18:09 / 25-04-2024
Azərbaycan-Ermənistan sərhədində 20 sərhəd dirəyi quraşdırılıb
18:03 / 25-04-2024
Ermənistanda müxalifətin aksiyası baş tutmayıb, kütləvi həbslər var - Video
18:02 / 25-04-2024
Naxçıvanda fond sədri vəzifədən çıxarılıb
17:55 / 25-04-2024
Papa Fransisk Putinə mesaj göndərib
17:46 / 25-04-2024
Dünyada iqlim böhranı başlayır
17:32 / 25-04-2024
Azərbaycanla Macarıstan arasında enerji əməkdaşlığı barədə müzakirə aparılıb
17:25 / 25-04-2024
Qırğızıstan prezidentinə Qarabağ atı hədiyyə edilib - Fotolar
17:08 / 25-04-2024
İlham Əliyevlə Qırğızıstan prezidenti Füzuli və Ağdamda olublar - (Yenilənib) - Fotolar
16:42 / 25-04-2024
Qırğızıstan prezidentinin Azərbaycana dövlət səfəri başa çatıb
16:41 / 25-04-2024
Türkiyə Mərkəzi Bankı faiz dərəcəsi ilə bağlı qərar verib
16:25 / 25-04-2024
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentləri birgə nahar ediblər
16:09 / 25-04-2024
Avropa Parlamenti Gürcüstanda xarici agentlər haqqında qanunla bağlı qətnamə qəbul edib
16:05 / 25-04-2024
Prezident İlham Əliyev Şarl Mişeli COP29-a dəvət edib
15:50 / 25-04-2024
İspaniya və daha 4 ölkə Fələstin dövlətini tanımağa hazırlaşır
15:32 / 25-04-2024
Keçmiş Ombudsman Elmira Süleymanova vəfat edib (Yenilənib)
15:32 / 25-04-2024
Simonyan: "Ermənistan və Azərbaycanın bir-birinə qarşı ərazi iddiası yoxdur"
15:08 / 25-04-2024
"Azərbaycanda respondentlərin 74,9%-i "TikTok"a məhdudiyyətlərin tətbiq edilməsini istəyir"
14:43 / 25-04-2024
Malıbəylidə kütləvi məzarlıq aşkarlanıb - Fotolar
14:35 / 25-04-2024
Rasim Balayev: "Onlara baş qoşası deyiləm"
14:29 / 25-04-2024
Qərb Cənubi Qafqazda sabitliyi pozmağa çalışır
14:16 / 25-04-2024
İsrail daha 12 fələstinlini həbs edib
14:06 / 25-04-2024
Qəzzada ölənlərin sayı artıb
13:59 / 25-04-2024
Rusiya XİN: "Sərhədlərin delimitasiyası üzrə bütün səylərini dəstəkləyirik"
13:47 / 25-04-2024
"Yüksəliş" müsabiqəsi: "Ümumi biliklər imtahanı"nın nəticələri açıqlanıb
13:03 / 25-04-2024
Baş Prokuroluq mediaya çağırış edib
12:59 / 25-04-2024
Macarıstan Azərbaycanda 90 adda dərman istehsal edəcək
12:40 / 25-04-2024
Nüşabə Sadıxlı: "İsa Qəmbər hələ qərarını açıqlamayıb"
12:39 / 25-04-2024
Gəncədə 32 yaşlı kişi bıçaqlanıb
12:25 / 25-04-2024
Bakıda üç məktəbin direktoru cəzalandırılıb
12:10 / 25-04-2024
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
19:13 / 20-04-2024
Bakıda taxta bazarında yanğın olub - Fotolar (Yenilənib)
22:20 / 20-04-2024
ABŞ Ukraynaya 61 milyard dollar ayırıb
18:56 / 22-04-2024
Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin təkbətək görüşü olub - (Yenilənib) - Fotolar
00:11 / 23-04-2024
Sağlam və uzun ömür yaşamağın 10 asan yolu var - Siyahı
18:01 / 21-04-2024
Dünyanın idman paytaxtı olması üçün Bakının namizədliyi irəli sürülüb
13:54 / 22-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç olub - (Yenilənib)
09:53 / 22-04-2024
Ümid nəğməsi - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
16:10 / 22-04-2024
Ölkələr sürətlə silahlanır - Ümumi hərbi xərclər 2,4 trilyon dolları keçib
14:10 / 23-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - (Yenilənib)
16:58 / 23-04-2024
İlham Əliyev “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” beynəlxalq forumda iştirak edir - (Yenilənib)
14:03 / 24-04-2024
Professor Nəsib Quliyev özünü güllələyib
00:02 / 23-04-2024
Məşhur boksçu Mayk Tayson şirkətin səfiri olub
Qətlə yetirilmiş prezidentin oğlu: “Ruslara inanmayın!” - Müsahibə
Tarix: 26-04-2022 12:30 | Bölmə: Müsahibə
Anzor Masxadov rus ordusunun Çeçenistandakı cinayətləri haqqında tam hesabatı Ukrayna prezidentinə gətirib
Çeçenistan Respublikasının qətlə yetirilmiş prezidenti Aslan Masxadovun oğlu Anzor Masxadov yaşadığı Norveçdən Kiyevə səfər edərək, burada müxtəlif görüşlər keçirir, Ukrayna mətbuatına müsahibələr verir.
