01:02 / 19-04-2024
Konfrans liqası: "Fiorentina" 2 qolla qələbə qazanıb
00:35 / 19-04-2024
"Arsenal" türk oyunçunu "radar"a salıb
00:01 / 19-04-2024
ABŞ Fələstinin BMT-yə tam üzvlüyünə “yox” deyəcək
23:01 / 18-04-2024
Türkiyədə üç ard-arda güclü zəlzələ olub
21:24 / 18-04-2024
Bakıda litvalı dənizçi haqqında sənədli film nümayiş olunub
19:04 / 18-04-2024
Respublika Pediatriya Mərkəzi yaradılıb
18:49 / 18-04-2024
Narkokuryer Hacıqabulda 12 kq narkotiklə saxlanılıb
18:03 / 18-04-2024
Bakıda qətl: Elvin Əsədovun cinayət işi məhkəməyə göndərilib
17:55 / 18-04-2024
ABŞ və Britaniya İrana qarşı sanksiyaları genişlənidirib
17:44 / 18-04-2024
Əfv edilənlərin içində niyə qadınlar az olur? - Açıqlama
17:40 / 18-04-2024
Kəmaləddin Heydərovun daha bir şirkəti məhkəməyə verilib
17:36 / 18-04-2024
Hacıqabulda qatar qadını vurub
16:31 / 18-04-2024
Makronun sözü ilə əməli uyğun gəlmir
16:29 / 18-04-2024
Səməd Seyidov: "Yeni Kaledoniyanın müstəqilliyini əldə edəcəyinə inanırıq"
16:15 / 18-04-2024
Prezident Nyu-Yorkda keçmiş prezidentlə görüşüb
16:01 / 18-04-2024
Bakıda iki nəfər dəm qazından ölüb
15:52 / 18-04-2024
Daha iki bankın əmlakları hərraca çıxarılıb
15:46 / 18-04-2024
Qubad İbadoğluya yekun ittiham aktı elan edilib
15:29 / 18-04-2024
Zəngilanda silah-sursat aşkarlanıb
15:13 / 18-04-2024
İcra başçısını söyən şəxsə 5 sutka həbs cəzası verilib
14:29 / 18-04-2024
Zaxarova: "Moskva Bakı ilə İrəvan arasında münasibətlərin nizamlanması üçün hər şeyi edib"
14:20 / 18-04-2024
QHT-lər Nobel Komitəsinə məktub göndərib
14:12 / 18-04-2024
Raketlərə qarşı yeni silah hazırlanır
13:54 / 18-04-2024
Azərbaycan və Yeni Kaledoniya parlamentləri əməkdaşlıq memorandumu imzalayıb
13:39 / 18-04-2024
Məhkəmə kokain kralı ilə bağlı qərar verib
13:12 / 18-04-2024
İki kluba texniki məğlubiyyət verilib
12:58 / 18-04-2024
Süni intellektdən qoruna biləcək sahələr sadalanıb
12:48 / 18-04-2024
Müəllimlərin sertifikatlaşdırılması başlayır
00:02 / 15-04-2024
Ceyhun Bayramov Özbəkistana gedib - Yenilənib
18:06 / 14-04-2024
İordaniya Kralı COP29-a dəvət olunub
20:08 / 15-04-2024
Rusiya Ukrayna ilə savaşa özgələri göndərir
23:11 / 14-04-2024
Oqtay Əsədovun həyat yoldaşı son bir ildə Moskvada 14 milyon qazanıb
14:18 / 14-04-2024
Azərbaycan və İordaniya müdafiə sahəsində əməkdaşlığa dair Saziş imzalayıb
18:51 / 15-04-2024
“Şəhid Əhməd – Oğluma məktub” filminin təqdimatı keçirilib - Fotolar
09:07 / 14-04-2024
Bu gün 34 mindən çox abituriyent imtahan verəcək
22:33 / 14-04-2024
İsrail prezidenti: "Bu, əsil müharibə elanıdır"
13:58 / 16-04-2024
Agentlik sədri vəzifədən azad edilib - Yeni təyinat
15:07 / 17-04-2024
Hikmət Hacıyev: “Sülhməramlıların Azərbaycandan çıxarılması barədə qərar qəbul edilib”
14:31 / 14-04-2024
