12:50 / 12-07-2025
Suriya prezidenti Azərbaycana səfər edəcək
12:27 / 12-07-2025
Mətbuat Şurası: "Rusiya KİV-i xarici siyasət təsir aləti kimi daha fəal istifadə edir"
12:18 / 12-07-2025
Sabah 41 dərəcə isti hava olacaq
11:24 / 12-07-2025
Ali Məhkəmənin hakimi təqaüdə göndərilib - Foto
11:11 / 12-07-2025
Sumqayıtda kürəkən qayınatasını öldürüb
10:21 / 12-07-2025
Şəkidə 87 yaşlı kişini elektrik cərəyanı vuraraq öldürüb
09:46 / 12-07-2025
Polis Beyləqanda 9 nəfəri saxlayıb - Fotolar
09:21 / 12-07-2025
İsmayıllı rayonunda zəlzələ olub
21:16 / 11-07-2025
Xocalı soyqırımı zamanı girov götürülmüş qadın: "Yaşyarımlıq oğlum..." - Yenilənib
19:05 / 11-07-2025
"Qarabağ" klubu növbəti yoxlama oyununda qalib gəlib
18:06 / 11-07-2025
İqtisadi Şuranın iclası keçirilib
18:02 / 11-07-2025
Maliyyə Nazirliyi depozit hərracları keçirib
17:59 / 11-07-2025
Yerə düşən Mars parçası satışa çıxarılır
17:47 / 11-07-2025
Könül İbrahimlinin ölümü ilə bağlı cinayət işi açılıb
17:45 / 11-07-2025
Fransada üç deputatın mandatı ləğv edilib
17:37 / 11-07-2025
Kim Çen In Putinə nə qədər sursat verir?
17:32 / 11-07-2025
Aİ Azərbaycan və Ermənistana çağırış edib: sülh sazişini tezləşdirin!
17:24 / 11-07-2025
Bakı və daha üç bölgədə yaşıllıqlar məhv edilib
17:08 / 11-07-2025
Böyük şəhərlərdə pensiyalar verilir
17:01 / 11-07-2025
Miqrasiya Xidməti əməkdaşlarının geyim forması dəyişib - Fərman
16:57 / 11-07-2025
Prorektor vəzifədən azad olunub
16:56 / 11-07-2025
Rusiya Polşanın Baş Konsulluğunu bağlayır
16:32 / 11-07-2025
Ağsaqqallar Şurasının sədr müavini mıəhkəmədə dindiriləcək
16:06 / 11-07-2025
Ekspert: “Əgər məsuliyyətə cəlb olunmalı bir nəfər varsa, o da Emin Əmrullayevdir"
15:45 / 11-07-2025
"Karvan" daha bir futbolçu ilə anlaşıb
15:41 / 11-07-2025
Havanın temperaturu 41 dərəcəyə qalxacaq - Xəbərdarlıq
15:06 / 11-07-2025
Sosial xidmət müəssisələrinə nəzarət qrupu yaradılır
14:35 / 11-07-2025
Azərbaycan I Liqasının başlama tarixi bəlli olub
14:33 / 11-07-2025
Azərbaycanın daha iki abidəsi UNESCO-nun siyahısına daxil edilib - Foto
14:09 / 11-07-2025
Mollazadə: “Danışıqlardan müsbət nəticə gözləyirik”
12:16 / 08-07-2025
Azad edilmiş ərazilərə səfər üçün icazənin müddəti artırılıb
15:10 / 07-07-2025
Əl əli yudu, əl də qayıtdı... - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
14:53 / 10-07-2025
Əliyev-Paşinyan görüşü başa çatıb - (Yenilənib) - Fotolar
13:25 / 08-07-2025
Zahid Oruc: İndi İrəvanın taleyi Bakıda həll olunur
17:43 / 07-07-2025
Türkiyə hərbi büdcəni böyüdür
18:33 / 07-07-2025
Bu il sülh sazişi imzalana bilər
17:07 / 08-07-2025
Prezident dörd nəfərə diplomatik rütbə verib - Siyahı
00:11 / 11-07-2025
Ərdoğan kürd məsələsində ən riskli addımını atır
14:27 / 09-07-2025
Azərbaycan-Ermənistan sərhədində təxribatlar ola bilər - Ekspert
14:39 / 07-07-2025
Prezident instituta rektor təyin edib - Foto
22:43 / 07-07-2025
Böyük Britaniya Rusiyaya yeni sanksiyalar tətbiq edib
15:54 / 07-07-2025
"Sumqayıt"da baş məşqçi təyinatı olub
Avrointeqrasiyanın mənfi və müsbət tərəfləri hansılardır?
