13:58 / 03-05-2024
G7 Rusiya aktivlərinin tam müsadirəsindən imtina edib
13:43 / 03-05-2024
Gömrük Komitəsində əməliyyat: rəis istintaqa cəlb edilib - (Yenilənib)
13:35 / 03-05-2024
Azərbaycan genişmiqyaslı müharibəyə hazırlaşır?
13:29 / 03-05-2024
Azərbaycanla İran arasında hərbi əməkdaşlıq müzakirə olunub
13:25 / 03-05-2024
İraqın şimalında daha 32 terrorçu zərərsizləşdirilib
13:03 / 03-05-2024
“Turan Tovuz” və futbolçusu cəzalandırılıb
12:53 / 03-05-2024
Ağdamın üç kəndinə köç olacaq
12:34 / 03-05-2024
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:24 / 03-05-2024
Müdafiə Nazirliyinin xidmət rəisi həbs olunub
12:09 / 03-05-2024
İlham Əliyev Polşa prezidentinə məktub göndərib
11:38 / 03-05-2024
Kəlbəcər şəhərinin Baş planı təsdiqlənib - Yenilənib
11:34 / 03-05-2024
Volkan Dəmirəl "Hatayspor"dan istefa verib
11:22 / 03-05-2024
İranın Afrika həmləsi: Tehranın Qara qitədə hansı marağı var?
11:13 / 03-05-2024
Prezident Səudiyyə Ərəbistanının energetika nazirini qəbul edib
11:08 / 03-05-2024
İnsan orqanizminə ən faydalı balıq növləri açıqlanıb - Onların yeyilməsi erkən ölüm riskini azaldır
11:03 / 03-05-2024
Vəzifəli şəxslərə cinayət işi açılıb
11:00 / 03-05-2024
Sabiq nazir: "Düşünürəm ki, xarici işlər naziri, müdafiə naziri bitərəf olmalıdır"
10:49 / 03-05-2024
Sertifikasiya imtahanlarının vaxtları açıqlanıb
10:00 / 03-05-2024
Azərbaycanlı bankir ABŞ-da mülk alıb - 735 min dollara - (Fotollar)
09:45 / 03-05-2024
Rus ordusu Ukraynanın daha iki vilayətinə hücuma hazırlaşır
09:39 / 03-05-2024
Bakıda bədii gimnastika üzrə Avropa Kuboku yarışı başlayıb
09:23 / 03-05-2024
Konfrans Liqası: "Fiorentina" "Brügge"ni son dəqiqə qolu ilə "yıxıb"
09:11 / 03-05-2024
BRİKS ölkələri dollara alternativ axtarır
09:01 / 03-05-2024
Hikmət Hacıyev: “YUNESKO bir adamın əlində alətə çevrilməməlidir"
08:33 / 03-05-2024
Günəşdəki partlayış Yerdə maqnit qasırğası yaradıb
08:25 / 03-05-2024
Çində yolun uçması fəlakətə səbəb olub
08:22 / 03-05-2024
Praqa fərari qaçqınlardan məmnun deyil
08:17 / 03-05-2024
Konqresmen: “ABŞ Moskva ilə danışıqlara inad göstərməlidir”
08:08 / 03-05-2024
Qəzzada daha 9 dinc sakin yaralanıb
00:05 / 03-05-2024
Avropa Komissiyasının rəsmisi Bakıda Hikmət Hacıyevlə görüşüb
14:17 / 29-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - (Yenilənib) - Foto
18:00 / 28-04-2024
"Qəbələ" Azərbaycan Premyer Liqasını tərk edib
18:14 / 28-04-2024
"Boinq" kosmosa uçacaq - Fotolar
15:02 / 28-04-2024
Bu gün magistraturalara qəbul imtahanı olub - Yenilənib
16:48 / 01-05-2024
Prokurorluq əməliyyat keçirib, vəzifəli şəxslər cinayət başında saxlanılıb - (Yenilənib)
15:43 / 30-04-2024
Laçın şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - (Yenilənib)
14:28 / 29-04-2024
DİM imtahanların vaxtını dəyişib
