00:37 / 20-04-2024
Hikmət Hacıyev: "Bu, diplomatik və siyasi cəsarətimizin təcəssümüdür"
23:26 / 19-04-2024
Aİ-dən 4 kəndin qaytarılmasına reaksiya: "Davamlı nizamlanmanı tam dəstəkləyirik"
21:22 / 19-04-2024
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
20:45 / 19-04-2024
19-cu əsrin solğun dagerreotiplərini bərpa ediblər
20:29 / 19-04-2024
Qəzza müharibəsi qloballaşır
18:35 / 19-04-2024
MKİ: “Moskva yaxınlığındakı terror aktını İŞİD təşkil edib”
18:14 / 19-04-2024
Qəzzada daha 42 nəfər dinc sakin həlak olub
18:08 / 19-04-2024
Eminemin qızı bikinidə görüntülənib
18:06 / 19-04-2024
Yaponiya süni intellektin inkişafına 475 milyon dollar ayırıb
17:57 / 19-04-2024
9 milyon manatlıq mənimsəmə... - Şirkət rəhbərinə 11 il həbs cəzası verilib
17:33 / 19-04-2024
Ağ ev Afrikada müttəfiqini itirə bilər
17:30 / 19-04-2024
İranda silsilə partlayışlar baş verib
17:27 / 19-04-2024
İranın İsrailə hücumunun əsl səbəbi bəlli olub
17:18 / 19-04-2024
Mustafayevlə Qriqoryan sərhəddə görüşüb - 4 kənd Azərbaycana qaytarılır
17:09 / 19-04-2024
Daxili İşlər Nazirliyində kollegiya iclası keçirilib - Fotolar
17:00 / 19-04-2024
Prezident Cinayət-Prosessual Məcəlləsində dəyişikliyi təsdiqləyib
16:46 / 19-04-2024
İlham Əliyev Rusiyaya gedir
16:34 / 19-04-2024
Universitetin sözçüsü vəzifədən ayrılıb
16:19 / 19-04-2024
Abel Məhərrəmov və xanımı məhkəməyə verilib
16:00 / 19-04-2024
Ədalət Məhkəməsində Azərbaycanın tələbi ilə ictimai dinləmələr keçirilib
15:47 / 19-04-2024
Tovuzda 22 yaşlı oğlan 34 yaşlı qadının üzərinə benzin tökərək yandırıb
15:36 / 19-04-2024
G7 ölkələri Azərbaycan və Ermənistanı sülh prosesinə sadiq olmağa çağırıb
15:29 / 19-04-2024
Ceyhun Bayramov Fələstinin baş naziri ilə telefonda müzakirə aparıb
15:24 / 19-04-2024
Rəsmi Berlindən İsrail və İrana çağırış olub
15:11 / 19-04-2024
Türkiyə XİN: "İran-İsrail gərginliyi daimi münaqişəyə çevrilə bilər"
14:54 / 19-04-2024
Sabiq rektora hansı cəza veriləcək? - Prorektorun qətl işi
14:22 / 19-04-2024
Bakı Fransız Liseyi fəaliyyətini dayandırır
14:19 / 19-04-2024
MKİ direktorundan xəbərdarlıq: "...Ukrayna ilin sonunadək məğlub ola bilər"
13:56 / 19-04-2024
Aİ-dən İsrail və İrana çağırış: "Təmkinli olun!"
20:08 / 15-04-2024
Rusiya Ukrayna ilə savaşa özgələri göndərir
18:51 / 15-04-2024
“Şəhid Əhməd – Oğluma məktub” filminin təqdimatı keçirilib - Fotolar
13:58 / 16-04-2024
Agentlik sədri vəzifədən azad edilib - Yeni təyinat
15:07 / 17-04-2024
Hikmət Hacıyev: “Sülhməramlıların Azərbaycandan çıxarılması barədə qərar qəbul edilib”
10:57 / 18-04-2024
60 milyard dollarlıq yardımın önü açılır
13:03 / 15-04-2024
Məşhur aktyor kinodan qovulub
09:07 / 15-04-2024
Puqaçova qastollardan nə qədər qazanacaq?
10:00 / 15-04-2024
Çingiz Abdullayev sabah xəstəxanadan evə buraxılacaq
15:08 / 15-04-2024
Ali məktəblərə qəbul başlayıb
23:48 / 16-04-2024
Tbilisidə polis qanuna etiraz edən 11 nəfəri saxlayıb
09:26 / 16-04-2024
Ulduz aktrisanın psixoloji problemi yaranıb - Fotolar
12:27 / 15-04-2024
Tokayev və Paşinyan İrəvanda nəyi müzakirə edəcəklər?
