18:09 / 05-07-2025
Mingəçevirdə iki qayıq toqquşub - Beş nəfər xəsarət alıb
14:30 / 05-07-2025
Sabah yağış yağacaq
14:16 / 05-07-2025
Akademik Yusif Məmmədəliyevin 120 illiyi qeyd ediləcək - Sərəncam
12:19 / 05-07-2025
“AzerGold”-un qiymətli metal satışından gəlirləri artıb
12:09 / 05-07-2025
Beş kollecə direktor təyin ediblər - Siyahı
12:04 / 05-07-2025
Sadiq Qurbanov: “Xankəndidə keçirilən ECO Zirvəsi Azərbaycanın qələbəsidir”
10:36 / 05-07-2025
DTX-nin Akademiyasında növbəti məzun buraxılışı olub - Video
10:35 / 05-07-2025
Türkiyəyə güclü qar yağıb
10:31 / 05-07-2025
Kürdə boğulan 19 yaşlı gəncin meyiti tapılıb
10:09 / 05-07-2025
Azərbaycanlı “qanuni oğru”lar barədə qərar verilib
09:26 / 05-07-2025
Aşura günü ilə bağlı qanvermə aksiyası başlayıb
19:49 / 04-07-2025
Şəmkirdə üç uşaq göldə batıb - Yenilənib
19:48 / 04-07-2025
İran prezidenti Qarabağa gəlib - (Yenilənib)
19:46 / 04-07-2025
Qərbi Azərbaycana qayıdışın hüquqi əsasları müzakirə olunub - Fotolar
19:14 / 04-07-2025
Ərdoğanı Füzulidən yola salıblar - (Yenilənib) - Foto
18:42 / 04-07-2025
İlham Əliyevlə İran prezidenti arasında görüş olub - Fotolar (Yenilənib)
18:35 / 04-07-2025
Ukrayna və ABŞ prezidentləri telefonla danışıblar
18:25 / 04-07-2025
Müsavat Rusiya səfirliyi qarşısında aksiya keçirmək istəyir
18:19 / 04-07-2025
DTX-nın saxladığı sabiq diplomatın məhkəməsi başlayıb
18:01 / 04-07-2025
Ali Məhkəmə inzibati mübahisələrə dair işlərlə bağlı qərar qəbul edib
17:42 / 04-07-2025
Şavkat Mirziyoyevin Azərbaycana səfəri başa çatıb
17:21 / 04-07-2025
Deputatlar daha 15 qanuna dəyişiklik edəcək - Siyahı
17:05 / 04-07-2025
Fransada “səssiz etiraz”: ABŞ demokratiyasına şübhə ilə yanaşırlar
16:59 / 04-07-2025
Sadır Japarovun Azərbaycana səfəri başa çatıb
16:33 / 04-07-2025
ECO-nun növbəti sammiti İranda keçiriləcək
16:31 / 04-07-2025
Ərdoğan ilə Pezeşkian Xankəndidə görüşüblər
16:20 / 04-07-2025
Meyxanaçı azadlığa buraxılıb
16:17 / 04-07-2025
Azərbaycan diaspor rəhbəri Rusiya vətəndaşlığından çıxarılıb
16:01 / 04-07-2025
Xankəndidə 17-ci Zirvə görüşü: ölkə başçıları mesajlar verir - (Yenilənib) - Fotolar
15:47 / 04-07-2025
Üç şəhidimiz Kəlbəcərdə dəfn edilib - Fotolar
21:03 / 30-06-2025
Rusiyada öldürülən qardaşların cənazəsi Azərbaycana gətirilib - (Yenilənib)
13:01 / 01-07-2025
Ərdoğan “ikinci vətən”indən niyə küsüb?
13:16 / 02-07-2025
Mədəniyyət nazirinə kulturoloji tövsiyə - Akif Əli yazır
14:40 / 03-07-2025
İlham Əliyev Qarabağa səfər edib - (Yenilənib+) - Fotolar
07:52 / 01-07-2025
ABŞ gözlənilmədən Moskvaya ultimatum verib
12:16 / 02-07-2025
Cəlaloğlu: Güzəştə getsək, Rusiya daha ağır şərtlərlə üstümüzə gələcək
19:48 / 04-07-2025
İran prezidenti Qarabağa gəlib - (Yenilənib)
10:26 / 02-07-2025
Azərbaycana qarşı mənəvi-siyasi strategiya: Rusiya nəyə nail olmaq istəyir?