Reyting.az Anzor Masxadovun müsahibəsini təqdim edir:
- Siz hazırda Avropada yaşayırsınız. Bizə deyin, çeçen diasporu Rusiyanın Ukraynaya genişmiqyaslı müdaxiləsinə necə reaksiya verir?
- Sözsüz ki, ağrılı. Bu, onların respublikamızı necə işğal etdiklərinə bənzəyir. Bunlar bizi də eyni bombalarla vurublar.
Biz Ukraynadakı faciəni, bu müharibəni öz ağrımız kimi qəbul edirik. Kiminlə danışıramsa, insanlar “yata bilmirəm”, - deyirlər. Adam xəbərləri izləyir, narahat olur. İnanıram ki, bu, bir növ Putinin rejiminin tezliklə dağılacağına ümiddir.
Bu gün Çeçenistanda yaşayanlar, eləcə də Avropadakılar bu müharibəni dəstəkləmir. Amma işgəncələrə məruz qalacaqlarından, döyüləcəklərindən, təqib olunacaqlarından qorxaraq bu haqda danışmaq istəmirlər.
- Bu gün Rusiyanın Ukraynaya hücumu və çeçen müharibəsinin necə başladığı ilə paralel apara bilərikmi?
- Respublikamızda normal yaşayırdıq. Onlar gələnə qədər hər şey sakit idi. Bu müharibəni onlar başladı.
Cövhər Dudayev o zaman bizə lazım olan, bizim və başqa xalqların hörmət etdiyi lider idi. Hər şey yaxşı idi. Yeltsin danışırdı, müzakirələr aparırdı. Deyirdilər suverenliyi götür. Bəli, doğrudan da, biz suverenliyi elan etmişik. Onlar isə əvvəlcə “yaxşı, yaxşı”,- deyib, bizi tək qoydular. Və sonra 1994-cü ildə müharibəyə başladılar, bəhanələri də “konstitusiya nizamı gətirmək” oldu. Amma bu haqda heç bizdən soruşmadılar. Halbuki ona qədər respublikada heç bir problemimiz yox idi!
Onların səbəbi Ukraynada olduğu kimi idi, deyirlər, nasistlər var, ruslara zülm olunur. Bizi də guya rus əhalisinə qarşı soyqırım törətməkdə ittiham edirdilər.
Hamı Rusiya Federasiyasını sülhə çağırırdı. O vaxt, 1997-ci ildə biz müxtəlif ölkələrdən olan müşahidəçilərlə seçkilər keçirdik. İki prezidentin görüşləri, atamla Yeltsinin sülh müqaviləsi olub. Və burada, müxtəlif Rusiya rəsmilərinin təbrik teleqramları var, onlar İçkeriya Çeçenistan Respublikasının Prezidenti seçkilərində qələbə münasibətilə təbrik edirlər. Bütün rəsmi sənədlərdə deyilir: “İçkeriya Çeçenistan Respublikası”.
Amma o zaman, bildiyimiz kimi, Putin hakimiyyətə gəlmək istəyirdi. Atamın dediyi kimi, 1996-cı ildə ikinci çeçen müharibəsi planlaşdırılırdı. Onlar hələ də bizim ərazimizi tərk etməyiblər, çünki Putinin dövründə başlayan İkinci Çeçenistan müharibəsini əvvəlcədən planlaşdırmışdılar. Bunun üçün bizi terrorda ittiham etdilər. Bəli, qətllər, adam oğurluqları olub, bəs bunun arxasında kim dayanıb? Adlar və soyadlar deyə bilərəm. Bu adamlar bu gün Kadırovun yanında işləyirlər. Bizi, İçkeriyanı əlləri ilə qaraltmağa çalışdılar.
- Rusların iyirmi il əvvəl necə vuruşduğunu və indi necə döyüşdüyünü müqayisə edə bilərsinizmi?
- Bilirsiniz, eyni şeydir. Bizdə daha da pis oldu. Heç bir dəstək olmadan, deyə bilərik ki, yalnız pulemyotlar və “RPK”-larla döyüşdük. Təyyarələrə atılacaq heç nə yox idi. Beləliklə, Rusiya torpaqlarımızı işğal edə bildi. Və işğalın başlaması ilə ruslar barbar və qeyri-insani sifətlərini, əslində kim olduqlarını göstərdilər. Onlar dinc əhaliyə işgəncə verirdilər. Eyni şey Buçada və Ukraynanın digər yaşayış məntəqələrində də baş verib.
Məsələn, Samaşki kəndi mühasirəyə alınır, atəşə tutulur. Sonra, filmlərdəki kimi nasistlər gedəndə - vur, yandır. Eyni mənzərə, amma bu dəfə ruslar.
