00:55 / 22-11-2024
Silvester Stallone yeni seriala çəkilir
00:45 / 22-11-2024
Məşhur yazıçının yeni romanı nəşr edilib - Foto
00:07 / 22-11-2024
Hikmət Hacıyev: “Politico”nun üzr istəməsini tələb edirik!”
23:28 / 21-11-2024
Gəncədə iki nəfər bıçaqlanıb
22:07 / 21-11-2024
Putin ABŞ və Qərb dövlətlərinə xəbərdarlıq edib
20:55 / 21-11-2024
Ceyhun Bayramov Özbəkistanın xarici işlər naziri ilə telefonda danışıb
20:08 / 21-11-2024
Milli Məclis bəyanat yayıb
19:12 / 21-11-2024
Leyla Əliyeva Qlobal Liderlərin Dialoqunda iştirak edib - Fotolar
18:08 / 21-11-2024
SPECA İqlim Ağıllı Şəhərlər Forumu üzrə Bakı Bəyannaməsi imzalanıb
18:03 / 21-11-2024
Küləkli hava şəraiti ilə bağlı sarı xəbərdarlıq verilib
17:49 / 21-11-2024
Pərviz Şahbazov İstanbula gedir
17:25 / 21-11-2024
Əli Əsədov “Elektron hökumət” portalı ilə bağlı qərar imzalayıb
17:18 / 21-11-2024
Rusiya Tramp haqqında filmin yayımına icazə verməyib - Fotolar
17:08 / 21-11-2024
Nazirlər Kabineti riskli vergi ödəyiciləri haqqında qərar imzalayıb
16:48 / 21-11-2024
Matviyenko Azərbaycana gəlir
16:45 / 21-11-2024
Prezident iki Mərkəzi ləğv edib - Sərəncam
16:32 / 21-11-2024
Deputatlar daha 12 qanuna dəyişikliyi müzakirəyə çıxaracaq - Siyahı
16:23 / 21-11-2024
Leyla Əliyeva COP29-da: nadir canlıların mühafizəsinə həsr olunan panel müzakirələr olub - Fotolar
16:17 / 21-11-2024
Baş nazirin və sabiq müdafiə nazirinin həbsinə order verilib
16:17 / 21-11-2024
Milli Məclisin deputatı NATO PA-nın illik sessiyasında iştirak edəcək
16:06 / 21-11-2024
Putin Şimali Koreya liderinə 75 vəhşi heyvan göndərib
16:00 / 21-11-2024
Gömrük orqanlarına qəbul imtahanı keçiriləcək
15:45 / 21-11-2024
Dünya şöhrətli rejissorun 10 ən yaxşı filmi... - Siyahı
15:32 / 21-11-2024
Məşhur musiqi qrupu dünya turuna çıxır
15:29 / 21-11-2024
Ceyhun Bayramov misirli nazirlə telefonda danışıb
14:46 / 21-11-2024
Quterreş Bakıda: "Razılaşma istəyi hiss olunur"
14:43 / 21-11-2024
"Kəpəz"in futbolçusu əməliyyat olunub
14:36 / 21-11-2024
Rusiya Qərb silahlarına qarşı tədbirlər görməyə başlayıb
14:33 / 21-11-2024
SOCAR ilə “Tree Energy Solutions” arasında Birgə Tədqiqat Sazişi imzalanıb
14:08 / 21-11-2024
Ukrayna ərazi əvəzində sülhə razılaşmayacaq - Nazir
12:28 / 18-11-2024
Turan Manafzadə: “Mədəniyyət diplomatiyasından yararlanmağı bacarmalıyıq” - Müsahibə
12:05 / 19-11-2024
MMC vətəndaşın mənzilini dağıdıb, indi də obyektini ələ keçirmək istəyir - Fotolar
13:32 / 21-11-2024
Dünyanın ən güclü donanmaları... - Qardaş Türkiyə siyahıda neçəncidir?
19:50 / 19-11-2024
Beynəlxalq Bank 272 min manat cərimələnib
16:45 / 20-11-2024
Nazir: "Regionlardakı bəzi poçt şöbələrinin bağlanması araşdırılacaq"
16:22 / 20-11-2024
“Real Betis” klubunun nümayəndəsi Bakıda nəyə təəccüblənib? - Foto
15:29 / 18-11-2024
Daha üç şəhərə konsul təyinatı olub - Siyahı
17:09 / 18-11-2024
Deputatın oğlu yeni vəzifəyə təyin olunub
10:03 / 20-11-2024
Azərbaycan və Türkiyənin bələdiyyə təşkilatları arasında görüş keçirilib - Fotolar
16:45 / 21-11-2024
Prezident iki Mərkəzi ləğv edib - Sərəncam
09:37 / 21-11-2024
Naxçıvan səhiyyəsində həbslər başlayıb
15:55 / 20-11-2024
Deputatın "Zəngimcell" oyunu: "Balansınız bitmişdir..."