17:52 / 28-04-2024
Türkiyə səmasında insanabənzər cismlər peyda olub
12:15 / 29-04-2024
Nazim Bəydəmirlinin məhkəməsi başlayıb
19:27 / 30-04-2024
Şair Elçin Mirzəbəyli ilə görüş keçirilib - Fotolar
09:41 / 29-04-2024
İki gimnastımız beş medal qazanıb
10:47 / 29-04-2024
Xalq artisti ilə həkimin məhkəməsi yenidən başlayır
İlham Şaban: “Dostluq” yatağı ilə bağlı razılaşma tarixi hadisədir” - Müsahibə
Tarix: 21-01-2021 16:23 | Bölmə: Müsahibə
Neft Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri deyir ki, “Dostluq” yatağı ilə bağlı tarixi anlaşma iki ölkənin digər istiqamətlərdə də əməkdaşlığına fürsət yaradacaq
Bu gün Aşqabad şəhərində “Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Türkmənistan Hökuməti arasında Xəzər dənizində “Dostluq” yatağının karbohidrogen resurslarının birgə kəşfiyyatı, işlənməsi və mənimsənilməsi haqqında Anlaşma Memorandumu” imzalanıb.
Neft Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri, iqtisadçı İlham Şaban Anlaşma Memorandumu ilə bağlı Reyting.az-ın sullarına cavab verib:
- 1989-cu ildə yatağa çevrilən və karbohidrogen ehtiyatlarını özündə saxlayan bir yatağın ehtiyatları otuz ildən çoxdur ki, kapitala çevrilə bilmirdi. Başqa sözlə, bu ehtiyatları bazara çıxarmaq mümkün deyildi. Əlbəttə, bunun bir sıra səbəbləri vardı. Xəzərin hüququ statusu, digər məsələlər və nəhayətdə iki ölkə. Azərbaycan və Türkmənistan nəhayət ki, bu problemi həll edərək tarixi anlaşma əldə etdi. Bundan sonra “Dostluq” yatağı birgə işlənəcək və onun ehtiyatları Azərbaycanın infrastrukturu vasitəsilə dünya bazarına çıxarılacaq. Bunun nəticəsində ehtiyatlar real kapitala çevriləcək. Bundan da həm Azərbaycan, həm də Türkmənistan faydalanacaq. Mən hesab edirəm ki, hər iki tərəf üçün razılaşmanın əsas qayəsi bundan ibarətdir. Bu mənada “Dostluq” yatağı ilə bağlı iki ölkə arasında razılaşmanı tarixi hadisə kimi qiymətləndirmək mümkündür. İnanıram ki, bu addım hər iki ölkəyə faydalar gətirəcək.
- Siz “Dostluq” yatağı barədə əldə olunan razılaşmanın əhəmiyyətinə vurğu etdiniz. Bəs bu yatağın iqtisadi əhəmiyyəti nədən ibarət olacaq, ümumiyyətlə, söhbət qaz, yoxsa neft yatağından gedir?
- “Dostluq” yatağında həm neft, həm də qaz ehtiyatları var. Əlbəttə ki, iki ölkə mütəxəssisləri burada birgə işləyəcək, daha sonra bu resurslar dünya bazarına çıxarılaraq satılacaq. Əldə olunan gəlir də hökumətlərin qərarlarından asılı olacaq.
Məsələn, “Dostluq” yatağında mən bildiyim qədər 50 milyon ton neft ehtiyatı var. Bu həmin yatağın imkanlarını ortaya qoyacaq rəqəmdir. Yalnız neft bu qədərdir. Sözsüz ki, orada qaz da var. Ehtimal edirəm ki, mütəxəssislər bundan sonra yataqda olan qazın miqdarını dəqiqləşdirəcək. Bundan sonra həmin qazda dünya bazarına çıxarılacaq və ölkələrə faydalar gətirəcək.
