23:24 / 30-06-2025
Rus İcmasının Mədəniyyət Mərkəzi bağlanıb?
21:03 / 30-06-2025
Rusiyada öldürülən qardaşların cənazəsi Azərbaycana gətirilib - (Yenilənib)
18:51 / 30-06-2025
İran liderinin müşavirini öldürmək istəyiblər
18:44 / 30-06-2025
Aİ rəsmisi: "Rusiyada azərbaycanlılara qarşı törədilən zorakılıq..."
18:38 / 30-06-2025
Tramp mütəffiqlərin təklifinə əhəmiyyət vermir
18:03 / 30-06-2025
Daha 17 qanuna dəyişiklik edəcəklər
17:57 / 30-06-2025
Bakıda əməliyyat: FTX-nın iki əməkdaşı saxlanılıb - (Yenilənib) - Fotolar
17:51 / 30-06-2025
Azərbaycanın Rusiyadakı səfiri XİN-ə çağırılıb
17:45 / 30-06-2025
Bəylər Eyyubov yeni vəzifəyə təyin olunub
17:34 / 30-06-2025
Şuşada biznes forum keçiriləcək
17:18 / 30-06-2025
Ukraynalı nazir slovakiyalı həmkarının təklifini qəbul etmir
17:11 / 30-06-2025
İşçi qrupun ştat və xidməti maşınlarının sayı artırılıb
17:03 / 30-06-2025
Beş ölkədən Azərbayacana quş əti idxalına məhdudiyyət qoyulub
16:51 / 30-06-2025
Ersin Tatar Azərbaycana gəlir
16:46 / 30-06-2025
Ərdoğan Azərbaycana səfər edəcək
16:27 / 30-06-2025
Şahın atom bombası istəyi: ABŞ bunun qarşısını necə alıb?
16:10 / 30-06-2025
İyul ayının hava proqnozu açıqlanıb
16:02 / 30-06-2025
Azərbaycan və Bolqarıstan XİN-ləri arasında siyasi məsləhətləşmələr aparılıb
15:20 / 30-06-2025
Dərmanların qiyməti yenidən tənzimlənib
15:08 / 30-06-2025
Professor: Şovinizm Rusiyanı uçuruma aparır
14:52 / 30-06-2025
Mənsum İbrahimov: Teatrımızın səhnəsinə yeni Məcnunlar gəlir - Foto
14:26 / 30-06-2025
Sabiq nazir təltif edilib
14:15 / 30-06-2025
Qarabağa növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
13:53 / 30-06-2025
Tramp İranın iddiaları ilə razılaşmır
13:45 / 30-06-2025
Qarabağa səfərlər müvəqqəti dayandırılıb
13:43 / 30-06-2025
Çin Azərbaycan vasitəsilə Avropaya yeni yük marşrutu istifadəyə verib
13:24 / 30-06-2025
"Azərbaycanfilm"dəki partlayışla bağlı cinayət işi açılıb
13:15 / 30-06-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
13:13 / 30-06-2025
Mirzoyan Lavrova xəbərdarlıq edib
13:01 / 30-06-2025
Xarici İşlər Nazirliyində yeni idarə yaradılıb
09:25 / 26-06-2025
Tarixi yanlışlıq - İbrahim Əliyev yazır
08:51 / 26-06-2025
Cənubi Qafqazın ən güclüsü...
16:17 / 26-06-2025
Azərbaycanı gülüstana çevirənlər! - Zahid Oruc yazır
13:16 / 29-06-2025
Putin Rusiyada şovinizmi qızışdırır
18:04 / 26-06-2025
Narkotik satan ata və oğlu tutulub
00:00 / 26-06-2025
Bu gün Silahlı Qüvvələri Günüdür
12:57 / 27-06-2025
Prokurorluq Bakıdakı partlayış hadisəsini araşdırır
00:02 / 27-06-2025
Emil Mehtiyev idarə rəisi təyin olunub
08:55 / 28-06-2025
İsrail-İran müharibəsi Orta Asiyanın yolunu bağlayıb?
