23:08 / 04-12-2024
Gəncədə taksi sürücüsü bıçaqlanıb
21:47 / 04-12-2024
Azərbaycan Kuboku: 1/4 final mərhələsinin cütləri müəyyənləşib
21:04 / 04-12-2024
Həsənquliyev: “Əli Kərimli müxalifətdəki kiçicik etimadı da itirmişdi”
19:19 / 04-12-2024
Məhkəmə Rüfət Səfərov barəsində həbs qərarı verib
19:13 / 04-12-2024
Paşinyan: "Ermənistan hakimiyyətinə Azərbaycanla müharibə lazım deyil"
18:47 / 04-12-2024
Müttəfiqlər Trampın andiçmə mərasimini gözləyir
18:34 / 04-12-2024
Bakı-Sumqayıt ekspres marşrutu istifadəyə verilir
18:01 / 04-12-2024
"Qarabağ" 1/4 finala vəsiqə qazanıb
17:53 / 04-12-2024
Gürcüstanda müxalifət koalisiyasının lideri saxlanılıb
17:38 / 04-12-2024
"Abzas Media" işi: ibtidai istintaq başa çatıb
17:32 / 04-12-2024
Atları ovlayan ilk insanların qalıqları tapılıb
17:23 / 04-12-2024
Bu qanunu pozanları ağır cərimələr gözləyir
17:11 / 04-12-2024
Sahibə Qafarova Mövlud Çavuşoğlu ilə görüşüb
16:52 / 04-12-2024
Afət Telmanqızı yeni vəzifəyə təyin olunub
16:47 / 04-12-2024
DSX “Vətəndaş A”nın dronunu vurub? - Açıqlama
16:28 / 04-12-2024
Bir qrup sahibkar həbs olunub
16:24 / 04-12-2024
Bakıda və rayonlarda leysan olacaq - Xəbərdarlıq
16:11 / 04-12-2024
Bakıda məktəbdə şagird bıçaqlanıb
16:08 / 04-12-2024
Bayden afrikalılara 1 milyard dollar yardım ayırıb
15:59 / 04-12-2024
NATO Rusiya və Çini hədəfə çevirib
15:19 / 04-12-2024
Emoməli Rəhmon İlham Əliyevə zəng edib
15:04 / 04-12-2024
İstanbulda saxta spirtdən ölənlərin sayı 17-yə çatıb
14:56 / 04-12-2024
Trampın sülh planı… - Prezidentlər razılaşmasa nə baş verəcək?
14:53 / 04-12-2024
Portuqaliya çempionu Taylandda itkin düşüb
14:42 / 04-12-2024
Şuşaya növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
14:19 / 04-12-2024
Ədliyyə Nazirliyində təyinat olub
14:13 / 04-12-2024
“Ukrayna Rusiya ərazilərində doğru hədəfləri vurur” - General
13:40 / 04-12-2024
İsrail əsgərləri xaricə getsələr həbs olunacaqlar - Foto
13:32 / 04-12-2024
Kadırovun xüsusi təyinatlı alayına hücum olub - Foto
11:41 / 04-12-2024
Bir musiqiçi Gülyaz Məmmədovaya 47 dəfə elçi göndərib
12:05 / 01-12-2024
SDU tələbələrinin məqaləsi ABŞ-da nəşr edilib - Fotolar
19:19 / 04-12-2024
Məhkəmə Rüfət Səfərov barəsində həbs qərarı verib
08:57 / 03-12-2024
Fazil Mustafa vətəndaş qəbulu keçirib - Fotolar
13:30 / 30-11-2024
DAMMİB İH-yə yeni sədr və üzvlər seçilib
12:57 / 04-12-2024
Kollec direktoru vəzifədən azad edilib
12:58 / 02-12-2024
SOCAR Slovakiyaya təbii qaz tədarükünə başlayıb
11:57 / 04-12-2024
Həm axtarışda olan terrorçu, həm də Əsədin yerinə namizəd - Colani kimdir?
14:13 / 03-12-2024
Naxçıvan Dövlət Universitetinə rektor təyinatı olub - Sərəncam
13:11 / 02-12-2024
Cəbrayıla daha 34 ailə köçürülüb - (Yenilənib)
11:09 / 03-12-2024
Sumqayıtda yaşayış binasında partlayış olub - (Yenilənib)
11:36 / 03-12-2024
İki ölkə Ukraynaya qoşun göndərmək istəyir
ADP sədri: “30 ildən artıqdır müxalifət nailiyyətsizlik sindromu yaşayır” - Müsahibə
Tarix: 20-08-2018 13:31 | Bölmə: Müsahibə
Sərdar Cəlaloğlu: “Hakimiyyət heç bir güzəşətə getmir, dialoq istəmir. Səbəb də odur ki, tam müstəqil deyil. Azərbaycanın suverenliyi məhduddur, biz tam suveren deyilik”
Bu ilin aprel ayında ölkəmizdə keçirilən Prezident seçkilərində Azərbaycan Demokrat Partiyasının (ADP) sədri Sərdar Cəlaloğlunun da namizəd kimi iştirakı müxalif düşərgədə birmənalı qarşılanmadı. Əksər müxalif qüvvələrin seçkini bu və ya digər formada boykot etməsinə baxmayaraq, ADP seçkidə iştirak etsə də, nəticə etibarı ilə cüzi səs aldı. Bu səbəbdən də istər müxalifət, istərsə də ictimaiyyətdə sual yarandı ki, belə şərtlərlə seçkiyə getmək ADP-yə və onun sədrinə nə verdi?