Evlərdə kiminsə səsi eşidilirsə, qumbaraatan atırlar. Evlərdə də mülki insanlar! Onlar əsl faşist kimi davranırlar.
Ruslar bütün bu dağıntıları öz gücsüzlüklərinə görə edirlər. Biz onlara yaxşı hücum edəndə və onlar itki verəndə, işğalçılar dinc əhaliyə hücum etməyə başladılar. Qroznı ələ keçiriləndə əvvəlcə piyadalar, daxili qoşunlar və çevik polis getdi. Amma nə vaxtsa hamını, fərq qoymadan bombalayırdılar. Baxmayaraq ki, orada təkcə çeçenlər deyil, ruslar, ukraynalılar, yəhudilər də yaşayırdı.
- 1997-ci ildə Rusiya prezidenti Boris Yeltsin və sizin atanız Aslan Masxadov sülh müqaviləsi imzaladılar. Qeyd etdiyiniz kimi, ondan sonra rusların əvvəlcədən planlaşdırdıqları İkinci Çeçen müharibəsi başladı. Ukraynada hərbi əməliyyatlara paralel olaraq Ukrayna və Rusiya nümayəndə heyətləri arasında danışıqlar gedir. Ukrayna Rusiya ilə sülh müqaviləsi imzalamalıdırmı?
- Resurslarımızı biləndən sonra böyük itkilər verdik. Heç bir silah olmadan belə bir barbarla mübarizə aparmaq çətin idi. Müharibənin heç olmasa bir gün dayandırılması bizim xeyrimizə idi. Axı onlar dinc insanları öldürüblər. Danışıqların bahasına deyəcəm: ruslara etibar etməyin, inanmayın! Əlbəttə, ümid edirəm ki, sülh tezliklə gələcək. Amma düşünmək lazımdır ki, onlar daha nə hazırlayıblar? Fasilə olsa, bir ildən, beş ildən sonra nə hazırlayacaqlar? Biz çeçenlər belə deyirik: rus adamı gündə doqquz dəfə fikrini dəyişir. Bu gün razılığını verəcək, bir saatdan sonra fikrini dəyişəcək.
- Bir neçə çeçen batalyonu ukraynalılara işğalçılarla mübarizədə kömək edir. Bu, İlovaysk və Debaltsevo uğrunda döyüşlərdə iştirak edən Cöhvər Dudayev adına sülhməramlı batalyon və 2014-2015-ci illərdə Şirokino uğrunda döyüşlərdə, sonra isə bu il Kiyev uğrunda döyüşlərdə iştirak edən Şeyx Mənsur batalyonudur. Siz bu döyüşçülərlə əlaqə saxlayır və kömək edirsiniz?
- Bəli, mən on altı ildir Norveçdə yaşayıram və təbii ki, biz onlara ötürmək mümkün olan hər şeyi toplayırıq. Bunlar dəbilqə, gülləkeçirməz jilet, isti paltar və dərmanlardır. Təkcə bizim batalyonumuza deyil, digər Ukrayna hərbçilərinə də.
Qardaşlarımızın burada, Ukraynada olması çox yaxşı haldır. Yaxşı haldır ki, Putinin aqressiyasına müqavimət göstərirlər.
- Prezident Aparatı rəhbərinin müşaviri Aleksey Arestoviç bildirib ki, Kiyev yaxınlığında on minə yaxın kadırovçu var, bu rəqəmi necə qiymətləndirirsiniz?
- Kadırovçular on min iddia edibsə, hər şeyi deyə bilərlər, mən onlara inanmıram. Ukrayna hakimiyyətində belə bir rəqəm olsa, inanaram. Amma düşünmürəm ki, Kadırov özünə bu qədər piyada qoşun göndərməyə icazə versin.
Mənim hesablamalarıma görə, bu müharibədə bir-iki yüz nəfər iştirak edir. Bildiyimə görə, elitadan deyillər.
Aslan Masxadov
Mən çeçenlərin Ukraynaya getməyə məcbur edildiyini bilirəm. Analar ağlayaraq oğullarının getməsinə mane ola bilməyiblər. Bəziləri təzyiq altında olur, bəziləri pul alır. Biz öz tərəfimizdən informasiya baxımından onlara deməyə çalışırıq ki, siz hara və niyə gedirsiniz? Rus ordusu Qroznıya girəndə necə idisə, elə də olacaq.
- Yeri gəlmişkən, ukraynalılar Kadırovun hərbi hissələrinə gülərək onları “Tik-Tok qoşunları” adlandırırlar. Ukraynada niyə özlərini belə göstərdilər?
- Onları bir növ elit qoşunlar kimi təqdim etdilər, sanki nəsə edə bilərlər. Amma bacarmazlar. Mən onlara sadəcə qorxaq deyəcəm. Çünki onlar öz əhalisinə qarşı vəhşiliklərə öyrəşirlər. Məsələn, İçkeriya mövzusunda fəal olan tənqidçi varsa, onlar nə edirlər? Qohumları tut, döy, öldür. Onlar təzyiq üsullarından istifadə edirlər. Bu müharibədə isə mənim bildiyimə görə arxadadırlar. Buna görə də onları "tik-tokerlər" adlandırırlar.
