17:04 / 30-09-2023
Prezident İlham Əliyev Si Cinpini təbrik edib
15:08 / 30-09-2023
Baş Prokurorluq: separatçı qurumun daha iki təmsilçisi həbs olunub
14:52 / 30-09-2023
Silah-sursat və döyüş texnikası müsadirə olunub - Video
13:06 / 30-09-2023
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
12:38 / 30-09-2023
Prezident İlham Əliyev Beynəlxalq Astronavtika Federasiyasının prezidentini qəbul edib - Yenilənib
12:35 / 30-09-2023
Milli Qəhrəman Fəxri Xiyabanda dəfn edilib - Fotolar
11:43 / 30-09-2023
XİN: "Ermənistanın Azərbaycana qarşı irəli sürdüyü növbəti iddialar tamamilə əsassızdır"
11:35 / 30-09-2023
Müsadirə edilən artilleriya qurğuları... - Video
11:06 / 30-09-2023
Abşeronda dava: 3 nəfər bir-birlərini bıçaqlayıb, biri ölüb
09:58 / 30-09-2023
Elizabet - Akif Abbasovun tərcüməsi
09:15 / 30-09-2023
Qarabağdakı döyüş mövqeləri ləğv edilir - Video
02:04 / 30-09-2023
Nyu-Yorkda fövqəladə vəziyyət elan edilib - Fotolar
22:02 / 29-09-2023
Şuşa-Xankəndi yolunda tərk edilmiş döyüş mövqeləri... - Video
21:59 / 29-09-2023
Belçikada kilsədə rüsvayçılıq - Din xadimləri illərlə uşaqları zorlayıblar
19:48 / 29-09-2023
İlham Əliyev Zəngilanda Forumda: "Bizim səbrimizlə oynamasınlar" - Tam mətn - Fotolar (Yenilənib)
19:24 / 29-09-2023
İşçi qrup üzvlərinin Xankəndiyə səfəri nəzərdə tutulub
19:20 / 29-09-2023
Yevlaxda ermənilərlə növbəti görüş keçirilib - (Yenilənib) - Foto
19:18 / 29-09-2023
Yeddi ölkə Ukrayna üçün sursat sifarişi verib
19:07 / 29-09-2023
Üç ölkə qanunsuz miqrasiyaya qarşı işçi qrup yaradır
18:50 / 29-09-2023
Ukraynalı diversantlar Rusiya ərazisinə daxil olmağa cəhd ediblər
18:13 / 29-09-2023
Qarabağda müsadirə edilmiş döyüş texnikası, silah və sursatın yeni - Siyahısı (Yenilənib)
18:03 / 29-09-2023
Separatçı rejimin keçmiş “müdafiə naziri” Laçında ələ keçib
17:58 / 29-09-2023
Mikayıl Cabbarov Gürcüstana səfər edib
17:48 / 29-09-2023
FHN: "Xankəndi yaxınlığında partlayışda 48 nəfərin cəsədi çıxarılıb" - Video
17:35 / 29-09-2023
Bakıda əməliyyat: daha üç nəfər tutulub
17:17 / 29-09-2023
Xaricdə doktorantura təhsilinə dair sənəd qəbulunun müddəti uzadılıb
16:56 / 29-09-2023
Azərbaycan BMT-nin müvafiq qurumlarını Qarabağ bölgəsinə dəvət edib
16:33 / 29-09-2023
Qarabağda terrorlar törədən general-mayor həbs edilib - (Video) - Yenilənib
16:11 / 29-09-2023
İlham Əliyev: "Biz Qafqazda sülh və sabitlik istəyirik"
09:31 / 27-09-2023
Şadlıq sarayında yanğın: yüzdən çox insan ölüb, çoxsaylı yaralı var - (Video) - Yenilənib
20:08 / 25-09-2023
Rusiyanın Cənubi Qafqaz siyasəti müzakirə olunub - Fotolar
14:14 / 27-09-2023
Separatçı Ruben Vardanyan sərhəddə saxlanılıb - (Yenilənib+)