Paris-2024: Azərbaycan millisi lisenziya qazanıb
10:57 / 18-04-2024
60 milyard dollarlıq yardımın önü açılır
Deputat: “Qarabağ və Zəngəzur iqtisadi rayonları həm də siyasi əhəmiyyət daşıyır” - Müsahibə
Tarix: 09-07-2021 17:23 | Bölmə: Müsahibə
Vüqar Bayramov: “Həm Şərqi Zəngəzur, həm də Qarabağ iqtisadi rayonları növbəti mərhələdə Azərbaycan iqtisadiyyatının drayverlərindən birinə çevriləcəklər”
Prezident İlham Əliyev iki gün öncə “Azərbaycan Respublikasında iqtisadi rayonların yeni bölgüsü haqqında” fərman imzalayıb. Milli Məclisin deputatı, iqtisadçı alim Vüqar Bayramov iqtisadi rayonların yeni bögüsünü şərh edərkən Reyting.az-a deyib ki, Azərbaycanda vahidlərlə yanaşı iqtisadi rayonlar ayrıca qruplaşır:
- İqtisadi rayonların təsnifatı və qruplaşdırılması onunla bağlıdır ki, iqtisadi rayonların təsnifatı artıq dövlət proqramlarının daha ünvanlı və daha sistemli şəkildə həyata keçirilməsinə imkan verəcək.
İkincisi, belə bölgü yalnız MDB-də deyil. Həm də inkişaf etmiş ölkələrdə potensialına, istehsal xarakterinə görə bölgələrin qruplaşdırılması praktikası var. Məsələn, elə bölgələr var ki, orada aqrar sektorun daha çox dəstəklənməsinə ehtiyac duyulur. Həmin iqtisadi rayon aqrar rayondur, onunla bağlı aqrar sektora yönəlik proqramlar icra edilir.
Digər iqtisadi rayonlarda xidmət, turizm, sənayenin dəstəklənməsinə ehtiyac olur. Bu baxımdan əslində, iqtisadi rayonların yaranmasında əsas məqsəd həmin rayonların ünvanlı şəkildə dəstəklənməsi və ünvanlı şəkildə dövlət proqramlarının icra edilməsidir.
Təbii ki, rayonların sosial-iqtisadi inkişafı bizim dövlət proqramlarına uyğun olaraq ünvanların müəyyənləşməsi və həmin rayonlara dövlət dəstəyinin artırılmasına nail olmaqdan ibarətdir.
- Yeni iqtisadi bölgü işğaldan azad edilmiş ərazilərin zəngin iqtisadi potensialından, təbii sərvətlərindən və geniş turizm imkanlarından səmərəli istifadəyə tam şərait yarada biləcəkmi?
- Əvvəla nəzərə alınmalıdır ki, həm Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonunun, həm də Qarabağ iqtisadi rayonunun kifayət qədər böyük potensialı var. Baxmayaraq ki, bu rayonların potensialı böyükdür, ancaq uzun müddət işğal faktı bu potensialdan istifadəni mümkünsüz edib.
Qarabağ iqtisadi rayonunun - hansı ki əvvəlki dövrdə Yuxarı Qarabağ iqtisadi rayonu adlanırdı - Azərbaycanda ümumi məhsul istehsalında 0,6 faizi olub. Bu da birbaşa həmin iqtisadi rayonun ərazisinin işğal altında olması ilə bağlı idi. Eyni zamanda indiki Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonunun Azərbaycan iqtisadiyyatındakı payı 0,1 faiz olub. Mən, 2019-cu ilin nəticələrindən bəhs edirəm. Əlbəttə, buna səbəb həmin ərazilərin əhəmiyyətli hissəsinin işğal altında olması idi. Amma buna rəğmən potensial böyükdür.
