Sülhəddin Əkbər: “İranda sui-qəsdlər olacaq, sabitliyi pozmağa çalışacaqlar”

Xəbər lenti

13:14 / 29-03-2020

Rusiya ordusu koronavirusa qarşı səfərbər olunur

13:08 / 29-03-2020

Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti: "Dezinfeksiya işləri üçün heç bir vəsait tələb edilə bilməz"

13:05 / 29-03-2020

Koronavirusun bioloji silah olub-olmadığı araşdırılacaq - Professor

12:44 / 29-03-2020

Məktəblilərin yay tətili ləğv olunacaq? - Nazirlikdən açıqlama

12:37 / 29-03-2020

Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz

12:33 / 29-03-2020

DİN: "Vətəndaşların qeydiyyat yerinə qayıtmasına icazə veriləcək"

12:15 / 29-03-2020

Teledərslərin sabaha olan cədvəli açıqlanıb

12:14 / 29-03-2020

İcra başçısının müavini koronavirusa yoluxub

12:08 / 29-03-2020

Baş infeksionist: “Mən özüm də zəncəfilli çay içirəm..."

12:05 / 29-03-2020

Ölkəmizdə koronavirusla bağlı yeni qadağalar tətbiq oluna bilər

11:48 / 29-03-2020

Fransa Baş naziri: "Aprelin ilk 15 günü çətin olacaq"

11:17 / 29-03-2020

Vüsal Qasımlı: "Qlobal şoklar ölkəmizdə məcmu təklifin artımına mənfi təsir göstərir"

10:31 / 29-03-2020

Koronavirusun daha çox yayıldığı ölkələrin adları açıqlanıb - Siyahı

00:36 / 29-03-2020

TƏBİB sədri: "Koronavirusun regionlarda aşkarlanması ciddi həyəcan siqnalıdır"

00:25 / 29-03-2020

Bu gündən Azərbaycanda xüsusi karantin rejimi gücləndirilir

22:32 / 28-03-2020

Azərbaycanda yeni sosial paket təsdiqlənəcək

22:27 / 28-03-2020

Nazirlər Kabineti: "Uçuşlar, gediş-gəliş tamamilə dayandırıla, sərhədlər tamamilə bağlana bilər"

21:58 / 28-03-2020

Mehriban Əliyeva: "Koronavirusla mübarizə gözəgörünməz düşmənlə müharibədir"

21:43 / 28-03-2020

Əli Həsənov və ailə üzvləri Koronavirusla Mübarizə Fonduna vəsait köçürüblər

21:40 / 28-03-2020

Türkiyədə daha 1704 nəfər koronavirusa yoluxub

20:45 / 28-03-2020

Prezident koronavirusdan, neftin qiymətindən danışdı: "Tədbirlər daha da sərtləşdiriləcək"

20:22 / 28-03-2020

Karantin qaydalarını pozanlar həbs edilib - İki qurum birgə məlumat yayıb

19:41 / 28-03-2020

Azərbaycanda koronavirusdan növbəti ölüm qeydə alındı: yeni yoluxanlar var

19:08 / 28-03-2020

“Böyüklərimizə qayğı ilə!” videoçarxı hazırlanıb - Video

18:40 / 28-03-2020

I sinfə elektron qeydiyyat yenidən başlayır

18:36 / 28-03-2020

İran prezidenti Xamnəidən 1 milyard dollar istəyir

18:13 / 28-03-2020

Səməd Seyidov AŞPA-ya məruzəçilərin açıqlamasına görə məktub göndərdi

18:09 / 28-03-2020

Xüsusi karantin postlarından buraxılış qaydası təsdiqlənib - Siyahı

16:58 / 28-03-2020

Voleybol üzrə Azərbaycan millisinin 2 üzvü karantinə alınıb

16:41 / 28-03-2020

Təhsil Nazirliyi vətəndaşların qəbulunu da dayandırdı - Bu tarixədək

Ən çox oxunanlar

19:44 / 24-03-2020

Əli Məsimli: “İşıq və qaz limiti ləğv edilsin”

14:13 / 24-03-2020

Həmsədrlərin Azərbaycandan qovulması tələb olunur

15:32 / 24-03-2020

Türkiyənin şok planı üzə çıxdı: 2019-cu ildən koronavirusa qarşı hazırlıqlar başlayıbmış

16:07 / 25-03-2020

8 il əvvəl Alman hökumətinə təqdim olunan məxfi koronavirus hesabatı - Sənəddə nə yazılıb?