Tarix: 07-05-2019 00:05 | Bölmə: Xəqani CƏFƏRLİ
Azərbaycan Demokratiya və Rifah (ADR) Hərəkatının təşəbbüsü ilə 18 aprel 2019-cu ildə keçirilən “Azərbaycanla Avropa Birliyi arasında gözlənilən sazişə dair” İctimai Dinləmə Bakı ilə Brüssel arasında imzalanması gözlənilən müqaviləyə həsr edilsə də, tədbirin uğurlu alınması daha böyük siyasi nəticəyə səbəb oldu. Uzun fasilədən sonra Azərbaycanın Avroatlantik strukturlara inteqrasiyası ilə bağlı müzakirələr yenidən aktuallaşdı.
İctimai dinləmədə iştirak edən siyasi təşkilatların ümumi mövqeyini əks etdirən qətnamənin qəbulu tədbirin cəmiyyətdə yaratdığı yeni siyasi dalğanın nəticələrindən hesab oluna bilər. Təəssüf ki, bütün bunlar Azərbaycanı Avropanın bir hissəsinə çevirmək üçün çox azdır.
YAP-ın sədr müavini – İcra katibi olan baş nazirin müavini Əli Əhmədov rəsmi Bakının Avropa Birliyi ilə münasibətlərindən bəhs edərkən Azərbaycanın müstəqilliyinin və milli maraqlarının qorunması çərçivəsində əməkdaşlıq edəcəklərini aydın ifadə edib. Bu açıqlamadan belə anlaşılır ki, Avropa Birliyinə inteqrasiya rəsmi Bakının hədəfində deyil.
İqtidarın “müstəqillik və milli maraqların qorunması” tezisi arxasında gizlənərək Avroatlantik məkana inteqrasiyadan yayınmasının səbəbləri siyasi proseslərlə maraqlanan hər kəsə aydın olsa da, özünü müxalifətçi kimi tədim edən bəzi şəxs və qurumların oxşar mövqeyi daha zərərlidir. Avropa Birliyinin xristian klubu kimi təqdim edilməsi, Türkiyənin birliyə qəbulunun ləngiməsinin nümunə kimi göstərilməsi və ən əsası, “Qarabağ kartı” arxasında gizlənərək Azərbaycanın Avroatlantik məkana inteqrasiyasına zərər verən istənilən yanaşma milli maraqlarımıza ziddir. Bu, mənim deyil, zamanın hökmüdür.
Avropa məkanı milli sərhədlərin müqəddəs olduğu dövrün sonuna qədəm qoyub. İndi Avropa məkanının tarixində yeni mərhələ başlayır. Bu mərhələ qlobalaşmanın nəticələrindən biridir və geri dönüşü yoxdur. Yüz il əvvəl milli dövlətlər yaranmağa başlayarkən ziddiyyətlər olduğu kimi, indi də milli sərhədlərin yoxa çımağa başladığı bir dövrdə müxtəlif ziddiyyətlər müşahidə olunur. Bu ziddiyyətlər Tarmp, Orban, Kaçinski kimi siyasətçilərə və yaxud da Breksit tərəfdarlarına ictimai rəyi bəzən çaşdırmağa, öz tərəflərinə çəkməyə imkan versə də, onların uğuru müvəqqətidir. Çünki onlar qloballaşmının doğurduğu problemlərin həlli yolunu deyil, təcridolunmanı təklif edirlər. Bu prosesdən təcrid olunmaq isə daha zərərlidir.
Qloballaşmanın qarşısının alına biləcəyini düşünərək, bu prosesdən kənarda qalan xalqlar özlərini uçuruma atanların aqibətini yaşamağa məhkumdur. Gürcüstan, Moldova və Ukraynanın böyük itkilərə baxmayaraq Avroatlantik məkana inteqrasiyada qərarlı olmaları da bu ölkələrin siyasi elitasının dünyada baş verən qlobal proseslərin istiqamətinin haraya yönəlməsinin fərqində olduğunu göstərir.
Azərbaycan xalqının, həm də yalnız Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı olan soydaşlarımızın deyil, tarixi Azərbaycan torpaqlarında yaşayan bütün soydaşlarımızın maraqları ölkəmizin Avroatlantik məkana inteqrasiyasını həyati əhəmiyyətli məsələyə çevirib.
