14:08 / 19-04-2025
“Horadiz” sərhədində əməliyyat: saxlanılanlar var
12:27 / 19-04-2025
Bakıdakı toyda kütləvi zəhərlənmə olub - (Yenilənib)
12:24 / 19-04-2025
Dövlət Nəzarəti Xidmətinin ştat vahidi artırılıb
12:21 / 19-04-2025
“Kredit büroları haqqında” qanun dəyişib
11:49 / 19-04-2025
Prezident Qarabağ zonası üzrə yeni qanunu təsdiqləyib
11:40 / 19-04-2025
General "Bakı Korpusu"nun komandiri təyin olunub
11:17 / 19-04-2025
DİN: "Bank məlumatlarını naməlum şəxslərə verməyin"
09:12 / 19-04-2025
Azərbaycan Ordusunun mövqelərini atəşə tutulub
00:06 / 19-04-2025
"Qalatasaray" 32-ci turu qələbə ilə başa vurub
23:47 / 18-04-2025
Məhkəmədə Ermənistanın törətdiyi Xocalı soyqırımı ilə bağlı faktlar nümayiş olunub - Fotolar
20:35 / 18-04-2025
Rusiyaya qarşı sanksiyaları ləğv etmək istəyirlər
19:21 / 18-04-2025
ABŞ əsgərləri üç məntəqədən geri çəkilib
19:18 / 18-04-2025
İlham Əliyev və Mehriban Əliyeva “Sea Breeze”də - (Yenilənib) - Fotolar
19:08 / 18-04-2025
ABŞ-dan sonra ikinci müttəfiq: İsraili Bakı ilə nə birləşdirir?
18:45 / 18-04-2025
Bakı Şəhər İcra Hakimiyyəti 105 milyonluq tender elan edib
18:00 / 18-04-2025
Oleq Bakinskinin məhkəməsi: barışıq üçün danışıqlar aparılır
17:57 / 18-04-2025
ƏƏSMN: "Müavinət və təqaüdlər artırılacaq"
17:45 / 18-04-2025
Aktyor teatr direktorunu korrupsiyada ittiham edir
17:33 / 18-04-2025
Azərbaycanın dövlət borcu nə qədərdir? - Açıqlama
17:09 / 18-04-2025
AFFA “Turan Tovuz”un şikayətini təmin etməyib
17:03 / 18-04-2025
Qanunsuz ağac kəsimi ilə bağlı prokurorluğa müraciət olunacaq
16:35 / 18-04-2025
"Sevimli dad"ın kolbasası zay çıxıb - Foto
16:31 / 18-04-2025
Üzeyir Cəfərov: "Tanınmış şəxslərin çoxu hərbi xidmətdə olmayıblar
16:27 / 18-04-2025
İlham Əliyev Azərbaycanın xristian icmasını təbrik edib
16:06 / 18-04-2025
Azərbaycanda yeni fırıldaq növü yayılıb: "Kabus toxunuşu"
15:41 / 18-04-2025
Sabahdan bu yollar bağlancaq
15:14 / 18-04-2025
Marketdə saxta spirtli içkilər aşkarlanıb
14:36 / 18-04-2025
Ukraynada azərbaycanlı hərbçi itkin düşüb
14:21 / 18-04-2025
Nazirlik adı siyahıda olmayan plastik cərrahlarla bağlı izahat yayıb
21:48 / 14-04-2025
Əvəz Zeynallı ilə bağlı prezidentə müraciət ünvanlanıb
17:56 / 16-04-2025
Deputat: Vəziyyət ağırdır, hökumət ciddi bir iş görmür
09:26 / 15-04-2025
ABŞ Konqresi Rusiyaya təzyiqə başlayır
15:52 / 14-04-2025
"Kimyagər" romanı ekranlaşdırılacaq
18:09 / 15-04-2025
Maliyyə nazirinə birinci müavin təyin olunub
15:58 / 15-04-2025
Prezident məhkəmələrə sədr və hakimlər təyin edib - Siyahı
00:07 / 16-04-2025
Gözəllik müsabiqəsinin qalibləri bəlli olub - Foto
15:57 / 14-04-2025
Ermənilər Azərbaycan Ordusu ilə bağlı yalan məlumat yayıb
08:26 / 16-04-2025
Bakının bəzi yollarında nəqliyyatın hərəkətinə məhdudiyyətlər tətbiq edilib
13:41 / 16-04-2025