15:33 / 02-07-2025
Rusiya daha da aqressivləşir
14:53 / 01-07-2025
Təkrar sertifikatlaşdırma: 2006 müəllim keçid balını toplaya bilməyib
16:55 / 02-07-2025
Professor: Rusiya başını itirmiş ayı kimi davranır
Ayrıldıq ki, yenidən görüşək... - Kənan Hacı yazır
Tarix: 14-06-2023 15:37 | Bölmə: Kənan HACI
Kənan Hacı
(Şəmsəddin Kuzəçi ilə görüşlərimiz üzərinə notlar)
Bir Əbdüllətif Bəndəroğlu vardı... Ana dilində xoyratlar, şeirlər yazırdı. İraqdakı o vaxtkı siyasi rejim ona vətənində yaşamağı yasaq etmişdi. Qürbət həyatı yaşamağa məcbur olmuşdu. Azərbaycanda çox sevilirdi. Hər yerdə adı sevgiylə çəkilirdi. İraq-türkman folklorunun toplanması, tədqiqi və nəşri sahəsində ölçüyəgəlməz xidmətləri olmuşdu. Azərbaycan-İraq ədəbi, mədəni əlaqələrinin qurulmasında da böyük zəhməti vardı.
Yeniyetməlik çağlarımda böyük alimimiz, professor Qəzənfər Paşayevin “Altı il Dəclə-Fərat sahillərində” kitabını nəğmə kimi oxuyurdum, dilin ecazı, Kərkük elllərinin bənzərsiz təsvirləri məni əməlli-başlı sehrləmişdi. Həmin kitabda Qəzənfər müəllim Əbdüllətif Bəndəroğludan da sevgiylə bəhs edirdi.
Bir də Əta Tərzibaşını xatırlayıram. Uzun illər öncə Bakıda onunla geniş söhbətimiz olmuşdu, müsahibə çap olunandan sonra geniş əks-səda doğurmuşdu. Qeyd dəftərçələrimdə onun müxtəlif fikirləri qalır. Yadımdadır, belə bir fikir səsləndirmişdi: “Bizim Türkman ləhcəsi ilə Azərbaycan ləhcəsi daha yaxın, bəlkə də əkiz qardaşlar olmaqla bərabər, bütün bu ləhcələr uzun bir tarix boyunca çeşidli səbəblərin təsiri ilə bir-birindən xəbərsiz olaraq gəlişdikləri halda aralarında görkəmli fərqlər bilinməmişdir".
Bir də onu xatırlayıram ki, Əta Tərzibaşı “Yeni şeir üzərinə” adlı məqaləsində sərbəst şeiri “özbaşına şeir”, “saçma şeir” adlandırmışdı. O, şairləri sərbəst şeir yazmaqdan vaz keçməyə çağırırdı. Müsahibə zamanı ondan niyə belə düşündüyünü soruşmuşdum, öz aləmimdə bir az da ehtiyatla sərbəst şeiri müdafiə etmişdim. Cavabında gülümsəyib: “Şairin istedadı hecada bəlli olur. Ona görə gənc şairlər bacarıqlarını ahəngli heca vəznində sınamalıdırlar”, - demişdi.
Əta Tərzibaşı da İraq-türkmən folklorunun böyük araşdırıcılarından idi. Özündən sonra bizə qiymətli tədqiqat əsərləri yadigar qoyub getdi.
Kərkük folklorunu bizə bu şəxslər sevdirmişdi. Onlar kərkükşünaslıqdakı boşluqları doldurmuş alimlər idilər.
Qəzənfər Paşayevin “Əta Tərzibaşının folklorşünaslıq fəaliyyəti” monoqrafiyası son dərəcə əhəmiyyətli tədqiqat əsərlərindəndir. Monoqrafiyada Əta Tərzibaşının xoyrat və manilər, xalq havaları, xoyrat üsulları, xalq türküləri, aşıq havaları, dastanlar, atalar sözləri, məsəllər və s. sahəsindəki tədqiqatları gündəmə gətirilir.
Mövzu İraq-Türkmən ədəbiyyatıdırsa, bu şəxsiyyətlərin adları hökmən anılmalıdır. Bu, bizim vəfa borcumuzdur. Şəmsəddin Kuzəçi də həm şair kimi, həm də tədqiqatçı kimi həmin özül üzərində formalaşıb.
