O, sanki səslə rəsm çəkirdi

Xəbər lenti

09:50 / 31-08-2025

Si Cinpin: Azərbaycan-Çin əlaqələri inkişaf edir

09:16 / 31-08-2025

Hikmət Hacıyev: Zəngəzur dəhlizi Orta dəhlizin imkanlarını genişləndirəcək

09:10 / 31-08-2025

"Qarabağ" bu gün daha bir komanda ilə qarşılaşacaq

08:49 / 31-08-2025

Prezident İlham Əliyevin Çin lideri Si Cinpin ilə görüşü keçirilib - (Yenilənib) - Fotolar

19:36 / 30-08-2025

Bu gündən Bakının bəzi yollarında hərəkət məhdudlaşdırılacaq

19:30 / 30-08-2025

Aİ-nin xüsusi nümayəndəsi Naxçıvana gəlib

18:08 / 30-08-2025

Prezident İlham Əliyev Çinə səfər edib - Fotolar

15:49 / 30-08-2025

Ukrayna Ali Radasının deputatı qətlə yetirilib

12:09 / 30-08-2025

Şüvəlanda yeni ictimai çimərliklər yaradılıb

09:27 / 30-08-2025

Premyer Liqa: bu gün daha iki qarşılaşma olacaq

08:23 / 30-08-2025

Gədəbəydəki qəzada ölənlər var

08:13 / 30-08-2025

Bakı-Ağdam sərnişin qatarı istifadəyə verilib

07:08 / 30-08-2025

Ukrayna yenidən kütləvi hücuma məruz qalıb

00:24 / 30-08-2025

Töhmət alan icra başçısı: “İş olan yerdə nöqsan da olur"

00:10 / 30-08-2025

Azərbaycanla ABŞ arasında Anlaşma Memorandumu imzalanlb

19:01 / 29-08-2025

Bako Sahakyanın ibtidai istintaqa ifadəsi yayılıb

18:25 / 29-08-2025

MİQ üzrə müsahibə mərhələsinin nəticələri elan olunub

18:01 / 29-08-2025

Məhkəmə tiktoker Aysel Mustafayeva haqqında həbs qərarı verib

17:53 / 29-08-2025

Gənclər Liqası və U-17 Liqada 2025/2026 mövsümünün püşkü atılıb

17:43 / 29-08-2025

DÇ-2026: Türkiyə yığmasının heyəti açıqlanıb

17:38 / 29-08-2025

Azərbaycanda saxlanılan Özbəkistan vətəndaşı ölkəsinə təhvil verilib

17:32 / 29-08-2025

Rusiya ABŞ və NATO-nun silah marşrutlarını izləyir

17:15 / 29-08-2025

İtaliyada 60-dan çox turist qidadan zəhərlənib

17:07 / 29-08-2025

Yanan beş qayıqdan ikisi batıb

17:05 / 29-08-2025

Şəbnəm Tovuzlu Rusiyaya buraxılmayıb

17:01 / 29-08-2025

Zelenski: Rusiya bufer zonanı artırmaq üçün geri çəkilməlidir

17:00 / 29-08-2025

Şəhid Natiq Kərimov dəfn olunub

16:58 / 29-08-2025

Daha 56 nəqliyyat vasitəsi hərraca çıxarılıb

16:23 / 29-08-2025

Hərbi xidmətə çağırış başlayır

16:13 / 29-08-2025

Prezident icra başçısına şiddətli töhmət verib

Xəbər lentinin davamı

Ən çox oxunanlar

14:04 / 26-08-2025

Quranı yandıran siyasətçi müsəlmanları hədələyir - Video

18:09 / 27-08-2025

Bakının üç rayonunda söküntü işlərinə başlayırlar

13:31 / 28-08-2025

Bakıda nəqliyyatda gedişhaqqı artırılacaq? - Açıqlama

11:13 / 26-08-2025

Zəngəzur dəhlizi Türkiyəyə effektiv yol açır

12:50 / 27-08-2025

Keçmiş rəqiblər barışır: Türkiyə Səddamla əlaqə qurur

13:54 / 27-08-2025

Ağdama növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)

22:01 / 26-08-2025

Ağstafanın meşə sahəsində yanğın məhdudlaşdırılıb

18:19 / 26-08-2025

Ali təhsil müəssisələrinə qəbul olanların sayı açıqlanıb

10:16 / 27-08-2025

Kəlbəcərdə qaz sızması nəticəsində partlayış olub, 4 nəfər xəsarət alıb - Yenilənib

