18:09 / 05-07-2025
Mingəçevirdə iki qayıq toqquşub - Beş nəfər xəsarət alıb
14:30 / 05-07-2025
Sabah yağış yağacaq
14:16 / 05-07-2025
Akademik Yusif Məmmədəliyevin 120 illiyi qeyd ediləcək - Sərəncam
12:19 / 05-07-2025
“AzerGold”-un qiymətli metal satışından gəlirləri artıb
12:09 / 05-07-2025
Beş kollecə direktor təyin ediblər - Siyahı
12:04 / 05-07-2025
Sadiq Qurbanov: “Xankəndidə keçirilən ECO Zirvəsi Azərbaycanın qələbəsidir”
10:36 / 05-07-2025
DTX-nin Akademiyasında növbəti məzun buraxılışı olub - Video
10:35 / 05-07-2025
Türkiyəyə güclü qar yağıb
10:31 / 05-07-2025
Kürdə boğulan 19 yaşlı gəncin meyiti tapılıb
10:09 / 05-07-2025
Azərbaycanlı “qanuni oğru”lar barədə qərar verilib
09:26 / 05-07-2025
Aşura günü ilə bağlı qanvermə aksiyası başlayıb
19:49 / 04-07-2025
Şəmkirdə üç uşaq göldə batıb - Yenilənib
19:48 / 04-07-2025
İran prezidenti Qarabağa gəlib - (Yenilənib)
19:46 / 04-07-2025
Qərbi Azərbaycana qayıdışın hüquqi əsasları müzakirə olunub - Fotolar
19:14 / 04-07-2025
Ərdoğanı Füzulidən yola salıblar - (Yenilənib) - Foto
18:42 / 04-07-2025
İlham Əliyevlə İran prezidenti arasında görüş olub - Fotolar (Yenilənib)
18:35 / 04-07-2025
Ukrayna və ABŞ prezidentləri telefonla danışıblar
18:25 / 04-07-2025
Müsavat Rusiya səfirliyi qarşısında aksiya keçirmək istəyir
18:19 / 04-07-2025
DTX-nın saxladığı sabiq diplomatın məhkəməsi başlayıb
18:01 / 04-07-2025
Ali Məhkəmə inzibati mübahisələrə dair işlərlə bağlı qərar qəbul edib
17:42 / 04-07-2025
Şavkat Mirziyoyevin Azərbaycana səfəri başa çatıb
17:21 / 04-07-2025
Deputatlar daha 15 qanuna dəyişiklik edəcək - Siyahı
17:05 / 04-07-2025
Fransada “səssiz etiraz”: ABŞ demokratiyasına şübhə ilə yanaşırlar
16:59 / 04-07-2025
Sadır Japarovun Azərbaycana səfəri başa çatıb
16:33 / 04-07-2025
ECO-nun növbəti sammiti İranda keçiriləcək
16:31 / 04-07-2025
Ərdoğan ilə Pezeşkian Xankəndidə görüşüblər
16:20 / 04-07-2025
Meyxanaçı azadlığa buraxılıb
16:17 / 04-07-2025
Azərbaycan diaspor rəhbəri Rusiya vətəndaşlığından çıxarılıb
16:01 / 04-07-2025
Xankəndidə 17-ci Zirvə görüşü: ölkə başçıları mesajlar verir - (Yenilənib) - Fotolar
15:47 / 04-07-2025
Üç şəhidimiz Kəlbəcərdə dəfn edilib - Fotolar
21:03 / 30-06-2025

13:01 / 01-07-2025

13:16 / 02-07-2025

14:40 / 03-07-2025

07:52 / 01-07-2025

12:16 / 02-07-2025

19:48 / 04-07-2025

10:26 / 02-07-2025

15:33 / 02-07-2025

14:53 / 01-07-2025

16:55 / 02-07-2025

İlham Şaban: “Dostluq” yatağı ilə bağlı razılaşma tarixi hadisədir” - Müsahibə
Tarix: 21-01-2021 16:23 | Bölmə: Müsahibə

