01:02 / 19-04-2024
Konfrans liqası: "Fiorentina" 2 qolla qələbə qazanıb
00:35 / 19-04-2024
"Arsenal" türk oyunçunu "radar"a salıb
00:01 / 19-04-2024
ABŞ Fələstinin BMT-yə tam üzvlüyünə “yox” deyəcək
23:01 / 18-04-2024
Türkiyədə üç ard-arda güclü zəlzələ olub
21:24 / 18-04-2024
Bakıda litvalı dənizçi haqqında sənədli film nümayiş olunub
19:04 / 18-04-2024
Respublika Pediatriya Mərkəzi yaradılıb
18:49 / 18-04-2024
Narkokuryer Hacıqabulda 12 kq narkotiklə saxlanılıb
18:03 / 18-04-2024
Bakıda qətl: Elvin Əsədovun cinayət işi məhkəməyə göndərilib
17:55 / 18-04-2024
ABŞ və Britaniya İrana qarşı sanksiyaları genişlənidirib
17:44 / 18-04-2024
Əfv edilənlərin içində niyə qadınlar az olur? - Açıqlama
17:40 / 18-04-2024
Kəmaləddin Heydərovun daha bir şirkəti məhkəməyə verilib
17:36 / 18-04-2024
Hacıqabulda qatar qadını vurub
16:31 / 18-04-2024
Makronun sözü ilə əməli uyğun gəlmir
16:29 / 18-04-2024
Səməd Seyidov: "Yeni Kaledoniyanın müstəqilliyini əldə edəcəyinə inanırıq"
16:15 / 18-04-2024
Prezident Nyu-Yorkda keçmiş prezidentlə görüşüb
16:01 / 18-04-2024
Bakıda iki nəfər dəm qazından ölüb
15:52 / 18-04-2024
Daha iki bankın əmlakları hərraca çıxarılıb
15:46 / 18-04-2024
Qubad İbadoğluya yekun ittiham aktı elan edilib
15:29 / 18-04-2024
Zəngilanda silah-sursat aşkarlanıb
15:13 / 18-04-2024
İcra başçısını söyən şəxsə 5 sutka həbs cəzası verilib
14:29 / 18-04-2024
Zaxarova: "Moskva Bakı ilə İrəvan arasında münasibətlərin nizamlanması üçün hər şeyi edib"
14:20 / 18-04-2024
QHT-lər Nobel Komitəsinə məktub göndərib
14:12 / 18-04-2024
Raketlərə qarşı yeni silah hazırlanır
13:54 / 18-04-2024
Azərbaycan və Yeni Kaledoniya parlamentləri əməkdaşlıq memorandumu imzalayıb
13:39 / 18-04-2024
Məhkəmə kokain kralı ilə bağlı qərar verib
13:12 / 18-04-2024
İki kluba texniki məğlubiyyət verilib
12:58 / 18-04-2024
Süni intellektdən qoruna biləcək sahələr sadalanıb
12:48 / 18-04-2024
Müəllimlərin sertifikatlaşdırılması başlayır
00:02 / 15-04-2024
Ceyhun Bayramov Özbəkistana gedib - Yenilənib
18:06 / 14-04-2024
İordaniya Kralı COP29-a dəvət olunub
20:08 / 15-04-2024
Rusiya Ukrayna ilə savaşa özgələri göndərir
23:11 / 14-04-2024
Oqtay Əsədovun həyat yoldaşı son bir ildə Moskvada 14 milyon qazanıb
14:18 / 14-04-2024
Azərbaycan və İordaniya müdafiə sahəsində əməkdaşlığa dair Saziş imzalayıb
18:51 / 15-04-2024
“Şəhid Əhməd – Oğluma məktub” filminin təqdimatı keçirilib - Fotolar
09:07 / 14-04-2024
Bu gün 34 mindən çox abituriyent imtahan verəcək
22:33 / 14-04-2024
İsrail prezidenti: "Bu, əsil müharibə elanıdır"
13:58 / 16-04-2024
Agentlik sədri vəzifədən azad edilib - Yeni təyinat
15:07 / 17-04-2024
Hikmət Hacıyev: “Sülhməramlıların Azərbaycandan çıxarılması barədə qərar qəbul edilib”
14:31 / 14-04-2024
