09:17 / 11-05-2025
Bu gün magistraturalarına qəbul imtahanı keçiriləcək
20:00 / 10-05-2025
İlham Əliyev Ağdama gedib (Yenilənib) - Fotolar
12:10 / 10-05-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
11:49 / 10-05-2025
Mövqelərimiz atəşə tutulub
11:27 / 10-05-2025
Konstitusiya və suverenlik: Heydər Əliyev siyasi irsinin təməl sütunları
10:08 / 10-05-2025
Dövlət və hökumət rəsmiləri Fəxri xiyabanı ziyarət ediblər - Fotolar
00:01 / 10-05-2025
Bu gün Heydər Əliyevin doğum günüdür
19:20 / 09-05-2025
207 nömrəli məktəbdə 150 manatdan pul yığılması iddiası araşdırılır
17:18 / 09-05-2025
İlham Əliyev və birinci xanım Şuşada - (Yenilənib) - Fotolar
16:47 / 09-05-2025
Rövnəq Abdullayev yeni naziri kollektivə təqdim edib
15:28 / 09-05-2025
Masallıda avtomobil aşıb: 3 nəfər ölüb
09:59 / 09-05-2025
Prezident və birinci xanım Heydər Əliyevin məzarını ziyarət ediblər
09:32 / 09-05-2025
SOCAR-da yeni təyinat olub
09:05 / 09-05-2025
Anqola prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
08:55 / 09-05-2025
Putin qədəhini “Qələbə və Sülhün şərəfinə!” qaldırıb
08:50 / 09-05-2025
Bayden: Trampın hakimiyyətə gəlməsində məsuliyyətim var
08:45 / 09-05-2025
Rumiyna göndərdiyi yardıma görə Kiyevdən təzminat umur
08:29 / 09-05-2025
Tramp “Dünya gözəli”nin təkilatçısı kimi danışır
08:15 / 09-05-2025
Si Cinpin: “Böhranın səbəbləri aradan qaldırılmalıdır”
00:03 / 09-05-2025
Prezident Faşizm üzərində Qələbə Günü münasibətilə paylaşım edib - Foto
23:44 / 08-05-2025
Pakistan Hindistana raketlərlə cavab verib
22:40 / 08-05-2025
BƏƏ prezidenti İlham Əliyevə zəng edib
21:05 / 08-05-2025
Məhkəmə: Kəlbəcərin işğalını əks etdirən videomaterial nümayiş olunub - (Yenilənib)
20:33 / 08-05-2025
Zəvvarlar üçün Həcc ayinlərinin vaxtı elan olunub
20:17 / 08-05-2025
Məşhur rejissor böyük faciəni ekranlaşdıracaq
19:31 / 08-05-2025
Putin və Si Cinpinin danışıqları 7 saatdan çox davam edib
18:40 / 08-05-2025
Pakistan Hindistanın 25 PUA-sını vurub
18:28 / 08-05-2025
95 milyard avroluq məhsula rüsum tətbiqinə hazırlaşırlar
18:15 / 08-05-2025
Azərbaycan və Türkiyə Milli Müdafiə Universitetləri Yüksək Dialoqa yekun vurub - Fotolar
18:05 / 08-05-2025
AFFA klublara Premyer Liqada iştirak üçün lisenziya verib
13:21 / 07-05-2025

20:35 / 06-05-2025

17:04 / 07-05-2025

17:35 / 06-05-2025

16:07 / 06-05-2025

10:07 / 07-05-2025

09:13 / 08-05-2025

17:30 / 08-05-2025

11:24 / 08-05-2025

09:30 / 08-05-2025

09:47 / 07-05-2025

ABŞ-ın hərbi təyyarələri Rusiya gəmilərini batırmaq istəyir
Tarix: 01-11-2021 17:38 | Bölmə: Dünya