ADP sədri Sərdar Calaloğlu “Reytinq” qəzetinin bu və digər suallarını cavablandırıb.
Reyting.az saytı həmin müsahibəni təqdim edir:
- Əvvəla Azərbaycanda bir seçki faktının olması xalqın qazancıdır. Çünki dünyanın bir çox ölkələrində krallıqlar, diktaturalar olduğu üçün seçki keçirilmir. Yəni, seçki bir demokratik prosedur kimi çox önəmlidir.
O ki qaldı konkret olaraq müxlifət və ya partiya kimi bu seçkilərdən qazancımıza, biz partiya olaraq uzun müddət idi ki, kütləvi informasiya vasitələrindən istifadə edə bilmirdik. Demək olar ki, xalq müxalifəti unutmuşdu. Mən o seçkilər vasitəsi ilə ölkədə müxalifətin olduğunu yenidən ictimai rəyə çatdırdım.
Bunu hamı bilir ki, seçkiyə gələnlərin əksəriyyətinin səsini topladım. Hətta mən, 2003-cü ildə bütün müxalif qüvvələrin əldə etdiyi nailiyyətin çoxunu 2018-ci il seçkilərində təkbaşına qazandım. Bu isə onu göstərir ki, müxalifətin digər partiyaları da seçkidə iştirak eləsəydi çox ciddi uğur qazanmaq olardı.
- Maraqlısı odur ki, böyük səs qazandığınızı deyirsiniz, amma öz səslərinizlə bağlı hər hansı mübarizə aparmadınız. Sizcə, belə bir mübarizəyə ehtiyac yox idimi?
- Siyasi liderlər o qərarları qəbul etməlidir ki, onu icra edən qüvvə ortada olsun. Seçkinin nəticələrinə etirazı xalq etməlidir. Nə 1998-ci ildə Etibar Məmmədov seçkilərdə iştirak edəndə belə etiraz oldu, nə də digərlərində. Düzdü, 2003-cü ildə İsa Qəmbərin rəhbərliyi altında etirazlar oldu, amma qələbə çala bilmədi. Təcrübə göstərdi ki, xalq kütləvi şəkildə etiraz eləməyənə qədər siyasi partiya seçkilərdəki nəticələrini qoruya bilməz. Üstəlik, mən seçki mübarizəsinə tək başlamışdım. Müxalifətin böyük hissəsi seçkini boykot edirdi.
Xalqın özündə də bir fikir çaşqınlığı var idi ki, bu seçkiyə münasibət necə olmalıdır. Belə bir şəraitdə mənim Don Kixotluq edib az bir qüvvə ilə etiraza başlamağımın mənası yox idi.
Seçkiyə gəlib mənə səs verən narazı elektorat idi. Amma yüz narazı adamdan yalnız birinin etiraz eləməyə cəsarəti çatır. Bu baxımdan siyasət reallığı sevir. Mən bilirdim ki, seçkilərin nəticələrini müdafiə eləmək üçün xalqdan lazım olan o siyasi aktivliyi gözləmək mümkün deyil. Seçici gizli səsvermədə səsini verdi, amma aksiyada öz səsini qorumaq baxımdan bunu eləyə bilməzdi. Bunu partiyamızda götür-qoy elədik və belə qərara gəldik ki, birincisi, buna görə seçkilərin nəticələrini qorumaq üçün ciddi iş görmək lazımdır.
İkincisi, vacib bir məqam ondan ibarət idi ki, ardıcıl olaraq Azərbaycanda seçkilərin demokratik keçirilməsi və beynəlxalq ictimaiyyətin seçkilərin nəticələrini tanımaması Azərbaycanı istər-istəməz Rusiyaya doğru meyilləndirir, Qərblə əlaqələri zəiflədir. Bu da Azərbaycan müxalifətinin strateji mənafelərinə ziddir. Biz nə qədər Rusiyadan uzaqlaşıb, Qərbə yaxınlaşsaq, bir o qədər Azərbaycanda xalqın da rifahı yüksək olacaq, dövlətimiz və müstəqilliyimiz də təminat altına alınacaq. Belə bir şəraitdə etirazlar, narazılıqlar seçkilərin nəticələrinə kölgə sala, bu da müəyyən dairələrin Azərbaycanla bağlı təxribata əl atmasına gətirib çıxara bilərdi. Sonda isə bizim rəqiblərimizin istədiyi olardı. Yəni, Azərbaycan yenidən məcbur olub Rusiyanın dəstəyi ilə hakimiyyəti saxlayacaqdı. Bu baxımdan, bir çox ciddi səbəblər var idi ki, biz buna görə etiraz eləmədik.
