18:49 / 27-04-2024
Abşeronda qətl törədilib
Yay gününün unudulmaz ad günü...
Tarix: 12-11-2023 09:00 | Bölmə: Kənan HACI
Yay gününün unudulmaz ad günü...
Kənan HACI

Dəyərli alimimiz Əliheydər Ağakişiyevin əziz xatirəsinə

Həyatımızdan çox insanlar keçir, bəzisi unudulur, bəzisini kölgə kimi xatırlayırıq, bəziləri və həm də çox az bir qismi isə yaddaşımızda, xatirələrimizdə silinməz iz buraxır. Biz taleyimizdə önəmli rol oynamış insanları, güclü emosiyalar doğuran hisləri yadda saxlayırıq. Bizim düşüncə tərzimizi dəyişən insanlar var, onlar bizə rəngarəng və canlı xəyallar bəxş edirlər. Sadəcə, ona görə ki, onların daxili aləmi o qədər zəngin, o qədər nüfuzedicidir ki, onlar daxilən duyduqlarını bölüşməyə böyük ehtiyac duyurlar. Onlar səmimiyyəti ilə, nikbin əhval-ruhiyyəsi ilə, müsbət enerjisi ilə qəlbimizə yol açırlar.

Bu günlərdə aramızdan əbədi ayrılmış dəyərli alim, Bakı Dövlət Universitetinin dosenti, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru, Azərbaycan dilinin tətbiqi məsələləri elmi-tədqiqat laboratoriyasının müdiri, respublikanın əməkdar müəllimi Əliheydər Ağakişiyev məhz belə insanlardan idi. Onunla uzun illər idi ki, dostluq, tanışlıq münasibətlərimiz vardı. Bəzən həyatdan küsəndə, yorğun vaxtlarımda ərkyana məni danlayırdı, “bu nə yorğunluqdur belə, yaşamaq, yazmaq-yaratmaq lazımdır”,- deyib əlini kürəyimə vururdu. Həmişə kitablarımı oxuyub görüşəndə fikirlərini bildirirdi. Həyata son dərəcə bağlı idi, həyatdan zövq almağı bacarırdı. Son dərəcə zəhmətkeş alim və tərcüməçi idi. Böyük türkoloq Lev Qumilyovun “Etnogenez və yerin biosferi” əsərini dilimizə tərcümə etmişdi. BDU-nun dosenti Fikrət Əlizadə deyir ki, Əliheydər müəllim bu əsəri o qədər məharətlə dilimizə tərcümə etmişdi ki, Kamil Vəli Nərimanoğlu onun tərcüməsi barədə demişdi: "Elə bil, Qumilyov əsəri rusca deyil, azərbaycanca yazıb".

Fikrət müəllim daha bir məqamı da xatırlayır: “Dostum Əliheydər böyük ürək yiyəsi idi. Ona əlimə gizli keçmiş "Müqəddəs Kitab"a - "Bibliya"ya daxil olmayan xeyli sahifəli "Barnaba İncili"nin rus variantını göstərdim. O bunu çox tez və deyərdim ki, böyük həvəslə tərcümə etdi. Cünki burada 12 həvaridən biri olan Barnabanın İsa peyğəmbərin özü və onun dilindən eşitdiyi kimi, dünyanı xilas edəcək peyğəmbərin gələcəyi barədə məlumat verilir. Elə buna görə Orta əsrlərdə "Barnaba İncil"i "Müqəddəs kitab"dan qəsdən çıxarılmış və hazırkı vaxta qədər qadağan olunmuşdur.

Əliheydər müəllimin hesabına bu nadir variant ilk dəfə olaraq azərbaycanca çap olundu. Həmin İncil daha sonra - 2007-ci ildə Rusiyada tam variantda nəşr edidi. Ona zəhmətinə görə pul təklif edəndə qəti şəkildə etiraz etdi və dedi ki, bunu yaymaq mənəvi borcumuzdur. Qoy məndən də bir pay olsun!”

