15:13 / 22-11-2024
AFFA-nın sabiq vitse-prezidenti: "Artıq olanımızı da itirməyə başlamışıq"
14:59 / 22-11-2024
Arvadını öldürən vəzifəli şəxsə bir il cəza verilib
14:50 / 22-11-2024
Həlak olan azərbaycanlı hərbçinin nəşi 2 ay sonra tapılıb
14:47 / 22-11-2024
Pentaqon: ABŞ Rusiya ilə müharibə istəmir, amma...
14:43 / 22-11-2024
Nizami Rayon Məhkəməsində yoxlama başlayıb
14:40 / 22-11-2024
Azərbaycanın təşəbbüsü ilə Qlobal Cənub QHT Platforması yaradılır
14:13 / 22-11-2024
İran ABŞ-la danışıqlara gedəcək, yoxsa...
14:06 / 22-11-2024
Pərviz Şahbazov türkiyəli nazirlə müzakirə aparıb
13:54 / 22-11-2024
Ana və qızı xuliqanlığa görə həbs edilib
13:47 / 22-11-2024
Ruslar şəhərin 25 faizini ələ keçirib, döyüşlər davam edir - Foto
13:36 / 22-11-2024
ABŞ Polşadakı hərbi bazasını yüksək hazırlıq vəziyyətinə gətirib
13:27 / 22-11-2024
Türk ordusu daha beş terrorçunu zərərsizləşdirib
13:23 / 22-11-2024
Dövlət Xidməti daha 12 maşını satışa çıxarıb - Siyahı
13:21 / 22-11-2024
Putin Rusiyasını ifşa edən "Pis ruslar" kitabı nəşr olunub
13:09 / 22-11-2024
Putin nüvə silahından istifadə edə bilər - Xəbərdarlıq
13:02 / 22-11-2024
Keçmiş mərkəz direktoru vəzifəyə təyin olunub
12:53 / 22-11-2024
ABŞ rus ordusunu məğlub edə biləcək silah hazırlayıb
12:47 / 22-11-2024
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:35 / 22-11-2024
Ruslar bir məntəqəni işğal edib, daha səkkizinə doğru irəliləyir - Foto
12:23 / 22-11-2024
Dövlətə məxsus 35 su nəqliyyatı vasitəsi hərraca çıxarılıb - Siyahı
12:06 / 22-11-2024
İlham Əliyev İsrailin nəqliyyat və yol təhlükəsizliyi nazirini qəbul edib
12:00 / 22-11-2024
FIFA referisi Kamal Umudlu beynəlxalq oyuna təyinat alıb
11:54 / 22-11-2024
“Əmək miqrasiyası kvotasının müəyyən edilməsi Qaydası” dəyişib
11:45 / 22-11-2024
Polkovnikin oğlu ev dustaqlığına buraxılıb
11:09 / 22-11-2024
Leyla Əliyeva və Arzu Əliyeva sərgiləri ziyarət ediblər - Fotolar
11:05 / 22-11-2024
20 təyyarə və 6 döyüş gəmisi Tayvan sahillərinə yaxınlaşıb
11:01 / 22-11-2024
Dünyanın ən hündür və ən balaca qadını bir araya gəlib - Foto
10:38 / 22-11-2024
PSJ futbolçu ilə müqavilənin müddətini uzadacaq
10:21 / 22-11-2024
“Vətəndaş A” serialının rejissoru: "Həmin qeyri-etik ifadə montajda gözdən yayınıb"
10:04 / 22-11-2024
Klarnet ifaçısı aparıcıları hədələyib - Foto
12:28 / 18-11-2024
Turan Manafzadə: “Mədəniyyət diplomatiyasından yararlanmağı bacarmalıyıq” - Müsahibə
12:05 / 19-11-2024
MMC vətəndaşın mənzilini dağıdıb, indi də obyektini ələ keçirmək istəyir - Fotolar
13:32 / 21-11-2024
Dünyanın ən güclü donanmaları... - Qardaş Türkiyə siyahıda neçəncidir?
19:50 / 19-11-2024
Beynəlxalq Bank 272 min manat cərimələnib
16:45 / 20-11-2024
Nazir: "Regionlardakı bəzi poçt şöbələrinin bağlanması araşdırılacaq"
16:22 / 20-11-2024
“Real Betis” klubunun nümayəndəsi Bakıda nəyə təəccüblənib? - Foto
15:29 / 18-11-2024
Daha üç şəhərə konsul təyinatı olub - Siyahı
16:45 / 21-11-2024
Prezident iki Mərkəzi ləğv edib - Sərəncam
10:03 / 20-11-2024
Azərbaycan və Türkiyənin bələdiyyə təşkilatları arasında görüş keçirilib - Fotolar
17:09 / 18-11-2024
Deputatın oğlu yeni vəzifəyə təyin olunub
09:37 / 21-11-2024
Naxçıvan səhiyyəsində həbslər başlayıb
00:07 / 22-11-2024
Hikmət Hacıyev: “Politico”nun üzr istəməsini tələb edirik!”
