19:37 / 22-11-2024
Quterreş: "İqlim ədaləti üçün beynəlxalq əməkdaşlıq vacibdir"
18:58 / 22-11-2024
"Apple" "iPhone 16 Pro"-nu kosmosa göndərib - Fotolar
18:23 / 22-11-2024
Ölmüş şəxsin gözü oğurlanıb
18:13 / 22-11-2024
Leyla Əliyevanın iştirakı ilə növbəti ağacəkmə aksiyası keçirilib - Fotolar
18:00 / 22-11-2024
Avropada nüvə təhlükəsi artır
17:39 / 22-11-2024
Türkiyə ordusu İraqda uğurlu əməliyyat keçirib
17:17 / 22-11-2024
Füzuli Hüseynov: "Dedim, özünüzü yormayın, filmlərə dəvət edilirəm, amma çəkilmirəm"
17:09 / 22-11-2024
COP29 Sədrliyi bəyanat yayıb
17:03 / 22-11-2024
Türkiyədə baş məşqçi öldürülüb
16:50 / 22-11-2024
İlham Əliyev: "ICAPP özünü nüfuzlu və perspektivli əməkdaşlıq platforması kimi təsdiqləyib"
16:25 / 22-11-2024
Ceyhun Bayramov Almaniyanın XİN başçısı ilə danışıqlar aparıb
16:14 / 22-11-2024
Prezident İlham Əliyev daha bir qanunu təsdiqləyib
16:09 / 22-11-2024
Fərid Əhmədova ali xüsusi rütbə verilib - Sərəncam
16:02 / 22-11-2024
Azərbaycan və Macarıstan İşçi Qrupunun növbəti iclası keçiriləcək
15:43 / 22-11-2024
Millətlər Liqası: pley-off mərhələsinin püşkü atılıb
15:30 / 22-11-2024
Nüvə müharibəsi ssenarisi - Təhlükədən qorunmaq üçün bunker sifariş edənlərin sayı artır
15:25 / 22-11-2024
Qazaxın azad olunmuş kəndlərində yeni zastavalar tikiləcək
15:13 / 22-11-2024
AFFA-nın sabiq vitse-prezidenti: "Artıq olanımızı da itirməyə başlamışıq"
14:59 / 22-11-2024
Arvadını öldürən vəzifəli şəxsə bir il cəza verilib
14:50 / 22-11-2024
Həlak olan azərbaycanlı hərbçinin nəşi 2 ay sonra tapılıb
14:47 / 22-11-2024
Pentaqon: ABŞ Rusiya ilə müharibə istəmir, amma...
14:43 / 22-11-2024
Nizami Rayon Məhkəməsində yoxlama başlayıb
14:40 / 22-11-2024
Azərbaycanın təşəbbüsü ilə Qlobal Cənub QHT Platforması yaradılır
14:13 / 22-11-2024
İran ABŞ-la danışıqlara gedəcək, yoxsa...
14:06 / 22-11-2024
Pərviz Şahbazov türkiyəli nazirlə müzakirə aparıb
13:54 / 22-11-2024
Ana və qızı xuliqanlığa görə həbs edilib
13:47 / 22-11-2024
Ruslar şəhərin 25 faizini ələ keçirib, döyüşlər davam edir - Foto
13:36 / 22-11-2024
ABŞ Polşadakı hərbi bazasını yüksək hazırlıq vəziyyətinə gətirib
13:27 / 22-11-2024
Türk ordusu daha beş terrorçunu zərərsizləşdirib
13:23 / 22-11-2024
Dövlət Xidməti daha 12 maşını satışa çıxarıb - Siyahı
12:28 / 18-11-2024
Turan Manafzadə: “Mədəniyyət diplomatiyasından yararlanmağı bacarmalıyıq” - Müsahibə
12:05 / 19-11-2024
MMC vətəndaşın mənzilini dağıdıb, indi də obyektini ələ keçirmək istəyir - Fotolar
13:32 / 21-11-2024
Dünyanın ən güclü donanmaları... - Qardaş Türkiyə siyahıda neçəncidir?
19:50 / 19-11-2024
Beynəlxalq Bank 272 min manat cərimələnib
16:45 / 20-11-2024
Nazir: "Regionlardakı bəzi poçt şöbələrinin bağlanması araşdırılacaq"
16:22 / 20-11-2024
“Real Betis” klubunun nümayəndəsi Bakıda nəyə təəccüblənib? - Foto
15:29 / 18-11-2024
Daha üç şəhərə konsul təyinatı olub - Siyahı
16:45 / 21-11-2024
Prezident iki Mərkəzi ləğv edib - Sərəncam
17:09 / 18-11-2024
Deputatın oğlu yeni vəzifəyə təyin olunub
00:07 / 22-11-2024
Hikmət Hacıyev: “Politico”nun üzr istəməsini tələb edirik!”