Neft Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri deyir ki, “Dostluq” yatağı ilə bağlı tarixi anlaşma iki ölkənin digər istiqamətlərdə də əməkdaşlığına fürsət yaradacaq
Bu gün Aşqabad şəhərində “Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Türkmənistan Hökuməti arasında Xəzər dənizində “Dostluq” yatağının karbohidrogen resurslarının birgə kəşfiyyatı, işlənməsi və mənimsənilməsi haqqında Anlaşma Memorandumu” imzalanıb.
Neft Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri, iqtisadçı İlham Şaban Anlaşma Memorandumu ilə bağlı Reyting.az-ın sullarına cavab verib:
- 1989-cu ildə yatağa çevrilən və karbohidrogen ehtiyatlarını özündə saxlayan bir yatağın ehtiyatları otuz ildən çoxdur ki, kapitala çevrilə bilmirdi. Başqa sözlə, bu ehtiyatları bazara çıxarmaq mümkün deyildi. Əlbəttə, bunun bir sıra səbəbləri vardı. Xəzərin hüququ statusu, digər məsələlər və nəhayətdə iki ölkə. Azərbaycan və Türkmənistan nəhayət ki, bu problemi həll edərək tarixi anlaşma əldə etdi. Bundan sonra “Dostluq” yatağı birgə işlənəcək və onun ehtiyatları Azərbaycanın infrastrukturu vasitəsilə dünya bazarına çıxarılacaq. Bunun nəticəsində ehtiyatlar real kapitala çevriləcək. Bundan da həm Azərbaycan, həm də Türkmənistan faydalanacaq. Mən hesab edirəm ki, hər iki tərəf üçün razılaşmanın əsas qayəsi bundan ibarətdir. Bu mənada “Dostluq” yatağı ilə bağlı iki ölkə arasında razılaşmanı tarixi hadisə kimi qiymətləndirmək mümkündür. İnanıram ki, bu addım hər iki ölkəyə faydalar gətirəcək.
- Siz “Dostluq” yatağı barədə əldə olunan razılaşmanın əhəmiyyətinə vurğu etdiniz. Bəs bu yatağın iqtisadi əhəmiyyəti nədən ibarət olacaq, ümumiyyətlə, söhbət qaz, yoxsa neft yatağından gedir?
- “Dostluq” yatağında həm neft, həm də qaz ehtiyatları var. Əlbəttə ki, iki ölkə mütəxəssisləri burada birgə işləyəcək, daha sonra bu resurslar dünya bazarına çıxarılaraq satılacaq. Əldə olunan gəlir də hökumətlərin qərarlarından asılı olacaq.
Məsələn, “Dostluq” yatağında mən bildiyim qədər 50 milyon ton neft ehtiyatı var. Bu həmin yatağın imkanlarını ortaya qoyacaq rəqəmdir. Yalnız neft bu qədərdir. Sözsüz ki, orada qaz da var. Ehtimal edirəm ki, mütəxəssislər bundan sonra yataqda olan qazın miqdarını dəqiqləşdirəcək. Bundan sonra həmin qazda dünya bazarına çıxarılacaq və ölkələrə faydalar gətirəcək.
Bir daha qeyd edirəm ki, bu razılaşma qeyri-adi gözləntidir. Azərbaycan tərəfi hər zaman qonşularına sərfəli təkliflər edib. Bildiyim qədərincə, Azərbaycan tərəfi indiyə qədər Türkmənistana həmin yatağın birgə işlənməsi və istismarına dair təkliflər etmişdi. Uzun müddət bundan səs çıxmadı. Amma razılaşma bu gün əldə olundu. Odur ki, bu anlaşma qeyri-adi hadisə kimi də qiymətləndirilə bilər.
- Maraqlıdır, “Dostluq” yatağındakı neft-qaz ehtiyatları dünya bazarına hansı hansı marşurutla çıxarılacaq?
- Qeyd edim ki, Türkmənistan Xəzərdə nə qədər neft çıxarıbsa, onun böyük hissəsi dünya bazarına Bakı-Tiflis-Ceyhan boru xətti ilə göndərilib. “Dostluq” yatağında əldə olunan karbohidrogen ehtiyatları da bu formada dünya bazarına çıxarılacaq.
- Bu razılaşmanın siyasi əhəmiyyəti haqda nə demək olar?
- Əvvəla qeyd edim ki, Türkmənistana adi ölkə kimi baxmaq doğru olmazdı. Əksinə, bu spesfik bir ölkədir. Bu ölkə öz sərhədlərini qonşu ölkələr üçün belə açmır. Bildiyim qədər yataq həm bizim, həm də Türkmənistanın sərhədindən 147 kilometr dənizdə yerləşir. Bu resurslar dənizin altı ilə gətirilib dünya bazarına çıxarılacaq.
Onu nəzərə almalıyıq ki, bizim siyasi münasibətlər Qurbanqulu Berdiməhəmmədov hakimiyyətə gəldikdən sonra inkişaf edib. Səhv etmirəmsə Türkmənistan lideri 3-4 dəfə Azərbaycana rəsmi səfər edib. Elə Azərbaycan prezidenti də bu ölkəyə səfərlər edib. Başqa sözlə, bizim siyasi münasibətlərimiz hər zaman normal olub.
Bəli, 1990-cı illərin ortasında bu iki ölkə arasında gərginlik yaranmışdı. Amma bu, artıq tarixdə qalıb, indi yeni səhifənin açılmasını müşahidə edirik. Bu da hər iki ölkənin maraqlarına xidmət edən vəziyyətdir.
- Bu müsbət hadisə iki ölkə arasında digər istiqamətlərin inkişafına da səbəb ola bilərmi?
- Azərbaycan-Türkmənistan iqtisadi əlaqələrinə baxdıqda bu, özünü daha çox yükdaşımalarda və Türkmənistan neftinin Azərbaycan vasitəsilə dünya bazarına çıxarılmasında ifadə edir. Eyni zamanda Türkmənistanın neft məhsulları bizim ərazimizdən daşınaraq Gürcüstanda Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinin terminalları vasitəsilə dünya bazarına daşınır. Neftdən kənar əlaqələr elə də yüksək deyil. Gömrük Komitəsinin məlumatlarına baxdıqda, bu rəqəm 100 milyon ətrafındadır. Ancaq hesab edirəm ki, “Dostluq” yatağı ilə bağlı tarixi anlaşma iki ölkənin digər istiqamətdə əməkdaşlığı üçün həm nümunə olacaq, həm də fürsət yaradacaq.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 21-01-2021 16:23 | Bölmə: Müsahibə

