10:36 / 03-07-2025
İlham Əliyevlə Paşinyanın Dubayda görüşü planlaşdırılır
10:32 / 03-07-2025
“İçərişəhər” Dövlət-Tarix-Memarlıq Qoruğu İdarəsinin tenderi ləğv edilib
10:27 / 03-07-2025
Dövlət büdcəsinin gəlirləri artıb
10:19 / 03-07-2025
Hindistanda təbii fəlakət: 50-dən çox insan ölüb
10:00 / 03-07-2025
Avropa İttifaqı Çinə sərt xəbərdarlıq edib
09:59 / 03-07-2025
"Lazurit" nəqliyyat dəhlizinin inkişafı müzakirə olunub
09:44 / 03-07-2025
Bir qrup şəxsin aylıq müavinəti dayandırılıb
09:22 / 03-07-2025
Qırğızıstan prezidenti Azərbaycana işgüzar səfərə gəlir
09:11 / 03-07-2025
İki qəsəbədə qaz təchizatı dayandırılacaq
09:07 / 03-07-2025
Rusiya üzərində 69 PUA vurulub
08:22 / 03-07-2025
Meladzenin Yurmala konsertində qalmaqal olub
08:12 / 03-07-2025
Marsın səhraya çevrilməsinə səbəb nədir?
08:08 / 03-07-2025
Bali sahillərində bərə batıb
08:03 / 03-07-2025
Odessada partlayışlar baş verib
07:59 / 03-07-2025
ABŞ-la hərbi ittifaqda, Rusiya ilə praqmatik münasibətdə
07:53 / 03-07-2025
Tramp Ukrayna ilə bağlı hansı addımı atacaq?
22:44 / 02-07-2025
Ayxan Cavadov Avropa çempionu olub
21:18 / 02-07-2025
Azərbaycan və Özbəkistan prezidentləri görüşüblər - (Yenilənib) - Fotolar
21:11 / 02-07-2025
Göygöldə təcili tibbi yardım briqadasına hücum olub
20:57 / 02-07-2025
İlham Əliyev və Özbəkistan prezidenti “Sea Breeze”də - Fotolar
20:51 / 02-07-2025
Yekaterinburqda həbs olunan azərbaycanlıların sayı səkkizə çatıb - Yenilənib
19:09 / 02-07-2025
Çexiya rusiyalı məmura sanksiya tətbiq edib
18:55 / 02-07-2025
Roma Papası Türkiyəyə səfər etmək niyyətindədir
18:41 / 02-07-2025
Türkiyədə yenidən zəlzələ baş verib
18:32 / 02-07-2025
Bakıda “Özbəkistan” parkının təməli qoyulub
18:01 / 02-07-2025
Kibercinayətkarlıqda təqsirləndirilən dəstə üzvlərinin məhkəməsi başlayıb
17:54 / 02-07-2025
Əli Əsədov Əfqanıstanın Baş nazirinin müavini ilə görüşüb
17:25 / 02-07-2025
Rusiyanın Bakıdakı səfiri Xarici İşlər Nazirliyinə çağırılıb
17:18 / 02-07-2025
Daha üç şəhidimizin dəfn mərasimi olacaq - Fotolar
13:16 / 29-06-2025

17:57 / 30-06-2025

15:08 / 30-06-2025

11:12 / 28-06-2025

21:03 / 30-06-2025

13:20 / 29-06-2025

13:01 / 01-07-2025

00:40 / 29-06-2025

21:41 / 28-06-2025

13:16 / 02-07-2025

14:15 / 30-06-2025

Tarix və təfəkkürün xidmətində - Ənvər Çingizoğlu yazır
Tarix: 22-03-2022 11:30 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU

Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Jurnalist-etnoqraf
İran tarix və ədəbiyyatşünaslıq elminin inkişafında özünəməxsus yer tutan alimlərdən biri də Abbas İqbal Aştiyanidir.
Abbas İqbal 1896-cı ildə Qacarlar dövlətinin tabeliyində olan İraqi-Əcəm bölgəsinə bağlı Aştiyan şəhərində doğulmuşdu. Kasıb bir ailənin övladı olan Abbas İqbal 1909-cu ildə valideynləri ilə Tehrana yerləşdikdən sonra şəhərin zəngin ailələrindən nəcmabadilərin yardımı ilə təhsil həyatına başlayıb. 1919-cu ildə Tehran Darülfünunun məzunu olub və həmin təhsil ocağında kitabxana müdirinin yardımçısı və fars dili müəllimi kimi çalışmağa başlayıb. Daha sonra Tehranda Darülmüəllimin-i Alidə fars dili, Mədrəsə-i Siyasi və Mədrəsə-i Nizamidə tarix və coğrafiya müəllimi kimi fəaliyyət göstərib. Bu illərdə Məliküşşuara Bahar, Rəşid Yasəmi və Səid Nəfisi kimi alim və yazıçılarla tanış olub. Onların dəstəyilə “Danişkədə” adlı bir dərgi nəşr etdirib. Bu dərgidə və daha sonra Məhəmmədəli Füruği, Əbülhəsən Füruği, Qulamhüseyn Rəhnüma və Əbdüləzim Qəriblə birlikdə çıxardığı “Füruġ-i Tərbiyət” dərgisində yazdığı məqalələrlə tanınmağa başlayıb.

Abbas İqbal 1924-cü ildə hərbi bir heyətdə katib kimi Parisə təyin edilib. İranın tanınmış alimlərindən Mirzə Məhəmməd xan Qəzvini ilə bu illərdə tanış olub. Parisdə olduğu sırada Sorbonna Universitetinin ədəbiyyat fakültəsində oxumağa davam edərək buradan məzun olub.
1929-cu ildə İrana dönən Abbas İqbal, yeni qurulan Tehran Universitetinin tarix professoru və İran Dil Akademiyasına (Fərhəngistan-i İran) həqiqi üzv olaraq təyin edilib. Elmə hədsiz həvəsi və bağlılığı onu pedaqoji fəaliyyətlə yanaşı, elmi-tədqiqat sahəsində də yorulmadan çalışmağa sövq edib.
O, fars dili, İran tarixi və ədəbiyyatı üzərindəki çalışmalarını yönləndirmək üzrə 1945-ci ildə “Yadigar” adlı elmi bir dərgi nəşr etməyə başlayıb. Ayrıca İran dilləri, ədəbiyyatı, tarixi və mədəniyyətilə ilgili təməl mətnləri nəşr etmək məqsədilə “Əncümən-i nəşr-i asar-i İran” adlı bir təşkilat qurub.
Abbas İqbal Aştiyani 1949-cu ildə İran mədəniyyət ateşesi olaraq Ankaraya göndərilib. Sonra eyni vəzifəni İtaliyada da daşıyıb.
Abbas İqbal Aştiyani 10 fevral 1956-cı ildə İtaliyada vəfat edib. Nəşi İrana gətirilib və Tehranda Şah Əbdüləzim gorgahında toprağa verilib.
Abbas İqbal Aştiyani tarixə, ədəbiyyat tarixinə və ədəbiyyatşünaslığa dair bir sıra qiymətli əsərin müəllifidir. Bunlardan: Qabus Vuşmgir-i Ziyari (Berlin, 1342/1923); Şərḥ-i hal-i Abdullah bin Muḳaffaʿ (Berlin, 1306 hş./1927); Xanədan-i Nevbəxti (Tehran, 1311 hş./1932), Tarix-i müfəssəl-i İran əz istila-ye moġol ta elan-i məşruṭiyyət I: Əz həmle-yi Çingiz ta təşkil-i dövlət-i Teymuri (Tehran, 1312 hş./1933); Müṭalaʿat-ı dər bəra-ye Bəḥreyn və Cəzayir və səvaḥil-i Xəlic-i Fars (Tehran, 1328 hş./1949); Vizarət dər əhd-i səlaṭin-i Büzürg-i Səlcuqi (nşr. M. Taki Danişpejuh – Yəhya Züka, Tehran, 1338 hş.) əsərlərini göstərmək olar.