Mərkəzi Asiya respublikalarının xəyanəti: Kipr dilemması
16:40 / 15-04-2025
Gürcüstan prezidenti Azərbaycana gəlib - (Yenilənib)
17:08 / 15-04-2025
Müğənni Nura “Azercell”i qınayıb
“Qaçaq Mozu”da Yezidin mərhəməti - Kənan Hacı yazır
Tarix: 06-02-2023 10:38 | Bölmə: Kənan HACI
Kənan Hacı
Nurəddin Ədiloğlunun yubileyi əsnasında bir roman ətrafında gəzişmələr
Azərbaycan ədəbi dilinin şəhd-şirəsindən, leksik imkanlarından ustalıqla istifadə edən yazıçılarımızın sayı çox azdır. Bu gün az qala, hər kəs bədii mətn yazır, amma heç də hamı öz doğma dilimizin incəliklərini, məna çalarlarını bilmir. Ədəbiyyat hər şeydən öncə dil hadisəsidir, süjet xətti, struktur, fabula, bütün bunlar dilin bazası əsasında yaranır. Azərbaycan dilində ustalıqla qələm işlədən yazıçılarımızdan biri də Nurəddin Ədiloğludur. Onun üslubu, təhkiyə tərzi, dilin məna çalarlarından ustalıqla istifadə etməsi məmnunluq doğurur. Məhsuldar yaradıcılığı ilə daim ədəbiyyatımızın, ədəbi prosesin ön sıralarında addımlayan yazıçı yorulmadan, usanmadan müxtəlif janrlarda yazıb-yaradır.
Mən iki mininci illərin əvvəllərindən onun hekayələrini, povest və romanlarını oxuyuram. Ədəbiyyatımızda hadisəyə çevrilmiş “Azərnur” romanı haqqında ayrıca yazı yazmışam, bir kitabının redaktoru olmuşam. “Humanitar” qəzetində onunla birlikdə çalışmışıq. Bizi mərhum şairimiz Məmməd Kazım tanış etmişdi və mənə demişdi ki, “Nurəddinlə dostluq et, o, çox dəyərli adamdır, yaxşı dostdur”. İyirmi ildən çoxdur ki, dostluq edirik və mən onun yazıçılığından əlavə yüksək insani keyfiyyətlərini zaman-zaman kəşf etmişəm. Nurəddin müəllim dərdə şərik olmağı, səmimiyyəti ilə insanın qəlbinə nüfuz etməyi bacarır. Hay-küylü, özünəməxsus zarafatları ilə, ürəkdən gələn şaqraq gülüşü ilə ətrafda müsbət aura yarada bilir. Bu optimizm onun yaradıcılığına da hakimdir.
Nurəddin Ədiloğlu indiyə qədər “Azərnur”, “Bakı açıq şəhərdir”, “Qara sarmaşıq”, “Taxt və tabut” romanlarını yazıb. Lap bu yaxınlarda çapdan çıxan “Qaçaq Mozu” romanı mövzu və mündəricə baxımından tariximizin son dərəcə mürəkkəb dövrünü əhatə edir. Roman içində roman kimi qələmə alınan bu əsər XX əsrin 20-30-cu illərində Masallıda və ətraf bölgələrdə yaşayan insanların keşməkeşli həyatından bəhs edir. Əsəri oxuduqca düşündüm ki, o dövrdə Azərbaycanın bütün bölgələrində eyni proseslər baş verib; məscidlər dağıdılıb, tövləyə, taxıl anbarına çevrilib, din xadimləri güllələnib, sürgün olunub, günahsız insanlar repressiyaya məruz qalıb. Qaçaq Mozu kimi haqq-ədalət qoruyucuları zavallı, köməksiz insanları Allahsız, dinsiz-imansız şeytanlardan qoruyub. 37-ci il repressiyası sanki zamanın burxulma nöqtəsidir, zaman sanki o illərdə büdrəyir, Şeyx İbrahimə atılan böhtanlar, mal-mülkünün əlindən alınması, bolşeviklərin ağalığı dövrü zamanın gedişatını zorla başqa məcraya yönəldir.
