22:50 / 27-04-2024
Şair-publisist Namiq Hacıheydərli vəfat edib
22:39 / 27-04-2024
Yunanıstanın baş naziri Türkiyəyə səfərə hazırlaşır
18:49 / 27-04-2024
Abşeronda qətl törədilib
18:15 / 27-04-2024
DİN: "Toplum TV”-nin əməkdaşı saxlanılmayıb"
17:09 / 27-04-2024
Hərbçilərimiz Türkiyədə beynəlxalq təlimdə iştirak edir
15:53 / 27-04-2024
Ali Məhkəmənin hakimi özünü öldürüb
14:39 / 27-04-2024
Prezident bir qrup sahibkarı təltif edib - Siyahı
13:42 / 27-04-2024
ANAMA əməkdaşı Şuşada minaya düşüb
12:45 / 27-04-2024
Laçının Sus kəndinə ilk köç olacaq - Fotolar
12:11 / 27-04-2024
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
11:59 / 27-04-2024
Dünyanın ilk süni enerji adası tikilir
10:14 / 27-04-2024
Xankəndidə silah və sursatlar aşkarlanıb
10:09 / 27-04-2024
Marsdakı "hörümçək sürüsü"nün sirri açılıb - Fotolar
09:27 / 27-04-2024
Britaniyanın lüks avtomobilləri Rusiyaya daşınır
08:18 / 27-04-2024
"Bir qalanın sirri" Musiqili Teatrda açılacaq - Fotolar
08:09 / 27-04-2024
Rusiyada azərbaycanlılarla taciklər arasında kütləvi dava: ölən və yaralananlar var
21:36 / 26-04-2024
Prezident İlham Əliyevin Almaniyaya işgüzar səfəri başa çatıb - Fotolar
20:58 / 26-04-2024
İlham Əliyevlə Olaf Şolts birgə mətbuat konfransı keçiriblər
20:46 / 26-04-2024
Azərbaycan və Almaniya prezidentləri görüşüb - (Yenilənib) - Fotolar
19:35 / 26-04-2024
43 pişiyi ac-susuz saxlayan şəxsi həbs ediblər
19:06 / 26-04-2024
Rusların hücum etmək istədiyi iki xəstəxana təcili boşaldılır
18:43 / 26-04-2024
Türk dövlətləri parlamentlərinin komitə sədrləri Xankəndi və Şuşaya səfər ediblər - (Yenilənib) - Foto
18:41 / 26-04-2024
İsveç Latviyaya qoşun və zirehli texnika göndərir
18:36 / 26-04-2024
Blinken Pekində Çini hədələyib
18:20 / 26-04-2024
20-yə yaxın məhbus həbsxanadan qaçmağa cəhd edib - Foto
18:15 / 26-04-2024
Azərbaycanla Ermənistan arasında sərhəddə koordinatlar dəqiqləşdirilir
18:08 / 26-04-2024
Erməni deputatlar saxlanılıb
17:58 / 26-04-2024
Ermənistan XİN: "Azərbaycandan sülh sazişinə dair təkliflər almışıq"
17:39 / 26-04-2024
"Beşiktaş" daha bir futbolçu ilə müqaviləni yeniləyib
00:11 / 23-04-2024
Sağlam və uzun ömür yaşamağın 10 asan yolu var - Siyahı
16:58 / 23-04-2024
İlham Əliyev “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” beynəlxalq forumda iştirak edir - (Yenilənib)
14:10 / 23-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - (Yenilənib)
14:03 / 24-04-2024
Professor Nəsib Quliyev özünü güllələyib
17:30 / 26-04-2024
İlham Əliyev Almaniyada tədbirə qatılıb - (Yenilənib) - Fotolar
00:05 / 23-04-2024
Abramoviç yeni futbol klubunu Avropanın ən yaxşısı edəcək
00:02 / 23-04-2024
Məşhur boksçu Mayk Tayson şirkətin səfiri olub
17:29 / 24-04-2024
24 Aprel - Erməni Yalanı Günüdür
18:05 / 23-04-2024
Pul, reytinq, əxlaq... - Bu verilişlər bağlanacaq?
09:21 / 24-04-2024
Bakıda Qırğız Kino Günləri başlayıb - Fotolar
09:19 / 24-04-2024
Azərbaycan Kuboku: bu gün finalçılar bəlli olacaq
13:07 / 26-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
İKT iqtisadi yüksəlişə səbəb olacaq
Tarix: 05-11-2017 12:41 | Bölmə: Layihə / Xəbərlər
Ekspert deyir ki, müasir texnologiyaların tətbiqi ölkədə yoxsulluğun və işsizliyin aradan qaldırılmasına təkan verəcək
Azərbaycanda informasiya və kommunikasiya texnologiyalarının (İKT) inkişafı üçün müxtəlif tədbirlər görülür. Əgər bir zamanlar kompüterləşmə, müasir texnologiyanın tətbiqi, internet resurslarının qurulması barədə düşünülürdüsə, artıq yüksək texnologiyaların tətbiqi istiqamətində mühüm addımlar atılır.
Belə demək mümkündürsə, son illər Azərbaycanda İKT sahəsində ciddi uğurlar qazanılıb və bu sahəninin daha da inkişaf etdirilməsi dövlət siyasətinin prioritetlərindən birinə çevrilib. Bu işdə strateji proqramların da rolu böyükdür. “Azərbaycan Respublikasının inkişafı naminə informasiya və kommunikasiya texnologiyaları üzrə Milli Strategiya”da nəzərdə tutulan və bu proqrama uyğun həyata keçirilən tədbirlər planı nəticəsində irəliləyişlərə nail olunub.
