00:15 / 24-04-2024
Mafiya başçısı bir ölkədən digərinə qaçıb
00:13 / 24-04-2024
Toyun qızğın vaxtında gəlini qaçırmaq istəyiblər
00:11 / 24-04-2024
İrana qarşı sanksiya siyahısı genişləndirilib
00:08 / 24-04-2024
Britaniya döyüş təyyarələrini Polşaya göndərəcək
00:06 / 24-04-2024
Ukraynada partlayışlar baş verib
23:09 / 23-04-2024
Rusiya müdafiə nazirinin müavini saxlanılıb
21:43 / 23-04-2024
Xankəndidə avtomat silah gizlədən şəxs tutulub - Foto
19:22 / 23-04-2024
Rusiyanın reaktiv raket daşıyıcısı Qərb raketlərini üstələyir
18:35 / 23-04-2024
Rusiyada sosial iğtişaşlar başlaya bilər
18:14 / 23-04-2024
Polad daşıyan gəmi körpüyə çırpıldıqdan sonra batıb
18:05 / 23-04-2024
Makron Zelenskiyə yalan vədlər verib
18:05 / 23-04-2024
Pul, reytinq, əxlaq... - Bu verilişlər bağlanacaq?
17:51 / 23-04-2024
Avropa İttifaqı Çini hədələyir
17:33 / 23-04-2024
Ukraynaya göndəriləcək hərbi yardımın böyük hissəsi Avropadadır
17:27 / 23-04-2024
“Səyyar vergi yoxlamasının keçirilməsi Qaydaları”na dəyişiklik edilib
17:14 / 23-04-2024
Paşinyan Ermənistan-Azərbaycan arasında ilk sərhəd dirəyinin fotosunu paylaşıb - Foto
17:07 / 23-04-2024
“Space”ə qalib gələn aparıcı geri dönüb: "Vado Korovinin kanala rəhbərlik edəcəyi bəlli deyil"
16:58 / 23-04-2024
İlham Əliyev “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” beynəlxalq forumda iştirak edir - (Yenilənib)
16:50 / 23-04-2024
Nazirlər Kabineti polis və ya prokurorluğa çağırış qaydasına dəyişikliyi təsdiqləyib
16:23 / 23-04-2024
Dövlət başçısı: "Fransa, Hindistan və Yunanıstan Ermənistanı bizə qarşı silahlandırır"
16:14 / 23-04-2024
İlham Əliyev geri qaytarılan 4 kənddən danışıb
16:10 / 23-04-2024
Azərbaycan-Ermənistan sərhədinin koordinatları dəqiqləşdirilir - Yenilənib
15:53 / 23-04-2024
Prezident: "Ermənistan Naxçıvanla yol əlaqəsini qurmaq imkanını bloklayır"
15:18 / 23-04-2024
60 milyard dollar yardım Ukraynanı tam qələbəyə aparmayacaq
15:10 / 23-04-2024
Azadlıq Partiyası ləğv olunub? - Açıqlama
15:00 / 23-04-2024
Vüqar Səfərli ilə sabiq icra baçısı əfv üçün müraciət edib
14:57 / 23-04-2024
Ceyhun Bayramov Çexiya baş naziri ilə görüşüb
14:46 / 23-04-2024
Prezidentdən Avrasiya İqtisadi Birliyi barədə açıqlama: "Ermənistan istisna olmaqla..."
14:37 / 23-04-2024
Astara sakini 51 kq narkotiklə tutulub
14:12 / 23-04-2024
İnzibati və yardımçı vəzifələrin təsnifatı dəyişir
19:13 / 20-04-2024
Bakıda taxta bazarında yanğın olub - Fotolar (Yenilənib)
22:20 / 20-04-2024
ABŞ Ukraynaya 61 milyard dollar ayırıb
18:56 / 22-04-2024
Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin təkbətək görüşü olub - (Yenilənib) - Fotolar
21:22 / 19-04-2024
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
18:01 / 21-04-2024
Dünyanın idman paytaxtı olması üçün Bakının namizədliyi irəli sürülüb
00:11 / 23-04-2024
Sağlam və uzun ömür yaşamağın 10 asan yolu var - Siyahı
13:54 / 22-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç olub - (Yenilənib)
23:26 / 19-04-2024
Aİ-dən 4 kəndin qaytarılmasına reaksiya: "Davamlı nizamlanmanı tam dəstəkləyirik"
00:37 / 20-04-2024
Hikmət Hacıyev: "Bu, diplomatik və siyasi cəsarətimizin təcəssümüdür"
09:53 / 22-04-2024
Ümid nəğməsi - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
16:10 / 22-04-2024
Ölkələr sürətlə silahlanır - Ümumi hərbi xərclər 2,4 trilyon dolları keçib
20:45 / 19-04-2024
19-cu əsrin solğun dagerreotiplərini bərpa ediblər
Cek London və Martin İden - Firuz Mustafa yazır
Tarix: 03-05-2020 00:10 | Bölmə: Firuz MUSTAFA
Ədəbiyyata gəlmək istəyən adamlara, xüsusən gənclərə daim bir neçə yazıçının əsərlərini oxumağı məsləhət görmüşəm. Onlardan biri də Cek London və onun özünə bənzəyən qəhrəmanının həyatından bəhs edən “Martin İden” romanıdır.