Ölkəni fəlakətlər bürüyür, Şər taxta çıxır, hökmranlıq edir. Bolşeviklər qaçaqlara himayədarlıq edənləri tutub dama basır, ev-eşiklərini yandırıb külünü göyə sovururdular. NKVD cəlladları xalqın qanına susayır, əksəriyyəti də erməni... “İtəmən” ləqəbli çolaq Aşotun törətdiyi əməllər saysız-hesabsız ailələri başsız qoyur. “Yeni həyat” qəzetinin əməkdaşı Məmmədağa Sultanın qəzetdə çap olunan “İtəmən” yazısı xain Aşotun yuxusuna haram qatır, amma gənc jurnalistlə döş-döşə gəlməkdən çəkinir. Məmmədağa Sultan görkəmli alim, ədəbiyyatşünas Məmmədağa Sultanovun prototipidir. Bu, həmin Məmmədağa Sultanovdur ki, farsdilli ədəbiyyatın böyük bir qismini ana dilimizə tərcümə edərək klassik ədəbiyyatımıza misilsiz xidmətlər göstərdi. Uzun illər Əlyazmalar Fondunun direktoru kimi qiymətli əlyazmalarımızı göz bəbəyi kimi qoruyub yeni nəsilə ötürdü. Qaniçən Aşotla üz-üzə gəlmək hər oğulun hünəri deyildi, amma o zaman gənc olan Məmmədağa “İtəmən” yazısı ilə bu xaini ifşa etmişdi.
Romanda bir sıra tarixi şəxsiyyətlərin parlaq obrazı yaradılıb ki, bu da oxucunun yaddaşını həm informativ baxımdan təzələyir, həm də bu insanları bədii əsərin qəhrəmanı kimi fərqli rakursdan görə bilirik. Aşotun Həmzəoğlunun kürəyinə xəncər saplaması cəzası qalmır. Qaçaq Mozu gülləni Aşotun alnından vurur və Həmzəoğlunun intiqamını alır. Şeyx İbrahim arvadıyla birgə sürgünə yollanarkən aman-zaman oğlu İzzəti Qaçaq Mozuya əmanət etmişdi. Ölütəpənin ətəyində baş verən atışmada İzzət təsadüf nəticəsində sağ qalır, onun həyatını Qurdbasar xilas edir. Kəskin süjet xətti, çevik təhkiyə, hadisələrin bir-birini əvəz etməsi əsərdəki dinamizmi şərtləndirir.
Əsərdə Təbriz, Ənnağı kişi, Dəmirçi Çıraq kimi yüksək insani keyfiyyətlərə malik obrazlar da yadda qalır. Romanın ikinci adı “Yezid İzzət”dir. İzzət Şeyx İbrahimin yeganə yadigarıdır, Qaçaq Mozunun dəstəsindən ayrılandan sonra dərzilik sənətinə yiyələnir, müharibəyə gedib qayıdır, sevdiyi qızı ona vermirlər. Uşaqlıq dostu Mədətin xainliyi nəticəsində bu sevda baş tutmur və İzzətin sevgilisi Sona özünə qəsd edir. Şəbih tamaşalarında bircə dəfə Yezid rolunu oynasa da su deyib inləyən uşaqlara su paylamağıyla adının qarşısına Yezid ayaması qoşulur. Yezid İzzət Azərbaycan nəsrinin ən maraqlı, ən unikal obrazlarındandır. Çox güman ki, ədəbi tənqid bu əsərlə bağlı öz sözünü deyəcək. Qaçaq Mozu ilə Yezid İzzətin paralel şəkildə izlənilən ömür tarixçəsi internetkstual mətnin yaranmasıyla nəticələnir.
Arabir yazıçı hadisələrə ara verib təsvirlərə keçir ki, burda öz ustalığını göstərir:
“Qorabişirən ayın ortaları idi. Yay günəşi meşənin haylı-küylü, könül oxşayan gözəlliklərinə sarımtıl-qızılı rəng qatmışdı. Təndir həniritsinə bənzər istilər budaqlarda yarpaqları, talalarda ot-ələfi qovururdu. Çılpaqlaşan ağacların görkəmindən nigarançılıq yağırdı. Həzin meh saralıb qızarmış yarpaqlara asta-asta tumar çəkdikcə kövrəkləşən, bir-birindən kəpənək qanadlarından da zərif olanlar mehin tumarına tab gətirməyib budaqlardan yerə tökülürdü. Təkcə meşənin möcüzəsi sayılan dəmirağaclar saçına xına qoymuş təbiət gözəllərinə bənzəyirdi. Yarpaqları saralsa da, dəmir kimi budaqlarından ayrılmırdılar”.
