13:35 / 03-05-2024
Azərbaycan genişmiqyaslı müharibəyə hazırlaşır?
13:29 / 03-05-2024
Azərbaycanla İran arasında hərbi əməkdaşlıq müzakirə olunub
13:25 / 03-05-2024
İraqın şimalında daha 32 terrorçu zərərsizləşdirilib
13:03 / 03-05-2024
“Turan Tovuz” və futbolçusu cəzalandırılıb
12:53 / 03-05-2024
Ağdamın üç kəndinə köç olacaq
12:34 / 03-05-2024
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:24 / 03-05-2024
Müdafiə Nazirliyinin xidmət rəisi həbs olunub
12:09 / 03-05-2024
İlham Əliyev Polşa prezidentinə məktub göndərib
11:38 / 03-05-2024
Kəlbəcər şəhərinin Baş planı təsdiqlənib - Yenilənib
11:34 / 03-05-2024
Volkan Dəmirəl "Hatayspor"dan istefa verib
11:22 / 03-05-2024
İranın Afrika həmləsi: Tehranın Qara qitədə hansı marağı var?
11:13 / 03-05-2024
Prezident Səudiyyə Ərəbistanının energetika nazirini qəbul edib
11:08 / 03-05-2024
İnsan orqanizminə ən faydalı balıq növləri açıqlanıb - Onların yeyilməsi erkən ölüm riskini azaldır
11:03 / 03-05-2024
Vəzifəli şəxslərə cinayət işi açılıb
11:00 / 03-05-2024
Sabiq nazir: "Düşünürəm ki, xarici işlər naziri, müdafiə naziri bitərəf olmalıdır"
10:49 / 03-05-2024
Sertifikasiya imtahanlarının vaxtları açıqlanıb
10:00 / 03-05-2024
Azərbaycanlı bankir ABŞ-da mülk alıb - 735 min dollara - (Fotollar)
09:45 / 03-05-2024
Rus ordusu Ukraynanın daha iki vilayətinə hücuma hazırlaşır
09:39 / 03-05-2024
Bakıda bədii gimnastika üzrə Avropa Kuboku yarışı başlayıb
09:23 / 03-05-2024
Konfrans Liqası: "Fiorentina" "Brügge"ni son dəqiqə qolu ilə "yıxıb"
09:11 / 03-05-2024
BRİKS ölkələri dollara alternativ axtarır
09:01 / 03-05-2024
Hikmət Hacıyev: “YUNESKO bir adamın əlində alətə çevrilməməlidir"
08:33 / 03-05-2024
Günəşdəki partlayış Yerdə maqnit qasırğası yaradıb
08:25 / 03-05-2024
Çində yolun uçması fəlakətə səbəb olub
08:22 / 03-05-2024
Praqa fərari qaçqınlardan məmnun deyil
08:17 / 03-05-2024
Konqresmen: “ABŞ Moskva ilə danışıqlara inad göstərməlidir”
08:08 / 03-05-2024
Qəzzada daha 9 dinc sakin yaralanıb
00:05 / 03-05-2024
Avropa Komissiyasının rəsmisi Bakıda Hikmət Hacıyevlə görüşüb
23:58 / 02-05-2024
İsveç XİN: "Xarici agentlər" haqqında qanunun qəbulu Gürcüstanın Aİ-ə üzv olmasına əngəl törədəcək
22:02 / 02-05-2024
İcra başçısından mikrafonla danışmağı tələb edən şəxs cəzalandırılıb
14:17 / 29-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - (Yenilənib) - Foto
18:00 / 28-04-2024
"Qəbələ" Azərbaycan Premyer Liqasını tərk edib
18:14 / 28-04-2024
"Boinq" kosmosa uçacaq - Fotolar
15:02 / 28-04-2024
Bu gün magistraturalara qəbul imtahanı olub - Yenilənib
16:48 / 01-05-2024
Prokurorluq əməliyyat keçirib, vəzifəli şəxslər cinayət başında saxlanılıb - (Yenilənib)
15:43 / 30-04-2024
Laçın şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - (Yenilənib)
14:28 / 29-04-2024
DİM imtahanların vaxtını dəyişib
17:52 / 28-04-2024
Türkiyə səmasında insanabənzər cismlər peyda olub
12:15 / 29-04-2024
Nazim Bəydəmirlinin məhkəməsi başlayıb
19:27 / 30-04-2024
Şair Elçin Mirzəbəyli ilə görüş keçirilib - Fotolar
09:41 / 29-04-2024
İki gimnastımız beş medal qazanıb
10:47 / 29-04-2024
Xalq artisti ilə həkimin məhkəməsi yenidən başlayır
Rusiyada inqilabi dəyişiklik ssenarisi işə salına bilər - Politoloq
Tarix: 06-02-2021 17:40 | Bölmə: Müsahibə
Qabil Hüseynli: “Rusiyada Putindən sonrakı dövrə hazırlaşmaq məsələsi ortaya çıxır. Putinin ətrafı da onun zəifləməyə başladığını bilir və ona görə də hakimiyyət daxilində hansısa proses gedir. Bu məsələdə ən azından üç tərəf var”
Dünyada geosiyasi proseslər sürətlə dəyişir. Rusiya ilə bağlı proseslər isə daha da sürətlənir. Baş verənlər regionumuzdakı vəziyyətə ciddi təsir göstərə bilər.