16:24 / 27-08-2025

Sənaye metallarının qiyməti artıb

00:02 / 27-08-2025

Çempionlar Liqası: “Kayrat” tarix yazıb

21:29 / 28-08-2025

Çempionlar Liqası: "Qarabağ"ın rəqibləri müəyyənləşib

O, sanki səslə rəsm çəkirdi - Firuz Mustafa yazır
Tarix: 18-07-2021 00:18 | Bölmə: Firuz MUSTAFA

Şirift ölçüsü:

Görkəmli diktor, mərhum Xalq artisti Yusif Muxtarovun 80 yaşı tamam olur

Tərcümeyi-halından çıxarış

Yusif Mehdi oğlu Muxtarov 1941-ci il iyulun 22-də Sabirabad rayonunun Kür kəndində anadan olub. Orta məktəbi uğurla başa vurduqdan sonra Plexanov adına Moskva Dövlət Xalq Təsərrüfatı Akademiyasını, habelə, Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetini bitirib. Əmək fəaliyyətinə 1964-cü ildən indiki Azərbaycan Dövlət Radio və Televiziya şirkətində diktor vəzifəsi ilə başlayıb. 1994-cü ilə kimi orada diktor, ictimat-siyasi verilişlər redaksiyasının baş redaktoru, diktor şöbəsinin bədii rəhbəri vəzifələrində çalışıb. 1991-ci ildə ona Əməkdar artist fəxri adı verilib. Yusif Muxtarov 1992-ci ildən 2010-cu ilədək Bakı Bələdiyyə Teatrının sərəncamçı direktoru olmuş, bu sənət ocağının yaranmasında, fəaliyyətində və yetkinləşməsində əlindən gələni əsirgəməmişdir. Yusif Muxtarov bir çox filmlərdə, televiziya tamaşalarında yaddaqalan rollar yaradıb. Onlardan Nazim Hikmətin “Qəribə adam”, M. Y. Lermontovun “İki qardaş”, Səməd Vurğunun “Vaqif”, Sabit Rəhmanın “Xoşbəxtlər”, Nazim Hikmətin “Bayramın ilk günü”, Mar Bayciyevin “Duel”, Çingiz Aytmatovun “Qırmızı yaylıqlı qovağım mənim”, İlyas Əfəndiyevin “On iki manatlıq lüstr”, “Söyüdlü arx” televiziya tamaşalarında və Cəfər Cabbarlı adına Azərbaycan Dövlət Kinostudiyasında çəkilən “Baladadaşın ilk məhəbbəti”, “Gecə qatarında qətl” və bir sıra digər filmlərdə yaddaqalan obrazlar yaratmışdır. Azərbaycan radiosunun qızıl fondunda Yusif Muxtarovun səsində 350-dən artıq bədii verilişlər saxlanılmaqdadır. Azərbaycan dilində tərcümə filmlərin səslənməsində onun səsi ilə saysız-hesabsız filmlər dublyaj olunub. YUNESKO-nun iki qızıl diskində onun səsi yazılıb qorunmaqdadır.

Artıq qeyd olunduğu kimi, Yusif Muxtarovun Bakı Bələdiyyə Teatrının yaranmasında, inkişafında və teatrın xarici ölkələrdə Azərbaycan Teatr mədəniyyətini layiqincə təmsil etməsində əvəzsiz xidmətləri olmuşdur. Teatrın Azərbaycan Ordusu qarşısında müntəzəm və davamlı çıxışlarının təşkilinə görə 2005-ci ildə Y. Muxtarov Teatr Xadimləri İttifaqının təsis etdiyi “Qızıl Dərviş” mükafatına layiq görülüb. Yusif Muxtarov 1999-cu ildə Türkiyənin İstanbul hərbi-hava akademiyasının qızıl medalı, 2003-cü ildə isə Tehranda keçirilən Beynəlxalq Teatr festivalının qızıl medalı ilə təltif edilib. 2002-ci ilin noyabr ayının 7-də Bakı Bələdiyyə Teatrının 10 illiyi ilə əlaqədar Prezident Heydər Əliyevin fərmanı ilə ona “Xalq artisti” fəxri adı verilmişdir. Yusif Mehdi oğlu Muxtarov 26 aprel 2010-cu ildə ürək çatışmazlığından vəfat etmişdir. O, Xalq artisti Amaliya Pənahovanın həyat yoldaşı idi.

