20:50 / 16-10-2019
Zümrüd Yağmur Zakir Qaralova rəsmi müraciət etdi: "Fuad Qəhrəmanlıdan şikayətçi deyilik"
20:18 / 16-10-2019
Türkiyəli aktrisa Bakıya gəlir - Fotolar
19:49 / 16-10-2019
Məhkəmə baş redaktorla bağlı qərar verib - Foto
19:28 / 16-10-2019
Vilayət Eyvazov daha bir rəis təyin edib
19:17 / 16-10-2019
Hüquq müdafiəçiləri İlham Əliyevə müraciət etdi - Jurnalistin həbsdən azad edilməsi üçün
19:10 / 16-10-2019
Türkiyə qlobal gücə çevrilib - Professor
18:43 / 16-10-2019
Avropa İttifaqı: "Suriyadan yeni miqrant axını ola bilər"
18:21 / 16-10-2019
Prezident İlham Əliyev daha bir sərəncam imzaladı
18:04 / 16-10-2019
İvanka Tramp yenə gülüş hədəfi oldu - Foto
18:02 / 16-10-2019
Müğənni ilə birlikdə tutulan polkovnik azadlığa çıxdı
17:53 / 16-10-2019
"Hamı deyir ki, magistrlara ştat verək, axı hardan, necə verəcəyik?" - AMEA prezidenti
17:33 / 16-10-2019
Hansı Avropa ölkəsinin əhalisi daha yoxsuldur? - Hesabat
17:23 / 16-10-2019
Leyla Abdullayeva: "Həmsədrlərin Qarabağa səfərinə Azərbaycan razılıq verib"
17:14 / 16-10-2019
"Qarabağ" - APOEL oyununun biletləri satışa çıxarılır
17:02 / 16-10-2019
Mərkəzi Bank dolların rəsmi məzənnəsini açıqladı
16:59 / 16-10-2019
Azərbaycanda yeni Dövlət Agentliyi yaradıldı - Fərman
16:40 / 16-10-2019
Tofiq Yaqublu: “Arif Hacılının katibəsi də Məclisə seçilib, İsa Qəmbərin sürücüsü...” - Müsahibə
16:39 / 16-10-2019
İlham Əliyev sərəncam imzalayıb
16:23 / 16-10-2019
Sabiq deputat villasını satışa çıxartdı – Qardaşı ilə böyük qalmaqal
16:19 / 16-10-2019
Ərdoğanın Pens və Pompeonun səfəri haqda suala cavabı: "Ayaqdayam..."
16:04 / 16-10-2019
550 nəfərə güzəştli mənzil satıldı - MİDA açıqlama yaydı
15:42 / 16-10-2019
“Sinif uşaqları”nın s(z)əhər gəzintisi - Akif Cabbarlı yazır
15:39 / 16-10-2019
ƏƏSMN Dövlət Nəzarət Təhükəsizlik Departamenti haqda xəbər yaydı
15:24 / 16-10-2019
Dünyada 820 milyondan çox ac insan var
15:14 / 16-10-2019
Milli Şuranın mitinq təşkilatçıları BŞBPİ-yə çağırılıb
15:06 / 16-10-2019
İkibaşlı oyun
14:56 / 16-10-2019
Azərbaycan və Ermənistan xarici işlər nazirləri Londonda görüşə bilər
14:44 / 16-10-2019
Həbsxanadan çıxmış türk generalı: Acartürk terrorçularla döyüşə öndə gedir - Fotolar
14:27 / 16-10-2019
Kanada Türkiyəyə silah ixracını dayandırıb
14:19 / 16-10-2019
Ərdoğan vəzifədaşı Əsədə əl uzadır? - Foto
11:18 / 15-10-2019
Bakıda 10 məktəbin direktoru işdən çıxarılıb - Siyahı
11:50 / 12-10-2019
Türkiyə 9 min 350 terrorçunu saxlayıb - Foto
02:11 / 12-10-2019
Türkiyənin Təhsil naziri Ziya Selçuk TUDİFAK-da olub - Fotolar
21:27 / 14-10-2019
İranlı deputatdan etiraz: “Kürd terrorçularına yas tutmalıyıq?!”
