00:03 / 29-01-2025
Bu gün bələdiyyə seçkiləri keçiriləcək
23:38 / 28-01-2025
Hüquqşünas: “Tövsiyə edirəm ki, "Kapital Bank"ın şirin dilinə inanmayın"
21:37 / 28-01-2025
Rusiyanın Azərbaycandakı səfiri XİN-ə çağırılıb
20:01 / 28-01-2025
Milli Məclis bəyanat yayıb
19:14 / 28-01-2025
Folklor İnstitutuna direktor təyin olunub
18:08 / 28-01-2025
Milli Məclisin iclasının gündəliyi açıqlanıb
18:02 / 28-01-2025
Prezident nəqliyyat məsələlərinə həsr olunmuş müşavirə keçirib - Yenilənib - Fotolar
18:00 / 28-01-2025
Nigar Ağayeva yüksək vəzifəyə təyin olunub
17:53 / 28-01-2025
Məhkəmə-Hüquq Şurasında Komitə və Şuranın tərkibi formalaşdırılıb
17:36 / 28-01-2025
Azərbaycan çempionatı: mükafat fondu açıqlanıb
17:23 / 28-01-2025
ARDNF-in aktivləri 60 milyard dolları ötüb
17:18 / 28-01-2025
XİN adından saxta məlumatlar yayılır - Fotolar
17:13 / 28-01-2025
Yeni okean və qitə yarana bilər - Foto
17:00 / 28-01-2025
Sabah “ASAN xidmət” və “ASAN kommunal” mərkəzləri işləməyəcək
16:32 / 28-01-2025
Prezident Miqrasiya Məcəlləsinə dəyişikliyi təsdiqləyib
16:28 / 28-01-2025
2025-ci ilin ilk “Ulduz”u çap olunub - Foto
16:18 / 28-01-2025
Bələdiyyə seçkiləri ilə bağlı “qaynar xətt” fəaliyyət göstərəcək
16:10 / 28-01-2025
Bakıda polisə silahlı müqavimət göstərən şəxs güllələnib
15:59 / 28-01-2025
“Microsoft” TikTok-u almaq üçün danışıqlar aparır
15:35 / 28-01-2025
Zakir Həsənov Səudiyyə Ərəbistanının Baş Qərargah rəisi ilə görüşüb
15:30 / 28-01-2025
Səfirliyimizin birinci katibinin diplomatik fəaliyyətinə xitam verilib
15:26 / 28-01-2025
Şirkət işçilərinə mükafat vermək üçün qeyri-adi üsuldan istifadə edib
15:01 / 28-01-2025
Lənkəranda sərnişin avtobusu aşıb - Xəsarət alanlar var - Yenilənib
14:47 / 28-01-2025
Nazirlik işçisinə cinayət işi açılıb
14:43 / 28-01-2025
Mask yəhudiləri qəzəbləndirib: ən böyük təşkilat “X” platformasını tərk edir
14:39 / 28-01-2025
Şahin Bağırov: "Hamı maaşını alacaq"
14:32 / 28-01-2025
Odessada taxıl anbarı, avtomobillər və evlər vurulub - Foto
14:25 / 28-01-2025
Məzahir Pənahov: "Məntəqələrdə səsvermə üçün tam şərait yaradılıb"
14:15 / 28-01-2025
ABŞ-da miqrant “ovu”: məktəb, xəstəxana və kilsədə də onları axtarırlar
13:53 / 28-01-2025
Azərbaycanın dövlət borcu açıqlanıb
23:10 / 26-01-2025
Lukaşenko prezident seçkilərinin qalibidir - (Yenilənib)
19:23 / 24-01-2025
Putin Trampın son təhdidlərini hiyləgər oyun sayır
22:56 / 24-01-2025
Baş nazir: "Xaricdən dəstək alan bəzi qruplar hökuməti devirmək istəyir"
15:50 / 24-01-2025
Dövlət Agentliyində korrupsiya: beş quruma məlumat verilib
18:01 / 25-01-2025
"Səbail" "Kəpəz"ə qalib gəlib
16:40 / 26-01-2025
İlon Mask ifrat sağçı Almaniya arzulayır
00:15 / 24-01-2025
Türkiyə İraqda şəhid verib
14:12 / 25-01-2025
Demi Mur "Oskar"-a namizədlər siyahısındadır
19:01 / 24-01-2025
Qafqaz dağlarında 3300 yaşı olan qala tapılıb