ABŞ-ın “Forbes” jurnalında “ABŞ Hərbi Hava Qüvvələrinin bombardmançı təyyarələri özünün yeni missiyasını – Rusiya gəmilərini batırmağı sınaqdan keçirir” başlıqlı məqalə çap olunub. Məqalənin müəllifi “Forbes”in əməkdaşı Devid Əksdir. Reyting.az novator.az-ın ingiliscədən çevirdiyi məqaləni təqdim edir.
ABŞ Hərbi Hava Qüvvələrinə məxsus olan, istehsalına qırx il əvvəl başlanmış B-1 bombardmançı döyüş təyyarələri artıq öz ömrünü başa vurub.
İraq və Əfqanıstan üzərində həyata keçirilən hava əməliyyatları zamanı hədsiz dərəcədə istismar olunan B-1-lər hazırda arsenaldan çıxarılma növbəsini gözləyir. Növbəti onillikdə onlar yeni B-21 görünməz bombardmançı təyyarələrlə əvəz olunacaq.
Son istismar müddətində B-1-lərin hansı funksiyanı yerinə yetirəcəyi də artıq bəllidir. Bu təyyarələr gəmi əleyhinə görünməz raketlərin daşınmasında iştirak edəcək.
Axır zamanlarda Qara dəniz üzərində keçirilən genişmiqyaslı təlimlər qanadları fırlanan bombardmançı təyyarələrin yeni rolunu üzə çıxarıb.
Bu il oktyabrın əvvəllərində dörd ədəd B-1 təyyarəsi ABŞ Hərbi Hava Qüvvələrinin Texasdakı bazasından Britaniya Hərbi Hava Qüvvələrinin Ferford şəhərindəki bazasına yerləşdirilib. Oktyabrın 19-u səhərə yaxın onlardan ikisi 12 saatlıq uçuşa yollanıb.
Daxilində hədəfaşkarlama qayıqları olan “Dark 01” və “Dark 02” kodlu təyyarələr Şimal dənizi üzərindən Şərqə uçublar. Təyyarələr uçuş zamanı Mildenholl Kral Hərbi Hava Qüvvələrinin bazasından havaya qalxan KS-135 hərbi nəqliyyat təyyarəsinin köməyilə ehtiyat yanacaqla təmin olunduqdan sonra cənuba, Qara dəniz bölgəsinə üz tutublar.
Bu təyyarələrin imkanlarından Polşa və Rumıniyanın Hərbi Hava Qüvvələri, eləcə də Kanada Hərbi Hava Qüvvələrinin Rumıniyadakı kontingeti də yararlanıb. Hər üç ölkə B-1 qırıcısını müşayiətedici təyyarə qismində göndərib.
Məsələ burasındadır ki, mümkün bir münaqişə zamanı Rusiya qırıcılarından müdafiə məqsədilə görünməz bombardmançı təyyarələrin müşayiət olunmasına ehtiyac yarana bilər.
Rusiya 2014-cü ildə Krıma soxulandan sonra Qara dəniz daha təhlükəli bir məkan olub. O vaxtdan bu yarımada NATO-nun Cənub-Şərq cinahında əsl qalaya çevrilib.
Kreml Krıma gəmilər, qırıcılar və raketlər göndərib. NATO-ya məxsus gəmilər, kəşfiyyat təyyarələri beynəlxalq sularda və hava məkanında hərəkət edərək baş verənləri izləyir. Hərbi vəziyyət yaranarsa, Qara dəniz əsl atəş meydanına çevrilər, B-1 təyyarələri isə həmin əməliyyatlarda ən sərrast atıcı ola bilər.
1980-ci illərin əvvəllərində ABŞ Hərbi Hava Qüvvələrinin arsenalına 100 ədəd B-1 təyyarəsi daxil olanda onlar ciddi nüvə silahı kimi qiymətləndirilmişdi. 1990-cı illərin başlanğıcında ABŞ Hərbi Hava Qüvvələri bu təyyarələri qeyri-nüvə kateqoriyasına keçirdi.
2000-ci illərdə B-1 təyyarələrinin bazasında mütəmadi ixtisarlar aparıldı. 2001-ci ildə ABŞ və müttəfiqləri Əfqanıstana, iki il sonra isə İraqa hücum çəkəndə Amerika ordusunun cəmi 60-a yaxın B-1 təyyarəsi vardı.