Sizə bir maraqlı nüansı da deyim. Nurəddin Ədiloğlu zahiri görünüşü, ağırtaxta şəxsiyyəti ilə elə öz romanının qəhrəmanlarına bənzəyir, köhnə kişiləri təcəssüm etdirir. Qələminin qüdrətinə rəğmən bu nəsr pəhləvanı ədəbi cameədə mütəvazi davranmaqla əksər hallarda haqq etmədiyi laqeydliklə qarşılanır. Qələm dostumuz, bənzərsiz şair İlham Novruzoğlunun Nurəddinə həsr etdiyi şeirdə bir məqam var. Yazır ki...
Dünən, fəxrimiz, tank yazıçı,
Nurəddin Ədiloqlunun yubileyi idi.
Eh, gözəl məclis keçdi.
Amma, 32 kitabdan,
32 söz oxumayanlar da,
O qədər "Nədəndi"oynadı ki.
Nitq söylədi ki,
Ürək dolusu, boş-boş..
Nurəddin Ədiloğlunun indiyədək otuz iki kitabı nəşr olunub. Bir-birindən samballı nəsr əsərləri, bədii publisistika, dramlar, şəhidlərimizə həsr olunmuş son iki kitabı… Amma İlham qardaşımız gileyində haqlıdır, Nurəddinin dostları onun bədii yaradıcılığına dərindən bələd deyillər. Halbuki, onun əsərləri haqda akademik Nizami Cəfərov, filologiya elmləri doktoru Vaqif Yusifli, professor Rahid Ulusel, görkəmli ədəbiyyatşünas alimimiz, professor Nizaməddin Şəmsizadə və digər nüfuzlu qələm sahibləri yazılar yazıblar. Onu müasir Azərbaycan nəsrinin ustad yazıçısı mərtəbəsində görüblər. “Azərnur”, “Qara sarmaşıq”, “Taxt və tabut” və sonuncu “Qaçaq Mozu” romanları da bədii vüsəti, yüksək sənətkarlığı baxımından peşəkar yazıçı qələminin məhsuludur.
“Qaçaq Mozu”nun süjet xəttini tam açıqlamaq niyyətində deyiləm. Bu yazı Nurəddin Ədiloğlunun 65 yaşı (bu rəqəm məni təəccüb və heyrətə gətirir, çünki Nurəddin bəyin vizual görkəmi bu rəqəmlə heç uyğun gəlmir, maşallah olsun!) təriqilə yazılsa da, mən əsas diqqəti onun sonuncu romanı “Qaçaq Mozu”ya yönəltmək istədim. Yeniyetmə vaxtlarımda Cəlal Bərgüşadın “Bozatın belində”, Fərman Eyvazlının “Qaçaq Kərəm” romanlarını necə coşqun həvəslə oxumuşdumsa, “Qaçaq Mozu” da mənə eyni zövqü yaşatdı. Qaçaqlar haqqında bədii əsər yazmaq o qədər də asan deyil. Tarixilik, xüsusi təhkiyə tərzi, dövrün, zamanın mənzərəsini yaratmaq bacarığı bu qəbil romanların vacib komponentlərindəndir. Nurəddin Ədiloğlu usta qələmiylə bizi bir əsr geriyə apara bilir.