Mən bu iki adın bir-biri ilə “səhv”, daha doğrusu “qarışıq” düşdüyünün çox şahidi olmuşam. Yəni dəfələrlə təhsilli, yarımtəhsilli və təhsilsiz adamlardan eşitmişəm: “Martin İdenin Cek London romanı”... Və yaxud, əksinə...
Çek Londonun kim olduğu ədəbiyyatsevərlərə yaxşı məlumdur. O, amerikan yazıçısıdır. Cəmi 40 il yaşayıb.
“Martin İden” romanının eyniadlı qəhrəmanı da müəllifin özü kimi yazıçıdır. Martin İden təkcə ədəbi qəhrəman yox, həm də həyat qəhrəmanıdır. Özü də sərt həyatın sərt qəhrəmanı.
Martin İden moryakdır, dənizçidir. O, fiziki cəhətdən güçlü bir gəncdir. Cəmi 21-22 yaşı var. O, “yüksək” dairədən olan Ruf adlı qıza ilk baxışdan vurulur. Ruf savadlıdır, həssasdır, şıltaqdır, ağıllıdır. Bu xanım qız gənc dostuna ədəbiyyat, dil, mədəniyyət haqda ətraflı bilgi verir. “Qaba” Martin get-gedə elit həyata nüfuz edir və... yazıçı olmaq qərarına gəlir...
Bundan sonra ədəbiyyata gəlmək istəyən gəncin ağır, məşəqqətli, həmçinin maraqlı həyatı başlayır.
Martin İden dəniz fırtınalarından uzaqlaşıb həyat və yaradıcılıq fırtınalarına baş vurur. Sən demə, həyatın fırtınaları daha təhlükəli imiş. Bunu qəhrəman və oxucu bütün çalar və rəngləri ilə görür.
Gənc, güclü, əzmkar Martin gecə-gündüz yazır. O, yüksək cəmiyyətə can atır. Kitablarından bolluca qonorar almaq istəyir. Vurulduğu qızın - Rufun rəğbətini qazanmaq istəyir. Bir sözlə, o, cəmiyyətdə özünü təsdiq etmək istəyir.
Nədənsə bu qəhrəman mənə hər zaman təkcə müəllifin (Cek Londonun) özünü yox, həm də dahi fransız yazıçısı Balzakı xatırladıb. Çünki Onore de Balzak da bu “de” titulunu və sevdiyi qrafinya Evelina Qanskayanın rəğbətini, əslində məhəbbətini qazanmaq üçün çox məşəqqətlərə düçar olur.
Martin İden gecə-gündüz yazır və öz arzusuna çatır. O, artıq məşhur, imkanlı bir şəxsdir. Bütün Amerika ondan danışır.
O vaxtlar cəmiyyətdə ədəbiyyatın və yazıçının hörməti böyük idi. Hazırkı vaxt olsaydı ola bilsin ki, Cek London öz əsərinə ya siyasətçini, ya idmançını, ya da müğənni və ya da hansısa mafiozu, indiki anlamda “biznesmeni” qəhrəman seçərdi...
Mən əsərin məzmununu danışmaq niyyətində deyiləm.
Vaxtilə Fəlsəfə tarixi ilə paralel Dünya ədəbiyyatı tarixi üzrə də mühazirələr demişəm.
“Martin İden” romanını bir neçə dəfə oxumuşam. Əlbəttə, təkcə dərs dediyim üçün yox.
