Hikmət Hacızadə: “Rusiyanın Qarabağa sülhməramlı qüvvə yerləşdirməsinə imkan verməməliyik” - Müsahibə
Tarix: 15-10-2020 17:09 | Bölmə: Müsahibə / Slayd
Hikmət Hacızadə: “Rusiyanın Qarabağa sülhməramlı qüvvə yerləşdirməsinə imkan verməməliyik”

Azərbaycanın Rusiyadakı sabiq səfiri: “Mən Rusiya tərəfinin tərəfsizliyini müşahidə etmirəm. Onların danışıq ritorikası durmadan sərtləşir. Dedikləri də budur ki, dayanın, qurtarın. Bu, əlbəttə, bizim üçün yaxşı hal deyil”

Artıq 18 gündür Azərbaycan Ordusu öz ərazilərində əks-hücuma başlayıb və anti-terror əməliyyatı keçirir. Bu müddətdə Azərbaycanın haqq işini dəstəkləyənlərlə yanaşı, erməni lobbisinin təsirinə məruz qalıb işğalçılarla mübarizəni pisləyən dövlətlər də var.

Azərbaycanın Rusiyadakı sabiq səfiri, politoloq Hikmət Hacızadə Dağlıq Qarabağ və ətraf rayonlardakı hərbi əməliyyatlardan danışarkən Reyting.az deyib ki, bu məsələdə Rusiyanın da tərəfsizliyini müşahidə etmir:

- Azərbaycan Ordusu irəliləyir, sübut edilən hərbi uğurlar var. Biz buna çox sevinirik. Buna proses kimi baxmaq lazımdır.

Digər tərəfdən, dünyada ermənilərin qaldırdığı vay-şüvən də bizi qane edə bilməz. Fransadan, Amerikadan, Rusiyadan çağırışlar gəlir ki, “atəşkəs lazımdır, bu məsələ hərbi yolla həll olunmayacaq, gəlin müzakirələr aparaq”. Rusiya Xarici işlər naziri Sergey Lavrov bu mövzuda bir neçə dəfə danışıb, amma xeyri olmadı. Hətta dünən məlumat yayıldı ki, Rusiya Müdafiə naziri Sergey Şoyqu zəng edib. Anlamıram ki, bunlar nə etmək istəyir, məqsədləri nədir? Azərbaycan öz ərazisində əməliyyat keçirir və bu, legitimdir.

Kənar müdaxilələr məni bir qədər narahat edir. Əslində bizim arxamızda yalnız Türkiyə var, bizə dəstəyini ifadə edir.

Sözsüz ki, başqa dost ölkələr də var və sözlərini deyirlər. Amma real kömək yoxdur.

Ukrayna və Pakistanı da qeyd etmək olar.

Təəssüflər olsun ki, Qərb ölkələrindən, Avropadan, Rusiyadan belə dəstək görmürük, əksinə, onlar deyirlər ki, dayanın, danışıqlara başlayın. Məncə, mənzərə bu cürdür.

- Əslində Qərb ölkələrinin regiona təsir imkanları yoxdur. Daha çox təsir imkanı Rusiyaya məxsusdur, amma Rusiya da hələ ki, rəsmi şəkildə tərəfsizliyini saxlayır. Rusiya bundan sonra hansı addımı ata bilər?

- Mən Rusiya tərəfinin tərəfsizliyini müşahidə etmirəm. Onların danışıq ritorikası durmadan sərtləşir. Dedikləri də budur ki, dayanın, qurtarın. Bu, əlbəttə, bizim üçün yaxşı hal deyil.

Hesab edirəm ki, Rusiyanın imkanları çoxdur. Amma mən bilmirəm ki, Rusiya-Türkiyə arasında danışıqlar olubmu, olubsa, hansı məsələ müzakirə edilib. Biz bunu bilmirik. Əgər danışıq olubsa, bu, çox müsbət haldır. Yəni “siz də qarışmayın, biz də qarışmırıq” və ya “siz qarışsanız, biz də qarışacağıq”,- formatında. Əgər belə razılaşma varsa, çox əla. Yox, danışıqlar olmayıbsa, məsələ çətinləşəcək.

Rusların imkanları çoxdur. Ən azı başlayacaq Ermənistana silah-sursat verməyə, hərbi mütəxəssislər göndərməyə və s. Ruslar bu fəaliyyətlə məşğul ola bilər. Hesab edirəm ki, hələ bu təhlükə yoxdur, amma gözləmək lazımdır. Bu mənada işləri ehtiyatlı tutmalıyıq.

- Ancaq müharibə başlayandan bir neçə gün sonra Rusiya lideri Vladimir Putin elan etdi ki, müharibə Azərbaycan ərazisində gedir və Ermənistan ərazisində müharibə getsə, onlar öhdəliklərini yerinə yetirməyə hazırdırlar...

- Bəli, belə açıqlama olmuşdu. Mənim qənaətimə görə, artıq siz dediyiniz mərhələ başa çatıb. İndi yeni mərhələ başlayır. Və durmadan “sülh”, “danışıqlar”, “dayanın”,- deyirlər.

- Atəşkəs imzalandı və erməni tərəfi bir gün sonra Gəncə şəhərinə raket zərbəsi endirdi...

- Bəli, haqlısınız. Amma təəssüflər olsun ki, bu reallıq Moskvanın dediklərinə təsir etmir. Ruslar deyirlər ki, siz bir-birinizlə vuruşmayın, barışın. Kim müqəssirdir, günah kimdədir, birinci kim başlayıb, onlara görə bunun əhəmiyyəti yoxdur. Elə deyirlər ki, müharibə aparmayın, sülh masasında əyləşib danışıqlara başlayın və ya Moskvada əldə olunan humanitar atəşkəsə riayət edin. Mən Rusiyanın mövqeyini belə qiymətləndirirəm.