10:03 / 20-11-2024
Azərbaycan və Türkiyənin bələdiyyə təşkilatları arasında görüş keçirilib - Fotolar
09:37 / 21-11-2024
Naxçıvan səhiyyəsində həbslər başlayıb
Mirzə Məhəmməd xan Sipəhsalar: Qorqanın qurdu... - Fotolar
Tarix: 29-05-2020 15:14 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Görkəmli dövlət xadimi və sərkərdə Mirzə Məhəmməd Sipəhsalar Qacar elinin Dəvəli oymağının Qaraxanlı tayfasındandır. Bu soya bağlı şəxslər Səfəvilər dövründən bəri orduda sərkərdə vəzifəsini daşımışdılar. Atası Əmir xan (1776-1826) Qacarlar ordusunun yüksək dərəcəli sərkərdələrindən idi və Abbas mirzə ilə bərabər ruslara qarşı vuruşmuşdu. Babası Fətəli xanın Qara xan oğlunun Qacarlar dövlətinin qurulmasında önəmli rolu vardı. Mənsub olduğu Dəvəli oymağı nümayəndələrinin əksəriyyətinin hərbçi, xüsusilə süvari döyüşçü olması, həmçinin atası Əmir xanın və əmilərinin tanınmış hərbçi sərkərdələr kimi şöhrət qazanmaları, onun bu sahəyə marağını artırmışdı. Beləliklə Mirzə Məhəmməd Sipəhsaların həyatı və hərbi xidmətləri haqqında məlumatlarla tanış olun.
Əmir xanın ikinci oğlu Məhəmməd xan Astrabad (Gürgan-Qorqan) yörəsində dоğulmuşdu. Mədrəsə təhsili almışdı. Savadlı olduğundan dolayı mirzə ünvanı daşıyırdı. Qacar оrdusunun sərkərdələrindən idi. Fətəli şah Qacar 1834-cu ildə vəfat etdikdən sonra 37 il Farsın hakimi olmuş oğlu Hüseynəli mirzə özünü şah elan edərək Hüseynəli şah adı ilə taxta əyləşdi. Adına xütbə oxutdu və sikkə kəsdirdi.
Qacarlar taxtına əyləşmiş Məhəmməd şah baş nazir Mirzə Əbülqasim Qaimməqamla məsləhətləşərək kiçik qardaşı Firuz mirzəni Mənücöhr xan Mötəmədüddövlə və bir neçə ingilis zabiti ilə iki qardaşı, Hüseynəli və Həsənəli mirzəni, əmilərini zərərsizləşdirmək üçün Şiraza yola saldı. Onlarla yola düşən zabit və ordu sərkərdələrindən biri də Mirzə Məhəmməd xan Dəvəli idi. Qalibiyyətdən sonra Mirzə Məhəmməd xanın hörməti şahın yanında artdı.
Mirzə Məhəmməd xan Qacar Nasirəddin şaha da sədaqətlə xidmət etmişdi. Təşkilatçılıq bacarığına görə sərkərdələrdən seçilən Mirzə Məhəmməd xan şahın təhlükəsizlik xidmətinə gətirilmişdi. O, 1852-ci ildə Baş Keşikçibaşı vəzifəsinə təyin olunmuş, Simnan və Damğan hökumətləri də ona tapşırılmışdı.
Qohumu Allahyar xan və onun övladları ilə düşmən münasibətdə idi. Bu birinci növbədə ondan irəli gəlirdi ki, Qacarlar dövlətinin əsas siyasi qüvvəsini təşkil edən dəvəlilər əsasən baş vəzarətə və baş sərkərdəliyə can atırdılar. Bu tayfanın əyanları feodal istismarı məqsədilə əhalinin əlində olan münbit və məhsuldar torpaqlar, hərbi qənimətlər əldə etmək uğrunda mübarizə aparırdılar. Lakin əsas mübarizə böyük iqtisadi və strateji əhəmiyyətə malik olan Xorasan uğrunda gedirdi. Allahyar xan Hacibəddövlə 1834-cü ildən 1846-cı ilədək Xorasanın valisi olmuşdu. Sonra oğlu Məhəmmədhəsən xan Saları yerinə təyin etmişdi. O, da bir müddət sonra Xorasanda qiyam qaldırmışdı.