11:50 / 26-09-2023
13 550 erməni Qarabağı tərk edib
00:05 / 26-09-2023
“Qənirə Paşayevanın ölməsi ilə bağlı yayılan xəbər yalandır”
00:01 / 26-09-2023
Bakıdan Xankəndinə tibbi yardım göndərilib
00:04 / 27-09-2023
Azərbaycanda Anım Günüdür
19:55 / 27-09-2023
Xocalı soyqırımına görə axtarışda olan terrorçu Laçında ələ keçib
18:00 / 25-09-2023
Ermənilər Əsgəranı boşaldır
13:40 / 28-09-2023
Zülfüqarov: “Ermənilər regionu məqsədli tərk edir, Qarabağ münaqişəsi Zəngəzura keçəcək”
18:51 / 26-09-2023
Naxçıvan səfərinin geostrateji aspektləri - Professor yazır
12:22 / 26-09-2023
Erməni hökuməti Qarabağdan köçə süni maneələr yaradır
Ayrıldıq ki, yenidən görüşək... - Kənan Hacı yazır
Tarix: 14-06-2023 15:37 | Bölmə: Kənan HACI
Kənan Hacı
(Şəmsəddin Kuzəçi ilə görüşlərimiz üzərinə notlar)
Bir Əbdüllətif Bəndəroğlu vardı... Ana dilində xoyratlar, şeirlər yazırdı. İraqdakı o vaxtkı siyasi rejim ona vətənində yaşamağı yasaq etmişdi. Qürbət həyatı yaşamağa məcbur olmuşdu. Azərbaycanda çox sevilirdi. Hər yerdə adı sevgiylə çəkilirdi. İraq-türkman folklorunun toplanması, tədqiqi və nəşri sahəsində ölçüyəgəlməz xidmətləri olmuşdu. Azərbaycan-İraq ədəbi, mədəni əlaqələrinin qurulmasında da böyük zəhməti vardı.
Yeniyetməlik çağlarımda böyük alimimiz, professor Qəzənfər Paşayevin “Altı il Dəclə-Fərat sahillərində” kitabını nəğmə kimi oxuyurdum, dilin ecazı, Kərkük elllərinin bənzərsiz təsvirləri məni əməlli-başlı sehrləmişdi. Həmin kitabda Qəzənfər müəllim Əbdüllətif Bəndəroğludan da sevgiylə bəhs edirdi.
Bir də Əta Tərzibaşını xatırlayıram. Uzun illər öncə Bakıda onunla geniş söhbətimiz olmuşdu, müsahibə çap olunandan sonra geniş əks-səda doğurmuşdu. Qeyd dəftərçələrimdə onun müxtəlif fikirləri qalır. Yadımdadır, belə bir fikir səsləndirmişdi: “Bizim Türkman ləhcəsi ilə Azərbaycan ləhcəsi daha yaxın, bəlkə də əkiz qardaşlar olmaqla bərabər, bütün bu ləhcələr uzun bir tarix boyunca çeşidli səbəblərin təsiri ilə bir-birindən xəbərsiz olaraq gəlişdikləri halda aralarında görkəmli fərqlər bilinməmişdir".
Bir də onu xatırlayıram ki, Əta Tərzibaşı “Yeni şeir üzərinə” adlı məqaləsində sərbəst şeiri “özbaşına şeir”, “saçma şeir” adlandırmışdı. O, şairləri sərbəst şeir yazmaqdan vaz keçməyə çağırırdı. Müsahibə zamanı ondan niyə belə düşündüyünü soruşmuşdum, öz aləmimdə bir az da ehtiyatla sərbəst şeiri müdafiə etmişdim. Cavabında gülümsəyib: “Şairin istedadı hecada bəlli olur. Ona görə gənc şairlər bacarıqlarını ahəngli heca vəznində sınamalıdırlar”, - demişdi.
Əta Tərzibaşı da İraq-türkmən folklorunun böyük araşdırıcılarından idi. Özündən sonra bizə qiymətli tədqiqat əsərləri yadigar qoyub getdi.
