14:16 / 24-04-2024
Nəzir - Akif Abbasov yazır
Professor: “Xankəndi də daxil olmaqla digər ərazilərin məsələsi...” - Müsahibə
Tarix: 17-04-2021 10:04 | Bölmə: Müsahibə
Professor: “Xankəndi də daxil olmaqla digər ərazilərin məsələsi...”

Yaqub Məmmədov: “Paşinyan və Ermənistan yenidən Rusiyanın təsirinə düşüb və rəsmi Moskva bu ölkə ilə bağlı məsələni istədiyi şəkildə həll edəcək”

Separatçıların nəzarətində qalmış Qarabağdakı ərazilərin taleyi, Ermənistan-Türkiyə və Rusiya-Türkiyə münasibətlərinin perspektivləri Azərbaycan üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir. Azərbaycan parlamentinin keçmiş sədri Yaqub Məmmədov Reyting.az-a müsahibəsində yaxın müddətdə Ermənistanda keçiriləcək seçkilərdən və bunun, separatçı rejimin nəzarətində qalmış Azərbaycanın əraziləri ilə bağlı problemin həllinə necə təsir edə biləcəyindən danışıb.

- Yaqub müəllim, indi bizim üçün diqqət mərkəzində olan məsələlərdən biri də iki aydan sonra Ermənistanda keçiriləcək parlament seçkiləridir. Seçki öncəsi Ermənistandakı vəziyyəti necə dəyərləndirirsiniz?

- Ermənistanda vəziyyət siyasi baxımından gərgindir. Bu ölkədə aylardır müşahidə olunan daxili siyasi gərginlik fornunda növbədənkənar parlament seçkilərinə qərar verilib və yeni hökumət formalaşdırmaq istəyirlər.

Mənim qənaətim belədir ki, indi hakimiyyətdə olan qüvvə seçkidə qalib gələrsə, 10 noyabrda imzalanan üçtərəfli bəyannamədə qoyulan məsələləri həll edəcəklər. Yox, əgər hakimiyyətə yeni komanda gələrsə, zənnimcə, onlar aranı qatmağa çalışa bilərlər.

- Baş nazir Nikol Paşinyanın komandasının seçkiləri udmaq imkanlarını necə qiymətləndirirsiniz?

- Biz Ermənistandakı vəziyyət haqqında əsasən mətbuat vasitəsi ilə məlumat alırıq. Bu məlumatları ümumiləşdirdikdə belə qənaətə gəlmək olar ki, indiki hakimiyyət başçısının nüfuzu digər siyasətçilərlə müqayisədə daha yüksəkdir. Xalq arasında onun dəstəyi var. Görünür, Paşinyan hakimiyyətdə olduğu 2-3 il ərzində sosial və digər sahələrdə müəyyən işlər görə bilib.

Müharibədən sonra İrəvanda onlarla mitinq keçirildi, tədbirlər görüldü, amma Paşinyanı hakimiyyətdən qova bilmədilər. Səbəb odur ki, Paşinyanın Ermənistan əhalisi arasında dəstəyi var. Məncə, onun seçki öncəsi kəskin bəyanatları daha çox daxili auditoriyaya hesablanır.

Aydındır ki, Paşinyan da daxil olmaqla, Ermənistan yenidən Rusiyanın təsirinə düşüb və rəsmi Moskva bu ölkə ilə bağlı məsələni istədiyi şəkildə həll edəcək.

- Professor, iddia edirlər ki, Paşinyan parlament seçkilərində qələbə çaldıqdan sonra Rusiyadan uzaqlaşmaq və Qərbə yaxınlaşmaq siyasətini davam etdirəcək. Bunu mümkün hesab edirsiniz?

- Bunun mümkün olacağı haqda fikirlərləri bölüşmək istəməzdim. Nikol Paşinyanı hakimiyyətə Qərb gətirmişdi, o da Qərbə doğru getdi və aqibətini görürsünüz. Ona görə də, inanmıram ki, Paşinyan ikinci dəfə belə kobud siyasi səhvə yol versin. Özü də Putinlə sonuncu görüşü zamanı elan etdi ki, Ermənistanın siyasi gələcəyi Rusiya ilə hərbi-siyasi müttəfiqlikdən keçir.

- Ermənistan-Türkiyə münasibətləri bundan sonra necə qurula bilər?