Qeyd edək ki, ölkənin bütövlükdə elektron hazırlığının, o cümlədən mövcud telekommunikasiya infrastrukturunun, texniki və proqram vasitələrinin, informasiya resursları və xidmətlərinin, hüquqi normativ bazanın təhlili göstərir ki, ölkədə informasiya cəmiyyətinin formalaşdırılmasını daha da sürətləndirmək üçün ilkin şərtlər və bir sıra obyektiv çətinliklər mövcuddur. Bunlar, əhalinin savadlılıq və təhsil səviyyəsinin yüksək olması, internet şəbəkəsindən ölkə miqyasında istifadə üçün münasib imkanlar, milli özəl telekommunikasiya operatorlarının mövcudluğu və onların inkişafda olması, milli layihələrdə İKT-nin tətbiqi sahəsində geniş təcrübənin vacibliyi və digərləridir.
Mütəxəssislərin araşdırmalarına görə, ölkədə İKT-dən istifadə ilə bağlı aparılan işlərin istiqamətlərini və onların prioritetlərini təyin edən, görülən işlərin əlaqələndirilməsini təmin edən məqsədyönlü dövlət siyasətinin hələlik tam müəyyən edilməməsi, İKT-dən istifadə ilə əlaqədar yaranan münasibətləri tənzimləyən hüquqi normativ bazanın tam işlənilməməsi, İKT sahəsində yüksək səviyyəli mütəxəssislərin çatışmazlığı, Azərbaycan dilinin İKT sahəsində geniş istifadəsində ciddi problemlərin olması və digər çatışmazlılar var.
İqtisadçı-kibernetik, İKT üzrə ekspert Həsən Babayev “Reytinq”ə deyib ki, Azərbaycan informasiya cəmiyyətinin formalaşdırılması prosesini sürətləndirməyə qərarlıdır. Digər tərəfdən, BMTİP və başqa beynəlxalq təşkilatlar bu sahədə ölkəyə texniki və maliyyə dəstəyi göstərməyə hazırdır:
“İnformasiya cəmiyyətinin hüquqi normativ bazasının yaradılması sahəsində Azərbaycan dövlətinin artıq müəyyən müsbət təcrübəsi var. Respublikanın ali və orta ixtisas məktəblərinə tələbə qəbulu prosesində yeni texnologiyalar geniş şəkildə tətbiq edilib, on-line rejimdə biliyin yoxlanılması həyata keçirilir, bu sahədə informasiya resursları formalaşdırılıb, əhaliyə internet vasitəsilə geniş informasiya xidmətləri göstərilir. Respublikada məhkəmə hakimlərinin və bir sıra dövlət qulluqçularının seçilmə prosesində İKT-dən müvəffəqiyyətlə tətbiq edilir. «Seçkilər» dövlət avtomatlaşdırılmış informasiya sistemi də yaradılıb və 2000-ci ildən başlayaraq əhalinin səsverməsi zamanı İKT-dən geniş istifadə olunur. Azərbaycanın bir çox elm və təhsil müəssisələrini birləşdirən telekommunikasiya şəbəkəsi də fəaliyyət göstərir”.
İKT üzrə sertifikatlı mütəxəssislərin hazırlanması üçün regional Akademiyanın yaradılmasına da toxunan müsahibimiz bildirib ki, «Azərbaycanın milli pasport sistemi» layihəsində İKT-dən geniş tətbiq edilib. Bundan əlavə, Azərbaycanın bank sistemində real vaxt rejimində banklararası milli elektron ödəniş sistemi və kiçik ödənişlər üçün avtomatlaşdırılmış klirinq sistemi layihələri həyata keçirilib: “Eyni zamanda respublikada beynəlxalq təşkilatların dəstəyi ilə informasiya sahəsində maarifləndirmə yönümlü bir sıra regional mərkəzlər yaradılıb. Bir sıra dövlət və özəl qurumlarda İKT sahəsində əhəmiyyətli layihələr reallaşdırılıb”.
Milli Strategiyanın əsas məqsəd və vəzifələrinə diqqət çəkən ekpert deyib ki, Milli Strategiya İKT-dən istifadə və onun genişləndirilməsi sahəsində dövlətin siyasətini əks etdirir, əsas məqsəd və vəzifələri, prioritetləri və fəaliyyətin əsas istiqamətlərini müəyyən edir. Onun qənaətincə, Milli Strategiya cəmiyyətin tələblərini, qabaqcıl dünya təcrübəsini nəzərə alır və ölkənin inkişafına, demokratik cəmiyyət quruculuğuna, Azərbaycanın beynəlxalq aləmə inteqrasiyasına xidmət göstərir:
“Milli Strategiyanın əsas məqsədi İKT-dən geniş yararlanmaqla ölkənin demokratik inkişafına kömək göstərmək və informasiya cəmiyyətinə keçidi təmin etməkdir. Milli Strategiyanın əsas vəzifələrinə informasiya cəmiyyətinin hüquqi əsaslarının yaradılması və inkişafı, cəmiyyətdə insan amilinin inkişaf etdirilməsi, vətəndaşların keyfiyyətli təhsil, tibbi xidmət və sosial təminatlar alması üçün əlverişli şəraitin yaradılması, vətəndaşların və sosial institutların məlumat almaq, onu yaymaq və istifadə etmək kimi hüquqlarının təmin edilməsi üçün müvafiq mühitin yaradılması, effektiv, şəffaf və nəzarət oluna bilən dövlət idarəetməsi və yerli özünüidarəetmənin həyata keçirilməsi, “Elektron hökumət”in yaradılması, “Elektron ticarət”in formalaşdırılması və inkişafı, ölkənin iqtisadi, sosial və intellektual potensialının möhkəmləndirilməsi, informasiya və biliklərə əsaslanan, rəqabətə davamlı iqtisadiyyatın qurulması, informasiya və bilik bazarının yaradılması və inkişafı aiddir. Bundan əlavə, inkişaf etmiş informasiya və kommunikasiya infrastrukturunun yaradılması, vahid milli elektron informasiya məkanının formalaşdırılması, İKT xidmətlərinin genişləndirilməsi, ölkənin informasiya təhlükəsizliyinin təmin olunması, ölkənin ümumdünya elektron informasiya məkanına inteqrasiyası, Milli Proqram vasitələrinin yaradılması, İKT məhsullarının istehsalının (İKT sənayesinin) inkişaf etdirilməsi əsas məqsədlərdən sayılır”.