16:41 / 24-01-2025
"Turan Bank” cərimələnib
23:40 / 25-01-2025
Xəzər dənizində zəlzələ olub
15:33 / 24-01-2025
"Turan Tovuz" braziliyalı hücumçu ilə anlaşıb
“Qaçaq Mozu”da Yezidin mərhəməti - Kənan Hacı yazır
Tarix: 06-02-2023 10:38 | Bölmə: Kənan HACI
Kənan Hacı
Nurəddin Ədiloğlunun yubileyi əsnasında bir roman ətrafında gəzişmələr
Azərbaycan ədəbi dilinin şəhd-şirəsindən, leksik imkanlarından ustalıqla istifadə edən yazıçılarımızın sayı çox azdır. Bu gün az qala, hər kəs bədii mətn yazır, amma heç də hamı öz doğma dilimizin incəliklərini, məna çalarlarını bilmir. Ədəbiyyat hər şeydən öncə dil hadisəsidir, süjet xətti, struktur, fabula, bütün bunlar dilin bazası əsasında yaranır. Azərbaycan dilində ustalıqla qələm işlədən yazıçılarımızdan biri də Nurəddin Ədiloğludur. Onun üslubu, təhkiyə tərzi, dilin məna çalarlarından ustalıqla istifadə etməsi məmnunluq doğurur. Məhsuldar yaradıcılığı ilə daim ədəbiyyatımızın, ədəbi prosesin ön sıralarında addımlayan yazıçı yorulmadan, usanmadan müxtəlif janrlarda yazıb-yaradır.
Mən iki mininci illərin əvvəllərindən onun hekayələrini, povest və romanlarını oxuyuram. Ədəbiyyatımızda hadisəyə çevrilmiş “Azərnur” romanı haqqında ayrıca yazı yazmışam, bir kitabının redaktoru olmuşam. “Humanitar” qəzetində onunla birlikdə çalışmışıq. Bizi mərhum şairimiz Məmməd Kazım tanış etmişdi və mənə demişdi ki, “Nurəddinlə dostluq et, o, çox dəyərli adamdır, yaxşı dostdur”. İyirmi ildən çoxdur ki, dostluq edirik və mən onun yazıçılığından əlavə yüksək insani keyfiyyətlərini zaman-zaman kəşf etmişəm. Nurəddin müəllim dərdə şərik olmağı, səmimiyyəti ilə insanın qəlbinə nüfuz etməyi bacarır. Hay-küylü, özünəməxsus zarafatları ilə, ürəkdən gələn şaqraq gülüşü ilə ətrafda müsbət aura yarada bilir. Bu optimizm onun yaradıcılığına da hakimdir.
Nurəddin Ədiloğlu indiyə qədər “Azərnur”, “Bakı açıq şəhərdir”, “Qara sarmaşıq”, “Taxt və tabut” romanlarını yazıb. Lap bu yaxınlarda çapdan çıxan “Qaçaq Mozu” romanı mövzu və mündəricə baxımından tariximizin son dərəcə mürəkkəb dövrünü əhatə edir. Roman içində roman kimi qələmə alınan bu əsər XX əsrin 20-30-cu illərində Masallıda və ətraf bölgələrdə yaşayan insanların keşməkeşli həyatından bəhs edir. Əsəri oxuduqca düşündüm ki, o dövrdə Azərbaycanın bütün bölgələrində eyni proseslər baş verib; məscidlər dağıdılıb, tövləyə, taxıl anbarına çevrilib, din xadimləri güllələnib, sürgün olunub, günahsız insanlar repressiyaya məruz qalıb. Qaçaq Mozu kimi haqq-ədalət qoruyucuları zavallı, köməksiz insanları Allahsız, dinsiz-imansız şeytanlardan qoruyub. 37-ci il repressiyası sanki zamanın burxulma nöqtəsidir, zaman sanki o illərdə büdrəyir, Şeyx İbrahimə atılan böhtanlar, mal-mülkünün əlindən alınması, bolşeviklərin ağalığı dövrü zamanın gedişatını zorla başqa məcraya yönəldir.
