23:24 / 30-06-2025
Rus İcmasının Mədəniyyət Mərkəzi bağlanıb?
21:03 / 30-06-2025
Rusiyada öldürülən qardaşların cənazəsi Azərbaycana gətirilib - (Yenilənib)
18:51 / 30-06-2025
İran liderinin müşavirini öldürmək istəyiblər
18:44 / 30-06-2025
Aİ rəsmisi: "Rusiyada azərbaycanlılara qarşı törədilən zorakılıq..."
18:38 / 30-06-2025
Tramp mütəffiqlərin təklifinə əhəmiyyət vermir
18:03 / 30-06-2025
Daha 17 qanuna dəyişiklik edəcəklər
17:57 / 30-06-2025
Bakıda əməliyyat: FTX-nın iki əməkdaşı saxlanılıb - (Yenilənib) - Fotolar
17:51 / 30-06-2025
Azərbaycanın Rusiyadakı səfiri XİN-ə çağırılıb
17:45 / 30-06-2025
Bəylər Eyyubov yeni vəzifəyə təyin olunub
17:34 / 30-06-2025
Şuşada biznes forum keçiriləcək
17:18 / 30-06-2025
Ukraynalı nazir slovakiyalı həmkarının təklifini qəbul etmir
17:11 / 30-06-2025
İşçi qrupun ştat və xidməti maşınlarının sayı artırılıb
17:03 / 30-06-2025
Beş ölkədən Azərbayacana quş əti idxalına məhdudiyyət qoyulub
16:51 / 30-06-2025
Ersin Tatar Azərbaycana gəlir
16:46 / 30-06-2025
Ərdoğan Azərbaycana səfər edəcək
16:27 / 30-06-2025
Şahın atom bombası istəyi: ABŞ bunun qarşısını necə alıb?
16:10 / 30-06-2025
İyul ayının hava proqnozu açıqlanıb
16:02 / 30-06-2025
Azərbaycan və Bolqarıstan XİN-ləri arasında siyasi məsləhətləşmələr aparılıb
15:20 / 30-06-2025
Dərmanların qiyməti yenidən tənzimlənib
15:08 / 30-06-2025
Professor: Şovinizm Rusiyanı uçuruma aparır
14:52 / 30-06-2025
Mənsum İbrahimov: Teatrımızın səhnəsinə yeni Məcnunlar gəlir - Foto
14:26 / 30-06-2025
Sabiq nazir təltif edilib
14:15 / 30-06-2025
Qarabağa növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
13:53 / 30-06-2025
Tramp İranın iddiaları ilə razılaşmır
13:45 / 30-06-2025
Qarabağa səfərlər müvəqqəti dayandırılıb
13:43 / 30-06-2025
Çin Azərbaycan vasitəsilə Avropaya yeni yük marşrutu istifadəyə verib
13:24 / 30-06-2025
"Azərbaycanfilm"dəki partlayışla bağlı cinayət işi açılıb
13:15 / 30-06-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
13:13 / 30-06-2025
Mirzoyan Lavrova xəbərdarlıq edib
13:01 / 30-06-2025
Xarici İşlər Nazirliyində yeni idarə yaradılıb
09:25 / 26-06-2025
Tarixi yanlışlıq - İbrahim Əliyev yazır
08:51 / 26-06-2025
Cənubi Qafqazın ən güclüsü...
16:17 / 26-06-2025
Azərbaycanı gülüstana çevirənlər! - Zahid Oruc yazır
13:16 / 29-06-2025
Putin Rusiyada şovinizmi qızışdırır
18:04 / 26-06-2025
Narkotik satan ata və oğlu tutulub
00:00 / 26-06-2025
Bu gün Silahlı Qüvvələri Günüdür
12:57 / 27-06-2025
Prokurorluq Bakıdakı partlayış hadisəsini araşdırır
00:02 / 27-06-2025
Emil Mehtiyev idarə rəisi təyin olunub
08:55 / 28-06-2025
İsrail-İran müharibəsi Orta Asiyanın yolunu bağlayıb?