On ildən çox müddətdə B-1 təyyarələri boş səhralar üzərində yavaş-yavaş və yüksəkdən uçuşlar həyata keçirməklə qiyamçıların və silahlı dəstələrin yerləşdiyi nöqtələrə bombalar yağdırıb.
Sıx qarfikli əməliyyatlar B-1-ləri tükətdi. Köhnəlmiş bombardmançı texnikanın təmiri isə orduya baha başa gəlməyə başladı.
2020-ci ildə ABŞ Hərbi Hava Qüvvələri yararsız hala düşmüş 17 ədəd təyyarənin hərbi texnikalar siyahısından silinməsi üçün Konqresə müraciət etdi. Müraciətdə 2020-ci illərin sonları, 2030-cu illərin əvvəllərinə qədər, yəni B-1 təyyarələri B-21 təyyarələri ilə əvəz olunana qədər onlardan yararlı halda olan 45 ədədini saxlamaq xahiş olunurdu.
Artıq B-1 təyyarələrinin fəaliyyət sferası da dəyişib. Səhralar və dağlar üzərində 20 illik uçuşlardan sonra B-1 eskadrilyaları suda hərəkət etməyə başlayıb. 8 min kilometr hündürlükdə uça bilən və 25 ton yük daşımaq gücündə olan bombardmançı təyyarə dəniz əməliyyatları üçün ideal vasitəyə çevrilib.
2017-ci ildə ABŞ Hərbi Hava Qüvvələrinin təyyarələri arasında ilk dəfə olaraq məhz B-1-lər 480 kilometrə qədər uçan, gözəgörünməz, yüksək texnologiyalı, çoxrejimli özüidarəolunan başlığa malik LRASM raketi ilə təchiz edildi. Bir ədəd B-1 təyarrəsi 3 milyon dollara başa gələn belə raketdən 24-nü daşıya bilir.
Bir cüt B-1 Rusiyanın Baltik Donanması boyunca 48 LRASM raketi buraxa bilər. Bu, bütün donanmanı bir anda batırmağa, eləcə də ABŞ və onun regiondakı müttəfiqlərinin gəmilərinə yönəlmiş əsas təhlükəni aradan qaldırmağa kifayət edər.
Almaniyada 603-cü Hava Əməliyyatları Mərkəzinin planlaşdırıcısı, polkovnik-leytenant Timoti Albrext ötən il B-1 təyyarələrinin keçmiş missiyası haqda danışarkən ABŞ-ın dənizə çıxışında LRASM raketlərinin mühüm rol oynadığını bildirib.
B-1 təyyarəsi müntəzəm olaraq LRASM raketləri üzrə sınaqlar keçirir. Oktyabrın 19-da hərbi uçuş zamanı iki bombardmançı təyyarə Qara dəniz üzərində beynəlxalq hava məkanından keçib. Türkiyəyə məxsus ən azı bir KC-135 təyyarəsi yanacaq doldurmaq üçün havaya qalxdıqdan sonra isə həmin bombardmançılar Ferforda geri dönüblər.
Məhz o zaman Krımdan Rusiya Hərbi Dəniz Qüvvələrinə məxsus bir cüt Su-30 qırıcısı müdaxilə məqsədilə havaya qalxıb. Qırıcılar yan-yana ucublar, bombardımaçı təyyarələr isə yanacaq çənlərini doldurublar. Kremldən “Rusiya Federasiyasının dövlət sərhədinin pozulması qəbuledilməzdir” açıqlaması gəlib. ABŞ isə məsələyə aydınlıq gətirir: B-1 təyyarəsinin uçuş heyəti Rusiyanın hava məkanını pozmağa belə cəhd etməyib.
Müharibə şəraitində isə belə hərəkətlərə heç ehtiyac da qalmayacaq. B-1 təyyarəsi uzaqvuran LRASM-ın köməyi ilə NATO-nun hava məkanından Qara dənizin istənilən nöqtəsində Rusiya gəmilərini atəşə tuta biləcək.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 01-11-2021 17:38 | Bölmə: Dünya