Neft Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri deyir ki, “Dostluq” yatağı ilə bağlı tarixi anlaşma iki ölkənin digər istiqamətlərdə də əməkdaşlığına fürsət yaradacaq
Bu gün Aşqabad şəhərində “Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Türkmənistan Hökuməti arasında Xəzər dənizində “Dostluq” yatağının karbohidrogen resurslarının birgə kəşfiyyatı, işlənməsi və mənimsənilməsi haqqında Anlaşma Memorandumu” imzalanıb.
Neft Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri, iqtisadçı İlham Şaban Anlaşma Memorandumu ilə bağlı Reyting.az-ın sullarına cavab verib:
- 1989-cu ildə yatağa çevrilən və karbohidrogen ehtiyatlarını özündə saxlayan bir yatağın ehtiyatları otuz ildən çoxdur ki, kapitala çevrilə bilmirdi. Başqa sözlə, bu ehtiyatları bazara çıxarmaq mümkün deyildi. Əlbəttə, bunun bir sıra səbəbləri vardı. Xəzərin hüququ statusu, digər məsələlər və nəhayətdə iki ölkə. Azərbaycan və Türkmənistan nəhayət ki, bu problemi həll edərək tarixi anlaşma əldə etdi. Bundan sonra “Dostluq” yatağı birgə işlənəcək və onun ehtiyatları Azərbaycanın infrastrukturu vasitəsilə dünya bazarına çıxarılacaq. Bunun nəticəsində ehtiyatlar real kapitala çevriləcək. Bundan da həm Azərbaycan, həm də Türkmənistan faydalanacaq. Mən hesab edirəm ki, hər iki tərəf üçün razılaşmanın əsas qayəsi bundan ibarətdir. Bu mənada “Dostluq” yatağı ilə bağlı iki ölkə arasında razılaşmanı tarixi hadisə kimi qiymətləndirmək mümkündür. İnanıram ki, bu addım hər iki ölkəyə faydalar gətirəcək.
- Siz “Dostluq” yatağı barədə əldə olunan razılaşmanın əhəmiyyətinə vurğu etdiniz. Bəs bu yatağın iqtisadi əhəmiyyəti nədən ibarət olacaq, ümumiyyətlə, söhbət qaz, yoxsa neft yatağından gedir?
- “Dostluq” yatağında həm neft, həm də qaz ehtiyatları var. Əlbəttə ki, iki ölkə mütəxəssisləri burada birgə işləyəcək, daha sonra bu resurslar dünya bazarına çıxarılaraq satılacaq. Əldə olunan gəlir də hökumətlərin qərarlarından asılı olacaq.
Məsələn, “Dostluq” yatağında mən bildiyim qədər 50 milyon ton neft ehtiyatı var. Bu həmin yatağın imkanlarını ortaya qoyacaq rəqəmdir. Yalnız neft bu qədərdir. Sözsüz ki, orada qaz da var. Ehtimal edirəm ki, mütəxəssislər bundan sonra yataqda olan qazın miqdarını dəqiqləşdirəcək. Bundan sonra həmin qazda dünya bazarına çıxarılacaq və ölkələrə faydalar gətirəcək.
Bir daha qeyd edirəm ki, bu razılaşma qeyri-adi gözləntidir. Azərbaycan tərəfi hər zaman qonşularına sərfəli təkliflər edib. Bildiyim qədərincə, Azərbaycan tərəfi indiyə qədər Türkmənistana həmin yatağın birgə işlənməsi və istismarına dair təkliflər etmişdi. Uzun müddət bundan səs çıxmadı. Amma razılaşma bu gün əldə olundu. Odur ki, bu anlaşma qeyri-adi hadisə kimi də qiymətləndirilə bilər.
- Maraqlıdır, “Dostluq” yatağındakı neft-qaz ehtiyatları dünya bazarına hansı hansı marşurutla çıxarılacaq?