1856-cı ildə Böyük Britaniya hərbi dəniz qüvvələri Qacarlar dövlətinin cənub hissəsinə soxulmuşdular. Nasirəddin şah Şücaülmülk Mehrəli xan Nurinin əvəzinə Mirzə Məhəmmədi cənub qüvvələrinin komandanı təyin edərək ingilislərin üzrinə göndərdi.
Nasirəddin şah Qacar 1858-ci ildə dövlət işlərində bir sıra islahatlar apardı və 6 nazirlik yaratdı. Bu nazirliklər daxili işlər, xarici işlər, maliyyə, qoşun, ədliyyə, övqaf və təqaüd məsələlərinə baxırdı. Bu vaxta qədər dövlət Baş nazir tərəfindən idarə olunurdu. Baş nazir Ağa xan Nuri vəzifəsindən azad edildikdən sonra altı nazirlik və Məclisi-vüzəra yaradıldı. Altı nazirdən biri Mirzə Məhəmməd xan Keşikçibaşı oldu və həmin ildən etibarən, Sipəhsalar titulunun aldı, hərbi nazir vəzifəsi ona tapşırıldı. O, eyni zamandsa Dövlət şurasının üzvü seçildi. 1864-cü ildə Gürganda türkmənlərin hücumunun qarşısı alındıqdan sonra bu əməliyyatda uğurlar qazanmış Mirzə Məhəmməd xan Dəvəli-Qacar, şah tərəfindən Sipəhsaları-əzəm tituluna layiq görüldü. O, ilk Sipəhsalari-əzəm və Hərbi nazirdir ki, hərbi geyimdə islahat işləri aparmışdır. Əvvəlki rəsmi geyimlər olan papaq, şal və cübbəni qızıl və ya gümüş tellə işlənmiş qısa libas və paqonlarla əvəz etmişdir.
Mirzə Məhəmməd xan Qacar təşəbbüskar və tərəqqipərvər sərkərdə idi. Yeni ordu quruculuğu prosesinin bütünlüklə çağırışçılar üzərində həyata keçirilməsi, hərbi potensialın məharətlə istiqamətləndirilməsi və konkret tarixi şəraitdə ölkənin ərazi bütövlüyünün, hərbi təhlükəsizliyinin layiqincə təşkil edilməsi məhz onun fəaliyyətinin nəticəsiydi.
Ağaməhəmməd şah Qacardan da əvvəl Qacariyyə mərkəzi elan edilmiş Damğan şəhəri həm də Fətəli şahın doğulduğu şəhərdir. Ona görə də bu şəhərə Məmləkəti-Qacariyyədə xüsusi hörmət vardı. Mirzə Məhəmməd xanın ata-babası da Damğan hakimi olmuşdular. Sipəhsalar da öz növbəsində Damğana himayədarlıq edirdi. O, bu vilayətdə yaşayan əhalinin həyat şəraitinin yaxşılaşdırılması üçün bir sıra humanist addımlar atmışdı.
Mirzə Məhəmməd xan Qacar öz vəsaiti ilə Damğandakı Abbasilər dövründən qalmış məscidi təmir etdirmişdi.
1864-cu ildə Məclisi-vüzəranın rəhbəri Mirzə Seyid Cəfər xan Müşirüddövlə vəfat etdikdən sonra Nasirəddin şahın təklifi ilə Mirzə Məhəmməd xan onun yerinə Sədr-əzəm (baş nazir) seçildi. Onun sarayda olan rəqibləri bu xəbərdən narahat idilər və ona müxalif oldular. Sonda Mirzə Məhəmməd xanı Nasirəddin şahın həmsöhbəti (xəlvət) olduğu şəxslər sırasından uzaqlaşdırmağa, Məclisi-vüzəra sədrliyindən öz ərizəsi ilə əl çəkməyə nail oldular. Lakin bir müddət keçdikdən sonra o, şah tərəfindən əlavə vəzifələr aldı. Sipəhsalari-əzəm, hərbi nazir vəzifəsindən başqa Xorasan, Sistan, Astrabad-Şahrud, Bistam, Damavənd, Firuzkuh və bir sıra şəhərlər ona tapşırıldı.
