00:15 / 24-04-2024
Mafiya başçısı bir ölkədən digərinə qaçıb
00:13 / 24-04-2024
Toyun qızğın vaxtında gəlini qaçırmaq istəyiblər
00:11 / 24-04-2024
İrana qarşı sanksiya siyahısı genişləndirilib
00:08 / 24-04-2024
Britaniya döyüş təyyarələrini Polşaya göndərəcək
00:06 / 24-04-2024
Ukraynada partlayışlar baş verib
23:09 / 23-04-2024
Rusiya müdafiə nazirinin müavini saxlanılıb
21:43 / 23-04-2024
Xankəndidə avtomat silah gizlədən şəxs tutulub - Foto
19:22 / 23-04-2024
Rusiyanın reaktiv raket daşıyıcısı Qərb raketlərini üstələyir
18:35 / 23-04-2024
Rusiyada sosial iğtişaşlar başlaya bilər
18:14 / 23-04-2024
Polad daşıyan gəmi körpüyə çırpıldıqdan sonra batıb
18:05 / 23-04-2024
Makron Zelenskiyə yalan vədlər verib
18:05 / 23-04-2024
Pul, reytinq, əxlaq... - Bu verilişlər bağlanacaq?
17:51 / 23-04-2024
Avropa İttifaqı Çini hədələyir
17:33 / 23-04-2024
Ukraynaya göndəriləcək hərbi yardımın böyük hissəsi Avropadadır
17:27 / 23-04-2024
“Səyyar vergi yoxlamasının keçirilməsi Qaydaları”na dəyişiklik edilib
17:14 / 23-04-2024
Paşinyan Ermənistan-Azərbaycan arasında ilk sərhəd dirəyinin fotosunu paylaşıb - Foto
17:07 / 23-04-2024
“Space”ə qalib gələn aparıcı geri dönüb: "Vado Korovinin kanala rəhbərlik edəcəyi bəlli deyil"
16:58 / 23-04-2024
İlham Əliyev “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” beynəlxalq forumda iştirak edir - (Yenilənib)
16:50 / 23-04-2024
Nazirlər Kabineti polis və ya prokurorluğa çağırış qaydasına dəyişikliyi təsdiqləyib
16:23 / 23-04-2024
Dövlət başçısı: "Fransa, Hindistan və Yunanıstan Ermənistanı bizə qarşı silahlandırır"
16:14 / 23-04-2024
İlham Əliyev geri qaytarılan 4 kənddən danışıb
16:10 / 23-04-2024
Azərbaycan-Ermənistan sərhədinin koordinatları dəqiqləşdirilir - Yenilənib
15:53 / 23-04-2024
Prezident: "Ermənistan Naxçıvanla yol əlaqəsini qurmaq imkanını bloklayır"
15:18 / 23-04-2024
60 milyard dollar yardım Ukraynanı tam qələbəyə aparmayacaq
15:10 / 23-04-2024
Azadlıq Partiyası ləğv olunub? - Açıqlama
15:00 / 23-04-2024
Vüqar Səfərli ilə sabiq icra baçısı əfv üçün müraciət edib
14:57 / 23-04-2024
Ceyhun Bayramov Çexiya baş naziri ilə görüşüb
14:46 / 23-04-2024
Prezidentdən Avrasiya İqtisadi Birliyi barədə açıqlama: "Ermənistan istisna olmaqla..."