- Bu haqda indidən konkret fikirlər ifadə etmək doğru olmazdı. Bunu gələcək göstərəcək. Hər halda Rusiya ilə Türkiyənin münasibətləri daha da dərinləşsə, çox güman ki, Ermənistan-Türkiyə münasibətlərində də yumşalma müşahidə olunacaq. Türkiyə-Rusiya münasibətləri həm Azərbaycanın, həm də Ermənistanın Rusiya və Türkiyə ilə münasibətlərinə müsbət təsirlər göstərə bilər.

Ancaq burada incə bir məqam da var. Qərb istəmir ki, Türkiyə-Rusiya münasibətləri yaxşı olsun. ABŞ Ankara-Moskva əlaqələrinin yüksək səviyyədə olmasına qarşıdır və mümkün vasitələrlə iki ölkənin münasibətlərini korlamağa çalışırlar. Amma münasibətləri qoruyub saxlamaq Türkiyə və Rusiya rəhbərliyinin siyasi iradəsindən və dünyagörüşündən asılıdır.

- Hazırda 44 günlük müharibə zamanı Şuşaya atılan “İsgəndər M” raketi ətrafında Bakı ilə Moskva arasında qızğın müzakirələr gedir. Rəsmi Bakı raketin Şuşaya necə atıldığını bilmək istəyir, ruslar da araşdırma apardıqlarını iddia edirlər. Bu məsələ hansı formada həllini tapa bilər?

- Bu da olduqca mürəkkəb məsələdir. Bəli, insanlar bu barədə müəyyən fikirlər işlədirlər. Ancaq mən daha detallı infomasiyaya sahib olmadığımdan öz fikirlərimi açıqlamağa tərəddüd edirəm.

Hələlik açıq informasiya yoxdur. Jurnalistlər daha çox danışır, Mirşahin gedib çəkdi, danışdı... Amma bizim və Rusiyanın ali rəhbərliyi korrekt fikirlər işlədirlər. Düşünmürəm ki, bu məsələyə görə Azərbaycan və Rusiya münasibətləri pisləşsin. Münasibətlərin pisləşməsi arzuedilən də deyil.

Bir versiya budur ki, Rusiyada hansısa hərbçilər bu silahı Ermənistana ötürüblər. Bunu mümkün sayıram. Çünki Rusiyada elə qüvvələr var ki, gərginlikdə maraqlıdırlar.

Rusiyada Vladimir Putinin və indiki hökumətin əleyhdarları çoxdur. Rusiya daxilində hakimiyyət mübarizəsi gedir. Görmürsünüzmü, Aleksey Navalnı məsələsini necə şişirtdilər?

Versiyalardan biri də budur ki, hərbçilər arasında kimlərsə aranı qarışdırmaq üçün belə hərəkət edə bilərdi və s. Ancaq aydındır ki, bu istiqamətdə araşdırma aparılmalıdır.

- Qarabağ, xüsusilə nəzarətimizdən kənar bölgələrin yaxın dövrdə taleyi necə olacaq, biz bu ərazilərə nəzarəti əldə edə biləcəyikmi?

- Hələlik yox. Açığı, Ermənistanda olacaq seçkilərin taleyindən çox şey asılıdır. Seçkilər bitdikdən sonra onların özünü necə aparmaları göstərəcək ki, Xankəndi də daxil olmaqla digər ərazilərin məsələsi hansı formada həll olunacaq. Bu məsələdə bir qədər səbrli olmaq lazımdır.

- Yaxın müddət üçün Qarabağda lokal hərbi əməliyyatların keçirilməsini mümkün sayırsınızmı?

- İnanmıram. Bəli, belə söz-söhbət var, mətbuatda da yeni əməliyyatların keçirilməsinin mümkünlüyünə dair fikirlərə rast gəlinir. Ancaq inanmıram ki, hərbi əməliyyatlar başlasın. Həm də axı Ermənistan ordusu darmadağın edilib, kiminlə hərbi əməliyyat olacaq? Xankəndində olan silahlı dəstələrin nə gücü var ki, yenidən bizim ordumuzla üz-üzə gəlsin?

Məncə, müharibə üçün yenidən vaxt lazımdır. Belə məsələləri zaman həll edir. Ermənistan müharibə aparmaq üçün gərək yenidən ordu yarada, silah-sursat ala və s. Yaxın dövrdə Qarabağda hərbi əməliyyatların başlayacağına inanmıram. Azərbaycan Ordusu sözünü deyib, torpaqlarımızı işğaldan azad edib. İndi Ermənistanın Azərbaycanla qarşı-qarşıya gələcək gücü və imkanı yoxdur.

Reyting.az




Bölməyə aid digər xəbərlər
{sape_links}{sape_article}