H. 1284-cü (1867/68) ildə Nasirəddin şah Məşhədə gəlmiş, orda Sipəhsalarla görüşmüşdü. Onun iki oğlu, Məhəmməd Mehdi xan və Hüseyn xan Nasirəddin şahın kürəkənləri idilər. O, şahın Məşhədə gəlişindən üç gün sonra vəfat etmişdir, onun zəhərləndiyi barədə şayiələr yayılmışdı. Güman edilir ki, onun bədxahları bu görüşdən sui-istifadə etmişdilər. (Mehdi Bamdad, Şərh-i hal-i rical-i İran dər qərn-i 12 və 13 və 14 hicri, Tehran, 1371 hş.,)
Mirzə Məhəmməd xan Sipəhsalar 1867-ci ildə vəfat edib.
Mirzə Məhəmməd xanın Əmir Məhəmməd Mеhdi xan, Məhəmməd Nasir xan, Məhəmməd Hüseyn xan adlı оğulları vardı.
Mirzə Məhəmməd xan Sipəhsalar sadəcə, görkəmli sərkərdə olmayıb. O, həm də uzaqgörən siyasərçi olub. Həyat və hərbi xidmət yolu öyrənməyə dəyər. İranda fars tədqiqatçıları türk sərkərdə və dövlət xadimlərinin həyat və siyasi fəaliyyətləri araşdımırlar. Azərbaycan tədqiqatçıları isə tarixi Azərbaycanın hüdudları içərisində doğulmamış şəxslərdən yan keçirlər. Onları öyrənmək bizə qalır...
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 29-05-2020 15:14 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Görkəmli dövlət xadimi və sərkərdə Mirzə Məhəmməd Sipəhsalar Qacar elinin Dəvəli oymağının Qaraxanlı tayfasındandır. Bu soya bağlı şəxslər Səfəvilər dövründən bəri orduda sərkərdə vəzifəsini daşımışdılar. Atası Əmir xan (1776-1826) Qacarlar ordusunun yüksək dərəcəli sərkərdələrindən idi və Abbas mirzə ilə bərabər ruslara qarşı vuruşmuşdu. Babası Fətəli xanın Qara xan oğlunun Qacarlar dövlətinin qurulmasında önəmli rolu vardı. Mənsub olduğu Dəvəli oymağı nümayəndələrinin əksəriyyətinin hərbçi, xüsusilə süvari döyüşçü olması, həmçinin atası Əmir xanın və əmilərinin tanınmış hərbçi sərkərdələr kimi şöhrət qazanmaları, onun bu sahəyə marağını artırmışdı. Beləliklə Mirzə Məhəmməd Sipəhsaların həyatı və hərbi xidmətləri haqqında məlumatlarla tanış olun.
Əmir xanın ikinci oğlu Məhəmməd xan Astrabad (Gürgan-Qorqan) yörəsində dоğulmuşdu. Mədrəsə təhsili almışdı. Savadlı olduğundan dolayı mirzə ünvanı daşıyırdı. Qacar оrdusunun sərkərdələrindən idi. Fətəli şah Qacar 1834-cu ildə vəfat etdikdən sonra 37 il Farsın hakimi olmuş oğlu Hüseynəli mirzə özünü şah elan edərək Hüseynəli şah adı ilə taxta əyləşdi. Adına xütbə oxutdu və sikkə kəsdirdi.
Qacarlar taxtına əyləşmiş Məhəmməd şah baş nazir Mirzə Əbülqasim Qaimməqamla məsləhətləşərək kiçik qardaşı Firuz mirzəni Mənücöhr xan Mötəmədüddövlə və bir neçə ingilis zabiti ilə iki qardaşı, Hüseynəli və Həsənəli mirzəni, əmilərini zərərsizləşdirmək üçün Şiraza yola saldı. Onlarla yola düşən zabit və ordu sərkərdələrindən biri də Mirzə Məhəmməd xan Dəvəli idi. Qalibiyyətdən sonra Mirzə Məhəmməd xanın hörməti şahın yanında artdı.
Mirzə Məhəmməd xan Qacar Nasirəddin şaha da sədaqətlə xidmət etmişdi. Təşkilatçılıq bacarığına görə sərkərdələrdən seçilən Mirzə Məhəmməd xan şahın təhlükəsizlik xidmətinə gətirilmişdi. O, 1852-ci ildə Baş Keşikçibaşı vəzifəsinə təyin olunmuş, Simnan və Damğan hökumətləri də ona tapşırılmışdı.