- Qeyd edim ki, Türkmənistan Xəzərdə nə qədər neft çıxarıbsa, onun böyük hissəsi dünya bazarına Bakı-Tiflis-Ceyhan boru xətti ilə göndərilib. “Dostluq” yatağında əldə olunan karbohidrogen ehtiyatları da bu formada dünya bazarına çıxarılacaq.
- Bu razılaşmanın siyasi əhəmiyyəti haqda nə demək olar?
- Əvvəla qeyd edim ki, Türkmənistana adi ölkə kimi baxmaq doğru olmazdı. Əksinə, bu spesfik bir ölkədir. Bu ölkə öz sərhədlərini qonşu ölkələr üçün belə açmır. Bildiyim qədər yataq həm bizim, həm də Türkmənistanın sərhədindən 147 kilometr dənizdə yerləşir. Bu resurslar dənizin altı ilə gətirilib dünya bazarına çıxarılacaq.
Onu nəzərə almalıyıq ki, bizim siyasi münasibətlər Qurbanqulu Berdiməhəmmədov hakimiyyətə gəldikdən sonra inkişaf edib. Səhv etmirəmsə Türkmənistan lideri 3-4 dəfə Azərbaycana rəsmi səfər edib. Elə Azərbaycan prezidenti də bu ölkəyə səfərlər edib. Başqa sözlə, bizim siyasi münasibətlərimiz hər zaman normal olub.
Bəli, 1990-cı illərin ortasında bu iki ölkə arasında gərginlik yaranmışdı. Amma bu, artıq tarixdə qalıb, indi yeni səhifənin açılmasını müşahidə edirik. Bu da hər iki ölkənin maraqlarına xidmət edən vəziyyətdir.
- Bu müsbət hadisə iki ölkə arasında digər istiqamətlərin inkişafına da səbəb ola bilərmi?
- Azərbaycan-Türkmənistan iqtisadi əlaqələrinə baxdıqda bu, özünü daha çox yükdaşımalarda və Türkmənistan neftinin Azərbaycan vasitəsilə dünya bazarına çıxarılmasında ifadə edir. Eyni zamanda Türkmənistanın neft məhsulları bizim ərazimizdən daşınaraq Gürcüstanda Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinin terminalları vasitəsilə dünya bazarına daşınır. Neftdən kənar əlaqələr elə də yüksək deyil. Gömrük Komitəsinin məlumatlarına baxdıqda, bu rəqəm 100 milyon ətrafındadır. Ancaq hesab edirəm ki, “Dostluq” yatağı ilə bağlı tarixi anlaşma iki ölkənin digər istiqamətdə əməkdaşlığı üçün həm nümunə olacaq, həm də fürsət yaradacaq.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
1-03-2025, 15:45
Deputat: Ukraynanı yalnız ABŞ xalqının Trampa qarşı qalxması xilas edə bilər - Müsahibə
23-01-2025, 19:03
İmran Bədirxanlı: “Özünü tapandan sonra yaşamaq asanlaşır” - Müsahibə
8-01-2025, 10:49
“Kino adamı kimi bir çox şeylər məni qane etmir” - Müsahibə
18-11-2024, 12:28
Turan Manafzadə: “Mədəniyyət diplomatiyasından yararlanmağı bacarmalıyıq” - Müsahibə
17-08-2024, 15:25
“Böyük güclər sülhdə maraqlı görünmürlər” - Müsahibə
12-08-2024, 11:00
Emin Əfəndiyev: “Yeni ssenarilər, layihələr barədə düşünürəm” - Müsahibə
22-07-2024, 09:58
Gənc xanəndə: “Məcnun kimi səhnəyə çıxmaq ən böyük arzularımdan biri olub” - Müsahibə
8-07-2024, 10:43
Aktrisa: “Mən ürək adamıyam...” - Müsahibə
14-06-2024, 15:06
Nazir: “Sertifikatlaşdırmada iştirak edən hər beş müəllimdən biri kəsilir” - Müsahibə
6-04-2024, 21:12
Qulu Ağsəs: “Tənqidi indi çox tənqid edirlər” - Müsahibə
2-04-2024, 20:28