- Dünyanın bir çox ölkələrində Prezident seçkilərində qalib gələn şəxs seçkilərdə özündən sonra ən çox nəticə göstərən namizədə, yaxud onun komandasından kimlərəsə öz hakimiyyətində müəyyən vəzifə verir. Azərbaycanda nədənsə bu praktika mövcud deyil. Nəyə görə ADP-yə və ya Sizə belə bir şans tanınmadı?
- Bu sualı hakimiyyətə ünvanlamalısınız. Hətta Rusiya prezidenti Putin dikatator olmasına baxmayaraq, alternativləri ilə belə bir dialoq apardı. İranda və dünyanın digər ölkələrində də belə bir ənənə var. Azərbaycanda isə belə bir siyasi mədəniyyət formalaşmayıb. İqtidar qələbəni öz adına yazandan sonra cəmiyyətdə heç bir qüvvə ilə əməkdaşlıq etməyə, yaxınlaşmağa ehtiyac görmür. Bu, iqtidarın qeyri-sağlam təfəkkürü ilə bağlıdır.
- Uzun müddətdir ki, müxalifət tərəfindən hakimiyyətlə bağlı eyni fikirlər səsləndirilir. Bu hakimiyyətin dilini tapıb yola gətirə bilmirsiniz, yoxsa ümumiyyətlə, yola gəlmək istəmirlər?
- Hakimiyyət bu məsələdə heç bir güzəşətə getmir, dialoq istəmir. Səbəb də odur ki, tam müstəqil deyil. Azərbaycanın suverenliyi məhduddur, biz tam suveren deyilik. Əgər Azərbaycan öz ərazilərini işğaldan azad etmək məsələsində də Rusiyadan asılıdırsa, daxili siyasətində də Rusiyanın diktəsi altındadırsa, o zaman deməyə başqa söz yoxdur. Azərbaycan istəsə belə, Rusiya icazə verməsə, siz dediyiniz prosedurlara getməz. Mən düşünürəm ki, bu, Azərbaycanın suverenliyinin məhdudluğu ilə bağlıdır. Müstəqil, suveren dövlət olsaq, heç kəs bizim daxili işlərimizə qarışmasa, hökumət başa düşər ki, tutduğu bu mövqe onun hakimiyyətinin sonudur. Ona görə də, məcbur olar ki, müxalifətlə dialoqa getsin, əməkdaşlıq eləsin. Amma Azərbaycan iqtidarı Rusiyaya daha çox arxayın olduğu üçün müxalifəti o qədər də hesaba almır.
- Amma bir məsələ də var, heç müxalifət olaraq Siz də həmkarlarınızla dil tapıb dialoqa gələ bilmirsiniz...
- Dünyanın hər yerində dialoqlar və partiyalar əbədi olmur. Əbədi heç nə yoxdur. Adətən qruplar müəyyən kampaniyalar çərçivəsində yaradılır, fəaliyyəti təmin edilir. Ondan sonra da bloklar buraxılır. Azərbaycanda siyasi prosesin nəticələrini diktə edə bilmədiyimizə görə, partiya kimi də, blok kimi də getməyin mənası yoxdur. Ona görə də, bloklaşma meyilləri zəifləyir, bloklar qısa ömürlü olurlar. Amma bizim məsələn, 2005-ci il təcrübəmiz göstərdi ki, dünya ölkələri demokratiyaya dəstək olanda müxalifətin blokları daha ciddi iş görə bilirlər.
Onu da nəzərə almalıyıq ki, 30 ildən artıqdır müxalifət nailiyyətsizlik sindromu yaşayır. Getdikcə cəmiyyət aşılanır, tamamilə yeni nəsil meydana gəlir. Bu yeni nəsil yeni dəyərlər istəyir, yeni dəyərlərin daşıyıcısı kimi çıxış edir. Təbii olaraq, bu da biz yaşlı nəsillər üçün arada uçurum meydana gətirir.
Baxın, Heydər Əliyevin vaxtında biz çıxırdıq “Sara” televiziyasına, ANS-ə, “Lider”ə, ATV-yə, xalq bizə qulaq asırdı. İndi bizim yolumuzu bağlayıblar.
Yüzlərlə internet televiziyaları yaradılıb. Artıq ictimaiyyətin diqqəti həmin internet televiziyalarına yönəlib. Söyüş kampaniyaları cəlb eləyib. Orada siyasətdən başı çıxmayan insanların hay-küyləri xalqa daha çox xoş gəlir. Yəni bu dəqiqə situasiya belədir.
- Sizin qardaşınız Qurban bəy də internetdə kifayət qədər aktivdir...
- (Sualı sona qədər dinləmir-Z.Ə.) Əvvəla Qurban bəy mənim qardaşımdır, amma biz siyasətdə qardaş deyilik. Vaxtilə Lenin də qardaşı top atıb edam cəzasına məruz qalanda demişdi ki, yanlış bir yöndədir. Qardaş olmaq o deyil ki, əqidədə də birik, yolda da birik, düşüncədə də birik. Açığı, mənim üçün xalqın mənafeyi hakimiyyətə gəlməkdən qat-qat önəmlidir. Hər kəsin özünün birincilik prinsipi var. Bu birincilik prinsipi nə qədər fərqlənirsə, qüvvələr də biri o birindən fərqlənir, siyasi liderlər də həmçinin, bir-birindən fərqlənirlər.
