23:52 / 09-07-2025
10 israilli girov azad olunacaq
22:19 / 09-07-2025
Dağıstanda 270-dən çox adam sudan zəhərlənib
20:50 / 09-07-2025
Gələcəyin yol xəritəsi - Sadiq Qurbanov yazır
19:19 / 09-07-2025
Sabah bəzi bölgələrə dolu düşəcək - Xəbərdarlıq
18:52 / 09-07-2025
Etiraz aksiyalarına reaksiya sərt olub
18:48 / 09-07-2025
Pərviz Şahbazov: "OPEC-lə əməkdaşlığa dair müzakirələr apardıq"
18:39 / 09-07-2025
Putin Rusiyaya bir milyon hindistanlı gətirəcək
18:30 / 09-07-2025
İsrailə silah daşıyan gəminin qarşısı kəsiləcək
18:23 / 09-07-2025
Kreml Trampın Moskvanı bombalamaq hədəsinə münasibət bildirib
18:05 / 09-07-2025
Prezident İlham Əliyev BƏƏ-də: yeni saziş imzalanıb - (Yenilənib) - Fotolar
18:03 / 09-07-2025
Şikayətçi: “Gecə arvadımın meyitini mənə verdilər”
17:50 / 09-07-2025
Sabiq məhkəmə hakimi kassasiya şikayəti verib
17:42 / 09-07-2025
Daha 24 maşın hərraca çıxarılıb
17:36 / 09-07-2025
Daşınmaz abidələrin pasportlaşdırılması qaydaları təsdiqlənib
17:36 / 09-07-2025
Özünü təyyarənin mühərrikinə atan şəxs ölüb
17:29 / 09-07-2025
Ermənistanda Rusiya əleyhinə etiraz aksiyası keçirilib
17:23 / 09-07-2025
Qaradağda səkiyə çıxan maşın iki nəfəri vurub - Ölən var
17:21 / 09-07-2025
Kremlin planı Rusiyanı xilas edə bilməyəcək
17:18 / 09-07-2025
Səbayıl Bağırovla müqaviləyə xitam verilib
17:10 / 09-07-2025
Tələbələrin köçürülməsinə başlanılır
16:41 / 09-07-2025
Hindistanda körpü çöküb, maşınlar suya düşüb
16:06 / 09-07-2025
Sabiq rəis və sektor müdiri hakim qarşısına çıxarılıblar
15:49 / 09-07-2025
Professor: Azərbaycanla bağlı reallığı Rusiyada da yaxşı dərk edirlər
15:29 / 09-07-2025
Mərkəzi Bank: "Manatın ucuzlaşması uzunmüddətli deyil"
15:02 / 09-07-2025
“Gəncə” klubu argentinalı mütəxəssislə anlaşıb
14:27 / 09-07-2025
Azərbaycan-Ermənistan sərhədində təxribatlar ola bilər - Ekspert
13:59 / 09-07-2025
Rusiya 728 dronla hücuma keçib
13:54 / 09-07-2025
Azərbaycan vətəndaşı Gürcüstandan deportasiya edilib
12:16 / 08-07-2025

15:10 / 07-07-2025

20:15 / 06-07-2025

09:26 / 05-07-2025

13:32 / 06-07-2025

10:35 / 05-07-2025

09:47 / 06-07-2025

11:01 / 07-07-2025

17:43 / 07-07-2025

12:19 / 05-07-2025

22:09 / 06-07-2025

18:33 / 07-07-2025

Leninin sevgilisi... Krupskayanın əri... - Firuz Mustafa yazır
Tarix: 23-06-2020 00:04 | Bölmə: Firuz MUSTAFA