Ekspertin qənaətincə, Milli Strategiyanın həyata keçirilməsi nəticəsində dövlət idarəetməsində şəffaflıq təmin olunacaq, davamlı iqtisadi dirçəlişə nail olunacaq, əhalinin həyat şəraiti yaxşılaşacaq, ölkədə vahid elektron informasiya məkanı formalaşacaq, bütün vətəndaşlar üçün informasiya əldə etmək imkanları yaranacaq və milli maraqlar nəzərə alınmaqla ölkə ümumdünya elektron informasiya məkanına inteqrasiya olunacaqdır.
H.Babayev onu da qeyd edib ki, müasir tələblər baxımından ölkədə İKT-nin inkişafı bütövlükdə dövlətin hərbi-siyasi və sosial-iqtisadi potensialının göstəricilərindəndir. Onun fikrincə, Azərbaycan bu mənada istisna hal təşkil etmir və informasiya cəmiyyətinə keçid üçün ölkədə əlverişli şəraitin yaradılması Azərbaycan dövlətinin siyasi məqsədlərindən biridir:
“Ölkənin informasiyalaşdırılması yolu ilə informasiya cəmiyyətinin formalaşdırılması təşkilati, sosial-iqtisadi, elmi-texniki, texnoloji və ən başlıcası, siyasi amillərə malik olan mürəkkəb prosesdir, onun müvəffəqiyyətlə həyata keçirilməsinə cəlb olunan siyasi-inzibati, maliyyə, insan, texniki və s. resurslardan səmərəli istifadə olunmasını, prioritetlərin və fəaliyyət istiqamətlərinin düzgün müəyyən edilməsini, görülən işlərin tənzimlənməsini və əlaqələndirilməsini tələb edir. Bu səbəbdən İKT-nin tətbiqi və inkişafı sahəsində «İnformasiya, informasiyalaşdırma və informasiyanın mühafizəsi haqqında» Qanunda təsbit olunmuş dövlət siyasətinin həyata keçirilməsi üzrə Milli Strategiya və fəaliyyət planının olması çox vacibdir”.
Xatırladaq ki, Milli Strategiyada qeyd olunur ki, informasiya cəmiyyətinə keçid üçün əlverişli şəraitin yaradılmasında dövlət aparıcı rol oynayır və onun fəaliyyəti əsasən aşağıdakıları əhatə edir:
§ qanunvericilik bazasının formalaşdırılması və mütəmadi olaraq təkmilləşdirilməsi;
§ ölkə daxilində informasiya texnologiyalarının tətbiqi ilə bağlı fəaliyyətin təhlili və tənzimlənməsi;
§ milli və dövlət informasiya sistemlərinin yaradılması, informasiya resurslarının formalaşdırılması, dövlət orqanlarının bu istiqamətdə fəaliyyətinin idarə edilməsi;
§ yeni şəraitə münasib olan, xarici və yerli sərmayələrin cəlb edilməsi və iqtisadi fəaliyyətdə ədalətli rəqabətin aparılmasına xidmət edən əlverişli mühitin yaradılması;
§ cəmiyyətin geniş təbəqələrinin strategiyanın həyata keçirilməsinə cəlb edilməsi məqsədilə siyasi, hüquqi, iqtisadi və inzibati mexanizmlərdən istifadə etməklə prosesin bütün iştirakçıları üçün bərabər şəraitin yaradılması, onların fəaliyyətinin əlaqələndirilməsi;
§ hər bir vətəndaşın hüquq və azadlıqlarının müdafiəsi, şəxsiyyət haqqında və özəl məlumatların qorunmasının təmin olunması;
§ vətəndaşların dövlət informasiya resurslarına müraciət etməsi üçün imkan yaradılması;
§ ölkənin informasiya təhlükəsizliyinin təmin edilməsi;
§ strategiyanın həyata keçirilməsi üçün tələb olunan maliyyə vəsaitlərinin səfərbər edilməsi, dövlət əhəmiyyətli və sosial yönümlü layihə və proqramların dəstəklənməsi;
§ milli informasiya və kommunikasiya texnologiyalarının, texniki və proqram məhsullarının istehsalı üçün əlverişli şəraitin yaradılması, onların dünya bazarına çıxarılmasının stimullaşdırılması;
§ informasiya və kommunikasiya texnologiyaları sahəsində fəaliyyət göstərən özəl şirkətlər, xüsusilə kiçik və orta müəssisələr üçün əlverişli şəraitin yaradılması;
§ müasir informasiya və kommunikasiya texnologiyalarının iqtisadiyyatın bütün sahələrində tətbiqi üçün əlverişli şəraitin yaradılması;
§ dövlət idarəetməsində və yerli özünüidarəetmədə müasir texnologiyalardan istifadə olunması;
§ elektron hökumətin formalaşdırılması istiqamətində ardıcıl fəaliyyətin həyata keçirilməsi;
§ informasiya və kommunikasiya texnologiyaları sahəsində ölkənin milli maraqlarını təmin edən beynəlxalq əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsi.