Yeri gəlmişkən, ötən gün Sergey Lavrov əraziyə sülhməramlı qüvvələrin gəlməsinə işarə edirdi. Ruslar öncədən bunu istəyir, bunun üçün çalışırdılar. Hesab edirəm ki, bu hal bizim üçün uyğun deyil və ona imkan vermək olmaz. Hətta sülhməramlı qüvvələr olmasa da, müşahidəçilərinin gəlməsini istəyir. Onların ideyası Ermənistan və Azərbaycan arasına sülhməramlı adı altında hərbçilərini yerləşdirmək və hər iki ölkəyə təsir imkanlarını gücləndirməkdir. Əlbəttə, biz bunu vurğulamalı və buna imkan verməməliyik. İctimaiyyət, cəmiyyət bu barədə danışmalı, media yazmalıdır.

- Azərbaycan Rusiya başda olmaqla Avropa və Qərbin bu təzyiqlərinə nə qədər tab gətirə bilər?

- Bunu deyə bilmərəm. Hesab edirəm ki, bu məsələ həm də qardaş Türkiyədən asılıdır. Türkiyənin hara qədər bizi müdafiə edəcəyini hadisələrin inkişafı ilə birlikdə görəcəyik. Hər halda bizə vaxt qazanmaq və cəbhədə işlərimizi irəli aparmaq daha vacibdir.

- Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyan bəyan edib ki, vəziyyət ağırdır, ciddi itkilər var və erməni ordusu cəbhənin şimal və cənub istiqamətlərində geri çəkilməyə məcbur olub. Siz, bu konteksdə Ermənistanın vəziyyətini necə qiymətləndirirsiniz?

- Ermənistanda vəziyyət sözsüz ki, ağırdır, ehtiyatları da tükənmək istiqamətində gedir. Amma onların təslim olacağı hələlik görünmür. Paşinyan da son çıxışında bəyan edib ki, sona qədər müharibə aparacaqlar. Üstəlik, erməni ordusunun cəbhənin şimal və cənub istiqamətində geri çəkilməsi Ermənistanda deyil, Qarabağda baş verir. Əlbəttə, bunlar Qarabağı özlərininki hesab edirlər. Amma ciddi zərbə alsalar da, hələlik tab gətirirlər.

Ola bilsin ki, Paşinyan bu sözləri deyəndə öz ictimaiyyətinə hansısa siqnallar verir, demək istəyir ki, bəlkə bu müharibəni qurtaraq, əyləşib danışaq. Məna həm də bu ola bilər. Məncə, bir az gözləmək lazımdır.

- Nikol Paşinyanla Rusiya arasında müttəfiqlik görürsünüzmü?

- Əslində Rusiyada Nikol Paşinyanı sevmirlər, onu arzu etmirlər və həm də onu dəyişmək istəyirlər. Bu mənada Rusiya-Ermənistan müttəfiqliyi var, Paşinyan-Rusiya müttəfiqliyi isə yoxdur.

Hərbi əməliyyatın birinci mərhələsində Vladimir Putin prosesə qarışmırdı, amma indi oradan səslər güclənir. Bir növ Paşinyanı istəmirlər, amma Ermənistanı da əldən buraxmaq niyyətində deyillər. Bəlkə də çalışıb imkan verməyəcəklər ki, biz onları sona qədər əzək.

- Bu halda biz nə etməliyik?

- Hesab edirəm ki, ordumuz mümkün qədər irəliyə getməlidir. Başqa yolumuz yoxdur. Nə qədər çox ərazi azad etsək, bizim üçün bir o qədər yaxşıdır...

- Və sonda yenə danışıqlar masası olacaq?

- Bütün münaqişələrin sonunda danışıqlar masası, diplomatiya olur. Fikrimcə, biz nə qədər çox ərazimizi işğaldan azad etsək, irəliləsək, danışıqlar masasında bir o qədər güclü tərəf olacağıq. Yəni danışıqlara artıq yeni xətdən başlayacağıq. Bu baxır bizim neçə rayonu azad edəcəyimizə, Dağlıq Qarabağ istiqamətində nə qədər irəliləyəcəyimizə. Bunlardan çox şey asılıdır. Amma mümkün qədər irəli getmək lazımdır. Bir də gördünüz dünya birləşib deyir ki, amandır, qoymayın xristianları “qırırlar”. Bax, o ana qədər biz irəliləməliyik.

- İşğal altında qalan və danışıqlar masasında ermənilərin bizə qarşı istifadə etdiyi ətraf rayonları götürmək diplomatiya baxımından sərfəlidir, yoxsa Dağlıq Qarabağın inzibati ərazilərini?

- Təbii ki, Dağlıq Qarabağ ərazilərini. Biz bu istiqamətdə nə qədər çox irəliləsək, bir o qədər yaxşıdır. Yox, əgər yalnız ətraf rayonları azad etsək, bu zaman Dağlıq Qarabağ toxunulmaz qalır və danışıqlar prosesi başlayır. Erməni tərəfi də başlayır özünü lovğa aparmağa. Amma biz Dağlıq Qarabağdan nə qədər çox torpağımızı işğaldan azad etsək, ermənilər elə danışıqlar masasında sakitcə oturacaqlar. Daha lovğalıqdan əsər-əlamət olmayacaq.

Reyting.az




Bölməyə aid digər xəbərlər
bütün xəbərlər