...Hər dəfə radioda Sinan Səidlə Nərminə Məmmədovanın ifasında səslənən ölümsüz mahnı - “Evlərinin önü yonca” -səslənəndə ruhumuz ehtizaza gəlirdi. İndinin özündə də mən həmin mahnını həyəcansız dinləyə bilmirəm. Dağların başını almış sis, duman kimi bu mahnı ruhuma çökür, içimi bir nisgil havası bürüyür.
Evlərinin önü darçın,
Fələk qoymur gözüm açım, vallah açım,
Səni alım, hara qaçım, ninnə yarim, ninnə,
Əsmər yarım, ninnə, ninnə, ninnə…
Nisgilli bir sevgi hekayəti Sinanla Nərminən səsində həzin-həzin ürəyimizi göynədir. Vüsala yetməyən aşiqlərin əbədi ayrılığı qüssə gətirir…
Şəmsəddin Kuzəçi ilə hər dəfə rastlaşanda bu insanlar gözlərimin önündən gəlib keçir. Bir müddət bundan öncə dəyərli şairimiz İbrahim İlyaslının Sumqayıtda keçirilən 60 illik yubileyində görüşdük və ayaqüstü söhbətimiz oldu. Amma bu günlərdə Bakıda II Türk Dünyası Ədəbiyyat və Kitab festivalı çərçivəsində bir az da yaxınlaşdıq. Bir masa arxasında çay içə-içə onun şirin söhbətlərini dinlədik. Əkbər Qoşalı ilə şux zarafatlarına şahid olduq. Gözəl bir yaz axşamında onun dilindən səslənən xoyratlar məclisə ayrıca gözəllik qatdı. Şəmsəddin bəy dedi ki, hər bayatı bir həyat hekayətidir, bir insan ömrünün epiqrafıdır. Bu mövzuda söhbətlərimiz uzandıqca uzanırdı. Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Şəlalə Ana Hümmətli də söhbətimizə rəng qatır. Beləcə, unudulmaz bir görüş yaddaşımıza həkk olunur.
Ünlü tatar şairəsi Çulpan Zərif də söhbətdə iştirak edir, təəssüratlarını dilə gətirirdi. Yeri gəlmişkən, Çulpan xanım ürəyində Turan sevgisi daşıyan bənzərsiz şairdir. Azərbaycan dilində çap olunan “Lacivərd yuxular” kitabını mənə hədiyyə etdi. Şeirləri dilimizə Elxan Zal Qaraxanlı və İbrahim İlyaslı tərcümə ediblər. Sözün əsl mənasında peşəkar tərcümələrdir. Tatar şairəsinin zərif duyğuları azərbaycan dilinin məna çalarlarına elə bürünüb ki, bu şeirlərin hansısa başqa bir dildən tərcümə olunduğu zərrə qədər hiss olunmur. Bu barədə ayrıca bir yazı hazırladığımdan kitabdan çox bəhs etmirəm. Söhbətimizin əsas mövzusu İraq-Türkmən poeziyasıdır. Amma bu çay süfrəsi arxasında qarşılıqlı kitablaşmanın xalqlarımız arasındakı bağların daha da möhkəmlənməsinə xidmət edəcəyinə zərrə qədər şübhəm yoxdur. Bu mənada Elxan Zalın “biz bir-birimizi mütəmadi şəkildə tərcümə etməliyik” fikrinə qatılıram.
Şəmsəddin Kuzəçi bayatını bayatıya calayır, arada kövrəldiyini hiss edirəm. Azərbaycana bağlı adamdır, burda saysız-hesabsız dostları var. Sevgisi gözlərində çağlayır. İndi xatırlayıram, illər öncə Bakıda Atatürk Mərkəzində onun şeirlər kitabının təqdimatında iştirak etmişdim. Onda təbii ki, yaxından tanış deyildik. Həmişə düşünürdüm ki, bu gün İraq-Türkmən ədəbiyyatının mirası onun çiyinlərindədir. Əbdüllətif Bəndəroğludan, Əta Tərzibaşıdan başlanan yolu zamanımızda Şəmsəddin Kuzəçi davam etdirir. Bu missiya onun üzərindədir. O, həmin genetik kodun daşıyıcısıdır. O böyük insanların xəyal dünyasında böyük, əzəmətli, sirli-soraqlı Türk dünyası var idi və bu yolda dilimiz ən etibarlı körpü idi.
