14:03 / 03-04-2025
“Sabah” klubu cərimələnib
14:00 / 03-04-2025
Yeni hərbi qarşıdurma başlaya bilər - Professor
13:58 / 03-04-2025
İşxanyan Bakıda məhkəmədə: "Serj Sarkisyan..."
13:22 / 03-04-2025
Müəllimlərin iş yerinin dəyişdirilməsi üzrə müsabiqə başlayır
13:13 / 03-04-2025
Xahiş edirəm, tədbir görün! - Akif Abbasov yazır
12:49 / 03-04-2025
Bakı-Quba yolunda qəza baş verib, partlayış təhlükəsi yaranıb - Video
12:24 / 03-04-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:21 / 03-04-2025
Azərbaycan boksçuları Serbiyada yarışa qatılacaq
12:17 / 03-04-2025
Paşinyan üçün çətin sınaq: Sülh müqaviləsini imzalama fürsəti daralır
12:13 / 03-04-2025
Bakı Təşəbbüs Qrupu Fransa hökumətinə təklif verib
11:58 / 03-04-2025
Azərbaycan millisi FIFA reytinqində geriləyib
11:37 / 03-04-2025
"TikTok"-u almaq üçün Ağ evlə məsləhətləşəcəklər
11:28 / 03-04-2025
Məhkəmə Azər Qasımlı barəsində qərar verib
11:14 / 03-04-2025
Aqrar Xidmətlər Agentliyində əməliyyat: saxlanılanlar var - (Yenilənib)
11:11 / 03-04-2025
Plastik cərrah aparıcını məhkəməyə verib
11:10 / 03-04-2025
Ukrayna nümayəndə heyəti ABŞ-a gedir
11:03 / 03-04-2025
Tramp Azərbaycan məhsullarına 10 faiz tarif tətbiq edib
10:52 / 03-04-2025
Aprelin 13-də 9 illik təhsil səviyyəsi üzrə buraxılış imtahanı keçiriləcək
10:44 / 03-04-2025
Tramp Maskı vəzifədən azad edəcək
10:38 / 03-04-2025
Ağdərədə skelet fraqmentləri aşkarlanıb
10:24 / 03-04-2025
Van Damm insan alverində şübhəli bilinir
10:09 / 03-04-2025
“Şlyapa Zahid”in məhkəməsi: "4 il sonra məhkəmə qərarı ilə 2 milyon dolları ala bildik"
10:07 / 03-04-2025
Tramp Qazaxıstanı “qara siyahıya” salıb
10:01 / 03-04-2025
Hamilə qadın iki ayda iki bank yarıb
09:57 / 03-04-2025
Təbii fəlakət ABŞ-da fəsadlar törədir
09:52 / 03-04-2025
Vacib görüş: nümayəndələr gərginliyi azaltmağa çalışır
09:49 / 03-04-2025
İyunda 4 gün ardıcıl iş olmayacaq
09:47 / 03-04-2025
Tovuzda məktəbli qız itkin düşüb
09:43 / 03-04-2025
Amerikada Trampa inam azalır
09:38 / 03-04-2025
Belqrad Rusiyaya qarşı çıxır
13:54 / 01-04-2025
Professorun arzuları - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
20:19 / 29-03-2025
İlham Əliyev Ramazan paylaşımı edib
00:03 / 30-03-2025
Bu gün Ramazan bayramıdır
23:39 / 30-03-2025
"Zirə" "Şamaxı"ya qalib gəlib
16:25 / 29-03-2025
Bakıda "Kolonializm: Dini-Milli Kimliyin Silinməsi" adlı beynəlxalq konfrans keçirilib - Yenilənib
20:02 / 30-03-2025
May ayında iki gün iş olmayacaq
00:03 / 31-03-2025
Azərbaycanlıların soyqırımından 107 il ötür
17:13 / 29-03-2025
Ərdoğan İlham Əliyevə məktub göndərib
16:31 / 29-03-2025
USAID-in taleyi məlum olub
16:47 / 29-03-2025
İlin ilk Günəş tutulması başa çatıb - Yenilənib
18:31 / 31-03-2025
PUA və dronlar mövqelərimizə yaxınlaşıb, hərbçilərimiz atəşə tutulub - (Yenilənib)
19:41 / 31-03-2025
Keçmişə və gələcəyə yollanmaq reallığa çevriləcək
İlham Şaban: “Dostluq” yatağı ilə bağlı razılaşma tarixi hadisədir” - Müsahibə
Tarix: 21-01-2021 16:23 | Bölmə: Müsahibə
Neft Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri deyir ki, “Dostluq” yatağı ilə bağlı tarixi anlaşma iki ölkənin digər istiqamətlərdə də əməkdaşlığına fürsət yaradacaq
Bu gün Aşqabad şəhərində “Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Türkmənistan Hökuməti arasında Xəzər dənizində “Dostluq” yatağının karbohidrogen resurslarının birgə kəşfiyyatı, işlənməsi və mənimsənilməsi haqqında Anlaşma Memorandumu” imzalanıb.
