13:56 / 19-04-2024
Aİ-dən İsrail və İrana çağırış: "Təmkinli olun!"
13:48 / 19-04-2024
Vaksinasiyadan kənarda qalan uşaqlara peyvənd vurulacaq
13:15 / 19-04-2024
Hal şahidləri ilə bağlı qanuna dəyişiklik olub
13:12 / 19-04-2024
Bu şəxslər pensiyaya daha tez çıxacaq - Qanun dəyişib
13:08 / 19-04-2024
Vergi orqanlarının vəzifəli şəxslərinin maaşı artırılır
12:56 / 19-04-2024
Milli Məclis Hesablama Palatasının hesabatını qəbul edib
12:49 / 19-04-2024
Naxçıvanda 15 yoxlama materialı Baş Prokurorluğa və DTX-yə göndərilib
12:43 / 19-04-2024
Komitə sədri: "Dövlət orqanlarında daxili nəzarət mühiti gücləndirilməlidir"
12:30 / 19-04-2024
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
12:16 / 19-04-2024
Xocavənddə fermada partlayıcı qurğu və maddə aşkarlanıb
12:02 / 19-04-2024
Kəmaləddin Heydərov polkovniki yüksək vəzifəyə təyin edib
11:52 / 19-04-2024
BDU tələbəsi intihar edib
11:47 / 19-04-2024
Razi Nurullayev: "Yeni agentlik və ya komitə yaradılsın"
11:41 / 19-04-2024
MN: "Rusiyanın bombardmançı təyyarəsini vurduq"
11:34 / 19-04-2024
Deputat Milli Məclisdə: "Sülhməramlıların Qarabağdan çıxarılması..."
11:19 / 19-04-2024
Hərbi Dəniz Qüvvələri Xəzər dənizində taktiki təlim keçirib - Video
11:16 / 19-04-2024
Premyer Liqası: növbəti turun təqvim və hakim təyinatları açıqlanıb
11:13 / 19-04-2024
Daha bir ölkə fransız diplomatlarını qovub
11:04 / 19-04-2024
Milli Məclisin növbəti iclası başlayıb
10:59 / 19-04-2024
Kamran Həsənli “Yaxşı verilişlərin aparıcılarının "saxlayanı" var”
10:48 / 19-04-2024
S&P İsrailin kredit reytinqini aşağı salıb
10:39 / 19-04-2024
Bitcoin ucuzlaşıb
10:17 / 19-04-2024
Kluba ayrılan pullar mənimsənilib, oyun "satış"ı iddiası var - "İrəvan"da "xal" qalmadı...
09:59 / 19-04-2024
Avstraliya vətəndaşlarını İsraildən çıxmağa çağırıb
09:47 / 19-04-2024
"Fənərbağça"nın baş məşqçisi: "Azarkeşlərimizdən utandıq"
09:37 / 19-04-2024
Türkiyə səfirliyinin yeni mətbuat katibi Bakıya gəlib
09:31 / 19-04-2024
Xankəndidə yenidən silah-sursat aşkarlanıb
09:19 / 19-04-2024
Bu gün səhərə yaxın İsrail İrana zərbələr endirib
09:00 / 19-04-2024
Sumqayıtda oğul ata və anasını öldürüb
01:02 / 19-04-2024
Konfrans liqası: "Fiorentina" 2 qolla qələbə qazanıb
18:06 / 14-04-2024
İordaniya Kralı COP29-a dəvət olunub
00:02 / 15-04-2024
Ceyhun Bayramov Özbəkistana gedib - Yenilənib
20:08 / 15-04-2024
Rusiya Ukrayna ilə savaşa özgələri göndərir
23:11 / 14-04-2024
Oqtay Əsədovun həyat yoldaşı son bir ildə Moskvada 14 milyon qazanıb
14:18 / 14-04-2024
Azərbaycan və İordaniya müdafiə sahəsində əməkdaşlığa dair Saziş imzalayıb
18:51 / 15-04-2024
“Şəhid Əhməd – Oğluma məktub” filminin təqdimatı keçirilib - Fotolar
22:33 / 14-04-2024
İsrail prezidenti: "Bu, əsil müharibə elanıdır"
15:07 / 17-04-2024
Hikmət Hacıyev: “Sülhməramlıların Azərbaycandan çıxarılması barədə qərar qəbul edilib”
13:58 / 16-04-2024
Agentlik sədri vəzifədən azad edilib - Yeni təyinat
14:31 / 14-04-2024
Paris-2024: Azərbaycan millisi lisenziya qazanıb
10:57 / 18-04-2024
60 milyard dollarlıq yardımın önü açılır
13:03 / 15-04-2024
Məşhur aktyor kinodan qovulub
Qulamrza xan Minbaşian - İran klassik musiqisinin atası
Tarix: 11-08-2021 18:51 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
“İran Kazak briqadası” monoqrafiyamın materialları üçün dəfələrlə arxivlərə, kitabxanalara və tarixçi alimlərə baş çəkmişəm. Bu briqadanın musiqiçiləri ilə maraqlanarkən Qulamrza xanın yaradıcılığı ilə tanış oldum. Soy-sopu haqqında yazılmayıb, Qafqazdan mühacirət etdiyindən, indiki Cəbrayıl bölgəsindən gəldiyi bilinir.