Bu gün Azərbaycan Respublikasının əsas problemlərindən biri də ölkəmizin strateji seçimini etməməsidir. Azərbaycan Respublikası yalnız Avroatlantik məkanın bir parçası olduqdan sonra Dərbəddən Təbrizə, Borçalıdan Kərkükə kimi geniş çoğrafiyada yayılmış soydaşlarımızın maraqlarını qoruya bilər.
Azərbaycan Respublikasının bir dövlət olaraq maraqları da ölkəmizin Avroatlantik məkana inteqrasiyasını həyati əhəmiyyətli məsələyə çevirib. Məlum olduğu kimi, Azərbaycan özünün enerji daşıyıcılarının əsas satış bazarı olaraq Avoatlantik məkanı hədəfləyib. Çox qısa zamandan sonra Avroatlantik strukturlara üzv olmayan ölkələrin Avropa bazarlarına enerji daşıyıcıları ixrac etməsi ciddi problemə çevriləcək. ABŞ yaxın illərdə neft və qaz ixracını kəskin artıracaq və buna görə də Vaşinqton Avropa bazarlarını “yad” ölkələrdən təcrid etmək siyasətini gücləndirəcək. Son məlumatlara görə, ABŞ gələn il Avropa bazarlarına 110 milyard kubmetr qaz ixrac etməyi nəzərdə tutur. Bununla bağlı ABŞ-ın energetika naziri Rik Perri mayın 2-də müvafiq ixrac sifarişi əmrləri də imzalayıb.
Müqayisə üçün qeyd edim ki, ötən il ABŞ Avropaya 10 milyard kubmetr qaz satıb. 2030-cu ilədək ABŞ qaz ixracını 500 milyard kubmetrə çatdırmağı hədəfləyir. Təxminən beş il sonra ABŞ Rusiya və Səudiyyə Ərəbistanının birgə ixracatından artıq neft ixrac etməyi planlaşdırır. Bu isə o deməkdir ki, ABŞ Avroatlantik məkana o qədər neft və qaz ixrac edəcək ki, həmin bazarlarda “yad” ölkələrin rəqabət aparması mümkünsüz olacaq.
Azərbaycanın iqtisadi inkişafı üçün enerji bazarları qədər vacib olan sərmayə və texnlogiyanı da Avroatlantik məkandan əldə etmək mümkündür. Bütün bunlar Azərbaycanın Avroatlantik məkana inteqrasiyasını zəruri edir. Aydın görünür ki, obyektiv səbəblər bu inteqrasiyanı həyati əhəmiyyətli edib.
Böyük mütəfəkkir Mirzə Fətəli Axundzadənin Qərb ilə Şərq arasında seçimin hansı istiqamətdə edilməsini çox aydın şəkildə göstərməsindən 150 il keçdikdən sonra bir xalq olaraq seçim etməməyimiz fəlakətli nəticələr doğura bilər. Ona görə də Azərbaycan xalqı yeni dünya düzəninin gətirdiyi təhlükələrdən yayınmaq, yeni çağırışlara cavab vermək üçün starteji seçimini etməlidir. Əks halda Azərbaycan yaxşı halda Türkmənistanın, pis halda Suriyanın aqibəti ilə üzləşə bilər.
Azərbaycan cəmiyyətini bu seçimi etməyə yönəltmək üçün toplumun aparıcı təbəqəsinin, siyasətçilərin, ictimai xadimlərin və xüsusilə də ziyalıların üzərinə böyük vəzifə düşür. Avroatlantik məkana inteqrasiya yolunda önəmli addımlar atmış Gürcüstan, Moldova və Ukraynanın tərübəsinin öyrənilməsi faydalı ola bilər. Bu respublikaların təcrübəsindən çıxan nəticə isə ondan ibarətdir ki, Azərbaycanı Avropanın bir parçası kimi görənlər cəmiyyətdə yeni bir hərəkat başlatmalıdırlar. 1988-ci ildə başlayan Azadlıq Hərəkatı Azərbaycanın müstəqilliyinin bərpası ilə nəticələndiyi kimi, yeni hərəkat da Azərbaycanı Avropanın bir parçasına çevirməlidir.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 07-05-2019 00:05 | Bölmə: Xəqani CƏFƏRLİ
Azərbaycan Demokratiya və Rifah (ADR) Hərəkatının təşəbbüsü ilə 18 aprel 2019-cu ildə keçirilən “Azərbaycanla Avropa Birliyi arasında gözlənilən sazişə dair” İctimai Dinləmə Bakı ilə Brüssel arasında imzalanması gözlənilən müqaviləyə həsr edilsə də, tədbirin uğurlu alınması daha böyük siyasi nəticəyə səbəb oldu. Uzun fasilədən sonra Azərbaycanın Avroatlantik strukturlara inteqrasiyası ilə bağlı müzakirələr yenidən aktuallaşdı.