Ölkəni fəlakətlər bürüyür, Şər taxta çıxır, hökmranlıq edir. Bolşeviklər qaçaqlara himayədarlıq edənləri tutub dama basır, ev-eşiklərini yandırıb külünü göyə sovururdular. NKVD cəlladları xalqın qanına susayır, əksəriyyəti də erməni... “İtəmən” ləqəbli çolaq Aşotun törətdiyi əməllər saysız-hesabsız ailələri başsız qoyur. “Yeni həyat” qəzetinin əməkdaşı Məmmədağa Sultanın qəzetdə çap olunan “İtəmən” yazısı xain Aşotun yuxusuna haram qatır, amma gənc jurnalistlə döş-döşə gəlməkdən çəkinir. Məmmədağa Sultan görkəmli alim, ədəbiyyatşünas Məmmədağa Sultanovun prototipidir. Bu, həmin Məmmədağa Sultanovdur ki, farsdilli ədəbiyyatın böyük bir qismini ana dilimizə tərcümə edərək klassik ədəbiyyatımıza misilsiz xidmətlər göstərdi. Uzun illər Əlyazmalar Fondunun direktoru kimi qiymətli əlyazmalarımızı göz bəbəyi kimi qoruyub yeni nəsilə ötürdü. Qaniçən Aşotla üz-üzə gəlmək hər oğulun hünəri deyildi, amma o zaman gənc olan Məmmədağa “İtəmən” yazısı ilə bu xaini ifşa etmişdi.
Romanda bir sıra tarixi şəxsiyyətlərin parlaq obrazı yaradılıb ki, bu da oxucunun yaddaşını həm informativ baxımdan təzələyir, həm də bu insanları bədii əsərin qəhrəmanı kimi fərqli rakursdan görə bilirik. Aşotun Həmzəoğlunun kürəyinə xəncər saplaması cəzası qalmır. Qaçaq Mozu gülləni Aşotun alnından vurur və Həmzəoğlunun intiqamını alır. Şeyx İbrahim arvadıyla birgə sürgünə yollanarkən aman-zaman oğlu İzzəti Qaçaq Mozuya əmanət etmişdi. Ölütəpənin ətəyində baş verən atışmada İzzət təsadüf nəticəsində sağ qalır, onun həyatını Qurdbasar xilas edir. Kəskin süjet xətti, çevik təhkiyə, hadisələrin bir-birini əvəz etməsi əsərdəki dinamizmi şərtləndirir.
Əsərdə Təbriz, Ənnağı kişi, Dəmirçi Çıraq kimi yüksək insani keyfiyyətlərə malik obrazlar da yadda qalır. Romanın ikinci adı “Yezid İzzət”dir. İzzət Şeyx İbrahimin yeganə yadigarıdır, Qaçaq Mozunun dəstəsindən ayrılandan sonra dərzilik sənətinə yiyələnir, müharibəyə gedib qayıdır, sevdiyi qızı ona vermirlər. Uşaqlıq dostu Mədətin xainliyi nəticəsində bu sevda baş tutmur və İzzətin sevgilisi Sona özünə qəsd edir. Şəbih tamaşalarında bircə dəfə Yezid rolunu oynasa da su deyib inləyən uşaqlara su paylamağıyla adının qarşısına Yezid ayaması qoşulur. Yezid İzzət Azərbaycan nəsrinin ən maraqlı, ən unikal obrazlarındandır. Çox güman ki, ədəbi tənqid bu əsərlə bağlı öz sözünü deyəcək. Qaçaq Mozu ilə Yezid İzzətin paralel şəkildə izlənilən ömür tarixçəsi internetkstual mətnin yaranmasıyla nəticələnir.
Arabir yazıçı hadisələrə ara verib təsvirlərə keçir ki, burda öz ustalığını göstərir:
“Qorabişirən ayın ortaları idi. Yay günəşi meşənin haylı-küylü, könül oxşayan gözəlliklərinə sarımtıl-qızılı rəng qatmışdı. Təndir həniritsinə bənzər istilər budaqlarda yarpaqları, talalarda ot-ələfi qovururdu. Çılpaqlaşan ağacların görkəmindən nigarançılıq yağırdı. Həzin meh saralıb qızarmış yarpaqlara asta-asta tumar çəkdikcə kövrəkləşən, bir-birindən kəpənək qanadlarından da zərif olanlar mehin tumarına tab gətirməyib budaqlardan yerə tökülürdü. Təkcə meşənin möcüzəsi sayılan dəmirağaclar saçına xına qoymuş təbiət gözəllərinə bənzəyirdi. Yarpaqları saralsa da, dəmir kimi budaqlarından ayrılmırdılar”.