Sabiq dövlət müşaviri, politoloq Qabil Hüseynli Reyting.az-a müsahibəsində dünyadakı geosiyasi vəziyyətin Rusiya və İrana mümkün təsirlərindən danışıb.
Politoloq əvvəlcə indi müşahidə olunan proseslərin İran ətrafında hansı vəziyyəti yarada biləcəyi ilə bağlı suala cavab verib:
- İranla bağlı əməliyyatlar olsa - halbuki bunun başvermə ehtimalı böyükdür - hesab edirəm ki, bunun region ölkələrinə mənfi təsirləri olmayacaq. Bəli, mənim zənnimcə, belə əməliyyat artıq üfiqdə görünməkdədir. Bu məsələ ABŞ-ı narahat edir, ancaq ondan daha çox İsraili narahat etməyə başlayıb. Özü də İrana qarşı əməliyyat deyərkən, söhbət İranın nüvə silahlarına dair hərbi strukturlarının sıradan çıxarılmasına dair əməliyyatlardan gedir. Zənnimcə, belə bir gərginliyin başvermə ehtimalı kifayət qədər realdır.
- Ancaq fevralın əvvəlindən Pentaqon bölgədə yerləşdirdiyi “USS Nimitz” təyyarədaşıyan gəmisini, bu gəmini müşahidə edən sualtı qayıqları ərazidən geri çəkdiyini elan edib. Eyni zamanda Ağ Evin yeni rəhbəri İranla 5+1 formatında Nüvə Sazişinə qayıda biləcəyinin anonsunu verib...
- Bəli, gəmini geri çəkdilər. Ancaq ABŞ prezidenti Bayden hələlik bölgənin problemləri ilə dərindən tanış deyil. Digər tərəfdən, bəhs olunan gəmi səhv etmirəmsə Aralıq dənizindədir və geriyə qayıtması üçün uzağı 12 saat vaxt lazımdır.
Bayden qeyd edirdi ki, İranın nüvə silahsızlaşdırılmasına dair Altılıq Müqaviləsinə qoşulacaq. Ancaq son kəşfiyyat məlumatlarına görə, İran sürətlə uranı saflaşdırır. Əgər ona uranın 20 faiz saflaşdırmaq haqqı tanınmışdısa, indi uranı 60 faizə qədər saflaşdırır. Uranı saflaşdıran qurğuların sayını və keyfiyyətini artırdığına dair məlumatlar var və bunun da bir qisminin Çindən aldığı qeyd edilir.
İsrail kəşfiyyatının məlumatına görə, əgər İrana müdaxilə edilməsə, bu ölkə yaxın gələcəkdə nüvə döyüş başlıqlarının ilk nümunəsini hazırlaya bilər. Nəzərə alsaq ki, İranın qitələrarsı ballistik raketləri artıq sınaqdan çıxarılıb, deməli, bu, ciddi məsələdir. Məsələn, İranın “Şahab” tipli raketləri 2500 kilometrə qədər hərəkət edə bilir. İran hazırda 5 min kilometrlik məsafəni qət edəcək raketlər üzərində işləyir.