Leninlə Krupskayanın ər-arvad olduğunu az qala bütün dünya bilir. Amma az adam bilir ki, Leninin qanuni arvaddan başqa mülki arvadı, daha doğrusu, sevgilisi də olub. Bu, məşhur inqilabçı İnesa Armand idi.
Lenin (və eləcə də Krupskaya) İnessa Armandla 1909-cu ildə Parisdə tanış olub. Bu tanışlığa qədər İnessanın iki nikahdan beş uşağı vardı. Bildiyimiz kimi, Krupskayanın övladı olmamışdı.
Nadejda öz məşhur ərinin fransalı xanıma bənd olduğunu yaxşı bilirdi. Nə qədər təmkinli olsa da belə, Nadya daxilən iztirab keçirirdi. Hətta, bir dəfə boşanmaq qərarına da gəlmişdi. Amma sonralar bu istəkdən daşınmışdı.
Leninlə İnessanın sevgi macərası izsiz ötüb keçməyib. Deyilənə görə onların Aleksandr (bəzi mənbələrə görə isə Andrey) adlı övladları olub. Bu barədə bir qədər sonra...
İnessa Fyodorovna Armand 1874-cü ildə Parisdə opera müğənnisi Teodor Stefanın ailəsində doğulmuşdu. O, səkkiz yaşında ikən atasını itirir. Ailə çətinliklərə məruz qalır. İnessa 15 yaşında ikən öz bacısı Rene ilə Rusiyada yaşayan xalasıgilə gəlir. Xala məşhur varlı ailənin -Armandların uşaqlarına musiqi dərsi keçirdi. 1893-cü ildə İnessa Armandın oğullarından birinə - Aleksandrla, onun bacısı Rene isə digər qardaşla - Pavellə ailə qurur.
İnessanın birinci nikahdan dörd uşağı - iki oğlu və iki qızı olur. 1902-ci ildə qadın öz ərindən ayrılaraq onun kiçik qardaşı 18 yaşlı Vladimirə ərə gedir və bu evlilikdən Andrey adlı oğlu olur. O, əvvəlcə Vladimirin təsiri altında rus eserçilərinin Moskva qrupu ilə tanış olur. Bu tanışlıqdan sonra İnessa inqilabi fəaliyyətlə ciddi məşğul olur. O, tezliklə bolşeviklərə qoşulur. Dediyimiz kimi, Leninlə Armand Parisdə tanış olmuşdular. İnessa Volodyadan dörd yaş kiçik idi. Bildiyimiz kimi, Nadejda isə öz ərindən - Vladimir İliçdən bir yaş böyük idi.
Xanım İnessa fransız fəhlələri arasında partiya təbliğatı aparırdı. O, öz sevgilisi Leninin əsərlərini fransızcaya tərcümə edirdi.
Armand 1917-ci ilin aprelində Rusiyaya Leninlə eyni vaqonda - bir kupedə gəldi. Leninin yaxın silahdaşı kimi ağır döyüşlərdə iştirak etdi. Xəstəliklərə mübtəla oldu.