Faşizmdə ittiham olunan gəncəli general... - Fotolar
Tarix: 29-06-2020 14:32 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
İrana səfərlərimin birində rəhmətlik dostum, polis polkovniki Akif Qorçubəyli tapşırdı ki, gör orda Sadıq xanın qohum-əqrabasını tapa bilərsənmi? Gəncədən İrana mühacirət ediblər. Mənim xanımımın simsarlarındandır. Arxiv, kitabxana qalmadı baş çəkməyəm. Tədqiqatçı dostlarımdan da xəbər aldım. Tapdıqlarımdan biri Məhəmmədsadıq xan Kopal oldu.
İran ordusunun məşhur komandanlarından biri, general-mayor Məhəmmədsadiq xan Kopal da əslən, soy-kökünə görə gəncəlidir.
Tədqiqatçı Pərviz Zare Şahmərəsi yazır:
"İran-rus müharibəsi sona çatdıqdan sonra ziyadoğlulardan bir neçə nəfər Xoya köçdülər. Deyilənə görə general-leytenant Məhəmmmədsadiq Kopal onlardan qalandır". (Pərviz Zare Şahmərəsi, Qacarlar dövründə qarabağlıların siyasət və hakimiyyətdə rolu, "Soy" dərgisi, Bakı, 2010. səh.95.)
Məhəmmədsadıq xan Kopal 1893-cü ildə Xoy şəhərində doğulub. Mirzə Məhəmməd tacirin övladıdır. İbtidai və orta təhsilini Xoy şəhərində alandan sonra İstanbula yollanıb. Orda hərbi məktəbə daxil olub, artileriyya bölməsini bitirib. İran ordusunda xidmət edib. Salare-Nizam ləqəbini daşıyırdı.
Mehdi Müctəhidinin “Məşrutiyyə dövründə Azərbaycanın görkəmli simaları” kitabında M. Kopalın tərcümeyi-halına da yer verilib. Bu kitabda qeyd olunur:
“Ordu komandanı Məhəmmədsadiq xan Kopal İran ordusunun ən ləyaqətli, əxlaqlı, şücaətli, bilikli və vətənpərvər rütbə sahiblərindən biridir. O, Xoyda doğulub, ibtidai təhsilini həmin şəhərdə başa vurub, öz tacir atası Ağa Mirzə Məhəmmədlə İstanbula gedib, orta və ali təhsilini Bosfor sahillərində tamamlayıb”. (Mehdi Müctəhidi, Recalə Azərbaycan dər əsre məşruteyyət, Təbriz, 1328, s.)
Məhəmmədsadiq xan Kopal 1911-ci ildə sultan (kapitan) rütbəsində idi.
Məhəmmədsadiq xan Kopal Əbülfət mirzə Salarüddövlənin tərəfdaşlarından idi. Salarüddövləni osmanlılar və almanlar dəstəkləyirdilər.
Məhəmmədsadiq xan Kopal 1914-cü ildə yavər (mayor) rütbəsində idi.
Məhəmmədsadiq xan Kopal Birinci Dünya müharibəsi dönəmində Kirmanşah müvəqqəti hökumətin tərkibindəki jandarm qüvvəsində xidmət edib. Sonra İstanbula yollanıb.
Məhəmmədsadiq xan Kopal 1920-ci ildə sərhəng (polkovnik) rütbəsi ilə Qacar ordusunda idi. Kürdüstanda jandarma qüvvələrinə başçılıq edirdi. Rza xanın qiyamında Tehrana gəlib, yeni hökumətin qurulmasına dəstək verdi. Yeni ordunun təşkilində iştirakçı oldu.
Məhəmmədsadiq xan Kopal 1929-cu ildə sərtib (briqadir) rütbəsinə yüksəldi. Onu şəhər polisinə rəis təyin etdilər. Bu təyinat uzun sürmədi. 1930-cu ildə onu bu vəzifədən kənarlaşdırdılar. Acığa düşüb, müxalif qüvvələrə qoşuldu. O, siyasi zəmanədaşları Əbdülhüseyn xan Teymurtaş, Firuz mirzə Nüsrətüddövlə kimi müxalifətçilərlə tutulub zindana atıldı. Rza şah siyasi rəqibləri ilə amansız rəftarı ilə tanınırdı. Amma peşiman olanları bağışlayırdı. Şah onu bağışlayıb, 1930-cu ildə Azərbaycanın əyalət ordusuna göndərdi. Əvvəlcə silah anbarında, sonra qərargahda xidmət etdi. (Aqili Baqir, Şərhi-hal rical siyasi və nizamiyi müasir İran, Tehran, 1370, III c. s. 1294)
Məhəmmədsadiq xan Kopal 1931-ci ildə Bütün İran Hərbi Hava qüvvələrinin rəisi idi.