Məncə, deyilənlər ciddidirsə, sözsüz ki, İranla bağlı daha müfəssəl informasiyalar Baydenin qarşısına qoyulub, kəşfiyyat ona ətraflı məlumat verib. Qeyd edilib ki, 5+1 sazişi işlədikdən sonra İran uranın saflaşdırılması prosesi ilə daha sürətlə məşğul olmağa başlayıb. Natanz nüvə mərkəzində daha geniş araşdırmalar aparılır və çox yaxın dövrdə İran nüvə dövlətinə çevrilə bilər. Ola bilsin ki, məhz bu səbəbdən son dövrlər Bayden hökuməti 5+1 razılaşmasına qayıtmaqdan daşınıb.
Əlbəttə, Bayden müharibəyə qoşulmaq barədə İsrailin tez-tez təkrarladığı ritorikaya adekvat cavab vermir. Bu doğru davranışdır. Amma İsrailin Baş naziri Netanyahu da “Görünür İrana qarşı təkbaşına əməliyyatlara başlamalı olacağıq”, - tipli açıqlama verir. Halbuki Netanyahu bilir ki, İrana qarşı əməliyyata başlayan kimi ABŞ ona köməyə gələcək. Əlbəttə, burada ortanı qızışdıran həm də İran rəhbərlərinin fikirləridir.
- Dünyada geosiyasi vəziyyətin sürətlə dəyişməsi, xüsusilə Rusiya məsələsinin gündəmə gətirilməsi şimal qonşumuza hansı təsirlər göstərə bilər?
- Bəli, dünyada geosiyasi proseslər sürətlə dəyişir. Xüsusilə, bu gün Rusiya ətrafında geosiyasi proseslərin aktivləşməsi, daxildən və xaricdən təzyiqlər regionumuzdakı vəziyyətə ciddi təsir göstərə bilər. Mən müsbət təsirləri nəzərdə tuturam və mənfi heç nə gözləmirəm.
- Rusiya ilə bağlı hansı ssenarilər işə salına bilər?
- Bəlli ssenari var. Bu ssenari əhalinin inqilabi dəyişiklik ideyalarına köklənməsidir.
Qeyd edim ki, Rusiyada əhalinin 70-75 faizi dəyişiklik arzulayır, Putinin hakimiyyətdən getməsini, demokratik dəyişiklik, sürətli silahlanmaya qarşıdır. Yəni, həm də hərbi xərclərin azaldılmasını istəyirlər. Məncə, Aleksey Navalnı bu məsələdə bəhanədir.
Bu gün Navalnının həbsi əsassızdır, buna etiraz olaraq insanlar küçəyə çıxır və həbs edilməkdən də qorxmurlar. Təsəvvür edin ki, qəfildən baş verən hadisələr Rusiyanın yüzə qədər şəhərini əhatə edir.
Məsələnin maraqlı tərəfi odur ki, bu prosesə başçılıq edən, ona istiqamət verən siyasi təşkilat, avanqard yoxdur. Aleksey Navalnının Anti-korrupsiya təşkilatı isə bu işlərin öhdəsindən gələcək potensiala malik deyil. Yəni xalqın siyasi şüuru və aktivliyi kifayət qədərdir. Bu məsələnin bir tərəfidir.
İkinci tərəfinə gəldikdə, mən ABŞ-ın etdiklərinə bəraət qazandırmaq istəmirəm. ABŞ-da Bayden millətçi şüarlarla çıxış edir və bildirir ki, ABŞ-ın əvvəlki gücünü geriyə qaytaracaq və bu yolda əsas əngəl olan Rusiyanı da vurub sıradan çıxaracaq. Baydenin fikrincə, Çin hərbi baxımdan o qədər də qüdrətli deyil, onunla iqtisadi sahədə əməkdaşlıq edib rəqabətdə onu üstələmək olar. Amma Rusiya sürətlə silahlanmaya start verir və onun qarşısı indi alınmasa gələcəkdə almaq çox çətin olacaq.
Əlbəttə, Vladimir Putin uzun müddətdir ki, Rusiyaya rəhbərlik edir və Putindən sonrakı dövrə hazırlaşmaq məsələsi də ortaya çıxır. Bəzən Putinin səhhəti ilə bağlı fikirlər də səslənir. Putinin ətrafı da onun zəifləməyə başladığını bilir və ona görə də hakimiyyət daxilində hansısa proses gedir. Bu məsələdə ən azından üç tərəf var.
- Söhbət hansı qruplaşmalardan, tərəflərdən gedir?