Bir daha qeyd edirəm ki, bu razılaşma qeyri-adi gözləntidir. Azərbaycan tərəfi hər zaman qonşularına sərfəli təkliflər edib. Bildiyim qədərincə, Azərbaycan tərəfi indiyə qədər Türkmənistana həmin yatağın birgə işlənməsi və istismarına dair təkliflər etmişdi. Uzun müddət bundan səs çıxmadı. Amma razılaşma bu gün əldə olundu. Odur ki, bu anlaşma qeyri-adi hadisə kimi də qiymətləndirilə bilər.
- Maraqlıdır, “Dostluq” yatağındakı neft-qaz ehtiyatları dünya bazarına hansı hansı marşurutla çıxarılacaq?
- Qeyd edim ki, Türkmənistan Xəzərdə nə qədər neft çıxarıbsa, onun böyük hissəsi dünya bazarına Bakı-Tiflis-Ceyhan boru xətti ilə göndərilib. “Dostluq” yatağında əldə olunan karbohidrogen ehtiyatları da bu formada dünya bazarına çıxarılacaq.
- Bu razılaşmanın siyasi əhəmiyyəti haqda nə demək olar?
- Əvvəla qeyd edim ki, Türkmənistana adi ölkə kimi baxmaq doğru olmazdı. Əksinə, bu spesfik bir ölkədir. Bu ölkə öz sərhədlərini qonşu ölkələr üçün belə açmır. Bildiyim qədər yataq həm bizim, həm də Türkmənistanın sərhədindən 147 kilometr dənizdə yerləşir. Bu resurslar dənizin altı ilə gətirilib dünya bazarına çıxarılacaq.
Onu nəzərə almalıyıq ki, bizim siyasi münasibətlər Qurbanqulu Berdiməhəmmədov hakimiyyətə gəldikdən sonra inkişaf edib. Səhv etmirəmsə Türkmənistan lideri 3-4 dəfə Azərbaycana rəsmi səfər edib. Elə Azərbaycan prezidenti də bu ölkəyə səfərlər edib. Başqa sözlə, bizim siyasi münasibətlərimiz hər zaman normal olub.
Bəli, 1990-cı illərin ortasında bu iki ölkə arasında gərginlik yaranmışdı. Amma bu, artıq tarixdə qalıb, indi yeni səhifənin açılmasını müşahidə edirik. Bu da hər iki ölkənin maraqlarına xidmət edən vəziyyətdir.
- Bu müsbət hadisə iki ölkə arasında digər istiqamətlərin inkişafına da səbəb ola bilərmi?
- Azərbaycan-Türkmənistan iqtisadi əlaqələrinə baxdıqda bu, özünü daha çox yükdaşımalarda və Türkmənistan neftinin Azərbaycan vasitəsilə dünya bazarına çıxarılmasında ifadə edir. Eyni zamanda Türkmənistanın neft məhsulları bizim ərazimizdən daşınaraq Gürcüstanda Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinin terminalları vasitəsilə dünya bazarına daşınır. Neftdən kənar əlaqələr elə də yüksək deyil. Gömrük Komitəsinin məlumatlarına baxdıqda, bu rəqəm 100 milyon ətrafındadır. Ancaq hesab edirəm ki, “Dostluq” yatağı ilə bağlı tarixi anlaşma iki ölkənin digər istiqamətdə əməkdaşlığı üçün həm nümunə olacaq, həm də fürsət yaradacaq.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 21-01-2021 16:23 | Bölmə: Müsahibə
Neft Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri deyir ki, “Dostluq” yatağı ilə bağlı tarixi anlaşma iki ölkənin digər istiqamətlərdə də əməkdaşlığına fürsət yaradacaq
Bu gün Aşqabad şəhərində “Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Türkmənistan Hökuməti arasında Xəzər dənizində “Dostluq” yatağının karbohidrogen resurslarının birgə kəşfiyyatı, işlənməsi və mənimsənilməsi haqqında Anlaşma Memorandumu” imzalanıb.