Paris-2024: Azərbaycan millisi lisenziya qazanıb
10:57 / 18-04-2024
60 milyard dollarlıq yardımın önü açılır
Çinar kimi əzəmətli... - Kənan Hacı yazır
Tarix: 16-04-2022 12:14 | Bölmə: Kənan HACI
Kənan HACI
Ötən il yazıb bitirdiyim “Hakimə açılan atəş” romanının baş qəhrəmanı Cəbrayıl torpağının yetişdirdiyi hakim Məhərrəm Məmmədovdur. Onun keçdiyi həyat yoluna bələd olmaq üçün həmyerliləriylə mütəmadi görüşlərim olurdu. Cəbrayılın mərd və mübariz insanlarıyla söhbətlər içimdə bir ümid küləyinin əsməsinə səbəb oldu. Tanınmış vəkil Adəm Məmmədovla Cocuq Mərcanlı səfərimizdən cəmi bir həftə sonra Azərbaycan Ordusu Ali Baş Komandanın əmriylə səfərbər olub haqq işimiz uğrunda savaşa qalxdı. 44 günlük Vətən Müharibəsi xalqımızın parlaq qələbəsi ilə bitdi. Adəm Məmmədov iyirmi yeddi ildən sonra atasının Böyük Mərcanlıdakı məzarını ziyarət edə bildi.
Cəbrayılı heç vaxt görməmişdim. Amma böyük yazıçımız Sabir Əhmədlinin əsərlərində dəfələrlə o yerlərə xəyali səyahətlər etmişdim. Ziyarat dağı, Dağ Tumas, tarixlərə şahidlik etmiş Xudafərin körpüsü həmişə görmək istədiyim yerlərdən olub. Tale elə gətirib ki, jurnalistikada çalışdığım illərdə xeyli cəbrayıllı dostlar qazanmışam. “İki sahil” qəzetinin baş redaktor müavini, əməkdar jurnalist İsmayıl Hacıyev mənim ilk yazılarımın redaktoru olub və qəzetdə mənə meydan verib. Xalq yazıçımız Sabir Əhmədli “Çəhrayı qan” kitabıma ön söz yazıb.
Haqqında yazmaq istədiyim insan isə başdan-başa zəhmətlə yoğrulmuş bir ömrün yiyəsidir. Ona Cəbrayılın xan çinarı deyirdilər. Qarabağda Abasqulu Fərzəliyevi tanımayan insan tapa bilməzsiniz. Parlament müxbiri olduğum zamanlarda ondan qəzet üçün bəzi açıqlamalar aldığımı xatırlayıram. Jurnalistlərə qarşı olduqca diqqətli idi. Verilən suallara da geniş və əhatəli cavablar verərdi.
Onun yaşadığı dövrün ruhunu duymaq, havasını anlamaq üçün gərək sosializm quruluşunun mahiyyəti haqda müəyyən təsəvvürün olsun. Həmin quruluşda kişi kimi yaşamaq, xalqa, millətə vicdanla, ləyaqətlə xidmət etmək hər ziyalının çəkə biləcəyi bir yük deyildi. Abasqulu Fərzəliyev sadə bir ailənin övladı idi, uşaqlığı müharibə illərinə düşmüşdü, olduqca ağır, məşəqqətli günlərin şahidi olmuşdu. Tanınmış jurnalist Məsaim Abdullayev onun haqqında “Cəbrayılın xan çinarı” adlı kitab yazıb. Bu kitab Abasqulu müəllimin ömrünün bütün mərhələlərini özündə əks etdirir. Onun nəvəsi, hüquqşunas, vəkil dostum Mədail Fərzəliyev bu kitabı mənə bağışlayanda “mütləq oxuyacam” dedim. Yeri gəlmişkən, Mədail bəy ixtisasca hüquqşünas olsa da sözün əsl mənasında ədəbiyyat aşiqidir. Onun zəngin mütaliəsi, ədəbi zövqü məndə xoş bir heyrət hissi doğurur. Düşünürəm ki, onun ədəbiyyat sevgisi yetişdiyi mühitin, aldığı tərbiyənin bəhrəsidir.
