11:24 / 12-07-2025
Ali Məhkəmənin hakimi təqaüdə göndərilib - Foto
11:11 / 12-07-2025
Sumqayıtda kürəkən qayınatasını öldürüb
10:21 / 12-07-2025
Şəkidə 87 yaşlı kişini elektrik cərəyanı vuraraq öldürüb
09:46 / 12-07-2025
Polis Beyləqanda 9 nəfəri saxlayıb - Fotolar
09:21 / 12-07-2025
İsmayıllı rayonunda zəlzələ olub
21:16 / 11-07-2025
Xocalı soyqırımı zamanı girov götürülmüş qadın: "Yaşyarımlıq oğlum..." - Yenilənib
19:05 / 11-07-2025
"Qarabağ" klubu növbəti yoxlama oyununda qalib gəlib
18:06 / 11-07-2025
İqtisadi Şuranın iclası keçirilib
18:02 / 11-07-2025
Maliyyə Nazirliyi depozit hərracları keçirib
17:59 / 11-07-2025
Yerə düşən Mars parçası satışa çıxarılır
17:47 / 11-07-2025
Könül İbrahimlinin ölümü ilə bağlı cinayət işi açılıb
17:45 / 11-07-2025
Fransada üç deputatın mandatı ləğv edilib
17:37 / 11-07-2025
Kim Çen In Putinə nə qədər sursat verir?
17:32 / 11-07-2025
Aİ Azərbaycan və Ermənistana çağırış edib: sülh sazişini tezləşdirin!
17:24 / 11-07-2025
Bakı və daha üç bölgədə yaşıllıqlar məhv edilib
17:08 / 11-07-2025
Böyük şəhərlərdə pensiyalar verilir
17:01 / 11-07-2025
Miqrasiya Xidməti əməkdaşlarının geyim forması dəyişib - Fərman
16:57 / 11-07-2025
Prorektor vəzifədən azad olunub
16:56 / 11-07-2025
Rusiya Polşanın Baş Konsulluğunu bağlayır
16:32 / 11-07-2025
Ağsaqqallar Şurasının sədr müavini mıəhkəmədə dindiriləcək
16:06 / 11-07-2025
Ekspert: “Əgər məsuliyyətə cəlb olunmalı bir nəfər varsa, o da Emin Əmrullayevdir"
15:45 / 11-07-2025
"Karvan" daha bir futbolçu ilə anlaşıb
15:41 / 11-07-2025
Havanın temperaturu 41 dərəcəyə qalxacaq - Xəbərdarlıq
15:06 / 11-07-2025
Sosial xidmət müəssisələrinə nəzarət qrupu yaradılır
14:35 / 11-07-2025
Azərbaycan I Liqasının başlama tarixi bəlli olub
14:33 / 11-07-2025
Azərbaycanın daha iki abidəsi UNESCO-nun siyahısına daxil edilib - Foto
14:09 / 11-07-2025
Mollazadə: “Danışıqlardan müsbət nəticə gözləyirik”
13:51 / 11-07-2025
Cəlaloğlu: Vasitəçilər olmadan belə bir görüşün baş tutması böyük əhəmiyyətə malikdir
13:50 / 11-07-2025
"2024-cü il dövlət büdcəsinin icrası haqqında" qanun təsdiqlənib
13:45 / 11-07-2025
Dövlət Neft Fondunun büdcəsinin icrası haqqında sərəncam imzalanıb
12:16 / 08-07-2025
Azad edilmiş ərazilərə səfər üçün icazənin müddəti artırılıb
15:10 / 07-07-2025
Əl əli yudu, əl də qayıtdı... - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
14:53 / 10-07-2025
Əliyev-Paşinyan görüşü başa çatıb - (Yenilənib) - Fotolar
13:25 / 08-07-2025
Zahid Oruc: İndi İrəvanın taleyi Bakıda həll olunur
17:43 / 07-07-2025
Türkiyə hərbi büdcəni böyüdür
18:33 / 07-07-2025
Bu il sülh sazişi imzalana bilər
17:07 / 08-07-2025
Prezident dörd nəfərə diplomatik rütbə verib - Siyahı
00:11 / 11-07-2025
Ərdoğan kürd məsələsində ən riskli addımını atır
14:27 / 09-07-2025
Azərbaycan-Ermənistan sərhədində təxribatlar ola bilər - Ekspert
14:39 / 07-07-2025
Prezident instituta rektor təyin edib - Foto
11:36 / 07-07-2025
Asayişimizin qoruyucuları - Mürvət Əliyev yazır
22:43 / 07-07-2025
Böyük Britaniya Rusiyaya yeni sanksiyalar tətbiq edib
Ayrıldıq ki, yenidən görüşək... - Kənan Hacı yazır
Tarix: 14-06-2023 15:37 | Bölmə: Kənan HACI
Kənan Hacı
(Şəmsəddin Kuzəçi ilə görüşlərimiz üzərinə notlar)
Bir Əbdüllətif Bəndəroğlu vardı... Ana dilində xoyratlar, şeirlər yazırdı. İraqdakı o vaxtkı siyasi rejim ona vətənində yaşamağı yasaq etmişdi. Qürbət həyatı yaşamağa məcbur olmuşdu. Azərbaycanda çox sevilirdi. Hər yerdə adı sevgiylə çəkilirdi. İraq-türkman folklorunun toplanması, tədqiqi və nəşri sahəsində ölçüyəgəlməz xidmətləri olmuşdu. Azərbaycan-İraq ədəbi, mədəni əlaqələrinin qurulmasında da böyük zəhməti vardı.