15:41 / 15-10-2019
Yaqub Məmmədov: “Ya Ərdoğanın Suriyada apardığı əməliyyata bənzər əməliyyat keçirməliyik, ya da...”
17:26 / 14-10-2019
Ölkəmizə dini zəmində təhlükə var - Ekspert
11:20 / 14-10-2019
Türkiyənin XİN başçısı: "Özbəkistanın Türk Şurasına üzvlüyü tarixi addımdır"
21:52 / 15-10-2019
Döyüş növləri klubuna vitse-prezident təyin ediblər
16:32 / 12-10-2019
Putini cadu-pitidən qoruyan və bəsirətlərini paylaşan qoca – “Kremlin ağsaqqalı” - Fotolar
14:15 / 16-10-2019
Ərdoğan: "Ey Qərb, ey Ərəb Dövlətləri Liqası, azərbaycanlıların soyqırımına da baxın"
09:54 / 16-10-2019
Avtomobil üçün etibarnamə telefonla veriləcək
Avtoritar rejimlər üçün geri sayım başlayıb - Politoloq yazır
Tarix: 12-06-2019 16:59 | Bölmə: Xəqani CƏFƏRLİ
Bu ilin baharından başlayaraq Rusiya və Türkiyədə baş verən hadisələri bir il öncə təsəvvür etmək çox çətin idi. Ancaq indi tam əminliklə demək olar ki, bu ölkələr böyük dəyişiklik mərhələsinə qədəm qoyub. Bu dəyişiklik mərhələsinin nə qədər çəkəcəyini riyazi dəqiqliklə müəyyən etmək mümkün deyil. Ancaq proseslərin dinamikasını təhlil etdikdə Rusiya və Türkiyədə dəyişikliklərin yaxın il yarın ərzində gerçəkləşə biləcəyini proqnozlaşdırmaq olar. Ancaq bəzi faktorların təsiri ilə zaman məsafəsinin dəyişməsi də mümkündür. Məsələn, neftin qiymətinin kəskin ucuzlaşması Rusiyada inqilabi prosesləri daha da sürətləndirə bilər. Əksinə, neftin qiyməti kəskin bahalaşarsa, Putin rejiminin ömrünün uzanma ehtimalı böyükdür.
Ərdoğanın avtoritar rejiminin ömrü isə son günlər ABŞ haqqında danışılan sanksiyalardan çox asılıdır. Əgər ABŞ-ın Türkiyəyə qarşı ehtimal olunan sanksiyaları reallaşarsa, Ərdoğanın iflası qaçılmaz ola bilər. Ancaq proseslərin indiki inkişafı Putin və Ərdoğan üçün nikbinlik vəd eləmir.
Putinin nüfuzu sürətlə enir. Kremlin bütün cəhdlərinə baxmayaraq bu prosesi dayandırmaq mümkün olmur. Ən təhlükəlisi isə bu deyil. Rusiya cəmiyyətində Putinin avtoritar rejiminə qarşı müqavimət başlayıb və bu, getdikcə güclənir.
Həbslərə baxmayaraq Putinin şəxsiyyətini təhqir edən hərəkətlərin qarşısını almaq olmur. Hətta Rusiyada vəziyyət elə həddə çatıb ki, Daxili İşlər Nazirliyinin regional idarələrinin divarlarına böyük hərflərlə Putini ağır formada təhqir edən ifadələr yazmağa başlayıblar. Sosial şəbəkələrdə isə Putinin təhqir edilməsi kütləvi hal alıb. Çoxsaylı həbslər isə prosesi dayandıra bilmədiyi kimi, zəiflədə də bilmir. Əksinə, cəmiyyət siyasi motivli hər bir həbsə kəskin müqavimət göstərir. Bu prosesin ən bariz nümunəsi “Meduza” internet resursunun əməkdaşı İvan Qolunovun narkotik ittihamı ilə şərlənərək həbs olunması zamanı müşahidə edildi. Rusiya cəmiyyətinin nüfuzlu şəxslərinin jurnalistin şərlənərək həbs olunmasına sərt reaksiyası, çoxsaylı etiraz aksiyaları artıq avtoritar rejimin “oyun qaydaları”nın işləmədiyini təsdiqlədi. Cəmiyyətin sərt reaksiyası hakimiyyəti dərhal geri addım atmağa vadar etdi və İvan Qolunova qarşı açılan cinayət işinə xitam verildi. Jurnalsitin həbsinə əsas verən saxta dəlillər yaratmış vəzifəli şəxslər “günah keçisi” elan olunaraq vəzifələrindən kənarlaşdırıldılar.