Müsahibimiz onu da nəzərə çatdırıb ki, Milli Strategiya fəaliyyətin əsas istiqamətlərini və məzmununu konseptual baxımdan müəyyənləşdirdiyindən onun gerçəkləşməsi üçün hər bir istiqamət üzrə fəaliyyət planları milli İKT-proqramlar işlənib hazırlanır və konkret işlər layihələr vasitəsilə həyata keçirilir. “Strategiyanın həyata keçirilməsi prosesinin müvəffəqiyyəti onun idarə edilməsinin düzgün təşkilindən bilavasitə asılıdır. Bu proses İKT-dən istifadə və onun inkişafı sahəsində dövlətin siyasətini həyata keçirən idarəetmə strukturları tərəfindən əlaqələndirilir, tənzimlənir və idarə olunur. Strategiyanın həyata keçirilməsi elmi əsaslarla aparılır və demokratik qaydada idarə edilir. Onun uğurunu görülən işlərin sistemli və ardıcıl olaraq aparılması, əhalinin geniş kütlələri tərəfindən dəstəklənməsi, milli dialoqa nail olunması, açıq müzakirələrin və məsləhətləşmələrin aparılması, verilən təkliflərə obyektiv baxılması, layihənin işlənib hazırlanmasında və həyata keçirilməsində maraqlı tərəflərin iştirakını təmin edir. Ölkənin informasiya cəmiyyətinə doğru irəliləməsinin səviyyəsini müəyyənləşdirmək üçün ölkədəki elektron vəziyyətin daimi monitorinqi aparılır. Bu məqsədlə dünya təcrübəsi əsasında milli nailiyyət göstəriciləri işlənib hazırlanır. Ölkədəki elektron vəziyyətin daimi monitorinqi və onun qiymətləndirilməsi dövlətin informasiya siyasətinin əsas vəzifələrindən biridir. Strategiyanın müəyyənləşdirdiyi fəaliyyətin həyata keçirilməsi nəticəsində dövlətin, sosial institutların, qeyri-hökumət təşkilatlarının, özəl şirkətlərin, bütövlükdə cəmiyyətin və onun ayrı-ayrı üzvlərinin maraqlarının ödənildiyi informasiya cəmiyyətinə keçid üçün ölkədə əlverişli mühit formalaşacaq”, - deyə H.Babayev əlavə edib.
Ekspert sonda onu da vurğulayıb ki, bütün görülən işlərin nəticəsində ciddi gözləntilər var. Belə ki, əgər proses bu şəkildə davam edərsə, Azərbaycan İKT sahəsində Avropanın qabaqcıl ölkələri sırasına daxil olub, Cənubi Qafqaz və Transxəzər regionlarında ölkənin İKT-lider mövqeyini təmin edə bilər. Bundan əlavə, informasiya resurslarına və xidmətlərinə azad şəkildə və asanlıqla müraciət etmənin təşkili yolu ilə əhaliyə informasiya xidmətləri göstəriləcək. İKT-nin tətbiqi nəticəsində ölkə iqtisadiyyatında əhəmiyyətli yüksəliş baş verəcək, yoxsulluğun və işsizliyin aradan qaldırılması istiqamətində yüksək nailiyyətlər əldə ediləcək.
Z.MƏMMƏDLİ
Yazı Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun maliyyə yardımı ilə "İnformasiya və kommunikasiya texnologiyalarının inkişaf etdirilməsi” layihəsi çərçivəsində hazırlanıb.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 05-11-2017 12:41 | Bölmə: Layihə / Xəbərlər
Ekspert deyir ki, müasir texnologiyaların tətbiqi ölkədə yoxsulluğun və işsizliyin aradan qaldırılmasına təkan verəcək
Azərbaycanda informasiya və kommunikasiya texnologiyalarının (İKT) inkişafı üçün müxtəlif tədbirlər görülür. Əgər bir zamanlar kompüterləşmə, müasir texnologiyanın tətbiqi, internet resurslarının qurulması barədə düşünülürdüsə, artıq yüksək texnologiyaların tətbiqi istiqamətində mühüm addımlar atılır.
Belə demək mümkündürsə, son illər Azərbaycanda İKT sahəsində ciddi uğurlar qazanılıb və bu sahəninin daha da inkişaf etdirilməsi dövlət siyasətinin prioritetlərindən birinə çevrilib. Bu işdə strateji proqramların da rolu böyükdür. “Azərbaycan Respublikasının inkişafı naminə informasiya və kommunikasiya texnologiyaları üzrə Milli Strategiya”da nəzərdə tutulan və bu proqrama uyğun həyata keçirilən tədbirlər planı nəticəsində irəliləyişlərə nail olunub.
Qeyd edək ki, ölkənin bütövlükdə elektron hazırlığının, o cümlədən mövcud telekommunikasiya infrastrukturunun, texniki və proqram vasitələrinin, informasiya resursları və xidmətlərinin, hüquqi normativ bazanın təhlili göstərir ki, ölkədə informasiya cəmiyyətinin formalaşdırılmasını daha da sürətləndirmək üçün ilkin şərtlər və bir sıra obyektiv çətinliklər mövcuddur. Bunlar, əhalinin savadlılıq və təhsil səviyyəsinin yüksək olması, internet şəbəkəsindən ölkə miqyasında istifadə üçün münasib imkanlar, milli özəl telekommunikasiya operatorlarının mövcudluğu və onların inkişafda olması, milli layihələrdə İKT-nin tətbiqi sahəsində geniş təcrübənin vacibliyi və digərləridir.
Mütəxəssislərin araşdırmalarına görə, ölkədə İKT-dən istifadə ilə bağlı aparılan işlərin istiqamətlərini və onların prioritetlərini təyin edən, görülən işlərin əlaqələndirilməsini təmin edən məqsədyönlü dövlət siyasətinin hələlik tam müəyyən edilməməsi, İKT-dən istifadə ilə əlaqədar yaranan münasibətləri tənzimləyən hüquqi normativ bazanın tam işlənilməməsi, İKT sahəsində yüksək səviyyəli mütəxəssislərin çatışmazlığı, Azərbaycan dilinin İKT sahəsində geniş istifadəsində ciddi problemlərin olması və digər çatışmazlılar var.