14:37 / 23-04-2024
Astara sakini 51 kq narkotiklə tutulub
14:12 / 23-04-2024
İnzibati və yardımçı vəzifələrin təsnifatı dəyişir
19:13 / 20-04-2024
Bakıda taxta bazarında yanğın olub - Fotolar (Yenilənib)
22:20 / 20-04-2024
ABŞ Ukraynaya 61 milyard dollar ayırıb
18:56 / 22-04-2024
Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin təkbətək görüşü olub - (Yenilənib) - Fotolar
21:22 / 19-04-2024
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
18:01 / 21-04-2024
Dünyanın idman paytaxtı olması üçün Bakının namizədliyi irəli sürülüb
00:11 / 23-04-2024
Sağlam və uzun ömür yaşamağın 10 asan yolu var - Siyahı
13:54 / 22-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç olub - (Yenilənib)
23:26 / 19-04-2024
Aİ-dən 4 kəndin qaytarılmasına reaksiya: "Davamlı nizamlanmanı tam dəstəkləyirik"
00:37 / 20-04-2024
Hikmət Hacıyev: "Bu, diplomatik və siyasi cəsarətimizin təcəssümüdür"
09:53 / 22-04-2024
Ümid nəğməsi - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
16:10 / 22-04-2024
Ölkələr sürətlə silahlanır - Ümumi hərbi xərclər 2,4 trilyon dolları keçib
20:45 / 19-04-2024
19-cu əsrin solğun dagerreotiplərini bərpa ediblər
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni: nə yas gərəyimdir, nə göz yaşları…
Tarix: 09-05-2021 10:09 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Tarix unutqandır. Gərək çox böyük işlər görəsən ki, tarixin yaddaşında yerini tapa biləsən. Bir düzgün qərarla tarixin yaddaşında qalan şəxslərdən biri də Məhəmmədvəli xan Tənkabunidir.
Məhəmmədvəli xan Həbibulla xan oğlu 1846-cı ildə Mazandaran əyalətinin Tənkabun şəhərində anadan olub. Babası Məhəmmədvəli xan Səədəddövlə Məhəmməd şah Qacarın böyük sərdarlarından sayılıb. Ulu babası Mehdi xan Xəlabər Ağaməhəmməd xanın sərkərdələrindən olub, Qacar ailəsinə xidmət edib. Xələtbəri soyundan, Xəlabəran tayfasından idi.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni sərhəng (polkovnik) rütbəsində orduda xidmət edib. Bir çox daxili və xarici döyüşlərə qatılıb. İngilislərə qarşı müharibədə iştirak edib. Doğma yurdu Tənkabun şəhərinin hakimi olub.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni 1890-cı ildə Astrabad vilayətinə başçı göndərilib. Sonra Nasirəddin şah Qacarın əmri ilə Gilan gömrüyününü rəisi vəzifəsində çalışıb.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni 1896-cı ildə Müzəffərəddin şahın əmri ilə Qacarlar dövlətinin gömrük nazirliyində çalışıb. O, dövlətin import və eksportuna məsul olub.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni 1904-cü ildə Gilan əyalətinə vali təyin edilib.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni 1906-cı ildə Poçt və teleqraf naziri vəzifəsində çalışıb.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni Qacarlar dövlətinin maliyyə vəziri olub. Eyni zamanda da bütün zərbxanalara başçılıq edib.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni Qacarlar dövlətinin hərbi naziri vəzifəsində də çalışıb. Onun vəzirliyi dönəmində türkmənlərin İran zəminə basqınına son qoyulub.(Gholi Majd, Mohammad (2000), "Resistance to the Shah: Landowners and Ulama in Iran", University Press of Florida, pp. 45–46)
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni şah tərəfindən Təbrizə, Səttar xanın və Bağır xanın üzərinə göndərilib. Təbrizə gələn Məhəmmədvəli xan mücahidlərə atəş açmayaraq, “qardaş qırğını”na getməyəcəyini bildirib. Sepəhdari-Əzəm geri dönüb. Yeni lider kimi əvvəlcə Qəzvini tutub, sonra Tehrana yollanıb.