Çox maraqlıdır ki, İvan Qolunovun həbsi ətrafında prosesin məhz bu ssenari üzrə inkişaf edəcəyini proqnozlaşdıranlar da var idi. Rusiyanın ən çox istinad edilən politolqu kimi tanınan Moskva Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutunun professoru Valeri Solovey İvan Qolunovun həbsinin ilk günündə hadisə ilə bağlı verdiyi açıqlamada cəmiyyətin reaksiyasının kəskin olacağı və bundan sonra hakimiyyətin geri addım atacağını proqnozlaşdırmışdı.
Professor Valeri Solovey hesab edir ki, Rusiyanın hakim dairələri artıq cəmiyyətin dözmək niyyətində olmadığının fərqindədir və istənilən kobud müdaxilə proseslərin nəzarətdən çıxmasına səbəb ola bilər. Çünki bundan əvvəl əyalətlərdə baş verən proseslər cəmiyyətin daha dözmək niyyətində olmadığını üzə çıxarmışdı. Son zamanlarda Rusiyanın əyalətlərini bürüyən etiraz aksiyaları da vəziyyətin nə qədər gərgin olduğunu göstərdi.
Belə ki, Kremlin siyasətinin əleyhinə keçirilən etiraz aksiyalarında Putini onlara qarşı müharibə elan etməkdə ittiham edənlər bunu cavabsız qoymacaqlarını bildirdilər.
Baş verən hadisələr göstərir ki, Rusiya cəmiyyətində hakimiyyətdən narazılıq sürətlə artır və əhali radikallaşır. Putinin şəxsiyyətinin ağır formada təhqir edilməsi, etiraz aksiyalarının artması və radikallıqla yanaşı sosial şəbəkələrə maraq da artır. Araşdırmalara görə, may ayında Rusiyada “YouTube” izləyicilərinin sayı televiziya izləyicilərinin sayını üstələyib.
Bu araşdırmadan öncə keçirilən başqa bir araşdırma isə mart ayından intert resurslara verilən reklamın həcminin telekanallara verilən reklamı üstələdiyini üzə çıxarmışdı. Bütün bunlar göstərir ki, Rusiyada avtoritarizmin əsasları sarsılmaqdadır və onu labüd sonluqdan heç nə xilas edə bilməz.
Türkiyədə baş verən proseslər də artıq Ərdoğanın avtoritar rejiminin əsaslarının sarsılmağa başladığını göstərir. Martın sonuncu günü keçirilən yerli seçkilərdə hakim partiya üç böyük şəhərdə məğlub oldu. İstanbulu itirməyi hakimiyyətin itirilməsinin başlanğacı kimi qəbul edən Ərdoğan rejimi ciddi əsaslar göstərmədən bu meqapolisdə keçirilmiş səsvermənin nəticəsini ləğv etdi. Ancaq bu addım avtoritar rejimlərin çöküşü zamanı açıq müşahidə olunan bir məqamı yenidən üzə çıxardı. Bu məqam cəmiyyətin belə hallarda çökməkdə olan rejimin arxasından çəkilərək onun önünü kəsməsindən ibarətdir. Ərdoğan rejimi Əkrəm İmamoğlunun İstanbul Böyük Bələdiyyəsinin başqanı seçildiyi 31 Mart səsverməsinin nəticələrini ləğv etdi və bununla özünün “qəbirqazanı”nı meydana çıxardı. Məhz səsvermənin nəticəsinin ləğvi Əkrəm İmamoğlunu Ərdoğanın alternativinə çevirdi və üç ay öncəyə kimi bələdiyyə başqanlığı uğrunda autsayder qismində çıxış edən şəxs bu gün Türkiyənin yeni liderinə çevrilməkdədir. Əkrəm İmamoğlunun yeni seçki kampaniyasına 600 min nəfərə yaxın şəxsin maliyyə dəstəyi verməsi də bunu təsdiqləyir.