İqtisadçı-kibernetik, İKT üzrə ekspert Həsən Babayev “Reytinq”ə deyib ki, Azərbaycan informasiya cəmiyyətinin formalaşdırılması prosesini sürətləndirməyə qərarlıdır. Digər tərəfdən, BMTİP və başqa beynəlxalq təşkilatlar bu sahədə ölkəyə texniki və maliyyə dəstəyi göstərməyə hazırdır:
“İnformasiya cəmiyyətinin hüquqi normativ bazasının yaradılması sahəsində Azərbaycan dövlətinin artıq müəyyən müsbət təcrübəsi var. Respublikanın ali və orta ixtisas məktəblərinə tələbə qəbulu prosesində yeni texnologiyalar geniş şəkildə tətbiq edilib, on-line rejimdə biliyin yoxlanılması həyata keçirilir, bu sahədə informasiya resursları formalaşdırılıb, əhaliyə internet vasitəsilə geniş informasiya xidmətləri göstərilir. Respublikada məhkəmə hakimlərinin və bir sıra dövlət qulluqçularının seçilmə prosesində İKT-dən müvəffəqiyyətlə tətbiq edilir. «Seçkilər» dövlət avtomatlaşdırılmış informasiya sistemi də yaradılıb və 2000-ci ildən başlayaraq əhalinin səsverməsi zamanı İKT-dən geniş istifadə olunur. Azərbaycanın bir çox elm və təhsil müəssisələrini birləşdirən telekommunikasiya şəbəkəsi də fəaliyyət göstərir”.
İKT üzrə sertifikatlı mütəxəssislərin hazırlanması üçün regional Akademiyanın yaradılmasına da toxunan müsahibimiz bildirib ki, «Azərbaycanın milli pasport sistemi» layihəsində İKT-dən geniş tətbiq edilib. Bundan əlavə, Azərbaycanın bank sistemində real vaxt rejimində banklararası milli elektron ödəniş sistemi və kiçik ödənişlər üçün avtomatlaşdırılmış klirinq sistemi layihələri həyata keçirilib: “Eyni zamanda respublikada beynəlxalq təşkilatların dəstəyi ilə informasiya sahəsində maarifləndirmə yönümlü bir sıra regional mərkəzlər yaradılıb. Bir sıra dövlət və özəl qurumlarda İKT sahəsində əhəmiyyətli layihələr reallaşdırılıb”.
Milli Strategiyanın əsas məqsəd və vəzifələrinə diqqət çəkən ekpert deyib ki, Milli Strategiya İKT-dən istifadə və onun genişləndirilməsi sahəsində dövlətin siyasətini əks etdirir, əsas məqsəd və vəzifələri, prioritetləri və fəaliyyətin əsas istiqamətlərini müəyyən edir. Onun qənaətincə, Milli Strategiya cəmiyyətin tələblərini, qabaqcıl dünya təcrübəsini nəzərə alır və ölkənin inkişafına, demokratik cəmiyyət quruculuğuna, Azərbaycanın beynəlxalq aləmə inteqrasiyasına xidmət göstərir:
“Milli Strategiyanın əsas məqsədi İKT-dən geniş yararlanmaqla ölkənin demokratik inkişafına kömək göstərmək və informasiya cəmiyyətinə keçidi təmin etməkdir. Milli Strategiyanın əsas vəzifələrinə informasiya cəmiyyətinin hüquqi əsaslarının yaradılması və inkişafı, cəmiyyətdə insan amilinin inkişaf etdirilməsi, vətəndaşların keyfiyyətli təhsil, tibbi xidmət və sosial təminatlar alması üçün əlverişli şəraitin yaradılması, vətəndaşların və sosial institutların məlumat almaq, onu yaymaq və istifadə etmək kimi hüquqlarının təmin edilməsi üçün müvafiq mühitin yaradılması, effektiv, şəffaf və nəzarət oluna bilən dövlət idarəetməsi və yerli özünüidarəetmənin həyata keçirilməsi, “Elektron hökumət”in yaradılması, “Elektron ticarət”in formalaşdırılması və inkişafı, ölkənin iqtisadi, sosial və intellektual potensialının möhkəmləndirilməsi, informasiya və biliklərə əsaslanan, rəqabətə davamlı iqtisadiyyatın qurulması, informasiya və bilik bazarının yaradılması və inkişafı aiddir. Bundan əlavə, inkişaf etmiş informasiya və kommunikasiya infrastrukturunun yaradılması, vahid milli elektron informasiya məkanının formalaşdırılması, İKT xidmətlərinin genişləndirilməsi, ölkənin informasiya təhlükəsizliyinin təmin olunması, ölkənin ümumdünya elektron informasiya məkanına inteqrasiyası, Milli Proqram vasitələrinin yaradılması, İKT məhsullarının istehsalının (İKT sənayesinin) inkişaf etdirilməsi əsas məqsədlərdən sayılır”.
Ekspertin qənaətincə, Milli Strategiyanın həyata keçirilməsi nəticəsində dövlət idarəetməsində şəffaflıq təmin olunacaq, davamlı iqtisadi dirçəlişə nail olunacaq, əhalinin həyat şəraiti yaxşılaşacaq, ölkədə vahid elektron informasiya məkanı formalaşacaq, bütün vətəndaşlar üçün informasiya əldə etmək imkanları yaranacaq və milli maraqlar nəzərə alınmaqla ölkə ümumdünya elektron informasiya məkanına inteqrasiya olunacaqdır.