- Ramzan Kadırovun Ukraynada olduğu dəfələrlə qeyd edilib. Hətda Qostomeldən Mariupola gəldiyi bildirilib. Eyni zamanda o, Rusiya yanacaqdoldurma məntəqəsində namaz qıldığı yerdə fotolarını dərc edir. Çeçenlər onun davranışına necə baxırlar?
- Dediyiniz kimi, Ukraynada belə yanacaqdoldurma məntəqələri yoxdur. Bu adam bütün qoşunların olduğu Rostov vilayətinə gedib. Mən əminəm ki, Kadırov Ukraynada əsl müharibə olan yerə getməyə cəsarət etməyəcək. Kadırov öz ətrafını çəkdikləri yerə buraxmayacaq və bu, həqiqətən təhlükəlidir. Onlar bu insanı itirmək istəmirlər, çünki ona ehtiyacları var. Onlara hər kəsə uyğun olanı tapmaq çətin olacaq.
- Kadırovçuların yaratdığı “Əhmət qüvvədir” ifadəsi kultu haqqında nə düşünürsünüz? Çeçenlər bu şüara necə baxırlar?
- Biz müsəlmanıq. Hansısa normal çeçendən soruşsanız, razılaşmayacaq. Əgər qüdrət Uca Allahdadırsa, güc nədir? Başqa qüvvə yoxdur. Mən bu mövzuda ümumiyyətlə danışmazdım.
- Bizə deyin, bu gün Ukraynaya hansı məqsədlə gəlmisiniz və prezident Volodimir Zelenski ilə görüşməyi planlaşdırırsınız?
- Mən turist kimi gəlməmişəm. Dəfələrlə Ukraynada olmuşam, həm Kiyevdə, həm də müxtəlif şəhərlərdə. Müharibə olduğu üçün gəldim. Yəqin ki, Ukrayna üçün mümkün olan hər şeyi etmək istərdim. Bəli, mən prezident Zelenski ilə, eləcə də Ukraynadakı digər insanlarla görüşmək istərdim. Bizim tərəfdən, Çeçenistan tərəfdən bir fayda gətirmək üçün. Biz rus işğalçılarının Çeçenistandakı cinayətləri haqqında [İçkeriya Çeçenistan Respublikasının Baş Prokurorluğunun] demək olar ki, tam hesabatını gətirmişik.
- Bu məlumat Rusiyanın Haaqadakı cinayətlərinə əlavə sübut kimi istifadə edilə bilərmi?
- Bəli, ola bilər. Videolarımız da, bütün siyahılarımız da var. Hətta birlikdə işləyə bilərik. Bu, Baş prokurorun 2002-ci il üzrə prezidentə hesabatıdır. Bu gün biz çeçenlər və ukraynalılar rus işğalçılarının etdiklərini sübuta yetirmək üçün birlikdə nəsə edə bilərik. Sənədlərdə rus ordusu, konkret cinayətlər, hadisənin tarixi, yeri və s. əksini tapır
- Güman edirsiniz ki, Ukrayna Rusiyanın tərkibində olan Çeçenistan üzərində Kadırovun hökumətini deyil, mühacirətdə olan İçkeriya hökumətinin legitimliyini, yəni mühacirətdə olan çeçenləri tanıyır?
- Tanınmağa gəlincə, yaxşı haldır ki, indi dünyada insanlar terrorçunun əslində kim olduğunu bilsinlər. Müharibənin başlamasında İçkeriyanın günahı yoxdur. Biz də öz torpağımızda sülh istəyirdik! Biz sülh təklif etdik. Amma atam birtərəfli qaydada müharibəni dayandırdıqda şəhid oldu. Yəni təsəvvür edə bilərsiniz ki, Rusiya belə bir addıma gedir - o, sülh elan edəndə prezidentimizi öldürür.
- Siz artıq Avropada yaşayanda ruslar sizi də təqib edirdi. Bu təqiblər davam edirmi?
- Bu günə davam edir. Məsələn, Maqomed Daudov şəxsən Kadırovun kabinetində deyib ki, Anzor dayandırılmalıdır. Bütün mümkün üsullardan istifadə etməklə fəaliyyətini dayandırın. Hətta əlavə edib ki, biz onun anası və bacısının harada olduğunu bilirik. Bu yaxınlarda Norveçdə məni öldürəcək bir adam tapmışdılar. Yəni vəziyyət belədir, onları yaxşı narahat edirəm.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 26-04-2022 12:30 | Bölmə: Müsahibə
Anzor Masxadov rus ordusunun Çeçenistandakı cinayətləri haqqında tam hesabatı Ukrayna prezidentinə gətirib
Çeçenistan Respublikasının qətlə yetirilmiş prezidenti Aslan Masxadovun oğlu Anzor Masxadov yaşadığı Norveçdən Kiyevə səfər edərək, burada müxtəlif görüşlər keçirir, Ukrayna mətbuatına müsahibələr verir.