Türkiyənin məşhur sənətçilərindən Murat Boz Əkrəm İmamoğlunun seçki kampaniyasına 100 min lirə bağışlayıb. Əkrəm İmamoğluna dəstək artdığı kimi, hakimiyyət təmsilçilərinə qarşı etirazlar da yüksəlir. Bu, son günlər daha çox müşahidə olunur. Bu isə Ərdoğan rejimini geri addım atmağa vadar edib.
Ədalət və İnkişaf Partiyasının hakimiyyətə gəldiyi gündən ötən 17 il ərzində bir dəfə də olsun müxalifətlə teledebatlara çıxmayan rejim təmsilçiləri indi bu addımı atmağa məcbur olurlar. İyunun 16-da son 17 il ərzində iqtidarla müxalifətin namizədi - Binəli Yıldırımla Əkrəm İmamoğlu arasında teleduel olacaq.
Rusiya və Türkiyədəki avtoritar rejimlər üçün geri sayım başlayıb və prosesi dayandırmaq mümkün deyil. Bu iki dövlətin Avrasiyada baş verən proseslərə hansı təsirlər göstərdiyini nəzərə alsaq, onda qeyd edə bilərik ki, Putin və Ərdoğan rejiminin çökməsi bu məkanda çox güclü “siyasi zəlzələ” effekti verərək böyük dəyişikliklərə səbəb olacaq.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 12-06-2019 16:59 | Bölmə: Xəqani CƏFƏRLİ
Bu ilin baharından başlayaraq Rusiya və Türkiyədə baş verən hadisələri bir il öncə təsəvvür etmək çox çətin idi. Ancaq indi tam əminliklə demək olar ki, bu ölkələr böyük dəyişiklik mərhələsinə qədəm qoyub. Bu dəyişiklik mərhələsinin nə qədər çəkəcəyini riyazi dəqiqliklə müəyyən etmək mümkün deyil. Ancaq proseslərin dinamikasını təhlil etdikdə Rusiya və Türkiyədə dəyişikliklərin yaxın il yarın ərzində gerçəkləşə biləcəyini proqnozlaşdırmaq olar. Ancaq bəzi faktorların təsiri ilə zaman məsafəsinin dəyişməsi də mümkündür. Məsələn, neftin qiymətinin kəskin ucuzlaşması Rusiyada inqilabi prosesləri daha da sürətləndirə bilər. Əksinə, neftin qiyməti kəskin bahalaşarsa, Putin rejiminin ömrünün uzanma ehtimalı böyükdür.
Ərdoğanın avtoritar rejiminin ömrü isə son günlər ABŞ haqqında danışılan sanksiyalardan çox asılıdır. Əgər ABŞ-ın Türkiyəyə qarşı ehtimal olunan sanksiyaları reallaşarsa, Ərdoğanın iflası qaçılmaz ola bilər. Ancaq proseslərin indiki inkişafı Putin və Ərdoğan üçün nikbinlik vəd eləmir.
Putinin nüfuzu sürətlə enir. Kremlin bütün cəhdlərinə baxmayaraq bu prosesi dayandırmaq mümkün olmur. Ən təhlükəlisi isə bu deyil. Rusiya cəmiyyətində Putinin avtoritar rejiminə qarşı müqavimət başlayıb və bu, getdikcə güclənir.