H.Babayev onu da qeyd edib ki, müasir tələblər baxımından ölkədə İKT-nin inkişafı bütövlükdə dövlətin hərbi-siyasi və sosial-iqtisadi potensialının göstəricilərindəndir. Onun fikrincə, Azərbaycan bu mənada istisna hal təşkil etmir və informasiya cəmiyyətinə keçid üçün ölkədə əlverişli şəraitin yaradılması Azərbaycan dövlətinin siyasi məqsədlərindən biridir:
“Ölkənin informasiyalaşdırılması yolu ilə informasiya cəmiyyətinin formalaşdırılması təşkilati, sosial-iqtisadi, elmi-texniki, texnoloji və ən başlıcası, siyasi amillərə malik olan mürəkkəb prosesdir, onun müvəffəqiyyətlə həyata keçirilməsinə cəlb olunan siyasi-inzibati, maliyyə, insan, texniki və s. resurslardan səmərəli istifadə olunmasını, prioritetlərin və fəaliyyət istiqamətlərinin düzgün müəyyən edilməsini, görülən işlərin tənzimlənməsini və əlaqələndirilməsini tələb edir. Bu səbəbdən İKT-nin tətbiqi və inkişafı sahəsində «İnformasiya, informasiyalaşdırma və informasiyanın mühafizəsi haqqında» Qanunda təsbit olunmuş dövlət siyasətinin həyata keçirilməsi üzrə Milli Strategiya və fəaliyyət planının olması çox vacibdir”.
Xatırladaq ki, Milli Strategiyada qeyd olunur ki, informasiya cəmiyyətinə keçid üçün əlverişli şəraitin yaradılmasında dövlət aparıcı rol oynayır və onun fəaliyyəti əsasən aşağıdakıları əhatə edir:
§ qanunvericilik bazasının formalaşdırılması və mütəmadi olaraq təkmilləşdirilməsi;
§ ölkə daxilində informasiya texnologiyalarının tətbiqi ilə bağlı fəaliyyətin təhlili və tənzimlənməsi;
§ milli və dövlət informasiya sistemlərinin yaradılması, informasiya resurslarının formalaşdırılması, dövlət orqanlarının bu istiqamətdə fəaliyyətinin idarə edilməsi;
§ yeni şəraitə münasib olan, xarici və yerli sərmayələrin cəlb edilməsi və iqtisadi fəaliyyətdə ədalətli rəqabətin aparılmasına xidmət edən əlverişli mühitin yaradılması;
§ cəmiyyətin geniş təbəqələrinin strategiyanın həyata keçirilməsinə cəlb edilməsi məqsədilə siyasi, hüquqi, iqtisadi və inzibati mexanizmlərdən istifadə etməklə prosesin bütün iştirakçıları üçün bərabər şəraitin yaradılması, onların fəaliyyətinin əlaqələndirilməsi;
§ hər bir vətəndaşın hüquq və azadlıqlarının müdafiəsi, şəxsiyyət haqqında və özəl məlumatların qorunmasının təmin olunması;
§ vətəndaşların dövlət informasiya resurslarına müraciət etməsi üçün imkan yaradılması;
§ ölkənin informasiya təhlükəsizliyinin təmin edilməsi;
§ strategiyanın həyata keçirilməsi üçün tələb olunan maliyyə vəsaitlərinin səfərbər edilməsi, dövlət əhəmiyyətli və sosial yönümlü layihə və proqramların dəstəklənməsi;
§ milli informasiya və kommunikasiya texnologiyalarının, texniki və proqram məhsullarının istehsalı üçün əlverişli şəraitin yaradılması, onların dünya bazarına çıxarılmasının stimullaşdırılması;
§ informasiya və kommunikasiya texnologiyaları sahəsində fəaliyyət göstərən özəl şirkətlər, xüsusilə kiçik və orta müəssisələr üçün əlverişli şəraitin yaradılması;
§ müasir informasiya və kommunikasiya texnologiyalarının iqtisadiyyatın bütün sahələrində tətbiqi üçün əlverişli şəraitin yaradılması;
§ dövlət idarəetməsində və yerli özünüidarəetmədə müasir texnologiyalardan istifadə olunması;
§ elektron hökumətin formalaşdırılması istiqamətində ardıcıl fəaliyyətin həyata keçirilməsi;
§ informasiya və kommunikasiya texnologiyaları sahəsində ölkənin milli maraqlarını təmin edən beynəlxalq əməkdaşlığın inkişaf etdirilməsi.
Müsahibimiz onu da nəzərə çatdırıb ki, Milli Strategiya fəaliyyətin əsas istiqamətlərini və məzmununu konseptual baxımdan müəyyənləşdirdiyindən onun gerçəkləşməsi üçün hər bir istiqamət üzrə fəaliyyət planları milli İKT-proqramlar işlənib hazırlanır və konkret işlər layihələr vasitəsilə həyata keçirilir. “Strategiyanın həyata keçirilməsi prosesinin müvəffəqiyyəti onun idarə edilməsinin düzgün təşkilindən bilavasitə asılıdır. Bu proses İKT-dən istifadə və onun inkişafı sahəsində dövlətin siyasətini həyata keçirən idarəetmə strukturları tərəfindən əlaqələndirilir, tənzimlənir və idarə olunur. Strategiyanın həyata keçirilməsi elmi əsaslarla aparılır və demokratik qaydada idarə edilir. Onun uğurunu görülən işlərin sistemli və ardıcıl olaraq aparılması, əhalinin geniş kütlələri tərəfindən dəstəklənməsi, milli dialoqa nail olunması, açıq müzakirələrin və məsləhətləşmələrin aparılması, verilən təkliflərə obyektiv baxılması, layihənin işlənib hazırlanmasında və həyata keçirilməsində maraqlı tərəflərin iştirakını təmin edir. Ölkənin informasiya cəmiyyətinə doğru irəliləməsinin səviyyəsini müəyyənləşdirmək üçün ölkədəki elektron vəziyyətin daimi monitorinqi aparılır. Bu məqsədlə dünya təcrübəsi əsasında milli nailiyyət göstəriciləri işlənib hazırlanır. Ölkədəki elektron vəziyyətin daimi monitorinqi və onun qiymətləndirilməsi dövlətin informasiya siyasətinin əsas vəzifələrindən biridir. Strategiyanın müəyyənləşdirdiyi fəaliyyətin həyata keçirilməsi nəticəsində dövlətin, sosial institutların, qeyri-hökumət təşkilatlarının, özəl şirkətlərin, bütövlükdə cəmiyyətin və onun ayrı-ayrı üzvlərinin maraqlarının ödənildiyi informasiya cəmiyyətinə keçid üçün ölkədə əlverişli mühit formalaşacaq”, - deyə H.Babayev əlavə edib.