Yeniyetməlik çağlarımda böyük alimimiz, professor Qəzənfər Paşayevin “Altı il Dəclə-Fərat sahillərində” kitabını nəğmə kimi oxuyurdum, dilin ecazı, Kərkük elllərinin bənzərsiz təsvirləri məni əməlli-başlı sehrləmişdi. Həmin kitabda Qəzənfər müəllim Əbdüllətif Bəndəroğludan da sevgiylə bəhs edirdi.
Bir də Əta Tərzibaşını xatırlayıram. Uzun illər öncə Bakıda onunla geniş söhbətimiz olmuşdu, müsahibə çap olunandan sonra geniş əks-səda doğurmuşdu. Qeyd dəftərçələrimdə onun müxtəlif fikirləri qalır. Yadımdadır, belə bir fikir səsləndirmişdi: “Bizim Türkman ləhcəsi ilə Azərbaycan ləhcəsi daha yaxın, bəlkə də əkiz qardaşlar olmaqla bərabər, bütün bu ləhcələr uzun bir tarix boyunca çeşidli səbəblərin təsiri ilə bir-birindən xəbərsiz olaraq gəlişdikləri halda aralarında görkəmli fərqlər bilinməmişdir".
Bir də onu xatırlayıram ki, Əta Tərzibaşı “Yeni şeir üzərinə” adlı məqaləsində sərbəst şeiri “özbaşına şeir”, “saçma şeir” adlandırmışdı. O, şairləri sərbəst şeir yazmaqdan vaz keçməyə çağırırdı. Müsahibə zamanı ondan niyə belə düşündüyünü soruşmuşdum, öz aləmimdə bir az da ehtiyatla sərbəst şeiri müdafiə etmişdim. Cavabında gülümsəyib: “Şairin istedadı hecada bəlli olur. Ona görə gənc şairlər bacarıqlarını ahəngli heca vəznində sınamalıdırlar”, - demişdi.
Əta Tərzibaşı da İraq-türkmən folklorunun böyük araşdırıcılarından idi. Özündən sonra bizə qiymətli tədqiqat əsərləri yadigar qoyub getdi.
Kərkük folklorunu bizə bu şəxslər sevdirmişdi. Onlar kərkükşünaslıqdakı boşluqları doldurmuş alimlər idilər.
Qəzənfər Paşayevin “Əta Tərzibaşının folklorşünaslıq fəaliyyəti” monoqrafiyası son dərəcə əhəmiyyətli tədqiqat əsərlərindəndir. Monoqrafiyada Əta Tərzibaşının xoyrat və manilər, xalq havaları, xoyrat üsulları, xalq türküləri, aşıq havaları, dastanlar, atalar sözləri, məsəllər və s. sahəsindəki tədqiqatları gündəmə gətirilir.
Mövzu İraq-Türkmən ədəbiyyatıdırsa, bu şəxsiyyətlərin adları hökmən anılmalıdır. Bu, bizim vəfa borcumuzdur. Şəmsəddin Kuzəçi də həm şair kimi, həm də tədqiqatçı kimi həmin özül üzərində formalaşıb.
...Hər dəfə radioda Sinan Səidlə Nərminə Məmmədovanın ifasında səslənən ölümsüz mahnı - “Evlərinin önü yonca” -səslənəndə ruhumuz ehtizaza gəlirdi. İndinin özündə də mən həmin mahnını həyəcansız dinləyə bilmirəm. Dağların başını almış sis, duman kimi bu mahnı ruhuma çökür, içimi bir nisgil havası bürüyür.