Lenin hakimiyyətə gələndən sonra da İnessa Armanda xüsusi qayğı ilə yanaşmışdı. İnqilabdan sonra bu xanım Moskva Xalq Komissarları şurasının sədri seçildi. Armand 1919-20-ci illərdə Rusiya Kommunist (b) Partiyası MK-da qadın şöbəsinə rəhbərlik edib.
İnessa 12 oktyabr 1920-ci ildə Nalçikdə vəbaya yoluxub və Beslanda vəfat edib. Onun nəşi Moskvaya gətirilərək Kreml divarları önündə dəfn edilib. Məzarının üzərinə Baş nazirdən - Leninin adından əklil qoyulub.
Yeri gəlmişkən, belə bir rəvayət də gəzir ki, Leninlə Armand ötən əsrin əvvəllərindən tanış olublar və yuxarıda adını çəkdiyimiz Andrey məhz Vladimir İliçin oğlu olub. Qızıl ordunun kapitanı Andrey Aleksandroviç Armand (1903-1944) müharibədə qəhrəmancasına həlak olub və Vilnüs yaxınlığında -Mariyampolda dəfn olunub.
Bütün bunlar öz yerində...
...Rus tarixini yazanlar son zamanlar belə bir mülahizə ilə də çıxış edirlər ki, Nadejda Krupskaya Vladimir İliçdən əvvəl də ailəlik həyatı yaşayıb.
Gəncliyində Krupskaya yaraşıqlı qız olub. Onun aşiqləri, fanatları da az olmayıb. Belə iddia olunur ki, Nadyanın birinci əri Boris Vladimiroviç German adlı şəxs olub. Boris 1860-cı ildə doğulub. Nadejdadan 9 yaş böyük olub. Eser partiyasının rəhbərlərindən biri kimi tanınıb. Sonralar ər-arvadın yolu ayrılıb və onların nikahı pozulub.
Yeri gəlmişkən, German məşhur eser Fanni Kaplanın yaxın dostu olub. Bu, həmin Kaplandır ki, 1918-ci il avqust ayının 30-da Lenin Moskvada Mixelson zavodunun fəhlələri qarşısında çıxış edərkən tapançadan bir neçə dəfə atəş açmış, nəticədə inqilab rəhbərini ağır yaralamışdı.
German haqqında “NKVD”-nin keçmiş agenti Kirill Henkin 1984-cü ildə İsraildə nəşr etdirdiyi kitabda ətraflı söhbət açıb. 1984-cü ildə çapdan çıxmış həmin kitabın adı belədir: “Ruslar gəldilər”. Həmin kitabda qeyd olunur ki, inqilabdan sonra Boris German Argentinaya gedir, ömrünü mühacirətdə başa vurur. German mühacirətdə də dinc durmur, terrora əl atır. Həbs olunur və elə həbsxanada “Sosializmin biologiyası” adlı kitabını yazır. O, deyilənə görə, məhbəsdə vəfat edir.
Tarixin bu cür açılmamış səhifələri də olur...
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 23-06-2020 00:04 | Bölmə: Firuz MUSTAFA

Leninlə Krupskayanın ər-arvad olduğunu az qala bütün dünya bilir. Amma az adam bilir ki, Leninin qanuni arvaddan başqa mülki arvadı, daha doğrusu, sevgilisi də olub. Bu, məşhur inqilabçı İnesa Armand idi.
Lenin (və eləcə də Krupskaya) İnessa Armandla 1909-cu ildə Parisdə tanış olub. Bu tanışlığa qədər İnessanın iki nikahdan beş uşağı vardı. Bildiyimiz kimi, Krupskayanın övladı olmamışdı.
Nadejda öz məşhur ərinin fransalı xanıma bənd olduğunu yaxşı bilirdi. Nə qədər təmkinli olsa da belə, Nadya daxilən iztirab keçirirdi. Hətta, bir dəfə boşanmaq qərarına da gəlmişdi. Amma sonralar bu istəkdən daşınmışdı.
Leninlə İnessanın sevgi macərası izsiz ötüb keçməyib. Deyilənə görə onların Aleksandr (bəzi mənbələrə görə isə Andrey) adlı övladları olub. Bu barədə bir qədər sonra...
İnessa Fyodorovna Armand 1874-cü ildə Parisdə opera müğənnisi Teodor Stefanın ailəsində doğulmuşdu. O, səkkiz yaşında ikən atasını itirir. Ailə çətinliklərə məruz qalır. İnessa 15 yaşında ikən öz bacısı Rene ilə Rusiyada yaşayan xalasıgilə gəlir. Xala məşhur varlı ailənin -Armandların uşaqlarına musiqi dərsi keçirdi. 1893-cü ildə İnessa Armandın oğullarından birinə - Aleksandrla, onun bacısı Rene isə digər qardaşla - Pavellə ailə qurur.
İnessanın birinci nikahdan dörd uşağı - iki oğlu və iki qızı olur. 1902-ci ildə qadın öz ərindən ayrılaraq onun kiçik qardaşı 18 yaşlı Vladimirə ərə gedir və bu evlilikdən Andrey adlı oğlu olur. O, əvvəlcə Vladimirin təsiri altında rus eserçilərinin Moskva qrupu ilə tanış olur. Bu tanışlıqdan sonra İnessa inqilabi fəaliyyətlə ciddi məşğul olur. O, tezliklə bolşeviklərə qoşulur. Dediyimiz kimi, Leninlə Armand Parisdə tanış olmuşdular. İnessa Volodyadan dörd yaş kiçik idi. Bildiyimiz kimi, Nadejda isə öz ərindən - Vladimir İliçdən bir yaş böyük idi.
Xanım İnessa fransız fəhlələri arasında partiya təbliğatı aparırdı. O, öz sevgilisi Leninin əsərlərini fransızcaya tərcümə edirdi.
Armand 1917-ci ilin aprelində Rusiyaya Leninlə eyni vaqonda - bir kupedə gəldi. Leninin yaxın silahdaşı kimi ağır döyüşlərdə iştirak etdi. Xəstəliklərə mübtəla oldu.