Sizə bir maraqlı nüansı da deyim. Nurəddin Ədiloğlu zahiri görünüşü, ağırtaxta şəxsiyyəti ilə elə öz romanının qəhrəmanlarına bənzəyir, köhnə kişiləri təcəssüm etdirir. Qələminin qüdrətinə rəğmən bu nəsr pəhləvanı ədəbi cameədə mütəvazi davranmaqla əksər hallarda haqq etmədiyi laqeydliklə qarşılanır. Qələm dostumuz, bənzərsiz şair İlham Novruzoğlunun Nurəddinə həsr etdiyi şeirdə bir məqam var. Yazır ki...
Dünən, fəxrimiz, tank yazıçı,
Nurəddin Ədiloqlunun yubileyi idi.
Eh, gözəl məclis keçdi.
Amma, 32 kitabdan,
32 söz oxumayanlar da,
O qədər "Nədəndi"oynadı ki.
Nitq söylədi ki,
Ürək dolusu, boş-boş..
Nurəddin Ədiloğlunun indiyədək otuz iki kitabı nəşr olunub. Bir-birindən samballı nəsr əsərləri, bədii publisistika, dramlar, şəhidlərimizə həsr olunmuş son iki kitabı… Amma İlham qardaşımız gileyində haqlıdır, Nurəddinin dostları onun bədii yaradıcılığına dərindən bələd deyillər. Halbuki, onun əsərləri haqda akademik Nizami Cəfərov, filologiya elmləri doktoru Vaqif Yusifli, professor Rahid Ulusel, görkəmli ədəbiyyatşünas alimimiz, professor Nizaməddin Şəmsizadə və digər nüfuzlu qələm sahibləri yazılar yazıblar. Onu müasir Azərbaycan nəsrinin ustad yazıçısı mərtəbəsində görüblər. “Azərnur”, “Qara sarmaşıq”, “Taxt və tabut” və sonuncu “Qaçaq Mozu” romanları da bədii vüsəti, yüksək sənətkarlığı baxımından peşəkar yazıçı qələminin məhsuludur.
“Qaçaq Mozu”nun süjet xəttini tam açıqlamaq niyyətində deyiləm. Bu yazı Nurəddin Ədiloğlunun 65 yaşı (bu rəqəm məni təəccüb və heyrətə gətirir, çünki Nurəddin bəyin vizual görkəmi bu rəqəmlə heç uyğun gəlmir, maşallah olsun!) təriqilə yazılsa da, mən əsas diqqəti onun sonuncu romanı “Qaçaq Mozu”ya yönəltmək istədim. Yeniyetmə vaxtlarımda Cəlal Bərgüşadın “Bozatın belində”, Fərman Eyvazlının “Qaçaq Kərəm” romanlarını necə coşqun həvəslə oxumuşdumsa, “Qaçaq Mozu” da mənə eyni zövqü yaşatdı. Qaçaqlar haqqında bədii əsər yazmaq o qədər də asan deyil. Tarixilik, xüsusi təhkiyə tərzi, dövrün, zamanın mənzərəsini yaratmaq bacarığı bu qəbil romanların vacib komponentlərindəndir. Nurəddin Ədiloğlu usta qələmiylə bizi bir əsr geriyə apara bilir.