İctimai dinləmədə iştirak edən siyasi təşkilatların ümumi mövqeyini əks etdirən qətnamənin qəbulu tədbirin cəmiyyətdə yaratdığı yeni siyasi dalğanın nəticələrindən hesab oluna bilər. Təəssüf ki, bütün bunlar Azərbaycanı Avropanın bir hissəsinə çevirmək üçün çox azdır.
YAP-ın sədr müavini – İcra katibi olan baş nazirin müavini Əli Əhmədov rəsmi Bakının Avropa Birliyi ilə münasibətlərindən bəhs edərkən Azərbaycanın müstəqilliyinin və milli maraqlarının qorunması çərçivəsində əməkdaşlıq edəcəklərini aydın ifadə edib. Bu açıqlamadan belə anlaşılır ki, Avropa Birliyinə inteqrasiya rəsmi Bakının hədəfində deyil.
İqtidarın “müstəqillik və milli maraqların qorunması” tezisi arxasında gizlənərək Avroatlantik məkana inteqrasiyadan yayınmasının səbəbləri siyasi proseslərlə maraqlanan hər kəsə aydın olsa da, özünü müxalifətçi kimi tədim edən bəzi şəxs və qurumların oxşar mövqeyi daha zərərlidir. Avropa Birliyinin xristian klubu kimi təqdim edilməsi, Türkiyənin birliyə qəbulunun ləngiməsinin nümunə kimi göstərilməsi və ən əsası, “Qarabağ kartı” arxasında gizlənərək Azərbaycanın Avroatlantik məkana inteqrasiyasına zərər verən istənilən yanaşma milli maraqlarımıza ziddir. Bu, mənim deyil, zamanın hökmüdür.
Avropa məkanı milli sərhədlərin müqəddəs olduğu dövrün sonuna qədəm qoyub. İndi Avropa məkanının tarixində yeni mərhələ başlayır. Bu mərhələ qlobalaşmanın nəticələrindən biridir və geri dönüşü yoxdur. Yüz il əvvəl milli dövlətlər yaranmağa başlayarkən ziddiyyətlər olduğu kimi, indi də milli sərhədlərin yoxa çımağa başladığı bir dövrdə müxtəlif ziddiyyətlər müşahidə olunur. Bu ziddiyyətlər Tarmp, Orban, Kaçinski kimi siyasətçilərə və yaxud da Breksit tərəfdarlarına ictimai rəyi bəzən çaşdırmağa, öz tərəflərinə çəkməyə imkan versə də, onların uğuru müvəqqətidir. Çünki onlar qloballaşmının doğurduğu problemlərin həlli yolunu deyil, təcridolunmanı təklif edirlər. Bu prosesdən təcrid olunmaq isə daha zərərlidir.
Qloballaşmanın qarşısının alına biləcəyini düşünərək, bu prosesdən kənarda qalan xalqlar özlərini uçuruma atanların aqibətini yaşamağa məhkumdur. Gürcüstan, Moldova və Ukraynanın böyük itkilərə baxmayaraq Avroatlantik məkana inteqrasiyada qərarlı olmaları da bu ölkələrin siyasi elitasının dünyada baş verən qlobal proseslərin istiqamətinin haraya yönəlməsinin fərqində olduğunu göstərir.
Azərbaycan xalqının, həm də yalnız Azərbaycan Respublikasının vətəndaşı olan soydaşlarımızın deyil, tarixi Azərbaycan torpaqlarında yaşayan bütün soydaşlarımızın maraqları ölkəmizin Avroatlantik məkana inteqrasiyasını həyati əhəmiyyətli məsələyə çevirib.