O, belə təmənnasız insan idi. Onunla üzbəüz əyləşib söhbət etmək, bir məclisdə iştirak etmək, yol yoldaşı olmaq maraqlı idi. Mədəni, nəzakətli, geniş erudisiyaya malik ziyalı idi. Əliheydər müəllim təkcə öz sahəsini deyil, elmin müxtəlif sahələrinə dərindən bələd idi, maraq dairəsi son dərəcə geniş idi. Onunla beş-on dəqiqəlik söhbət kifayət edirdi ki, arada doğmalıq yaransın. Elə zənn edirdin ki, ən məhrəm bir insanla dərdləşirsən. Hər insana müyəssər olmayan nadir xüsusiyyətlərə malik idi... İnsanı dinləməyi bacarırdı, o dəqiqə həmsöhbətində yüksək əhval-ruhiyyə yaratmağı bacarırdı. Şux zarafatlarıyla, şirin danışığı ilə, yeri gələndə qeyri-rəsmi davranışıyla...



Yaza-yaza fərqinə varıram ki, onun haqqında keçmiş zamanda danışıram. Bu müdhiş həqiqətə inanana bilmirəm...

Cəmi bir il bundan öncə, ötən ilin yayında Əliheydər müəllimin ad gününü ailəsiylə birlikdə İsmayıllıda, səfalı bir guşədə qeyd etmişdik. Bilirdim ki, ağır xəstəliklə çarpışır. Amma həmin gün o qədər şux, qıvraq görünürdü ki, ölümün onun həndəvərində dolaşdığına heç kəs inanmazdı. Hamımızın içində bir arxayınlıq yaranmışdı ki, Əliyehdər müəllim möhkəm adamdır, artıq xəstəliyə qalib gəlib. Dedik-güldük, şənləndik... İş yoldaşları da bu məclisə şirinlik qatdılar. Həyatımızın unudulmaz günlərindən birini yaşadıq. İndi həmin gün çəkdirdiyimiz fotolara baxıram, qəlbimə həzin bir qüssə dolur. Sən demə, xəstəlik gizlində öz işini görürmüş...

Hamımız bilirdik... Bilirdik ki, o, sağalmaz bir mərəzlə döyüşür və bütün iradəsini səfərbər edib, məğlub olmaq istəmir. O ad günündə heç nədən şikayətlənmədi, “hər şey yaxşıdır, sağalıram”,- dedi. Biz isə özümüzü inandırmağa çalışdıq. İnanmışdıq da...

Heyhat... Tanrının ona ayırdığı ömür möhləti bitdi... Dəyərli bir alimi, ziyalını itirdik. Əliheydər müəllim ömür payını elmə sərf etdi, elm fədailərindən oldu. İnsanların ən xasından, ən yaxşısından oldu, işığını hər kəslə bölüşdü, qəlbinin sevgisini heç kəsdən əsirgəmədi... Elmi və zəkası ilə insanlığa nümunə oldu.

İsmayıllıda keçirdiyimiz o yay axşamını xatırlayıram. Onun duzlu-məzəli söhbətləri yadıma düşür. Evdəkilərdən xəlvəti həyətə düşüb siqaret çəkməyi gözümün önünə gəlir... Yaddaşın kamerası o günə yönəlib... Mən xatırlayıram. İnnən belə yalnız xatırlaya biləcəyik... Əliheydər müəllim yaddaşımızda işıqlı xatirələriylə qalacaq...

Həyatımızdan çox insanlar keçir, bəzisi unudulur, bəzisini kölgə kimi xatırlayırıq, bəziləri və həm də çox az bir qismi isə yaddaşımızda, xatirələrimizdə silinməz iz buraxır. Əliheydər Ağakişiyev məhz o insanlardan idi.

Ruhu şad olsun!

11 noyabr, 2023

Müəllifin bütün yazıları - Kənan HACI



Bölməyə aid digər xəbərlər
{sape_links}{sape_article}