Ekspert sonda onu da vurğulayıb ki, bütün görülən işlərin nəticəsində ciddi gözləntilər var. Belə ki, əgər proses bu şəkildə davam edərsə, Azərbaycan İKT sahəsində Avropanın qabaqcıl ölkələri sırasına daxil olub, Cənubi Qafqaz və Transxəzər regionlarında ölkənin İKT-lider mövqeyini təmin edə bilər. Bundan əlavə, informasiya resurslarına və xidmətlərinə azad şəkildə və asanlıqla müraciət etmənin təşkili yolu ilə əhaliyə informasiya xidmətləri göstəriləcək. İKT-nin tətbiqi nəticəsində ölkə iqtisadiyyatında əhəmiyyətli yüksəliş baş verəcək, yoxsulluğun və işsizliyin aradan qaldırılması istiqamətində yüksək nailiyyətlər əldə ediləcək.
Z.MƏMMƏDLİ
Yazı Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Kütləvi İnformasiya Vasitələrinin İnkişafına Dövlət Dəstəyi Fondunun maliyyə yardımı ilə "İnformasiya və kommunikasiya texnologiyalarının inkişaf etdirilməsi” layihəsi çərçivəsində hazırlanıb.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Dünən, 18:49
Abşeronda qətl törədilib
Dünən, 18:15
DİN: "Toplum TV”-nin əməkdaşı saxlanılmayıb"
Dünən, 15:53
Ali Məhkəmənin hakimi özünü öldürüb
Dünən, 12:45
Laçının Sus kəndinə ilk köç olacaq - Fotolar
Dünən, 10:14
Xankəndidə silah və sursatlar aşkarlanıb
26-04-2024, 18:08
Erməni deputatlar saxlanılıb
26-04-2024, 11:05
Ən yaşlı albatros "aktiv görüş" rejiminə keçib
26-04-2024, 09:51
"Yeni Klinika"nın mühafizə rəisi saxlanııb
26-04-2024, 09:27
Keçmiş icra başçısı mülk davasına başlayıb
26-04-2024, 08:47
Bayden Trampın məhkəməsini izləməyə vaxt tapmır
26-04-2024, 08:26
Ruslar ABŞ-a məxsus "Patriot" sistemini oğurlayır
26-04-2024, 07:32
Yəhudi qızın portreti 30 milyon avroya satılıb - Fotolar
25-04-2024, 18:02
Naxçıvanda fond sədri vəzifədən çıxarılıb
25-04-2024, 17:25
Qırğızıstan prezidentinə Qarabağ atı hədiyyə edilib - Fotolar
25-04-2024, 14:29
Qərb Cənubi Qafqazda sabitliyi pozmağa çalışır
25-04-2024, 12:39
Gəncədə 32 yaşlı kişi bıçaqlanıb
25-04-2024, 12:25
Bakıda üç məktəbin direktoru cəzalandırılıb
25-04-2024, 11:03
İordan çayının qərb sahilində gərginlik böyüyür
25-04-2024, 09:52
Xankəndidə yenə silah-sursat tapılıb
25-04-2024, 07:39
Tramp: “Bayden yəhudilərə nifrət edir”
25-04-2024, 07:34
Fransızların ardınca amerikalılar...
24-04-2024, 19:16
“Su-35”-lər "Patriot"-u aldada bilir
24-04-2024, 17:04
Keçmiş nazirin meyiti tapılıb
24-04-2024, 16:26
Sabiq icra başçısının növbəti məhkəməsi keçirilib
24-04-2024, 15:26
Borrell: "İranla diplomatik münasibətləri kəsmək olmaz"
24-04-2024, 14:30
Şuşaya ilkin mərhələdə 50 ailə köçürüləcək
24-04-2024, 13:00
Prezident generalı təltif edib - Sərəncam
24-04-2024, 10:23
Xankəndidə yenə silah-sursat tapılıb
24-04-2024, 08:46
Qəbiristanlıqda rəqsə görə 18 sutka cəza verilib
24-04-2024, 08:37
Narkotikə görə daha 4 nəfər həbs edilib - Fotolar
24-04-2024, 08:23
Pekin taykonavtların adını açıqlayıb
24-04-2024, 08:20
Argentina iranlı nazirin həbsini tələb edir
24-04-2024, 08:11
ABŞ Senatı xarici yardım paketini təsdiqləyib
24-04-2024, 00:08
Britaniya döyüş təyyarələrini Polşaya göndərəcək
23-04-2024, 23:09
Rusiya müdafiə nazirinin müavini saxlanılıb
23-04-2024, 18:05
Makron Zelenskiyə yalan vədlər verib
23-04-2024, 16:14
İlham Əliyev geri qaytarılan 4 kənddən danışıb
23-04-2024, 14:37
Astara sakini 51 kq narkotiklə tutulub
23-04-2024, 12:11
Əliyev Zelenskini COP29-a dəvət edib
23-04-2024, 11:10
Məhkəmə Əvəz Zeynallı ilə bağlı qərar verib
23-04-2024, 10:04
Xankəndidə silah-sursat aşkarlanıb
23-04-2024, 09:54
Azərbaycan ərazisində zəlzələ olub
23-04-2024, 00:05
Abramoviç yeni futbol klubunu Avropanın ən yaxşısı edəcək
22-04-2024, 23:33
Sülhməramlılar Qarabağdan Ermənistana gedir
22-04-2024, 21:32
Ruslar Xarkovdakı teleqülləni dağıdıb - Foto
22-04-2024, 20:55
Əliyevlə Putin birgə nahar ediblər
22-04-2024, 15:08
Ukrayna daha 250 min şəxsi səfərbər etməlidir
22-04-2024, 13:26
Rusiya Çin liderini Kazan şəhərində gözləyir
22-04-2024, 09:53
Ümid nəğməsi - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
22-06-2022, 12:01
Patrik Andrade "Qarabağ"dan ayrılıb
31-05-2021, 10:30
Ermənilər dövlət sərhəddində növbəti təxribat törədib?