- Xarici işlər naziri Sergey Lavrov bu qanadlardan birində təmsil olunur. Bəzən görürsən ki, Vladimir Putin bir cür, amma Lavrov tamam başqa cür bəyanat verir. Əlbəttə, bu, Putinin gücünün zəifləməsi ilə yanaşı yaxın ətrafının hakimiyyət uğrunda mübarizəyə girişməsini göstərir.
Müdafiə naziri Sergey Şoyqu Putinə sadiqdir, amma həm də yatmış rolunu gözləyir. Hərbi-sənaye kompleksi də onun nəzarətindədir.
Təhlükəsizlik Şurasında Patrışev var. Amma müavini Dmitri Medvedev ondan daha üstün mövqelərə malikdir və zənnimcə, bu da Putinin istəyindən doğub. Düşünürəm ki, Medvedev də hakimiyyət iddiasındadır.
Siyasi təhlilçilər də açıq qeyd edirlər ki, Vladimir Putinin hakimiyyəti oliqarxların və inhisarçıların hakimiyyətidir.
Qərb elə bilir ki, Aleksey Navalnının vasitəsilə Rusiyada demokratik düzən yarada bilər. Amma bu çətin, bəlkə də mümkünsüzdür.
- Hansı səbəblərdən mümkünsüz hesab edirsiniz?
- Əvvəla Rusiyada demokratiyanın hakimiyyətə gəlməsi çox çətin məsələdir. Hakimiyyəti Putinə bənzər və yaxud Putinin ətrafındakılardan daha güclüsünün götürərək yağlı vədlərlə xalqı aldadıb hakimiyyəti əldə saxlaması daha real görünür. Rusiya demokratik dəyişikliklər üçün çox böyükdür. Belə böyük ərazidə demokratik, siyasi, hətta iqtisadi islahatlar aparmaq çətindir. Əlbəttə, iqtisadi islahatlar aparmaq olar, amma siyasi islahatlar mümkün görünmür. Bir balaca mərkəzi hakimiyyət yerli hakimiyyətlərə demokratik hüquqlar verdikdən sonra sürətlə mərkəzdənqaçma meylləri ortaya çıxa bilər.
Üstəlik, Uraldan o tərəf çinli miqrantların və koreyalı mühacirlərin təsiri altındadır. Müəyyən dövrdən sonra Uzaq Şərqi imiqrantlardan qoruyub saxlamaq çətin olacaq.
- Rusiyada hakimiyyət dəyişikliyi hansı variantlar əsasında baş tuta bilər?
- Bir neçə variant haqqında fərziyyə irəli sürmək mümkündür. Məncə, hərbi variant haqqında ən sonda danışmaq lazımdır. Yəni bu, son amil kimi götürülə bilər.
Saray çevrilişini də birinci sırada hallandırmaq real olmazdı.
Ən populyar variantı Vladimir Putinin özünə sələfini seçməsi olacaq. Həmin fiqurun Putinə nə dərəcədə sadiq və ya uğurlu seçim olacağını söyləmək çətindir.
Məsələn, Boris Yeltsin Putini sələfi seçdi. Amma Yeltsinlə bağlı xatirələrdə qeyd edilir ki, sabiq prezident siyasilərdən biri ilə söhbət zamanı Putini hakimiyyətə gətirdiyi üçün peşman olduğunu, Rusiyanı demokratik dövlətə çevirə bilməyəcəyini söyləyib. Ancaq variantların heç birinə ehkam kimi baxmaq doğru olmazdı. Məncə, dəyişən şərait bu ehkamları dəyişdirə, onlara yeni məzmun və forma verə bilər.
Rusiya elə nəhəng ölkədir ki, orada siyasi proseslər mürəkkəbdir və onun necə cəryan etməsi ani dəyişikliklə də başlaya bilər. Yəni bu məsələdə xarici təsirlərin də rol oynaması mümkündür. Daha çox Avropa, ABŞ və İngiltərə Rusiyanı daima rəqib və düşmən hesab edirlər.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 06-02-2021 17:40 | Bölmə: Müsahibə
Qabil Hüseynli: “Rusiyada Putindən sonrakı dövrə hazırlaşmaq məsələsi ortaya çıxır. Putinin ətrafı da onun zəifləməyə başladığını bilir və ona görə də hakimiyyət daxilində hansısa proses gedir. Bu məsələdə ən azından üç tərəf var”
Dünyada geosiyasi proseslər sürətlə dəyişir. Rusiya ilə bağlı proseslər isə daha da sürətlənir. Baş verənlər regionumuzdakı vəziyyətə ciddi təsir göstərə bilər.