Kərkük folklorunu bizə bu şəxslər sevdirmişdi. Onlar kərkükşünaslıqdakı boşluqları doldurmuş alimlər idilər.
Qəzənfər Paşayevin “Əta Tərzibaşının folklorşünaslıq fəaliyyəti” monoqrafiyası son dərəcə əhəmiyyətli tədqiqat əsərlərindəndir. Monoqrafiyada Əta Tərzibaşının xoyrat və manilər, xalq havaları, xoyrat üsulları, xalq türküləri, aşıq havaları, dastanlar, atalar sözləri, məsəllər və s. sahəsindəki tədqiqatları gündəmə gətirilir.
Mövzu İraq-Türkmən ədəbiyyatıdırsa, bu şəxsiyyətlərin adları hökmən anılmalıdır. Bu, bizim vəfa borcumuzdur. Şəmsəddin Kuzəçi də həm şair kimi, həm də tədqiqatçı kimi həmin özül üzərində formalaşıb.
...Hər dəfə radioda Sinan Səidlə Nərminə Məmmədovanın ifasında səslənən ölümsüz mahnı - “Evlərinin önü yonca” -səslənəndə ruhumuz ehtizaza gəlirdi. İndinin özündə də mən həmin mahnını həyəcansız dinləyə bilmirəm. Dağların başını almış sis, duman kimi bu mahnı ruhuma çökür, içimi bir nisgil havası bürüyür.
Evlərinin önü darçın,
Fələk qoymur gözüm açım, vallah açım,
Səni alım, hara qaçım, ninnə yarim, ninnə,
Əsmər yarım, ninnə, ninnə, ninnə…
Nisgilli bir sevgi hekayəti Sinanla Nərminən səsində həzin-həzin ürəyimizi göynədir. Vüsala yetməyən aşiqlərin əbədi ayrılığı qüssə gətirir…
Şəmsəddin Kuzəçi ilə hər dəfə rastlaşanda bu insanlar gözlərimin önündən gəlib keçir. Bir müddət bundan öncə dəyərli şairimiz İbrahim İlyaslının Sumqayıtda keçirilən 60 illik yubileyində görüşdük və ayaqüstü söhbətimiz oldu. Amma bu günlərdə Bakıda II Türk Dünyası Ədəbiyyat və Kitab festivalı çərçivəsində bir az da yaxınlaşdıq. Bir masa arxasında çay içə-içə onun şirin söhbətlərini dinlədik. Əkbər Qoşalı ilə şux zarafatlarına şahid olduq. Gözəl bir yaz axşamında onun dilindən səslənən xoyratlar məclisə ayrıca gözəllik qatdı. Şəmsəddin bəy dedi ki, hər bayatı bir həyat hekayətidir, bir insan ömrünün epiqrafıdır. Bu mövzuda söhbətlərimiz uzandıqca uzanırdı. Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Şəlalə Ana Hümmətli də söhbətimizə rəng qatır. Beləcə, unudulmaz bir görüş yaddaşımıza həkk olunur.
Ünlü tatar şairəsi Çulpan Zərif də söhbətdə iştirak edir, təəssüratlarını dilə gətirirdi. Yeri gəlmişkən, Çulpan xanım ürəyində Turan sevgisi daşıyan bənzərsiz şairdir. Azərbaycan dilində çap olunan “Lacivərd yuxular” kitabını mənə hədiyyə etdi. Şeirləri dilimizə Elxan Zal Qaraxanlı və İbrahim İlyaslı tərcümə ediblər. Sözün əsl mənasında peşəkar tərcümələrdir. Tatar şairəsinin zərif duyğuları azərbaycan dilinin məna çalarlarına elə bürünüb ki, bu şeirlərin hansısa başqa bir dildən tərcümə olunduğu zərrə qədər hiss olunmur. Bu barədə ayrıca bir yazı hazırladığımdan kitabdan çox bəhs etmirəm. Söhbətimizin əsas mövzusu İraq-Türkmən poeziyasıdır. Amma bu çay süfrəsi arxasında qarşılıqlı kitablaşmanın xalqlarımız arasındakı bağların daha da möhkəmlənməsinə xidmət edəcəyinə zərrə qədər şübhəm yoxdur. Bu mənada Elxan Zalın “biz bir-birimizi mütəmadi şəkildə tərcümə etməliyik” fikrinə qatılıram.
