23:50 / 15-07-2025
Şahin Şıxlinskinin oğlu saxlanılıb
20:13 / 15-07-2025
Sabir Rüstəmxanlı: "Tüpürüm sənin menecerinə də..."
18:44 / 15-07-2025
Dağlıq ərazidə güclü yanğın başlayıb - (Yenilənib)
18:03 / 15-07-2025
Azərbaycan "OPEC+" kvotasından gündəlik 87 min barel geri qalıb
17:57 / 15-07-2025
Ruben Vardanyanın cinayət işi üzrə məhkəmə keçirilib - (Yenilənib)
17:48 / 15-07-2025
Keçmiş futbolçu AFFA-da şöbə rəisi təyin olunub
17:37 / 15-07-2025
Əraqçi: 120-dən çox ölkə İrana hücumları pisləyib
17:35 / 15-07-2025
Bakda Avropa Kuboku keçiriləcək
16:53 / 15-07-2025
Ukraynanın baş naziri istefa verib
16:33 / 15-07-2025
Avropanı genişmiqyaslı müharibəyə hazırlaşmağa çağırırlar
16:19 / 15-07-2025
"Neftçi” Venesuela millisinin yarımmüdafiəçisi ilə anlaşıb
16:18 / 15-07-2025
İki dövlət qurumu Şamaxıda birgə konfrans keçirir - Foto
15:44 / 15-07-2025
UEFA Azərbaycanın 9 klubuna pul köçürüb
15:25 / 15-07-2025
Bəzi rayonlara leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
15:13 / 15-07-2025
Şəxsi məlumatları xarici kiberbunkerlərə ötürən dələduz haker saxlanılıb
14:49 / 15-07-2025
Kamran Əliyev daha iki prokurorla bağlı əmr imzalayıb
14:21 / 15-07-2025
Cəlilabadda meşəlik ərazidə yanğın başlayıb
14:20 / 15-07-2025
Avropa Rusiyanın 245 milyard dollarını Ukrayna üçün xərcləmək istəyir
14:16 / 15-07-2025
Afaq Bəşirqızı: "Xalq artisti adını sənə bibin, dayın, əmin verdirə bilər, amma..."
13:52 / 15-07-2025
Kamran Əliyevi iki prokuror təyin edib
13:47 / 15-07-2025
Rusiyanın NATO-ya hücum planı var
13:46 / 15-07-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
13:34 / 15-07-2025
Medvedev: Avropa məyus olsa da, Rusiyanın vecinə deyil
13:28 / 15-07-2025
Azərbaycanla Səudiyyə Ərəbistanı arasında bir sıra sənədlər təsdiqlənib
13:18 / 15-07-2025
Bolqarıstan Avrozonaya qəbul olunub
13:04 / 15-07-2025
İsrail ordusu xüsusi təyinatlıların düşərgələrinə hücum edib
12:41 / 15-07-2025
Musiqi, incəsənət məktəb və mərkəzlərinə qəbulun nəticələri elan olunub
12:35 / 15-07-2025
Bakıda şəhidin adını daşıyan küçənin sakinləri imdad diləyir - Fotolar
12:29 / 15-07-2025
Slovakiya Azərbaycanda fəxri konsulluq açacaq
00:11 / 11-07-2025

14:26 / 14-07-2025

13:38 / 11-07-2025

12:27 / 12-07-2025

14:09 / 11-07-2025

13:51 / 11-07-2025

12:34 / 11-07-2025

15:19 / 12-07-2025

06:13 / 13-07-2025

14:30 / 14-07-2025

08:34 / 11-07-2025

08:03 / 11-07-2025

Metyu Brayza: “Makronun bəyanatı şokedici idi” - Müsahibə
Tarix: 02-10-2020 13:27 | Bölmə: Müsahibə / Slayd

Minsk qrupunun sabiq həmsədri: “Əvvəlcə, ona görə ki, bunu deyən Minsk qrupu həmsədri olan ölkənin lideridir. O, leqal vəziyyəti bilməlidir. Leqal olan isə odur ki, Dağlıq Qarabağ Azərbaycanın ərazisidir”
ABŞ-ın Azərbaycandakı keçmiş səfiri və ATƏT-in Minsk qrupunun sabiq həmsədri, hazırda Atlantik Şurasının eksperti Metyu Brayza Fransa prezidenti Makronun tamamilə ədalətsiz və qəzəb doğuracaq bəyanatı ilə bağlı APA-ya müsahibə verib.
Reyting.az həmin müsahibəni təqdim edir:
- Cənab Brayza, Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə əlaqədar hazırkı hərbi-siyasi vəziyyəti necə qiymətləndirirsiniz?