Sabiq dövlət müşaviri, politoloq Qabil Hüseynli Reyting.az-a müsahibəsində dünyadakı geosiyasi vəziyyətin Rusiya və İrana mümkün təsirlərindən danışıb.
Politoloq əvvəlcə indi müşahidə olunan proseslərin İran ətrafında hansı vəziyyəti yarada biləcəyi ilə bağlı suala cavab verib:
- İranla bağlı əməliyyatlar olsa - halbuki bunun başvermə ehtimalı böyükdür - hesab edirəm ki, bunun region ölkələrinə mənfi təsirləri olmayacaq. Bəli, mənim zənnimcə, belə əməliyyat artıq üfiqdə görünməkdədir. Bu məsələ ABŞ-ı narahat edir, ancaq ondan daha çox İsraili narahat etməyə başlayıb. Özü də İrana qarşı əməliyyat deyərkən, söhbət İranın nüvə silahlarına dair hərbi strukturlarının sıradan çıxarılmasına dair əməliyyatlardan gedir. Zənnimcə, belə bir gərginliyin başvermə ehtimalı kifayət qədər realdır.
- Ancaq fevralın əvvəlindən Pentaqon bölgədə yerləşdirdiyi “USS Nimitz” təyyarədaşıyan gəmisini, bu gəmini müşahidə edən sualtı qayıqları ərazidən geri çəkdiyini elan edib. Eyni zamanda Ağ Evin yeni rəhbəri İranla 5+1 formatında Nüvə Sazişinə qayıda biləcəyinin anonsunu verib...
- Bəli, gəmini geri çəkdilər. Ancaq ABŞ prezidenti Bayden hələlik bölgənin problemləri ilə dərindən tanış deyil. Digər tərəfdən, bəhs olunan gəmi səhv etmirəmsə Aralıq dənizindədir və geriyə qayıtması üçün uzağı 12 saat vaxt lazımdır.
Bayden qeyd edirdi ki, İranın nüvə silahsızlaşdırılmasına dair Altılıq Müqaviləsinə qoşulacaq. Ancaq son kəşfiyyat məlumatlarına görə, İran sürətlə uranı saflaşdırır. Əgər ona uranın 20 faiz saflaşdırmaq haqqı tanınmışdısa, indi uranı 60 faizə qədər saflaşdırır. Uranı saflaşdıran qurğuların sayını və keyfiyyətini artırdığına dair məlumatlar var və bunun da bir qisminin Çindən aldığı qeyd edilir.
İsrail kəşfiyyatının məlumatına görə, əgər İrana müdaxilə edilməsə, bu ölkə yaxın gələcəkdə nüvə döyüş başlıqlarının ilk nümunəsini hazırlaya bilər. Nəzərə alsaq ki, İranın qitələrarsı ballistik raketləri artıq sınaqdan çıxarılıb, deməli, bu, ciddi məsələdir. Məsələn, İranın “Şahab” tipli raketləri 2500 kilometrə qədər hərəkət edə bilir. İran hazırda 5 min kilometrlik məsafəni qət edəcək raketlər üzərində işləyir.
Məncə, deyilənlər ciddidirsə, sözsüz ki, İranla bağlı daha müfəssəl informasiyalar Baydenin qarşısına qoyulub, kəşfiyyat ona ətraflı məlumat verib. Qeyd edilib ki, 5+1 sazişi işlədikdən sonra İran uranın saflaşdırılması prosesi ilə daha sürətlə məşğul olmağa başlayıb. Natanz nüvə mərkəzində daha geniş araşdırmalar aparılır və çox yaxın dövrdə İran nüvə dövlətinə çevrilə bilər. Ola bilsin ki, məhz bu səbəbdən son dövrlər Bayden hökuməti 5+1 razılaşmasına qayıtmaqdan daşınıb.
Əlbəttə, Bayden müharibəyə qoşulmaq barədə İsrailin tez-tez təkrarladığı ritorikaya adekvat cavab vermir. Bu doğru davranışdır. Amma İsrailin Baş naziri Netanyahu da “Görünür İrana qarşı təkbaşına əməliyyatlara başlamalı olacağıq”, - tipli açıqlama verir. Halbuki Netanyahu bilir ki, İrana qarşı əməliyyata başlayan kimi ABŞ ona köməyə gələcək. Əlbəttə, burada ortanı qızışdıran həm də İran rəhbərlərinin fikirləridir.