Şəmsəddin Kuzəçi bayatını bayatıya calayır, arada kövrəldiyini hiss edirəm. Azərbaycana bağlı adamdır, burda saysız-hesabsız dostları var. Sevgisi gözlərində çağlayır. İndi xatırlayıram, illər öncə Bakıda Atatürk Mərkəzində onun şeirlər kitabının təqdimatında iştirak etmişdim. Onda təbii ki, yaxından tanış deyildik. Həmişə düşünürdüm ki, bu gün İraq-Türkmən ədəbiyyatının mirası onun çiyinlərindədir. Əbdüllətif Bəndəroğludan, Əta Tərzibaşıdan başlanan yolu zamanımızda Şəmsəddin Kuzəçi davam etdirir. Bu missiya onun üzərindədir. O, həmin genetik kodun daşıyıcısıdır. O böyük insanların xəyal dünyasında böyük, əzəmətli, sirli-soraqlı Türk dünyası var idi və bu yolda dilimiz ən etibarlı körpü idi.
Otuz il öncə “Bütövlyümüzün etibarlı körpüsü - ədəbiyyatımız” adlı yazı yazmışdım və o yazıda əsasən, Güney ədəbiyyatımızdan bəhs etmişdim. O vaxt yazdıqlarıma çoxu xəyal kimi baxırdı. Zaman gəldi, çox şeylər gerçəkləşdi… Bu gün isə düşünürəm ki, ədəbiyyatımızın Kərkük qolu da var. Və bu qol da ən etibarlı körpülərdəndir. Şəmsəddin Kuzəçi bu körpünün qurucularındandır. Onu tanımayanlar üçün bir tanıtım edək:
Kərkükdə doğulub. Mosul Universitetində təhsil alıb, beş il Kərkükdə liseydə müəllimlik edib. Kərkük Televiziyasında, Bağdad Türkmən Radiosunda gənclik və idman proqramları hazırlayıb. Yazıları Bağdadda türkcə yayımlanan “Yurd” qəzeti, “Qardaşlıq” və “Birlik səsi” dərgilərində dərc olunub.
İraqdakı siyasi səbəblər üzündən 1996-cı ildə Türkiyəyə gəlib. 1999-cu ildə İraq Türkmən Cəbhəsi Türkiyə təmsilçiliyində mətbuat, yayın və informasiya üzrə şöbə müdiri kimi çalışıb. “Kərkük” qəzetinin Türkiyə təmsilçiliyi və “Türkməneli” TV-də müxbir və xəbər müdiri olaraq fəaliyyət göstərib. 2007-ci ildə radio, televiziya və kino üzrə ali ixtisas təhsili, 2009-cu ildə isə Hollandiyada Haaqa Universitetində fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsi alıb. Hazırda Kərkük Kültür Mərkəzinin sədridir. İraq Qəzetçilər Cəmiyyətinin, İraq, Türkiyə, Azərbaycan, Ərəb və Avrasiya Yazarlar Birliklərinin üzvüdür. Bundan əlavə, İraq Türkmən Ədəbiyyatçılar Birliyinin beynəlxalq koordinatoru, Kərkük Kültür Dərnəyinin qurucusu, İraq Türkmən Qəzetçilər Cəmiyyətinin qurucusu və rəhbəridir. İraq türklərini Türkiyə və türk dünyasında, beynəlxalq toplantılarda təmsil edib. 2006-cı ildə İraq, Azərbaycan və Türkiyə ilə bağlı apardığı elmi və ədəbi çalışmalarına görə “Vektor” Beynəlxalq Elm Mərkəzinin fəxri doktoru seçilib. İndiyədək 30-a qədər kitabı çap olunub. Kifayət qədər zəngin, dopdolu, qürurverici bir bioqrafiyadır.