Abbas İqbal Aştiyaninin yaradıcılıq dairəsi geniş və çoxşaxəli idi. Tanınmış tarixçi və ədəbiyyatşünas alim mənalı həyatının böyük bir hissəsini qədim yazılı abidələrin tədqiqi və nəşri işinə həsr edib. Bunlardan İbn Mutəzin “Ṭəbəqətüş-şuʿara”sını (London, 1929); Rəşidəddin Vatvatın “Hədaʾiqus-siḥr fi deḳaʾiḳiş-şiʿr”ini (Tehran, 1309 hş./1930); Əbülməali Məhəmməd əl-Hüseyninin “Beyanül-ədyan”ını (Tehran, 1312 hş./1933); İbn Şehraşubun “Məalimül-ʿülema”sını (Tehran, 1313 hş./1934); Mürtəza bin Dai ər-Razinin “Təbṣıratül-ʿavam fi məʿrifəti məqalətil-ənam”ını (Tehran, 1313 hş./1934); Hinduşah ibn Səncər Naxçıvaninin “Təcaribüs-sələf”ini (Tehran, 1313 hş./1934); Əbu Mənṣur Ṯəalibinin “Tatemma əl-yatima”sını (Tehran, /1934), Firdovsinin “Şahnamə”sini (II-VI. Cildlər, Tehran, 1314 hş./1935); Əmir Müəzzinin “Divan”ını (Tehran, 1319 ş./1940), İbn İsfəndiyarın “Tarix-i Ṭəbəristan”ını (Tehran, 1330 hş./1941); Ubeyd Zakaninin “Külliyat”ını (Tehran, 1321 hş./1942); Mirzə Məḥəmməd Kələntarin “Ruz-namə-ye Mirzə Məhəmməd Kələntar-e Fars”ını (Tehran, 1325 ş./1946), Şərəfəddin Raminin “Ənis əl-ʿüşşaq”ını (Tehran, 1325 ş./1946) Cahangir mirzə Qacarın “Tarix-e nov”ünü (Tehran, 1327 ş./1948), Nasirəddin Kermaninin “Səmṭ əl-ʿola le’l-həzra əl-olya”sını (Tehran, 1328 ş./1949), Mirzə Məhəmmədxəlil Maraşininin “Məcmə ül-təvarix”ini (Tehran, 1328 ş./1949), Cüneyd Şirazinin “Şəddül-izar fi xəṭṭil-əvzar ʿan züvvaril-məzar”ını (Tehran, 1328 hş./1949) və başqa əsərləri örnək göstərə bilərik. Hazırlayıb nəşriyyatlara təqdim etdiyi kitablardan bəziləri onun vəfatından sonra nəşr edilib. Bu sırada Mirzə Tağı xan Əmir Kabir, təshih. İ. Əfşar, Tehran, 1340 ş./1961 və Tarix-e cəvahir dər İran, in FIZ 9, 1340 ş./1961 nəşrlərini sadalamaq olar.
Mətnşünas alimin yüksək elmi səviyyəsi ilə seçilən və böyük nəzəri-praktik əhəmiyyət daşıyan bir çox araşdırması dünya şərqşünasları, iranşünasları tərəfindən yüksək dəyərləndirilib və müəllifinə böyük şöhrət qazandırıb.

Bu fədakar elm adamı Fərhəngistani-İranda çalışdığı müddətdə qədim əlyazmaların mətnşünaslıq və dilçilik baxımından tədqiqi sahəsində yüksək ixtisaslı alim kimi tanınıb. O, həm də mahir bir tərcüməçi idi. Onun tərcümələri arasında Reginald Stuart Poolenin “The Coins of the Shahs of Persia” (London 1887, Ṭəbaqət-i səlaṭin-i İslam adıyla, Tehran, 1312 hş./1933); Məhəmməd bin Zəkəriyya ər-Razinin “əs-Siretül-fəlsəfiyyə” (Siret-i fəlsəfə-i Razi adıyla, Tehran, 1315 hş./1936), Jean-Baptiste Feuvrierin “Trois ans à la cour de Pers” (Se sal dər dərbar-e İran adıyla, Tehran, 1326 hş./1947) adlı əsərlərini nişan vermək olar.
Abbas İqbal Aştiyaninin bu gün də aktuallığını qoruyub saxlayan əsərləri, monoqrafiyaları İran ədəbiyyatını araşdıran gənc alimlər üçün əsas istinad qaynağıdır. Onun elmi araşdırmaları dərslik və dərs vəsaitləri kimi nəşr olunub, tələbə və müəllimlərin etibarlı istinad yerinə çevrilib. Bir çox görkəmli alim özünü onun elmi məktəbinin yetirməsi hesab edib.
O, ədəbiyyatşünas alim, pedaqoq kimi də geniş aspektdə fəaliyyətini davam etdirib, yaradıcılığının bir sahəsini digəri ilə mükəmməl şəkildə uzlaşdıra bilib.
İran ədəbiyyatının və elminin inkişafında müstəsna xidmətləri olan dəyərli alimin bir çox əsərləri yarımçıq qalıb. Məhəmməd Dəbirsiyaqi Abbas İqbal Aştiyaninin “Danişkədə”, “Nevbahar”, “Füruġ-i Tərbiyət”, “Usul-i təlim”, “Ḳavə” və “İranşəhr” kimi dərgilərdə dərc olunan məqalələri “Məcmuʿə-i məqalət-i Abbas İqbal Aştiyani” adıyla nəşr edilib. (Tehran 1350 hş./1971).
Abbas İqbal Aştiyani İranın hüdudlarından kənarda da dəyərli alim kimi tanınır. Zəngin elmi və mətnşünaslıq irsi yaradan alimin əsərləri araşdırıcıların istinad yeridir.

Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 22-03-2022 11:30 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU

Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Jurnalist-etnoqraf
İran tarix və ədəbiyyatşünaslıq elminin inkişafında özünəməxsus yer tutan alimlərdən biri də Abbas İqbal Aştiyanidir.
Abbas İqbal 1896-cı ildə Qacarlar dövlətinin tabeliyində olan İraqi-Əcəm bölgəsinə bağlı Aştiyan şəhərində doğulmuşdu. Kasıb bir ailənin övladı olan Abbas İqbal 1909-cu ildə valideynləri ilə Tehrana yerləşdikdən sonra şəhərin zəngin ailələrindən nəcmabadilərin yardımı ilə təhsil həyatına başlayıb. 1919-cu ildə Tehran Darülfünunun məzunu olub və həmin təhsil ocağında kitabxana müdirinin yardımçısı və fars dili müəllimi kimi çalışmağa başlayıb. Daha sonra Tehranda Darülmüəllimin-i Alidə fars dili, Mədrəsə-i Siyasi və Mədrəsə-i Nizamidə tarix və coğrafiya müəllimi kimi fəaliyyət göstərib. Bu illərdə Məliküşşuara Bahar, Rəşid Yasəmi və Səid Nəfisi kimi alim və yazıçılarla tanış olub. Onların dəstəyilə “Danişkədə” adlı bir dərgi nəşr etdirib. Bu dərgidə və daha sonra Məhəmmədəli Füruği, Əbülhəsən Füruği, Qulamhüseyn Rəhnüma və Əbdüləzim Qəriblə birlikdə çıxardığı “Füruġ-i Tərbiyət” dərgisində yazdığı məqalələrlə tanınmağa başlayıb.

Abbas İqbal 1924-cü ildə hərbi bir heyətdə katib kimi Parisə təyin edilib. İranın tanınmış alimlərindən Mirzə Məhəmməd xan Qəzvini ilə bu illərdə tanış olub. Parisdə olduğu sırada Sorbonna Universitetinin ədəbiyyat fakültəsində oxumağa davam edərək buradan məzun olub.
1929-cu ildə İrana dönən Abbas İqbal, yeni qurulan Tehran Universitetinin tarix professoru və İran Dil Akademiyasına (Fərhəngistan-i İran) həqiqi üzv olaraq təyin edilib. Elmə hədsiz həvəsi və bağlılığı onu pedaqoji fəaliyyətlə yanaşı, elmi-tədqiqat sahəsində də yorulmadan çalışmağa sövq edib.
O, fars dili, İran tarixi və ədəbiyyatı üzərindəki çalışmalarını yönləndirmək üzrə 1945-ci ildə “Yadigar” adlı elmi bir dərgi nəşr etməyə başlayıb. Ayrıca İran dilləri, ədəbiyyatı, tarixi və mədəniyyətilə ilgili təməl mətnləri nəşr etmək məqsədilə “Əncümən-i nəşr-i asar-i İran” adlı bir təşkilat qurub.
Abbas İqbal Aştiyani 1949-cu ildə İran mədəniyyət ateşesi olaraq Ankaraya göndərilib. Sonra eyni vəzifəni İtaliyada da daşıyıb.
Abbas İqbal Aştiyani 10 fevral 1956-cı ildə İtaliyada vəfat edib. Nəşi İrana gətirilib və Tehranda Şah Əbdüləzim gorgahında toprağa verilib.
Abbas İqbal Aştiyani tarixə, ədəbiyyat tarixinə və ədəbiyyatşünaslığa dair bir sıra qiymətli əsərin müəllifidir. Bunlardan: Qabus Vuşmgir-i Ziyari (Berlin, 1342/1923); Şərḥ-i hal-i Abdullah bin Muḳaffaʿ (Berlin, 1306 hş./1927); Xanədan-i Nevbəxti (Tehran, 1311 hş./1932), Tarix-i müfəssəl-i İran əz istila-ye moġol ta elan-i məşruṭiyyət I: Əz həmle-yi Çingiz ta təşkil-i dövlət-i Teymuri (Tehran, 1312 hş./1933); Müṭalaʿat-ı dər bəra-ye Bəḥreyn və Cəzayir və səvaḥil-i Xəlic-i Fars (Tehran, 1328 hş./1949); Vizarət dər əhd-i səlaṭin-i Büzürg-i Səlcuqi (nşr. M. Taki Danişpejuh – Yəhya Züka, Tehran, 1338 hş.) əsərlərini göstərmək olar.