Abasqulu Fərzəliyev haqqında yazmaq ehtiyacı duydum. Çox çətin bir həyat yaşayıb, zəmanənin hər sifətini görüb. Müharibə gedən zaman atası xəstələnib yatağa düşür, az sonra dünyasını dəyişir, onlara himayədarlıq edən əmisini də cəbhəyə aparırlar. Böyük bir ailənin yükü anası Zibeydə xanımın üzərinə düşür. Balaca Abasqulu həyatın sınaqlarından uğurla çıxır, zəhmət, çalışqanlıq onun xarakterini formalaşdırır, yurda, torpağa sevgi hissi içində rişə atır, qarşısındakı üfüqləri genişləndirir.
O vaxt Mərcanlıda cəmi 10-15 torpaq ev vardı, o evlərdən biri də Abasqulugilin evləriydi.
“Mən hələ uşaq vaxtlarımdan insan əməyinin nəyə qadir olduğunun canlı şahidi olmuşam. Qəlbimdə zəhmətkeşə, torpağı əkib-becərənə, ailəsini, balalarını saxlamaq üçün hər cür zəhmətə qatlaşan insanlara dərin məhəbbət yaranıb. Sonralar yüksək vəzifələrdə işləyəndə də zəhmətkeş əmək adamlarına hörmət etməyə çalışmışam”. (“Cəbrayılın xan çinarı” kitabından)
O, müharibə illərinin uşağı idi. O illərin uşaqları yaşlarından çox tez böyüdülər, onların uşaqlığı olmadı. Ona görə də hər şeyin qədir-qiymətini bildilər, iradələri polad kimi sarsılmaz oldu, məqsədlərinə doğru inamla yürüdülər, heç bir çətinlik onları öz yollarından döndərə bilmədi. Onlar dözüm, iradə məktəbi keçdilər, inadkarlıq, çalışqanlıq onları öz böyük arzularına çatdırdı. Abasqulu Fərzəliyev məhz bu qəbil insanlardan idi.
Tale onu Gəncə Kənd Təsərrüfatı İnstitutuna, sonra isə Ali Partiya Məktəbinə gətirib çıxartdı. Tələbəlik illəri onu şəxsiyyət kimi bir az da cilaladı, həyat təcrübəsi, biliyi artdı, mütəxəssis kimi yetişdi. Doğma Cəbrayıla qayıdanda isə o, artıq ali təhsilli yetkin bir insan idi. Öz rayonunda yüksək vəzifələrdə çalışdı. 70-ci illərdə Cəbrayılda geniş quruculuq işləri aparılanda Abasqulu Fərzəliyev bu işlərin əsas icraçılarından idi.
Cəbrayılın gözləri bağlanmış, uçub dağılmış kəhrizlərini bərpa etmək lazım idi.
“Biz Ağdamdan kənkanlar briqadası gətirdik. Yerli ustalar da bu işə cəlb olundu. Hissə-hissə kəhrizlərin bumbuz, tərtəmiz suyu insanların evlərinə, həyətlərinə, bağçalarına axdı. Bu dadlı sudan “oxqay” deyib doyunca içən uşaqlar, qocalar, gəlinlər sevinirdilər. Həyat bulaq kimi qaynayırdı. Mən özümü dünyanın ən xoşbəxt insanı hesab edirdim”. (“Cəbrayılın xan çinarı” kitabından)
Bir dəfə cəbrayıllılarla söhbət əsnasında Abasqulu Fərzəliyevin adını çəkdim. “O, Dağ Tumasa asfalt yol çəkdirən kişidir. Allah ona rəhmət eləsin!”.