- Dünyada geosiyasi vəziyyətin sürətlə dəyişməsi, xüsusilə Rusiya məsələsinin gündəmə gətirilməsi şimal qonşumuza hansı təsirlər göstərə bilər?
- Bəli, dünyada geosiyasi proseslər sürətlə dəyişir. Xüsusilə, bu gün Rusiya ətrafında geosiyasi proseslərin aktivləşməsi, daxildən və xaricdən təzyiqlər regionumuzdakı vəziyyətə ciddi təsir göstərə bilər. Mən müsbət təsirləri nəzərdə tuturam və mənfi heç nə gözləmirəm.
- Rusiya ilə bağlı hansı ssenarilər işə salına bilər?
- Bəlli ssenari var. Bu ssenari əhalinin inqilabi dəyişiklik ideyalarına köklənməsidir.
Qeyd edim ki, Rusiyada əhalinin 70-75 faizi dəyişiklik arzulayır, Putinin hakimiyyətdən getməsini, demokratik dəyişiklik, sürətli silahlanmaya qarşıdır. Yəni, həm də hərbi xərclərin azaldılmasını istəyirlər. Məncə, Aleksey Navalnı bu məsələdə bəhanədir.
Bu gün Navalnının həbsi əsassızdır, buna etiraz olaraq insanlar küçəyə çıxır və həbs edilməkdən də qorxmurlar. Təsəvvür edin ki, qəfildən baş verən hadisələr Rusiyanın yüzə qədər şəhərini əhatə edir.
Məsələnin maraqlı tərəfi odur ki, bu prosesə başçılıq edən, ona istiqamət verən siyasi təşkilat, avanqard yoxdur. Aleksey Navalnının Anti-korrupsiya təşkilatı isə bu işlərin öhdəsindən gələcək potensiala malik deyil. Yəni xalqın siyasi şüuru və aktivliyi kifayət qədərdir. Bu məsələnin bir tərəfidir.
İkinci tərəfinə gəldikdə, mən ABŞ-ın etdiklərinə bəraət qazandırmaq istəmirəm. ABŞ-da Bayden millətçi şüarlarla çıxış edir və bildirir ki, ABŞ-ın əvvəlki gücünü geriyə qaytaracaq və bu yolda əsas əngəl olan Rusiyanı da vurub sıradan çıxaracaq. Baydenin fikrincə, Çin hərbi baxımdan o qədər də qüdrətli deyil, onunla iqtisadi sahədə əməkdaşlıq edib rəqabətdə onu üstələmək olar. Amma Rusiya sürətlə silahlanmaya start verir və onun qarşısı indi alınmasa gələcəkdə almaq çox çətin olacaq.
Əlbəttə, Vladimir Putin uzun müddətdir ki, Rusiyaya rəhbərlik edir və Putindən sonrakı dövrə hazırlaşmaq məsələsi də ortaya çıxır. Bəzən Putinin səhhəti ilə bağlı fikirlər də səslənir. Putinin ətrafı da onun zəifləməyə başladığını bilir və ona görə də hakimiyyət daxilində hansısa proses gedir. Bu məsələdə ən azından üç tərəf var.
- Söhbət hansı qruplaşmalardan, tərəflərdən gedir?
- Xarici işlər naziri Sergey Lavrov bu qanadlardan birində təmsil olunur. Bəzən görürsən ki, Vladimir Putin bir cür, amma Lavrov tamam başqa cür bəyanat verir. Əlbəttə, bu, Putinin gücünün zəifləməsi ilə yanaşı yaxın ətrafının hakimiyyət uğrunda mübarizəyə girişməsini göstərir.
Müdafiə naziri Sergey Şoyqu Putinə sadiqdir, amma həm də yatmış rolunu gözləyir. Hərbi-sənaye kompleksi də onun nəzarətindədir.
Təhlükəsizlik Şurasında Patrışev var. Amma müavini Dmitri Medvedev ondan daha üstün mövqelərə malikdir və zənnimcə, bu da Putinin istəyindən doğub. Düşünürəm ki, Medvedev də hakimiyyət iddiasındadır.
Siyasi təhlilçilər də açıq qeyd edirlər ki, Vladimir Putinin hakimiyyəti oliqarxların və inhisarçıların hakimiyyətidir.