Qulamrza xan Minbaşian - İran klassik musiqisinin atası
Tarix: 11-08-2021 18:51 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
“İran Kazak briqadası” monoqrafiyamın materialları üçün dəfələrlə arxivlərə, kitabxanalara və tarixçi alimlərə baş çəkmişəm. Bu briqadanın musiqiçiləri ilə maraqlanarkən Qulamrza xanın yaradıcılığı ilə tanış oldum. Soy-sopu haqqında yazılmayıb, Qafqazdan mühacirət etdiyindən, indiki Cəbrayıl bölgəsindən gəldiyi bilinir.
İran milli musiqi sənətində silinməz iz qoymuş Qulamrza xan Minbaşian həm də peşəkar musiqi kadrlarının hazırlamasında misilsiz xidmətlər göstərib. O, İran bəstəkarlarının bir neçə nəslini yetişdirmiş gözəl pedaqoq olub. Qulamrza xan bir bəstəkar, pianoçu, dirijor, musiqiçi, ictimai xadim kimi İran musiqi tarixində böyük nüfuz qazanıb.
Qulamrza xan 1861-ci ildə Tehran şəhərində anadan olub. Atası Nəsrullah xan elektrik mühəndisi idi. Anası Qəmərzaman xanım isə İranın ilk pianoçu xanımlarından olub, bu sənəti oğluna da öyrədib.
Qulamrza xan ibtidai təhsilini məhəllə mollaxanasında, orta təhsilini mədrəsədə alıb. Sonra Tehran Darülfünunun musiqi şöbəsində təhsilini davam etdirib. Burda Alfred Jan Baptist Lemairin (1842-1907) tələbəsi olub. Daha sonra Sankt-Peterburq konservatoriyasında oxuyub. Nikolay Rimski-Korsakovun (1844-1908) sinifində təhsil alıb. Konservatoriyanı tamamladıqdan sonra İrana dönüb. İran Kazak briqadasında xidmət etməyə başlayıb. Briqadada orkestr yaradıb.
Qulamrza xan Məşrutə hərəkatı dövründə kazakların əhali ilə rəftarından ikrah edib, briqadadan tərxis olunub və Fransaya yollanıb. 1912-ci ildə Fransadan İrana dönəndən sonra sərtib (briqada generalı) rütbəsində Qacarlar ordusunun musiqi dəstəsinə başçılıq edib. Şahdan Salar Müəzzəz ləqəbini alıb. Görkəmli musiqiçinin əməyi yüksək qiymətləndirilib və o, “Şire-Xurşid” ordeninə layiq görülüb. Üstəlik, medal və digər dövlət nişanları ilə təltif edilib. Sultan Əhməd şah Qacara fortepiano çalmaq öyrədib.
Qulamrza xan Salar Müəzzəz 1921-ci ildə orduda tam orkestr yaradıb. Şahdan icazə alıb, Tehran Darülfünunun musiqi şöbəsində də dərs deməyə başlayıb. Sonra bu şöbənin rəhbəri olub. (Ali Taghipour: A History of the Music Conservatory of Tehrab 1918-2018) Daha sonra oğlu Nəsrullah xanı da bu şöbəyə dəvət edib. Nəsrullah xan da onunla bərabər 1928-ci ilədək şöbədə çalışıb. O, görkəmli müəllimlərindən öyrәndiklәrini illәr sonra mәhz elә bu musiqi ocağında yeni nәslә aşılayıb.
Qulamrza xan Salar Müəzzəz 1924-cü ildən sonra Minbaşian soyadını daşıyıb. Ünlü bəstəkar ilk dəfə İran musiqisinə not tətbiq edib.
Qulamrza xan Minbaşian fəal konsert yaradıcılığı ilə məşğul olub.
İranda musiqi təhsilinin inkişafında böyük əməyi olan Qulamrza xan Minbaşian Pəhləvilər dövlətinin himnini yazıb. Oğlu Nəsrullah xan bu işdə ən yaxın yardımçısı olub. Firdovsinin və Sədinin yaradıcılığından seçmələr edib, himnə mətn hazırlayıblar.