00:01 / 28-06-2025
Jurnalist Seyfəddin Hüseynlinin qardaşları öldürülüb - (Yenilənib)
16:30 / 26-06-2025
Azərbaycandakı dinlərarası harmoniya Tolerantlıq Evində müzakirə olunub
12:14 / 26-06-2025
İlham Əliyevlə İran prezidenti arasında telefon danışığı olub
Estoniya nümunəsi
Tarix: 12-02-2018 22:44 | Bölmə: Xəqani CƏFƏRLİ
Sovet İttifaqı süqut etdikdən sonra postsovet respublikalarının hamısı “Şər imperiyası”nın dağılmasından bəhrələnə bilmədi. Postsovet respublikalarının əksəriyyəti totalitar rejimin əsarətindən çıxmağa macal tapmamış sərt avtoritar rejimlərin basqısı altına düşdü. Ancaq bundan yayınıb, sürətli inkişaf yolunu seçə bilən respublikalar da oldu. Onların arasında ən çox diqqəti cəlb edən, hər cür tərifə layiq olanı Estoniya Respublikasının keçdiyi inkişaf yoludur. Bu ölkə adambaşına 20 min dollarlıq Ümum Daxili Məhsul ilə neft və qaz ixracatçısı olan Azərbaycanı təxminən beş dəfə qabaqlayır.
Estoniyanın iqtisadi inkişafı yalnız Ümum Daxili Məhsulu əks etdirən statistik rəqəmlərlə kifayətlənmir. Ölkədə 2012-ci ildə minimum əməkhaqqı 290 avro idisə, 2018-ci ildə 500 avro təşkil edir və bir iş saatının minimum qiyməti 2.97 avrodur. Həm də, bu minimum əməkhaqqı yalnız ixtisası olmayan fəhlələrə verilə bilər.
Bizim ölkədə minimum əməkhaqqı 130 manat, Mərkəzi Bankın təyin etdiyi məzənnə ilə təxminən 61 avrodur. Yəni, neft və qaz ölkəsi olmayan Estoniyada minimum əməkhaqqı neft və qaz satan ölkədəkindən ən azı 8 dəfə çoxdur.
Estoniyada ötən il orta aylıq əməkhaqqı 1217 avro olub, bu il isə 1292 avroya catması nəzərdə tutulur.
Lakin Estoniya hökməti bununla kifayətlənmək niyyətində deyil. Estoniyanın məqsədi 10 il ərzində həyat şəraitini Qərbi Avropa standartlarına çatdırmaqdır.
Sıravi azərbaycanlı üçün fantastik əməkhaqqı kimi görünən 1292 avro (2720 manat) Estoniyada bir çoxlarını qane etmədiyi üçün, onlar Avropanın başqa ölkələrində, xüsusən də Finlandiyada işləməyə üstünlük verirlər. Rəsmi Tallin isə əməkhaqqının yüksəldilməsinə nail olmaqla, Avropanın başqa ölkələrində işləməyə gedənlərin geri qayıtmasını stimullaşdırmağa çalışır.
Sovet İttifaqının zamanında Estoniya iqtisadiyyatı əsasən Sovet ordusu üçün silah və avadanlıqlar istehsal edən ağır sənayenin üzərində qurulmuşdu. Buna görə də, Sovet İttifaqının dağılması Estoniya iqtisadiyyatının əsas istehsal sahələrinin dayanmasına gətirib çıxardı. Bir zamanlar on minlərlə insanın işlədiyi zavodlar metal yığnağına çevrildi.
Müstəqilliyin ilk illərində Estoniyada işsizliyin səviyyəsi kəskin artdı, insanların həyat şəraiti pisləşdi. O zaman bir çoxlarına, hətta Estoniyanın müttəfqilərinə elə gəlirdi ki, bu ölkə bir daha ayağa qalxa bilməyəcək. Hətta Estoniyanın öz mövcudluğunu qoruyub saxlaya bilməyəcəyini iddia edənlər də var idi.
Ancaq bütün bədbin proqnozlara baxmayaraq, Estoniya nəinki mövcudluğunu qorudu, həm də öz inkişafı ilə digər ölkələrə nümunə olmağı bacardı. Həyat səviyyəsinə görə Rusiya başda olmaqla, bütün postsovet respublikalarını dəfələrlə qabaqlayan Estoniyanın bu uğurlarının bircə səbəbi var: Azadlıqların tam təmin edilməsi.