Otuz il öncə “Bütövlyümüzün etibarlı körpüsü - ədəbiyyatımız” adlı yazı yazmışdım və o yazıda əsasən, Güney ədəbiyyatımızdan bəhs etmişdim. O vaxt yazdıqlarıma çoxu xəyal kimi baxırdı. Zaman gəldi, çox şeylər gerçəkləşdi… Bu gün isə düşünürəm ki, ədəbiyyatımızın Kərkük qolu da var. Və bu qol da ən etibarlı körpülərdəndir. Şəmsəddin Kuzəçi bu körpünün qurucularındandır. Onu tanımayanlar üçün bir tanıtım edək:
Kərkükdə doğulub. Mosul Universitetində təhsil alıb, beş il Kərkükdə liseydə müəllimlik edib. Kərkük Televiziyasında, Bağdad Türkmən Radiosunda gənclik və idman proqramları hazırlayıb. Yazıları Bağdadda türkcə yayımlanan “Yurd” qəzeti, “Qardaşlıq” və “Birlik səsi” dərgilərində dərc olunub.
İraqdakı siyasi səbəblər üzündən 1996-cı ildə Türkiyəyə gəlib. 1999-cu ildə İraq Türkmən Cəbhəsi Türkiyə təmsilçiliyində mətbuat, yayın və informasiya üzrə şöbə müdiri kimi çalışıb. “Kərkük” qəzetinin Türkiyə təmsilçiliyi və “Türkməneli” TV-də müxbir və xəbər müdiri olaraq fəaliyyət göstərib. 2007-ci ildə radio, televiziya və kino üzrə ali ixtisas təhsili, 2009-cu ildə isə Hollandiyada Haaqa Universitetində fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsi alıb. Hazırda Kərkük Kültür Mərkəzinin sədridir. İraq Qəzetçilər Cəmiyyətinin, İraq, Türkiyə, Azərbaycan, Ərəb və Avrasiya Yazarlar Birliklərinin üzvüdür. Bundan əlavə, İraq Türkmən Ədəbiyyatçılar Birliyinin beynəlxalq koordinatoru, Kərkük Kültür Dərnəyinin qurucusu, İraq Türkmən Qəzetçilər Cəmiyyətinin qurucusu və rəhbəridir. İraq türklərini Türkiyə və türk dünyasında, beynəlxalq toplantılarda təmsil edib. 2006-cı ildə İraq, Azərbaycan və Türkiyə ilə bağlı apardığı elmi və ədəbi çalışmalarına görə “Vektor” Beynəlxalq Elm Mərkəzinin fəxri doktoru seçilib. İndiyədək 30-a qədər kitabı çap olunub. Kifayət qədər zəngin, dopdolu, qürurverici bir bioqrafiyadır.
Qəzənfər müəllimlə görüşlərimizdə də hər dəfə Şəmsəddin bəyin adını məhəbbətlə çəkir. “Onunla dost olun, qardaş olun!”- deyir. Ədəbiyyat bizi dosta, qardaşa çevirdi.
Həmin görüşümüzdə Şəmsəddin bəy mənə “Əta Tərzibaşının məqalələri, ədəbi yazıları” adlı kitabını hədiyyə etdi. Kitabı Şəmsəddin bəylə professor Mustafa Ziya Türkiyə türkcəsinə çeviriblər. Yuxarıda bəhs etdiyimiz məqalənin (“Yeni şeir üzərinə”) də bu kitabda yer aldığını gördüm. Gerçəkdən, mənim üçün böyük bir hədiyyə oldu.
Şəmsəddin bəy şeirlərindən birində yazır:
Bülbülə yazığım gəlir,
Qəfəsdə olur
Balığa yazığım gəlir,
Dənizsiz ölür…
Yalnız
Günəşi sevirəm:
Günəşi sevən
nə qəfəsdə,
nə də dənizdə
yaşaya bilir…
Məncə, bu şeir İraq türklərinin, həm də Şəmsəddin Kuzəçinin şair taleyini simvolizə edir…
Festival günləri bitdi. Sonda ayrıldıq… Ayrıldıq ki, yenidən görüşək!..