Xülasə, əziz qələm dostumu yeni kitabı və yeni yaşı münasibətilə təbrik edirəm! Düşünürəm ki, o, bundan sonra eyni gənclik şövqü ilə yazıb-yaradacaq, ədəbiyyatımızı qiymətli əsərləriylə zənginləşdirəcək.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 06-02-2023 10:38 | Bölmə: Kənan HACI
Kənan Hacı
Nurəddin Ədiloğlunun yubileyi əsnasında bir roman ətrafında gəzişmələr
Azərbaycan ədəbi dilinin şəhd-şirəsindən, leksik imkanlarından ustalıqla istifadə edən yazıçılarımızın sayı çox azdır. Bu gün az qala, hər kəs bədii mətn yazır, amma heç də hamı öz doğma dilimizin incəliklərini, məna çalarlarını bilmir. Ədəbiyyat hər şeydən öncə dil hadisəsidir, süjet xətti, struktur, fabula, bütün bunlar dilin bazası əsasında yaranır. Azərbaycan dilində ustalıqla qələm işlədən yazıçılarımızdan biri də Nurəddin Ədiloğludur. Onun üslubu, təhkiyə tərzi, dilin məna çalarlarından ustalıqla istifadə etməsi məmnunluq doğurur. Məhsuldar yaradıcılığı ilə daim ədəbiyyatımızın, ədəbi prosesin ön sıralarında addımlayan yazıçı yorulmadan, usanmadan müxtəlif janrlarda yazıb-yaradır.
Mən iki mininci illərin əvvəllərindən onun hekayələrini, povest və romanlarını oxuyuram. Ədəbiyyatımızda hadisəyə çevrilmiş “Azərnur” romanı haqqında ayrıca yazı yazmışam, bir kitabının redaktoru olmuşam. “Humanitar” qəzetində onunla birlikdə çalışmışıq. Bizi mərhum şairimiz Məmməd Kazım tanış etmişdi və mənə demişdi ki, “Nurəddinlə dostluq et, o, çox dəyərli adamdır, yaxşı dostdur”. İyirmi ildən çoxdur ki, dostluq edirik və mən onun yazıçılığından əlavə yüksək insani keyfiyyətlərini zaman-zaman kəşf etmişəm. Nurəddin müəllim dərdə şərik olmağı, səmimiyyəti ilə insanın qəlbinə nüfuz etməyi bacarır. Hay-küylü, özünəməxsus zarafatları ilə, ürəkdən gələn şaqraq gülüşü ilə ətrafda müsbət aura yarada bilir. Bu optimizm onun yaradıcılığına da hakimdir.
Nurəddin Ədiloğlu indiyə qədər “Azərnur”, “Bakı açıq şəhərdir”, “Qara sarmaşıq”, “Taxt və tabut” romanlarını yazıb. Lap bu yaxınlarda çapdan çıxan “Qaçaq Mozu” romanı mövzu və mündəricə baxımından tariximizin son dərəcə mürəkkəb dövrünü əhatə edir. Roman içində roman kimi qələmə alınan bu əsər XX əsrin 20-30-cu illərində Masallıda və ətraf bölgələrdə yaşayan insanların keşməkeşli həyatından bəhs edir. Əsəri oxuduqca düşündüm ki, o dövrdə Azərbaycanın bütün bölgələrində eyni proseslər baş verib; məscidlər dağıdılıb, tövləyə, taxıl anbarına çevrilib, din xadimləri güllələnib, sürgün olunub, günahsız insanlar repressiyaya məruz qalıb. Qaçaq Mozu kimi haqq-ədalət qoruyucuları zavallı, köməksiz insanları Allahsız, dinsiz-imansız şeytanlardan qoruyub. 37-ci il repressiyası sanki zamanın burxulma nöqtəsidir, zaman sanki o illərdə büdrəyir, Şeyx İbrahimə atılan böhtanlar, mal-mülkünün əlindən alınması, bolşeviklərin ağalığı dövrü zamanın gedişatını zorla başqa məcraya yönəldir.
Ölkəni fəlakətlər bürüyür, Şər taxta çıxır, hökmranlıq edir. Bolşeviklər qaçaqlara himayədarlıq edənləri tutub dama basır, ev-eşiklərini yandırıb külünü göyə sovururdular. NKVD cəlladları xalqın qanına susayır, əksəriyyəti də erməni... “İtəmən” ləqəbli çolaq Aşotun törətdiyi əməllər saysız-hesabsız ailələri başsız qoyur. “Yeni həyat” qəzetinin əməkdaşı Məmmədağa Sultanın qəzetdə çap olunan “İtəmən” yazısı xain Aşotun yuxusuna haram qatır, amma gənc jurnalistlə döş-döşə gəlməkdən çəkinir. Məmmədağa Sultan görkəmli alim, ədəbiyyatşünas Məmmədağa Sultanovun prototipidir. Bu, həmin Məmmədağa Sultanovdur ki, farsdilli ədəbiyyatın böyük bir qismini ana dilimizə tərcümə edərək klassik ədəbiyyatımıza misilsiz xidmətlər göstərdi. Uzun illər Əlyazmalar Fondunun direktoru kimi qiymətli əlyazmalarımızı göz bəbəyi kimi qoruyub yeni nəsilə ötürdü. Qaniçən Aşotla üz-üzə gəlmək hər oğulun hünəri deyildi, amma o zaman gənc olan Məmmədağa “İtəmən” yazısı ilə bu xaini ifşa etmişdi.