İran milli musiqi sənətində silinməz iz qoymuş Qulamrza xan Minbaşian həm də peşəkar musiqi kadrlarının hazırlamasında misilsiz xidmətlər göstərib. O, İran bəstəkarlarının bir neçə nəslini yetişdirmiş gözəl pedaqoq olub. Qulamrza xan bir bəstəkar, pianoçu, dirijor, musiqiçi, ictimai xadim kimi İran musiqi tarixində böyük nüfuz qazanıb.
Qulamrza xan 1861-ci ildə Tehran şəhərində anadan olub. Atası Nəsrullah xan elektrik mühəndisi idi. Anası Qəmərzaman xanım isə İranın ilk pianoçu xanımlarından olub, bu sənəti oğluna da öyrədib.
Qulamrza xan ibtidai təhsilini məhəllə mollaxanasında, orta təhsilini mədrəsədə alıb. Sonra Tehran Darülfünunun musiqi şöbəsində təhsilini davam etdirib. Burda Alfred Jan Baptist Lemairin (1842-1907) tələbəsi olub. Daha sonra Sankt-Peterburq konservatoriyasında oxuyub. Nikolay Rimski-Korsakovun (1844-1908) sinifində təhsil alıb. Konservatoriyanı tamamladıqdan sonra İrana dönüb. İran Kazak briqadasında xidmət etməyə başlayıb. Briqadada orkestr yaradıb.
Qulamrza xan Məşrutə hərəkatı dövründə kazakların əhali ilə rəftarından ikrah edib, briqadadan tərxis olunub və Fransaya yollanıb. 1912-ci ildə Fransadan İrana dönəndən sonra sərtib (briqada generalı) rütbəsində Qacarlar ordusunun musiqi dəstəsinə başçılıq edib. Şahdan Salar Müəzzəz ləqəbini alıb. Görkəmli musiqiçinin əməyi yüksək qiymətləndirilib və o, “Şire-Xurşid” ordeninə layiq görülüb. Üstəlik, medal və digər dövlət nişanları ilə təltif edilib. Sultan Əhməd şah Qacara fortepiano çalmaq öyrədib.
Qulamrza xan Salar Müəzzəz 1921-ci ildə orduda tam orkestr yaradıb. Şahdan icazə alıb, Tehran Darülfünunun musiqi şöbəsində də dərs deməyə başlayıb. Sonra bu şöbənin rəhbəri olub. (Ali Taghipour: A History of the Music Conservatory of Tehrab 1918-2018) Daha sonra oğlu Nəsrullah xanı da bu şöbəyə dəvət edib. Nəsrullah xan da onunla bərabər 1928-ci ilədək şöbədə çalışıb. O, görkəmli müəllimlərindən öyrәndiklәrini illәr sonra mәhz elә bu musiqi ocağında yeni nәslә aşılayıb.
Qulamrza xan Salar Müəzzəz 1924-cü ildən sonra Minbaşian soyadını daşıyıb. Ünlü bəstəkar ilk dəfə İran musiqisinə not tətbiq edib.
Qulamrza xan Minbaşian fəal konsert yaradıcılığı ilə məşğul olub.
İranda musiqi təhsilinin inkişafında böyük əməyi olan Qulamrza xan Minbaşian Pəhləvilər dövlətinin himnini yazıb. Oğlu Nəsrullah xan bu işdə ən yaxın yardımçısı olub. Firdovsinin və Sədinin yaradıcılığından seçmələr edib, himnə mətn hazırlayıblar.