Yüksək vəzifələr heç vaxt onun başını gicəlləndirmədi. Təvazökarlıq və zəhmətsevərlik onu təkəbbürlü olmağa, arxayınlaşmağa qoymadı. Çox güman ki, dövrün mənfilikləri ondan da yan keçməmişdi, onun da kölgəsini qılınclayanlar, həsəd, paxıllıq, qısqanclıq hisləriylə qovrulanlar, gördüyü işlərə pəl vurmaq istəyənlər olmuşdu. Həyat ona çox şeyi öyrətmişdi, anlayırdı ki, bu yolda onu gözü götürməyənlər də olacaq, yoluna kötük dığırladanlar da tapılacaq. Ancaq xan çinarı hansı külək, hansı qasırğa yıxa bilər?! Cəbrayıl camaatı ona inanırdı. Bu inamı gördüyü işlərlə qazanmışdı.
Rayon İcraiyyə Komitəsinin sədri seçiləndən sonra bəzi vəzifəli şəxslər ona belə bir irad tutubmuşlar: “Fərzəliyev, sən özünü çox sadə aparırsan. Belə olmaz!”
Onların bu sadə həqiqətdən xəbərləri yox idi: Sadəlik insanın böyüklüyünün göstəricisidir. Bu, onun fitrətindən, aldığı tərbiyədən, yetişdiyi mühitdən irəli gəlirdi. Onu dəyişmək olmazdı. Dəyişsəydi, Abasqulu Fərzəliyev olmazdı. Rəhbər vəzifədə çalışdığı dövrdə çox insanlar onun xeyirxahlığından pay götürüblər. Məsaim müəllimin qələmə aldığı kitabda Abasqulu Fərzəliyevlə bağlı olduqca qiymətli xatirələr yer alır. Bu xatirələr həm də o dövrün xüsusiyyətlərini, tələblərini, qaydalarını nişan verir və bu mürəkkəb zamanənin qəhrəmanını müxtəlif situasiyalarda təsvir edir. Oxuduqca o sətirlərin ardında xeyli vacib mətləblərlə qarşılaşırıq.
Abasqulu müəllimin tərcümeyi-halı, taleyi zəhmətin insanı hansı zirvələrə ucaltmasının əyani sübutudur. Zaman gəldi, o, Cəbrayıl Partiya Komitəsinin birinci katibi oldu. Amma sadəliyindən, mütəvazi xarakterindən əl çəkmədi. Cəbrayılın başı üstünü qara buludlar alanda bütün kəndlərdə postların təşkil edilməsi, igid, döyüşkən adamların səfərbər olunmasına göstəriş vermişdi.
“Sərhəd boyu postlarda gecə-gündüz keşik çəkən əhalinin bircə tələbi vardı:
- Silah verin!
Özümün beşaçılan ov tüfəngim və silah kəmərim vardı. Bunları Ağayev mənə pay vermişdi. Sirik kəndindən olan bir cavan oğlana öz tüfəngimi verdim”.
Bu sətirlər Abasqulu Fərzəliyevin xatirələrindəndir. Sonra baş verənləri hər kəs bilir. Bu haqda uzun-uzadı danışmağa gərək yoxdur. Cəbrayılın ermənilər tərəfindən işğalı onu möhkəm sarsıtdı. Amma bircə an belə inamını itirmədi. Dünya görmüş insan idi, bilirdi ki, ədalət haqqın əbədi müttəfiqidir və bir gün ədalət zəfər çalacaq. O yerlər ki, Abasqulu müəllim ora yol çəkmişdi, su çəkmişdi, ömrünü o şəhərin abadlaşmasına sərf etmişdi, yağılar amansızcasına hər küncünü viran qoymuşdular. Bu, əlbəttə ki, onun ürəyinə yaralar vururdu, ruhunu incidirdi, rahatlığını əlindən alırdı. Amma inamına əsla toxuna bilmirdi. Bütün varlığıyla inanırdı ki, bir gün torpaqlarımız işğaldan azad olunacaq.