- Sərdar bəy, son günlər Qarabağ məsələsi ilə bağlı müxtəlif müstəvilərdə müzakirələr başlayıb. Siyasi, ictimai təşkilatlarla Qarabağla bağlı mitiniqlərin...
- (Tələsik) Qarabağ məsələsinin həllinin bircə yolu var, o da hərbi yoldur. Hələlik Rusiya bizə hərbi yolla öz torpaqlarımızı azad etməyə imkan vermir. Rusiyanı bu məsələdə neytrallaşdırmayana qədər Azərbaycanda Qarabağ probleminin müvəffəqiyyətlə həllindən danışmaq olmaz. Allah qoysa, Rusiya bu məsələdə neytrallaşandan sonra Azərbaycan hərbi yolla öz torpaqlarını azad edəcək. Heç kəs də bu məsələdə bizə irad tuta bilməyəcək.
- Yaxşı, bu neytrallaşma necə baş verə bilər?
- Çox sadə. İndi Amerika Rusiyanı blokadaya alıb. Türkiyə ilə Rusiya yaxınlaşır. Bu məsələdə Türkiyə Rusiyanın bitərəf qalmasını təmin etməlidir. Türkiyənin simasında Rusiya özünə çox yaxşı strateji mütəffiq görürsə, onda o, Türkiyənin də Qafqazdakı maraqları ilə hesablaşmalıdır. Bu maraqlar da Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə hörmət etmək, Rusiyanın Azərbaycana düşmən mövqeyində durmamağını tələb edir. Hələlik Rusiya və Türkiyə arasında ciddi strateji mütəffiqlik yoxdur, amma bu istiqamətdə meyillər var. Türkiyə indidən bu şərti qoymalıdır.
- Bəs,Türkiyəni bu məsələdə nə qədər səmimi görürsünüz?
- Qarabağ məsələsi elə Türkiyənin maraqlarıdır. Çünki Azərbaycan nə qədər güclü və stabil olsa, inkişaf eləsə, Türkiyə bir o qədər güclü qardaş əldə edə bilər. Zəif də olsaq, güclü də olsaq Türkiyənin real təbii mütəffiqi bizik. Bizdən başqa Türkiyənin ikinci bir təbii mütəffiqi yoxdur. Ona görə də Türkiyə öz təbii mütəffiqinin güclənməsində maraqlı olmalıdır.
- Yəni, Qarabağ münaqişəsi olmasa da, Rusiyanın Ermənistan üzərində nəzarəti olacaq?
- Rusiyanın Ermənistan üzərində kifayət qədər nəzarəti var. Ermənistan Rusiyaya kifayət edir ki, Qafqazda siyasi tədbirlər görsün. Azərbaycanın Rusiyanın təsiri altında olmasına elə bir ehtiyac yoxdur.
- Belə çıxır ki, Qarabağ münaqişəsi olmasa belə, Rusiya regiona nəzarət edər? Yəni, münaqişənin həllinə razılıq verilə bilər?
- Bəli. Ermənistan onsuz da bizim ərazimizdir, Qarabağ da bizim ərazimizdir. İndiki Ermənistanda ruslar erməni dövləti yaradıb. Onlar özləri də başa düşür ki, buranı ruslar verib onlara. Ona görə də, axıra qədər Rusiyanın köləliyində qalmalıdırlar. Başqa variant yoxdur. Sadəcə, Rusiya indiki şəraitdə istəyir ki, Azərbaycanı da nəzrətdə saxlasın.
- Amma son dövürlər elə fikir yaratmağa çalışırlar ki, guya Azərbaycan cəmiyyəti Qarabağı istəmir...
- Bunu ancaq düşmənlər və ermənilər deyə bilər ki, cəmiyyət Qarabağı istəmir. Ölkələrin elə ərazisi var ki, səhradı, dağdı, insan yaşamır. Məsələn, Nargin adaları kimi. Bu, o demək deyil ki, dövlət öz ərazisindən imtina eləməlidir. Ərazinin necə olmasının dövlətə heç bir aidiyyatı yoxdur. Azərbaycan cəmiyyətidə daha çox Qarabağın qaytarılmamasına görə narazıdır.
Zaur ƏHMƏD
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 20-08-2018 13:31 | Bölmə: Müsahibə
Sərdar Cəlaloğlu: “Hakimiyyət heç bir güzəşətə getmir, dialoq istəmir. Səbəb də odur ki, tam müstəqil deyil. Azərbaycanın suverenliyi məhduddur, biz tam suveren deyilik”
Bu ilin aprel ayında ölkəmizdə keçirilən Prezident seçkilərində Azərbaycan Demokrat Partiyasının (ADP) sədri Sərdar Cəlaloğlunun da namizəd kimi iştirakı müxalif düşərgədə birmənalı qarşılanmadı. Əksər müxalif qüvvələrin seçkini bu və ya digər formada boykot etməsinə baxmayaraq, ADP seçkidə iştirak etsə də, nəticə etibarı ilə cüzi səs aldı. Bu səbəbdən də istər müxalifət, istərsə də ictimaiyyətdə sual yarandı ki, belə şərtlərlə seçkiyə getmək ADP-yə və onun sədrinə nə verdi?