ABŞ-ın “Forbes” jurnalında “ABŞ Hərbi Hava Qüvvələrinin bombardmançı təyyarələri özünün yeni missiyasını – Rusiya gəmilərini batırmağı sınaqdan keçirir” başlıqlı məqalə çap olunub. Məqalənin müəllifi “Forbes”in əməkdaşı Devid Əksdir. Reyting.az novator.az-ın ingiliscədən çevirdiyi məqaləni təqdim edir.
ABŞ Hərbi Hava Qüvvələrinə məxsus olan, istehsalına qırx il əvvəl başlanmış B-1 bombardmançı döyüş təyyarələri artıq öz ömrünü başa vurub.
İraq və Əfqanıstan üzərində həyata keçirilən hava əməliyyatları zamanı hədsiz dərəcədə istismar olunan B-1-lər hazırda arsenaldan çıxarılma növbəsini gözləyir. Növbəti onillikdə onlar yeni B-21 görünməz bombardmançı təyyarələrlə əvəz olunacaq.
Son istismar müddətində B-1-lərin hansı funksiyanı yerinə yetirəcəyi də artıq bəllidir. Bu təyyarələr gəmi əleyhinə görünməz raketlərin daşınmasında iştirak edəcək.
Axır zamanlarda Qara dəniz üzərində keçirilən genişmiqyaslı təlimlər qanadları fırlanan bombardmançı təyyarələrin yeni rolunu üzə çıxarıb.
Bu il oktyabrın əvvəllərində dörd ədəd B-1 təyyarəsi ABŞ Hərbi Hava Qüvvələrinin Texasdakı bazasından Britaniya Hərbi Hava Qüvvələrinin Ferford şəhərindəki bazasına yerləşdirilib. Oktyabrın 19-u səhərə yaxın onlardan ikisi 12 saatlıq uçuşa yollanıb.
Daxilində hədəfaşkarlama qayıqları olan “Dark 01” və “Dark 02” kodlu təyyarələr Şimal dənizi üzərindən Şərqə uçublar. Təyyarələr uçuş zamanı Mildenholl Kral Hərbi Hava Qüvvələrinin bazasından havaya qalxan KS-135 hərbi nəqliyyat təyyarəsinin köməyilə ehtiyat yanacaqla təmin olunduqdan sonra cənuba, Qara dəniz bölgəsinə üz tutublar.
Bu təyyarələrin imkanlarından Polşa və Rumıniyanın Hərbi Hava Qüvvələri, eləcə də Kanada Hərbi Hava Qüvvələrinin Rumıniyadakı kontingeti də yararlanıb. Hər üç ölkə B-1 qırıcısını müşayiətedici təyyarə qismində göndərib.
Məsələ burasındadır ki, mümkün bir münaqişə zamanı Rusiya qırıcılarından müdafiə məqsədilə görünməz bombardmançı təyyarələrin müşayiət olunmasına ehtiyac yarana bilər.
Rusiya 2014-cü ildə Krıma soxulandan sonra Qara dəniz daha təhlükəli bir məkan olub. O vaxtdan bu yarımada NATO-nun Cənub-Şərq cinahında əsl qalaya çevrilib.
Kreml Krıma gəmilər, qırıcılar və raketlər göndərib. NATO-ya məxsus gəmilər, kəşfiyyat təyyarələri beynəlxalq sularda və hava məkanında hərəkət edərək baş verənləri izləyir. Hərbi vəziyyət yaranarsa, Qara dəniz əsl atəş meydanına çevrilər, B-1 təyyarələri isə həmin əməliyyatlarda ən sərrast atıcı ola bilər.
1980-ci illərin əvvəllərində ABŞ Hərbi Hava Qüvvələrinin arsenalına 100 ədəd B-1 təyyarəsi daxil olanda onlar ciddi nüvə silahı kimi qiymətləndirilmişdi. 1990-cı illərin başlanğıcında ABŞ Hərbi Hava Qüvvələri bu təyyarələri qeyri-nüvə kateqoriyasına keçirdi.
2000-ci illərdə B-1 təyyarələrinin bazasında mütəmadi ixtisarlar aparıldı. 2001-ci ildə ABŞ və müttəfiqləri Əfqanıstana, iki il sonra isə İraqa hücum çəkəndə Amerika ordusunun cəmi 60-a yaxın B-1 təyyarəsi vardı.