Abasqulu Fərzəliyev uzun illər Milli Məclisin deputatı olub. Qaçqınların və Məcburi Köçkünlərin işləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədr müavini kimi həmyerlilərinin qayğılarıyla, problemləriylə məşğul olub.
İnsan dünyadan köçəndən sonra özünü müdafiə yaxud təbliğ etmək imkanı olmur, sağlığında gördüyü işlər, əməllər onun mənəvi ömrünə bələdçilik edir. Abasqulu müəllim ürəklərə, düşüncələrə yaxşılıq toxumu səpən insanlardan idi. O, heç sağlığında da özünü təbliğ etdirməyi sevməzdi. Çünki onun buna ehtiyacı yox idi. Vətəndaş və ziyalı olaraq hər zaman xalqın xidmətində olmuşdu və bu qəbil insanlar heç vaxt ucuz şöhrət əsiri olmazlar. Böyük şairimiz Sabirin sözləri yada düşür:
Ayinəsi işdir kişinin, lafə baxılmaz,
Şəxsin görünür rütbeyi-əqli əsərində.
Heyif ki, Abasqulu müəllim Cəbrayılın işğaldan azad olunduğu günü görə bilmədi. Amma heç şübhəsiz, ruhu Qələbəmizdən xəbərdardır.
O, əməlləriylə xatirələrdə hər zaman yaşayacaq.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 16-04-2022 12:14 | Bölmə: Kənan HACI
Kənan HACI
Ötən il yazıb bitirdiyim “Hakimə açılan atəş” romanının baş qəhrəmanı Cəbrayıl torpağının yetişdirdiyi hakim Məhərrəm Məmmədovdur. Onun keçdiyi həyat yoluna bələd olmaq üçün həmyerliləriylə mütəmadi görüşlərim olurdu. Cəbrayılın mərd və mübariz insanlarıyla söhbətlər içimdə bir ümid küləyinin əsməsinə səbəb oldu. Tanınmış vəkil Adəm Məmmədovla Cocuq Mərcanlı səfərimizdən cəmi bir həftə sonra Azərbaycan Ordusu Ali Baş Komandanın əmriylə səfərbər olub haqq işimiz uğrunda savaşa qalxdı. 44 günlük Vətən Müharibəsi xalqımızın parlaq qələbəsi ilə bitdi. Adəm Məmmədov iyirmi yeddi ildən sonra atasının Böyük Mərcanlıdakı məzarını ziyarət edə bildi.
Cəbrayılı heç vaxt görməmişdim. Amma böyük yazıçımız Sabir Əhmədlinin əsərlərində dəfələrlə o yerlərə xəyali səyahətlər etmişdim. Ziyarat dağı, Dağ Tumas, tarixlərə şahidlik etmiş Xudafərin körpüsü həmişə görmək istədiyim yerlərdən olub. Tale elə gətirib ki, jurnalistikada çalışdığım illərdə xeyli cəbrayıllı dostlar qazanmışam. “İki sahil” qəzetinin baş redaktor müavini, əməkdar jurnalist İsmayıl Hacıyev mənim ilk yazılarımın redaktoru olub və qəzetdə mənə meydan verib. Xalq yazıçımız Sabir Əhmədli “Çəhrayı qan” kitabıma ön söz yazıb.