- Görünür, baş nazir Paşinyan həmsədrlərin və əlbəttə ki, Azərbaycan və Ermənistan liderlərinin müzakirə etdiyi Madrid prinsiplərindən və uzun illərdir müzakirə edilən bütün digər məqamlardan uzaqlaşdığı üçün təzyiqə məruz qalır. O, çox provokativ addımlar atmağa başlamışdı və bunu hamımız bilirik. Məsələn, o, “Dağlıq Qarabağ Ermənistandır”, “bizim tamam yeni yanaşmaya ehtiyacımız var” kimi cümlələr işlətmişdi, Madrid prinsiplərinin artıq keçərli olmadığını demişdi. Daha sonra biz qondarma Dağlıq Qarabağ “prezidentinin” ofisini Şuşaya köçürməsi kimi addımları gördük, onlar “parlamentin” də Şuşaya köçürüləcəyini elan etdilər.
Keçmişdə prezident İlham Əliyevlə bu məsələ ilə bağlı uzun müzakirələr aparmış biri kimi deyə bilərəm ki, İlham Əliyevin bir neçə həftə öncə - 15 sentyabrdakı çıxışında da dediyi kimi, bu müzakirələr artıq mənasız idi. Bu isə o anlama gəlir ki, itirilmiş əraziləri geri qaytarmaq Azərbaycanın hökumətinin borcudur. Mən dəqiq deyə bilmərəm ki, hərbi əməliyyatları ilk hansı tərəf başlayıb, amma bilirdim ki, hər iki tərəf iyul ayındakı qarşıdurmadan etibarən ağır hərbi texnikanı təmas xəttinə yığırdı. Mənim qənaətim budur ki, davam edən hərbi əməliyyatlarda Azərbaycan bir sıra əraziləri bənzəri görünməmiş şəkildə geri qaytararaq, Ermənistanın Dağlıq Qarabağa tədarükünü potensial olaraq çox çətinləşdirib. Beləliklə, bunlar çox ciddi hərbi nailiyyətlər kimi görünür.
- Necə düşünürsünüz, 2016-cı ilin aprel döyüşləri ilə müqayisədə hazırkı hərbi əməliyyatların əsas fərqləri nələrdir?
- Bu əməliyyatlar daha böyük miqyaslıdır. Ağır silahlardan bənzəri görünməmiş bir şəkildə istifadə edilir. Düşünürəm ki, digər fərq PUA-lardan istifadədir. Mən görüntüləri izləmişəm, ona görə də bu dəfə fərqli olduğunu deyə bilərəm. Digər fərqli bir məqam isə budur ki, görünür, Azərbaycan qoşunları əks-hücumu davam etdirəcək və deyəsən spesifik məqsədi var. Budəfəki hərbi əməliyyatlar nə qədər davam edəcəyi bilinməyən atışmalardan fərqlidir. Əlbəttə, 2016-cı ilin aprelində də önəmli Lələtəpə yüksəkliyini geri almışdı. Amma bu dəfə görünür ki, əməliyyat bir sıra ərazilərin geri qaytarılmasına hədəflənib.
Mənim sosial mediada gördüyüm daha bir məqam isə bu idi ki, hərbi təlimləri olmadığını deyən gənc ermənilər şəhərdə gəzişərkən polis tərəfindən toplanılır və birbaşa ön cəbhəyə göndərilirlər. Lakin onların heç bir hərbi təlimləri yoxdur, silahları yoxdur, onlar dəhşətə düşmüş görünürlər. Bu mənə onu deməyə əsas verir ki, Ermənistan döyüşü davam etdirmək üçün kifayət qədər qüvvəsinin olmamasından narahatdır. Bu da təbii ki, aprel döyüşlərindən fərqli situasiyadır. Sonuncu fərq isə iki amildən ibarətdir. Bunlardan birincisi Türkiyənin nümayişkaranə şəkildə Azərbaycanı dəstəkləməsi, digəri isə Rusiyanın neytrallığıdır.
- Azərbaycan budəfəki hərbi əməliyyatları sülhə məcburetmə adlandırır. Bununla bağlı nə deyə bilərsiniz?
- Mənim tam olaraq niyə belə adlandırmasına dair fikrim yoxdur, ola bilsin ona görə belə adlandırılır ki, Azərbaycan xalqı hiss edir ki, həqiqi daxili, uzunmüddətli hərbi-siyasi sülh Azərbaycanın öz ərazilərinin ondan alındığı bir müddətdə və ya başqası tərəfindən işğal edildiyi bir müddətdə heç vaxt mümkün olmayacaq. Ola bilsin ki, bu anlamda əməliyyatlar bu cür adlandırılır. Mənim sözlərin istifadəsi, söz seçimi baxımından maraqlı hesab etdiyim digər maraqlı məqamı diqqətinizə çatdırım. Mən bu gün ABŞ Konqresinin erməni diasporunun güclü olduğu Kaliforniya ştatından olan üzvlərinin təşəbbüsü ilə hazırlanmış Azərbaycanı qınayan bəyanatını gördüm. Bu bəyanatda onlar Azərbaycanı aqressiv adlandırırdılar, amma qeyri-leqal adlandırmırlar. Çünki öz ərazilərini geri qaytarmaq qanunla da təsdiq olunur.
- Necə düşünürsünüz, hərb meydanındakı uğurları danışıqlar bərpa ediləcəyi təqdirdə Azərbaycanın mövqeyinə necə təsir edəcək?