Neft Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri, iqtisadçı İlham Şaban Anlaşma Memorandumu ilə bağlı Reyting.az-ın sullarına cavab verib:
- 1989-cu ildə yatağa çevrilən və karbohidrogen ehtiyatlarını özündə saxlayan bir yatağın ehtiyatları otuz ildən çoxdur ki, kapitala çevrilə bilmirdi. Başqa sözlə, bu ehtiyatları bazara çıxarmaq mümkün deyildi. Əlbəttə, bunun bir sıra səbəbləri vardı. Xəzərin hüququ statusu, digər məsələlər və nəhayətdə iki ölkə. Azərbaycan və Türkmənistan nəhayət ki, bu problemi həll edərək tarixi anlaşma əldə etdi. Bundan sonra “Dostluq” yatağı birgə işlənəcək və onun ehtiyatları Azərbaycanın infrastrukturu vasitəsilə dünya bazarına çıxarılacaq. Bunun nəticəsində ehtiyatlar real kapitala çevriləcək. Bundan da həm Azərbaycan, həm də Türkmənistan faydalanacaq. Mən hesab edirəm ki, hər iki tərəf üçün razılaşmanın əsas qayəsi bundan ibarətdir. Bu mənada “Dostluq” yatağı ilə bağlı iki ölkə arasında razılaşmanı tarixi hadisə kimi qiymətləndirmək mümkündür. İnanıram ki, bu addım hər iki ölkəyə faydalar gətirəcək.
- Siz “Dostluq” yatağı barədə əldə olunan razılaşmanın əhəmiyyətinə vurğu etdiniz. Bəs bu yatağın iqtisadi əhəmiyyəti nədən ibarət olacaq, ümumiyyətlə, söhbət qaz, yoxsa neft yatağından gedir?
- “Dostluq” yatağında həm neft, həm də qaz ehtiyatları var. Əlbəttə ki, iki ölkə mütəxəssisləri burada birgə işləyəcək, daha sonra bu resurslar dünya bazarına çıxarılaraq satılacaq. Əldə olunan gəlir də hökumətlərin qərarlarından asılı olacaq.
Məsələn, “Dostluq” yatağında mən bildiyim qədər 50 milyon ton neft ehtiyatı var. Bu həmin yatağın imkanlarını ortaya qoyacaq rəqəmdir. Yalnız neft bu qədərdir. Sözsüz ki, orada qaz da var. Ehtimal edirəm ki, mütəxəssislər bundan sonra yataqda olan qazın miqdarını dəqiqləşdirəcək. Bundan sonra həmin qazda dünya bazarına çıxarılacaq və ölkələrə faydalar gətirəcək.
