürdlərə ABŞ-la Rusiya arasında manevr etmək imkanı verir.
Moskva Türkiyə ilə işbirliyinin çox kövrək tellər üzərində qurulduğunun fərqindədir və buna görə kürdlərdən gələcəkdə Ankaraya qarşı istifadə etmək imkanlarını saxlamağa çalışır.
“İslam dövləti” terror təşkilatı məğlub edilsə də, belə görünür ki, Suriya üzərində yeni və daha mürəkkəb siyasi oyunlar başlayıb. Bu oyunların sonunda Suriyanın ərazi bütövlüyünün saxlanıb-saxlanmayacağından asılı olaraq, regionda yeni mərhələ başlayacaq. Suriyada baş verənlərin təsiri isə bütün region ölkələrində özünü göstərəcək. Əgər Ankaranın son addımları lazım olan nəticəni verməsə və ya əlavə problemlərə səbəb olsa, Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan siyasi karyerasının ən böyük problemi ilə üzləşəcək. 16 illik iqtidarı zamanı Ərdoğan belə ciddi problemlə üzləşməyib. Ölkə daxilində sosial-iqtisadi vəziyyət ötən illərə nisbətən pisləşib və bu da vətəndaşların hakimiyyətdən narazı düşməsinə səbəb olur. Əgər xarici siyasətdə ciddi uğursuzluq baş versə, bu, Ərdoğan üçün son ola bilər. Buna görə də, Suriyanın Afrin bölgəsində “Zeytun budağı” əməliyyatının hərbi nəticəsinə uyğun siyasi nəticəsi olacaq. Ərdoğanın Suriya imtahanından uğurla çıxıb-çıxmayacağı isə çox yaxın zamanlarda bilinəcək.
Reyting.az
Müəllifin bütün yazıları - Xəqani CƏFƏRLİ
Bölməyə aid digər xəbərlər
19-04-2023, 11:40
Erməni mətbuatı: "Paşinyan təhlükəsizliyindən narahatdır”
31-07-2019, 14:06
Xəqani CƏFƏRLİ - İnqilabın baş verəcəyi tarix - Onu əvvəlcədən təyin etmək mümkündürmü?