00:01 / 28-06-2025
Jurnalist Seyfəddin Hüseynlinin qardaşları öldürülüb - (Yenilənib)
16:30 / 26-06-2025
Azərbaycandakı dinlərarası harmoniya Tolerantlıq Evində müzakirə olunub
12:14 / 26-06-2025
İlham Əliyevlə İran prezidenti arasında telefon danışığı olub
Yeriyən kitab - Kənan Hacı yazır
Tarix: 12-05-2022 12:09 | Bölmə: Kənan HACI
Kənan Hacı
(Dəyərli tarixçi-etnoqraf alim Ənvər Çingizoğlunun 60 yaşına)
Bütün xalqlar tarixinin qədimliyi ilə öyünür. Tarix bir millətin varlığının sübutudur. Tarix və etnoqtafiya xalqın iki gözüdür. Bir xalq, bir qövm özünü bu aynalarda görür. Tarixçi üçün bəzən qulaq da göz olur. O mənada ki, xalqın dilində dolaşan folklor qaynaqlarını, keçmişlə bağlı qiymətli xatirələri qulağı ilə “görür” və yaddaşına yazır. Qulaq və göz yaddaşı sonradan kitablaşır və yenə də xalqın əvəzsiz sərvətinə çevrilir.
Tarix dəqiq elmdir və bu elmlə məşğul olan insanlar xalqın yaddaşını gələcəyə ötürən insanlardır. Orta əsr təzkirəçiləri olmasaydı, biz tarixin dolanbaclarında azıb qalardıq, bu ziqiymət təzkirələr hər gələn yeni nəsil üçün bir növ, yol xəritəsinə çevrilir, onları düzgün ünvana aparıb çatdırır, tarixi həqiqətlərin üzə çıxmasında əvəzsiz mənbə rolunu oynayır. Tarix yazmaq sözün müxtəlif mənalarında anlaşılsa da istənilən halda əməllə bağlı olan müstəsna bir xüsusiyyətdir. Əməli olmayanın tarixdə heç vaxt izi qalmaz. Əlbəttə, söhbət xeyrül-əməldən gedir, şər əməl yiyələri zatən, tarixin qaranlıq zirzəmilərində əbədi lənətə məhkumdurlar. Herostrat dünyanın yeddi möcüzəsindən biri hesab olunan Artemida məbədini niyə yandırmışdı? Adını tarixə yazmaq üçün. Amma əsrlərdir ki, tarixin hiddəti onun adı üzərinə lənət kimi yağır.
Ənvər Çingizoğlu
Bu yazının məqsəd və məramı xoş niyyətlə bağlıdır. Bu gün tarix yazan kişilərdən biri, yazıçı, etnoqraf, geneoloq, böyük ziyalı Ənvər Çingizoğlu 60 yaşına “xoş gəldin” dedi. Mən inanmıram ki, hansısa alim, tarixçi bu yaşa onun qədər əlidolu gələ bilsin. 60 illik ömürdə 90 kitab yazmaq hər kişinin işi deyil! Bu kitabların hər biri qiymətli xəzinədir. Ta gənclik illərindən folklor, etnoqrafiya, geneologiya sahəsində araşdırmalara başlayan alim gözünün işığını, qəlbinin hərarətini, vaxtını, enerjisini yalnız və yalnız elmə sərf edib. Nəticədə saysız-hesabsız məqalələr, monoqrafiyalar, sənədli filmlər, kitablar ərsəyə gəlib.