Estoniya iqtisadi azadlıq indeksinə görə dünya ölkələri arasında birinci onluqda yer alır. İqtisadi azadlıq isə siyasi azadlıqların tam təmin olunmasının nəticəsidir. Bir zamanlar Azərbaycanla bərabər totalitar ölkənin bir hissəsi olan Estoniya bu gün insan azadlığı indeksinə görə dünyada 13-çü yerdədir. Bu, ABŞ-ın Katon İnstitutunun, Kanadanın Frezer İnstitutunun, Sloveniyanın Vizio İnstitutunun, Almaniyanın Fridrix Nauman Fondunun və Rusiyanın İqtisadi Analiz İnstitutunun apardığı birgə araşdırmanın nəticəsi zamanı üzə çıxıb.
Başqa bir araşdırmaya görə, Estoniya qanunun aliliyinin təmin olunması sahəsində dünyada 12-ci, keçmiş sosialist ölkələri və postsovet respublikaları arasında birincidir. Rusiya bu siyahıda 89-cu olmaqla Filippin və Dominakan arasında yer alıb.
İnternet azadlığında da Estoniya dünyada birincidir.
“Wired” jurnalının ötən ilin martında apardığı araşdırmanın nəticəsi üzə çıxarıb ki, Estoniya rəqəmsal iqtisadiyyat indeksinə görə dünyada birincidir. Estoniyanın bu sahədəki uğurunu etiraf edən isə yalnız “Wired” jurnalı deyil. Avropa İttifaqının ali orqanı olan Avropa Komissiyası da Estoniyanı rəqəmsal iqtisadiyyatda Avropa ölkələri arasında birinci hesab edir.
Dünyada ən inkişaf etmiş rəqəmsal iqtisadiyyatı nəticəsində Estoniya vətəndaşları bürokratiyanın nə olduğunu artıq unudublar.
Ekspertlər hesab edir ki, Estoniyanın iqtisadi inkişafına görə Latviya, Litva ilə yanaşı Şərqi Avropanın keçmiş sosialist ölkələrinin əksəriyyətindən önə çıxmasının əsas səbəblərindən biri də mükəmməl rəqəmsal iqtisadiyyatın yaradılmasıdır. Çox maraqlıdır ki, Rusiyanın düşünən beyinləri də hökumətə Estoniyandan nümunə götürməyi təklif edirlər.
Rusiyanın ən bahalı şirkəti olan Əmanət Bankın prezidenti German Qref və sabiq maliyyə naziri Aleksey Kudrinin iqtisadi islahatlarla bağlı prezident Putinə etdikləri təkliflərin arasında Estoniyanın rəqəmsal iqtisadi sisteminin nümunə götürülməsi də var. Lakin Rusiyanın bu sahədə ciddi inkişafa nail olması mümkün deyil. Çünki Rusiyada internet üzərində senzura mövcuddur. 2014-cü ildə qüvvəyə minən “Luqavoy qanunu”na görə məhkəmə qərarı olamdan da icra hakimiyyəti saytları bloklaya bilər.
Estoniyada isə rəqəmsal iqtisadiyyat o qədər geniş inkişaf edib ki, vətəndaşlar -uşaqların məktəbə yazılmasından tutmuş seçkidə səsverməyə qədər - bütün işləri internet vasitəsilə həyata keçirə bilərlər. Məsələn, Estoniya vətəndaşı vaxtı keçmiş sürücülük vəsiqəsini Londondakı mehmanxanadan və yaxud Berlindəki pivə barından çıxmadan da dəyişə bilər. Bu ölkədə yalnız nigah bağlanması zamanı şəxsən iştirak tələb olunur. Bundan başqa bütün məsələləri “Elektron hökumət” portalı vasitəsi ilə, dünyanın istənilən nöqtəsindən etmək olar.
Rəqəmsal iqtisadiyyat vətəndaşları bürokratik qaydalardan və vaxt itkisindən azad etməklə yanaşı biznesin də sürətli inkişafını təmin edir. Estoniyanın Litva və Latviyaya nisbətən iqtisadi cəhətdən daha çox inkişaf etməsi, əməkhaqqının yüksək olması da bunun nəticəsidir.