Qərb elə bilir ki, Aleksey Navalnının vasitəsilə Rusiyada demokratik düzən yarada bilər. Amma bu çətin, bəlkə də mümkünsüzdür.
- Hansı səbəblərdən mümkünsüz hesab edirsiniz?
- Əvvəla Rusiyada demokratiyanın hakimiyyətə gəlməsi çox çətin məsələdir. Hakimiyyəti Putinə bənzər və yaxud Putinin ətrafındakılardan daha güclüsünün götürərək yağlı vədlərlə xalqı aldadıb hakimiyyəti əldə saxlaması daha real görünür. Rusiya demokratik dəyişikliklər üçün çox böyükdür. Belə böyük ərazidə demokratik, siyasi, hətta iqtisadi islahatlar aparmaq çətindir. Əlbəttə, iqtisadi islahatlar aparmaq olar, amma siyasi islahatlar mümkün görünmür. Bir balaca mərkəzi hakimiyyət yerli hakimiyyətlərə demokratik hüquqlar verdikdən sonra sürətlə mərkəzdənqaçma meylləri ortaya çıxa bilər.
Üstəlik, Uraldan o tərəf çinli miqrantların və koreyalı mühacirlərin təsiri altındadır. Müəyyən dövrdən sonra Uzaq Şərqi imiqrantlardan qoruyub saxlamaq çətin olacaq.
- Rusiyada hakimiyyət dəyişikliyi hansı variantlar əsasında baş tuta bilər?
- Bir neçə variant haqqında fərziyyə irəli sürmək mümkündür. Məncə, hərbi variant haqqında ən sonda danışmaq lazımdır. Yəni bu, son amil kimi götürülə bilər.
Saray çevrilişini də birinci sırada hallandırmaq real olmazdı.
Ən populyar variantı Vladimir Putinin özünə sələfini seçməsi olacaq. Həmin fiqurun Putinə nə dərəcədə sadiq və ya uğurlu seçim olacağını söyləmək çətindir.
Məsələn, Boris Yeltsin Putini sələfi seçdi. Amma Yeltsinlə bağlı xatirələrdə qeyd edilir ki, sabiq prezident siyasilərdən biri ilə söhbət zamanı Putini hakimiyyətə gətirdiyi üçün peşman olduğunu, Rusiyanı demokratik dövlətə çevirə bilməyəcəyini söyləyib. Ancaq variantların heç birinə ehkam kimi baxmaq doğru olmazdı. Məncə, dəyişən şərait bu ehkamları dəyişdirə, onlara yeni məzmun və forma verə bilər.
Rusiya elə nəhəng ölkədir ki, orada siyasi proseslər mürəkkəbdir və onun necə cəryan etməsi ani dəyişikliklə də başlaya bilər. Yəni bu məsələdə xarici təsirlərin də rol oynaması mümkündür. Daha çox Avropa, ABŞ və İngiltərə Rusiyanı daima rəqib və düşmən hesab edirlər.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
6-04-2024, 21:12
Qulu Ağsəs: “Tənqidi indi çox tənqid edirlər” - Müsahibə
2-04-2024, 20:28
“Hava hücumu ssenarisi mümkündür” - Müsahibə
19-02-2024, 16:33
Aktyor: “Əvvəldən bilsəydim o filmə çəkilməzdim...” - Müsahibə
16-02-2024, 12:55
Bəstəkar: “Zamanın ritmini tutmaq çətinləşib” - Müsahibə
28-01-2024, 15:36
Qüdrət Həsənquliyev: “Azərbaycan yenidən qurulmalıdır” - Müsahibə
9-12-2023, 20:57
Hərbi ekspert: “Krım körpüsü dağıdılmalıdır” - Müsahibə
14-11-2023, 19:08
Xalq artisti: “Teatrın ən ağrılı məsələlərindən biri də yaş senzi ilə bağlıdır” - Müsahibə
4-11-2023, 09:41
İlham Əziz: “Hər yazıçının öz əlifbası olmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 15:19
Zahid Oruc: “Zəfər dövləti, Zəfər təşkilatı, Zəfər təhsil modeli yaradılmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 11:01