Mən hələ orta məktəbdə oxuyarkən bir neçə dəfə bu əsərin o başından vurub bu başına “çıxmışam”. Martin İden sonralar evdə, işdə, səfərlərdə də mənimlə çox “dostluq” edib. Hər oxuduqca da heyran olmuşam bu qəhrəmana.
Mən indi onunla “mübahisələrimi” də xatırlayıram. Əslində o, intihar etməyə də bilərdi. Onun yaşamaq “limiti” hələ tam tükənməmişdi. Belə bir nəhəng enerjiyə malik adam mövcud cəmiyyətə uzun müddət müqavimət göstərə bilərdi...
Amma Cek Londona və ya Martin İdenə “bəraət” verdiyim vaxtlar da az olmayıb. Axı bu zalım oğlu Cek London özü də sonda öz qəhrəmanı kimi intihar edir. Belə çıxır ki, yazıçı bu əsəri yazmaqla özünü bir növ ölümə hazırlayırmış.
Mən sonralar cəmi qırx il ömür sürmüş bu böyük ədibin “Həyat eşqi”, “Dəniz canavarı”, “Dəmir daban”, “Meksikalı”, “Aylı vadi” və digər əsərlərini də oxudum. Amma “Martin İden” sərt dəniz rəngləri və cəsur dənizçi xarakteri ilə yaddaşımda əbədi iz qoydu.
Yeri gəlmişkən, “Martin İden” romanını mərhum İslam İbrahimov dilimizə çox yüksək səviyyədə çevirib.
Ədəbiyyata gəlmək istəyən adamlara, xüsusən gənclərə daim bir neçə yazıçının əsərlərini mütləq oxumağı məsləhət görmüşəm. Onlardan biri də Cek London və onun özünə bənzəyən qəhrəmanının həyatından bəhs edən “Martin İden”idir. Bu əsər həm də ədəbi fırtınanın qoynuna atılmaq istəyənlər üçün bir dərslikdir, bir xrestomatiyadır.
Böyük yazıçının olumundan və ölümündən onillər keçir.
Cek London bu gün də əsərləri dünyada ən çox tirajlanan, deməli ən çox oxunan yazıçılardan biridir.
Elə bu gün də Cek London öz əsərləri ilə daim müasirdir, maraqlıdır, aktualdır.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 03-05-2020 00:10 | Bölmə: Firuz MUSTAFA
Ədəbiyyata gəlmək istəyən adamlara, xüsusən gənclərə daim bir neçə yazıçının əsərlərini oxumağı məsləhət görmüşəm. Onlardan biri də Cek London və onun özünə bənzəyən qəhrəmanının həyatından bəhs edən “Martin İden” romanıdır.
Mən bu iki adın bir-biri ilə “səhv”, daha doğrusu “qarışıq” düşdüyünün çox şahidi olmuşam. Yəni dəfələrlə təhsilli, yarımtəhsilli və təhsilsiz adamlardan eşitmişəm: “Martin İdenin Cek London romanı”... Və yaxud, əksinə...
Çek Londonun kim olduğu ədəbiyyatsevərlərə yaxşı məlumdur. O, amerikan yazıçısıdır. Cəmi 40 il yaşayıb.
“Martin İden” romanının eyniadlı qəhrəmanı da müəllifin özü kimi yazıçıdır. Martin İden təkcə ədəbi qəhrəman yox, həm də həyat qəhrəmanıdır. Özü də sərt həyatın sərt qəhrəmanı.
Martin İden moryakdır, dənizçidir. O, fiziki cəhətdən güçlü bir gəncdir. Cəmi 21-22 yaşı var. O, “yüksək” dairədən olan Ruf adlı qıza ilk baxışdan vurulur. Ruf savadlıdır, həssasdır, şıltaqdır, ağıllıdır. Bu xanım qız gənc dostuna ədəbiyyat, dil, mədəniyyət haqda ətraflı bilgi verir. “Qaba” Martin get-gedə elit həyata nüfuz edir və... yazıçı olmaq qərarına gəlir...
Bundan sonra ədəbiyyata gəlmək istəyən gəncin ağır, məşəqqətli, həmçinin maraqlı həyatı başlayır.
Martin İden dəniz fırtınalarından uzaqlaşıb həyat və yaradıcılıq fırtınalarına baş vurur. Sən demə, həyatın fırtınaları daha təhlükəli imiş. Bunu qəhrəman və oxucu bütün çalar və rəngləri ilə görür.