Qəzənfər müəllimlə görüşlərimizdə də hər dəfə Şəmsəddin bəyin adını məhəbbətlə çəkir. “Onunla dost olun, qardaş olun!”- deyir. Ədəbiyyat bizi dosta, qardaşa çevirdi.
Həmin görüşümüzdə Şəmsəddin bəy mənə “Əta Tərzibaşının məqalələri, ədəbi yazıları” adlı kitabını hədiyyə etdi. Kitabı Şəmsəddin bəylə professor Mustafa Ziya Türkiyə türkcəsinə çeviriblər. Yuxarıda bəhs etdiyimiz məqalənin (“Yeni şeir üzərinə”) də bu kitabda yer aldığını gördüm. Gerçəkdən, mənim üçün böyük bir hədiyyə oldu.
Şəmsəddin bəy şeirlərindən birində yazır:
Bülbülə yazığım gəlir,
Qəfəsdə olur
Balığa yazığım gəlir,
Dənizsiz ölür…
Yalnız
Günəşi sevirəm:
Günəşi sevən
nə qəfəsdə,
nə də dənizdə
yaşaya bilir…
Məncə, bu şeir İraq türklərinin, həm də Şəmsəddin Kuzəçinin şair taleyini simvolizə edir…
Festival günləri bitdi. Sonda ayrıldıq… Ayrıldıq ki, yenidən görüşək!..
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 14-06-2023 15:37 | Bölmə: Kənan HACI
Kənan Hacı
(Şəmsəddin Kuzəçi ilə görüşlərimiz üzərinə notlar)
Bir Əbdüllətif Bəndəroğlu vardı... Ana dilində xoyratlar, şeirlər yazırdı. İraqdakı o vaxtkı siyasi rejim ona vətənində yaşamağı yasaq etmişdi. Qürbət həyatı yaşamağa məcbur olmuşdu. Azərbaycanda çox sevilirdi. Hər yerdə adı sevgiylə çəkilirdi. İraq-türkman folklorunun toplanması, tədqiqi və nəşri sahəsində ölçüyəgəlməz xidmətləri olmuşdu. Azərbaycan-İraq ədəbi, mədəni əlaqələrinin qurulmasında da böyük zəhməti vardı.
Yeniyetməlik çağlarımda böyük alimimiz, professor Qəzənfər Paşayevin “Altı il Dəclə-Fərat sahillərində” kitabını nəğmə kimi oxuyurdum, dilin ecazı, Kərkük elllərinin bənzərsiz təsvirləri məni əməlli-başlı sehrləmişdi. Həmin kitabda Qəzənfər müəllim Əbdüllətif Bəndəroğludan da sevgiylə bəhs edirdi.
Bir də Əta Tərzibaşını xatırlayıram. Uzun illər öncə Bakıda onunla geniş söhbətimiz olmuşdu, müsahibə çap olunandan sonra geniş əks-səda doğurmuşdu. Qeyd dəftərçələrimdə onun müxtəlif fikirləri qalır. Yadımdadır, belə bir fikir səsləndirmişdi: “Bizim Türkman ləhcəsi ilə Azərbaycan ləhcəsi daha yaxın, bəlkə də əkiz qardaşlar olmaqla bərabər, bütün bu ləhcələr uzun bir tarix boyunca çeşidli səbəblərin təsiri ilə bir-birindən xəbərsiz olaraq gəlişdikləri halda aralarında görkəmli fərqlər bilinməmişdir".
Bir də onu xatırlayıram ki, Əta Tərzibaşı “Yeni şeir üzərinə” adlı məqaləsində sərbəst şeiri “özbaşına şeir”, “saçma şeir” adlandırmışdı. O, şairləri sərbəst şeir yazmaqdan vaz keçməyə çağırırdı. Müsahibə zamanı ondan niyə belə düşündüyünü soruşmuşdum, öz aləmimdə bir az da ehtiyatla sərbəst şeiri müdafiə etmişdim. Cavabında gülümsəyib: “Şairin istedadı hecada bəlli olur. Ona görə gənc şairlər bacarıqlarını ahəngli heca vəznində sınamalıdırlar”, - demişdi.