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 14-06-2023 15:37 | Bölmə: Kənan HACI
Kənan Hacı
(Şəmsəddin Kuzəçi ilə görüşlərimiz üzərinə notlar)
Bir Əbdüllətif Bəndəroğlu vardı... Ana dilində xoyratlar, şeirlər yazırdı. İraqdakı o vaxtkı siyasi rejim ona vətənində yaşamağı yasaq etmişdi. Qürbət həyatı yaşamağa məcbur olmuşdu. Azərbaycanda çox sevilirdi. Hər yerdə adı sevgiylə çəkilirdi. İraq-türkman folklorunun toplanması, tədqiqi və nəşri sahəsində ölçüyəgəlməz xidmətləri olmuşdu. Azərbaycan-İraq ədəbi, mədəni əlaqələrinin qurulmasında da böyük zəhməti vardı.
Yeniyetməlik çağlarımda böyük alimimiz, professor Qəzənfər Paşayevin “Altı il Dəclə-Fərat sahillərində” kitabını nəğmə kimi oxuyurdum, dilin ecazı, Kərkük elllərinin bənzərsiz təsvirləri məni əməlli-başlı sehrləmişdi. Həmin kitabda Qəzənfər müəllim Əbdüllətif Bəndəroğludan da sevgiylə bəhs edirdi.
Bir də Əta Tərzibaşını xatırlayıram. Uzun illər öncə Bakıda onunla geniş söhbətimiz olmuşdu, müsahibə çap olunandan sonra geniş əks-səda doğurmuşdu. Qeyd dəftərçələrimdə onun müxtəlif fikirləri qalır. Yadımdadır, belə bir fikir səsləndirmişdi: “Bizim Türkman ləhcəsi ilə Azərbaycan ləhcəsi daha yaxın, bəlkə də əkiz qardaşlar olmaqla bərabər, bütün bu ləhcələr uzun bir tarix boyunca çeşidli səbəblərin təsiri ilə bir-birindən xəbərsiz olaraq gəlişdikləri halda aralarında görkəmli fərqlər bilinməmişdir".
Bir də onu xatırlayıram ki, Əta Tərzibaşı “Yeni şeir üzərinə” adlı məqaləsində sərbəst şeiri “özbaşına şeir”, “saçma şeir” adlandırmışdı. O, şairləri sərbəst şeir yazmaqdan vaz keçməyə çağırırdı. Müsahibə zamanı ondan niyə belə düşündüyünü soruşmuşdum, öz aləmimdə bir az da ehtiyatla sərbəst şeiri müdafiə etmişdim. Cavabında gülümsəyib: “Şairin istedadı hecada bəlli olur. Ona görə gənc şairlər bacarıqlarını ahəngli heca vəznində sınamalıdırlar”, - demişdi.
Əta Tərzibaşı da İraq-türkmən folklorunun böyük araşdırıcılarından idi. Özündən sonra bizə qiymətli tədqiqat əsərləri yadigar qoyub getdi.
Kərkük folklorunu bizə bu şəxslər sevdirmişdi. Onlar kərkükşünaslıqdakı boşluqları doldurmuş alimlər idilər.
Qəzənfər Paşayevin “Əta Tərzibaşının folklorşünaslıq fəaliyyəti” monoqrafiyası son dərəcə əhəmiyyətli tədqiqat əsərlərindəndir. Monoqrafiyada Əta Tərzibaşının xoyrat və manilər, xalq havaları, xoyrat üsulları, xalq türküləri, aşıq havaları, dastanlar, atalar sözləri, məsəllər və s. sahəsindəki tədqiqatları gündəmə gətirilir.
Mövzu İraq-Türkmən ədəbiyyatıdırsa, bu şəxsiyyətlərin adları hökmən anılmalıdır. Bu, bizim vəfa borcumuzdur. Şəmsəddin Kuzəçi də həm şair kimi, həm də tədqiqatçı kimi həmin özül üzərində formalaşıb.
...Hər dəfə radioda Sinan Səidlə Nərminə Məmmədovanın ifasında səslənən ölümsüz mahnı - “Evlərinin önü yonca” -səslənəndə ruhumuz ehtizaza gəlirdi. İndinin özündə də mən həmin mahnını həyəcansız dinləyə bilmirəm. Dağların başını almış sis, duman kimi bu mahnı ruhuma çökür, içimi bir nisgil havası bürüyür.