Qohumu Allahyar xan və onun övladları ilə düşmən münasibətdə idi. Bu birinci növbədə ondan irəli gəlirdi ki, Qacarlar dövlətinin əsas siyasi qüvvəsini təşkil edən dəvəlilər əsasən baş vəzarətə və baş sərkərdəliyə can atırdılar. Bu tayfanın əyanları feodal istismarı məqsədilə əhalinin əlində olan münbit və məhsuldar torpaqlar, hərbi qənimətlər əldə etmək uğrunda mübarizə aparırdılar. Lakin əsas mübarizə böyük iqtisadi və strateji əhəmiyyətə malik olan Xorasan uğrunda gedirdi. Allahyar xan Hacibəddövlə 1834-cü ildən 1846-cı ilədək Xorasanın valisi olmuşdu. Sonra oğlu Məhəmmədhəsən xan Saları yerinə təyin etmişdi. O, da bir müddət sonra Xorasanda qiyam qaldırmışdı.
1856-cı ildə Böyük Britaniya hərbi dəniz qüvvələri Qacarlar dövlətinin cənub hissəsinə soxulmuşdular. Nasirəddin şah Şücaülmülk Mehrəli xan Nurinin əvəzinə Mirzə Məhəmmədi cənub qüvvələrinin komandanı təyin edərək ingilislərin üzrinə göndərdi.
Nasirəddin şah Qacar 1858-ci ildə dövlət işlərində bir sıra islahatlar apardı və 6 nazirlik yaratdı. Bu nazirliklər daxili işlər, xarici işlər, maliyyə, qoşun, ədliyyə, övqaf və təqaüd məsələlərinə baxırdı. Bu vaxta qədər dövlət Baş nazir tərəfindən idarə olunurdu. Baş nazir Ağa xan Nuri vəzifəsindən azad edildikdən sonra altı nazirlik və Məclisi-vüzəra yaradıldı. Altı nazirdən biri Mirzə Məhəmməd xan Keşikçibaşı oldu və həmin ildən etibarən, Sipəhsalar titulunun aldı, hərbi nazir vəzifəsi ona tapşırıldı. O, eyni zamandsa Dövlət şurasının üzvü seçildi. 1864-cü ildə Gürganda türkmənlərin hücumunun qarşısı alındıqdan sonra bu əməliyyatda uğurlar qazanmış Mirzə Məhəmməd xan Dəvəli-Qacar, şah tərəfindən Sipəhsaları-əzəm tituluna layiq görüldü. O, ilk Sipəhsalari-əzəm və Hərbi nazirdir ki, hərbi geyimdə islahat işləri aparmışdır. Əvvəlki rəsmi geyimlər olan papaq, şal və cübbəni qızıl və ya gümüş tellə işlənmiş qısa libas və paqonlarla əvəz etmişdir.
Mirzə Məhəmməd xan Qacar təşəbbüskar və tərəqqipərvər sərkərdə idi. Yeni ordu quruculuğu prosesinin bütünlüklə çağırışçılar üzərində həyata keçirilməsi, hərbi potensialın məharətlə istiqamətləndirilməsi və konkret tarixi şəraitdə ölkənin ərazi bütövlüyünün, hərbi təhlükəsizliyinin layiqincə təşkil edilməsi məhz onun fəaliyyətinin nəticəsiydi.
Ağaməhəmməd şah Qacardan da əvvəl Qacariyyə mərkəzi elan edilmiş Damğan şəhəri həm də Fətəli şahın doğulduğu şəhərdir. Ona görə də bu şəhərə Məmləkəti-Qacariyyədə xüsusi hörmət vardı. Mirzə Məhəmməd xanın ata-babası da Damğan hakimi olmuşdular. Sipəhsalar da öz növbəsində Damğana himayədarlıq edirdi. O, bu vilayətdə yaşayan əhalinin həyat şəraitinin yaxşılaşdırılması üçün bir sıra humanist addımlar atmışdı.
Mirzə Məhəmməd xan Qacar öz vəsaiti ilə Damğandakı Abbasilər dövründən qalmış məscidi təmir etdirmişdi.