Əta Tərzibaşı da İraq-türkmən folklorunun böyük araşdırıcılarından idi. Özündən sonra bizə qiymətli tədqiqat əsərləri yadigar qoyub getdi.
Kərkük folklorunu bizə bu şəxslər sevdirmişdi. Onlar kərkükşünaslıqdakı boşluqları doldurmuş alimlər idilər.
Qəzənfər Paşayevin “Əta Tərzibaşının folklorşünaslıq fəaliyyəti” monoqrafiyası son dərəcə əhəmiyyətli tədqiqat əsərlərindəndir. Monoqrafiyada Əta Tərzibaşının xoyrat və manilər, xalq havaları, xoyrat üsulları, xalq türküləri, aşıq havaları, dastanlar, atalar sözləri, məsəllər və s. sahəsindəki tədqiqatları gündəmə gətirilir.
Mövzu İraq-Türkmən ədəbiyyatıdırsa, bu şəxsiyyətlərin adları hökmən anılmalıdır. Bu, bizim vəfa borcumuzdur. Şəmsəddin Kuzəçi də həm şair kimi, həm də tədqiqatçı kimi həmin özül üzərində formalaşıb.
...Hər dəfə radioda Sinan Səidlə Nərminə Məmmədovanın ifasında səslənən ölümsüz mahnı - “Evlərinin önü yonca” -səslənəndə ruhumuz ehtizaza gəlirdi. İndinin özündə də mən həmin mahnını həyəcansız dinləyə bilmirəm. Dağların başını almış sis, duman kimi bu mahnı ruhuma çökür, içimi bir nisgil havası bürüyür.
Evlərinin önü darçın,
Fələk qoymur gözüm açım, vallah açım,
Səni alım, hara qaçım, ninnə yarim, ninnə,
Əsmər yarım, ninnə, ninnə, ninnə…
Nisgilli bir sevgi hekayəti Sinanla Nərminən səsində həzin-həzin ürəyimizi göynədir. Vüsala yetməyən aşiqlərin əbədi ayrılığı qüssə gətirir…
Şəmsəddin Kuzəçi ilə hər dəfə rastlaşanda bu insanlar gözlərimin önündən gəlib keçir. Bir müddət bundan öncə dəyərli şairimiz İbrahim İlyaslının Sumqayıtda keçirilən 60 illik yubileyində görüşdük və ayaqüstü söhbətimiz oldu. Amma bu günlərdə Bakıda II Türk Dünyası Ədəbiyyat və Kitab festivalı çərçivəsində bir az da yaxınlaşdıq. Bir masa arxasında çay içə-içə onun şirin söhbətlərini dinlədik. Əkbər Qoşalı ilə şux zarafatlarına şahid olduq. Gözəl bir yaz axşamında onun dilindən səslənən xoyratlar məclisə ayrıca gözəllik qatdı. Şəmsəddin bəy dedi ki, hər bayatı bir həyat hekayətidir, bir insan ömrünün epiqrafıdır. Bu mövzuda söhbətlərimiz uzandıqca uzanırdı. Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Şəlalə Ana Hümmətli də söhbətimizə rəng qatır. Beləcə, unudulmaz bir görüş yaddaşımıza həkk olunur.