Reyting.az Anzor Masxadovun müsahibəsini təqdim edir:
- Siz hazırda Avropada yaşayırsınız. Bizə deyin, çeçen diasporu Rusiyanın Ukraynaya genişmiqyaslı müdaxiləsinə necə reaksiya verir?
- Sözsüz ki, ağrılı. Bu, onların respublikamızı necə işğal etdiklərinə bənzəyir. Bunlar bizi də eyni bombalarla vurublar.
Biz Ukraynadakı faciəni, bu müharibəni öz ağrımız kimi qəbul edirik. Kiminlə danışıramsa, insanlar “yata bilmirəm”, - deyirlər. Adam xəbərləri izləyir, narahat olur. İnanıram ki, bu, bir növ Putinin rejiminin tezliklə dağılacağına ümiddir.
Bu gün Çeçenistanda yaşayanlar, eləcə də Avropadakılar bu müharibəni dəstəkləmir. Amma işgəncələrə məruz qalacaqlarından, döyüləcəklərindən, təqib olunacaqlarından qorxaraq bu haqda danışmaq istəmirlər.
- Bu gün Rusiyanın Ukraynaya hücumu və çeçen müharibəsinin necə başladığı ilə paralel apara bilərikmi?
- Respublikamızda normal yaşayırdıq. Onlar gələnə qədər hər şey sakit idi. Bu müharibəni onlar başladı.
Cövhər Dudayev o zaman bizə lazım olan, bizim və başqa xalqların hörmət etdiyi lider idi. Hər şey yaxşı idi. Yeltsin danışırdı, müzakirələr aparırdı. Deyirdilər suverenliyi götür. Bəli, doğrudan da, biz suverenliyi elan etmişik. Onlar isə əvvəlcə “yaxşı, yaxşı”,- deyib, bizi tək qoydular. Və sonra 1994-cü ildə müharibəyə başladılar, bəhanələri də “konstitusiya nizamı gətirmək” oldu. Amma bu haqda heç bizdən soruşmadılar. Halbuki ona qədər respublikada heç bir problemimiz yox idi!
Onların səbəbi Ukraynada olduğu kimi idi, deyirlər, nasistlər var, ruslara zülm olunur. Bizi də guya rus əhalisinə qarşı soyqırım törətməkdə ittiham edirdilər.
Hamı Rusiya Federasiyasını sülhə çağırırdı. O vaxt, 1997-ci ildə biz müxtəlif ölkələrdən olan müşahidəçilərlə seçkilər keçirdik. İki prezidentin görüşləri, atamla Yeltsinin sülh müqaviləsi olub. Və burada, müxtəlif Rusiya rəsmilərinin təbrik teleqramları var, onlar İçkeriya Çeçenistan Respublikasının Prezidenti seçkilərində qələbə münasibətilə təbrik edirlər. Bütün rəsmi sənədlərdə deyilir: “İçkeriya Çeçenistan Respublikası”.
Amma o zaman, bildiyimiz kimi, Putin hakimiyyətə gəlmək istəyirdi. Atamın dediyi kimi, 1996-cı ildə ikinci çeçen müharibəsi planlaşdırılırdı. Onlar hələ də bizim ərazimizi tərk etməyiblər, çünki Putinin dövründə başlayan İkinci Çeçenistan müharibəsini əvvəlcədən planlaşdırmışdılar. Bunun üçün bizi terrorda ittiham etdilər. Bəli, qətllər, adam oğurluqları olub, bəs bunun arxasında kim dayanıb? Adlar və soyadlar deyə bilərəm. Bu adamlar bu gün Kadırovun yanında işləyirlər. Bizi, İçkeriyanı əlləri ilə qaraltmağa çalışdılar.
- Rusların iyirmi il əvvəl necə vuruşduğunu və indi necə döyüşdüyünü müqayisə edə bilərsinizmi?
- Bilirsiniz, eyni şeydir. Bizdə daha da pis oldu. Heç bir dəstək olmadan, deyə bilərik ki, yalnız pulemyotlar və “RPK”-larla döyüşdük. Təyyarələrə atılacaq heç nə yox idi. Beləliklə, Rusiya torpaqlarımızı işğal edə bildi. Və işğalın başlaması ilə ruslar barbar və qeyri-insani sifətlərini, əslində kim olduqlarını göstərdilər. Onlar dinc əhaliyə işgəncə verirdilər. Eyni şey Buçada və Ukraynanın digər yaşayış məntəqələrində də baş verib.
Məsələn, Samaşki kəndi mühasirəyə alınır, atəşə tutulur. Sonra, filmlərdəki kimi nasistlər gedəndə - vur, yandır. Eyni mənzərə, amma bu dəfə ruslar.
Evlərdə kiminsə səsi eşidilirsə, qumbaraatan atırlar. Evlərdə də mülki insanlar! Onlar əsl faşist kimi davranırlar.