- Bu dəqiqə bu barədə danışmaq mümkün deyil. Çünki Azərbaycanın döyüş meydanında əldə etdiyi uğurları Ermənistanı da əks-hücum etməyə məcbur edir. Mən düşünürəm ki, Paşinyan Azərbaycan öz ərazilərini tam geri qaytaracağı təqdirdə daha zəif çıxacaq və bilmək olmaz, bəlkə də siyasi baxımdan əziyyət çəkəcək. Ona görə də sual budur ki, Ermənistan ordusu nə qədər güclüdür və Rusiya müdaxilə edərək yardım edəcəkmi? Mənim qənaətim budur ki, etməyəcək. Çünki Rusiya ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədr ölkəsi olaraq bilir ki, döyüşlər Azərbaycanın ərazisində aparılır. Ona görə də Azərbaycan, məsələn, Füzuli və Cəbrayıl rayonlarını qaytarır və dayanır - əlbəttə ki, bu mənim biləcəyim iş deyil - burada möhkəmlənir, onda bu Azərbaycanın mövqeyində dramatik dəyişiklik yaradacaq. Bu zaman Azərbaycanın əlində saxladığı ərazilərinin xəritəsi dəyişir və bu, Azərbaycana danışıqlar zamanı daha güclü mövqe verir.
Onu da deyim ki, müzakirələr yenə olacaq. 19-cu əsrin məşhur hərbi siyasi fiqurlarından olan Karl fon Klauzevitsin belə bir deyimi var: “Müharibə siyasətin başqa vasitələrlə davamıdır”. Lenin isə bunu tərsinə çevirərək demişdi ki, siyasət müharibənin başqa vasitələrlə davamıdır. Məncə fon Klauzevits haqlıdır. Ona görə də yeni siyasi mərhələ olacaq və hərbi mərhələ sadəcə olaraq danışıqların növbəti raunduna hazırlıqdır. Diplomatiya bu cür işləyir. Güc təhlükəsi reallıqda diplomatik alətdir.
- Ötən gün Fransa prezidenti Emmanuel Makron Latviyaya səfəri zamanı belə bir ifadə işlətdi ki, Türkiyənin ritorikası Azərbaycanı Dağlıq Qarabağı yenidən “işğal etməyə” cəsarətləndirir. Minsk qrupunun həmsədri olan bir ölkənin liderinin belə bir bəyanat verməsini necə şərh edirsiniz?
- Bu bəyanat şokedici idi. Əvvəlcə, ona görə ki, qeyd etdiyiniz kimi, bunu deyən Minsk qrupu həmsədri olan ölkənin lideridir. O, leqal vəziyyəti bilməlidir. Leqal olan isə odur ki, bura Azərbaycanın ərazisidir. İkincisi də ona görə ki, o canişin kimi, imperiya dərəbəyi kimi danışdı. Sanki Azərbaycan öz qərarlarını verə bilmir. Sanki Azərbaycan əks-hücum üçün suveren qərar qəbul edə bilmir və mütləq Türkiyə tərəfindən cəsarətləndirilməli və ya dəstəklənməlidir. Bu, həqiqətən də təkəbbürlülükdür. Mən düşünmürəm ki, bu doğrudur. Amma mən əminəm ki, Azərbaycanda hamı Türkiyənin dəstəyinə görə sevinir, lakin bilirsiniz ki, Azərbaycan öz qərarlarını özü verə bilir.
- Yəni siz düşünürsünüz ki, Makron münaqişənin leqal bazasını bilmədən belə bir ifadə işlədib?
- Mən onu deyirəm ki, onun belə deməsi məni şok etdi, çünki o, leqal konteksti bilməli idi. Digər faktor isə budur ki, o, prezident Ərdoğanla bir ildən çoxdur ki, çox mənfur siyasi mübarizəsini davam etdirir. Yəqin xatırlayırsınız, prezident Ərdoğanla ABŞ prezidenti Donald Tramp arasında ötən ilin avqustunda müzakirələr olmuşdu, Tramp Suriyanın şimalında Türkiyə hərbçilərinin hərəkətinə etiraz etməmişdi. Bu zaman isə Makron bildirdi ki, Türkiyə NATO müttəfiqi kimi davranmır. Makron Ərdoğana bütün Suriya və Liviya savaşları boyunca hücumlar etməkdədir. Bildiyimiz kimi, Liviyada Fransa açıq şəkildə Haftarı dəstəkləyir, Türkiyə isə BMT-nin tanıdığı leqal hökumətin yanındadır. Makronun bəyanatlarına görə məndə təəssüf hissi yaradan digər məqam isə budur ki, Türkiyə yeganə qərb ölkəsi, yeganə ölkədir ki, öz əsgərlərini İdlibdə döyüş meydanına göndərdi və Rusiya və Suriya rejiminin dayandırmaq üçün mübarizə apardı. Beləcə, yəqin ki, yüz minlərlə mülki şəxsin həyatını xilas etdi. Bu zaman dronlar və s. də daxil olmaqla çox inteqrasiya olunmuş hərbi taktikalardan istifadə edirdi. Bunun üçün NATO sevinməlidir. Bu insanların həyatını xilas etdiyinə görə, Makron əslində Türkiyəyə təşəkkür etməlidir. Əvəzində isə siyasi səbəblərə görə Türkiyəyə hücum edir, hazırda da bu hücumlar Azərbaycana yönəlik şəkildə davam edir.