ADP sədri Sərdar Calaloğlu “Reytinq” qəzetinin bu və digər suallarını cavablandırıb.
Reyting.az saytı həmin müsahibəni təqdim edir:
- Əvvəla Azərbaycanda bir seçki faktının olması xalqın qazancıdır. Çünki dünyanın bir çox ölkələrində krallıqlar, diktaturalar olduğu üçün seçki keçirilmir. Yəni, seçki bir demokratik prosedur kimi çox önəmlidir.
O ki qaldı konkret olaraq müxlifət və ya partiya kimi bu seçkilərdən qazancımıza, biz partiya olaraq uzun müddət idi ki, kütləvi informasiya vasitələrindən istifadə edə bilmirdik. Demək olar ki, xalq müxalifəti unutmuşdu. Mən o seçkilər vasitəsi ilə ölkədə müxalifətin olduğunu yenidən ictimai rəyə çatdırdım.
Bunu hamı bilir ki, seçkiyə gələnlərin əksəriyyətinin səsini topladım. Hətta mən, 2003-cü ildə bütün müxalif qüvvələrin əldə etdiyi nailiyyətin çoxunu 2018-ci il seçkilərində təkbaşına qazandım. Bu isə onu göstərir ki, müxalifətin digər partiyaları da seçkidə iştirak eləsəydi çox ciddi uğur qazanmaq olardı.
- Maraqlısı odur ki, böyük səs qazandığınızı deyirsiniz, amma öz səslərinizlə bağlı hər hansı mübarizə aparmadınız. Sizcə, belə bir mübarizəyə ehtiyac yox idimi?
- Siyasi liderlər o qərarları qəbul etməlidir ki, onu icra edən qüvvə ortada olsun. Seçkinin nəticələrinə etirazı xalq etməlidir. Nə 1998-ci ildə Etibar Məmmədov seçkilərdə iştirak edəndə belə etiraz oldu, nə də digərlərində. Düzdü, 2003-cü ildə İsa Qəmbərin rəhbərliyi altında etirazlar oldu, amma qələbə çala bilmədi. Təcrübə göstərdi ki, xalq kütləvi şəkildə etiraz eləməyənə qədər siyasi partiya seçkilərdəki nəticələrini qoruya bilməz. Üstəlik, mən seçki mübarizəsinə tək başlamışdım. Müxalifətin böyük hissəsi seçkini boykot edirdi.
Xalqın özündə də bir fikir çaşqınlığı var idi ki, bu seçkiyə münasibət necə olmalıdır. Belə bir şəraitdə mənim Don Kixotluq edib az bir qüvvə ilə etiraza başlamağımın mənası yox idi.
Seçkiyə gəlib mənə səs verən narazı elektorat idi. Amma yüz narazı adamdan yalnız birinin etiraz eləməyə cəsarəti çatır. Bu baxımdan siyasət reallığı sevir. Mən bilirdim ki, seçkilərin nəticələrini müdafiə eləmək üçün xalqdan lazım olan o siyasi aktivliyi gözləmək mümkün deyil. Seçici gizli səsvermədə səsini verdi, amma aksiyada öz səsini qorumaq baxımdan bunu eləyə bilməzdi. Bunu partiyamızda götür-qoy elədik və belə qərara gəldik ki, birincisi, buna görə seçkilərin nəticələrini qorumaq üçün ciddi iş görmək lazımdır.
İkincisi, vacib bir məqam ondan ibarət idi ki, ardıcıl olaraq Azərbaycanda seçkilərin demokratik keçirilməsi və beynəlxalq ictimaiyyətin seçkilərin nəticələrini tanımaması Azərbaycanı istər-istəməz Rusiyaya doğru meyilləndirir, Qərblə əlaqələri zəiflədir. Bu da Azərbaycan müxalifətinin strateji mənafelərinə ziddir. Biz nə qədər Rusiyadan uzaqlaşıb, Qərbə yaxınlaşsaq, bir o qədər Azərbaycanda xalqın da rifahı yüksək olacaq, dövlətimiz və müstəqilliyimiz də təminat altına alınacaq. Belə bir şəraitdə etirazlar, narazılıqlar seçkilərin nəticələrinə kölgə sala, bu da müəyyən dairələrin Azərbaycanla bağlı təxribata əl atmasına gətirib çıxara bilərdi. Sonda isə bizim rəqiblərimizin istədiyi olardı. Yəni, Azərbaycan yenidən məcbur olub Rusiyanın dəstəyi ilə hakimiyyəti saxlayacaqdı. Bu baxımdan, bir çox ciddi səbəblər var idi ki, biz buna görə etiraz eləmədik.
- Dünyanın bir çox ölkələrində Prezident seçkilərində qalib gələn şəxs seçkilərdə özündən sonra ən çox nəticə göstərən namizədə, yaxud onun komandasından kimlərəsə öz hakimiyyətində müəyyən vəzifə verir. Azərbaycanda nədənsə bu praktika mövcud deyil. Nəyə görə ADP-yə və ya Sizə belə bir şans tanınmadı?