Neft Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri, iqtisadçı İlham Şaban Anlaşma Memorandumu ilə bağlı Reyting.az-ın sullarına cavab verib:
- 1989-cu ildə yatağa çevrilən və karbohidrogen ehtiyatlarını özündə saxlayan bir yatağın ehtiyatları otuz ildən çoxdur ki, kapitala çevrilə bilmirdi. Başqa sözlə, bu ehtiyatları bazara çıxarmaq mümkün deyildi. Əlbəttə, bunun bir sıra səbəbləri vardı. Xəzərin hüququ statusu, digər məsələlər və nəhayətdə iki ölkə. Azərbaycan və Türkmənistan nəhayət ki, bu problemi həll edərək tarixi anlaşma əldə etdi. Bundan sonra “Dostluq” yatağı birgə işlənəcək və onun ehtiyatları Azərbaycanın infrastrukturu vasitəsilə dünya bazarına çıxarılacaq. Bunun nəticəsində ehtiyatlar real kapitala çevriləcək. Bundan da həm Azərbaycan, həm də Türkmənistan faydalanacaq. Mən hesab edirəm ki, hər iki tərəf üçün razılaşmanın əsas qayəsi bundan ibarətdir. Bu mənada “Dostluq” yatağı ilə bağlı iki ölkə arasında razılaşmanı tarixi hadisə kimi qiymətləndirmək mümkündür. İnanıram ki, bu addım hər iki ölkəyə faydalar gətirəcək.
- Siz “Dostluq” yatağı barədə əldə olunan razılaşmanın əhəmiyyətinə vurğu etdiniz. Bəs bu yatağın iqtisadi əhəmiyyəti nədən ibarət olacaq, ümumiyyətlə, söhbət qaz, yoxsa neft yatağından gedir?
- “Dostluq” yatağında həm neft, həm də qaz ehtiyatları var. Əlbəttə ki, iki ölkə mütəxəssisləri burada birgə işləyəcək, daha sonra bu resurslar dünya bazarına çıxarılaraq satılacaq. Əldə olunan gəlir də hökumətlərin qərarlarından asılı olacaq.
Məsələn, “Dostluq” yatağında mən bildiyim qədər 50 milyon ton neft ehtiyatı var. Bu həmin yatağın imkanlarını ortaya qoyacaq rəqəmdir. Yalnız neft bu qədərdir. Sözsüz ki, orada qaz da var. Ehtimal edirəm ki, mütəxəssislər bundan sonra yataqda olan qazın miqdarını dəqiqləşdirəcək. Bundan sonra həmin qazda dünya bazarına çıxarılacaq və ölkələrə faydalar gətirəcək.
Bir daha qeyd edirəm ki, bu razılaşma qeyri-adi gözləntidir. Azərbaycan tərəfi hər zaman qonşularına sərfəli təkliflər edib. Bildiyim qədərincə, Azərbaycan tərəfi indiyə qədər Türkmənistana həmin yatağın birgə işlənməsi və istismarına dair təkliflər etmişdi. Uzun müddət bundan səs çıxmadı. Amma razılaşma bu gün əldə olundu. Odur ki, bu anlaşma qeyri-adi hadisə kimi də qiymətləndirilə bilər.
- Maraqlıdır, “Dostluq” yatağındakı neft-qaz ehtiyatları dünya bazarına hansı hansı marşurutla çıxarılacaq?
- Qeyd edim ki, Türkmənistan Xəzərdə nə qədər neft çıxarıbsa, onun böyük hissəsi dünya bazarına Bakı-Tiflis-Ceyhan boru xətti ilə göndərilib. “Dostluq” yatağında əldə olunan karbohidrogen ehtiyatları da bu formada dünya bazarına çıxarılacaq.
- Bu razılaşmanın siyasi əhəmiyyəti haqda nə demək olar?