Qızı Aynur Muxtarova hal-hazırda vaxtilə ata və anasının birgə yaradıb çalışdıqları Bakı Bələdiyyə Teatrının direktorudur.

Oğlu İlqar Muxtarov Azərbaycan Respublikasının fövqəladə və səlahiyyətli səfiridir. O, uzun illər dünyanın müxtəlif ölkələrində Azərbaycan Respublikasının fövqəladə və səlahiyyətli səfiri vəzifəsində çalışmışdır.

Əlbəttə, bütün bunlar Azərbaycan Respublikasının Xalq artisti Yusif Muxtarovun yalnız, necə deyərlər, “rəsmi” bioqrafiyasından götürülmüş sətirlərdir. Əslində isə Yusif müəllimin həyatının “rəsmiyyətə” sığmayan anları, günləri, illəri kifayət qədərdir.

Yusif Muxtarov ictimai mühitdə bir aktyor, teatr təşkilatçısı kimi də kifayət qədər tanınmışdır. Amma etiraf etmək lazımdır ki, geniş tamaşaçı və dinləyici auditoriyası onu daha çox bir diktor, bir aparıcı kimi tanıyır. 23 yaşında ikən Azərbaycan radiosunda diktor kimi əmək fəaliyyətinə başlayan gənc Yusifin səsi tezliklə şəhər-şəhər, kənd-kənd, ev-ev yayılmağa başladı. Necə deyərlər, Yusif Muxtarovun səsi ailələrin daim gözlənilən sevimli “qonağına” çevrilmişdi.

(Diktor Yusif Muxtarov və həyat yoldaşı, Xalq artisti Amaliya Pənahova)

Dinləyiciləri Yusifin səsindəki hansı cəhət, hansı keyfiyyət sevdirirdi? Məsələ burasında idi ki, gənc diktor həm ictimai-siyasi, həm ədəbi-bədii mətnləri eyni şövq və həfəslə ifa edirdi. Amma efirdə gedən bu verilişlərin heç biri digərini təkrar etmirdi. Yusif Muxtarov öz səsinin imkanlarından bacarıqla istifadə edir, hər bir mətnin öz “aurasına” daxil olur, hər cümlə, hər söz üzərində əsir, bir aparcı məharəti ilə dinləyici qəlbinə yol tapmağı bacarırdı.

Yusifin səsindəki ənginlik, genişlik, sərbəstlik sanki onun doğulduğu Muğanın ab-havası üstə köklənmişdi. Onun səsi də həmin ucsuz-bucaqsız çöllər kimi sirli və sehrli idi. O səsin ləngərində, ahəngində bir azadlıq hissi də vardı. Bu, həm də o səs sahibinin öz xarakterindən, özünə daxili inamından irəli gəlirdi.

Yusif haqqında söhbət açanlar daim onun xeyirxahlığından, diqqətcilliyindən, həssaslığından danışırlar. O, bir çox gənclərin diktorluğa həvəs göstərməsində həm də bir müəllim və “təbliğatçı” rolunda çıxış etmışdir.

Xatırlayıram, Azərbaycan Respublikasının Xalq artisti mərhum Qara Tağızadə ölkə radiosunda diktor kimi fəaliyyətə başlamasında Yusif Muxtarovun müstəsna rolunu daim minnətdarlıqla xatırlayırdı.

Yusif öz məsuliyyətli peşəsinin sirrini yaşlı nəslin nümayəndələrindən diqqətlə öyrənir və öz öyrəndiklərini də eyni həvəslə gənclərə öyrədirdi. O, təkcə geniş səs diapozonuna malik bir sənətkar deyildi. Onu fərqləndirən cəhətlərdən biri də öz sevib-seçdiyi sənətlə bağlı maraqlı, orijinal düşüncələri, bir sözlə geniş erudisiyası idi. Düzdür, dediyimiz kimi, Yusif Muxtarov ömrünün müəyyən bir mərhələsində aktyor kimi çıxış etsə də, bu, onun diktorluq fəaliyyəti qədər əhatəli və miqyaslı olmayıb. Amma tamaşaçılar Yusifi bir sıra rolların aparıcısı kimi indi də yaxşı xatırlayır. Onun, xüsusilə, məşhur dramaturq Mar Bayciyevin “Duel” əsərində öz həyat yoldaşı Amaliya Pənahova ilə eyni səhnəni bölüşməsi bu gün də bir çox teatrsevərlərin yadındadır.