Qarabağ iqtisadi rayonunun aqrar sektorda potensialı var. Füzuli, Ağdam, Ağcəbədi kimi rayonların torpaqlarının əhəmiyyətli hissəsi məhsuldardır. Ağdam rayonunun torpaqlarının 95 faizindən çoxu məhsuldarlıq və əkinçilik üçün imkanlar yaradır.
Eyni zamanda sənayedə və turizmdə potensial böyükdür. Bu baxımdan həm Şərqi Zəngəzur, həm də Qarabağ iqtisadi rayonları növbəti mərhələdə Azərbaycan iqtisadiyyatının drayverlərindən birinə çevriləcəklər.
İndiki Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonu həm də təbii ehtiyatlarla zəngindir. Burada qızıl və mis ehtiyatları, inşaat materialları istehsalı ilə bağlı potensial var. Bu baxımdan imkanlar və potensial böyükdür. Bunun iqtisadi rayon kimi formalaşması imkan verəcək ki, bu potensialdan səmərəli istifadə edilsin.
- Yeni iqtisadi bölgü Zəngilan, Qubadlı, Cəbrayıl, Laçın və Kəlbəcəri vahid iqtisadi rayonda birləşdirir, eyni zamanda Şərqi Zəngəzur tarixi adını bərpa edir. Bu məsələyə necə baxırsınız?
- Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonu Azərbaycan üçün strateji əhəmiyyət daşıyır. Əbəttə, iqtisadi əhəmiyyəti ilə yanaşı tarixi əhəmiyyətə də malikdir. Təbii ki, Zəngəzur tarixi bölgədir və nəzərə almalıyıq ki, onun qərb hissəsi ötən əsrin əvvəllərində əsassız olaraq Ermənistana verilib. Şərqi Zəngəzurun olması həm də o anlama gəlir ki, Qərbi Zəngəzur da var. Ancaq bu hissə Ermənistana verildiyi üçün Azərbaycan əraziləri deyil, amma tarixən bizim torpaqlarımızdır. Bu reallıqdır. Düşünürəm ki, Şərqi Zəngəzur ifadəsi tarixi ədalətin bərpası baxımından da çox vacib idi.
- Prezident fərmanı ilə Xankəndi və Xocalı Qarabağ iqtisadi rayonununa daxil edilib. Bununla yanaşı vaxtilə bolşeviklərin tətbiq etdiyi “Dağlıq Qarabağ” süni bölgüsü artıq əhəmiyyətini itirib. Bu, Azərbaycana həm iqtisadi, həm də siyasi baxımdan hansı üstünlüklər verəcək?
- Yuxarıda qeyd etdiyim kimi, bir zamanlar bura “Yuxarı Qarabağ” kimi tənifatlaşdırılırdı. Amma Qarabağ iqtisadi rayonu həm ərazinin dağlıq, həm də aşağı hissəsini əhatə edəcək. Yəni Qarabağda olan bütün rayonlar Qarabağ iqtisadi rayonunda təmsil olunacaq. Aydındır ki, bu, həm strateji, həm də geostrateji əhəmiyyət daşıyır. Nəticə etibarı ilə ondan xəbər verir ki, yeni iqtisadi rayonlarının formalaşması fonunda Zəngəzur dəhlizinin istifadəyə verilməsi, kommunikasiyaların bərpası ilə bağlı danışıqların sürətləndirilməsi çox vacibdir. Bütün hallarda iki iqtisadi rayonun təsnifatı -Qarabağ və Zəngəzur iqtisadi rayonlarının yaradılması tarixi hadisə olmaqla yanaşı, həm də siyasi əhəmiyyət daşıyır.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 09-07-2021 17:23 | Bölmə: Müsahibə
Vüqar Bayramov: “Həm Şərqi Zəngəzur, həm də Qarabağ iqtisadi rayonları növbəti mərhələdə Azərbaycan iqtisadiyyatının drayverlərindən birinə çevriləcəklər”
Prezident İlham Əliyev iki gün öncə “Azərbaycan Respublikasında iqtisadi rayonların yeni bölgüsü haqqında” fərman imzalayıb. Milli Məclisin deputatı, iqtisadçı alim Vüqar Bayramov iqtisadi rayonların yeni bögüsünü şərh edərkən Reyting.az-a deyib ki, Azərbaycanda vahidlərlə yanaşı iqtisadi rayonlar ayrıca qruplaşır:
- İqtisadi rayonların təsnifatı və qruplaşdırılması onunla bağlıdır ki, iqtisadi rayonların təsnifatı artıq dövlət proqramlarının daha ünvanlı və daha sistemli şəkildə həyata keçirilməsinə imkan verəcək.