On ildən çox müddətdə B-1 təyyarələri boş səhralar üzərində yavaş-yavaş və yüksəkdən uçuşlar həyata keçirməklə qiyamçıların və silahlı dəstələrin yerləşdiyi nöqtələrə bombalar yağdırıb.
Sıx qarfikli əməliyyatlar B-1-ləri tükətdi. Köhnəlmiş bombardmançı texnikanın təmiri isə orduya baha başa gəlməyə başladı.
2020-ci ildə ABŞ Hərbi Hava Qüvvələri yararsız hala düşmüş 17 ədəd təyyarənin hərbi texnikalar siyahısından silinməsi üçün Konqresə müraciət etdi. Müraciətdə 2020-ci illərin sonları, 2030-cu illərin əvvəllərinə qədər, yəni B-1 təyyarələri B-21 təyyarələri ilə əvəz olunana qədər onlardan yararlı halda olan 45 ədədini saxlamaq xahiş olunurdu.
Artıq B-1 təyyarələrinin fəaliyyət sferası da dəyişib. Səhralar və dağlar üzərində 20 illik uçuşlardan sonra B-1 eskadrilyaları suda hərəkət etməyə başlayıb. 8 min kilometr hündürlükdə uça bilən və 25 ton yük daşımaq gücündə olan bombardmançı təyyarə dəniz əməliyyatları üçün ideal vasitəyə çevrilib.
2017-ci ildə ABŞ Hərbi Hava Qüvvələrinin təyyarələri arasında ilk dəfə olaraq məhz B-1-lər 480 kilometrə qədər uçan, gözəgörünməz, yüksək texnologiyalı, çoxrejimli özüidarəolunan başlığa malik LRASM raketi ilə təchiz edildi. Bir ədəd B-1 təyarrəsi 3 milyon dollara başa gələn belə raketdən 24-nü daşıya bilir.
Bir cüt B-1 Rusiyanın Baltik Donanması boyunca 48 LRASM raketi buraxa bilər. Bu, bütün donanmanı bir anda batırmağa, eləcə də ABŞ və onun regiondakı müttəfiqlərinin gəmilərinə yönəlmiş əsas təhlükəni aradan qaldırmağa kifayət edər.
Almaniyada 603-cü Hava Əməliyyatları Mərkəzinin planlaşdırıcısı, polkovnik-leytenant Timoti Albrext ötən il B-1 təyyarələrinin keçmiş missiyası haqda danışarkən ABŞ-ın dənizə çıxışında LRASM raketlərinin mühüm rol oynadığını bildirib.
B-1 təyyarəsi müntəzəm olaraq LRASM raketləri üzrə sınaqlar keçirir. Oktyabrın 19-da hərbi uçuş zamanı iki bombardmançı təyyarə Qara dəniz üzərində beynəlxalq hava məkanından keçib. Türkiyəyə məxsus ən azı bir KC-135 təyyarəsi yanacaq doldurmaq üçün havaya qalxdıqdan sonra isə həmin bombardmançılar Ferforda geri dönüblər.
Məhz o zaman Krımdan Rusiya Hərbi Dəniz Qüvvələrinə məxsus bir cüt Su-30 qırıcısı müdaxilə məqsədilə havaya qalxıb. Qırıcılar yan-yana ucublar, bombardımaçı təyyarələr isə yanacaq çənlərini doldurublar. Kremldən “Rusiya Federasiyasının dövlət sərhədinin pozulması qəbuledilməzdir” açıqlaması gəlib. ABŞ isə məsələyə aydınlıq gətirir: B-1 təyyarəsinin uçuş heyəti Rusiyanın hava məkanını pozmağa belə cəhd etməyib.
Müharibə şəraitində isə belə hərəkətlərə heç ehtiyac da qalmayacaq. B-1 təyyarəsi uzaqvuran LRASM-ın köməyi ilə NATO-nun hava məkanından Qara dənizin istənilən nöqtəsində Rusiya gəmilərini atəşə tuta biləcək.
Bölməyə aid digər xəbərlər
9-05-2025, 08:45
Rumiyna göndərdiyi yardıma görə Kiyevdən təzminat umur