Rəqəmsal iqtisadiyyatla tanışlıq və ondan istifadə qaydaları Estoniyada şagirdlərə məktəbdə tədris olunur. Bu da öz növbəsində Estoniyada informasiya texnologiyalarının sürətlə inkişafına səbəb olur. Artıq Tallin məktəbliləri hazırladıqları robotu internet vasitəsilə idarə etməyə çalışırlar. Özü də bunu yuxarı sinif şagirdləri deyil, ibtidai siniflərdə oxuyanlar edirlər. Estoniyanın orta məktəb şagirdləri ikinci sinifdən robotlarla tanış olur, onlarla işləməyə başlayırlar.
İqtisadi azadlıqlar sosial rifahı təmin etdiyi kimi, azad cəmiyyət və sosial rifah Estoniyada insanların ömürün uzanmasına, sağlam və gümrah əhalinin artmasına səbəb olub. Rusiya isə on ildir ki, demoqrafik böhrandan çıxa bilmir.
Oxucular irad tuta bilər ki, Estoniyanı ölkəmizlə deyil, daha çox Rusiya ilə müqayisə edirəm. Eyni zamanda, bu siyahılarda Azərbaycanın neçəci olmasından çox da bəhs etmirəm. Oxucu bu iradında haqlıdır. Ancaq mənim də üzürlü səbəblərim var.
Məsələ ondan ibarətdir ki, əksər siyahılarda Azərbaycanın adına rast gəlmək mümkün deyil və yaxud da ən son sıralarda yer alır. Məsələn, Estoniyanın internet azadlığına görə lider olduğu siyahıda Azərbaycan 188-ci yerdədir.
İkincisi, bu gün Azərbaycan cəmiyyətində əsasən, Rusiyanın təbliğatı aparıldığı, bu ölkənin siyasi layihəsi olan Avrasiya İqtisadi İttifaqına daxil olmaqla bağlı çağırışlar edildiyi bir zamanda, mən də müqayisələri Rusiya ilə aparmağın daha doğru ola biləcəyini düşündüm.
Estoniya nümunəsini Rusiya ilə Avropa arasında göstərməklə, seçim zamanı daha doğru qərar qəbuluna yardım edə biləcəyimə ümid bəsləyirəm.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 12-02-2018 22:44 | Bölmə: Xəqani CƏFƏRLİ
Sovet İttifaqı süqut etdikdən sonra postsovet respublikalarının hamısı “Şər imperiyası”nın dağılmasından bəhrələnə bilmədi. Postsovet respublikalarının əksəriyyəti totalitar rejimin əsarətindən çıxmağa macal tapmamış sərt avtoritar rejimlərin basqısı altına düşdü. Ancaq bundan yayınıb, sürətli inkişaf yolunu seçə bilən respublikalar da oldu. Onların arasında ən çox diqqəti cəlb edən, hər cür tərifə layiq olanı Estoniya Respublikasının keçdiyi inkişaf yoludur. Bu ölkə adambaşına 20 min dollarlıq Ümum Daxili Məhsul ilə neft və qaz ixracatçısı olan Azərbaycanı təxminən beş dəfə qabaqlayır.
Estoniyanın iqtisadi inkişafı yalnız Ümum Daxili Məhsulu əks etdirən statistik rəqəmlərlə kifayətlənmir. Ölkədə 2012-ci ildə minimum əməkhaqqı 290 avro idisə, 2018-ci ildə 500 avro təşkil edir və bir iş saatının minimum qiyməti 2.97 avrodur. Həm də, bu minimum əməkhaqqı yalnız ixtisası olmayan fəhlələrə verilə bilər.
Bizim ölkədə minimum əməkhaqqı 130 manat, Mərkəzi Bankın təyin etdiyi məzənnə ilə təxminən 61 avrodur. Yəni, neft və qaz ölkəsi olmayan Estoniyada minimum əməkhaqqı neft və qaz satan ölkədəkindən ən azı 8 dəfə çoxdur.
Estoniyada ötən il orta aylıq əməkhaqqı 1217 avro olub, bu il isə 1292 avroya catması nəzərdə tutulur.
Lakin Estoniya hökməti bununla kifayətlənmək niyyətində deyil. Estoniyanın məqsədi 10 il ərzində həyat şəraitini Qərbi Avropa standartlarına çatdırmaqdır.