Gənc, güclü, əzmkar Martin gecə-gündüz yazır. O, yüksək cəmiyyətə can atır. Kitablarından bolluca qonorar almaq istəyir. Vurulduğu qızın - Rufun rəğbətini qazanmaq istəyir. Bir sözlə, o, cəmiyyətdə özünü təsdiq etmək istəyir.
Nədənsə bu qəhrəman mənə hər zaman təkcə müəllifin (Cek Londonun) özünü yox, həm də dahi fransız yazıçısı Balzakı xatırladıb. Çünki Onore de Balzak da bu “de” titulunu və sevdiyi qrafinya Evelina Qanskayanın rəğbətini, əslində məhəbbətini qazanmaq üçün çox məşəqqətlərə düçar olur.
Martin İden gecə-gündüz yazır və öz arzusuna çatır. O, artıq məşhur, imkanlı bir şəxsdir. Bütün Amerika ondan danışır.
O vaxtlar cəmiyyətdə ədəbiyyatın və yazıçının hörməti böyük idi. Hazırkı vaxt olsaydı ola bilsin ki, Cek London öz əsərinə ya siyasətçini, ya idmançını, ya da müğənni və ya da hansısa mafiozu, indiki anlamda “biznesmeni” qəhrəman seçərdi...
Mən əsərin məzmununu danışmaq niyyətində deyiləm.
Vaxtilə Fəlsəfə tarixi ilə paralel Dünya ədəbiyyatı tarixi üzrə də mühazirələr demişəm.
“Martin İden” romanını bir neçə dəfə oxumuşam. Əlbəttə, təkcə dərs dediyim üçün yox.
Mən hələ orta məktəbdə oxuyarkən bir neçə dəfə bu əsərin o başından vurub bu başına “çıxmışam”. Martin İden sonralar evdə, işdə, səfərlərdə də mənimlə çox “dostluq” edib. Hər oxuduqca da heyran olmuşam bu qəhrəmana.
Mən indi onunla “mübahisələrimi” də xatırlayıram. Əslində o, intihar etməyə də bilərdi. Onun yaşamaq “limiti” hələ tam tükənməmişdi. Belə bir nəhəng enerjiyə malik adam mövcud cəmiyyətə uzun müddət müqavimət göstərə bilərdi...
Amma Cek Londona və ya Martin İdenə “bəraət” verdiyim vaxtlar da az olmayıb. Axı bu zalım oğlu Cek London özü də sonda öz qəhrəmanı kimi intihar edir. Belə çıxır ki, yazıçı bu əsəri yazmaqla özünü bir növ ölümə hazırlayırmış.
Mən sonralar cəmi qırx il ömür sürmüş bu böyük ədibin “Həyat eşqi”, “Dəniz canavarı”, “Dəmir daban”, “Meksikalı”, “Aylı vadi” və digər əsərlərini də oxudum. Amma “Martin İden” sərt dəniz rəngləri və cəsur dənizçi xarakteri ilə yaddaşımda əbədi iz qoydu.
Yeri gəlmişkən, “Martin İden” romanını mərhum İslam İbrahimov dilimizə çox yüksək səviyyədə çevirib.
Ədəbiyyata gəlmək istəyən adamlara, xüsusən gənclərə daim bir neçə yazıçının əsərlərini mütləq oxumağı məsləhət görmüşəm. Onlardan biri də Cek London və onun özünə bənzəyən qəhrəmanının həyatından bəhs edən “Martin İden”idir. Bu əsər həm də ədəbi fırtınanın qoynuna atılmaq istəyənlər üçün bir dərslikdir, bir xrestomatiyadır.
Böyük yazıçının olumundan və ölümündən onillər keçir.
Cek London bu gün də əsərləri dünyada ən çox tirajlanan, deməli ən çox oxunan yazıçılardan biridir.
Elə bu gün də Cek London öz əsərləri ilə daim müasirdir, maraqlıdır, aktualdır.
Müəllifin bütün yazıları - Firuz MUSTAFA
Bölməyə aid digər xəbərlər
29-07-2020, 09:23
Firuz MUSTAFA - Türk və hindu dillərinin kök yaxınlığı haqda... - Firuz Mustafa yazır
4-07-2020, 01:05
Firuz MUSTAFA - Rejissor Mərahim Fərzəlibəyovun əmək kitabçası… - Firuz Mustafa yazır
1-07-2020, 20:38
Firuz MUSTAFA - Oljas Süleymenov: “Azərbaycan həmişə ürəyimdədir...” - Firuz Mustafa yazır