Haqqında yazmaq istədiyim insan isə başdan-başa zəhmətlə yoğrulmuş bir ömrün yiyəsidir. Ona Cəbrayılın xan çinarı deyirdilər. Qarabağda Abasqulu Fərzəliyevi tanımayan insan tapa bilməzsiniz. Parlament müxbiri olduğum zamanlarda ondan qəzet üçün bəzi açıqlamalar aldığımı xatırlayıram. Jurnalistlərə qarşı olduqca diqqətli idi. Verilən suallara da geniş və əhatəli cavablar verərdi.
Onun yaşadığı dövrün ruhunu duymaq, havasını anlamaq üçün gərək sosializm quruluşunun mahiyyəti haqda müəyyən təsəvvürün olsun. Həmin quruluşda kişi kimi yaşamaq, xalqa, millətə vicdanla, ləyaqətlə xidmət etmək hər ziyalının çəkə biləcəyi bir yük deyildi. Abasqulu Fərzəliyev sadə bir ailənin övladı idi, uşaqlığı müharibə illərinə düşmüşdü, olduqca ağır, məşəqqətli günlərin şahidi olmuşdu. Tanınmış jurnalist Məsaim Abdullayev onun haqqında “Cəbrayılın xan çinarı” adlı kitab yazıb. Bu kitab Abasqulu müəllimin ömrünün bütün mərhələlərini özündə əks etdirir. Onun nəvəsi, hüquqşunas, vəkil dostum Mədail Fərzəliyev bu kitabı mənə bağışlayanda “mütləq oxuyacam” dedim. Yeri gəlmişkən, Mədail bəy ixtisasca hüquqşünas olsa da sözün əsl mənasında ədəbiyyat aşiqidir. Onun zəngin mütaliəsi, ədəbi zövqü məndə xoş bir heyrət hissi doğurur. Düşünürəm ki, onun ədəbiyyat sevgisi yetişdiyi mühitin, aldığı tərbiyənin bəhrəsidir.
Abasqulu Fərzəliyev haqqında yazmaq ehtiyacı duydum. Çox çətin bir həyat yaşayıb, zəmanənin hər sifətini görüb. Müharibə gedən zaman atası xəstələnib yatağa düşür, az sonra dünyasını dəyişir, onlara himayədarlıq edən əmisini də cəbhəyə aparırlar. Böyük bir ailənin yükü anası Zibeydə xanımın üzərinə düşür. Balaca Abasqulu həyatın sınaqlarından uğurla çıxır, zəhmət, çalışqanlıq onun xarakterini formalaşdırır, yurda, torpağa sevgi hissi içində rişə atır, qarşısındakı üfüqləri genişləndirir.
O vaxt Mərcanlıda cəmi 10-15 torpaq ev vardı, o evlərdən biri də Abasqulugilin evləriydi.
“Mən hələ uşaq vaxtlarımdan insan əməyinin nəyə qadir olduğunun canlı şahidi olmuşam. Qəlbimdə zəhmətkeşə, torpağı əkib-becərənə, ailəsini, balalarını saxlamaq üçün hər cür zəhmətə qatlaşan insanlara dərin məhəbbət yaranıb. Sonralar yüksək vəzifələrdə işləyəndə də zəhmətkeş əmək adamlarına hörmət etməyə çalışmışam”. (“Cəbrayılın xan çinarı” kitabından)
O, müharibə illərinin uşağı idi. O illərin uşaqları yaşlarından çox tez böyüdülər, onların uşaqlığı olmadı. Ona görə də hər şeyin qədir-qiymətini bildilər, iradələri polad kimi sarsılmaz oldu, məqsədlərinə doğru inamla yürüdülər, heç bir çətinlik onları öz yollarından döndərə bilmədi. Onlar dözüm, iradə məktəbi keçdilər, inadkarlıq, çalışqanlıq onları öz böyük arzularına çatdırdı. Abasqulu Fərzəliyev məhz bu qəbil insanlardan idi.