Abbas İqbal Aştiyaninin yaradıcılıq dairəsi geniş və çoxşaxəli idi. Tanınmış tarixçi və ədəbiyyatşünas alim mənalı həyatının böyük bir hissəsini qədim yazılı abidələrin tədqiqi və nəşri işinə həsr edib. Bunlardan İbn Mutəzin “Ṭəbəqətüş-şuʿara”sını (London, 1929); Rəşidəddin Vatvatın “Hədaʾiqus-siḥr fi deḳaʾiḳiş-şiʿr”ini (Tehran, 1309 hş./1930); Əbülməali Məhəmməd əl-Hüseyninin “Beyanül-ədyan”ını (Tehran, 1312 hş./1933); İbn Şehraşubun “Məalimül-ʿülema”sını (Tehran, 1313 hş./1934); Mürtəza bin Dai ər-Razinin “Təbṣıratül-ʿavam fi məʿrifəti məqalətil-ənam”ını (Tehran, 1313 hş./1934); Hinduşah ibn Səncər Naxçıvaninin “Təcaribüs-sələf”ini (Tehran, 1313 hş./1934); Əbu Mənṣur Ṯəalibinin “Tatemma əl-yatima”sını (Tehran, /1934), Firdovsinin “Şahnamə”sini (II-VI. Cildlər, Tehran, 1314 hş./1935); Əmir Müəzzinin “Divan”ını (Tehran, 1319 ş./1940), İbn İsfəndiyarın “Tarix-i Ṭəbəristan”ını (Tehran, 1330 hş./1941); Ubeyd Zakaninin “Külliyat”ını (Tehran, 1321 hş./1942); Mirzə Məḥəmməd Kələntarin “Ruz-namə-ye Mirzə Məhəmməd Kələntar-e Fars”ını (Tehran, 1325 ş./1946), Şərəfəddin Raminin “Ənis əl-ʿüşşaq”ını (Tehran, 1325 ş./1946) Cahangir mirzə Qacarın “Tarix-e nov”ünü (Tehran, 1327 ş./1948), Nasirəddin Kermaninin “Səmṭ əl-ʿola le’l-həzra əl-olya”sını (Tehran, 1328 ş./1949), Mirzə Məhəmmədxəlil Maraşininin “Məcmə ül-təvarix”ini (Tehran, 1328 ş./1949), Cüneyd Şirazinin “Şəddül-izar fi xəṭṭil-əvzar ʿan züvvaril-məzar”ını (Tehran, 1328 hş./1949) və başqa əsərləri örnək göstərə bilərik. Hazırlayıb nəşriyyatlara təqdim etdiyi kitablardan bəziləri onun vəfatından sonra nəşr edilib. Bu sırada Mirzə Tağı xan Əmir Kabir, təshih. İ. Əfşar, Tehran, 1340 ş./1961 və Tarix-e cəvahir dər İran, in FIZ 9, 1340 ş./1961 nəşrlərini sadalamaq olar.
Mətnşünas alimin yüksək elmi səviyyəsi ilə seçilən və böyük nəzəri-praktik əhəmiyyət daşıyan bir çox araşdırması dünya şərqşünasları, iranşünasları tərəfindən yüksək dəyərləndirilib və müəllifinə böyük şöhrət qazandırıb.