Məhəmmədsadiq xan Kopal həmin dönəmdə Baş Qərargah rəisindən Türkiyədə hərbi attaşeliyə qədər müxtəlif vəzifələr tutub.
Məhəmmədsadiq xan Kopal 1941-ci ildə Qərbi Azərbaycanın ostandarı təyin olunub. Onu faşistlikdə ittiham edib, bir müddət həbsə atıblar. Həbsdən azad edildikdən sonra yenidən orduya qayıdıb. 1947-ci ildə general-mayor rütbəsi ilə bütün ölkənin jandarma qüvvələrinə rəhbərlik edib və daha sonra baş polis təyin olunub. Sonuncu vəzifədə yalnız bir il qaldıqdan sonra istefa verib və təqaüdə göndərilib.
O, İran ordusunda 20 il sərtib (briqadir) olaraq xidmət etmiş yeganə hərbçidir.
Məhəmmədsadıq xan Kopal 1955-ci ildə Tehranda vəfat edib. İbn Babuyə şəhərində torpağa tapşırılıb.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 29-06-2020 14:32 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
İrana səfərlərimin birində rəhmətlik dostum, polis polkovniki Akif Qorçubəyli tapşırdı ki, gör orda Sadıq xanın qohum-əqrabasını tapa bilərsənmi? Gəncədən İrana mühacirət ediblər. Mənim xanımımın simsarlarındandır. Arxiv, kitabxana qalmadı baş çəkməyəm. Tədqiqatçı dostlarımdan da xəbər aldım. Tapdıqlarımdan biri Məhəmmədsadıq xan Kopal oldu.
İran ordusunun məşhur komandanlarından biri, general-mayor Məhəmmədsadiq xan Kopal da əslən, soy-kökünə görə gəncəlidir.
Tədqiqatçı Pərviz Zare Şahmərəsi yazır:
"İran-rus müharibəsi sona çatdıqdan sonra ziyadoğlulardan bir neçə nəfər Xoya köçdülər. Deyilənə görə general-leytenant Məhəmmmədsadiq Kopal onlardan qalandır". (Pərviz Zare Şahmərəsi, Qacarlar dövründə qarabağlıların siyasət və hakimiyyətdə rolu, "Soy" dərgisi, Bakı, 2010. səh.95.)
Məhəmmədsadıq xan Kopal 1893-cü ildə Xoy şəhərində doğulub. Mirzə Məhəmməd tacirin övladıdır. İbtidai və orta təhsilini Xoy şəhərində alandan sonra İstanbula yollanıb. Orda hərbi məktəbə daxil olub, artileriyya bölməsini bitirib. İran ordusunda xidmət edib. Salare-Nizam ləqəbini daşıyırdı.
Mehdi Müctəhidinin “Məşrutiyyə dövründə Azərbaycanın görkəmli simaları” kitabında M. Kopalın tərcümeyi-halına da yer verilib. Bu kitabda qeyd olunur:
“Ordu komandanı Məhəmmədsadiq xan Kopal İran ordusunun ən ləyaqətli, əxlaqlı, şücaətli, bilikli və vətənpərvər rütbə sahiblərindən biridir. O, Xoyda doğulub, ibtidai təhsilini həmin şəhərdə başa vurub, öz tacir atası Ağa Mirzə Məhəmmədlə İstanbula gedib, orta və ali təhsilini Bosfor sahillərində tamamlayıb”. (Mehdi Müctəhidi, Recalə Azərbaycan dər əsre məşruteyyət, Təbriz, 1328, s.)
Məhəmmədsadiq xan Kopal 1911-ci ildə sultan (kapitan) rütbəsində idi.
Məhəmmədsadiq xan Kopal Əbülfət mirzə Salarüddövlənin tərəfdaşlarından idi. Salarüddövləni osmanlılar və almanlar dəstəkləyirdilər.
Məhəmmədsadiq xan Kopal 1914-cü ildə yavər (mayor) rütbəsində idi.
Məhəmmədsadiq xan Kopal Birinci Dünya müharibəsi dönəmində Kirmanşah müvəqqəti hökumətin tərkibindəki jandarm qüvvəsində xidmət edib. Sonra İstanbula yollanıb.