Məhəmmədəli şah 1908-ci ildə Məhəmmədvəli xan Tənkabuni Sepəhdarın yerinə Mirzə Əli xan Ərşədüdövləni Təbrizə hücuma hazırlaşan şahpərəst qoşunların baş komandanı təyin edərək Təbrizə göndərib.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni Təbrizdə olarkən ətraf hakimləri məşrutəçilərə yardım etməyə çağırıb. Məhəmmədəmin Rəsulzadə bu barədə yazır: "Bu günlərdə Sipəhdar həzrətlərinə Ərdəbildən Rəşidülmülk tərəfindən bir teleqraf çəkilmiş idi. Bu teleqrafın müxtəsər məzmunu bu idi ki, “Siz alicənab məni dəvət ediyorsunuz ki, gəlib məşrutətələb olam. Bainki, məşrutətələb olmasam da bitərəf durub hökumətə də arxa çıxmayam. Bu qədər biliz ki, mən siz deyiləm ki, əvvəl Təbrizə top atam da, sonra gəlib bir-iki nəfər balıqçı gilək ilə rəfaqət salıb, məşrutətələblik iddiasın edəm.
Bu qədər bilirəm və buna etiqadım var ki, İran hənuz üsuli-məşrutə ilə idarə olunmağa hazır deyildir. Ona görə də vətənimdən ötəri müzür olan bir zavalı dəf etməyə var qüvvəm ilə çalışacağam. Və 12 min qoşun ilə gəlib sizə də bildirəcəyəm ki, Səttar xan komitəsinə üzv olmağın nəşəsi nədir”.
Sipəhdar cənabları bu teleqrafa cavab verib: “Zati alilərinin teleqrafı yetişdi, mülahizə olundu. Yazırsınız ki, 12 min nəfər ilə Rəştə gəlib mənə nəşeyi-səvadımı bildirəcəksiniz. Fəqət mən bu qədərcik deyə bilərəm ki, 12 min qoşun Gilandan ötrü çoxdur. Sizdən ötrü daha yaxşıdır ki, bu fövci-əzimin 8 minini Təbriz ordusuna göndəriniz də, 4 mini ilə bizim tərəfə gəlsəniz kifayət edər. Buyurunuz, biz siz alicənabı qəbul etməkdə bir an təkasül etmərik. Səttarxan komitəsinin üzvü olmağa gəldikdə, mən o məqami-mühümmün türbəsini qeyrilərin taci-iftixarına tərcih veriyoram”. (Məhəmmədəmin Rəsulzadə, “Tərəqqi”, № 74, 9 aprel 1909)
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni hələ Tehran yolunda olarkən Rusiya xarici işlər naziri öz səfarətinə bu məzmunlu bir teleqraf göndərib:
“Lütfən, zati-aliləri Sepəhdari-Əzəmə bildirin ki, onun ordusu sülh şəraitində Tehrana yürüş etsə, ordan da Sədüddövlənin evinə getsə, bu teleqramın əsasında Sepəhdari-Əzəm və bütün qohumları çarın himayəsindən istifadə edə bilərlər”.