Faşizmdə ittiham olunan gəncəli general... - Fotolar
Tarix: 29-06-2020 14:32 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
İrana səfərlərimin birində rəhmətlik dostum, polis polkovniki Akif Qorçubəyli tapşırdı ki, gör orda Sadıq xanın qohum-əqrabasını tapa bilərsənmi? Gəncədən İrana mühacirət ediblər. Mənim xanımımın simsarlarındandır. Arxiv, kitabxana qalmadı baş çəkməyəm. Tədqiqatçı dostlarımdan da xəbər aldım. Tapdıqlarımdan biri Məhəmmədsadıq xan Kopal oldu.
İran ordusunun məşhur komandanlarından biri, general-mayor Məhəmmədsadiq xan Kopal da əslən, soy-kökünə görə gəncəlidir.
Tədqiqatçı Pərviz Zare Şahmərəsi yazır:
"İran-rus müharibəsi sona çatdıqdan sonra ziyadoğlulardan bir neçə nəfər Xoya köçdülər. Deyilənə görə general-leytenant Məhəmmmədsadiq Kopal onlardan qalandır". (Pərviz Zare Şahmərəsi, Qacarlar dövründə qarabağlıların siyasət və hakimiyyətdə rolu, "Soy" dərgisi, Bakı, 2010. səh.95.)
Məhəmmədsadıq xan Kopal 1893-cü ildə Xoy şəhərində doğulub. Mirzə Məhəmməd tacirin övladıdır. İbtidai və orta təhsilini Xoy şəhərində alandan sonra İstanbula yollanıb. Orda hərbi məktəbə daxil olub, artileriyya bölməsini bitirib. İran ordusunda xidmət edib. Salare-Nizam ləqəbini daşıyırdı.
Mehdi Müctəhidinin “Məşrutiyyə dövründə Azərbaycanın görkəmli simaları” kitabında M. Kopalın tərcümeyi-halına da yer verilib. Bu kitabda qeyd olunur:
“Ordu komandanı Məhəmmədsadiq xan Kopal İran ordusunun ən ləyaqətli, əxlaqlı, şücaətli, bilikli və vətənpərvər rütbə sahiblərindən biridir. O, Xoyda doğulub, ibtidai təhsilini həmin şəhərdə başa vurub, öz tacir atası Ağa Mirzə Məhəmmədlə İstanbula gedib, orta və ali təhsilini Bosfor sahillərində tamamlayıb”. (Mehdi Müctəhidi, Recalə Azərbaycan dər əsre məşruteyyət, Təbriz, 1328, s.)
Məhəmmədsadiq xan Kopal 1911-ci ildə sultan (kapitan) rütbəsində idi.
Məhəmmədsadiq xan Kopal Əbülfət mirzə Salarüddövlənin tərəfdaşlarından idi. Salarüddövləni osmanlılar və almanlar dəstəkləyirdilər.
Məhəmmədsadiq xan Kopal 1914-cü ildə yavər (mayor) rütbəsində idi.
Məhəmmədsadiq xan Kopal Birinci Dünya müharibəsi dönəmində Kirmanşah müvəqqəti hökumətin tərkibindəki jandarm qüvvəsində xidmət edib. Sonra İstanbula yollanıb.
Məhəmmədsadiq xan Kopal 1920-ci ildə sərhəng (polkovnik) rütbəsi ilə Qacar ordusunda idi. Kürdüstanda jandarma qüvvələrinə başçılıq edirdi. Rza xanın qiyamında Tehrana gəlib, yeni hökumətin qurulmasına dəstək verdi. Yeni ordunun təşkilində iştirakçı oldu.
Məhəmmədsadiq xan Kopal 1929-cu ildə sərtib (briqadir) rütbəsinə yüksəldi. Onu şəhər polisinə rəis təyin etdilər. Bu təyinat uzun sürmədi. 1930-cu ildə onu bu vəzifədən kənarlaşdırdılar. Acığa düşüb, müxalif qüvvələrə qoşuldu. O, siyasi zəmanədaşları Əbdülhüseyn xan Teymurtaş, Firuz mirzə Nüsrətüddövlə kimi müxalifətçilərlə tutulub zindana atıldı. Rza şah siyasi rəqibləri ilə amansız rəftarı ilə tanınırdı. Amma peşiman olanları bağışlayırdı. Şah onu bağışlayıb, 1930-cu ildə Azərbaycanın əyalət ordusuna göndərdi. Əvvəlcə silah anbarında, sonra qərargahda xidmət etdi. (Aqili Baqir, Şərhi-hal rical siyasi və nizamiyi müasir İran, Tehran, 1370, III c. s. 1294)
Məhəmmədsadiq xan Kopal 1931-ci ildə Bütün İran Hərbi Hava qüvvələrinin rəisi idi.