Ənvər müəllimlə tanışlığımızın qəribə tarixçəsi var. Jurnalistlərin binasına yenicə köçmüşdük, bir gün həyətdə gəzişirdim. Tanımadığım şəxs mənə yaxınlaşıb Ənvər müəllimi soruşdu, tanımadığımı dedim. Həyətin bağbanı Bayram kişi “hə, o tarixçi alimi deyirsiniz?” - dedi. Adam sevincək: - bəli, bəli, - dedi. Öyrəndim ki, Ənvər müəllimlə binanın eyni blokunda yaşayırıq. İçimdə bir maraq yarandı. Görəsən tarixçi alim Ənvər müəllim kimdir? Biləndə ki, Ənvər Çingizoğludan söhbət gedir, kitablarını xatırladım. Yadıma düşdü ki, mənim kitabxanamda onun bir neçə kitabı da var. Demək, qiyabi tanıyırmışam. Sonra təzə qonşularla həyətimizdəki külafirəngidə tez-tez toplaşıb müxtəlif mövzularda söhbətlər edirdik, qızğın müzakirələr, mübahisələr olurdu və bu söhbətlərdə ən mötəbər söz sahiblərindən biri məhz Ənvər Çingizoğlu idi. Havalar mülayim keçəndə yenə həmin söhbətgah ziyalıların dəyirmi masasına çevrilir. Hansısa mübahisəli məsələ ilə bağlı hamı mütləq sonda ona müraciət edir və Ənvər müəllim tarixi faktlarla mübahisəyə son qoyur. Belə söhbətlər hər dəfə ələ düşmür. Bu baxımdan, özümü son dərəcə şanslı bir insan hesab edirəm.
Azərbaycan folklorunu, şəcərəşünaslığı onun qədər dərindən bilən çox az insanımız var. Arzu edirəm ki, bugün əlinə qələm alan gənc yazıçılar onun kitablarını, xüsusən də “Kim yaman” kitabını oxusunlar. Bu kitab Ənvər müəllimin həm də gözəl bir yazıçı olduğunu təsdiqləyir. Onun yaddaşı son dərəcə nadir əhvalatlarla zəngindir ki, bu da yazıçı üçün əvəzsiz bədii materialdır. Azərbaycan televiziyası və radiosunda hazırladığı verilişləri, sənədli filmləri izləsinlər. 554 səhifəlik “Türk xalqlarının etnoqrafiyası” adlı dərs vəsaiti isə alimin türk dünyasına ən böyük hədiyyəsidir. Turan birliyi ideyasının şüurlarda kök atması üçün məhz bu qəbil kitablar yazılmalıdır. Bu mənada Ənvər müəllimin xidmətləri ölçüyəgəlməzdir.
Onun baş redaktoru olduğu “Soy” dərgisi ölkəmizdə tarixi-etnoqrafik bilgi mənbəyi kimi son dərəcə faydalı mətbu nəşrdir. Bu faktı xüsusi olaraq qeyd etmək lazımdır. Bu sətirləri yazarkən Ənvər müəllimin jurnalistlik (mətbu və telejurnalistika) fəaliyyətinin də çoxşaxəli olduğunu əlahiddə vurğulamağı vacib hesab edirəm.
Ənvər müəllimlə dostluğumuz sayəsində kitabxanam bir az da zənginləşdi. Mənə bağışladığı kitabları dönə-dönə varaqlayıram və bu kitabların arxasında nə boyda böyük zəhmətin, yuxusuz gecələrin dayandığını anlayıram. Bu kitabları yazmaq üçün sadəcə, tarixçi olmaq kifayət etmir. Ürəyində Böyük Millət Sevgisi daşımaq gərəkdir. Ənvər müəllim məhz bu Ali Missiya üçün dünyaya gəlib.
Ənvər müəllim Tanrının verdiyi ömrü Kitaba çevirmiş adamdır! Bu missiyani başa çatdırmaq üçün 60 yaş çox azdır. Hələ görüləsi nə qədər işlər, yazılası nə qədər kitablar sizi gözləyir, Ənvər müəllim. Sizin xidmətlərinizi əhatə etmək üçün bu yazı yetərli deyil. Haqqınızda deyiləcək, yazılacaq sözlər çoxdur.
Qeydlərimi yubiley təbriki kimi qəbul edin! Qarşıda uzun bir yol var. Sizə uzun ömür, can sağlığı, yaradıcılıq uğurları arzulayıram!