Sepəhdari-Əzəm isə cavabında yazıb: “Rusiya hökuməti elə hesab edir ki, mən bütün bu əməlləri öz şəxsi gəlirimə görə etmişəm. Mən İranın azadlığı və müstəqilliyi naminə, bir şiə müsəlman kimi Nəcəf müctəhidlərinin fitvasına tabe olmalıyam və məşrutəçilərə yardım və dəstək verməliyəm”. O, Qəzvində olarkən rus konsulu Ovseenko onu dilə tuturdu ki, Tehrana getməsin.(Казем-заде Ф. Борьба за влияние в Персии Дипломатическое противостояние России и Англии. М., 2004.) Məhəmmədvəli xan çar hökumətinin xahişini rədd edib, yürüşünü davam etdirərək, Tehrana daxil olub və şahpərəstləri təslim olmağa vadar edib. Məhəmmədəli şah qaçıb, Rusiya səfirliyinə sığınıb, sonra İranı tərk edib.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni 1909-cu ildə Sultan Əhməd şah Qacardan Sipəhsalari-Əzəm ləqəbini qəbul edib. O, Nəsirəssəltənə və Səədüddövlə ləqəblərini də daşıyıb.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni İranın ilk konstutitsiyalı hökumətinin hərbi naziri olub.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni 4 dəfə İranın baş naziri olub. Birinci dəfə 30 sentyabr 1909-cu ildən 25 iyul 1910-cu ilədək, ikinci dəfə 12 mart 1911-ci ildən 26 iyul 1911-ci ilədək, üçüncü dəfə 5 mart 1916-cı ildən 29 avqust 1916-cı ilədək Qacar dövlətinin hökumətinə başçılıq edib.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni baş nazirliyi dönəmində məşruəçilərə (şəriət üsullu teokratiya yaratmaq istəyən dinçilərə) qarşı mübarizə aparıb. Dəfələrlə Fransaya, Parisə yollanıb, demokratik idarəçiliyi öyrənib.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni dahi siyasətçi, təcrübəli dövlət xadimi kimi həmişə yeganə düzgün yolu seçməyə qadir olub. O, əsl peşəkar olaraq əvvəlcə bütün variantları müzakirə edib, mütəxəssislərin fikrini öyrənib, mövcud imkanları qiymətləndirib, fikrin və düşüncənin ələyindən keçirib, sonda qərar qəbul edib.
Böyük şəxsiyyətləri, dünya səviyyəli siyasətçiləri səciyyələndirən əsas cəhətlərdən biri də hadisələrə miqyaslı baxış, onları əlaqəli şəkildə kompleks görmək bacarığıdır. Məhəmmədvəli xan Tənkabuni uzaqgörən, durbin bir siyasətçi idi.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni Birinci, İkinci və Üçüncü çağırış İran Milli Məclisinin vəkili olub.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni ən zəngin şəxslərdən sayılıb. 1900-cü ildə onun varidatı 2 milyon dollar həcmində qiymətləndirilib.(Gholi Majd, Mohammad (2000), "Resistance to the Shah: Landowners and Ulama in Iran", University Press of Florida, pp. 45–46) Onun Gilanda, Mazandaranda və doğma yurdu Tənkabunda malikanələri olub.
1921-ci ildən sonra çevrilişlə hakimiyyətə gələn Rza xan Sipəh Məhəmmədvəli xanı siyasi təqibə məruz qoyub və onun varidatının bir hissəsini ələ keçirib. Sevimli oğlu Ələsgər xanı isə Ləşkərəkdə ov edərkən öldürüblər.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni 16 iyun 1926-cı ildə Tehran şəhərində özünə qəsd edib. Cibindən oğlu Əmir Əsədə yazılmış bir qeyd tapılıb. Qeydin məzmunu: “Əmir Əsəd, tez-təcili mənim cənazəmi o müqəddəs torpaqda, oğlum Səəddövlənin yanında dəfn elə. Elə indicə apar. Səksəndən sonra mənə matəm tutmağınız gərək deyil. Nə yas gərəyimdir, nə göz yaşları...”.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni qətiyyətli, qərarlı şəxsiyyət olub. Məşrutə hərəkatı dövründə verdiyi taleyüklü qərarlar, atdığı həlledici addımlar olmasaydı, qardaş qırğını baş verərdi.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 09-05-2021 10:09 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Tarix unutqandır. Gərək çox böyük işlər görəsən ki, tarixin yaddaşında yerini tapa biləsən. Bir düzgün qərarla tarixin yaddaşında qalan şəxslərdən biri də Məhəmmədvəli xan Tənkabunidir.