Ruslar bütün bu dağıntıları öz gücsüzlüklərinə görə edirlər. Biz onlara yaxşı hücum edəndə və onlar itki verəndə, işğalçılar dinc əhaliyə hücum etməyə başladılar. Qroznı ələ keçiriləndə əvvəlcə piyadalar, daxili qoşunlar və çevik polis getdi. Amma nə vaxtsa hamını, fərq qoymadan bombalayırdılar. Baxmayaraq ki, orada təkcə çeçenlər deyil, ruslar, ukraynalılar, yəhudilər də yaşayırdı.
- 1997-ci ildə Rusiya prezidenti Boris Yeltsin və sizin atanız Aslan Masxadov sülh müqaviləsi imzaladılar. Qeyd etdiyiniz kimi, ondan sonra rusların əvvəlcədən planlaşdırdıqları İkinci Çeçen müharibəsi başladı. Ukraynada hərbi əməliyyatlara paralel olaraq Ukrayna və Rusiya nümayəndə heyətləri arasında danışıqlar gedir. Ukrayna Rusiya ilə sülh müqaviləsi imzalamalıdırmı?
- Resurslarımızı biləndən sonra böyük itkilər verdik. Heç bir silah olmadan belə bir barbarla mübarizə aparmaq çətin idi. Müharibənin heç olmasa bir gün dayandırılması bizim xeyrimizə idi. Axı onlar dinc insanları öldürüblər. Danışıqların bahasına deyəcəm: ruslara etibar etməyin, inanmayın! Əlbəttə, ümid edirəm ki, sülh tezliklə gələcək. Amma düşünmək lazımdır ki, onlar daha nə hazırlayıblar? Fasilə olsa, bir ildən, beş ildən sonra nə hazırlayacaqlar? Biz çeçenlər belə deyirik: rus adamı gündə doqquz dəfə fikrini dəyişir. Bu gün razılığını verəcək, bir saatdan sonra fikrini dəyişəcək.
- Bir neçə çeçen batalyonu ukraynalılara işğalçılarla mübarizədə kömək edir. Bu, İlovaysk və Debaltsevo uğrunda döyüşlərdə iştirak edən Cöhvər Dudayev adına sülhməramlı batalyon və 2014-2015-ci illərdə Şirokino uğrunda döyüşlərdə, sonra isə bu il Kiyev uğrunda döyüşlərdə iştirak edən Şeyx Mənsur batalyonudur. Siz bu döyüşçülərlə əlaqə saxlayır və kömək edirsiniz?
- Bəli, mən on altı ildir Norveçdə yaşayıram və təbii ki, biz onlara ötürmək mümkün olan hər şeyi toplayırıq. Bunlar dəbilqə, gülləkeçirməz jilet, isti paltar və dərmanlardır. Təkcə bizim batalyonumuza deyil, digər Ukrayna hərbçilərinə də.
Qardaşlarımızın burada, Ukraynada olması çox yaxşı haldır. Yaxşı haldır ki, Putinin aqressiyasına müqavimət göstərirlər.
- Prezident Aparatı rəhbərinin müşaviri Aleksey Arestoviç bildirib ki, Kiyev yaxınlığında on minə yaxın kadırovçu var, bu rəqəmi necə qiymətləndirirsiniz?
- Kadırovçular on min iddia edibsə, hər şeyi deyə bilərlər, mən onlara inanmıram. Ukrayna hakimiyyətində belə bir rəqəm olsa, inanaram. Amma düşünmürəm ki, Kadırov özünə bu qədər piyada qoşun göndərməyə icazə versin.
Mənim hesablamalarıma görə, bu müharibədə bir-iki yüz nəfər iştirak edir. Bildiyimə görə, elitadan deyillər.
Aslan Masxadov
Mən çeçenlərin Ukraynaya getməyə məcbur edildiyini bilirəm. Analar ağlayaraq oğullarının getməsinə mane ola bilməyiblər. Bəziləri təzyiq altında olur, bəziləri pul alır. Biz öz tərəfimizdən informasiya baxımından onlara deməyə çalışırıq ki, siz hara və niyə gedirsiniz? Rus ordusu Qroznıya girəndə necə idisə, elə də olacaq.
- Yeri gəlmişkən, ukraynalılar Kadırovun hərbi hissələrinə gülərək onları “Tik-Tok qoşunları” adlandırırlar. Ukraynada niyə özlərini belə göstərdilər?
- Onları bir növ elit qoşunlar kimi təqdim etdilər, sanki nəsə edə bilərlər. Amma bacarmazlar. Mən onlara sadəcə qorxaq deyəcəm. Çünki onlar öz əhalisinə qarşı vəhşiliklərə öyrəşirlər. Məsələn, İçkeriya mövzusunda fəal olan tənqidçi varsa, onlar nə edirlər? Qohumları tut, döy, öldür. Onlar təzyiq üsullarından istifadə edirlər. Bu müharibədə isə mənim bildiyimə görə arxadadırlar. Buna görə də onları "tik-tokerlər" adlandırırlar.