Bu fədakar elm adamı Fərhəngistani-İranda çalışdığı müddətdə qədim əlyazmaların mətnşünaslıq və dilçilik baxımından tədqiqi sahəsində yüksək ixtisaslı alim kimi tanınıb. O, həm də mahir bir tərcüməçi idi. Onun tərcümələri arasında Reginald Stuart Poolenin “The Coins of the Shahs of Persia” (London 1887, Ṭəbaqət-i səlaṭin-i İslam adıyla, Tehran, 1312 hş./1933); Məhəmməd bin Zəkəriyya ər-Razinin “əs-Siretül-fəlsəfiyyə” (Siret-i fəlsəfə-i Razi adıyla, Tehran, 1315 hş./1936), Jean-Baptiste Feuvrierin “Trois ans à la cour de Pers” (Se sal dər dərbar-e İran adıyla, Tehran, 1326 hş./1947) adlı əsərlərini nişan vermək olar.
Abbas İqbal Aştiyaninin bu gün də aktuallığını qoruyub saxlayan əsərləri, monoqrafiyaları İran ədəbiyyatını araşdıran gənc alimlər üçün əsas istinad qaynağıdır. Onun elmi araşdırmaları dərslik və dərs vəsaitləri kimi nəşr olunub, tələbə və müəllimlərin etibarlı istinad yerinə çevrilib. Bir çox görkəmli alim özünü onun elmi məktəbinin yetirməsi hesab edib.
O, ədəbiyyatşünas alim, pedaqoq kimi də geniş aspektdə fəaliyyətini davam etdirib, yaradıcılığının bir sahəsini digəri ilə mükəmməl şəkildə uzlaşdıra bilib.
İran ədəbiyyatının və elminin inkişafında müstəsna xidmətləri olan dəyərli alimin bir çox əsərləri yarımçıq qalıb. Məhəmməd Dəbirsiyaqi Abbas İqbal Aştiyaninin “Danişkədə”, “Nevbahar”, “Füruġ-i Tərbiyət”, “Usul-i təlim”, “Ḳavə” və “İranşəhr” kimi dərgilərdə dərc olunan məqalələri “Məcmuʿə-i məqalət-i Abbas İqbal Aştiyani” adıyla nəşr edilib. (Tehran 1350 hş./1971).
Abbas İqbal Aştiyani İranın hüdudlarından kənarda da dəyərli alim kimi tanınır. Zəngin elmi və mətnşünaslıq irsi yaradan alimin əsərləri araşdırıcıların istinad yeridir.

Müəllifin bütün yazıları - Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Bölməyə aid digər xəbərlər
11-04-2022, 21:25
Mazandaran alimi - Ənvər Çingizoğlu yazır
23-03-2022, 18:55
Rəşid Yasəmi: ədəbiyyatda nəciblik nümunəsi
17-03-2022, 09:49
Vahid Dəstigirdi: Nizaminin tədqiqatçısı
12-03-2022, 22:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Səid Nəfisi: Azərbaycan qəhrəmanı Babək Xürrəmdin əsərinin müəllifi
19-10-2021, 09:58
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədəli Füruği: siyasətçi, diplomat, tarixçi, tərcüməçi və millətçi kimi
16-10-2021, 01:06
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Hacıəli xan Rəzmara: Qurban bayramında doğuldu, terror qurbanı oldu
13-09-2021, 16:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Şəkinskilərin İran qolu haqqında... - Ənvər Çingizoğlunun araşdırması
10-09-2021, 17:27
Nəcəfqulu xan Sərşar: Qaradağın ağ gün görməmiş şairi
27-08-2021, 16:48
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədqulu xan Alar: inqilabda sərkərdə, işdə sərkar.. - Fotolar
20-08-2021, 13:38
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - İsmayıl xan Şəfai: Tehran-43 konfransında şahın tərcüməçisi - Fotolar
16-08-2021, 15:51
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Seyid Məhəmməd Dəbirsiyaqi: tədqiq və tədrisin işığında - Fotolar
24-07-2021, 16:15
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Qaradağ elləri: beloğludan eloğluya qədər - Ənvər Çingizoğlu yazır