Məhəmmədvəli xan Həbibulla xan oğlu 1846-cı ildə Mazandaran əyalətinin Tənkabun şəhərində anadan olub. Babası Məhəmmədvəli xan Səədəddövlə Məhəmməd şah Qacarın böyük sərdarlarından sayılıb. Ulu babası Mehdi xan Xəlabər Ağaməhəmməd xanın sərkərdələrindən olub, Qacar ailəsinə xidmət edib. Xələtbəri soyundan, Xəlabəran tayfasından idi.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni sərhəng (polkovnik) rütbəsində orduda xidmət edib. Bir çox daxili və xarici döyüşlərə qatılıb. İngilislərə qarşı müharibədə iştirak edib. Doğma yurdu Tənkabun şəhərinin hakimi olub.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni 1890-cı ildə Astrabad vilayətinə başçı göndərilib. Sonra Nasirəddin şah Qacarın əmri ilə Gilan gömrüyününü rəisi vəzifəsində çalışıb.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni 1896-cı ildə Müzəffərəddin şahın əmri ilə Qacarlar dövlətinin gömrük nazirliyində çalışıb. O, dövlətin import və eksportuna məsul olub.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni 1904-cü ildə Gilan əyalətinə vali təyin edilib.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni 1906-cı ildə Poçt və teleqraf naziri vəzifəsində çalışıb.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni Qacarlar dövlətinin maliyyə vəziri olub. Eyni zamanda da bütün zərbxanalara başçılıq edib.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni Qacarlar dövlətinin hərbi naziri vəzifəsində də çalışıb. Onun vəzirliyi dönəmində türkmənlərin İran zəminə basqınına son qoyulub.(Gholi Majd, Mohammad (2000), "Resistance to the Shah: Landowners and Ulama in Iran", University Press of Florida, pp. 45–46)
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni şah tərəfindən Təbrizə, Səttar xanın və Bağır xanın üzərinə göndərilib. Təbrizə gələn Məhəmmədvəli xan mücahidlərə atəş açmayaraq, “qardaş qırğını”na getməyəcəyini bildirib. Sepəhdari-Əzəm geri dönüb. Yeni lider kimi əvvəlcə Qəzvini tutub, sonra Tehrana yollanıb.
Məhəmmədəli şah 1908-ci ildə Məhəmmədvəli xan Tənkabuni Sepəhdarın yerinə Mirzə Əli xan Ərşədüdövləni Təbrizə hücuma hazırlaşan şahpərəst qoşunların baş komandanı təyin edərək Təbrizə göndərib.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni Təbrizdə olarkən ətraf hakimləri məşrutəçilərə yardım etməyə çağırıb. Məhəmmədəmin Rəsulzadə bu barədə yazır: "Bu günlərdə Sipəhdar həzrətlərinə Ərdəbildən Rəşidülmülk tərəfindən bir teleqraf çəkilmiş idi. Bu teleqrafın müxtəsər məzmunu bu idi ki, “Siz alicənab məni dəvət ediyorsunuz ki, gəlib məşrutətələb olam. Bainki, məşrutətələb olmasam da bitərəf durub hökumətə də arxa çıxmayam. Bu qədər biliz ki, mən siz deyiləm ki, əvvəl Təbrizə top atam da, sonra gəlib bir-iki nəfər balıqçı gilək ilə rəfaqət salıb, məşrutətələblik iddiasın edəm.
Bu qədər bilirəm və buna etiqadım var ki, İran hənuz üsuli-məşrutə ilə idarə olunmağa hazır deyildir. Ona görə də vətənimdən ötəri müzür olan bir zavalı dəf etməyə var qüvvəm ilə çalışacağam. Və 12 min qoşun ilə gəlib sizə də bildirəcəyəm ki, Səttar xan komitəsinə üzv olmağın nəşəsi nədir”.