Bu gün Azərbaycan Respublikasının əsas problemlərindən biri də ölkəmizin strateji seçimini etməməsidir. Azərbaycan Respublikası yalnız Avroatlantik məkanın bir parçası olduqdan sonra Dərbəddən Təbrizə, Borçalıdan Kərkükə kimi geniş çoğrafiyada yayılmış soydaşlarımızın maraqlarını qoruya bilər.
Azərbaycan Respublikasının bir dövlət olaraq maraqları da ölkəmizin Avroatlantik məkana inteqrasiyasını həyati əhəmiyyətli məsələyə çevirib. Məlum olduğu kimi, Azərbaycan özünün enerji daşıyıcılarının əsas satış bazarı olaraq Avoatlantik məkanı hədəfləyib. Çox qısa zamandan sonra Avroatlantik strukturlara üzv olmayan ölkələrin Avropa bazarlarına enerji daşıyıcıları ixrac etməsi ciddi problemə çevriləcək. ABŞ yaxın illərdə neft və qaz ixracını kəskin artıracaq və buna görə də Vaşinqton Avropa bazarlarını “yad” ölkələrdən təcrid etmək siyasətini gücləndirəcək. Son məlumatlara görə, ABŞ gələn il Avropa bazarlarına 110 milyard kubmetr qaz ixrac etməyi nəzərdə tutur. Bununla bağlı ABŞ-ın energetika naziri Rik Perri mayın 2-də müvafiq ixrac sifarişi əmrləri də imzalayıb.
Müqayisə üçün qeyd edim ki, ötən il ABŞ Avropaya 10 milyard kubmetr qaz satıb. 2030-cu ilədək ABŞ qaz ixracını 500 milyard kubmetrə çatdırmağı hədəfləyir. Təxminən beş il sonra ABŞ Rusiya və Səudiyyə Ərəbistanının birgə ixracatından artıq neft ixrac etməyi planlaşdırır. Bu isə o deməkdir ki, ABŞ Avroatlantik məkana o qədər neft və qaz ixrac edəcək ki, həmin bazarlarda “yad” ölkələrin rəqabət aparması mümkünsüz olacaq.
Azərbaycanın iqtisadi inkişafı üçün enerji bazarları qədər vacib olan sərmayə və texnlogiyanı da Avroatlantik məkandan əldə etmək mümkündür. Bütün bunlar Azərbaycanın Avroatlantik məkana inteqrasiyasını zəruri edir. Aydın görünür ki, obyektiv səbəblər bu inteqrasiyanı həyati əhəmiyyətli edib.
Böyük mütəfəkkir Mirzə Fətəli Axundzadənin Qərb ilə Şərq arasında seçimin hansı istiqamətdə edilməsini çox aydın şəkildə göstərməsindən 150 il keçdikdən sonra bir xalq olaraq seçim etməməyimiz fəlakətli nəticələr doğura bilər. Ona görə də Azərbaycan xalqı yeni dünya düzəninin gətirdiyi təhlükələrdən yayınmaq, yeni çağırışlara cavab vermək üçün starteji seçimini etməlidir. Əks halda Azərbaycan yaxşı halda Türkmənistanın, pis halda Suriyanın aqibəti ilə üzləşə bilər.
Azərbaycan cəmiyyətini bu seçimi etməyə yönəltmək üçün toplumun aparıcı təbəqəsinin, siyasətçilərin, ictimai xadimlərin və xüsusilə də ziyalıların üzərinə böyük vəzifə düşür. Avroatlantik məkana inteqrasiya yolunda önəmli addımlar atmış Gürcüstan, Moldova və Ukraynanın tərübəsinin öyrənilməsi faydalı ola bilər. Bu respublikaların təcrübəsindən çıxan nəticə isə ondan ibarətdir ki, Azərbaycanı Avropanın bir parçası kimi görənlər cəmiyyətdə yeni bir hərəkat başlatmalıdırlar. 1988-ci ildə başlayan Azadlıq Hərəkatı Azərbaycanın müstəqilliyinin bərpası ilə nəticələndiyi kimi, yeni hərəkat da Azərbaycanı Avropanın bir parçasına çevirməlidir.
Müəllifin bütün yazıları - Xəqani CƏFƏRLİ
Bölməyə aid digər xəbərlər
19-04-2023, 11:40
Erməni mətbuatı: "Paşinyan təhlükəsizliyindən narahatdır”
31-07-2019, 14:06
Xəqani CƏFƏRLİ - İnqilabın baş verəcəyi tarix - Onu əvvəlcədən təyin etmək mümkündürmü?
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