Ünlü tatar şairəsi Çulpan Zərif də söhbətdə iştirak edir, təəssüratlarını dilə gətirirdi. Yeri gəlmişkən, Çulpan xanım ürəyində Turan sevgisi daşıyan bənzərsiz şairdir. Azərbaycan dilində çap olunan “Lacivərd yuxular” kitabını mənə hədiyyə etdi. Şeirləri dilimizə Elxan Zal Qaraxanlı və İbrahim İlyaslı tərcümə ediblər. Sözün əsl mənasında peşəkar tərcümələrdir. Tatar şairəsinin zərif duyğuları azərbaycan dilinin məna çalarlarına elə bürünüb ki, bu şeirlərin hansısa başqa bir dildən tərcümə olunduğu zərrə qədər hiss olunmur. Bu barədə ayrıca bir yazı hazırladığımdan kitabdan çox bəhs etmirəm. Söhbətimizin əsas mövzusu İraq-Türkmən poeziyasıdır. Amma bu çay süfrəsi arxasında qarşılıqlı kitablaşmanın xalqlarımız arasındakı bağların daha da möhkəmlənməsinə xidmət edəcəyinə zərrə qədər şübhəm yoxdur. Bu mənada Elxan Zalın “biz bir-birimizi mütəmadi şəkildə tərcümə etməliyik” fikrinə qatılıram.
Şəmsəddin Kuzəçi bayatını bayatıya calayır, arada kövrəldiyini hiss edirəm. Azərbaycana bağlı adamdır, burda saysız-hesabsız dostları var. Sevgisi gözlərində çağlayır. İndi xatırlayıram, illər öncə Bakıda Atatürk Mərkəzində onun şeirlər kitabının təqdimatında iştirak etmişdim. Onda təbii ki, yaxından tanış deyildik. Həmişə düşünürdüm ki, bu gün İraq-Türkmən ədəbiyyatının mirası onun çiyinlərindədir. Əbdüllətif Bəndəroğludan, Əta Tərzibaşıdan başlanan yolu zamanımızda Şəmsəddin Kuzəçi davam etdirir. Bu missiya onun üzərindədir. O, həmin genetik kodun daşıyıcısıdır. O böyük insanların xəyal dünyasında böyük, əzəmətli, sirli-soraqlı Türk dünyası var idi və bu yolda dilimiz ən etibarlı körpü idi.
Otuz il öncə “Bütövlyümüzün etibarlı körpüsü - ədəbiyyatımız” adlı yazı yazmışdım və o yazıda əsasən, Güney ədəbiyyatımızdan bəhs etmişdim. O vaxt yazdıqlarıma çoxu xəyal kimi baxırdı. Zaman gəldi, çox şeylər gerçəkləşdi… Bu gün isə düşünürəm ki, ədəbiyyatımızın Kərkük qolu da var. Və bu qol da ən etibarlı körpülərdəndir. Şəmsəddin Kuzəçi bu körpünün qurucularındandır. Onu tanımayanlar üçün bir tanıtım edək:
Kərkükdə doğulub. Mosul Universitetində təhsil alıb, beş il Kərkükdə liseydə müəllimlik edib. Kərkük Televiziyasında, Bağdad Türkmən Radiosunda gənclik və idman proqramları hazırlayıb. Yazıları Bağdadda türkcə yayımlanan “Yurd” qəzeti, “Qardaşlıq” və “Birlik səsi” dərgilərində dərc olunub.
İraqdakı siyasi səbəblər üzündən 1996-cı ildə Türkiyəyə gəlib. 1999-cu ildə İraq Türkmən Cəbhəsi Türkiyə təmsilçiliyində mətbuat, yayın və informasiya üzrə şöbə müdiri kimi çalışıb. “Kərkük” qəzetinin Türkiyə təmsilçiliyi və “Türkməneli” TV-də müxbir və xəbər müdiri olaraq fəaliyyət göstərib. 2007-ci ildə radio, televiziya və kino üzrə ali ixtisas təhsili, 2009-cu ildə isə Hollandiyada Haaqa Universitetində fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsi alıb. Hazırda Kərkük Kültür Mərkəzinin sədridir. İraq Qəzetçilər Cəmiyyətinin, İraq, Türkiyə, Azərbaycan, Ərəb və Avrasiya Yazarlar Birliklərinin üzvüdür. Bundan əlavə, İraq Türkmən Ədəbiyyatçılar Birliyinin beynəlxalq koordinatoru, Kərkük Kültür Dərnəyinin qurucusu, İraq Türkmən Qəzetçilər Cəmiyyətinin qurucusu və rəhbəridir. İraq türklərini Türkiyə və türk dünyasında, beynəlxalq toplantılarda təmsil edib. 2006-cı ildə İraq, Azərbaycan və Türkiyə ilə bağlı apardığı elmi və ədəbi çalışmalarına görə “Vektor” Beynəlxalq Elm Mərkəzinin fəxri doktoru seçilib. İndiyədək 30-a qədər kitabı çap olunub. Kifayət qədər zəngin, dopdolu, qürurverici bir bioqrafiyadır.