Evlərinin önü darçın,
Fələk qoymur gözüm açım, vallah açım,
Səni alım, hara qaçım, ninnə yarim, ninnə,
Əsmər yarım, ninnə, ninnə, ninnə…
Nisgilli bir sevgi hekayəti Sinanla Nərminən səsində həzin-həzin ürəyimizi göynədir. Vüsala yetməyən aşiqlərin əbədi ayrılığı qüssə gətirir…
Şəmsəddin Kuzəçi ilə hər dəfə rastlaşanda bu insanlar gözlərimin önündən gəlib keçir. Bir müddət bundan öncə dəyərli şairimiz İbrahim İlyaslının Sumqayıtda keçirilən 60 illik yubileyində görüşdük və ayaqüstü söhbətimiz oldu. Amma bu günlərdə Bakıda II Türk Dünyası Ədəbiyyat və Kitab festivalı çərçivəsində bir az da yaxınlaşdıq. Bir masa arxasında çay içə-içə onun şirin söhbətlərini dinlədik. Əkbər Qoşalı ilə şux zarafatlarına şahid olduq. Gözəl bir yaz axşamında onun dilindən səslənən xoyratlar məclisə ayrıca gözəllik qatdı. Şəmsəddin bəy dedi ki, hər bayatı bir həyat hekayətidir, bir insan ömrünün epiqrafıdır. Bu mövzuda söhbətlərimiz uzandıqca uzanırdı. Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Şəlalə Ana Hümmətli də söhbətimizə rəng qatır. Beləcə, unudulmaz bir görüş yaddaşımıza həkk olunur.
Ünlü tatar şairəsi Çulpan Zərif də söhbətdə iştirak edir, təəssüratlarını dilə gətirirdi. Yeri gəlmişkən, Çulpan xanım ürəyində Turan sevgisi daşıyan bənzərsiz şairdir. Azərbaycan dilində çap olunan “Lacivərd yuxular” kitabını mənə hədiyyə etdi. Şeirləri dilimizə Elxan Zal Qaraxanlı və İbrahim İlyaslı tərcümə ediblər. Sözün əsl mənasında peşəkar tərcümələrdir. Tatar şairəsinin zərif duyğuları azərbaycan dilinin məna çalarlarına elə bürünüb ki, bu şeirlərin hansısa başqa bir dildən tərcümə olunduğu zərrə qədər hiss olunmur. Bu barədə ayrıca bir yazı hazırladığımdan kitabdan çox bəhs etmirəm. Söhbətimizin əsas mövzusu İraq-Türkmən poeziyasıdır. Amma bu çay süfrəsi arxasında qarşılıqlı kitablaşmanın xalqlarımız arasındakı bağların daha da möhkəmlənməsinə xidmət edəcəyinə zərrə qədər şübhəm yoxdur. Bu mənada Elxan Zalın “biz bir-birimizi mütəmadi şəkildə tərcümə etməliyik” fikrinə qatılıram.
Şəmsəddin Kuzəçi bayatını bayatıya calayır, arada kövrəldiyini hiss edirəm. Azərbaycana bağlı adamdır, burda saysız-hesabsız dostları var. Sevgisi gözlərində çağlayır. İndi xatırlayıram, illər öncə Bakıda Atatürk Mərkəzində onun şeirlər kitabının təqdimatında iştirak etmişdim. Onda təbii ki, yaxından tanış deyildik. Həmişə düşünürdüm ki, bu gün İraq-Türkmən ədəbiyyatının mirası onun çiyinlərindədir. Əbdüllətif Bəndəroğludan, Əta Tərzibaşıdan başlanan yolu zamanımızda Şəmsəddin Kuzəçi davam etdirir. Bu missiya onun üzərindədir. O, həmin genetik kodun daşıyıcısıdır. O böyük insanların xəyal dünyasında böyük, əzəmətli, sirli-soraqlı Türk dünyası var idi və bu yolda dilimiz ən etibarlı körpü idi.
