20:08 / 21-11-2024
Milli Məclis bəyanat yayıb
Postsovet adamı və İlon Mask
Tarix: 10-03-2019 01:07 | Bölmə: Xəqani CƏFƏRLİ
Postsovet adamı və İlon Mask

Təxminən iki il əvvəl mətbuatdakı dostlardan biri məni inandırmağa çalışırdı ki, “Space X” şirkətinin yaradıcısı və rəhbəri İlon Mask fırıldaqçıdır. Əslində isə, dünyada baş verən siyasi, iqtisadi və texnoloji yeniliklər Azərbaycan mətbuatına Kremlin sərt nəzarəti altında olan Rusiya mətbuatı vasitəsilə çatdığı üçün, bir çox məsələlər haqqında soydaşlarımızda yanlış təsəvvürlər yaranır. Təəssüf doğuran hal ondan ibarətdir ki, informasiyanı Kremlin nəzarətindəki mətbuatdan alan postsovet adamı alternativ mövqeyi dinləmək istəmir.

Ötən ay Rusiyada keçirilən rəy sorğularının nəticələri mütəxəssisləri və məlumatlı şəxsləri tam çaşdırmışdı. Çünki, rəy sorğusunda iştirak edənlər Rusiyanın kosmos sahəsində dünya lideri olduğuna təkid edirdilər. Sorğu iştirakçılarının əksəriyyətinin dəlili ondan ibarət idi ki, kosmosa ilk insanı Rusiya (Bu, Sovet İttifaqının uğurudur) göndərib, Beynəlxalq Fəza Stansiyasına amerikalı astronavtları Rusiyanın “Soyuz” gəmiləri daşıyır. 1961-ci ildə Yuri Qaqarinin kosmosa uçuşunu bu gün dəlil kimi dilə gətirənlər NASA tərəfindən kosmosa göndərilən “Parker Solar Probe” aparatının Günəşə ən yaxın məsafədə dövrə vurduğunu və digər kosmos gəmisi "InSight"ın Marsın səthinə enərək təhqiqtalar apardığını, Çinin “Çanye-4” kosmik aparatının Ayın əks səthinə enməsinə də əhəmiyyət verməyərək, Beynəlxalq Fəza Stansiyasına astronavtları ancaq Rusiyanın kosmik gəmisinin daşıdığını qabartmağa çalışırdılar.

Krımın ilhaqına görə beş il əvvəl ABŞ Rusiyaya sanksiya tətbiq edəndə, o zaman Rusiya baş nazirinin müavini, hazırda isə “Roskosmos” dövlət şirkətinin baş direktoru olan Dmitri Roqozin Vaşinqtonu təhdid edərək demişdi ki, bundan sonra amerikalılar Beynəlxalq Fəza Stansiyasına hava balonları ilə uçmalı olacaqlar. Rusiya əlverişli kommersiya səbəbindən Beynəlxalq Fəza Stansiyasına uçuşlardan imtina etməsə də, ötən ilin oktyabrında stansiyaya göndərilən “Soyuz” gəmisinin qəzaya uğraması diqqətləri yenidən okeanın o tayına yönəltdi. Buna səbəb “Space X” şirkətinin “Crew Dragon” kosmik gəmisinin və “Boeing”in “Starliner” adlı personal daşıyıcı qurğusunun üzərində qızğın işin getməsi idi. “Soyuz” kosmik gəmisinin qəzaya uğradığı oktyabr ayından bütün diqqətlər “Space X” və “Boeing”in öz məhsullarının sınağını keçirəcəkləri tarixə yönəlmişdi. Nəhayət, martın 2-də “Falcon 9” daşıyıcı raketi “Space X” kompaniyasının yeni “Crew Dragon” kosmik gəmisi ilə birgə Beynəlxalq Kosmik Stansiyaya istiqamət aldı. Beynəlxalq Kosmik Stansiyanın ekipajı üçün 182 kiloqram ərzaq, elmi avadanlıq və material aparan “Crew Dragon” kosmik gəmisi martın 3-də avtomatik olaraq stansiyaya birləşdi və martın 8-də Yerə qayıtdı. Bununla da NASA-nın direktoru Cim Braydenstaynın dediyi kimi, kosmonavtikada yeni era başladı.

Əlbəttə, bu da son deyil. “Boeing” “Starliner” adlı personal daşıyıcı qurğusunun pilotsuz uçuş testini apreldə keçirəcək. “Crew Dragon” gəmisi isə artıq kosmonavtika tarixində ilk insan tərəfindən idarə olunan kommersiya gəmisi kimi tarixə düşməklə yanaşı, astronavtları Beynəlxalq Fəza Stansiyasına çatdırmaq sahəsində Rusiyanın müstəsnalığını aradan qaldırdı. Ancaq postsovet adamı hələ də bunların fərqində deyil...

Müəllifin bütün yazıları - Xəqani CƏFƏRLİ



Bölməyə aid digər xəbərlər
bütün xəbərlər