Lenin hakimiyyətə gələndən sonra da İnessa Armanda xüsusi qayğı ilə yanaşmışdı. İnqilabdan sonra bu xanım Moskva Xalq Komissarları şurasının sədri seçildi. Armand 1919-20-ci illərdə Rusiya Kommunist (b) Partiyası MK-da qadın şöbəsinə rəhbərlik edib.
İnessa 12 oktyabr 1920-ci ildə Nalçikdə vəbaya yoluxub və Beslanda vəfat edib. Onun nəşi Moskvaya gətirilərək Kreml divarları önündə dəfn edilib. Məzarının üzərinə Baş nazirdən - Leninin adından əklil qoyulub.
Yeri gəlmişkən, belə bir rəvayət də gəzir ki, Leninlə Armand ötən əsrin əvvəllərindən tanış olublar və yuxarıda adını çəkdiyimiz Andrey məhz Vladimir İliçin oğlu olub. Qızıl ordunun kapitanı Andrey Aleksandroviç Armand (1903-1944) müharibədə qəhrəmancasına həlak olub və Vilnüs yaxınlığında -Mariyampolda dəfn olunub.
Bütün bunlar öz yerində...
...Rus tarixini yazanlar son zamanlar belə bir mülahizə ilə də çıxış edirlər ki, Nadejda Krupskaya Vladimir İliçdən əvvəl də ailəlik həyatı yaşayıb.
Gəncliyində Krupskaya yaraşıqlı qız olub. Onun aşiqləri, fanatları da az olmayıb. Belə iddia olunur ki, Nadyanın birinci əri Boris Vladimiroviç German adlı şəxs olub. Boris 1860-cı ildə doğulub. Nadejdadan 9 yaş böyük olub. Eser partiyasının rəhbərlərindən biri kimi tanınıb. Sonralar ər-arvadın yolu ayrılıb və onların nikahı pozulub.
Yeri gəlmişkən, German məşhur eser Fanni Kaplanın yaxın dostu olub. Bu, həmin Kaplandır ki, 1918-ci il avqust ayının 30-da Lenin Moskvada Mixelson zavodunun fəhlələri qarşısında çıxış edərkən tapançadan bir neçə dəfə atəş açmış, nəticədə inqilab rəhbərini ağır yaralamışdı.
German haqqında “NKVD”-nin keçmiş agenti Kirill Henkin 1984-cü ildə İsraildə nəşr etdirdiyi kitabda ətraflı söhbət açıb. 1984-cü ildə çapdan çıxmış həmin kitabın adı belədir: “Ruslar gəldilər”. Həmin kitabda qeyd olunur ki, inqilabdan sonra Boris German Argentinaya gedir, ömrünü mühacirətdə başa vurur. German mühacirətdə də dinc durmur, terrora əl atır. Həbs olunur və elə həbsxanada “Sosializmin biologiyası” adlı kitabını yazır. O, deyilənə görə, məhbəsdə vəfat edir.
Tarixin bu cür açılmamış səhifələri də olur...
Müəllifin bütün yazıları - Firuz MUSTAFA
Bölməyə aid digər xəbərlər
29-07-2020, 09:23
Firuz MUSTAFA - Türk və hindu dillərinin kök yaxınlığı haqda... - Firuz Mustafa yazır
4-07-2020, 01:05
Firuz MUSTAFA - Rejissor Mərahim Fərzəlibəyovun əmək kitabçası… - Firuz Mustafa yazır
1-07-2020, 20:38
Firuz MUSTAFA - Oljas Süleymenov: “Azərbaycan həmişə ürəyimdədir...” - Firuz Mustafa yazır