Əlizadə Nuri: “Şairlik-sözlə inqilab etməkdir” - Müsahibə
23-10-2023, 18:22
General Sırski: “Düşmən ciddi itkilər verir, lakin onlar...” - Müsahibə
23-10-2023, 10:26
Aktrisa: “Özümü olmalı olduğum yerdə hiss edirəm” - Müsahibə
19-09-2023, 13:48
Hərbi analitik: “Rusiya Moskvanı lazımi şəkildə qoruya bilmirsə, deməli...” - Müsahibə
5-09-2023, 18:40
General: “Rusiya elitası Putini devirməyə hazırdır” - Müsahibə
23-08-2023, 18:14
Beynəlxalq ekspert: “Ruslar Ukrayna ilə uzunmüddətli hərbi qarşıdurmaya ümid edirlər” - Müsahibə
16-08-2023, 12:08
Kənan Məmmədov: “Kino günündə göstərməyə yeni film olmadı” - Müsahibə
10-08-2023, 15:00
Rıjenko: “Rusiyanın Qara dəniz donanmasını məhv etmək üçün yüzlərlə drona ehtiyac var” - Müsahibə
30-05-2023, 16:48
Kinorejissor: “Bəzilərini kinonun taleyi yox, kinostudiyanın ərazisi maraqlandırır”
16-05-2023, 16:48
Şeytelman: “Priqojin Rusiyada yeganə şəxsdir ki, dövlət çevrilişlərini uğurla həyata keçirə bilir”
13-05-2023, 09:34
Qüdrət Həsənquliyev: “Davamlı sülh üçün danışıqları Türkiyə və Rusiya ilə aparmalıyıq” - Müsahibə
3-03-2023, 16:55
Keçmiş deputat: “Rus imperiyasının dağılması qaçılmazdır” - Müsahibə
9-02-2023, 12:36
Deputat: “Ciddi əks-zərbə vurulmalıdır” - Müsahibə
7-01-2023, 15:55
Sərdar Cəlaloğlu: “Rusiya Qarabağı ələ keçirməyə çalışır” - Müsahibə
30-12-2022, 10:55
Köçəri Nağıbəyli: “Bizim öz torpaqlarımızda yaşamaq hüququmuz olmalıdır” - Müsahibə
11-12-2022, 13:12
Səxavət Əlisoy: “Partiya sədrlərinin əksəriyyəti təkəbbürlü və yekəxanadır” - Müsahibə
27-11-2022, 10:15
Professor: “Rusiya və Fransa Azərbaycan-Ermənistan danışıqlarında böhranlı vəziyyət yaradıb” - Müsahibə
12-11-2022, 19:43
Tofiq Zülfüqarov: “Rusiyada siyasi böhran zamanıdır” - Müsahibə
28-10-2022, 13:08
Deputat: "Putin ikinci böyük səhvə yol verdi, həm də sübut etdi ki..."
25-10-2022, 08:35
Politoloq: “Rusiya və İran Azərbaycanda nələrəsə nail olmağa çalışsa da...” - Müsahibə
21-10-2022, 13:42
Vahid Əhmədov: “Heç kim bahalaşmanın qarşısını ala bilmir” - Müsahibə
15-10-2022, 09:58
Deputat: “Rusiya ilə məsələni konkretləşdirməyin vaxtı çatıb” - Müsahibə
9-10-2022, 14:22
Sülhəddin Əkbər: “İran yalnız Zəngəzur dəhlizinin açılacağından qorxmur” - Müsahibə
29-09-2022, 20:29
Elxan Qarayev: “Rusiyada hərbi səfərbərliyə cəlb olunan azərbaycanlılar kontrakt tələb etməlidir” - Müsahibə
21-09-2022, 14:06
Sərdar Cəlaloğlu: “Hər dəqiqə Ermənistan-Azərbaycan müharibəsi başlaya bilər” - Müsahibə
3-07-2022, 13:50
Deputat: “Məmur sahibkarlığından qaynaqlanan inhisarçılıq əhaliyə böyük ziyan vurur” - Müsahibə
6-06-2022, 13:50
Politoloq: “Rusiyada etirazlar artacaq” - Müsahibə
27-05-2022, 13:03
Keçmiş səfir: “Zaman Ukraynanın dostu, Kremlin düşmənidir” - Müsahibə
26-05-2022, 20:43
Hərbi ekspert: “Rusiya texnokratları müharibəni uduzduqlarını başa düşürlər” - Müsahibə
25-05-2022, 16:16
Deputat: “Qərb Ukraynanı güzəştə məcbur edəcək” - Müsahibə