Evlərinin önü darçın,
Fələk qoymur gözüm açım, vallah açım,
Səni alım, hara qaçım, ninnə yarim, ninnə,
Əsmər yarım, ninnə, ninnə, ninnə…
Nisgilli bir sevgi hekayəti Sinanla Nərminən səsində həzin-həzin ürəyimizi göynədir. Vüsala yetməyən aşiqlərin əbədi ayrılığı qüssə gətirir…
Şəmsəddin Kuzəçi ilə hər dəfə rastlaşanda bu insanlar gözlərimin önündən gəlib keçir. Bir müddət bundan öncə dəyərli şairimiz İbrahim İlyaslının Sumqayıtda keçirilən 60 illik yubileyində görüşdük və ayaqüstü söhbətimiz oldu. Amma bu günlərdə Bakıda II Türk Dünyası Ədəbiyyat və Kitab festivalı çərçivəsində bir az da yaxınlaşdıq. Bir masa arxasında çay içə-içə onun şirin söhbətlərini dinlədik. Əkbər Qoşalı ilə şux zarafatlarına şahid olduq. Gözəl bir yaz axşamında onun dilindən səslənən xoyratlar məclisə ayrıca gözəllik qatdı. Şəmsəddin bəy dedi ki, hər bayatı bir həyat hekayətidir, bir insan ömrünün epiqrafıdır. Bu mövzuda söhbətlərimiz uzandıqca uzanırdı. Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Şəlalə Ana Hümmətli də söhbətimizə rəng qatır. Beləcə, unudulmaz bir görüş yaddaşımıza həkk olunur.
Ünlü tatar şairəsi Çulpan Zərif də söhbətdə iştirak edir, təəssüratlarını dilə gətirirdi. Yeri gəlmişkən, Çulpan xanım ürəyində Turan sevgisi daşıyan bənzərsiz şairdir. Azərbaycan dilində çap olunan “Lacivərd yuxular” kitabını mənə hədiyyə etdi. Şeirləri dilimizə Elxan Zal Qaraxanlı və İbrahim İlyaslı tərcümə ediblər. Sözün əsl mənasında peşəkar tərcümələrdir. Tatar şairəsinin zərif duyğuları azərbaycan dilinin məna çalarlarına elə bürünüb ki, bu şeirlərin hansısa başqa bir dildən tərcümə olunduğu zərrə qədər hiss olunmur. Bu barədə ayrıca bir yazı hazırladığımdan kitabdan çox bəhs etmirəm. Söhbətimizin əsas mövzusu İraq-Türkmən poeziyasıdır. Amma bu çay süfrəsi arxasında qarşılıqlı kitablaşmanın xalqlarımız arasındakı bağların daha da möhkəmlənməsinə xidmət edəcəyinə zərrə qədər şübhəm yoxdur. Bu mənada Elxan Zalın “biz bir-birimizi mütəmadi şəkildə tərcümə etməliyik” fikrinə qatılıram.
Şəmsəddin Kuzəçi bayatını bayatıya calayır, arada kövrəldiyini hiss edirəm. Azərbaycana bağlı adamdır, burda saysız-hesabsız dostları var. Sevgisi gözlərində çağlayır. İndi xatırlayıram, illər öncə Bakıda Atatürk Mərkəzində onun şeirlər kitabının təqdimatında iştirak etmişdim. Onda təbii ki, yaxından tanış deyildik. Həmişə düşünürdüm ki, bu gün İraq-Türkmən ədəbiyyatının mirası onun çiyinlərindədir. Əbdüllətif Bəndəroğludan, Əta Tərzibaşıdan başlanan yolu zamanımızda Şəmsəddin Kuzəçi davam etdirir. Bu missiya onun üzərindədir. O, həmin genetik kodun daşıyıcısıdır. O böyük insanların xəyal dünyasında böyük, əzəmətli, sirli-soraqlı Türk dünyası var idi və bu yolda dilimiz ən etibarlı körpü idi.