Bir daha qeyd edirəm ki, bu razılaşma qeyri-adi gözləntidir. Azərbaycan tərəfi hər zaman qonşularına sərfəli təkliflər edib. Bildiyim qədərincə, Azərbaycan tərəfi indiyə qədər Türkmənistana həmin yatağın birgə işlənməsi və istismarına dair təkliflər etmişdi. Uzun müddət bundan səs çıxmadı. Amma razılaşma bu gün əldə olundu. Odur ki, bu anlaşma qeyri-adi hadisə kimi də qiymətləndirilə bilər.
- Maraqlıdır, “Dostluq” yatağındakı neft-qaz ehtiyatları dünya bazarına hansı hansı marşurutla çıxarılacaq?
- Qeyd edim ki, Türkmənistan Xəzərdə nə qədər neft çıxarıbsa, onun böyük hissəsi dünya bazarına Bakı-Tiflis-Ceyhan boru xətti ilə göndərilib. “Dostluq” yatağında əldə olunan karbohidrogen ehtiyatları da bu formada dünya bazarına çıxarılacaq.
- Bu razılaşmanın siyasi əhəmiyyəti haqda nə demək olar?
- Əvvəla qeyd edim ki, Türkmənistana adi ölkə kimi baxmaq doğru olmazdı. Əksinə, bu spesfik bir ölkədir. Bu ölkə öz sərhədlərini qonşu ölkələr üçün belə açmır. Bildiyim qədər yataq həm bizim, həm də Türkmənistanın sərhədindən 147 kilometr dənizdə yerləşir. Bu resurslar dənizin altı ilə gətirilib dünya bazarına çıxarılacaq.
Onu nəzərə almalıyıq ki, bizim siyasi münasibətlər Qurbanqulu Berdiməhəmmədov hakimiyyətə gəldikdən sonra inkişaf edib. Səhv etmirəmsə Türkmənistan lideri 3-4 dəfə Azərbaycana rəsmi səfər edib. Elə Azərbaycan prezidenti də bu ölkəyə səfərlər edib. Başqa sözlə, bizim siyasi münasibətlərimiz hər zaman normal olub.
Bəli, 1990-cı illərin ortasında bu iki ölkə arasında gərginlik yaranmışdı. Amma bu, artıq tarixdə qalıb, indi yeni səhifənin açılmasını müşahidə edirik. Bu da hər iki ölkənin maraqlarına xidmət edən vəziyyətdir.
- Bu müsbət hadisə iki ölkə arasında digər istiqamətlərin inkişafına da səbəb ola bilərmi?
- Azərbaycan-Türkmənistan iqtisadi əlaqələrinə baxdıqda bu, özünü daha çox yükdaşımalarda və Türkmənistan neftinin Azərbaycan vasitəsilə dünya bazarına çıxarılmasında ifadə edir. Eyni zamanda Türkmənistanın neft məhsulları bizim ərazimizdən daşınaraq Gürcüstanda Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinin terminalları vasitəsilə dünya bazarına daşınır. Neftdən kənar əlaqələr elə də yüksək deyil. Gömrük Komitəsinin məlumatlarına baxdıqda, bu rəqəm 100 milyon ətrafındadır. Ancaq hesab edirəm ki, “Dostluq” yatağı ilə bağlı tarixi anlaşma iki ölkənin digər istiqamətdə əməkdaşlığı üçün həm nümunə olacaq, həm də fürsət yaradacaq.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 21-01-2021 16:23 | Bölmə: Müsahibə
Neft Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri deyir ki, “Dostluq” yatağı ilə bağlı tarixi anlaşma iki ölkənin digər istiqamətlərdə də əməkdaşlığına fürsət yaradacaq
Bu gün Aşqabad şəhərində “Azərbaycan Respublikası Hökuməti ilə Türkmənistan Hökuməti arasında Xəzər dənizində “Dostluq” yatağının karbohidrogen resurslarının birgə kəşfiyyatı, işlənməsi və mənimsənilməsi haqqında Anlaşma Memorandumu” imzalanıb.