“Hava hücumu ssenarisi mümkündür” - Müsahibə
19-02-2024, 16:33
Aktyor: “Əvvəldən bilsəydim o filmə çəkilməzdim...” - Müsahibə
16-02-2024, 12:55
Bəstəkar: “Zamanın ritmini tutmaq çətinləşib” - Müsahibə
28-01-2024, 15:36
Qüdrət Həsənquliyev: “Azərbaycan yenidən qurulmalıdır” - Müsahibə
9-12-2023, 20:57
Hərbi ekspert: “Krım körpüsü dağıdılmalıdır” - Müsahibə
14-11-2023, 19:08
Xalq artisti: “Teatrın ən ağrılı məsələlərindən biri də yaş senzi ilə bağlıdır” - Müsahibə
4-11-2023, 09:41
İlham Əziz: “Hər yazıçının öz əlifbası olmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 15:19
Zahid Oruc: “Zəfər dövləti, Zəfər təşkilatı, Zəfər təhsil modeli yaradılmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 11:01
Əlizadə Nuri: “Şairlik-sözlə inqilab etməkdir” - Müsahibə
23-10-2023, 18:22
General Sırski: “Düşmən ciddi itkilər verir, lakin onlar...” - Müsahibə
23-10-2023, 10:26
Aktrisa: “Özümü olmalı olduğum yerdə hiss edirəm” - Müsahibə
19-09-2023, 13:48
Hərbi analitik: “Rusiya Moskvanı lazımi şəkildə qoruya bilmirsə, deməli...” - Müsahibə
5-09-2023, 18:40
General: “Rusiya elitası Putini devirməyə hazırdır” - Müsahibə
23-08-2023, 18:14
Beynəlxalq ekspert: “Ruslar Ukrayna ilə uzunmüddətli hərbi qarşıdurmaya ümid edirlər” - Müsahibə
16-08-2023, 12:08
Kənan Məmmədov: “Kino günündə göstərməyə yeni film olmadı” - Müsahibə
10-08-2023, 15:00
Rıjenko: “Rusiyanın Qara dəniz donanmasını məhv etmək üçün yüzlərlə drona ehtiyac var” - Müsahibə
30-05-2023, 16:48
Kinorejissor: “Bəzilərini kinonun taleyi yox, kinostudiyanın ərazisi maraqlandırır”
16-05-2023, 16:48
Şeytelman: “Priqojin Rusiyada yeganə şəxsdir ki, dövlət çevrilişlərini uğurla həyata keçirə bilir”
13-05-2023, 09:34
Qüdrət Həsənquliyev: “Davamlı sülh üçün danışıqları Türkiyə və Rusiya ilə aparmalıyıq” - Müsahibə
3-03-2023, 16:55
Keçmiş deputat: “Rus imperiyasının dağılması qaçılmazdır” - Müsahibə
9-02-2023, 12:36
Deputat: “Ciddi əks-zərbə vurulmalıdır” - Müsahibə
7-01-2023, 15:55
Sərdar Cəlaloğlu: “Rusiya Qarabağı ələ keçirməyə çalışır” - Müsahibə
30-12-2022, 10:55
Köçəri Nağıbəyli: “Bizim öz torpaqlarımızda yaşamaq hüququmuz olmalıdır” - Müsahibə
11-12-2022, 13:12
Səxavət Əlisoy: “Partiya sədrlərinin əksəriyyəti təkəbbürlü və yekəxanadır” - Müsahibə
27-11-2022, 10:15
Professor: “Rusiya və Fransa Azərbaycan-Ermənistan danışıqlarında böhranlı vəziyyət yaradıb” - Müsahibə
12-11-2022, 19:43
Tofiq Zülfüqarov: “Rusiyada siyasi böhran zamanıdır” - Müsahibə
28-10-2022, 13:08
Deputat: "Putin ikinci böyük səhvə yol verdi, həm də sübut etdi ki..."
25-10-2022, 08:35
Politoloq: “Rusiya və İran Azərbaycanda nələrəsə nail olmağa çalışsa da...” - Müsahibə
21-10-2022, 13:42
Vahid Əhmədov: “Heç kim bahalaşmanın qarşısını ala bilmir” - Müsahibə
15-10-2022, 09:58
Deputat: “Rusiya ilə məsələni konkretləşdirməyin vaxtı çatıb” - Müsahibə