Otuz il öncə “Bütövlyümüzün etibarlı körpüsü - ədəbiyyatımız” adlı yazı yazmışdım və o yazıda əsasən, Güney ədəbiyyatımızdan bəhs etmişdim. O vaxt yazdıqlarıma çoxu xəyal kimi baxırdı. Zaman gəldi, çox şeylər gerçəkləşdi… Bu gün isə düşünürəm ki, ədəbiyyatımızın Kərkük qolu da var. Və bu qol da ən etibarlı körpülərdəndir. Şəmsəddin Kuzəçi bu körpünün qurucularındandır. Onu tanımayanlar üçün bir tanıtım edək:
Kərkükdə doğulub. Mosul Universitetində təhsil alıb, beş il Kərkükdə liseydə müəllimlik edib. Kərkük Televiziyasında, Bağdad Türkmən Radiosunda gənclik və idman proqramları hazırlayıb. Yazıları Bağdadda türkcə yayımlanan “Yurd” qəzeti, “Qardaşlıq” və “Birlik səsi” dərgilərində dərc olunub.
İraqdakı siyasi səbəblər üzündən 1996-cı ildə Türkiyəyə gəlib. 1999-cu ildə İraq Türkmən Cəbhəsi Türkiyə təmsilçiliyində mətbuat, yayın və informasiya üzrə şöbə müdiri kimi çalışıb. “Kərkük” qəzetinin Türkiyə təmsilçiliyi və “Türkməneli” TV-də müxbir və xəbər müdiri olaraq fəaliyyət göstərib. 2007-ci ildə radio, televiziya və kino üzrə ali ixtisas təhsili, 2009-cu ildə isə Hollandiyada Haaqa Universitetində fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsi alıb. Hazırda Kərkük Kültür Mərkəzinin sədridir. İraq Qəzetçilər Cəmiyyətinin, İraq, Türkiyə, Azərbaycan, Ərəb və Avrasiya Yazarlar Birliklərinin üzvüdür. Bundan əlavə, İraq Türkmən Ədəbiyyatçılar Birliyinin beynəlxalq koordinatoru, Kərkük Kültür Dərnəyinin qurucusu, İraq Türkmən Qəzetçilər Cəmiyyətinin qurucusu və rəhbəridir. İraq türklərini Türkiyə və türk dünyasında, beynəlxalq toplantılarda təmsil edib. 2006-cı ildə İraq, Azərbaycan və Türkiyə ilə bağlı apardığı elmi və ədəbi çalışmalarına görə “Vektor” Beynəlxalq Elm Mərkəzinin fəxri doktoru seçilib. İndiyədək 30-a qədər kitabı çap olunub. Kifayət qədər zəngin, dopdolu, qürurverici bir bioqrafiyadır.
Qəzənfər müəllimlə görüşlərimizdə də hər dəfə Şəmsəddin bəyin adını məhəbbətlə çəkir. “Onunla dost olun, qardaş olun!”- deyir. Ədəbiyyat bizi dosta, qardaşa çevirdi.
Həmin görüşümüzdə Şəmsəddin bəy mənə “Əta Tərzibaşının məqalələri, ədəbi yazıları” adlı kitabını hədiyyə etdi. Kitabı Şəmsəddin bəylə professor Mustafa Ziya Türkiyə türkcəsinə çeviriblər. Yuxarıda bəhs etdiyimiz məqalənin (“Yeni şeir üzərinə”) də bu kitabda yer aldığını gördüm. Gerçəkdən, mənim üçün böyük bir hədiyyə oldu.
Şəmsəddin bəy şeirlərindən birində yazır:
Bülbülə yazığım gəlir,
Qəfəsdə olur
Balığa yazığım gəlir,
Dənizsiz ölür…
Yalnız
Günəşi sevirəm:
Günəşi sevən
nə qəfəsdə,
nə də dənizdə
yaşaya bilir…
Məncə, bu şeir İraq türklərinin, həm də Şəmsəddin Kuzəçinin şair taleyini simvolizə edir…
Festival günləri bitdi. Sonda ayrıldıq… Ayrıldıq ki, yenidən görüşək!..
Müəllifin bütün yazıları - Kənan HACI
Bölməyə aid digər xəbərlər
9-03-2023, 16:34
Kənan HACI - Əzizə Cəfərzadənin oxuculara tanış olmayan romanı - “Qobustan çökəklərində”
26-12-2022, 17:30
Kənan HACI - Azərbaycanın dünya ədəbiyyatındakı boş qalmış yeri - Kənan Hacı yazır
15-08-2022, 17:31
“Hamı yoldan yarısın...” - Kənan Hacı yazır
4-07-2022, 12:08
Yazıçının son əsəri - “Eşq sultanı” - Kənan Hacı yazır
31-01-2022, 10:43
Epifaniya və ya “Omikron” mövsümü - Kənan Hacı yazır
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