- Cənab Brayza, ortada BMT-nin icra edilməmiş 4 qətnaməsi var. Niyə bu gün heç kim bu qətnamələr barədə danışmaq istəmir?
- İnsanlar danışırlar. Mən çox sevinirəm ki, bu gün ilk dəfə “CNN İnternational”da, BBC-də, “Al Jazera”da xəbərlər gördüm və burada Dağlıq Qarabağın Azərbaycan ərazisi olduğu deyilirdi, onlar BMT-nin qətnamələri barədə danışırdılar. Əlbəttə, bu qətnamələr haqqında sadəcə danışmaq kifayət deyil, amma bu, bir başlanğıcdır. Bu göstərir ki, Azərbaycan indi diplomatiyasında düzgün hərəkət edir və hərbi cəhətdən qədərindən artıq hərəkətlərə yol verməsə, Qərbdə erməni lobbiçiliyi tərəfindən formalaşdırılan ənənəvi birtərəfli baxışı dəyişdirə bilər.
- Mənim suallarım bitdi. Bu məsələ ilə əlaqədar soruşmadığım, amma demək istədiyiniz başqa bir sözünüz varmı?
- Mən hamı üçün dua edirəm. Qoy bu döyüşlər tezliklə başa çatsın. Bundan sonra diplomatik fəaliyyətə qayıdılacaq. Ümid edirəm ki, hər iki tərəf 2009-cu ilin yanvarındakı və iyulundakı “Madrid prinsipləri”nə, razılaşmalara qayıtmaq kimi bir müdriklik göstərəcək. Çünki bu yeganə məntiqli həll yoludur. Çünki bütün digər versiyalar yoxlanılıb və ya Azərbaycan, ya da Ermənistan tərəfi üçün məqbul olmayıb. Baş nazir Paşinyan “Madrid prinsipləri”nə geri qayıtmalıdır.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 02-10-2020 13:27 | Bölmə: Müsahibə / Slayd

Minsk qrupunun sabiq həmsədri: “Əvvəlcə, ona görə ki, bunu deyən Minsk qrupu həmsədri olan ölkənin lideridir. O, leqal vəziyyəti bilməlidir. Leqal olan isə odur ki, Dağlıq Qarabağ Azərbaycanın ərazisidir”
ABŞ-ın Azərbaycandakı keçmiş səfiri və ATƏT-in Minsk qrupunun sabiq həmsədri, hazırda Atlantik Şurasının eksperti Metyu Brayza Fransa prezidenti Makronun tamamilə ədalətsiz və qəzəb doğuracaq bəyanatı ilə bağlı APA-ya müsahibə verib.
Reyting.az həmin müsahibəni təqdim edir:
- Cənab Brayza, Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsi ilə əlaqədar hazırkı hərbi-siyasi vəziyyəti necə qiymətləndirirsiniz?
- Görünür, baş nazir Paşinyan həmsədrlərin və əlbəttə ki, Azərbaycan və Ermənistan liderlərinin müzakirə etdiyi Madrid prinsiplərindən və uzun illərdir müzakirə edilən bütün digər məqamlardan uzaqlaşdığı üçün təzyiqə məruz qalır. O, çox provokativ addımlar atmağa başlamışdı və bunu hamımız bilirik. Məsələn, o, “Dağlıq Qarabağ Ermənistandır”, “bizim tamam yeni yanaşmaya ehtiyacımız var” kimi cümlələr işlətmişdi, Madrid prinsiplərinin artıq keçərli olmadığını demişdi. Daha sonra biz qondarma Dağlıq Qarabağ “prezidentinin” ofisini Şuşaya köçürməsi kimi addımları gördük, onlar “parlamentin” də Şuşaya köçürüləcəyini elan etdilər.
Keçmişdə prezident İlham Əliyevlə bu məsələ ilə bağlı uzun müzakirələr aparmış biri kimi deyə bilərəm ki, İlham Əliyevin bir neçə həftə öncə - 15 sentyabrdakı çıxışında da dediyi kimi, bu müzakirələr artıq mənasız idi. Bu isə o anlama gəlir ki, itirilmiş əraziləri geri qaytarmaq Azərbaycanın hökumətinin borcudur. Mən dəqiq deyə bilmərəm ki, hərbi əməliyyatları ilk hansı tərəf başlayıb, amma bilirdim ki, hər iki tərəf iyul ayındakı qarşıdurmadan etibarən ağır hərbi texnikanı təmas xəttinə yığırdı. Mənim qənaətim budur ki, davam edən hərbi əməliyyatlarda Azərbaycan bir sıra əraziləri bənzəri görünməmiş şəkildə geri qaytararaq, Ermənistanın Dağlıq Qarabağa tədarükünü potensial olaraq çox çətinləşdirib. Beləliklə, bunlar çox ciddi hərbi nailiyyətlər kimi görünür.