Sıravi azərbaycanlı üçün fantastik əməkhaqqı kimi görünən 1292 avro (2720 manat) Estoniyada bir çoxlarını qane etmədiyi üçün, onlar Avropanın başqa ölkələrində, xüsusən də Finlandiyada işləməyə üstünlük verirlər. Rəsmi Tallin isə əməkhaqqının yüksəldilməsinə nail olmaqla, Avropanın başqa ölkələrində işləməyə gedənlərin geri qayıtmasını stimullaşdırmağa çalışır.
Sovet İttifaqının zamanında Estoniya iqtisadiyyatı əsasən Sovet ordusu üçün silah və avadanlıqlar istehsal edən ağır sənayenin üzərində qurulmuşdu. Buna görə də, Sovet İttifaqının dağılması Estoniya iqtisadiyyatının əsas istehsal sahələrinin dayanmasına gətirib çıxardı. Bir zamanlar on minlərlə insanın işlədiyi zavodlar metal yığnağına çevrildi.
Müstəqilliyin ilk illərində Estoniyada işsizliyin səviyyəsi kəskin artdı, insanların həyat şəraiti pisləşdi. O zaman bir çoxlarına, hətta Estoniyanın müttəfqilərinə elə gəlirdi ki, bu ölkə bir daha ayağa qalxa bilməyəcək. Hətta Estoniyanın öz mövcudluğunu qoruyub saxlaya bilməyəcəyini iddia edənlər də var idi.
Ancaq bütün bədbin proqnozlara baxmayaraq, Estoniya nəinki mövcudluğunu qorudu, həm də öz inkişafı ilə digər ölkələrə nümunə olmağı bacardı. Həyat səviyyəsinə görə Rusiya başda olmaqla, bütün postsovet respublikalarını dəfələrlə qabaqlayan Estoniyanın bu uğurlarının bircə səbəbi var: Azadlıqların tam təmin edilməsi.
Estoniya iqtisadi azadlıq indeksinə görə dünya ölkələri arasında birinci onluqda yer alır. İqtisadi azadlıq isə siyasi azadlıqların tam təmin olunmasının nəticəsidir. Bir zamanlar Azərbaycanla bərabər totalitar ölkənin bir hissəsi olan Estoniya bu gün insan azadlığı indeksinə görə dünyada 13-çü yerdədir. Bu, ABŞ-ın Katon İnstitutunun, Kanadanın Frezer İnstitutunun, Sloveniyanın Vizio İnstitutunun, Almaniyanın Fridrix Nauman Fondunun və Rusiyanın İqtisadi Analiz İnstitutunun apardığı birgə araşdırmanın nəticəsi zamanı üzə çıxıb.
Başqa bir araşdırmaya görə, Estoniya qanunun aliliyinin təmin olunması sahəsində dünyada 12-ci, keçmiş sosialist ölkələri və postsovet respublikaları arasında birincidir. Rusiya bu siyahıda 89-cu olmaqla Filippin və Dominakan arasında yer alıb.
İnternet azadlığında da Estoniya dünyada birincidir.
“Wired” jurnalının ötən ilin martında apardığı araşdırmanın nəticəsi üzə çıxarıb ki, Estoniya rəqəmsal iqtisadiyyat indeksinə görə dünyada birincidir. Estoniyanın bu sahədəki uğurunu etiraf edən isə yalnız “Wired” jurnalı deyil. Avropa İttifaqının ali orqanı olan Avropa Komissiyası da Estoniyanı rəqəmsal iqtisadiyyatda Avropa ölkələri arasında birinci hesab edir.
Dünyada ən inkişaf etmiş rəqəmsal iqtisadiyyatı nəticəsində Estoniya vətəndaşları bürokratiyanın nə olduğunu artıq unudublar.
Ekspertlər hesab edir ki, Estoniyanın iqtisadi inkişafına görə Latviya, Litva ilə yanaşı Şərqi Avropanın keçmiş sosialist ölkələrinin əksəriyyətindən önə çıxmasının əsas səbəblərindən biri də mükəmməl rəqəmsal iqtisadiyyatın yaradılmasıdır. Çox maraqlıdır ki, Rusiyanın düşünən beyinləri də hökumətə Estoniyandan nümunə götürməyi təklif edirlər.