Sipəhdar cənabları bu teleqrafa cavab verib: “Zati alilərinin teleqrafı yetişdi, mülahizə olundu. Yazırsınız ki, 12 min nəfər ilə Rəştə gəlib mənə nəşeyi-səvadımı bildirəcəksiniz. Fəqət mən bu qədərcik deyə bilərəm ki, 12 min qoşun Gilandan ötrü çoxdur. Sizdən ötrü daha yaxşıdır ki, bu fövci-əzimin 8 minini Təbriz ordusuna göndəriniz də, 4 mini ilə bizim tərəfə gəlsəniz kifayət edər. Buyurunuz, biz siz alicənabı qəbul etməkdə bir an təkasül etmərik. Səttarxan komitəsinin üzvü olmağa gəldikdə, mən o məqami-mühümmün türbəsini qeyrilərin taci-iftixarına tərcih veriyoram”. (Məhəmmədəmin Rəsulzadə, “Tərəqqi”, № 74, 9 aprel 1909)
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni hələ Tehran yolunda olarkən Rusiya xarici işlər naziri öz səfarətinə bu məzmunlu bir teleqraf göndərib:
“Lütfən, zati-aliləri Sepəhdari-Əzəmə bildirin ki, onun ordusu sülh şəraitində Tehrana yürüş etsə, ordan da Sədüddövlənin evinə getsə, bu teleqramın əsasında Sepəhdari-Əzəm və bütün qohumları çarın himayəsindən istifadə edə bilərlər”.
Sepəhdari-Əzəm isə cavabında yazıb: “Rusiya hökuməti elə hesab edir ki, mən bütün bu əməlləri öz şəxsi gəlirimə görə etmişəm. Mən İranın azadlığı və müstəqilliyi naminə, bir şiə müsəlman kimi Nəcəf müctəhidlərinin fitvasına tabe olmalıyam və məşrutəçilərə yardım və dəstək verməliyəm”. O, Qəzvində olarkən rus konsulu Ovseenko onu dilə tuturdu ki, Tehrana getməsin.(Казем-заде Ф. Борьба за влияние в Персии Дипломатическое противостояние России и Англии. М., 2004.) Məhəmmədvəli xan çar hökumətinin xahişini rədd edib, yürüşünü davam etdirərək, Tehrana daxil olub və şahpərəstləri təslim olmağa vadar edib. Məhəmmədəli şah qaçıb, Rusiya səfirliyinə sığınıb, sonra İranı tərk edib.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni 1909-cu ildə Sultan Əhməd şah Qacardan Sipəhsalari-Əzəm ləqəbini qəbul edib. O, Nəsirəssəltənə və Səədüddövlə ləqəblərini də daşıyıb.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni İranın ilk konstutitsiyalı hökumətinin hərbi naziri olub.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni 4 dəfə İranın baş naziri olub. Birinci dəfə 30 sentyabr 1909-cu ildən 25 iyul 1910-cu ilədək, ikinci dəfə 12 mart 1911-ci ildən 26 iyul 1911-ci ilədək, üçüncü dəfə 5 mart 1916-cı ildən 29 avqust 1916-cı ilədək Qacar dövlətinin hökumətinə başçılıq edib.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni baş nazirliyi dönəmində məşruəçilərə (şəriət üsullu teokratiya yaratmaq istəyən dinçilərə) qarşı mübarizə aparıb. Dəfələrlə Fransaya, Parisə yollanıb, demokratik idarəçiliyi öyrənib.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni dahi siyasətçi, təcrübəli dövlət xadimi kimi həmişə yeganə düzgün yolu seçməyə qadir olub. O, əsl peşəkar olaraq əvvəlcə bütün variantları müzakirə edib, mütəxəssislərin fikrini öyrənib, mövcud imkanları qiymətləndirib, fikrin və düşüncənin ələyindən keçirib, sonda qərar qəbul edib.
Böyük şəxsiyyətləri, dünya səviyyəli siyasətçiləri səciyyələndirən əsas cəhətlərdən biri də hadisələrə miqyaslı baxış, onları əlaqəli şəkildə kompleks görmək bacarığıdır. Məhəmmədvəli xan Tənkabuni uzaqgörən, durbin bir siyasətçi idi.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni Birinci, İkinci və Üçüncü çağırış İran Milli Məclisinin vəkili olub.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni ən zəngin şəxslərdən sayılıb. 1900-cü ildə onun varidatı 2 milyon dollar həcmində qiymətləndirilib.(Gholi Majd, Mohammad (2000), "Resistance to the Shah: Landowners and Ulama in Iran", University Press of Florida, pp. 45–46) Onun Gilanda, Mazandaranda və doğma yurdu Tənkabunda malikanələri olub.