Otuz il öncə “Bütövlyümüzün etibarlı körpüsü - ədəbiyyatımız” adlı yazı yazmışdım və o yazıda əsasən, Güney ədəbiyyatımızdan bəhs etmişdim. O vaxt yazdıqlarıma çoxu xəyal kimi baxırdı. Zaman gəldi, çox şeylər gerçəkləşdi… Bu gün isə düşünürəm ki, ədəbiyyatımızın Kərkük qolu da var. Və bu qol da ən etibarlı körpülərdəndir. Şəmsəddin Kuzəçi bu körpünün qurucularındandır. Onu tanımayanlar üçün bir tanıtım edək:
Kərkükdə doğulub. Mosul Universitetində təhsil alıb, beş il Kərkükdə liseydə müəllimlik edib. Kərkük Televiziyasında, Bağdad Türkmən Radiosunda gənclik və idman proqramları hazırlayıb. Yazıları Bağdadda türkcə yayımlanan “Yurd” qəzeti, “Qardaşlıq” və “Birlik səsi” dərgilərində dərc olunub.
İraqdakı siyasi səbəblər üzündən 1996-cı ildə Türkiyəyə gəlib. 1999-cu ildə İraq Türkmən Cəbhəsi Türkiyə təmsilçiliyində mətbuat, yayın və informasiya üzrə şöbə müdiri kimi çalışıb. “Kərkük” qəzetinin Türkiyə təmsilçiliyi və “Türkməneli” TV-də müxbir və xəbər müdiri olaraq fəaliyyət göstərib. 2007-ci ildə radio, televiziya və kino üzrə ali ixtisas təhsili, 2009-cu ildə isə Hollandiyada Haaqa Universitetində fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsi alıb. Hazırda Kərkük Kültür Mərkəzinin sədridir. İraq Qəzetçilər Cəmiyyətinin, İraq, Türkiyə, Azərbaycan, Ərəb və Avrasiya Yazarlar Birliklərinin üzvüdür. Bundan əlavə, İraq Türkmən Ədəbiyyatçılar Birliyinin beynəlxalq koordinatoru, Kərkük Kültür Dərnəyinin qurucusu, İraq Türkmən Qəzetçilər Cəmiyyətinin qurucusu və rəhbəridir. İraq türklərini Türkiyə və türk dünyasında, beynəlxalq toplantılarda təmsil edib. 2006-cı ildə İraq, Azərbaycan və Türkiyə ilə bağlı apardığı elmi və ədəbi çalışmalarına görə “Vektor” Beynəlxalq Elm Mərkəzinin fəxri doktoru seçilib. İndiyədək 30-a qədər kitabı çap olunub. Kifayət qədər zəngin, dopdolu, qürurverici bir bioqrafiyadır.
Qəzənfər müəllimlə görüşlərimizdə də hər dəfə Şəmsəddin bəyin adını məhəbbətlə çəkir. “Onunla dost olun, qardaş olun!”- deyir. Ədəbiyyat bizi dosta, qardaşa çevirdi.
Həmin görüşümüzdə Şəmsəddin bəy mənə “Əta Tərzibaşının məqalələri, ədəbi yazıları” adlı kitabını hədiyyə etdi. Kitabı Şəmsəddin bəylə professor Mustafa Ziya Türkiyə türkcəsinə çeviriblər. Yuxarıda bəhs etdiyimiz məqalənin (“Yeni şeir üzərinə”) də bu kitabda yer aldığını gördüm. Gerçəkdən, mənim üçün böyük bir hədiyyə oldu.
Şəmsəddin bəy şeirlərindən birində yazır:
Bülbülə yazığım gəlir,
Qəfəsdə olur
Balığa yazığım gəlir,
Dənizsiz ölür…
Yalnız
Günəşi sevirəm:
Günəşi sevən
nə qəfəsdə,
nə də dənizdə
yaşaya bilir…
Məncə, bu şeir İraq türklərinin, həm də Şəmsəddin Kuzəçinin şair taleyini simvolizə edir…
Festival günləri bitdi. Sonda ayrıldıq… Ayrıldıq ki, yenidən görüşək!..
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 14-06-2023 15:37 | Bölmə: Kənan HACI
Kənan Hacı
(Şəmsəddin Kuzəçi ilə görüşlərimiz üzərinə notlar)
Bir Əbdüllətif Bəndəroğlu vardı... Ana dilində xoyratlar, şeirlər yazırdı. İraqdakı o vaxtkı siyasi rejim ona vətənində yaşamağı yasaq etmişdi. Qürbət həyatı yaşamağa məcbur olmuşdu. Azərbaycanda çox sevilirdi. Hər yerdə adı sevgiylə çəkilirdi. İraq-türkman folklorunun toplanması, tədqiqi və nəşri sahəsində ölçüyəgəlməz xidmətləri olmuşdu. Azərbaycan-İraq ədəbi, mədəni əlaqələrinin qurulmasında da böyük zəhməti vardı.