Həbslərə baxmayaraq Putinin şəxsiyyətini təhqir edən hərəkətlərin qarşısını almaq olmur. Hətta Rusiyada vəziyyət elə həddə çatıb ki, Daxili İşlər Nazirliyinin regional idarələrinin divarlarına böyük hərflərlə Putini ağır formada təhqir edən ifadələr yazmağa başlayıblar. Sosial şəbəkələrdə isə Putinin təhqir edilməsi kütləvi hal alıb. Çoxsaylı həbslər isə prosesi dayandıra bilmədiyi kimi, zəiflədə də bilmir. Əksinə, cəmiyyət siyasi motivli hər bir həbsə kəskin müqavimət göstərir. Bu prosesin ən bariz nümunəsi “Meduza” internet resursunun əməkdaşı İvan Qolunovun narkotik ittihamı ilə şərlənərək həbs olunması zamanı müşahidə edildi. Rusiya cəmiyyətinin nüfuzlu şəxslərinin jurnalistin şərlənərək həbs olunmasına sərt reaksiyası, çoxsaylı etiraz aksiyaları artıq avtoritar rejimin “oyun qaydaları”nın işləmədiyini təsdiqlədi. Cəmiyyətin sərt reaksiyası hakimiyyəti dərhal geri addım atmağa vadar etdi və İvan Qolunova qarşı açılan cinayət işinə xitam verildi. Jurnalsitin həbsinə əsas verən saxta dəlillər yaratmış vəzifəli şəxslər “günah keçisi” elan olunaraq vəzifələrindən kənarlaşdırıldılar.
Çox maraqlıdır ki, İvan Qolunovun həbsi ətrafında prosesin məhz bu ssenari üzrə inkişaf edəcəyini proqnozlaşdıranlar da var idi. Rusiyanın ən çox istinad edilən politolqu kimi tanınan Moskva Beynəlxalq Münasibətlər İnstitutunun professoru Valeri Solovey İvan Qolunovun həbsinin ilk günündə hadisə ilə bağlı verdiyi açıqlamada cəmiyyətin reaksiyasının kəskin olacağı və bundan sonra hakimiyyətin geri addım atacağını proqnozlaşdırmışdı.
Professor Valeri Solovey hesab edir ki, Rusiyanın hakim dairələri artıq cəmiyyətin dözmək niyyətində olmadığının fərqindədir və istənilən kobud müdaxilə proseslərin nəzarətdən çıxmasına səbəb ola bilər. Çünki bundan əvvəl əyalətlərdə baş verən proseslər cəmiyyətin daha dözmək niyyətində olmadığını üzə çıxarmışdı. Son zamanlarda Rusiyanın əyalətlərini bürüyən etiraz aksiyaları da vəziyyətin nə qədər gərgin olduğunu göstərdi.
Belə ki, Kremlin siyasətinin əleyhinə keçirilən etiraz aksiyalarında Putini onlara qarşı müharibə elan etməkdə ittiham edənlər bunu cavabsız qoymacaqlarını bildirdilər.
Baş verən hadisələr göstərir ki, Rusiya cəmiyyətində hakimiyyətdən narazılıq sürətlə artır və əhali radikallaşır. Putinin şəxsiyyətinin ağır formada təhqir edilməsi, etiraz aksiyalarının artması və radikallıqla yanaşı sosial şəbəkələrə maraq da artır. Araşdırmalara görə, may ayında Rusiyada “YouTube” izləyicilərinin sayı televiziya izləyicilərinin sayını üstələyib.
Bu araşdırmadan öncə keçirilən başqa bir araşdırma isə mart ayından intert resurslara verilən reklamın həcminin telekanallara verilən reklamı üstələdiyini üzə çıxarmışdı. Bütün bunlar göstərir ki, Rusiyada avtoritarizmin əsasları sarsılmaqdadır və onu labüd sonluqdan heç nə xilas edə bilməz.