- Necə düşünürsünüz, 2016-cı ilin aprel döyüşləri ilə müqayisədə hazırkı hərbi əməliyyatların əsas fərqləri nələrdir?
- Bu əməliyyatlar daha böyük miqyaslıdır. Ağır silahlardan bənzəri görünməmiş bir şəkildə istifadə edilir. Düşünürəm ki, digər fərq PUA-lardan istifadədir. Mən görüntüləri izləmişəm, ona görə də bu dəfə fərqli olduğunu deyə bilərəm. Digər fərqli bir məqam isə budur ki, görünür, Azərbaycan qoşunları əks-hücumu davam etdirəcək və deyəsən spesifik məqsədi var. Budəfəki hərbi əməliyyatlar nə qədər davam edəcəyi bilinməyən atışmalardan fərqlidir. Əlbəttə, 2016-cı ilin aprelində də önəmli Lələtəpə yüksəkliyini geri almışdı. Amma bu dəfə görünür ki, əməliyyat bir sıra ərazilərin geri qaytarılmasına hədəflənib.
Mənim sosial mediada gördüyüm daha bir məqam isə bu idi ki, hərbi təlimləri olmadığını deyən gənc ermənilər şəhərdə gəzişərkən polis tərəfindən toplanılır və birbaşa ön cəbhəyə göndərilirlər. Lakin onların heç bir hərbi təlimləri yoxdur, silahları yoxdur, onlar dəhşətə düşmüş görünürlər. Bu mənə onu deməyə əsas verir ki, Ermənistan döyüşü davam etdirmək üçün kifayət qədər qüvvəsinin olmamasından narahatdır. Bu da təbii ki, aprel döyüşlərindən fərqli situasiyadır. Sonuncu fərq isə iki amildən ibarətdir. Bunlardan birincisi Türkiyənin nümayişkaranə şəkildə Azərbaycanı dəstəkləməsi, digəri isə Rusiyanın neytrallığıdır.
- Azərbaycan budəfəki hərbi əməliyyatları sülhə məcburetmə adlandırır. Bununla bağlı nə deyə bilərsiniz?
- Mənim tam olaraq niyə belə adlandırmasına dair fikrim yoxdur, ola bilsin ona görə belə adlandırılır ki, Azərbaycan xalqı hiss edir ki, həqiqi daxili, uzunmüddətli hərbi-siyasi sülh Azərbaycanın öz ərazilərinin ondan alındığı bir müddətdə və ya başqası tərəfindən işğal edildiyi bir müddətdə heç vaxt mümkün olmayacaq. Ola bilsin ki, bu anlamda əməliyyatlar bu cür adlandırılır. Mənim sözlərin istifadəsi, söz seçimi baxımından maraqlı hesab etdiyim digər maraqlı məqamı diqqətinizə çatdırım. Mən bu gün ABŞ Konqresinin erməni diasporunun güclü olduğu Kaliforniya ştatından olan üzvlərinin təşəbbüsü ilə hazırlanmış Azərbaycanı qınayan bəyanatını gördüm. Bu bəyanatda onlar Azərbaycanı aqressiv adlandırırdılar, amma qeyri-leqal adlandırmırlar. Çünki öz ərazilərini geri qaytarmaq qanunla da təsdiq olunur.
- Necə düşünürsünüz, hərb meydanındakı uğurları danışıqlar bərpa ediləcəyi təqdirdə Azərbaycanın mövqeyinə necə təsir edəcək?
- Bu dəqiqə bu barədə danışmaq mümkün deyil. Çünki Azərbaycanın döyüş meydanında əldə etdiyi uğurları Ermənistanı da əks-hücum etməyə məcbur edir. Mən düşünürəm ki, Paşinyan Azərbaycan öz ərazilərini tam geri qaytaracağı təqdirdə daha zəif çıxacaq və bilmək olmaz, bəlkə də siyasi baxımdan əziyyət çəkəcək. Ona görə də sual budur ki, Ermənistan ordusu nə qədər güclüdür və Rusiya müdaxilə edərək yardım edəcəkmi? Mənim qənaətim budur ki, etməyəcək. Çünki Rusiya ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədr ölkəsi olaraq bilir ki, döyüşlər Azərbaycanın ərazisində aparılır. Ona görə də Azərbaycan, məsələn, Füzuli və Cəbrayıl rayonlarını qaytarır və dayanır - əlbəttə ki, bu mənim biləcəyim iş deyil - burada möhkəmlənir, onda bu Azərbaycanın mövqeyində dramatik dəyişiklik yaradacaq. Bu zaman Azərbaycanın əlində saxladığı ərazilərinin xəritəsi dəyişir və bu, Azərbaycana danışıqlar zamanı daha güclü mövqe verir.