Tale onu Gəncə Kənd Təsərrüfatı İnstitutuna, sonra isə Ali Partiya Məktəbinə gətirib çıxartdı. Tələbəlik illəri onu şəxsiyyət kimi bir az da cilaladı, həyat təcrübəsi, biliyi artdı, mütəxəssis kimi yetişdi. Doğma Cəbrayıla qayıdanda isə o, artıq ali təhsilli yetkin bir insan idi. Öz rayonunda yüksək vəzifələrdə çalışdı. 70-ci illərdə Cəbrayılda geniş quruculuq işləri aparılanda Abasqulu Fərzəliyev bu işlərin əsas icraçılarından idi.
Cəbrayılın gözləri bağlanmış, uçub dağılmış kəhrizlərini bərpa etmək lazım idi.
“Biz Ağdamdan kənkanlar briqadası gətirdik. Yerli ustalar da bu işə cəlb olundu. Hissə-hissə kəhrizlərin bumbuz, tərtəmiz suyu insanların evlərinə, həyətlərinə, bağçalarına axdı. Bu dadlı sudan “oxqay” deyib doyunca içən uşaqlar, qocalar, gəlinlər sevinirdilər. Həyat bulaq kimi qaynayırdı. Mən özümü dünyanın ən xoşbəxt insanı hesab edirdim”. (“Cəbrayılın xan çinarı” kitabından)
Bir dəfə cəbrayıllılarla söhbət əsnasında Abasqulu Fərzəliyevin adını çəkdim. “O, Dağ Tumasa asfalt yol çəkdirən kişidir. Allah ona rəhmət eləsin!”.
Yüksək vəzifələr heç vaxt onun başını gicəlləndirmədi. Təvazökarlıq və zəhmətsevərlik onu təkəbbürlü olmağa, arxayınlaşmağa qoymadı. Çox güman ki, dövrün mənfilikləri ondan da yan keçməmişdi, onun da kölgəsini qılınclayanlar, həsəd, paxıllıq, qısqanclıq hisləriylə qovrulanlar, gördüyü işlərə pəl vurmaq istəyənlər olmuşdu. Həyat ona çox şeyi öyrətmişdi, anlayırdı ki, bu yolda onu gözü götürməyənlər də olacaq, yoluna kötük dığırladanlar da tapılacaq. Ancaq xan çinarı hansı külək, hansı qasırğa yıxa bilər?! Cəbrayıl camaatı ona inanırdı. Bu inamı gördüyü işlərlə qazanmışdı.
Rayon İcraiyyə Komitəsinin sədri seçiləndən sonra bəzi vəzifəli şəxslər ona belə bir irad tutubmuşlar: “Fərzəliyev, sən özünü çox sadə aparırsan. Belə olmaz!”
Onların bu sadə həqiqətdən xəbərləri yox idi: Sadəlik insanın böyüklüyünün göstəricisidir. Bu, onun fitrətindən, aldığı tərbiyədən, yetişdiyi mühitdən irəli gəlirdi. Onu dəyişmək olmazdı. Dəyişsəydi, Abasqulu Fərzəliyev olmazdı. Rəhbər vəzifədə çalışdığı dövrdə çox insanlar onun xeyirxahlığından pay götürüblər. Məsaim müəllimin qələmə aldığı kitabda Abasqulu Fərzəliyevlə bağlı olduqca qiymətli xatirələr yer alır. Bu xatirələr həm də o dövrün xüsusiyyətlərini, tələblərini, qaydalarını nişan verir və bu mürəkkəb zamanənin qəhrəmanını müxtəlif situasiyalarda təsvir edir. Oxuduqca o sətirlərin ardında xeyli vacib mətləblərlə qarşılaşırıq.
Abasqulu müəllimin tərcümeyi-halı, taleyi zəhmətin insanı hansı zirvələrə ucaltmasının əyani sübutudur. Zaman gəldi, o, Cəbrayıl Partiya Komitəsinin birinci katibi oldu. Amma sadəliyindən, mütəvazi xarakterindən əl çəkmədi. Cəbrayılın başı üstünü qara buludlar alanda bütün kəndlərdə postların təşkil edilməsi, igid, döyüşkən adamların səfərbər olunmasına göstəriş vermişdi.