Romanda bir sıra tarixi şəxsiyyətlərin parlaq obrazı yaradılıb ki, bu da oxucunun yaddaşını həm informativ baxımdan təzələyir, həm də bu insanları bədii əsərin qəhrəmanı kimi fərqli rakursdan görə bilirik. Aşotun Həmzəoğlunun kürəyinə xəncər saplaması cəzası qalmır. Qaçaq Mozu gülləni Aşotun alnından vurur və Həmzəoğlunun intiqamını alır. Şeyx İbrahim arvadıyla birgə sürgünə yollanarkən aman-zaman oğlu İzzəti Qaçaq Mozuya əmanət etmişdi. Ölütəpənin ətəyində baş verən atışmada İzzət təsadüf nəticəsində sağ qalır, onun həyatını Qurdbasar xilas edir. Kəskin süjet xətti, çevik təhkiyə, hadisələrin bir-birini əvəz etməsi əsərdəki dinamizmi şərtləndirir.
Əsərdə Təbriz, Ənnağı kişi, Dəmirçi Çıraq kimi yüksək insani keyfiyyətlərə malik obrazlar da yadda qalır. Romanın ikinci adı “Yezid İzzət”dir. İzzət Şeyx İbrahimin yeganə yadigarıdır, Qaçaq Mozunun dəstəsindən ayrılandan sonra dərzilik sənətinə yiyələnir, müharibəyə gedib qayıdır, sevdiyi qızı ona vermirlər. Uşaqlıq dostu Mədətin xainliyi nəticəsində bu sevda baş tutmur və İzzətin sevgilisi Sona özünə qəsd edir. Şəbih tamaşalarında bircə dəfə Yezid rolunu oynasa da su deyib inləyən uşaqlara su paylamağıyla adının qarşısına Yezid ayaması qoşulur. Yezid İzzət Azərbaycan nəsrinin ən maraqlı, ən unikal obrazlarındandır. Çox güman ki, ədəbi tənqid bu əsərlə bağlı öz sözünü deyəcək. Qaçaq Mozu ilə Yezid İzzətin paralel şəkildə izlənilən ömür tarixçəsi internetkstual mətnin yaranmasıyla nəticələnir.
Arabir yazıçı hadisələrə ara verib təsvirlərə keçir ki, burda öz ustalığını göstərir:
“Qorabişirən ayın ortaları idi. Yay günəşi meşənin haylı-küylü, könül oxşayan gözəlliklərinə sarımtıl-qızılı rəng qatmışdı. Təndir həniritsinə bənzər istilər budaqlarda yarpaqları, talalarda ot-ələfi qovururdu. Çılpaqlaşan ağacların görkəmindən nigarançılıq yağırdı. Həzin meh saralıb qızarmış yarpaqlara asta-asta tumar çəkdikcə kövrəkləşən, bir-birindən kəpənək qanadlarından da zərif olanlar mehin tumarına tab gətirməyib budaqlardan yerə tökülürdü. Təkcə meşənin möcüzəsi sayılan dəmirağaclar saçına xına qoymuş təbiət gözəllərinə bənzəyirdi. Yarpaqları saralsa da, dəmir kimi budaqlarından ayrılmırdılar”.
Sizə bir maraqlı nüansı da deyim. Nurəddin Ədiloğlu zahiri görünüşü, ağırtaxta şəxsiyyəti ilə elə öz romanının qəhrəmanlarına bənzəyir, köhnə kişiləri təcəssüm etdirir. Qələminin qüdrətinə rəğmən bu nəsr pəhləvanı ədəbi cameədə mütəvazi davranmaqla əksər hallarda haqq etmədiyi laqeydliklə qarşılanır. Qələm dostumuz, bənzərsiz şair İlham Novruzoğlunun Nurəddinə həsr etdiyi şeirdə bir məqam var. Yazır ki...