Onu da deyim ki, müzakirələr yenə olacaq. 19-cu əsrin məşhur hərbi siyasi fiqurlarından olan Karl fon Klauzevitsin belə bir deyimi var: “Müharibə siyasətin başqa vasitələrlə davamıdır”. Lenin isə bunu tərsinə çevirərək demişdi ki, siyasət müharibənin başqa vasitələrlə davamıdır. Məncə fon Klauzevits haqlıdır. Ona görə də yeni siyasi mərhələ olacaq və hərbi mərhələ sadəcə olaraq danışıqların növbəti raunduna hazırlıqdır. Diplomatiya bu cür işləyir. Güc təhlükəsi reallıqda diplomatik alətdir.
- Ötən gün Fransa prezidenti Emmanuel Makron Latviyaya səfəri zamanı belə bir ifadə işlətdi ki, Türkiyənin ritorikası Azərbaycanı Dağlıq Qarabağı yenidən “işğal etməyə” cəsarətləndirir. Minsk qrupunun həmsədri olan bir ölkənin liderinin belə bir bəyanat verməsini necə şərh edirsiniz?
- Bu bəyanat şokedici idi. Əvvəlcə, ona görə ki, qeyd etdiyiniz kimi, bunu deyən Minsk qrupu həmsədri olan ölkənin lideridir. O, leqal vəziyyəti bilməlidir. Leqal olan isə odur ki, bura Azərbaycanın ərazisidir. İkincisi də ona görə ki, o canişin kimi, imperiya dərəbəyi kimi danışdı. Sanki Azərbaycan öz qərarlarını verə bilmir. Sanki Azərbaycan əks-hücum üçün suveren qərar qəbul edə bilmir və mütləq Türkiyə tərəfindən cəsarətləndirilməli və ya dəstəklənməlidir. Bu, həqiqətən də təkəbbürlülükdür. Mən düşünmürəm ki, bu doğrudur. Amma mən əminəm ki, Azərbaycanda hamı Türkiyənin dəstəyinə görə sevinir, lakin bilirsiniz ki, Azərbaycan öz qərarlarını özü verə bilir.
- Yəni siz düşünürsünüz ki, Makron münaqişənin leqal bazasını bilmədən belə bir ifadə işlədib?
- Mən onu deyirəm ki, onun belə deməsi məni şok etdi, çünki o, leqal konteksti bilməli idi. Digər faktor isə budur ki, o, prezident Ərdoğanla bir ildən çoxdur ki, çox mənfur siyasi mübarizəsini davam etdirir. Yəqin xatırlayırsınız, prezident Ərdoğanla ABŞ prezidenti Donald Tramp arasında ötən ilin avqustunda müzakirələr olmuşdu, Tramp Suriyanın şimalında Türkiyə hərbçilərinin hərəkətinə etiraz etməmişdi. Bu zaman isə Makron bildirdi ki, Türkiyə NATO müttəfiqi kimi davranmır. Makron Ərdoğana bütün Suriya və Liviya savaşları boyunca hücumlar etməkdədir. Bildiyimiz kimi, Liviyada Fransa açıq şəkildə Haftarı dəstəkləyir, Türkiyə isə BMT-nin tanıdığı leqal hökumətin yanındadır. Makronun bəyanatlarına görə məndə təəssüf hissi yaradan digər məqam isə budur ki, Türkiyə yeganə qərb ölkəsi, yeganə ölkədir ki, öz əsgərlərini İdlibdə döyüş meydanına göndərdi və Rusiya və Suriya rejiminin dayandırmaq üçün mübarizə apardı. Beləcə, yəqin ki, yüz minlərlə mülki şəxsin həyatını xilas etdi. Bu zaman dronlar və s. də daxil olmaqla çox inteqrasiya olunmuş hərbi taktikalardan istifadə edirdi. Bunun üçün NATO sevinməlidir. Bu insanların həyatını xilas etdiyinə görə, Makron əslində Türkiyəyə təşəkkür etməlidir. Əvəzində isə siyasi səbəblərə görə Türkiyəyə hücum edir, hazırda da bu hücumlar Azərbaycana yönəlik şəkildə davam edir.
- Cənab Brayza, ortada BMT-nin icra edilməmiş 4 qətnaməsi var. Niyə bu gün heç kim bu qətnamələr barədə danışmaq istəmir?
- İnsanlar danışırlar. Mən çox sevinirəm ki, bu gün ilk dəfə “CNN İnternational”da, BBC-də, “Al Jazera”da xəbərlər gördüm və burada Dağlıq Qarabağın Azərbaycan ərazisi olduğu deyilirdi, onlar BMT-nin qətnamələri barədə danışırdılar. Əlbəttə, bu qətnamələr haqqında sadəcə danışmaq kifayət deyil, amma bu, bir başlanğıcdır. Bu göstərir ki, Azərbaycan indi diplomatiyasında düzgün hərəkət edir və hərbi cəhətdən qədərindən artıq hərəkətlərə yol verməsə, Qərbdə erməni lobbiçiliyi tərəfindən formalaşdırılan ənənəvi birtərəfli baxışı dəyişdirə bilər.
- Mənim suallarım bitdi. Bu məsələ ilə əlaqədar soruşmadığım, amma demək istədiyiniz başqa bir sözünüz varmı?