Böyük yaradıcılıq qabiliyyətinə və diapazonuna malik olan musiqişünas, bəstəkar Qulamrza xan Minbaşian 1931-ci ildə təqaüdə çıxıb.
Qulamrza xan Minbaşian 1935-ci ildə Tehran şəhərində vəfat edib, Qum şəhərində torpağa tapşırılıb.
Qulamrza xan Minbaşianın yeddi övladı olub. Onlardan Nəsrullah xan (1885-1938) və Qulamhüseyn xan (1907-1978) musiqiçi idilər. Qulaməli xan hərbçi sənətinə yiyələnmişdi.
Qulamrza xan Minbaşian Teymur xan Ayrımın qızını oğluna almışdı. Oğlu Rza şah Pəhləvi ilə bacanaq idi.
Bəstəkar Qulamrza xan Minbaşianın yaradıcılığı parlaq istedad və özünəməxsusluğu ilə səciyyələnir. O, öz əsərlərində İran milli musiqi ənənələrini Avropa musiqisinin nailiyyətləri ilə birləşdirərək mütərəqqi təfəkkürə malik sənətkar kimi çıxış edib.
Onun yaradıcılığına yüksək ideya, dolğun məzmun, obrazların dərin emosional-psixoloji ifadəsi özünəməxsusluqla boy göstərir.
Qulamrza xan Minbaşianın dillər əzbəri olmuş, müxtəlif səpkili mahnıları İran incəsənətinin məzmununa füsunkar töhfə verməklə yanaşı tarixilik baxımından əhəmiyyətliliyi ilə fərqlənir.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 11-08-2021 18:51 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
“İran Kazak briqadası” monoqrafiyamın materialları üçün dəfələrlə arxivlərə, kitabxanalara və tarixçi alimlərə baş çəkmişəm. Bu briqadanın musiqiçiləri ilə maraqlanarkən Qulamrza xanın yaradıcılığı ilə tanış oldum. Soy-sopu haqqında yazılmayıb, Qafqazdan mühacirət etdiyindən, indiki Cəbrayıl bölgəsindən gəldiyi bilinir.
İran milli musiqi sənətində silinməz iz qoymuş Qulamrza xan Minbaşian həm də peşəkar musiqi kadrlarının hazırlamasında misilsiz xidmətlər göstərib. O, İran bəstəkarlarının bir neçə nəslini yetişdirmiş gözəl pedaqoq olub. Qulamrza xan bir bəstəkar, pianoçu, dirijor, musiqiçi, ictimai xadim kimi İran musiqi tarixində böyük nüfuz qazanıb.
Qulamrza xan 1861-ci ildə Tehran şəhərində anadan olub. Atası Nəsrullah xan elektrik mühəndisi idi. Anası Qəmərzaman xanım isə İranın ilk pianoçu xanımlarından olub, bu sənəti oğluna da öyrədib.
Qulamrza xan ibtidai təhsilini məhəllə mollaxanasında, orta təhsilini mədrəsədə alıb. Sonra Tehran Darülfünunun musiqi şöbəsində təhsilini davam etdirib. Burda Alfred Jan Baptist Lemairin (1842-1907) tələbəsi olub. Daha sonra Sankt-Peterburq konservatoriyasında oxuyub. Nikolay Rimski-Korsakovun (1844-1908) sinifində təhsil alıb. Konservatoriyanı tamamladıqdan sonra İrana dönüb. İran Kazak briqadasında xidmət etməyə başlayıb. Briqadada orkestr yaradıb.
Qulamrza xan Məşrutə hərəkatı dövründə kazakların əhali ilə rəftarından ikrah edib, briqadadan tərxis olunub və Fransaya yollanıb. 1912-ci ildə Fransadan İrana dönəndən sonra sərtib (briqada generalı) rütbəsində Qacarlar ordusunun musiqi dəstəsinə başçılıq edib. Şahdan Salar Müəzzəz ləqəbini alıb. Görkəmli musiqiçinin əməyi yüksək qiymətləndirilib və o, “Şire-Xurşid” ordeninə layiq görülüb. Üstəlik, medal və digər dövlət nişanları ilə təltif edilib. Sultan Əhməd şah Qacara fortepiano çalmaq öyrədib.