İkincisi, belə bölgü yalnız MDB-də deyil. Həm də inkişaf etmiş ölkələrdə potensialına, istehsal xarakterinə görə bölgələrin qruplaşdırılması praktikası var. Məsələn, elə bölgələr var ki, orada aqrar sektorun daha çox dəstəklənməsinə ehtiyac duyulur. Həmin iqtisadi rayon aqrar rayondur, onunla bağlı aqrar sektora yönəlik proqramlar icra edilir.
Digər iqtisadi rayonlarda xidmət, turizm, sənayenin dəstəklənməsinə ehtiyac olur. Bu baxımdan əslində, iqtisadi rayonların yaranmasında əsas məqsəd həmin rayonların ünvanlı şəkildə dəstəklənməsi və ünvanlı şəkildə dövlət proqramlarının icra edilməsidir.
Təbii ki, rayonların sosial-iqtisadi inkişafı bizim dövlət proqramlarına uyğun olaraq ünvanların müəyyənləşməsi və həmin rayonlara dövlət dəstəyinin artırılmasına nail olmaqdan ibarətdir.
- Yeni iqtisadi bölgü işğaldan azad edilmiş ərazilərin zəngin iqtisadi potensialından, təbii sərvətlərindən və geniş turizm imkanlarından səmərəli istifadəyə tam şərait yarada biləcəkmi?
- Əvvəla nəzərə alınmalıdır ki, həm Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonunun, həm də Qarabağ iqtisadi rayonunun kifayət qədər böyük potensialı var. Baxmayaraq ki, bu rayonların potensialı böyükdür, ancaq uzun müddət işğal faktı bu potensialdan istifadəni mümkünsüz edib.
Qarabağ iqtisadi rayonunun - hansı ki əvvəlki dövrdə Yuxarı Qarabağ iqtisadi rayonu adlanırdı - Azərbaycanda ümumi məhsul istehsalında 0,6 faizi olub. Bu da birbaşa həmin iqtisadi rayonun ərazisinin işğal altında olması ilə bağlı idi. Eyni zamanda indiki Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonunun Azərbaycan iqtisadiyyatındakı payı 0,1 faiz olub. Mən, 2019-cu ilin nəticələrindən bəhs edirəm. Əlbəttə, buna səbəb həmin ərazilərin əhəmiyyətli hissəsinin işğal altında olması idi. Amma buna rəğmən potensial böyükdür.
Qarabağ iqtisadi rayonunun aqrar sektorda potensialı var. Füzuli, Ağdam, Ağcəbədi kimi rayonların torpaqlarının əhəmiyyətli hissəsi məhsuldardır. Ağdam rayonunun torpaqlarının 95 faizindən çoxu məhsuldarlıq və əkinçilik üçün imkanlar yaradır.
Eyni zamanda sənayedə və turizmdə potensial böyükdür. Bu baxımdan həm Şərqi Zəngəzur, həm də Qarabağ iqtisadi rayonları növbəti mərhələdə Azərbaycan iqtisadiyyatının drayverlərindən birinə çevriləcəklər.
İndiki Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonu həm də təbii ehtiyatlarla zəngindir. Burada qızıl və mis ehtiyatları, inşaat materialları istehsalı ilə bağlı potensial var. Bu baxımdan imkanlar və potensial böyükdür. Bunun iqtisadi rayon kimi formalaşması imkan verəcək ki, bu potensialdan səmərəli istifadə edilsin.
- Yeni iqtisadi bölgü Zəngilan, Qubadlı, Cəbrayıl, Laçın və Kəlbəcəri vahid iqtisadi rayonda birləşdirir, eyni zamanda Şərqi Zəngəzur tarixi adını bərpa edir. Bu məsələyə necə baxırsınız?