Məhəmmədsadiq xan Kopal 1920-ci ildə sərhəng (polkovnik) rütbəsi ilə Qacar ordusunda idi. Kürdüstanda jandarma qüvvələrinə başçılıq edirdi. Rza xanın qiyamında Tehrana gəlib, yeni hökumətin qurulmasına dəstək verdi. Yeni ordunun təşkilində iştirakçı oldu.
Məhəmmədsadiq xan Kopal 1929-cu ildə sərtib (briqadir) rütbəsinə yüksəldi. Onu şəhər polisinə rəis təyin etdilər. Bu təyinat uzun sürmədi. 1930-cu ildə onu bu vəzifədən kənarlaşdırdılar. Acığa düşüb, müxalif qüvvələrə qoşuldu. O, siyasi zəmanədaşları Əbdülhüseyn xan Teymurtaş, Firuz mirzə Nüsrətüddövlə kimi müxalifətçilərlə tutulub zindana atıldı. Rza şah siyasi rəqibləri ilə amansız rəftarı ilə tanınırdı. Amma peşiman olanları bağışlayırdı. Şah onu bağışlayıb, 1930-cu ildə Azərbaycanın əyalət ordusuna göndərdi. Əvvəlcə silah anbarında, sonra qərargahda xidmət etdi. (Aqili Baqir, Şərhi-hal rical siyasi və nizamiyi müasir İran, Tehran, 1370, III c. s. 1294)
Məhəmmədsadiq xan Kopal 1931-ci ildə Bütün İran Hərbi Hava qüvvələrinin rəisi idi.
Məhəmmədsadiq xan Kopal həmin dönəmdə Baş Qərargah rəisindən Türkiyədə hərbi attaşeliyə qədər müxtəlif vəzifələr tutub.
Məhəmmədsadiq xan Kopal 1941-ci ildə Qərbi Azərbaycanın ostandarı təyin olunub. Onu faşistlikdə ittiham edib, bir müddət həbsə atıblar. Həbsdən azad edildikdən sonra yenidən orduya qayıdıb. 1947-ci ildə general-mayor rütbəsi ilə bütün ölkənin jandarma qüvvələrinə rəhbərlik edib və daha sonra baş polis təyin olunub. Sonuncu vəzifədə yalnız bir il qaldıqdan sonra istefa verib və təqaüdə göndərilib.
O, İran ordusunda 20 il sərtib (briqadir) olaraq xidmət etmiş yeganə hərbçidir.
Məhəmmədsadıq xan Kopal 1955-ci ildə Tehranda vəfat edib. İbn Babuyə şəhərində torpağa tapşırılıb.
Müəllifin bütün yazıları - Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Bölməyə aid digər xəbərlər
11-04-2022, 21:25
Mazandaran alimi - Ənvər Çingizoğlu yazır
23-03-2022, 18:55
Rəşid Yasəmi: ədəbiyyatda nəciblik nümunəsi
17-03-2022, 09:49
Vahid Dəstigirdi: Nizaminin tədqiqatçısı
12-03-2022, 22:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Səid Nəfisi: Azərbaycan qəhrəmanı Babək Xürrəmdin əsərinin müəllifi
19-10-2021, 09:58
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədəli Füruği: siyasətçi, diplomat, tarixçi, tərcüməçi və millətçi kimi
16-10-2021, 01:06
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Hacıəli xan Rəzmara: Qurban bayramında doğuldu, terror qurbanı oldu
13-09-2021, 16:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Şəkinskilərin İran qolu haqqında... - Ənvər Çingizoğlunun araşdırması
10-09-2021, 17:27
Nəcəfqulu xan Sərşar: Qaradağın ağ gün görməmiş şairi
27-08-2021, 16:48
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədqulu xan Alar: inqilabda sərkərdə, işdə sərkar.. - Fotolar
20-08-2021, 13:38
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - İsmayıl xan Şəfai: Tehran-43 konfransında şahın tərcüməçisi - Fotolar
16-08-2021, 15:51
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Seyid Məhəmməd Dəbirsiyaqi: tədqiq və tədrisin işığında - Fotolar
24-07-2021, 16:15
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Qaradağ elləri: beloğludan eloğluya qədər - Ənvər Çingizoğlu yazır
Deputatlığa namizəd Milli Məclisdə təmsil etmək istədiyi bölgənin problemlərinin təsnifatını artıq ağlına yazıb və işə nədən başlayacağını sıralayıb
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
“Tənha insanın monoloqu”nun ssenari müəllifi və rejissoru deyir ki, kinomuzu yaşatmaq və irəli aparmaq üçün film istehsalını artırmalı və onun bazarını düşünməliyik
Mirəli Sarızadə: “Gənc yaşımda arzum həyata keçdi, inşallah, yeni mövsümdə teatrımızın səhnəsində də Məcnun obrazı ilə tamaşaçılar qarşısına çıxacam”