Xülasə, əziz qələm dostumu yeni kitabı və yeni yaşı münasibətilə təbrik edirəm! Düşünürəm ki, o, bundan sonra eyni gənclik şövqü ilə yazıb-yaradacaq, ədəbiyyatımızı qiymətli əsərləriylə zənginləşdirəcək.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 06-02-2023 10:38 | Bölmə: Kənan HACI
Kənan Hacı
Nurəddin Ədiloğlunun yubileyi əsnasında bir roman ətrafında gəzişmələr
Azərbaycan ədəbi dilinin şəhd-şirəsindən, leksik imkanlarından ustalıqla istifadə edən yazıçılarımızın sayı çox azdır. Bu gün az qala, hər kəs bədii mətn yazır, amma heç də hamı öz doğma dilimizin incəliklərini, məna çalarlarını bilmir. Ədəbiyyat hər şeydən öncə dil hadisəsidir, süjet xətti, struktur, fabula, bütün bunlar dilin bazası əsasında yaranır. Azərbaycan dilində ustalıqla qələm işlədən yazıçılarımızdan biri də Nurəddin Ədiloğludur. Onun üslubu, təhkiyə tərzi, dilin məna çalarlarından ustalıqla istifadə etməsi məmnunluq doğurur. Məhsuldar yaradıcılığı ilə daim ədəbiyyatımızın, ədəbi prosesin ön sıralarında addımlayan yazıçı yorulmadan, usanmadan müxtəlif janrlarda yazıb-yaradır.
Mən iki mininci illərin əvvəllərindən onun hekayələrini, povest və romanlarını oxuyuram. Ədəbiyyatımızda hadisəyə çevrilmiş “Azərnur” romanı haqqında ayrıca yazı yazmışam, bir kitabının redaktoru olmuşam. “Humanitar” qəzetində onunla birlikdə çalışmışıq. Bizi mərhum şairimiz Məmməd Kazım tanış etmişdi və mənə demişdi ki, “Nurəddinlə dostluq et, o, çox dəyərli adamdır, yaxşı dostdur”. İyirmi ildən çoxdur ki, dostluq edirik və mən onun yazıçılığından əlavə yüksək insani keyfiyyətlərini zaman-zaman kəşf etmişəm. Nurəddin müəllim dərdə şərik olmağı, səmimiyyəti ilə insanın qəlbinə nüfuz etməyi bacarır. Hay-küylü, özünəməxsus zarafatları ilə, ürəkdən gələn şaqraq gülüşü ilə ətrafda müsbət aura yarada bilir. Bu optimizm onun yaradıcılığına da hakimdir.
Nurəddin Ədiloğlu indiyə qədər “Azərnur”, “Bakı açıq şəhərdir”, “Qara sarmaşıq”, “Taxt və tabut” romanlarını yazıb. Lap bu yaxınlarda çapdan çıxan “Qaçaq Mozu” romanı mövzu və mündəricə baxımından tariximizin son dərəcə mürəkkəb dövrünü əhatə edir. Roman içində roman kimi qələmə alınan bu əsər XX əsrin 20-30-cu illərində Masallıda və ətraf bölgələrdə yaşayan insanların keşməkeşli həyatından bəhs edir. Əsəri oxuduqca düşündüm ki, o dövrdə Azərbaycanın bütün bölgələrində eyni proseslər baş verib; məscidlər dağıdılıb, tövləyə, taxıl anbarına çevrilib, din xadimləri güllələnib, sürgün olunub, günahsız insanlar repressiyaya məruz qalıb. Qaçaq Mozu kimi haqq-ədalət qoruyucuları zavallı, köməksiz insanları Allahsız, dinsiz-imansız şeytanlardan qoruyub. 37-ci il repressiyası sanki zamanın burxulma nöqtəsidir, zaman sanki o illərdə büdrəyir, Şeyx İbrahimə atılan böhtanlar, mal-mülkünün əlindən alınması, bolşeviklərin ağalığı dövrü zamanın gedişatını zorla başqa məcraya yönəldir.