1921-ci ildən sonra çevrilişlə hakimiyyətə gələn Rza xan Sipəh Məhəmmədvəli xanı siyasi təqibə məruz qoyub və onun varidatının bir hissəsini ələ keçirib. Sevimli oğlu Ələsgər xanı isə Ləşkərəkdə ov edərkən öldürüblər.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni 16 iyun 1926-cı ildə Tehran şəhərində özünə qəsd edib. Cibindən oğlu Əmir Əsədə yazılmış bir qeyd tapılıb. Qeydin məzmunu: “Əmir Əsəd, tez-təcili mənim cənazəmi o müqəddəs torpaqda, oğlum Səəddövlənin yanında dəfn elə. Elə indicə apar. Səksəndən sonra mənə matəm tutmağınız gərək deyil. Nə yas gərəyimdir, nə göz yaşları...”.
Məhəmmədvəli xan Tənkabuni qətiyyətli, qərarlı şəxsiyyət olub. Məşrutə hərəkatı dövründə verdiyi taleyüklü qərarlar, atdığı həlledici addımlar olmasaydı, qardaş qırğını baş verərdi.
Müəllifin bütün yazıları - Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Bölməyə aid digər xəbərlər
11-04-2022, 21:25
Mazandaran alimi - Ənvər Çingizoğlu yazır
23-03-2022, 18:55
Rəşid Yasəmi: ədəbiyyatda nəciblik nümunəsi
17-03-2022, 09:49
Vahid Dəstigirdi: Nizaminin tədqiqatçısı
12-03-2022, 22:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Səid Nəfisi: Azərbaycan qəhrəmanı Babək Xürrəmdin əsərinin müəllifi
19-10-2021, 09:58
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədəli Füruği: siyasətçi, diplomat, tarixçi, tərcüməçi və millətçi kimi
16-10-2021, 01:06
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Hacıəli xan Rəzmara: Qurban bayramında doğuldu, terror qurbanı oldu
13-09-2021, 16:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Şəkinskilərin İran qolu haqqında... - Ənvər Çingizoğlunun araşdırması
10-09-2021, 17:27
Nəcəfqulu xan Sərşar: Qaradağın ağ gün görməmiş şairi
27-08-2021, 16:48
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədqulu xan Alar: inqilabda sərkərdə, işdə sərkar.. - Fotolar
20-08-2021, 13:38
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - İsmayıl xan Şəfai: Tehran-43 konfransında şahın tərcüməçisi - Fotolar
16-08-2021, 15:51
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Seyid Məhəmməd Dəbirsiyaqi: tədqiq və tədrisin işığında - Fotolar
24-07-2021, 16:15
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Qaradağ elləri: beloğludan eloğluya qədər - Ənvər Çingizoğlu yazır
Milli Qəhrəman Pəhlivan Fərzəliyevin oğlu deyir ki, 44 günlük savaşda iştirak etmək arzusu həyata keçməsə də, döyüşlərin şiddətli vaxtında atasının şəhid olduğu Xəzəz dağını ziyarət edə bilib
Şair deyir ki, nə tənqidçiləri qınayır, nə də pul verib onlara tənqid adı altında tərif yazdıranları
Əks-kəşfiyyat xidmətinin sabiq rəhbəri deyir ki, hava hücumu reallaşarsa, itkilər böyük ola bilər
Eyni tamaşada həm Dövşanı, həm də Tülkünü səsləndirən Aygül Ağayeva deyir ki, kuklaçı olmaq çox çətindir
Məhəmməd Şahməmmədli “Apatiya”nı şedevr hesab etmir və filmdə səhvlərin olduğunu deyir