- Bu sualı hakimiyyətə ünvanlamalısınız. Hətta Rusiya prezidenti Putin dikatator olmasına baxmayaraq, alternativləri ilə belə bir dialoq apardı. İranda və dünyanın digər ölkələrində də belə bir ənənə var. Azərbaycanda isə belə bir siyasi mədəniyyət formalaşmayıb. İqtidar qələbəni öz adına yazandan sonra cəmiyyətdə heç bir qüvvə ilə əməkdaşlıq etməyə, yaxınlaşmağa ehtiyac görmür. Bu, iqtidarın qeyri-sağlam təfəkkürü ilə bağlıdır.
- Uzun müddətdir ki, müxalifət tərəfindən hakimiyyətlə bağlı eyni fikirlər səsləndirilir. Bu hakimiyyətin dilini tapıb yola gətirə bilmirsiniz, yoxsa ümumiyyətlə, yola gəlmək istəmirlər?
- Hakimiyyət bu məsələdə heç bir güzəşətə getmir, dialoq istəmir. Səbəb də odur ki, tam müstəqil deyil. Azərbaycanın suverenliyi məhduddur, biz tam suveren deyilik. Əgər Azərbaycan öz ərazilərini işğaldan azad etmək məsələsində də Rusiyadan asılıdırsa, daxili siyasətində də Rusiyanın diktəsi altındadırsa, o zaman deməyə başqa söz yoxdur. Azərbaycan istəsə belə, Rusiya icazə verməsə, siz dediyiniz prosedurlara getməz. Mən düşünürəm ki, bu, Azərbaycanın suverenliyinin məhdudluğu ilə bağlıdır. Müstəqil, suveren dövlət olsaq, heç kəs bizim daxili işlərimizə qarışmasa, hökumət başa düşər ki, tutduğu bu mövqe onun hakimiyyətinin sonudur. Ona görə də, məcbur olar ki, müxalifətlə dialoqa getsin, əməkdaşlıq eləsin. Amma Azərbaycan iqtidarı Rusiyaya daha çox arxayın olduğu üçün müxalifəti o qədər də hesaba almır.
- Amma bir məsələ də var, heç müxalifət olaraq Siz də həmkarlarınızla dil tapıb dialoqa gələ bilmirsiniz...
- Dünyanın hər yerində dialoqlar və partiyalar əbədi olmur. Əbədi heç nə yoxdur. Adətən qruplar müəyyən kampaniyalar çərçivəsində yaradılır, fəaliyyəti təmin edilir. Ondan sonra da bloklar buraxılır. Azərbaycanda siyasi prosesin nəticələrini diktə edə bilmədiyimizə görə, partiya kimi də, blok kimi də getməyin mənası yoxdur. Ona görə də, bloklaşma meyilləri zəifləyir, bloklar qısa ömürlü olurlar. Amma bizim məsələn, 2005-ci il təcrübəmiz göstərdi ki, dünya ölkələri demokratiyaya dəstək olanda müxalifətin blokları daha ciddi iş görə bilirlər.
Onu da nəzərə almalıyıq ki, 30 ildən artıqdır müxalifət nailiyyətsizlik sindromu yaşayır. Getdikcə cəmiyyət aşılanır, tamamilə yeni nəsil meydana gəlir. Bu yeni nəsil yeni dəyərlər istəyir, yeni dəyərlərin daşıyıcısı kimi çıxış edir. Təbii olaraq, bu da biz yaşlı nəsillər üçün arada uçurum meydana gətirir.
Baxın, Heydər Əliyevin vaxtında biz çıxırdıq “Sara” televiziyasına, ANS-ə, “Lider”ə, ATV-yə, xalq bizə qulaq asırdı. İndi bizim yolumuzu bağlayıblar.
Yüzlərlə internet televiziyaları yaradılıb. Artıq ictimaiyyətin diqqəti həmin internet televiziyalarına yönəlib. Söyüş kampaniyaları cəlb eləyib. Orada siyasətdən başı çıxmayan insanların hay-küyləri xalqa daha çox xoş gəlir. Yəni bu dəqiqə situasiya belədir.
- Sizin qardaşınız Qurban bəy də internetdə kifayət qədər aktivdir...
- (Sualı sona qədər dinləmir-Z.Ə.) Əvvəla Qurban bəy mənim qardaşımdır, amma biz siyasətdə qardaş deyilik. Vaxtilə Lenin də qardaşı top atıb edam cəzasına məruz qalanda demişdi ki, yanlış bir yöndədir. Qardaş olmaq o deyil ki, əqidədə də birik, yolda da birik, düşüncədə də birik. Açığı, mənim üçün xalqın mənafeyi hakimiyyətə gəlməkdən qat-qat önəmlidir. Hər kəsin özünün birincilik prinsipi var. Bu birincilik prinsipi nə qədər fərqlənirsə, qüvvələr də biri o birindən fərqlənir, siyasi liderlər də həmçinin, bir-birindən fərqlənirlər.
- Sərdar bəy, son günlər Qarabağ məsələsi ilə bağlı müxtəlif müstəvilərdə müzakirələr başlayıb. Siyasi, ictimai təşkilatlarla Qarabağla bağlı mitiniqlərin...