- Əvvəla qeyd edim ki, Türkmənistana adi ölkə kimi baxmaq doğru olmazdı. Əksinə, bu spesfik bir ölkədir. Bu ölkə öz sərhədlərini qonşu ölkələr üçün belə açmır. Bildiyim qədər yataq həm bizim, həm də Türkmənistanın sərhədindən 147 kilometr dənizdə yerləşir. Bu resurslar dənizin altı ilə gətirilib dünya bazarına çıxarılacaq.
Onu nəzərə almalıyıq ki, bizim siyasi münasibətlər Qurbanqulu Berdiməhəmmədov hakimiyyətə gəldikdən sonra inkişaf edib. Səhv etmirəmsə Türkmənistan lideri 3-4 dəfə Azərbaycana rəsmi səfər edib. Elə Azərbaycan prezidenti də bu ölkəyə səfərlər edib. Başqa sözlə, bizim siyasi münasibətlərimiz hər zaman normal olub.
Bəli, 1990-cı illərin ortasında bu iki ölkə arasında gərginlik yaranmışdı. Amma bu, artıq tarixdə qalıb, indi yeni səhifənin açılmasını müşahidə edirik. Bu da hər iki ölkənin maraqlarına xidmət edən vəziyyətdir.
- Bu müsbət hadisə iki ölkə arasında digər istiqamətlərin inkişafına da səbəb ola bilərmi?
- Azərbaycan-Türkmənistan iqtisadi əlaqələrinə baxdıqda bu, özünü daha çox yükdaşımalarda və Türkmənistan neftinin Azərbaycan vasitəsilə dünya bazarına çıxarılmasında ifadə edir. Eyni zamanda Türkmənistanın neft məhsulları bizim ərazimizdən daşınaraq Gürcüstanda Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinin terminalları vasitəsilə dünya bazarına daşınır. Neftdən kənar əlaqələr elə də yüksək deyil. Gömrük Komitəsinin məlumatlarına baxdıqda, bu rəqəm 100 milyon ətrafındadır. Ancaq hesab edirəm ki, “Dostluq” yatağı ilə bağlı tarixi anlaşma iki ölkənin digər istiqamətdə əməkdaşlığı üçün həm nümunə olacaq, həm də fürsət yaradacaq.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
6-04-2024, 21:12
Qulu Ağsəs: “Tənqidi indi çox tənqid edirlər” - Müsahibə
2-04-2024, 20:28
“Hava hücumu ssenarisi mümkündür” - Müsahibə
19-02-2024, 16:33
Aktyor: “Əvvəldən bilsəydim o filmə çəkilməzdim...” - Müsahibə
16-02-2024, 12:55
Bəstəkar: “Zamanın ritmini tutmaq çətinləşib” - Müsahibə
28-01-2024, 15:36
Qüdrət Həsənquliyev: “Azərbaycan yenidən qurulmalıdır” - Müsahibə
9-12-2023, 20:57
Hərbi ekspert: “Krım körpüsü dağıdılmalıdır” - Müsahibə
14-11-2023, 19:08
Xalq artisti: “Teatrın ən ağrılı məsələlərindən biri də yaş senzi ilə bağlıdır” - Müsahibə
4-11-2023, 09:41
İlham Əziz: “Hər yazıçının öz əlifbası olmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 15:19
Zahid Oruc: “Zəfər dövləti, Zəfər təşkilatı, Zəfər təhsil modeli yaradılmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 11:01
Əlizadə Nuri: “Şairlik-sözlə inqilab etməkdir” - Müsahibə
23-10-2023, 18:22
General Sırski: “Düşmən ciddi itkilər verir, lakin onlar...” - Müsahibə
23-10-2023, 10:26
Aktrisa: “Özümü olmalı olduğum yerdə hiss edirəm” - Müsahibə