- Mən hamı üçün dua edirəm. Qoy bu döyüşlər tezliklə başa çatsın. Bundan sonra diplomatik fəaliyyətə qayıdılacaq. Ümid edirəm ki, hər iki tərəf 2009-cu ilin yanvarındakı və iyulundakı “Madrid prinsipləri”nə, razılaşmalara qayıtmaq kimi bir müdriklik göstərəcək. Çünki bu yeganə məntiqli həll yoludur. Çünki bütün digər versiyalar yoxlanılıb və ya Azərbaycan, ya da Ermənistan tərəfi üçün məqbul olmayıb. Baş nazir Paşinyan “Madrid prinsipləri”nə geri qayıtmalıdır.
Bölməyə aid digər xəbərlər
1-03-2025, 15:45
Deputat: Ukraynanı yalnız ABŞ xalqının Trampa qarşı qalxması xilas edə bilər - Müsahibə
23-01-2025, 19:03
İmran Bədirxanlı: “Özünü tapandan sonra yaşamaq asanlaşır” - Müsahibə
8-01-2025, 10:49
“Kino adamı kimi bir çox şeylər məni qane etmir” - Müsahibə
18-11-2024, 12:28
Turan Manafzadə: “Mədəniyyət diplomatiyasından yararlanmağı bacarmalıyıq” - Müsahibə
17-08-2024, 15:25
“Böyük güclər sülhdə maraqlı görünmürlər” - Müsahibə
12-08-2024, 11:00
Emin Əfəndiyev: “Yeni ssenarilər, layihələr barədə düşünürəm” - Müsahibə
22-07-2024, 09:58
Gənc xanəndə: “Məcnun kimi səhnəyə çıxmaq ən böyük arzularımdan biri olub” - Müsahibə
8-07-2024, 10:43
Aktrisa: “Mən ürək adamıyam...” - Müsahibə
14-06-2024, 15:06
Nazir: “Sertifikatlaşdırmada iştirak edən hər beş müəllimdən biri kəsilir” - Müsahibə
6-04-2024, 21:12
Qulu Ağsəs: “Tənqidi indi çox tənqid edirlər” - Müsahibə
2-04-2024, 20:28
“Hava hücumu ssenarisi mümkündür” - Müsahibə
19-02-2024, 16:33
Aktyor: “Əvvəldən bilsəydim o filmə çəkilməzdim...” - Müsahibə
16-02-2024, 12:55
Bəstəkar: “Zamanın ritmini tutmaq çətinləşib” - Müsahibə
28-01-2024, 15:36
Qüdrət Həsənquliyev: “Azərbaycan yenidən qurulmalıdır” - Müsahibə
9-12-2023, 20:57
Hərbi ekspert: “Krım körpüsü dağıdılmalıdır” - Müsahibə
14-11-2023, 19:08
Xalq artisti: “Teatrın ən ağrılı məsələlərindən biri də yaş senzi ilə bağlıdır” - Müsahibə
4-11-2023, 09:41
İlham Əziz: “Hər yazıçının öz əlifbası olmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 15:19
Zahid Oruc: “Zəfər dövləti, Zəfər təşkilatı, Zəfər təhsil modeli yaradılmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 11:01
Əlizadə Nuri: “Şairlik-sözlə inqilab etməkdir” - Müsahibə
23-10-2023, 18:22
General Sırski: “Düşmən ciddi itkilər verir, lakin onlar...” - Müsahibə
23-10-2023, 10:26
Aktrisa: “Özümü olmalı olduğum yerdə hiss edirəm” - Müsahibə
19-09-2023, 13:48
Hərbi analitik: “Rusiya Moskvanı lazımi şəkildə qoruya bilmirsə, deməli...” - Müsahibə
5-09-2023, 18:40
General: “Rusiya elitası Putini devirməyə hazırdır” - Müsahibə
23-08-2023, 18:14
Beynəlxalq ekspert: “Ruslar Ukrayna ilə uzunmüddətli hərbi qarşıdurmaya ümid edirlər” - Müsahibə
16-08-2023, 12:08
Kənan Məmmədov: “Kino günündə göstərməyə yeni film olmadı” - Müsahibə
10-08-2023, 15:00
Rıjenko: “Rusiyanın Qara dəniz donanmasını məhv etmək üçün yüzlərlə drona ehtiyac var” - Müsahibə
30-05-2023, 16:48
Kinorejissor: “Bəzilərini kinonun taleyi yox, kinostudiyanın ərazisi maraqlandırır”
16-05-2023, 16:48
Şeytelman: “Priqojin Rusiyada yeganə şəxsdir ki, dövlət çevrilişlərini uğurla həyata keçirə bilir”
13-05-2023, 09:34
Qüdrət Həsənquliyev: “Davamlı sülh üçün danışıqları Türkiyə və Rusiya ilə aparmalıyıq” - Müsahibə
3-03-2023, 16:55
Keçmiş deputat: “Rus imperiyasının dağılması qaçılmazdır” - Müsahibə
9-02-2023, 12:36
Deputat: “Ciddi əks-zərbə vurulmalıdır” - Müsahibə
7-01-2023, 15:55
Sərdar Cəlaloğlu: “Rusiya Qarabağı ələ keçirməyə çalışır” - Müsahibə
30-12-2022, 10:55
Köçəri Nağıbəyli: “Bizim öz torpaqlarımızda yaşamaq hüququmuz olmalıdır” - Müsahibə
11-12-2022, 13:12
Səxavət Əlisoy: “Partiya sədrlərinin əksəriyyəti təkəbbürlü və yekəxanadır” - Müsahibə
27-11-2022, 10:15
Professor: “Rusiya və Fransa Azərbaycan-Ermənistan danışıqlarında böhranlı vəziyyət yaradıb” - Müsahibə
12-11-2022, 19:43
Tofiq Zülfüqarov: “Rusiyada siyasi böhran zamanıdır” - Müsahibə
28-10-2022, 13:08
Deputat: "Putin ikinci böyük səhvə yol verdi, həm də sübut etdi ki..."