19:23 / 25-03-2020

Bu şəxslərin maaşları 3-5 dəfə artırıldı - Baş nazir qərar verdi

14:23 / 25-03-2020

Rusiyadan şok iddia: ABŞ hərbi təyyarəsi Türkiyə-Nev Mexiko istiqamətində nüvə silahı daşıyır - Video

18:02 / 25-03-2020

Təhsil sahəsində araşdırma aparılacaq

16:03 / 24-03-2020

Koronavirusla bağlı nəhəng xəstəxananın tikintisinə başladılar - İşə 2500 insan cəlb olunub

18:31 / 25-03-2020

Nazir: “Koronavirusun yayılmasına görə Tramp edam edilməlidir”

23:28 / 26-03-2020

Əli Əsədov icra başçılarına müraciət edib

18:47 / 26-03-2020

Koronavirusa yoluxan tibb bacısı intihar etdi - Foto

12:37 / 28-03-2020

Çin Azərbaycana koronavirusla bağlı yardım təklif edib - XİN-dən açıqlama

Sülhəddin Əkbər: “İranda sui-qəsdlər olacaq, sabitliyi pozmağa çalışacaqlar” - Müsahibə
Tarix: 19-01-2020 12:23 | Bölmə: Müsahibə / Slayd

Şirift ölçüsü:

Analitikin fikrincə, bu məhələdə İran rejiminə müxalif olanlar birmənalı şəkildə dəstəklənəcək, təcrid siyasəti güclənəcək, sanksiyalar ağırlaşacaq

İran ətrafında müşahidə olunan hərbi-siyasi proseslər dünya mətbuatının əsas müzakirə mövzularından biridir. İran-ABŞ hərbi gərginliyi səngisə də, qarşılıqlı təhdid bəyanatlarının arası kəsilmir.

Hazırda ən çox müzakirə olunan məsələlərdən biri də İran ərazisində sərnişin təyyarəsinin vurulmasıdır. Azad Demokratlar Partiyasının sədri, analitik Sülhəddin Əkbər Reyting.az-a müsahibəsində deyib ki, ABŞ və İsrail başda olmaqla yaxın müttəfiqləri sərnişin təyyarəsinin vurulmasından İrana qarşı istifadə edəcəklər:

- Onsuz da İrana qarşı diplomtik-siyasi təcrid siyasəti aparılır, iqtisadi sanksiyalar tətbiq edilir, hərbi nöqtə zərəbələri endirilir, daxildə müxalifət dəstəklənir. İndi yaranan vəziyyətdən və İranın mülki təyyarəni vurmasından Tehrana yönəlik siyasətdə gen-bol istifadə edəcəklər. Əslində burada sui-istifadəyə də ehtiyac yoxdur. Çünki İran elə böyük səhv edib ki, indiki siyasət konteksində beynəlxalq hüquq normalarına uyğun istifadə edilsə, yetərli olacaq.

- Zamanında ruslar Cənubi Koreyanın mülki təyyarəsini vurublar, eləcə də ABŞ öz təyyarəsini vurub. Hazırda vurulan Ukrayna təyyarəsidir. Bu mənada Kiyev-Tehran münasibətləri zədələnə bilərmi?

- Sözsüz ki, bu hadisənin siyasi, hüquqi, diplomatik və iqtisadi nəticələri olacaq.

- İran mülki təyyarədə öldürülən insanlara görə lazımi kompensasiya ödəməklə vəziyyətdən çıxa və Ukrayna ilə anlaşa bilərmi?

- Burada artıq Ukrayna həlledici deyil. Ukayna və İranın barışması nəyi həll edəcək? Əsas məsələ ABŞ və müttəfiqlərinin hadisədən İrana qarşı necə istifadə edəcəyi və aparılacaq siyasətdə hansı nəticələrin əldə edilməsidir. Ukraynaya gəldikdə, İran bu ölkənin bütün tələblərini yerinə yetirməli olacaq.

- Təyyarənin vurulmasından sonra İranda anti-rejim aksiyaları başladı, general Qasım Süleymaninin və dini liderin portretlərini cırdılar. Amma aksiya qısa zamanda səngidi...

- Bizim siyasətçilər də, jurnalistlər də İran siyasətini konveyr kimi düşünür. Sanki konveyrin düyməsini basırsan və dayanmadan məhsul istehsal edir.

Biz XXI əsrdə yaşayırıq və artıq müharibələr strateji xarakter alıb. Müharibələr geniş olur. Bunun siyasi, diplomatik, iqtisadi, ticarət, hərbi, təhlükəsizlik, kəşfiyyat, informasiya, psixoloji, kiber və digər tərəfləri var.