Harada çalışmasından asılı olmayaraq Yusif Muxtarov “efir adamı” idi. O, mikrofon önündə sanki öz səsi ilə portret yaradır, şəkil çəkirdi. Milyonlarla dinləyici onun oxuduğu mətnlərin təkcə məzmun və mahiyyətini deyil, həm də təqdimat estetikasını bəyənir və təqdir edirdi. Yusif səsə adi “radio aləti” kimi deyil, ürəkləri fəth edən bir ecazkar sehri kimi yanaşırdı.

Yusif Muxtarov təbiətən sakit, mülayim bir adamdı. Heç kəsin qəlbinə toxunmaz, hamıya ehtiramla yanaşardı. Əhatəsində olan adamlar da onun xətrini istəyər, hörmətini saxlayardı. Mənim də Yusif müəllimlə uzun illər tanışlığım, ünsiyyətim olub. Dramaturgiya ilə məşğul olduğumu bilirdi. Hətta, bir dəfə hansısa bir tədbirdə rastlaşarkən görüşəndən sonra ərkyana qaydada dedi ki, oxuyuram, eşidirəm, müxtəlif teatrlarda pyeslərin oynanılır. Hələ orasını da yaxşı bilirəm ki, daha çox Hüseynağa Atakişiyevın teatrı ilə (Dövlət Gənclər Teatrı-F.M.) əməkdaşlıq edirsən. İstəsən bizim teatra da əsər təqdim edə bilərsən...

Aradan bir müddət keçəndən sonra yolumu Şəhriyar sarayı tərəfdən saldım. Amaliya xanımla Yusif müəllim iş yerində idilər. Nəhəng kabinetə daxil olub yeni nəşr edilmiş pyeslər kitabını teatr rəhbərlərinə təqdim etdim. Növbəti görüşlərimizdən birində Yusif Muxtarov gülə-gülə dedi:

- Mən artıq sənin verdiyin kitabı başa çatdırmaq üzrəyəm... Düzü, xoşuma gələn pyeslərin çox oldu. İndi bildim ki, Hüseynağa doğrudan da öz seçimində səhv etmirmiş...

Mən də həmin zarafat tonunda dedim:

- Yusif müəllim, təşəkkür edirəm. Zəhmət çəkib oxumusuz. Verdiyiniz qiymətə görə də sağ olun... Yaxşı, bəs o əsərlərin sizin teatrın səhnəsində oynanılma ehtimalı hansı vəziyyətdədir?

Yusif Muxtarov bir qədər fikrə gedib dedi:

- Yəqin ki, sizin üzünüzə yollar daim açıq olar...

Az sonra Yusif Muxtarov dünyasını dəyişdi...

...Xatırlayıram, bir dəfə keşmiş Dzerjinski klubunun qarşısında rastlaşdıq. Ordan-burdan danışdıq. Dedim ki, dinləyicilər uzun illər sizin səsinizi eşidiblər. Yəqin ki, hərdən ürəyinizdən də yenə bir “Danışır Bakı” kəlməsini demək keçir.

O, qayğılı bir görkəm alaraq dedi ki, əlbəttə, bunsuz mümkün düyil. Və bir qədər duruxub dilləndi:

- Əlbəttə, efir mənim taleyim olub. Bunu inkar edə bilmərəm.Təzədən radio diktoru kimi fəaliyyətə başlamaq bəlkə də bir qədər inanılmaz olardı... Amma mən daha çox o mikrofon qarşısında bir mühüm xəbəri ilk dəfə dinləyicilərə çatdırsaydım çox xoşbəxt olardım. Yəqin özünüz bildiniz o hansı xəbərdir?

- Əlbəttə, bildim. Qarabağın azad olması müjdəsini...

- Elədir. Özü də bu xəbəri məhz Şuşadan elan etsəydim, inanın ki, ta bu dünyada mənə zaval olmazdı... Mən o günə inanıram....

...2010-cu il 26 aprel tarixində illər uzunu çalışdığı radio dalğaları onun çoxsaylı dinləyici və tamaşaçı auditoriyasını kədərləndirən acı bir xəbəri ev-ev, kənd-kənd, şəhər-şəhər yaydı: Respublikanın Xalq artisti Yusif Muxtarov vəfat etmişdir.

Əgər yaşasaydı, öz ad gününü dostlar, doğmalar və yaxınlarla birgə qeyd edəcəkdi...

Allah rəhmət eləsin.

Müəllifin bütün yazıları - Firuz MUSTAFA

Bütün yazarlar

Ana səhifəyə dön