Məhəmmədsadiq xan Kopal həmin dönəmdə Baş Qərargah rəisindən Türkiyədə hərbi attaşeliyə qədər müxtəlif vəzifələr tutub.
Məhəmmədsadiq xan Kopal 1941-ci ildə Qərbi Azərbaycanın ostandarı təyin olunub. Onu faşistlikdə ittiham edib, bir müddət həbsə atıblar. Həbsdən azad edildikdən sonra yenidən orduya qayıdıb. 1947-ci ildə general-mayor rütbəsi ilə bütün ölkənin jandarma qüvvələrinə rəhbərlik edib və daha sonra baş polis təyin olunub. Sonuncu vəzifədə yalnız bir il qaldıqdan sonra istefa verib və təqaüdə göndərilib.
O, İran ordusunda 20 il sərtib (briqadir) olaraq xidmət etmiş yeganə hərbçidir.
Məhəmmədsadıq xan Kopal 1955-ci ildə Tehranda vəfat edib. İbn Babuyə şəhərində torpağa tapşırılıb.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 29-06-2020 14:32 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
İrana səfərlərimin birində rəhmətlik dostum, polis polkovniki Akif Qorçubəyli tapşırdı ki, gör orda Sadıq xanın qohum-əqrabasını tapa bilərsənmi? Gəncədən İrana mühacirət ediblər. Mənim xanımımın simsarlarındandır. Arxiv, kitabxana qalmadı baş çəkməyəm. Tədqiqatçı dostlarımdan da xəbər aldım. Tapdıqlarımdan biri Məhəmmədsadıq xan Kopal oldu.
İran ordusunun məşhur komandanlarından biri, general-mayor Məhəmmədsadiq xan Kopal da əslən, soy-kökünə görə gəncəlidir.
Tədqiqatçı Pərviz Zare Şahmərəsi yazır:
"İran-rus müharibəsi sona çatdıqdan sonra ziyadoğlulardan bir neçə nəfər Xoya köçdülər. Deyilənə görə general-leytenant Məhəmmmədsadiq Kopal onlardan qalandır". (Pərviz Zare Şahmərəsi, Qacarlar dövründə qarabağlıların siyasət və hakimiyyətdə rolu, "Soy" dərgisi, Bakı, 2010. səh.95.)
Məhəmmədsadıq xan Kopal 1893-cü ildə Xoy şəhərində doğulub. Mirzə Məhəmməd tacirin övladıdır. İbtidai və orta təhsilini Xoy şəhərində alandan sonra İstanbula yollanıb. Orda hərbi məktəbə daxil olub, artileriyya bölməsini bitirib. İran ordusunda xidmət edib. Salare-Nizam ləqəbini daşıyırdı.
Mehdi Müctəhidinin “Məşrutiyyə dövründə Azərbaycanın görkəmli simaları” kitabında M. Kopalın tərcümeyi-halına da yer verilib. Bu kitabda qeyd olunur:
“Ordu komandanı Məhəmmədsadiq xan Kopal İran ordusunun ən ləyaqətli, əxlaqlı, şücaətli, bilikli və vətənpərvər rütbə sahiblərindən biridir. O, Xoyda doğulub, ibtidai təhsilini həmin şəhərdə başa vurub, öz tacir atası Ağa Mirzə Məhəmmədlə İstanbula gedib, orta və ali təhsilini Bosfor sahillərində tamamlayıb”. (Mehdi Müctəhidi, Recalə Azərbaycan dər əsre məşruteyyət, Təbriz, 1328, s.)
Məhəmmədsadiq xan Kopal 1911-ci ildə sultan (kapitan) rütbəsində idi.
Məhəmmədsadiq xan Kopal Əbülfət mirzə Salarüddövlənin tərəfdaşlarından idi. Salarüddövləni osmanlılar və almanlar dəstəkləyirdilər.
Məhəmmədsadiq xan Kopal 1914-cü ildə yavər (mayor) rütbəsində idi.
Məhəmmədsadiq xan Kopal Birinci Dünya müharibəsi dönəmində Kirmanşah müvəqqəti hökumətin tərkibindəki jandarm qüvvəsində xidmət edib. Sonra İstanbula yollanıb.
Məhəmmədsadiq xan Kopal 1920-ci ildə sərhəng (polkovnik) rütbəsi ilə Qacar ordusunda idi. Kürdüstanda jandarma qüvvələrinə başçılıq edirdi. Rza xanın qiyamında Tehrana gəlib, yeni hökumətin qurulmasına dəstək verdi. Yeni ordunun təşkilində iştirakçı oldu.