Dünən, fəxrimiz, tank yazıçı,
Nurəddin Ədiloqlunun yubileyi idi.
Eh, gözəl məclis keçdi.
Amma, 32 kitabdan,
32 söz oxumayanlar da,
O qədər "Nədəndi"oynadı ki.
Nitq söylədi ki,
Ürək dolusu, boş-boş..
Nurəddin Ədiloğlunun indiyədək otuz iki kitabı nəşr olunub. Bir-birindən samballı nəsr əsərləri, bədii publisistika, dramlar, şəhidlərimizə həsr olunmuş son iki kitabı… Amma İlham qardaşımız gileyində haqlıdır, Nurəddinin dostları onun bədii yaradıcılığına dərindən bələd deyillər. Halbuki, onun əsərləri haqda akademik Nizami Cəfərov, filologiya elmləri doktoru Vaqif Yusifli, professor Rahid Ulusel, görkəmli ədəbiyyatşünas alimimiz, professor Nizaməddin Şəmsizadə və digər nüfuzlu qələm sahibləri yazılar yazıblar. Onu müasir Azərbaycan nəsrinin ustad yazıçısı mərtəbəsində görüblər. “Azərnur”, “Qara sarmaşıq”, “Taxt və tabut” və sonuncu “Qaçaq Mozu” romanları da bədii vüsəti, yüksək sənətkarlığı baxımından peşəkar yazıçı qələminin məhsuludur.
“Qaçaq Mozu”nun süjet xəttini tam açıqlamaq niyyətində deyiləm. Bu yazı Nurəddin Ədiloğlunun 65 yaşı (bu rəqəm məni təəccüb və heyrətə gətirir, çünki Nurəddin bəyin vizual görkəmi bu rəqəmlə heç uyğun gəlmir, maşallah olsun!) təriqilə yazılsa da, mən əsas diqqəti onun sonuncu romanı “Qaçaq Mozu”ya yönəltmək istədim. Yeniyetmə vaxtlarımda Cəlal Bərgüşadın “Bozatın belində”, Fərman Eyvazlının “Qaçaq Kərəm” romanlarını necə coşqun həvəslə oxumuşdumsa, “Qaçaq Mozu” da mənə eyni zövqü yaşatdı. Qaçaqlar haqqında bədii əsər yazmaq o qədər də asan deyil. Tarixilik, xüsusi təhkiyə tərzi, dövrün, zamanın mənzərəsini yaratmaq bacarığı bu qəbil romanların vacib komponentlərindəndir. Nurəddin Ədiloğlu usta qələmiylə bizi bir əsr geriyə apara bilir.
Xülasə, əziz qələm dostumu yeni kitabı və yeni yaşı münasibətilə təbrik edirəm! Düşünürəm ki, o, bundan sonra eyni gənclik şövqü ilə yazıb-yaradacaq, ədəbiyyatımızı qiymətli əsərləriylə zənginləşdirəcək.
Müəllifin bütün yazıları - Kənan HACI
Bölməyə aid digər xəbərlər
9-03-2023, 16:34
Kənan HACI - Əzizə Cəfərzadənin oxuculara tanış olmayan romanı - “Qobustan çökəklərində”
26-12-2022, 17:30
Kənan HACI - Azərbaycanın dünya ədəbiyyatındakı boş qalmış yeri - Kənan Hacı yazır
15-08-2022, 17:31
“Hamı yoldan yarısın...” - Kənan Hacı yazır
4-07-2022, 12:08
Yazıçının son əsəri - “Eşq sultanı” - Kənan Hacı yazır
31-01-2022, 10:43
Epifaniya və ya “Omikron” mövsümü - Kənan Hacı yazır
3-04-2020, 17:50
Kənan HACI - Virussuz dünya və ya Hararinin görə bilmədiyi fəlakət - Kənan Hacı yazır
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
“Tənha insanın monoloqu”nun ssenari müəllifi və rejissoru deyir ki, kinomuzu yaşatmaq və irəli aparmaq üçün film istehsalını artırmalı və onun bazarını düşünməliyik