Qəzənfər müəllimlə görüşlərimizdə də hər dəfə Şəmsəddin bəyin adını məhəbbətlə çəkir. “Onunla dost olun, qardaş olun!”- deyir. Ədəbiyyat bizi dosta, qardaşa çevirdi.
Həmin görüşümüzdə Şəmsəddin bəy mənə “Əta Tərzibaşının məqalələri, ədəbi yazıları” adlı kitabını hədiyyə etdi. Kitabı Şəmsəddin bəylə professor Mustafa Ziya Türkiyə türkcəsinə çeviriblər. Yuxarıda bəhs etdiyimiz məqalənin (“Yeni şeir üzərinə”) də bu kitabda yer aldığını gördüm. Gerçəkdən, mənim üçün böyük bir hədiyyə oldu.
Şəmsəddin bəy şeirlərindən birində yazır:
Bülbülə yazığım gəlir,
Qəfəsdə olur
Balığa yazığım gəlir,
Dənizsiz ölür…
Yalnız
Günəşi sevirəm:
Günəşi sevən
nə qəfəsdə,
nə də dənizdə
yaşaya bilir…
Məncə, bu şeir İraq türklərinin, həm də Şəmsəddin Kuzəçinin şair taleyini simvolizə edir…
Festival günləri bitdi. Sonda ayrıldıq… Ayrıldıq ki, yenidən görüşək!..
Müəllifin bütün yazıları - Kənan HACI
Bölməyə aid digər xəbərlər
9-03-2023, 16:34
Kənan HACI - Əzizə Cəfərzadənin oxuculara tanış olmayan romanı - “Qobustan çökəklərində”
26-12-2022, 17:30
Kənan HACI - Azərbaycanın dünya ədəbiyyatındakı boş qalmış yeri - Kənan Hacı yazır
15-08-2022, 17:31
“Hamı yoldan yarısın...” - Kənan Hacı yazır
4-07-2022, 12:08
Yazıçının son əsəri - “Eşq sultanı” - Kənan Hacı yazır
31-01-2022, 10:43
Epifaniya və ya “Omikron” mövsümü - Kənan Hacı yazır
3-04-2020, 17:50
Kənan HACI - Virussuz dünya və ya Hararinin görə bilmədiyi fəlakət - Kənan Hacı yazır
Pavlo Narojnı deyir ki, Rusiyada hərbi obyektlər çoxdur və ruslar bunları hücumlardan qoruya bilməyəcəklər
Valeri Kondratyuk deyir ki, ya Rusiya elitasının, ya da silahlı qüvvələrin sui-qəsdi Putini hakimiyyətdən uzaqlaşdıra bilər
Taras Jovtenko deyir ki, Rusiyanın hərbi-siyasi rəhbərliyi uzunmüddətli qarşıdurmanı özünün geosiyasi planlarına daxil edib
Avropa Kino Akademiyasının üzvü deyir ki, Azərbaycan kinosunun problemləri çoxdur: “Azərbaycanfilm” kimi unikal sənət ocağına 6-7 aydır ki, dövlətdən maliyyə ayrılmırsa milli kinodakı vəziyyətdən necə rahat olmaq olar?”
Ukrayna Hərbi Dəniz Qüvvələrinin ehtiyatda olan zabiti: “Hərbi əməliyyatlar başlayandan bəri rusların 18 gəmi və katerini zədələmiş və məhv etmişik”