- Şərqi Zəngəzur iqtisadi rayonu Azərbaycan üçün strateji əhəmiyyət daşıyır. Əbəttə, iqtisadi əhəmiyyəti ilə yanaşı tarixi əhəmiyyətə də malikdir. Təbii ki, Zəngəzur tarixi bölgədir və nəzərə almalıyıq ki, onun qərb hissəsi ötən əsrin əvvəllərində əsassız olaraq Ermənistana verilib. Şərqi Zəngəzurun olması həm də o anlama gəlir ki, Qərbi Zəngəzur da var. Ancaq bu hissə Ermənistana verildiyi üçün Azərbaycan əraziləri deyil, amma tarixən bizim torpaqlarımızdır. Bu reallıqdır. Düşünürəm ki, Şərqi Zəngəzur ifadəsi tarixi ədalətin bərpası baxımından da çox vacib idi.
- Prezident fərmanı ilə Xankəndi və Xocalı Qarabağ iqtisadi rayonununa daxil edilib. Bununla yanaşı vaxtilə bolşeviklərin tətbiq etdiyi “Dağlıq Qarabağ” süni bölgüsü artıq əhəmiyyətini itirib. Bu, Azərbaycana həm iqtisadi, həm də siyasi baxımdan hansı üstünlüklər verəcək?
- Yuxarıda qeyd etdiyim kimi, bir zamanlar bura “Yuxarı Qarabağ” kimi tənifatlaşdırılırdı. Amma Qarabağ iqtisadi rayonu həm ərazinin dağlıq, həm də aşağı hissəsini əhatə edəcək. Yəni Qarabağda olan bütün rayonlar Qarabağ iqtisadi rayonunda təmsil olunacaq. Aydındır ki, bu, həm strateji, həm də geostrateji əhəmiyyət daşıyır. Nəticə etibarı ilə ondan xəbər verir ki, yeni iqtisadi rayonlarının formalaşması fonunda Zəngəzur dəhlizinin istifadəyə verilməsi, kommunikasiyaların bərpası ilə bağlı danışıqların sürətləndirilməsi çox vacibdir. Bütün hallarda iki iqtisadi rayonun təsnifatı -Qarabağ və Zəngəzur iqtisadi rayonlarının yaradılması tarixi hadisə olmaqla yanaşı, həm də siyasi əhəmiyyət daşıyır.
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
6-04-2024, 21:12
Qulu Ağsəs: “Tənqidi indi çox tənqid edirlər” - Müsahibə
2-04-2024, 20:28
“Hava hücumu ssenarisi mümkündür” - Müsahibə
19-02-2024, 16:33
Aktyor: “Əvvəldən bilsəydim o filmə çəkilməzdim...” - Müsahibə
16-02-2024, 12:55
Bəstəkar: “Zamanın ritmini tutmaq çətinləşib” - Müsahibə
28-01-2024, 15:36
Qüdrət Həsənquliyev: “Azərbaycan yenidən qurulmalıdır” - Müsahibə
9-12-2023, 20:57
Hərbi ekspert: “Krım körpüsü dağıdılmalıdır” - Müsahibə
14-11-2023, 19:08
Xalq artisti: “Teatrın ən ağrılı məsələlərindən biri də yaş senzi ilə bağlıdır” - Müsahibə
4-11-2023, 09:41
İlham Əziz: “Hər yazıçının öz əlifbası olmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 15:19
Zahid Oruc: “Zəfər dövləti, Zəfər təşkilatı, Zəfər təhsil modeli yaradılmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 11:01
Əlizadə Nuri: “Şairlik-sözlə inqilab etməkdir” - Müsahibə
23-10-2023, 18:22
General Sırski: “Düşmən ciddi itkilər verir, lakin onlar...” - Müsahibə
23-10-2023, 10:26
Aktrisa: “Özümü olmalı olduğum yerdə hiss edirəm” - Müsahibə