Ölkəni fəlakətlər bürüyür, Şər taxta çıxır, hökmranlıq edir. Bolşeviklər qaçaqlara himayədarlıq edənləri tutub dama basır, ev-eşiklərini yandırıb külünü göyə sovururdular. NKVD cəlladları xalqın qanına susayır, əksəriyyəti də erməni... “İtəmən” ləqəbli çolaq Aşotun törətdiyi əməllər saysız-hesabsız ailələri başsız qoyur. “Yeni həyat” qəzetinin əməkdaşı Məmmədağa Sultanın qəzetdə çap olunan “İtəmən” yazısı xain Aşotun yuxusuna haram qatır, amma gənc jurnalistlə döş-döşə gəlməkdən çəkinir. Məmmədağa Sultan görkəmli alim, ədəbiyyatşünas Məmmədağa Sultanovun prototipidir. Bu, həmin Məmmədağa Sultanovdur ki, farsdilli ədəbiyyatın böyük bir qismini ana dilimizə tərcümə edərək klassik ədəbiyyatımıza misilsiz xidmətlər göstərdi. Uzun illər Əlyazmalar Fondunun direktoru kimi qiymətli əlyazmalarımızı göz bəbəyi kimi qoruyub yeni nəsilə ötürdü. Qaniçən Aşotla üz-üzə gəlmək hər oğulun hünəri deyildi, amma o zaman gənc olan Məmmədağa “İtəmən” yazısı ilə bu xaini ifşa etmişdi.
Romanda bir sıra tarixi şəxsiyyətlərin parlaq obrazı yaradılıb ki, bu da oxucunun yaddaşını həm informativ baxımdan təzələyir, həm də bu insanları bədii əsərin qəhrəmanı kimi fərqli rakursdan görə bilirik. Aşotun Həmzəoğlunun kürəyinə xəncər saplaması cəzası qalmır. Qaçaq Mozu gülləni Aşotun alnından vurur və Həmzəoğlunun intiqamını alır. Şeyx İbrahim arvadıyla birgə sürgünə yollanarkən aman-zaman oğlu İzzəti Qaçaq Mozuya əmanət etmişdi. Ölütəpənin ətəyində baş verən atışmada İzzət təsadüf nəticəsində sağ qalır, onun həyatını Qurdbasar xilas edir. Kəskin süjet xətti, çevik təhkiyə, hadisələrin bir-birini əvəz etməsi əsərdəki dinamizmi şərtləndirir.
Əsərdə Təbriz, Ənnağı kişi, Dəmirçi Çıraq kimi yüksək insani keyfiyyətlərə malik obrazlar da yadda qalır. Romanın ikinci adı “Yezid İzzət”dir. İzzət Şeyx İbrahimin yeganə yadigarıdır, Qaçaq Mozunun dəstəsindən ayrılandan sonra dərzilik sənətinə yiyələnir, müharibəyə gedib qayıdır, sevdiyi qızı ona vermirlər. Uşaqlıq dostu Mədətin xainliyi nəticəsində bu sevda baş tutmur və İzzətin sevgilisi Sona özünə qəsd edir. Şəbih tamaşalarında bircə dəfə Yezid rolunu oynasa da su deyib inləyən uşaqlara su paylamağıyla adının qarşısına Yezid ayaması qoşulur. Yezid İzzət Azərbaycan nəsrinin ən maraqlı, ən unikal obrazlarındandır. Çox güman ki, ədəbi tənqid bu əsərlə bağlı öz sözünü deyəcək. Qaçaq Mozu ilə Yezid İzzətin paralel şəkildə izlənilən ömür tarixçəsi internetkstual mətnin yaranmasıyla nəticələnir.
Arabir yazıçı hadisələrə ara verib təsvirlərə keçir ki, burda öz ustalığını göstərir:
“Qorabişirən ayın ortaları idi. Yay günəşi meşənin haylı-küylü, könül oxşayan gözəlliklərinə sarımtıl-qızılı rəng qatmışdı. Təndir həniritsinə bənzər istilər budaqlarda yarpaqları, talalarda ot-ələfi qovururdu. Çılpaqlaşan ağacların görkəmindən nigarançılıq yağırdı. Həzin meh saralıb qızarmış yarpaqlara asta-asta tumar çəkdikcə kövrəkləşən, bir-birindən kəpənək qanadlarından da zərif olanlar mehin tumarına tab gətirməyib budaqlardan yerə tökülürdü. Təkcə meşənin möcüzəsi sayılan dəmirağaclar saçına xına qoymuş təbiət gözəllərinə bənzəyirdi. Yarpaqları saralsa da, dəmir kimi budaqlarından ayrılmırdılar”.