Böyük yaradıcılıq qabiliyyətinə və diapazonuna malik olan musiqişünas, bəstəkar Qulamrza xan Minbaşian 1931-ci ildə təqaüdə çıxıb.
Qulamrza xan Minbaşian 1935-ci ildə Tehran şəhərində vəfat edib, Qum şəhərində torpağa tapşırılıb.
Qulamrza xan Minbaşianın yeddi övladı olub. Onlardan Nəsrullah xan (1885-1938) və Qulamhüseyn xan (1907-1978) musiqiçi idilər. Qulaməli xan hərbçi sənətinə yiyələnmişdi.
Qulamrza xan Minbaşian Teymur xan Ayrımın qızını oğluna almışdı. Oğlu Rza şah Pəhləvi ilə bacanaq idi.
Bəstəkar Qulamrza xan Minbaşianın yaradıcılığı parlaq istedad və özünəməxsusluğu ilə səciyyələnir. O, öz əsərlərində İran milli musiqi ənənələrini Avropa musiqisinin nailiyyətləri ilə birləşdirərək mütərəqqi təfəkkürə malik sənətkar kimi çıxış edib.
Onun yaradıcılığına yüksək ideya, dolğun məzmun, obrazların dərin emosional-psixoloji ifadəsi özünəməxsusluqla boy göstərir.
Qulamrza xan Minbaşianın dillər əzbəri olmuş, müxtəlif səpkili mahnıları İran incəsənətinin məzmununa füsunkar töhfə verməklə yanaşı tarixilik baxımından əhəmiyyətliliyi ilə fərqlənir.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 11-08-2021 18:51 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
“İran Kazak briqadası” monoqrafiyamın materialları üçün dəfələrlə arxivlərə, kitabxanalara və tarixçi alimlərə baş çəkmişəm. Bu briqadanın musiqiçiləri ilə maraqlanarkən Qulamrza xanın yaradıcılığı ilə tanış oldum. Soy-sopu haqqında yazılmayıb, Qafqazdan mühacirət etdiyindən, indiki Cəbrayıl bölgəsindən gəldiyi bilinir.
İran milli musiqi sənətində silinməz iz qoymuş Qulamrza xan Minbaşian həm də peşəkar musiqi kadrlarının hazırlamasında misilsiz xidmətlər göstərib. O, İran bəstəkarlarının bir neçə nəslini yetişdirmiş gözəl pedaqoq olub. Qulamrza xan bir bəstəkar, pianoçu, dirijor, musiqiçi, ictimai xadim kimi İran musiqi tarixində böyük nüfuz qazanıb.
Qulamrza xan 1861-ci ildə Tehran şəhərində anadan olub. Atası Nəsrullah xan elektrik mühəndisi idi. Anası Qəmərzaman xanım isə İranın ilk pianoçu xanımlarından olub, bu sənəti oğluna da öyrədib.
Qulamrza xan ibtidai təhsilini məhəllə mollaxanasında, orta təhsilini mədrəsədə alıb. Sonra Tehran Darülfünunun musiqi şöbəsində təhsilini davam etdirib. Burda Alfred Jan Baptist Lemairin (1842-1907) tələbəsi olub. Daha sonra Sankt-Peterburq konservatoriyasında oxuyub. Nikolay Rimski-Korsakovun (1844-1908) sinifində təhsil alıb. Konservatoriyanı tamamladıqdan sonra İrana dönüb. İran Kazak briqadasında xidmət etməyə başlayıb. Briqadada orkestr yaradıb.
Qulamrza xan Məşrutə hərəkatı dövründə kazakların əhali ilə rəftarından ikrah edib, briqadadan tərxis olunub və Fransaya yollanıb. 1912-ci ildə Fransadan İrana dönəndən sonra sərtib (briqada generalı) rütbəsində Qacarlar ordusunun musiqi dəstəsinə başçılıq edib. Şahdan Salar Müəzzəz ləqəbini alıb. Görkəmli musiqiçinin əməyi yüksək qiymətləndirilib və o, “Şire-Xurşid” ordeninə layiq görülüb. Üstəlik, medal və digər dövlət nişanları ilə təltif edilib. Sultan Əhməd şah Qacara fortepiano çalmaq öyrədib.