9-05-2025, 08:15
Si Cinpin: “Böhranın səbəbləri aradan qaldırılmalıdır”
8-05-2025, 18:40
Pakistan Hindistanın 25 PUA-sını vurub
8-05-2025, 16:37
Hindistan-Pakistan döyüşündə 125 qırıcı iştirak edib
8-05-2025, 11:48
Aleksandr Vuçiç: “Serbiya Avropa yolunda qalacaq”
8-05-2025, 08:22
Pxenyan Yapon dənizinə daha bir raket atıb
8-05-2025, 08:11
Estoniya baş nazirin Moskva səfərini pozmağa çalışıb
8-05-2025, 08:03
Almaniyalı deputatlar Moskvaya parada gələcəklər
7-05-2025, 15:59
Rusiya yenidən güc nümayiş etdirəcək
7-05-2025, 14:26
Pakistan hökuməti orduya geniş səlahiyyət verib
7-05-2025, 08:11
Maduro Moskvaya həyat yoldaşı ilə gəlib
7-05-2025, 07:58
Paris Roma Papası seçkisinə qarışmır
6-05-2025, 15:04
“F-16”-larla bağlı qalmaqal baş verib
6-05-2025, 14:05
Litva Rusiyadan qorunmaq üçün əlavə bir milyard avro xərcləyəcək
6-05-2025, 12:33
Xarkov şəhəri yenidən hücuma məruz qalıb
6-05-2025, 12:22
7 vilayətdə terrorçulara qarşı əməliyyat keçirilib
6-05-2025, 12:07
Ordu komandanlığı, hava limanı və otel vurulub
6-05-2025, 09:50
Rusiya üzərində daha 105 PUA vurulub
6-05-2025, 08:06
ABŞ prezidenti: “COVID-19 Çindən yayılıb”
6-05-2025, 07:59
Olaf Şolts vida nitqində nə deyib?
6-05-2025, 07:55
Vyetnam KP MK-nın baş katibi Qazaxıstana gəlib
5-05-2025, 23:43
İsrail Yəməndəki husilərə hücum edib
5-05-2025, 17:34
Rusiyayönümlü partiya əks-kəşfiyyat xidmətini məhkəməyə verib
5-05-2025, 14:40
İki Qələbə Günü qeyd olunacaq
5-05-2025, 14:06
Kursk yaxınlığındakı bufer zona aktuallığını qoruyur
5-05-2025, 13:02
Kim Çen İn Rusiyaya təkcə ordu göndərmir, həm də...
5-05-2025, 11:51
İsrail səmasını blokadaya almaq istəyirlər
5-05-2025, 08:25
Konsulluğun binasına tüpürən şəxsi 7 min frank cərimələyiblər
5-05-2025, 08:08
Praqa Kiyevə ağır döyüş sursatı tədarükünü incələyir
5-05-2025, 08:02
Fiko Zelenskinin qərarını şərh edib
5-05-2025, 07:48
Hindistanla Pakistan arasında gərginlik pik həddə çatıb
2-05-2025, 15:14
ABŞ iki yeni PUA təqdim edib
2-05-2025, 14:10
8 May və 11 Noyabr ABŞ-da Qələbə Günü elan edilib
2-05-2025, 13:48
Rusiyayönlü AfD partiyası ekstremist elan edilib
2-05-2025, 09:10
ABŞ-nın yardımı töhfə olub, yoxsa biznes?
2-05-2025, 08:12
Polşanın bir limanına 20 mindən çox NATO əsgəri gətirilib
1-05-2025, 14:50
Ukrayna ruslara qarşı dron hücumlarını artırıb
1-05-2025, 14:42
Tramp Ukraynaya silah satışını təsdiqləyib
1-05-2025, 13:37
Keniyada deputat güllələnib
1-05-2025, 11:48
Odessaya hücum: ölənlər və çoxsaylı yaralı var - Foto
1-05-2025, 10:32
Avtomobil bir qrup məktəblini vurub
1-05-2025, 08:28
Husilər Təl-Əvivi vurublar
30-04-2025, 17:38
Vals: Trampın səfəri münaqişələrin bitməsinə kömək edəcək
30-04-2025, 15:01
Müdafiə nazirinin sosial media hesabı bloklanıb
30-04-2025, 14:55
Rusiyanın müharibədə qısa fasilələr təklifinə səbəb nədir?
30-04-2025, 14:25
Ukrayna dronları cihazqayırma zavodunu vurub