- Ramzan Kadırovun Ukraynada olduğu dəfələrlə qeyd edilib. Hətda Qostomeldən Mariupola gəldiyi bildirilib. Eyni zamanda o, Rusiya yanacaqdoldurma məntəqəsində namaz qıldığı yerdə fotolarını dərc edir. Çeçenlər onun davranışına necə baxırlar?
- Dediyiniz kimi, Ukraynada belə yanacaqdoldurma məntəqələri yoxdur. Bu adam bütün qoşunların olduğu Rostov vilayətinə gedib. Mən əminəm ki, Kadırov Ukraynada əsl müharibə olan yerə getməyə cəsarət etməyəcək. Kadırov öz ətrafını çəkdikləri yerə buraxmayacaq və bu, həqiqətən təhlükəlidir. Onlar bu insanı itirmək istəmirlər, çünki ona ehtiyacları var. Onlara hər kəsə uyğun olanı tapmaq çətin olacaq.
- Kadırovçuların yaratdığı “Əhmət qüvvədir” ifadəsi kultu haqqında nə düşünürsünüz? Çeçenlər bu şüara necə baxırlar?
- Biz müsəlmanıq. Hansısa normal çeçendən soruşsanız, razılaşmayacaq. Əgər qüdrət Uca Allahdadırsa, güc nədir? Başqa qüvvə yoxdur. Mən bu mövzuda ümumiyyətlə danışmazdım.
- Bizə deyin, bu gün Ukraynaya hansı məqsədlə gəlmisiniz və prezident Volodimir Zelenski ilə görüşməyi planlaşdırırsınız?
- Mən turist kimi gəlməmişəm. Dəfələrlə Ukraynada olmuşam, həm Kiyevdə, həm də müxtəlif şəhərlərdə. Müharibə olduğu üçün gəldim. Yəqin ki, Ukrayna üçün mümkün olan hər şeyi etmək istərdim. Bəli, mən prezident Zelenski ilə, eləcə də Ukraynadakı digər insanlarla görüşmək istərdim. Bizim tərəfdən, Çeçenistan tərəfdən bir fayda gətirmək üçün. Biz rus işğalçılarının Çeçenistandakı cinayətləri haqqında [İçkeriya Çeçenistan Respublikasının Baş Prokurorluğunun] demək olar ki, tam hesabatını gətirmişik.
- Bu məlumat Rusiyanın Haaqadakı cinayətlərinə əlavə sübut kimi istifadə edilə bilərmi?
- Bəli, ola bilər. Videolarımız da, bütün siyahılarımız da var. Hətta birlikdə işləyə bilərik. Bu, Baş prokurorun 2002-ci il üzrə prezidentə hesabatıdır. Bu gün biz çeçenlər və ukraynalılar rus işğalçılarının etdiklərini sübuta yetirmək üçün birlikdə nəsə edə bilərik. Sənədlərdə rus ordusu, konkret cinayətlər, hadisənin tarixi, yeri və s. əksini tapır
- Güman edirsiniz ki, Ukrayna Rusiyanın tərkibində olan Çeçenistan üzərində Kadırovun hökumətini deyil, mühacirətdə olan İçkeriya hökumətinin legitimliyini, yəni mühacirətdə olan çeçenləri tanıyır?
- Tanınmağa gəlincə, yaxşı haldır ki, indi dünyada insanlar terrorçunun əslində kim olduğunu bilsinlər. Müharibənin başlamasında İçkeriyanın günahı yoxdur. Biz də öz torpağımızda sülh istəyirdik! Biz sülh təklif etdik. Amma atam birtərəfli qaydada müharibəni dayandırdıqda şəhid oldu. Yəni təsəvvür edə bilərsiniz ki, Rusiya belə bir addıma gedir - o, sülh elan edəndə prezidentimizi öldürür.
- Siz artıq Avropada yaşayanda ruslar sizi də təqib edirdi. Bu təqiblər davam edirmi?
- Bu günə davam edir. Məsələn, Maqomed Daudov şəxsən Kadırovun kabinetində deyib ki, Anzor dayandırılmalıdır. Bütün mümkün üsullardan istifadə etməklə fəaliyyətini dayandırın. Hətta əlavə edib ki, biz onun anası və bacısının harada olduğunu bilirik. Bu yaxınlarda Norveçdə məni öldürəcək bir adam tapmışdılar. Yəni vəziyyət belədir, onları yaxşı narahat edirəm.