Rusiyanın ən bahalı şirkəti olan Əmanət Bankın prezidenti German Qref və sabiq maliyyə naziri Aleksey Kudrinin iqtisadi islahatlarla bağlı prezident Putinə etdikləri təkliflərin arasında Estoniyanın rəqəmsal iqtisadi sisteminin nümunə götürülməsi də var. Lakin Rusiyanın bu sahədə ciddi inkişafa nail olması mümkün deyil. Çünki Rusiyada internet üzərində senzura mövcuddur. 2014-cü ildə qüvvəyə minən “Luqavoy qanunu”na görə məhkəmə qərarı olamdan da icra hakimiyyəti saytları bloklaya bilər.
Estoniyada isə rəqəmsal iqtisadiyyat o qədər geniş inkişaf edib ki, vətəndaşlar -uşaqların məktəbə yazılmasından tutmuş seçkidə səsverməyə qədər - bütün işləri internet vasitəsilə həyata keçirə bilərlər. Məsələn, Estoniya vətəndaşı vaxtı keçmiş sürücülük vəsiqəsini Londondakı mehmanxanadan və yaxud Berlindəki pivə barından çıxmadan da dəyişə bilər. Bu ölkədə yalnız nigah bağlanması zamanı şəxsən iştirak tələb olunur. Bundan başqa bütün məsələləri “Elektron hökumət” portalı vasitəsi ilə, dünyanın istənilən nöqtəsindən etmək olar.
Rəqəmsal iqtisadiyyat vətəndaşları bürokratik qaydalardan və vaxt itkisindən azad etməklə yanaşı biznesin də sürətli inkişafını təmin edir. Estoniyanın Litva və Latviyaya nisbətən iqtisadi cəhətdən daha çox inkişaf etməsi, əməkhaqqının yüksək olması da bunun nəticəsidir.
Rəqəmsal iqtisadiyyatla tanışlıq və ondan istifadə qaydaları Estoniyada şagirdlərə məktəbdə tədris olunur. Bu da öz növbəsində Estoniyada informasiya texnologiyalarının sürətlə inkişafına səbəb olur. Artıq Tallin məktəbliləri hazırladıqları robotu internet vasitəsilə idarə etməyə çalışırlar. Özü də bunu yuxarı sinif şagirdləri deyil, ibtidai siniflərdə oxuyanlar edirlər. Estoniyanın orta məktəb şagirdləri ikinci sinifdən robotlarla tanış olur, onlarla işləməyə başlayırlar.
İqtisadi azadlıqlar sosial rifahı təmin etdiyi kimi, azad cəmiyyət və sosial rifah Estoniyada insanların ömürün uzanmasına, sağlam və gümrah əhalinin artmasına səbəb olub. Rusiya isə on ildir ki, demoqrafik böhrandan çıxa bilmir.
Oxucular irad tuta bilər ki, Estoniyanı ölkəmizlə deyil, daha çox Rusiya ilə müqayisə edirəm. Eyni zamanda, bu siyahılarda Azərbaycanın neçəci olmasından çox da bəhs etmirəm. Oxucu bu iradında haqlıdır. Ancaq mənim də üzürlü səbəblərim var.
Məsələ ondan ibarətdir ki, əksər siyahılarda Azərbaycanın adına rast gəlmək mümkün deyil və yaxud da ən son sıralarda yer alır. Məsələn, Estoniyanın internet azadlığına görə lider olduğu siyahıda Azərbaycan 188-ci yerdədir.
İkincisi, bu gün Azərbaycan cəmiyyətində əsasən, Rusiyanın təbliğatı aparıldığı, bu ölkənin siyasi layihəsi olan Avrasiya İqtisadi İttifaqına daxil olmaqla bağlı çağırışlar edildiyi bir zamanda, mən də müqayisələri Rusiya ilə aparmağın daha doğru ola biləcəyini düşündüm.
Estoniya nümunəsini Rusiya ilə Avropa arasında göstərməklə, seçim zamanı daha doğru qərar qəbuluna yardım edə biləcəyimə ümid bəsləyirəm.
Müəllifin bütün yazıları - Xəqani CƏFƏRLİ
Bölməyə aid digər xəbərlər
19-04-2023, 11:40
Erməni mətbuatı: "Paşinyan təhlükəsizliyindən narahatdır”
31-07-2019, 14:06
Xəqani CƏFƏRLİ - İnqilabın baş verəcəyi tarix - Onu əvvəlcədən təyin etmək mümkündürmü?
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