Qulamrza xan Salar Müəzzəz 1921-ci ildə orduda tam orkestr yaradıb. Şahdan icazə alıb, Tehran Darülfünunun musiqi şöbəsində də dərs deməyə başlayıb. Sonra bu şöbənin rəhbəri olub. (Ali Taghipour: A History of the Music Conservatory of Tehrab 1918-2018) Daha sonra oğlu Nəsrullah xanı da bu şöbəyə dəvət edib. Nəsrullah xan da onunla bərabər 1928-ci ilədək şöbədə çalışıb. O, görkəmli müəllimlərindən öyrәndiklәrini illәr sonra mәhz elә bu musiqi ocağında yeni nәslә aşılayıb.
Qulamrza xan Salar Müəzzəz 1924-cü ildən sonra Minbaşian soyadını daşıyıb. Ünlü bəstəkar ilk dəfə İran musiqisinə not tətbiq edib.
Qulamrza xan Minbaşian fəal konsert yaradıcılığı ilə məşğul olub.
İranda musiqi təhsilinin inkişafında böyük əməyi olan Qulamrza xan Minbaşian Pəhləvilər dövlətinin himnini yazıb. Oğlu Nəsrullah xan bu işdə ən yaxın yardımçısı olub. Firdovsinin və Sədinin yaradıcılığından seçmələr edib, himnə mətn hazırlayıblar.
Böyük yaradıcılıq qabiliyyətinə və diapazonuna malik olan musiqişünas, bəstəkar Qulamrza xan Minbaşian 1931-ci ildə təqaüdə çıxıb.
Qulamrza xan Minbaşian 1935-ci ildə Tehran şəhərində vəfat edib, Qum şəhərində torpağa tapşırılıb.
Qulamrza xan Minbaşianın yeddi övladı olub. Onlardan Nəsrullah xan (1885-1938) və Qulamhüseyn xan (1907-1978) musiqiçi idilər. Qulaməli xan hərbçi sənətinə yiyələnmişdi.
Qulamrza xan Minbaşian Teymur xan Ayrımın qızını oğluna almışdı. Oğlu Rza şah Pəhləvi ilə bacanaq idi.
Bəstəkar Qulamrza xan Minbaşianın yaradıcılığı parlaq istedad və özünəməxsusluğu ilə səciyyələnir. O, öz əsərlərində İran milli musiqi ənənələrini Avropa musiqisinin nailiyyətləri ilə birləşdirərək mütərəqqi təfəkkürə malik sənətkar kimi çıxış edib.
Onun yaradıcılığına yüksək ideya, dolğun məzmun, obrazların dərin emosional-psixoloji ifadəsi özünəməxsusluqla boy göstərir.
Qulamrza xan Minbaşianın dillər əzbəri olmuş, müxtəlif səpkili mahnıları İran incəsənətinin məzmununa füsunkar töhfə verməklə yanaşı tarixilik baxımından əhəmiyyətliliyi ilə fərqlənir.
Müəllifin bütün yazıları - Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Bölməyə aid digər xəbərlər
11-04-2022, 21:25
Mazandaran alimi - Ənvər Çingizoğlu yazır
23-03-2022, 18:55
Rəşid Yasəmi: ədəbiyyatda nəciblik nümunəsi
17-03-2022, 09:49
Vahid Dəstigirdi: Nizaminin tədqiqatçısı
12-03-2022, 22:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Səid Nəfisi: Azərbaycan qəhrəmanı Babək Xürrəmdin əsərinin müəllifi
19-10-2021, 09:58
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədəli Füruği: siyasətçi, diplomat, tarixçi, tərcüməçi və millətçi kimi
16-10-2021, 01:06
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Hacıəli xan Rəzmara: Qurban bayramında doğuldu, terror qurbanı oldu
13-09-2021, 16:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Şəkinskilərin İran qolu haqqında... - Ənvər Çingizoğlunun araşdırması
10-09-2021, 17:27
Nəcəfqulu xan Sərşar: Qaradağın ağ gün görməmiş şairi
27-08-2021, 16:48
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədqulu xan Alar: inqilabda sərkərdə, işdə sərkar.. - Fotolar
20-08-2021, 13:38
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - İsmayıl xan Şəfai: Tehran-43 konfransında şahın tərcüməçisi - Fotolar
16-08-2021, 15:51
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Seyid Məhəmməd Dəbirsiyaqi: tədqiq və tədrisin işığında - Fotolar
24-07-2021, 16:15
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Qaradağ elləri: beloğludan eloğluya qədər - Ənvər Çingizoğlu yazır