Türkiyədə baş verən proseslər də artıq Ərdoğanın avtoritar rejiminin əsaslarının sarsılmağa başladığını göstərir. Martın sonuncu günü keçirilən yerli seçkilərdə hakim partiya üç böyük şəhərdə məğlub oldu. İstanbulu itirməyi hakimiyyətin itirilməsinin başlanğacı kimi qəbul edən Ərdoğan rejimi ciddi əsaslar göstərmədən bu meqapolisdə keçirilmiş səsvermənin nəticəsini ləğv etdi. Ancaq bu addım avtoritar rejimlərin çöküşü zamanı açıq müşahidə olunan bir məqamı yenidən üzə çıxardı. Bu məqam cəmiyyətin belə hallarda çökməkdə olan rejimin arxasından çəkilərək onun önünü kəsməsindən ibarətdir. Ərdoğan rejimi Əkrəm İmamoğlunun İstanbul Böyük Bələdiyyəsinin başqanı seçildiyi 31 Mart səsverməsinin nəticələrini ləğv etdi və bununla özünün “qəbirqazanı”nı meydana çıxardı. Məhz səsvermənin nəticəsinin ləğvi Əkrəm İmamoğlunu Ərdoğanın alternativinə çevirdi və üç ay öncəyə kimi bələdiyyə başqanlığı uğrunda autsayder qismində çıxış edən şəxs bu gün Türkiyənin yeni liderinə çevrilməkdədir. Əkrəm İmamoğlunun yeni seçki kampaniyasına 600 min nəfərə yaxın şəxsin maliyyə dəstəyi verməsi də bunu təsdiqləyir.
Türkiyənin məşhur sənətçilərindən Murat Boz Əkrəm İmamoğlunun seçki kampaniyasına 100 min lirə bağışlayıb. Əkrəm İmamoğluna dəstək artdığı kimi, hakimiyyət təmsilçilərinə qarşı etirazlar da yüksəlir. Bu, son günlər daha çox müşahidə olunur. Bu isə Ərdoğan rejimini geri addım atmağa vadar edib.
Ədalət və İnkişaf Partiyasının hakimiyyətə gəldiyi gündən ötən 17 il ərzində bir dəfə də olsun müxalifətlə teledebatlara çıxmayan rejim təmsilçiləri indi bu addımı atmağa məcbur olurlar. İyunun 16-da son 17 il ərzində iqtidarla müxalifətin namizədi - Binəli Yıldırımla Əkrəm İmamoğlu arasında teleduel olacaq.
Rusiya və Türkiyədəki avtoritar rejimlər üçün geri sayım başlayıb və prosesi dayandırmaq mümkün deyil. Bu iki dövlətin Avrasiyada baş verən proseslərə hansı təsirlər göstərdiyini nəzərə alsaq, onda qeyd edə bilərik ki, Putin və Ərdoğan rejiminin çökməsi bu məkanda çox güclü “siyasi zəlzələ” effekti verərək böyük dəyişikliklərə səbəb olacaq.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
31-07-2019, 14:06
Xəqani CƏFƏRLİ - İnqilabın baş verəcəyi tarix - Onu əvvəlcədən təyin etmək mümkündürmü?
Müsavat başqanı postuna keçmiş namizəd: “Həm başqan, həm də Məclisə seçkilərlə bağlı təxminlərim 93-95 faiz özünü doğrultdu. Əmin idim ki, mənə səs verməyəcəklər...”
Milli Məclisin üzvü Nizami Cəfərov: “Qardaş ölkənin hakimiyyəti bəzi səhvləri düzəltməlidir”
Millət vəkili: “Bəzi nazirliklərin birləşdirilməsi, bəzi qurumların səlahiyyətlərinin məhdudlaşdırılması məsələsinə baxılmalıdır”
Siyasi təhlilçi deyir ki, Türkiyənin qarşısında yalnız YPG, onun 70-80 minlik ordusu və ABŞ dayanmayıb, başqa təhlükələr də var
Güney Azərbaycan Milli Hərakatının fəalı deyir ki, ABŞ-da qəbul edilən qətnamədə millətimizin marağı ifadə olunmadığından onu imzalamayıblar