Sizə bir maraqlı nüansı da deyim. Nurəddin Ədiloğlu zahiri görünüşü, ağırtaxta şəxsiyyəti ilə elə öz romanının qəhrəmanlarına bənzəyir, köhnə kişiləri təcəssüm etdirir. Qələminin qüdrətinə rəğmən bu nəsr pəhləvanı ədəbi cameədə mütəvazi davranmaqla əksər hallarda haqq etmədiyi laqeydliklə qarşılanır. Qələm dostumuz, bənzərsiz şair İlham Novruzoğlunun Nurəddinə həsr etdiyi şeirdə bir məqam var. Yazır ki...
Dünən, fəxrimiz, tank yazıçı,
Nurəddin Ədiloqlunun yubileyi idi.
Eh, gözəl məclis keçdi.
Amma, 32 kitabdan,
32 söz oxumayanlar da,
O qədər "Nədəndi"oynadı ki.
Nitq söylədi ki,
Ürək dolusu, boş-boş..
Nurəddin Ədiloğlunun indiyədək otuz iki kitabı nəşr olunub. Bir-birindən samballı nəsr əsərləri, bədii publisistika, dramlar, şəhidlərimizə həsr olunmuş son iki kitabı… Amma İlham qardaşımız gileyində haqlıdır, Nurəddinin dostları onun bədii yaradıcılığına dərindən bələd deyillər. Halbuki, onun əsərləri haqda akademik Nizami Cəfərov, filologiya elmləri doktoru Vaqif Yusifli, professor Rahid Ulusel, görkəmli ədəbiyyatşünas alimimiz, professor Nizaməddin Şəmsizadə və digər nüfuzlu qələm sahibləri yazılar yazıblar. Onu müasir Azərbaycan nəsrinin ustad yazıçısı mərtəbəsində görüblər. “Azərnur”, “Qara sarmaşıq”, “Taxt və tabut” və sonuncu “Qaçaq Mozu” romanları da bədii vüsəti, yüksək sənətkarlığı baxımından peşəkar yazıçı qələminin məhsuludur.
“Qaçaq Mozu”nun süjet xəttini tam açıqlamaq niyyətində deyiləm. Bu yazı Nurəddin Ədiloğlunun 65 yaşı (bu rəqəm məni təəccüb və heyrətə gətirir, çünki Nurəddin bəyin vizual görkəmi bu rəqəmlə heç uyğun gəlmir, maşallah olsun!) təriqilə yazılsa da, mən əsas diqqəti onun sonuncu romanı “Qaçaq Mozu”ya yönəltmək istədim. Yeniyetmə vaxtlarımda Cəlal Bərgüşadın “Bozatın belində”, Fərman Eyvazlının “Qaçaq Kərəm” romanlarını necə coşqun həvəslə oxumuşdumsa, “Qaçaq Mozu” da mənə eyni zövqü yaşatdı. Qaçaqlar haqqında bədii əsər yazmaq o qədər də asan deyil. Tarixilik, xüsusi təhkiyə tərzi, dövrün, zamanın mənzərəsini yaratmaq bacarığı bu qəbil romanların vacib komponentlərindəndir. Nurəddin Ədiloğlu usta qələmiylə bizi bir əsr geriyə apara bilir.
Xülasə, əziz qələm dostumu yeni kitabı və yeni yaşı münasibətilə təbrik edirəm! Düşünürəm ki, o, bundan sonra eyni gənclik şövqü ilə yazıb-yaradacaq, ədəbiyyatımızı qiymətli əsərləriylə zənginləşdirəcək.
Müəllifin bütün yazıları - Kənan HACI
Bölməyə aid digər xəbərlər
9-03-2023, 16:34
Kənan HACI - Əzizə Cəfərzadənin oxuculara tanış olmayan romanı - “Qobustan çökəklərində”
26-12-2022, 17:30
Kənan HACI - Azərbaycanın dünya ədəbiyyatındakı boş qalmış yeri - Kənan Hacı yazır
15-08-2022, 17:31
“Hamı yoldan yarısın...” - Kənan Hacı yazır
4-07-2022, 12:08
Yazıçının son əsəri - “Eşq sultanı” - Kənan Hacı yazır
31-01-2022, 10:43
Epifaniya və ya “Omikron” mövsümü - Kənan Hacı yazır
3-04-2020, 17:50
Kənan HACI - Virussuz dünya və ya Hararinin görə bilmədiyi fəlakət - Kənan Hacı yazır
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