25-10-2022, 08:35
Politoloq: “Rusiya və İran Azərbaycanda nələrəsə nail olmağa çalışsa da...” - Müsahibə
21-10-2022, 13:42
Vahid Əhmədov: “Heç kim bahalaşmanın qarşısını ala bilmir” - Müsahibə
15-10-2022, 09:58
Deputat: “Rusiya ilə məsələni konkretləşdirməyin vaxtı çatıb” - Müsahibə
Bu gün, 18:44
Dağlıq ərazidə güclü yanğın başlayıb - (Yenilənib)
Bu gün, 13:47
Rusiyanın NATO-ya hücum planı var
Bu gün, 10:16
Ukraynaya 10 milyard dollarlıq silah göndərəcəklər
Dünən, 17:01
Hərbi Prokurorluqda yeni təyinatlar olub
Dünən, 14:30
Qarabağa iki köç karvanı gedib - (Yenilənib)
Dünən, 14:26
Universitetdə biabırçılıq: tələbələrə qiymət qarşılığında cinsi əlaqə təklif olunub - Foto
13-07-2025, 06:13
Qum və toz fırtınaları hər il 7 milyon insanın ölümünə səbəb olur
12-07-2025, 12:27
Rusiya qonşu ölkələrdə gərginlik yaratmağa çalışır
11-07-2025, 17:32
Aİ Azərbaycan və Ermənistana çağırış edib: sülh sazişini tezləşdirin!
11-07-2025, 14:09
Mollazadə: “Danışıqlardan müsbət nəticə gözləyirik”
11-07-2025, 13:51
Cəlaloğlu: Vasitəçilər olmadan belə bir görüşün baş tutması böyük əhəmiyyətə malikdir
11-07-2025, 13:38
Ukrayna üçün final faciəli olacaq
11-07-2025, 12:34
Əliyev və Paşinyanın Əbu-Dabi görüşü yeni mərhələnin başlanğıcıdır
11-07-2025, 00:11
Ərdoğan kürd məsələsində ən riskli addımını atır
10-07-2025, 16:28
DTX-nın saxladığı "Vaqner"çi azərbaycanlılar həbs edilib
10-07-2025, 15:55
Azərbaycan ilə Ermənistan delimitasiya prosesini sürətləndirir
10-07-2025, 13:42
Ağdərədə mina partlayıb, yaralı var - (Yenilənib)
10-07-2025, 12:11
Rusiyaya və müttəfiqlərinə qarşı ölümcül sanksiya hazırlanır
10-07-2025, 10:20
Ukrayna daha bir şəhərini itirmək üzrədir
10-07-2025, 08:43
Transxəzər marşrutu işə düşür
9-07-2025, 17:21
Kremlin planı Rusiyanı xilas edə bilməyəcək
9-07-2025, 14:27
Azərbaycan-Ermənistan sərhədində təxribatlar ola bilər - Ekspert
9-07-2025, 10:14
İsrailin Türkiyə qorxusu artır
8-07-2025, 14:39
Tramp Ukrayna ilə bağlı inadından əl çəkir
8-07-2025, 13:58
Cəlaloğlu: Tehran-Bakı münasibətlərini pozmağa çalışırlar
8-07-2025, 12:16
Azad edilmiş ərazilərə səfər üçün icazənin müddəti artırılıb
8-07-2025, 11:06
İsrailin növbəti hədəfi Türkiyə ola bilər
8-07-2025, 10:58
Rusiya Cənubi Qafqazda nüfuzunu itirir
8-07-2025, 09:34
Hikmət Hacıyev: "Sülh var, Ermənistan-Azərbaycan sərhədi sabitdir"
7-07-2025, 18:33
Bu il sülh sazişi imzalana bilər
7-07-2025, 17:43
Türkiyə hərbi büdcəni böyüdür
7-07-2025, 12:36
Dağıdıcı fəlakətlər artır - Xəbərdarlıq
7-07-2025, 11:15
Rusiya daha iki yaşayış məntəqəsini ələ keçirib - Foto
7-07-2025, 11:01
Paşinyanın əleyhdarları ona yumruq silkələyir
7-07-2025, 08:53
Tramp indi də BRİKS-i dəstəkləyən ölkələri “cəzalandırır”