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 12-05-2022 12:09 | Bölmə: Kənan HACI
Kənan Hacı
(Dəyərli tarixçi-etnoqraf alim Ənvər Çingizoğlunun 60 yaşına)
Bütün xalqlar tarixinin qədimliyi ilə öyünür. Tarix bir millətin varlığının sübutudur. Tarix və etnoqtafiya xalqın iki gözüdür. Bir xalq, bir qövm özünü bu aynalarda görür. Tarixçi üçün bəzən qulaq da göz olur. O mənada ki, xalqın dilində dolaşan folklor qaynaqlarını, keçmişlə bağlı qiymətli xatirələri qulağı ilə “görür” və yaddaşına yazır. Qulaq və göz yaddaşı sonradan kitablaşır və yenə də xalqın əvəzsiz sərvətinə çevrilir.
Tarix dəqiq elmdir və bu elmlə məşğul olan insanlar xalqın yaddaşını gələcəyə ötürən insanlardır. Orta əsr təzkirəçiləri olmasaydı, biz tarixin dolanbaclarında azıb qalardıq, bu ziqiymət təzkirələr hər gələn yeni nəsil üçün bir növ, yol xəritəsinə çevrilir, onları düzgün ünvana aparıb çatdırır, tarixi həqiqətlərin üzə çıxmasında əvəzsiz mənbə rolunu oynayır. Tarix yazmaq sözün müxtəlif mənalarında anlaşılsa da istənilən halda əməllə bağlı olan müstəsna bir xüsusiyyətdir. Əməli olmayanın tarixdə heç vaxt izi qalmaz. Əlbəttə, söhbət xeyrül-əməldən gedir, şər əməl yiyələri zatən, tarixin qaranlıq zirzəmilərində əbədi lənətə məhkumdurlar. Herostrat dünyanın yeddi möcüzəsindən biri hesab olunan Artemida məbədini niyə yandırmışdı? Adını tarixə yazmaq üçün. Amma əsrlərdir ki, tarixin hiddəti onun adı üzərinə lənət kimi yağır.
Ənvər Çingizoğlu
Bu yazının məqsəd və məramı xoş niyyətlə bağlıdır. Bu gün tarix yazan kişilərdən biri, yazıçı, etnoqraf, geneoloq, böyük ziyalı Ənvər Çingizoğlu 60 yaşına “xoş gəldin” dedi. Mən inanmıram ki, hansısa alim, tarixçi bu yaşa onun qədər əlidolu gələ bilsin. 60 illik ömürdə 90 kitab yazmaq hər kişinin işi deyil! Bu kitabların hər biri qiymətli xəzinədir. Ta gənclik illərindən folklor, etnoqrafiya, geneologiya sahəsində araşdırmalara başlayan alim gözünün işığını, qəlbinin hərarətini, vaxtını, enerjisini yalnız və yalnız elmə sərf edib. Nəticədə saysız-hesabsız məqalələr, monoqrafiyalar, sənədli filmlər, kitablar ərsəyə gəlib.
Ənvər müəllimlə tanışlığımızın qəribə tarixçəsi var. Jurnalistlərin binasına yenicə köçmüşdük, bir gün həyətdə gəzişirdim. Tanımadığım şəxs mənə yaxınlaşıb Ənvər müəllimi soruşdu, tanımadığımı dedim. Həyətin bağbanı Bayram kişi “hə, o tarixçi alimi deyirsiniz?” - dedi. Adam sevincək: - bəli, bəli, - dedi. Öyrəndim ki, Ənvər müəllimlə binanın eyni blokunda yaşayırıq. İçimdə bir maraq yarandı. Görəsən tarixçi alim Ənvər müəllim kimdir? Biləndə ki, Ənvər Çingizoğludan söhbət gedir, kitablarını xatırladım. Yadıma düşdü ki, mənim kitabxanamda onun bir neçə kitabı da var. Demək, qiyabi tanıyırmışam. Sonra təzə qonşularla həyətimizdəki külafirəngidə tez-tez toplaşıb müxtəlif mövzularda söhbətlər edirdik, qızğın müzakirələr, mübahisələr olurdu və bu söhbətlərdə ən mötəbər söz sahiblərindən biri məhz Ənvər Çingizoğlu idi. Havalar mülayim keçəndə yenə həmin söhbətgah ziyalıların dəyirmi masasına çevrilir. Hansısa mübahisəli məsələ ilə bağlı hamı mütləq sonda ona müraciət edir və Ənvər müəllim tarixi faktlarla mübahisəyə son qoyur. Belə söhbətlər hər dəfə ələ düşmür. Bu baxımdan, özümü son dərəcə şanslı bir insan hesab edirəm.