Qulamrza xan Salar Müəzzəz 1921-ci ildə orduda tam orkestr yaradıb. Şahdan icazə alıb, Tehran Darülfünunun musiqi şöbəsində də dərs deməyə başlayıb. Sonra bu şöbənin rəhbəri olub. (Ali Taghipour: A History of the Music Conservatory of Tehrab 1918-2018) Daha sonra oğlu Nəsrullah xanı da bu şöbəyə dəvət edib. Nəsrullah xan da onunla bərabər 1928-ci ilədək şöbədə çalışıb. O, görkəmli müəllimlərindən öyrәndiklәrini illәr sonra mәhz elә bu musiqi ocağında yeni nәslә aşılayıb.
Qulamrza xan Salar Müəzzəz 1924-cü ildən sonra Minbaşian soyadını daşıyıb. Ünlü bəstəkar ilk dəfə İran musiqisinə not tətbiq edib.
Qulamrza xan Minbaşian fəal konsert yaradıcılığı ilə məşğul olub.
İranda musiqi təhsilinin inkişafında böyük əməyi olan Qulamrza xan Minbaşian Pəhləvilər dövlətinin himnini yazıb. Oğlu Nəsrullah xan bu işdə ən yaxın yardımçısı olub. Firdovsinin və Sədinin yaradıcılığından seçmələr edib, himnə mətn hazırlayıblar.
Böyük yaradıcılıq qabiliyyətinə və diapazonuna malik olan musiqişünas, bəstəkar Qulamrza xan Minbaşian 1931-ci ildə təqaüdə çıxıb.
Qulamrza xan Minbaşian 1935-ci ildə Tehran şəhərində vəfat edib, Qum şəhərində torpağa tapşırılıb.
Qulamrza xan Minbaşianın yeddi övladı olub. Onlardan Nəsrullah xan (1885-1938) və Qulamhüseyn xan (1907-1978) musiqiçi idilər. Qulaməli xan hərbçi sənətinə yiyələnmişdi.
Qulamrza xan Minbaşian Teymur xan Ayrımın qızını oğluna almışdı. Oğlu Rza şah Pəhləvi ilə bacanaq idi.
Bəstəkar Qulamrza xan Minbaşianın yaradıcılığı parlaq istedad və özünəməxsusluğu ilə səciyyələnir. O, öz əsərlərində İran milli musiqi ənənələrini Avropa musiqisinin nailiyyətləri ilə birləşdirərək mütərəqqi təfəkkürə malik sənətkar kimi çıxış edib.
Onun yaradıcılığına yüksək ideya, dolğun məzmun, obrazların dərin emosional-psixoloji ifadəsi özünəməxsusluqla boy göstərir.
Qulamrza xan Minbaşianın dillər əzbəri olmuş, müxtəlif səpkili mahnıları İran incəsənətinin məzmununa füsunkar töhfə verməklə yanaşı tarixilik baxımından əhəmiyyətliliyi ilə fərqlənir.
Müəllifin bütün yazıları - Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Bölməyə aid digər xəbərlər
11-04-2022, 21:25
Mazandaran alimi - Ənvər Çingizoğlu yazır
23-03-2022, 18:55
Rəşid Yasəmi: ədəbiyyatda nəciblik nümunəsi
17-03-2022, 09:49
Vahid Dəstigirdi: Nizaminin tədqiqatçısı
12-03-2022, 22:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Səid Nəfisi: Azərbaycan qəhrəmanı Babək Xürrəmdin əsərinin müəllifi
19-10-2021, 09:58
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədəli Füruği: siyasətçi, diplomat, tarixçi, tərcüməçi və millətçi kimi
16-10-2021, 01:06
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Hacıəli xan Rəzmara: Qurban bayramında doğuldu, terror qurbanı oldu
13-09-2021, 16:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Şəkinskilərin İran qolu haqqında... - Ənvər Çingizoğlunun araşdırması
10-09-2021, 17:27
Nəcəfqulu xan Sərşar: Qaradağın ağ gün görməmiş şairi
27-08-2021, 16:48
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədqulu xan Alar: inqilabda sərkərdə, işdə sərkar.. - Fotolar
20-08-2021, 13:38
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - İsmayıl xan Şəfai: Tehran-43 konfransında şahın tərcüməçisi - Fotolar
16-08-2021, 15:51
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Seyid Məhəmməd Dəbirsiyaqi: tədqiq və tədrisin işığında - Fotolar
24-07-2021, 16:15
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Qaradağ elləri: beloğludan eloğluya qədər - Ənvər Çingizoğlu yazır