Neft Araşdırmaları Mərkəzinin rəhbəri, iqtisadçı İlham Şaban Anlaşma Memorandumu ilə bağlı Reyting.az-ın sullarına cavab verib:
- 1989-cu ildə yatağa çevrilən və karbohidrogen ehtiyatlarını özündə saxlayan bir yatağın ehtiyatları otuz ildən çoxdur ki, kapitala çevrilə bilmirdi. Başqa sözlə, bu ehtiyatları bazara çıxarmaq mümkün deyildi. Əlbəttə, bunun bir sıra səbəbləri vardı. Xəzərin hüququ statusu, digər məsələlər və nəhayətdə iki ölkə. Azərbaycan və Türkmənistan nəhayət ki, bu problemi həll edərək tarixi anlaşma əldə etdi. Bundan sonra “Dostluq” yatağı birgə işlənəcək və onun ehtiyatları Azərbaycanın infrastrukturu vasitəsilə dünya bazarına çıxarılacaq. Bunun nəticəsində ehtiyatlar real kapitala çevriləcək. Bundan da həm Azərbaycan, həm də Türkmənistan faydalanacaq. Mən hesab edirəm ki, hər iki tərəf üçün razılaşmanın əsas qayəsi bundan ibarətdir. Bu mənada “Dostluq” yatağı ilə bağlı iki ölkə arasında razılaşmanı tarixi hadisə kimi qiymətləndirmək mümkündür. İnanıram ki, bu addım hər iki ölkəyə faydalar gətirəcək.
- Siz “Dostluq” yatağı barədə əldə olunan razılaşmanın əhəmiyyətinə vurğu etdiniz. Bəs bu yatağın iqtisadi əhəmiyyəti nədən ibarət olacaq, ümumiyyətlə, söhbət qaz, yoxsa neft yatağından gedir?
- “Dostluq” yatağında həm neft, həm də qaz ehtiyatları var. Əlbəttə ki, iki ölkə mütəxəssisləri burada birgə işləyəcək, daha sonra bu resurslar dünya bazarına çıxarılaraq satılacaq. Əldə olunan gəlir də hökumətlərin qərarlarından asılı olacaq.
Məsələn, “Dostluq” yatağında mən bildiyim qədər 50 milyon ton neft ehtiyatı var. Bu həmin yatağın imkanlarını ortaya qoyacaq rəqəmdir. Yalnız neft bu qədərdir. Sözsüz ki, orada qaz da var. Ehtimal edirəm ki, mütəxəssislər bundan sonra yataqda olan qazın miqdarını dəqiqləşdirəcək. Bundan sonra həmin qazda dünya bazarına çıxarılacaq və ölkələrə faydalar gətirəcək.
Bir daha qeyd edirəm ki, bu razılaşma qeyri-adi gözləntidir. Azərbaycan tərəfi hər zaman qonşularına sərfəli təkliflər edib. Bildiyim qədərincə, Azərbaycan tərəfi indiyə qədər Türkmənistana həmin yatağın birgə işlənməsi və istismarına dair təkliflər etmişdi. Uzun müddət bundan səs çıxmadı. Amma razılaşma bu gün əldə olundu. Odur ki, bu anlaşma qeyri-adi hadisə kimi də qiymətləndirilə bilər.
- Maraqlıdır, “Dostluq” yatağındakı neft-qaz ehtiyatları dünya bazarına hansı hansı marşurutla çıxarılacaq?
- Qeyd edim ki, Türkmənistan Xəzərdə nə qədər neft çıxarıbsa, onun böyük hissəsi dünya bazarına Bakı-Tiflis-Ceyhan boru xətti ilə göndərilib. “Dostluq” yatağında əldə olunan karbohidrogen ehtiyatları da bu formada dünya bazarına çıxarılacaq.
- Bu razılaşmanın siyasi əhəmiyyəti haqda nə demək olar?