İkincisi, savaş dərinliyə doğru aparılan müharibədir. Elə əməliyyatlar olur ki, ondan heç kim xəbər tutmur. Yəni bunun gizli və açıq tərəfləri var və artıq belə bir savaş başlayıb. Həm də nəzərə alın ki, bu savaş indi başlamayıb.

ABŞ dövlət katibi Mayk Pompeo dedi ki, İran siyasətini mərhələ-mərhələ həyata keçiririk, bunun diplomatik-siyasi, iqtisadi ayağı var, indi isə hərbi fazaya keçib. Bunu mən yox, ABŞ dövlət katibi deyir. Deməli, İrana yönəlik siyasət artıq hərbi fazaya keçib. Burada nələr ola bilər? Sözsüz ki, əməliyyat, zərbələr... Necə ki, Qasım Süleymani nümunəsində bunu gördük. Odur ki, bu məhələdə nöqtə zərbələri, sui-qəsdlər olacaq, müxalifətə dəstək veriləcək, İran daxilində sabitliyin pozulmasına çalışacaqlar, İran rejiminə həm içəridən, həm də çöldən olan müxalifət birmənalı şəkildə dəstəklənəcək. İrana qarşı bu günə qədər tətbiq edilən təcrid siyasəti güclənəcək, sanksiyalar ağırlaşacaq. Bu proses ABŞ və İsrailin İranla bağlı qarşılarına qoyduqları hədəfə çatana qədər davam edəcək. Bu bir prosesdir və onun nə zaman başa çatacağını ABŞ-ın dövlət katibi də deyə bilməz. Burada çoxlu amillər var, dinamika necə işləyəcək, şərait və şərtlərin, zamanın, güc faktorlarının bu dinamikaya necə təsir edəcəyini baxıb görəcəyik.

- İran hava qüvvələrinin yanlışlıqla mülki təyyarəni vurması İranın hərbi qüdrətinin heç də iddia edildiyi qədər güclü və peşakar olmadığını, deyilənlərin şişirdildiyini göstərmirmi?

- Hər bir konkret hal, indiki halda təyyarənin vurulması cinayəti dəqiq araşdırılmalıdır. Nəzərə alın ki, biz bu hadisənin hərtərəfli incəliklərini və detallarını bilmirik. Detallar açıqlandıqdan sonra nə baş verdiyini anlamaq olar. Biz bilmirik orada nə baş verib. Məsələn, bəlkə İranın hava hücumundan müdafiə sisteminə kiber müdaxilə olub və uçan sərnişin təyyarəsinin kodu dəyişdirilib.

Qeyd edim ki, aviasiyada həm mülki, həm də hərbi təyyarələrin kodu olur. Bəlkə bu kod dəyişdirilib və operator da təyyarəni sərnişin deyil, hərbi obyektə aid olduğunu görüb.

- Daha çox ehtimal kimi bu səsləndirilir...

- Mən ehtimallarla danışmağı sevmirəm. Bəlkə tamam başqa bir şey baş verib. Axı biz bilmirik ki, bu səhvi kim edib. Yəni heç bir şey olmasa da, çox şey göründüyü kimi deyil. Mütləq araşdırmaq lazımdır.

- Bəllidir ki, İranın ABŞ-la iqtisadi və texnoloji imkanları bərabər deyil. İranın İraqdakı ABŞ bazalarını vurmasından çıxış edərək bu ölkənin hərbi qüdrətini necə qiymətləndirmək olar?

- Bir neçə il əvvəl qonşu ölkələrin, o cümlədən İranın hərbi doktrinasını araşdırmışam. Təbii ki, İran öz hərbi qüdrətinə, xüsusən də texnoloji inkişafına görə ABŞ və ya İsraillə müqayisə ediləcək səviyyədə deyil. Amma eyni zamanda İranın nüvə raket texnologiyası sahəsində əldə etdiyi nəliyyətlər də külümsənəcək səviyyədə deyil. Bu onu göstərir ki, İran artıq 2000-2500 kilometr uzaqlıqdakı hədəfi dəqiqliklə vura bilir. Rusiyanı çıxmaq şərti ilə bu hansı qonşu ölkədə var? Bu mənada İranın hərbi qüdrəti var, amma nə onu böyütmək lazımdır, nə də kiçiltmək. İran təbii ki, bunu böyüdür, düşmənləri isə kiçildir. Həqiqət isə bu ikisinin ortasındadır.

Reyting.az

Ana səhifəyə dön