19-09-2023, 13:48
Hərbi analitik: “Rusiya Moskvanı lazımi şəkildə qoruya bilmirsə, deməli...” - Müsahibə
5-09-2023, 18:40
General: “Rusiya elitası Putini devirməyə hazırdır” - Müsahibə
23-08-2023, 18:14
Beynəlxalq ekspert: “Ruslar Ukrayna ilə uzunmüddətli hərbi qarşıdurmaya ümid edirlər” - Müsahibə
16-08-2023, 12:08
Kənan Məmmədov: “Kino günündə göstərməyə yeni film olmadı” - Müsahibə
10-08-2023, 15:00
Rıjenko: “Rusiyanın Qara dəniz donanmasını məhv etmək üçün yüzlərlə drona ehtiyac var” - Müsahibə
30-05-2023, 16:48
Kinorejissor: “Bəzilərini kinonun taleyi yox, kinostudiyanın ərazisi maraqlandırır”
16-05-2023, 16:48
Şeytelman: “Priqojin Rusiyada yeganə şəxsdir ki, dövlət çevrilişlərini uğurla həyata keçirə bilir”
13-05-2023, 09:34
Qüdrət Həsənquliyev: “Davamlı sülh üçün danışıqları Türkiyə və Rusiya ilə aparmalıyıq” - Müsahibə
3-03-2023, 16:55
Keçmiş deputat: “Rus imperiyasının dağılması qaçılmazdır” - Müsahibə
9-02-2023, 12:36
Deputat: “Ciddi əks-zərbə vurulmalıdır” - Müsahibə
7-01-2023, 15:55
Sərdar Cəlaloğlu: “Rusiya Qarabağı ələ keçirməyə çalışır” - Müsahibə
30-12-2022, 10:55
Köçəri Nağıbəyli: “Bizim öz torpaqlarımızda yaşamaq hüququmuz olmalıdır” - Müsahibə
11-12-2022, 13:12
Səxavət Əlisoy: “Partiya sədrlərinin əksəriyyəti təkəbbürlü və yekəxanadır” - Müsahibə
27-11-2022, 10:15
Professor: “Rusiya və Fransa Azərbaycan-Ermənistan danışıqlarında böhranlı vəziyyət yaradıb” - Müsahibə
12-11-2022, 19:43
Tofiq Zülfüqarov: “Rusiyada siyasi böhran zamanıdır” - Müsahibə
28-10-2022, 13:08
Deputat: "Putin ikinci böyük səhvə yol verdi, həm də sübut etdi ki..."
25-10-2022, 08:35
Politoloq: “Rusiya və İran Azərbaycanda nələrəsə nail olmağa çalışsa da...” - Müsahibə
21-10-2022, 13:42
Vahid Əhmədov: “Heç kim bahalaşmanın qarşısını ala bilmir” - Müsahibə
15-10-2022, 09:58
Deputat: “Rusiya ilə məsələni konkretləşdirməyin vaxtı çatıb” - Müsahibə
9-10-2022, 14:22
Sülhəddin Əkbər: “İran yalnız Zəngəzur dəhlizinin açılacağından qorxmur” - Müsahibə
29-09-2022, 20:29
Elxan Qarayev: “Rusiyada hərbi səfərbərliyə cəlb olunan azərbaycanlılar kontrakt tələb etməlidir” - Müsahibə
21-09-2022, 14:06
Sərdar Cəlaloğlu: “Hər dəqiqə Ermənistan-Azərbaycan müharibəsi başlaya bilər” - Müsahibə
3-07-2022, 13:50
Deputat: “Məmur sahibkarlığından qaynaqlanan inhisarçılıq əhaliyə böyük ziyan vurur” - Müsahibə
6-06-2022, 13:50
Politoloq: “Rusiyada etirazlar artacaq” - Müsahibə
27-05-2022, 13:03
Keçmiş səfir: “Zaman Ukraynanın dostu, Kremlin düşmənidir” - Müsahibə
26-05-2022, 20:43
Hərbi ekspert: “Rusiya texnokratları müharibəni uduzduqlarını başa düşürlər” - Müsahibə
25-05-2022, 16:16
Deputat: “Qərb Ukraynanı güzəştə məcbur edəcək” - Müsahibə