Bölməyə aid digər xəbərlər
6-04-2024, 21:12
Qulu Ağsəs: “Tənqidi indi çox tənqid edirlər” - Müsahibə
2-04-2024, 20:28
“Hava hücumu ssenarisi mümkündür” - Müsahibə
19-02-2024, 16:33
Aktyor: “Əvvəldən bilsəydim o filmə çəkilməzdim...” - Müsahibə
16-02-2024, 12:55
Bəstəkar: “Zamanın ritmini tutmaq çətinləşib” - Müsahibə
28-01-2024, 15:36
Qüdrət Həsənquliyev: “Azərbaycan yenidən qurulmalıdır” - Müsahibə
9-12-2023, 20:57
Hərbi ekspert: “Krım körpüsü dağıdılmalıdır” - Müsahibə
14-11-2023, 19:08
Xalq artisti: “Teatrın ən ağrılı məsələlərindən biri də yaş senzi ilə bağlıdır” - Müsahibə
4-11-2023, 09:41
İlham Əziz: “Hər yazıçının öz əlifbası olmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 15:19
Zahid Oruc: “Zəfər dövləti, Zəfər təşkilatı, Zəfər təhsil modeli yaradılmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 11:01
Əlizadə Nuri: “Şairlik-sözlə inqilab etməkdir” - Müsahibə
23-10-2023, 18:22
General Sırski: “Düşmən ciddi itkilər verir, lakin onlar...” - Müsahibə
23-10-2023, 10:26
Aktrisa: “Özümü olmalı olduğum yerdə hiss edirəm” - Müsahibə
19-09-2023, 13:48
Hərbi analitik: “Rusiya Moskvanı lazımi şəkildə qoruya bilmirsə, deməli...” - Müsahibə
5-09-2023, 18:40
General: “Rusiya elitası Putini devirməyə hazırdır” - Müsahibə
23-08-2023, 18:14
Beynəlxalq ekspert: “Ruslar Ukrayna ilə uzunmüddətli hərbi qarşıdurmaya ümid edirlər” - Müsahibə
16-08-2023, 12:08
Kənan Məmmədov: “Kino günündə göstərməyə yeni film olmadı” - Müsahibə
10-08-2023, 15:00
Rıjenko: “Rusiyanın Qara dəniz donanmasını məhv etmək üçün yüzlərlə drona ehtiyac var” - Müsahibə
30-05-2023, 16:48
Kinorejissor: “Bəzilərini kinonun taleyi yox, kinostudiyanın ərazisi maraqlandırır”
16-05-2023, 16:48
Şeytelman: “Priqojin Rusiyada yeganə şəxsdir ki, dövlət çevrilişlərini uğurla həyata keçirə bilir”
13-05-2023, 09:34
Qüdrət Həsənquliyev: “Davamlı sülh üçün danışıqları Türkiyə və Rusiya ilə aparmalıyıq” - Müsahibə
3-03-2023, 16:55
Keçmiş deputat: “Rus imperiyasının dağılması qaçılmazdır” - Müsahibə
9-02-2023, 12:36
Deputat: “Ciddi əks-zərbə vurulmalıdır” - Müsahibə
7-01-2023, 15:55
Sərdar Cəlaloğlu: “Rusiya Qarabağı ələ keçirməyə çalışır” - Müsahibə
30-12-2022, 10:55
Köçəri Nağıbəyli: “Bizim öz torpaqlarımızda yaşamaq hüququmuz olmalıdır” - Müsahibə
11-12-2022, 13:12
Səxavət Əlisoy: “Partiya sədrlərinin əksəriyyəti təkəbbürlü və yekəxanadır” - Müsahibə
27-11-2022, 10:15
Professor: “Rusiya və Fransa Azərbaycan-Ermənistan danışıqlarında böhranlı vəziyyət yaradıb” - Müsahibə
12-11-2022, 19:43
Tofiq Zülfüqarov: “Rusiyada siyasi böhran zamanıdır” - Müsahibə
28-10-2022, 13:08
Deputat: "Putin ikinci böyük səhvə yol verdi, həm də sübut etdi ki..."
25-10-2022, 08:35
Politoloq: “Rusiya və İran Azərbaycanda nələrəsə nail olmağa çalışsa da...” - Müsahibə
21-10-2022, 13:42
Vahid Əhmədov: “Heç kim bahalaşmanın qarşısını ala bilmir” - Müsahibə
15-10-2022, 09:58
Deputat: “Rusiya ilə məsələni konkretləşdirməyin vaxtı çatıb” - Müsahibə
9-10-2022, 14:22
Sülhəddin Əkbər: “İran yalnız Zəngəzur dəhlizinin açılacağından qorxmur” - Müsahibə
29-09-2022, 20:29
Elxan Qarayev: “Rusiyada hərbi səfərbərliyə cəlb olunan azərbaycanlılar kontrakt tələb etməlidir” - Müsahibə
21-09-2022, 14:06
Sərdar Cəlaloğlu: “Hər dəqiqə Ermənistan-Azərbaycan müharibəsi başlaya bilər” - Müsahibə
3-07-2022, 13:50
Deputat: “Məmur sahibkarlığından qaynaqlanan inhisarçılıq əhaliyə böyük ziyan vurur” - Müsahibə
6-06-2022, 13:50
Politoloq: “Rusiyada etirazlar artacaq” - Müsahibə
27-05-2022, 13:03
Keçmiş səfir: “Zaman Ukraynanın dostu, Kremlin düşmənidir” - Müsahibə
26-05-2022, 20:43
Hərbi ekspert: “Rusiya texnokratları müharibəni uduzduqlarını başa düşürlər” - Müsahibə
25-05-2022, 16:16
Deputat: “Qərb Ukraynanı güzəştə məcbur edəcək” - Müsahibə