“Sərhəd boyu postlarda gecə-gündüz keşik çəkən əhalinin bircə tələbi vardı:
- Silah verin!
Özümün beşaçılan ov tüfəngim və silah kəmərim vardı. Bunları Ağayev mənə pay vermişdi. Sirik kəndindən olan bir cavan oğlana öz tüfəngimi verdim”.
Bu sətirlər Abasqulu Fərzəliyevin xatirələrindəndir. Sonra baş verənləri hər kəs bilir. Bu haqda uzun-uzadı danışmağa gərək yoxdur. Cəbrayılın ermənilər tərəfindən işğalı onu möhkəm sarsıtdı. Amma bircə an belə inamını itirmədi. Dünya görmüş insan idi, bilirdi ki, ədalət haqqın əbədi müttəfiqidir və bir gün ədalət zəfər çalacaq. O yerlər ki, Abasqulu müəllim ora yol çəkmişdi, su çəkmişdi, ömrünü o şəhərin abadlaşmasına sərf etmişdi, yağılar amansızcasına hər küncünü viran qoymuşdular. Bu, əlbəttə ki, onun ürəyinə yaralar vururdu, ruhunu incidirdi, rahatlığını əlindən alırdı. Amma inamına əsla toxuna bilmirdi. Bütün varlığıyla inanırdı ki, bir gün torpaqlarımız işğaldan azad olunacaq.
Abasqulu Fərzəliyev uzun illər Milli Məclisin deputatı olub. Qaçqınların və Məcburi Köçkünlərin işləri üzrə Dövlət Komitəsinin sədr müavini kimi həmyerlilərinin qayğılarıyla, problemləriylə məşğul olub.
İnsan dünyadan köçəndən sonra özünü müdafiə yaxud təbliğ etmək imkanı olmur, sağlığında gördüyü işlər, əməllər onun mənəvi ömrünə bələdçilik edir. Abasqulu müəllim ürəklərə, düşüncələrə yaxşılıq toxumu səpən insanlardan idi. O, heç sağlığında da özünü təbliğ etdirməyi sevməzdi. Çünki onun buna ehtiyacı yox idi. Vətəndaş və ziyalı olaraq hər zaman xalqın xidmətində olmuşdu və bu qəbil insanlar heç vaxt ucuz şöhrət əsiri olmazlar. Böyük şairimiz Sabirin sözləri yada düşür:
Ayinəsi işdir kişinin, lafə baxılmaz,
Şəxsin görünür rütbeyi-əqli əsərində.
Heyif ki, Abasqulu müəllim Cəbrayılın işğaldan azad olunduğu günü görə bilmədi. Amma heç şübhəsiz, ruhu Qələbəmizdən xəbərdardır.
O, əməlləriylə xatirələrdə hər zaman yaşayacaq.
Müəllifin bütün yazıları - Kənan HACI
Bölməyə aid digər xəbərlər
9-03-2023, 16:34
Kənan HACI - Əzizə Cəfərzadənin oxuculara tanış olmayan romanı - “Qobustan çökəklərində”
26-12-2022, 17:30
Kənan HACI - Azərbaycanın dünya ədəbiyyatındakı boş qalmış yeri - Kənan Hacı yazır
15-08-2022, 17:31
“Hamı yoldan yarısın...” - Kənan Hacı yazır
4-07-2022, 12:08
Yazıçının son əsəri - “Eşq sultanı” - Kənan Hacı yazır
31-01-2022, 10:43
Epifaniya və ya “Omikron” mövsümü - Kənan Hacı yazır
3-04-2020, 17:50
Kənan HACI - Virussuz dünya və ya Hararinin görə bilmədiyi fəlakət - Kənan Hacı yazır