Azərbaycan folklorunu, şəcərəşünaslığı onun qədər dərindən bilən çox az insanımız var. Arzu edirəm ki, bugün əlinə qələm alan gənc yazıçılar onun kitablarını, xüsusən də “Kim yaman” kitabını oxusunlar. Bu kitab Ənvər müəllimin həm də gözəl bir yazıçı olduğunu təsdiqləyir. Onun yaddaşı son dərəcə nadir əhvalatlarla zəngindir ki, bu da yazıçı üçün əvəzsiz bədii materialdır. Azərbaycan televiziyası və radiosunda hazırladığı verilişləri, sənədli filmləri izləsinlər. 554 səhifəlik “Türk xalqlarının etnoqrafiyası” adlı dərs vəsaiti isə alimin türk dünyasına ən böyük hədiyyəsidir. Turan birliyi ideyasının şüurlarda kök atması üçün məhz bu qəbil kitablar yazılmalıdır. Bu mənada Ənvər müəllimin xidmətləri ölçüyəgəlməzdir.
Onun baş redaktoru olduğu “Soy” dərgisi ölkəmizdə tarixi-etnoqrafik bilgi mənbəyi kimi son dərəcə faydalı mətbu nəşrdir. Bu faktı xüsusi olaraq qeyd etmək lazımdır. Bu sətirləri yazarkən Ənvər müəllimin jurnalistlik (mətbu və telejurnalistika) fəaliyyətinin də çoxşaxəli olduğunu əlahiddə vurğulamağı vacib hesab edirəm.
Ənvər müəllimlə dostluğumuz sayəsində kitabxanam bir az da zənginləşdi. Mənə bağışladığı kitabları dönə-dönə varaqlayıram və bu kitabların arxasında nə boyda böyük zəhmətin, yuxusuz gecələrin dayandığını anlayıram. Bu kitabları yazmaq üçün sadəcə, tarixçi olmaq kifayət etmir. Ürəyində Böyük Millət Sevgisi daşımaq gərəkdir. Ənvər müəllim məhz bu Ali Missiya üçün dünyaya gəlib.
Ənvər müəllim Tanrının verdiyi ömrü Kitaba çevirmiş adamdır! Bu missiyani başa çatdırmaq üçün 60 yaş çox azdır. Hələ görüləsi nə qədər işlər, yazılası nə qədər kitablar sizi gözləyir, Ənvər müəllim. Sizin xidmətlərinizi əhatə etmək üçün bu yazı yetərli deyil. Haqqınızda deyiləcək, yazılacaq sözlər çoxdur.
Qeydlərimi yubiley təbriki kimi qəbul edin! Qarşıda uzun bir yol var. Sizə uzun ömür, can sağlığı, yaradıcılıq uğurları arzulayıram!
Müəllifin bütün yazıları - Kənan HACI
Bölməyə aid digər xəbərlər
9-03-2023, 16:34
Kənan HACI - Əzizə Cəfərzadənin oxuculara tanış olmayan romanı - “Qobustan çökəklərində”
26-12-2022, 17:30
Kənan HACI - Azərbaycanın dünya ədəbiyyatındakı boş qalmış yeri - Kənan Hacı yazır
15-08-2022, 17:31
“Hamı yoldan yarısın...” - Kənan Hacı yazır
4-07-2022, 12:08
Yazıçının son əsəri - “Eşq sultanı” - Kənan Hacı yazır
31-01-2022, 10:43
Epifaniya və ya “Omikron” mövsümü - Kənan Hacı yazır
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