1864-cu ildə Məclisi-vüzəranın rəhbəri Mirzə Seyid Cəfər xan Müşirüddövlə vəfat etdikdən sonra Nasirəddin şahın təklifi ilə Mirzə Məhəmməd xan onun yerinə Sədr-əzəm (baş nazir) seçildi. Onun sarayda olan rəqibləri bu xəbərdən narahat idilər və ona müxalif oldular. Sonda Mirzə Məhəmməd xanı Nasirəddin şahın həmsöhbəti (xəlvət) olduğu şəxslər sırasından uzaqlaşdırmağa, Məclisi-vüzəra sədrliyindən öz ərizəsi ilə əl çəkməyə nail oldular. Lakin bir müddət keçdikdən sonra o, şah tərəfindən əlavə vəzifələr aldı. Sipəhsalari-əzəm, hərbi nazir vəzifəsindən başqa Xorasan, Sistan, Astrabad-Şahrud, Bistam, Damavənd, Firuzkuh və bir sıra şəhərlər ona tapşırıldı.
H. 1284-cü (1867/68) ildə Nasirəddin şah Məşhədə gəlmiş, orda Sipəhsalarla görüşmüşdü. Onun iki oğlu, Məhəmməd Mehdi xan və Hüseyn xan Nasirəddin şahın kürəkənləri idilər. O, şahın Məşhədə gəlişindən üç gün sonra vəfat etmişdir, onun zəhərləndiyi barədə şayiələr yayılmışdı. Güman edilir ki, onun bədxahları bu görüşdən sui-istifadə etmişdilər. (Mehdi Bamdad, Şərh-i hal-i rical-i İran dər qərn-i 12 və 13 və 14 hicri, Tehran, 1371 hş.,)
Mirzə Məhəmməd xan Sipəhsalar 1867-ci ildə vəfat edib.
Mirzə Məhəmməd xanın Əmir Məhəmməd Mеhdi xan, Məhəmməd Nasir xan, Məhəmməd Hüseyn xan adlı оğulları vardı.
Mirzə Məhəmməd xan Sipəhsalar sadəcə, görkəmli sərkərdə olmayıb. O, həm də uzaqgörən siyasərçi olub. Həyat və hərbi xidmət yolu öyrənməyə dəyər. İranda fars tədqiqatçıları türk sərkərdə və dövlət xadimlərinin həyat və siyasi fəaliyyətləri araşdımırlar. Azərbaycan tədqiqatçıları isə tarixi Azərbaycanın hüdudları içərisində doğulmamış şəxslərdən yan keçirlər. Onları öyrənmək bizə qalır...
Müəllifin bütün yazıları - Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Bölməyə aid digər xəbərlər
11-04-2022, 21:25
Mazandaran alimi - Ənvər Çingizoğlu yazır
23-03-2022, 18:55
Rəşid Yasəmi: ədəbiyyatda nəciblik nümunəsi
17-03-2022, 09:49
Vahid Dəstigirdi: Nizaminin tədqiqatçısı
12-03-2022, 22:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Səid Nəfisi: Azərbaycan qəhrəmanı Babək Xürrəmdin əsərinin müəllifi
19-10-2021, 09:58
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədəli Füruği: siyasətçi, diplomat, tarixçi, tərcüməçi və millətçi kimi
16-10-2021, 01:06
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Hacıəli xan Rəzmara: Qurban bayramında doğuldu, terror qurbanı oldu
13-09-2021, 16:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Şəkinskilərin İran qolu haqqında... - Ənvər Çingizoğlunun araşdırması
10-09-2021, 17:27
Nəcəfqulu xan Sərşar: Qaradağın ağ gün görməmiş şairi
27-08-2021, 16:48
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədqulu xan Alar: inqilabda sərkərdə, işdə sərkar.. - Fotolar
20-08-2021, 13:38
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - İsmayıl xan Şəfai: Tehran-43 konfransında şahın tərcüməçisi - Fotolar
16-08-2021, 15:51
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Seyid Məhəmməd Dəbirsiyaqi: tədqiq və tədrisin işığında - Fotolar
24-07-2021, 16:15
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Qaradağ elləri: beloğludan eloğluya qədər - Ənvər Çingizoğlu yazır
Deputatlığa namizəd Milli Məclisdə təmsil etmək istədiyi bölgənin problemlərinin təsnifatını artıq ağlına yazıb və işə nədən başlayacağını sıralayıb
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
“Tənha insanın monoloqu”nun ssenari müəllifi və rejissoru deyir ki, kinomuzu yaşatmaq və irəli aparmaq üçün film istehsalını artırmalı və onun bazarını düşünməliyik
Mirəli Sarızadə: “Gənc yaşımda arzum həyata keçdi, inşallah, yeni mövsümdə teatrımızın səhnəsində də Məcnun obrazı ilə tamaşaçılar qarşısına çıxacam”