- Əvvəla qeyd edim ki, Türkmənistana adi ölkə kimi baxmaq doğru olmazdı. Əksinə, bu spesfik bir ölkədir. Bu ölkə öz sərhədlərini qonşu ölkələr üçün belə açmır. Bildiyim qədər yataq həm bizim, həm də Türkmənistanın sərhədindən 147 kilometr dənizdə yerləşir. Bu resurslar dənizin altı ilə gətirilib dünya bazarına çıxarılacaq.
Onu nəzərə almalıyıq ki, bizim siyasi münasibətlər Qurbanqulu Berdiməhəmmədov hakimiyyətə gəldikdən sonra inkişaf edib. Səhv etmirəmsə Türkmənistan lideri 3-4 dəfə Azərbaycana rəsmi səfər edib. Elə Azərbaycan prezidenti də bu ölkəyə səfərlər edib. Başqa sözlə, bizim siyasi münasibətlərimiz hər zaman normal olub.
Bəli, 1990-cı illərin ortasında bu iki ölkə arasında gərginlik yaranmışdı. Amma bu, artıq tarixdə qalıb, indi yeni səhifənin açılmasını müşahidə edirik. Bu da hər iki ölkənin maraqlarına xidmət edən vəziyyətdir.
- Bu müsbət hadisə iki ölkə arasında digər istiqamətlərin inkişafına da səbəb ola bilərmi?
- Azərbaycan-Türkmənistan iqtisadi əlaqələrinə baxdıqda bu, özünü daha çox yükdaşımalarda və Türkmənistan neftinin Azərbaycan vasitəsilə dünya bazarına çıxarılmasında ifadə edir. Eyni zamanda Türkmənistanın neft məhsulları bizim ərazimizdən daşınaraq Gürcüstanda Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinin terminalları vasitəsilə dünya bazarına daşınır. Neftdən kənar əlaqələr elə də yüksək deyil. Gömrük Komitəsinin məlumatlarına baxdıqda, bu rəqəm 100 milyon ətrafındadır. Ancaq hesab edirəm ki, “Dostluq” yatağı ilə bağlı tarixi anlaşma iki ölkənin digər istiqamətdə əməkdaşlığı üçün həm nümunə olacaq, həm də fürsət yaradacaq.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
1-03-2025, 15:45
Deputat: Ukraynanı yalnız ABŞ xalqının Trampa qarşı qalxması xilas edə bilər - Müsahibə
23-01-2025, 19:03
İmran Bədirxanlı: “Özünü tapandan sonra yaşamaq asanlaşır” - Müsahibə
8-01-2025, 10:49
“Kino adamı kimi bir çox şeylər məni qane etmir” - Müsahibə
18-11-2024, 12:28
Turan Manafzadə: “Mədəniyyət diplomatiyasından yararlanmağı bacarmalıyıq” - Müsahibə
17-08-2024, 15:25
“Böyük güclər sülhdə maraqlı görünmürlər” - Müsahibə
12-08-2024, 11:00
Emin Əfəndiyev: “Yeni ssenarilər, layihələr barədə düşünürəm” - Müsahibə
22-07-2024, 09:58
Gənc xanəndə: “Məcnun kimi səhnəyə çıxmaq ən böyük arzularımdan biri olub” - Müsahibə
8-07-2024, 10:43
Aktrisa: “Mən ürək adamıyam...” - Müsahibə
14-06-2024, 15:06
Nazir: “Sertifikatlaşdırmada iştirak edən hər beş müəllimdən biri kəsilir” - Müsahibə
6-04-2024, 21:12
Qulu Ağsəs: “Tənqidi indi çox tənqid edirlər” - Müsahibə
2-04-2024, 20:28
“Hava hücumu ssenarisi mümkündür” - Müsahibə
19-02-2024, 16:33
Aktyor: “Əvvəldən bilsəydim o filmə çəkilməzdim...” - Müsahibə
16-02-2024, 12:55