- (Tələsik) Qarabağ məsələsinin həllinin bircə yolu var, o da hərbi yoldur. Hələlik Rusiya bizə hərbi yolla öz torpaqlarımızı azad etməyə imkan vermir. Rusiyanı bu məsələdə neytrallaşdırmayana qədər Azərbaycanda Qarabağ probleminin müvəffəqiyyətlə həllindən danışmaq olmaz. Allah qoysa, Rusiya bu məsələdə neytrallaşandan sonra Azərbaycan hərbi yolla öz torpaqlarını azad edəcək. Heç kəs də bu məsələdə bizə irad tuta bilməyəcək.
- Yaxşı, bu neytrallaşma necə baş verə bilər?
- Çox sadə. İndi Amerika Rusiyanı blokadaya alıb. Türkiyə ilə Rusiya yaxınlaşır. Bu məsələdə Türkiyə Rusiyanın bitərəf qalmasını təmin etməlidir. Türkiyənin simasında Rusiya özünə çox yaxşı strateji mütəffiq görürsə, onda o, Türkiyənin də Qafqazdakı maraqları ilə hesablaşmalıdır. Bu maraqlar da Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə hörmət etmək, Rusiyanın Azərbaycana düşmən mövqeyində durmamağını tələb edir. Hələlik Rusiya və Türkiyə arasında ciddi strateji mütəffiqlik yoxdur, amma bu istiqamətdə meyillər var. Türkiyə indidən bu şərti qoymalıdır.
- Bəs,Türkiyəni bu məsələdə nə qədər səmimi görürsünüz?
- Qarabağ məsələsi elə Türkiyənin maraqlarıdır. Çünki Azərbaycan nə qədər güclü və stabil olsa, inkişaf eləsə, Türkiyə bir o qədər güclü qardaş əldə edə bilər. Zəif də olsaq, güclü də olsaq Türkiyənin real təbii mütəffiqi bizik. Bizdən başqa Türkiyənin ikinci bir təbii mütəffiqi yoxdur. Ona görə də Türkiyə öz təbii mütəffiqinin güclənməsində maraqlı olmalıdır.
- Yəni, Qarabağ münaqişəsi olmasa da, Rusiyanın Ermənistan üzərində nəzarəti olacaq?
- Rusiyanın Ermənistan üzərində kifayət qədər nəzarəti var. Ermənistan Rusiyaya kifayət edir ki, Qafqazda siyasi tədbirlər görsün. Azərbaycanın Rusiyanın təsiri altında olmasına elə bir ehtiyac yoxdur.
- Belə çıxır ki, Qarabağ münaqişəsi olmasa belə, Rusiya regiona nəzarət edər? Yəni, münaqişənin həllinə razılıq verilə bilər?
- Bəli. Ermənistan onsuz da bizim ərazimizdir, Qarabağ da bizim ərazimizdir. İndiki Ermənistanda ruslar erməni dövləti yaradıb. Onlar özləri də başa düşür ki, buranı ruslar verib onlara. Ona görə də, axıra qədər Rusiyanın köləliyində qalmalıdırlar. Başqa variant yoxdur. Sadəcə, Rusiya indiki şəraitdə istəyir ki, Azərbaycanı da nəzrətdə saxlasın.
- Amma son dövürlər elə fikir yaratmağa çalışırlar ki, guya Azərbaycan cəmiyyəti Qarabağı istəmir...
- Bunu ancaq düşmənlər və ermənilər deyə bilər ki, cəmiyyət Qarabağı istəmir. Ölkələrin elə ərazisi var ki, səhradı, dağdı, insan yaşamır. Məsələn, Nargin adaları kimi. Bu, o demək deyil ki, dövlət öz ərazisindən imtina eləməlidir. Ərazinin necə olmasının dövlətə heç bir aidiyyatı yoxdur. Azərbaycan cəmiyyətidə daha çox Qarabağın qaytarılmamasına görə narazıdır.