19-09-2023, 13:48
Hərbi analitik: “Rusiya Moskvanı lazımi şəkildə qoruya bilmirsə, deməli...” - Müsahibə
5-09-2023, 18:40
General: “Rusiya elitası Putini devirməyə hazırdır” - Müsahibə
23-08-2023, 18:14
Beynəlxalq ekspert: “Ruslar Ukrayna ilə uzunmüddətli hərbi qarşıdurmaya ümid edirlər” - Müsahibə
16-08-2023, 12:08
Kənan Məmmədov: “Kino günündə göstərməyə yeni film olmadı” - Müsahibə
10-08-2023, 15:00
Rıjenko: “Rusiyanın Qara dəniz donanmasını məhv etmək üçün yüzlərlə drona ehtiyac var” - Müsahibə
30-05-2023, 16:48
Kinorejissor: “Bəzilərini kinonun taleyi yox, kinostudiyanın ərazisi maraqlandırır”
16-05-2023, 16:48
Şeytelman: “Priqojin Rusiyada yeganə şəxsdir ki, dövlət çevrilişlərini uğurla həyata keçirə bilir”
13-05-2023, 09:34
Qüdrət Həsənquliyev: “Davamlı sülh üçün danışıqları Türkiyə və Rusiya ilə aparmalıyıq” - Müsahibə
3-03-2023, 16:55
Keçmiş deputat: “Rus imperiyasının dağılması qaçılmazdır” - Müsahibə
9-02-2023, 12:36
Deputat: “Ciddi əks-zərbə vurulmalıdır” - Müsahibə
7-01-2023, 15:55
Sərdar Cəlaloğlu: “Rusiya Qarabağı ələ keçirməyə çalışır” - Müsahibə
30-12-2022, 10:55
Köçəri Nağıbəyli: “Bizim öz torpaqlarımızda yaşamaq hüququmuz olmalıdır” - Müsahibə
11-12-2022, 13:12
Səxavət Əlisoy: “Partiya sədrlərinin əksəriyyəti təkəbbürlü və yekəxanadır” - Müsahibə
27-11-2022, 10:15
Professor: “Rusiya və Fransa Azərbaycan-Ermənistan danışıqlarında böhranlı vəziyyət yaradıb” - Müsahibə
12-11-2022, 19:43
Tofiq Zülfüqarov: “Rusiyada siyasi böhran zamanıdır” - Müsahibə
28-10-2022, 13:08
Deputat: "Putin ikinci böyük səhvə yol verdi, həm də sübut etdi ki..."
25-10-2022, 08:35
Politoloq: “Rusiya və İran Azərbaycanda nələrəsə nail olmağa çalışsa da...” - Müsahibə
21-10-2022, 13:42
Vahid Əhmədov: “Heç kim bahalaşmanın qarşısını ala bilmir” - Müsahibə
15-10-2022, 09:58
Deputat: “Rusiya ilə məsələni konkretləşdirməyin vaxtı çatıb” - Müsahibə
9-10-2022, 14:22
Sülhəddin Əkbər: “İran yalnız Zəngəzur dəhlizinin açılacağından qorxmur” - Müsahibə
29-09-2022, 20:29
Elxan Qarayev: “Rusiyada hərbi səfərbərliyə cəlb olunan azərbaycanlılar kontrakt tələb etməlidir” - Müsahibə
21-09-2022, 14:06
Sərdar Cəlaloğlu: “Hər dəqiqə Ermənistan-Azərbaycan müharibəsi başlaya bilər” - Müsahibə
3-07-2022, 13:50
Deputat: “Məmur sahibkarlığından qaynaqlanan inhisarçılıq əhaliyə böyük ziyan vurur” - Müsahibə
6-06-2022, 13:50
Politoloq: “Rusiyada etirazlar artacaq” - Müsahibə
27-05-2022, 13:03
Keçmiş səfir: “Zaman Ukraynanın dostu, Kremlin düşmənidir” - Müsahibə
26-05-2022, 20:43
Hərbi ekspert: “Rusiya texnokratları müharibəni uduzduqlarını başa düşürlər” - Müsahibə
25-05-2022, 16:16
Deputat: “Qərb Ukraynanı güzəştə məcbur edəcək” - Müsahibə