Bəstəkar: “Zamanın ritmini tutmaq çətinləşib” - Müsahibə
28-01-2024, 15:36
Qüdrət Həsənquliyev: “Azərbaycan yenidən qurulmalıdır” - Müsahibə
9-12-2023, 20:57
Hərbi ekspert: “Krım körpüsü dağıdılmalıdır” - Müsahibə
14-11-2023, 19:08
Xalq artisti: “Teatrın ən ağrılı məsələlərindən biri də yaş senzi ilə bağlıdır” - Müsahibə
4-11-2023, 09:41
İlham Əziz: “Hər yazıçının öz əlifbası olmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 15:19
Zahid Oruc: “Zəfər dövləti, Zəfər təşkilatı, Zəfər təhsil modeli yaradılmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 11:01
Əlizadə Nuri: “Şairlik-sözlə inqilab etməkdir” - Müsahibə
23-10-2023, 18:22
General Sırski: “Düşmən ciddi itkilər verir, lakin onlar...” - Müsahibə
23-10-2023, 10:26
Aktrisa: “Özümü olmalı olduğum yerdə hiss edirəm” - Müsahibə
19-09-2023, 13:48
Hərbi analitik: “Rusiya Moskvanı lazımi şəkildə qoruya bilmirsə, deməli...” - Müsahibə
5-09-2023, 18:40
General: “Rusiya elitası Putini devirməyə hazırdır” - Müsahibə
23-08-2023, 18:14
Beynəlxalq ekspert: “Ruslar Ukrayna ilə uzunmüddətli hərbi qarşıdurmaya ümid edirlər” - Müsahibə
16-08-2023, 12:08
Kənan Məmmədov: “Kino günündə göstərməyə yeni film olmadı” - Müsahibə
10-08-2023, 15:00
Rıjenko: “Rusiyanın Qara dəniz donanmasını məhv etmək üçün yüzlərlə drona ehtiyac var” - Müsahibə
30-05-2023, 16:48
Kinorejissor: “Bəzilərini kinonun taleyi yox, kinostudiyanın ərazisi maraqlandırır”
16-05-2023, 16:48
Şeytelman: “Priqojin Rusiyada yeganə şəxsdir ki, dövlət çevrilişlərini uğurla həyata keçirə bilir”
13-05-2023, 09:34
Qüdrət Həsənquliyev: “Davamlı sülh üçün danışıqları Türkiyə və Rusiya ilə aparmalıyıq” - Müsahibə
3-03-2023, 16:55
Keçmiş deputat: “Rus imperiyasının dağılması qaçılmazdır” - Müsahibə
9-02-2023, 12:36
Deputat: “Ciddi əks-zərbə vurulmalıdır” - Müsahibə
7-01-2023, 15:55
Sərdar Cəlaloğlu: “Rusiya Qarabağı ələ keçirməyə çalışır” - Müsahibə
30-12-2022, 10:55
Köçəri Nağıbəyli: “Bizim öz torpaqlarımızda yaşamaq hüququmuz olmalıdır” - Müsahibə
11-12-2022, 13:12
Səxavət Əlisoy: “Partiya sədrlərinin əksəriyyəti təkəbbürlü və yekəxanadır” - Müsahibə
27-11-2022, 10:15
Professor: “Rusiya və Fransa Azərbaycan-Ermənistan danışıqlarında böhranlı vəziyyət yaradıb” - Müsahibə
12-11-2022, 19:43
Tofiq Zülfüqarov: “Rusiyada siyasi böhran zamanıdır” - Müsahibə
28-10-2022, 13:08
Deputat: "Putin ikinci böyük səhvə yol verdi, həm də sübut etdi ki..."
25-10-2022, 08:35
Politoloq: “Rusiya və İran Azərbaycanda nələrəsə nail olmağa çalışsa da...” - Müsahibə
21-10-2022, 13:42
Vahid Əhmədov: “Heç kim bahalaşmanın qarşısını ala bilmir” - Müsahibə
15-10-2022, 09:58
Deputat: “Rusiya ilə məsələni konkretləşdirməyin vaxtı çatıb” - Müsahibə
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