Zaur ƏHMƏD
Bölməyə aid digər xəbərlər
18-11-2024, 12:28
Turan Manafzadə: “Mədəniyyət diplomatiyasından yararlanmağı bacarmalıyıq” - Müsahibə
17-08-2024, 21:27
Rahib Qərib: “Mən seçicilərimə vəd yox, kişi sözü verirəm” - Müsahibə
17-08-2024, 15:25
“Böyük güclər sülhdə maraqlı görünmürlər” - Müsahibə
12-08-2024, 11:00
Emin Əfəndiyev: “Yeni ssenarilər, layihələr barədə düşünürəm” - Müsahibə
22-07-2024, 09:58
Gənc xanəndə: “Məcnun kimi səhnəyə çıxmaq ən böyük arzularımdan biri olub” - Müsahibə
8-07-2024, 10:43
Aktrisa: “Mən ürək adamıyam...” - Müsahibə
14-06-2024, 15:06
Nazir: “Sertifikatlaşdırmada iştirak edən hər beş müəllimdən biri kəsilir” - Müsahibə
6-04-2024, 21:12
Qulu Ağsəs: “Tənqidi indi çox tənqid edirlər” - Müsahibə
2-04-2024, 20:28
“Hava hücumu ssenarisi mümkündür” - Müsahibə
19-02-2024, 16:33
Aktyor: “Əvvəldən bilsəydim o filmə çəkilməzdim...” - Müsahibə
16-02-2024, 12:55
Bəstəkar: “Zamanın ritmini tutmaq çətinləşib” - Müsahibə
28-01-2024, 15:36
Qüdrət Həsənquliyev: “Azərbaycan yenidən qurulmalıdır” - Müsahibə
9-12-2023, 20:57
Hərbi ekspert: “Krım körpüsü dağıdılmalıdır” - Müsahibə
14-11-2023, 19:08
Xalq artisti: “Teatrın ən ağrılı məsələlərindən biri də yaş senzi ilə bağlıdır” - Müsahibə
4-11-2023, 09:41
İlham Əziz: “Hər yazıçının öz əlifbası olmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 15:19
Zahid Oruc: “Zəfər dövləti, Zəfər təşkilatı, Zəfər təhsil modeli yaradılmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 11:01
Əlizadə Nuri: “Şairlik-sözlə inqilab etməkdir” - Müsahibə
23-10-2023, 18:22
General Sırski: “Düşmən ciddi itkilər verir, lakin onlar...” - Müsahibə
23-10-2023, 10:26
Aktrisa: “Özümü olmalı olduğum yerdə hiss edirəm” - Müsahibə
19-09-2023, 13:48
Hərbi analitik: “Rusiya Moskvanı lazımi şəkildə qoruya bilmirsə, deməli...” - Müsahibə
5-09-2023, 18:40
General: “Rusiya elitası Putini devirməyə hazırdır” - Müsahibə
23-08-2023, 18:14
Beynəlxalq ekspert: “Ruslar Ukrayna ilə uzunmüddətli hərbi qarşıdurmaya ümid edirlər” - Müsahibə
16-08-2023, 12:08
Kənan Məmmədov: “Kino günündə göstərməyə yeni film olmadı” - Müsahibə
10-08-2023, 15:00
Rıjenko: “Rusiyanın Qara dəniz donanmasını məhv etmək üçün yüzlərlə drona ehtiyac var” - Müsahibə
30-05-2023, 16:48
Kinorejissor: “Bəzilərini kinonun taleyi yox, kinostudiyanın ərazisi maraqlandırır”
16-05-2023, 16:48
Şeytelman: “Priqojin Rusiyada yeganə şəxsdir ki, dövlət çevrilişlərini uğurla həyata keçirə bilir”
13-05-2023, 09:34
Qüdrət Həsənquliyev: “Davamlı sülh üçün danışıqları Türkiyə və Rusiya ilə aparmalıyıq” - Müsahibə
3-03-2023, 16:55
Keçmiş deputat: “Rus imperiyasının dağılması qaçılmazdır” - Müsahibə
9-02-2023, 12:36
Deputat: “Ciddi əks-zərbə vurulmalıdır” - Müsahibə
7-01-2023, 15:55
Sərdar Cəlaloğlu: “Rusiya Qarabağı ələ keçirməyə çalışır” - Müsahibə
30-12-2022, 10:55
Köçəri Nağıbəyli: “Bizim öz torpaqlarımızda yaşamaq hüququmuz olmalıdır” - Müsahibə
11-12-2022, 13:12
Səxavət Əlisoy: “Partiya sədrlərinin əksəriyyəti təkəbbürlü və yekəxanadır” - Müsahibə
27-11-2022, 10:15
Professor: “Rusiya və Fransa Azərbaycan-Ermənistan danışıqlarında böhranlı vəziyyət yaradıb” - Müsahibə
12-11-2022, 19:43
Tofiq Zülfüqarov: “Rusiyada siyasi böhran zamanıdır” - Müsahibə
28-10-2022, 13:08
Deputat: "Putin ikinci böyük səhvə yol verdi, həm də sübut etdi ki..."
25-10-2022, 08:35
Politoloq: “Rusiya və İran Azərbaycanda nələrəsə nail olmağa çalışsa da...” - Müsahibə
21-10-2022, 13:42
Vahid Əhmədov: “Heç kim bahalaşmanın qarşısını ala bilmir” - Müsahibə
15-10-2022, 09:58
Deputat: “Rusiya ilə məsələni konkretləşdirməyin vaxtı çatıb” - Müsahibə
9-10-2022, 14:22
Sülhəddin Əkbər: “İran yalnız Zəngəzur dəhlizinin açılacağından qorxmur” - Müsahibə
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Deputatlığa namizəd Milli Məclisdə təmsil etmək istədiyi bölgənin problemlərinin təsnifatını artıq ağlına yazıb və işə nədən başlayacağını sıralayıb
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
“Tənha insanın monoloqu”nun ssenari müəllifi və rejissoru deyir ki, kinomuzu yaşatmaq və irəli aparmaq üçün film istehsalını artırmalı və onun bazarını düşünməliyik
Mirəli Sarızadə: “Gənc yaşımda arzum həyata keçdi, inşallah, yeni mövsümdə teatrımızın səhnəsində də Məcnun obrazı ilə tamaşaçılar qarşısına çıxacam”