11-01-2020, 17:00
Mərkəzi Seçki Komissiyası DSK-nın qərarını ləğv edib
27-01-2019, 21:02
Elektron elm üçün fundamental layihələr icra olunur - Foto
20-01-2019, 11:03
Müasir texnologiyaların tətbiqi daha da sürətlənir
12-01-2019, 18:12
“Qaynar xətt” vətəndaşların işini asanlaşdırıb
5-01-2019, 10:28
Bir mərkəzdə 46 elektron xidmət... - Fotolar
29-12-2018, 21:27
İKT sahəsində mühüm araşdırmalar aparılıb
22-12-2018, 21:39
İnnovativ və texnoloji yeniliklər…
15-12-2018, 22:52
İKT-yə investisiya qoyuluşu 69 faiz artıb
8-12-2018, 23:15
50-dən artıq startap...
30-11-2018, 07:12
İKT ilə bağlı yeni tədbir…
25-11-2018, 08:57
Elektron dövlət və E-elm... - Yeniliklər
19-11-2018, 09:46
Vətəndaşlara “şəxsi kabinet” hazırlanır
4-11-2018, 17:41
Elektron sənəd dövriyyəsi yeni mərhələyə qədəm qoyur
28-10-2018, 06:21
“Rəqəmsal hökumət”ə keçid başlayıb
20-10-2018, 20:14
Dövlət orqanlarında elektron xidmətlərin təşkili araşdırılır
15-10-2018, 01:12
İKT sektoru üzrə gəlirlər 1,2 milyard manata yüksəlib
7-10-2018, 06:54
“Azərbaycan kosmik sənayedə də mövqeyini ortaya qoyur”
29-09-2018, 14:26
Elektron ticarətin strategiyası hazırlanır
24-09-2018, 00:33
Elektron mediada təhlükəsizlik müzakirə olunub
16-09-2018, 11:19
İnformasiya ehtiyatları təkmilləşdirilir - Qaydalar
1-09-2018, 00:13
İKT sahəsində yeni layihələr reallaşdırılacaq
24-08-2018, 15:12
Müasir texnologiyaların tətbiqi genişlənir
13-08-2018, 10:12
Daha bir peykimiz orbitə hazırlanır
5-08-2018, 15:32
Ölkəmizdə elektron ticarət dövriyyəsi artır
30-07-2018, 13:35
İKT üçün yeni tədbirlər planı var
23-07-2018, 02:27
Müasir texnologiyalar daha da təkmilləşdirilir
14-07-2018, 14:01
“Elektron hökumət”ə müraciətlərin sayı 23 milyonu ötüb
7-07-2018, 22:21
Əmlakla bağlı elektronlaşma prosesi genişlənir - Yenilik
30-06-2018, 14:10
Müasir texnologiyalar biznes mühitini yaxşılaşdırır
23-06-2018, 10:45
İKT sahəsində elmi araşdırmalar davam etdirilir
11-06-2018, 01:03
Virtual məkan uşaqlar üçün təhlükəyə çevrilib - Ekspert
2-06-2018, 11:32
Elektron sənədləşmənin yeni mərhələsinə start verilib
26-05-2018, 21:57
İKT böyük şirkətləri bir araya gətirib
19-05-2018, 21:50
“Elektron dövlət” idarəçilik keyfiyyətini artıracaq
14-05-2018, 20:32
“Mobil elektron imza" layihəsinə start verilib
6-05-2018, 21:58
İnformasiya təhlükəsizliyi ilə bağlı yeniliklər edilir
28-04-2018, 10:46
Uşaqların zərərli informasiyalardan qorunması prioritetə çevrilib
23-04-2018, 23:28
Çətin relyefli ərazilərdə 4-cü nəsil texnologiyanın tətbiqi üçün yeni işlər görülür
16-04-2018, 19:59
Təhlükəsizlik Mərkəzi Azərbaycanın virtual sərhədlərini necə qoruyur?
8-04-2018, 12:25
Elektron media və sosial şəbəkələrin problemi – Ekspertlər
31-03-2018, 06:58
Dövlət xidmətlərində elektronlaşmanın yeni mərhələsi başlayır
17-03-2018, 08:46
İKT üzrə yeni tədqiqatlar aparılır
11-03-2018, 09:23
“Azerspace-1”in 25-dən çox ölkədə müştəri bazası var
3-03-2018, 09:32
Elektron arayışların tətbiqi...
25-02-2018, 11:06
Şagird qəbulunun elektronlaşdırılması valideynlərin işini asanlaşdırıb
12-02-2018, 22:01
Təhsildə müasir texnologiyaların tətbiqinə yeni imkanlar yaranır