Məhəmmədsadiq xan Kopal 1929-cu ildə sərtib (briqadir) rütbəsinə yüksəldi. Onu şəhər polisinə rəis təyin etdilər. Bu təyinat uzun sürmədi. 1930-cu ildə onu bu vəzifədən kənarlaşdırdılar. Acığa düşüb, müxalif qüvvələrə qoşuldu. O, siyasi zəmanədaşları Əbdülhüseyn xan Teymurtaş, Firuz mirzə Nüsrətüddövlə kimi müxalifətçilərlə tutulub zindana atıldı. Rza şah siyasi rəqibləri ilə amansız rəftarı ilə tanınırdı. Amma peşiman olanları bağışlayırdı. Şah onu bağışlayıb, 1930-cu ildə Azərbaycanın əyalət ordusuna göndərdi. Əvvəlcə silah anbarında, sonra qərargahda xidmət etdi. (Aqili Baqir, Şərhi-hal rical siyasi və nizamiyi müasir İran, Tehran, 1370, III c. s. 1294)
Məhəmmədsadiq xan Kopal 1931-ci ildə Bütün İran Hərbi Hava qüvvələrinin rəisi idi.
Məhəmmədsadiq xan Kopal həmin dönəmdə Baş Qərargah rəisindən Türkiyədə hərbi attaşeliyə qədər müxtəlif vəzifələr tutub.
Məhəmmədsadiq xan Kopal 1941-ci ildə Qərbi Azərbaycanın ostandarı təyin olunub. Onu faşistlikdə ittiham edib, bir müddət həbsə atıblar. Həbsdən azad edildikdən sonra yenidən orduya qayıdıb. 1947-ci ildə general-mayor rütbəsi ilə bütün ölkənin jandarma qüvvələrinə rəhbərlik edib və daha sonra baş polis təyin olunub. Sonuncu vəzifədə yalnız bir il qaldıqdan sonra istefa verib və təqaüdə göndərilib.
O, İran ordusunda 20 il sərtib (briqadir) olaraq xidmət etmiş yeganə hərbçidir.
Məhəmmədsadıq xan Kopal 1955-ci ildə Tehranda vəfat edib. İbn Babuyə şəhərində torpağa tapşırılıb.
Müəllifin bütün yazıları - Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Bölməyə aid digər xəbərlər
11-04-2022, 21:25
Mazandaran alimi - Ənvər Çingizoğlu yazır
23-03-2022, 18:55
Rəşid Yasəmi: ədəbiyyatda nəciblik nümunəsi
17-03-2022, 09:49
Vahid Dəstigirdi: Nizaminin tədqiqatçısı
12-03-2022, 22:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Səid Nəfisi: Azərbaycan qəhrəmanı Babək Xürrəmdin əsərinin müəllifi
19-10-2021, 09:58
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədəli Füruği: siyasətçi, diplomat, tarixçi, tərcüməçi və millətçi kimi
16-10-2021, 01:06
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Hacıəli xan Rəzmara: Qurban bayramında doğuldu, terror qurbanı oldu
13-09-2021, 16:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Şəkinskilərin İran qolu haqqında... - Ənvər Çingizoğlunun araşdırması
10-09-2021, 17:27
Nəcəfqulu xan Sərşar: Qaradağın ağ gün görməmiş şairi
27-08-2021, 16:48
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədqulu xan Alar: inqilabda sərkərdə, işdə sərkar.. - Fotolar
20-08-2021, 13:38
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - İsmayıl xan Şəfai: Tehran-43 konfransında şahın tərcüməçisi - Fotolar
16-08-2021, 15:51
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Seyid Məhəmməd Dəbirsiyaqi: tədqiq və tədrisin işığında - Fotolar
24-07-2021, 16:15
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Qaradağ elləri: beloğludan eloğluya qədər - Ənvər Çingizoğlu yazır
Milli Qəhrəman Pəhlivan Fərzəliyevin oğlu deyir ki, 44 günlük savaşda iştirak etmək arzusu həyata keçməsə də, döyüşlərin şiddətli vaxtında atasının şəhid olduğu Xəzəz dağını ziyarət edə bilib
Şair deyir ki, nə tənqidçiləri qınayır, nə də pul verib onlara tənqid adı altında tərif yazdıranları
Əks-kəşfiyyat xidmətinin sabiq rəhbəri deyir ki, hava hücumu reallaşarsa, itkilər böyük ola bilər
Eyni tamaşada həm Dövşanı, həm də Tülkünü səsləndirən Aygül Ağayeva deyir ki, kuklaçı olmaq çox çətindir
Məhəmməd Şahməmmədli “Apatiya”nı şedevr hesab etmir və filmdə səhvlərin olduğunu deyir