Yeniyetməlik çağlarımda böyük alimimiz, professor Qəzənfər Paşayevin “Altı il Dəclə-Fərat sahillərində” kitabını nəğmə kimi oxuyurdum, dilin ecazı, Kərkük elllərinin bənzərsiz təsvirləri məni əməlli-başlı sehrləmişdi. Həmin kitabda Qəzənfər müəllim Əbdüllətif Bəndəroğludan da sevgiylə bəhs edirdi.
Bir də Əta Tərzibaşını xatırlayıram. Uzun illər öncə Bakıda onunla geniş söhbətimiz olmuşdu, müsahibə çap olunandan sonra geniş əks-səda doğurmuşdu. Qeyd dəftərçələrimdə onun müxtəlif fikirləri qalır. Yadımdadır, belə bir fikir səsləndirmişdi: “Bizim Türkman ləhcəsi ilə Azərbaycan ləhcəsi daha yaxın, bəlkə də əkiz qardaşlar olmaqla bərabər, bütün bu ləhcələr uzun bir tarix boyunca çeşidli səbəblərin təsiri ilə bir-birindən xəbərsiz olaraq gəlişdikləri halda aralarında görkəmli fərqlər bilinməmişdir".
Bir də onu xatırlayıram ki, Əta Tərzibaşı “Yeni şeir üzərinə” adlı məqaləsində sərbəst şeiri “özbaşına şeir”, “saçma şeir” adlandırmışdı. O, şairləri sərbəst şeir yazmaqdan vaz keçməyə çağırırdı. Müsahibə zamanı ondan niyə belə düşündüyünü soruşmuşdum, öz aləmimdə bir az da ehtiyatla sərbəst şeiri müdafiə etmişdim. Cavabında gülümsəyib: “Şairin istedadı hecada bəlli olur. Ona görə gənc şairlər bacarıqlarını ahəngli heca vəznində sınamalıdırlar”, - demişdi.
Əta Tərzibaşı da İraq-türkmən folklorunun böyük araşdırıcılarından idi. Özündən sonra bizə qiymətli tədqiqat əsərləri yadigar qoyub getdi.
Kərkük folklorunu bizə bu şəxslər sevdirmişdi. Onlar kərkükşünaslıqdakı boşluqları doldurmuş alimlər idilər.
Qəzənfər Paşayevin “Əta Tərzibaşının folklorşünaslıq fəaliyyəti” monoqrafiyası son dərəcə əhəmiyyətli tədqiqat əsərlərindəndir. Monoqrafiyada Əta Tərzibaşının xoyrat və manilər, xalq havaları, xoyrat üsulları, xalq türküləri, aşıq havaları, dastanlar, atalar sözləri, məsəllər və s. sahəsindəki tədqiqatları gündəmə gətirilir.
Mövzu İraq-Türkmən ədəbiyyatıdırsa, bu şəxsiyyətlərin adları hökmən anılmalıdır. Bu, bizim vəfa borcumuzdur. Şəmsəddin Kuzəçi də həm şair kimi, həm də tədqiqatçı kimi həmin özül üzərində formalaşıb.
...Hər dəfə radioda Sinan Səidlə Nərminə Məmmədovanın ifasında səslənən ölümsüz mahnı - “Evlərinin önü yonca” -səslənəndə ruhumuz ehtizaza gəlirdi. İndinin özündə də mən həmin mahnını həyəcansız dinləyə bilmirəm. Dağların başını almış sis, duman kimi bu mahnı ruhuma çökür, içimi bir nisgil havası bürüyür.
Evlərinin önü darçın,
Fələk qoymur gözüm açım, vallah açım,
Səni alım, hara qaçım, ninnə yarim, ninnə,
Əsmər yarım, ninnə, ninnə, ninnə…
Nisgilli bir sevgi hekayəti Sinanla Nərminən səsində həzin-həzin ürəyimizi göynədir. Vüsala yetməyən aşiqlərin əbədi ayrılığı qüssə gətirir…
Şəmsəddin Kuzəçi ilə hər dəfə rastlaşanda bu insanlar gözlərimin önündən gəlib keçir. Bir müddət bundan öncə dəyərli şairimiz İbrahim İlyaslının Sumqayıtda keçirilən 60 illik yubileyində görüşdük və ayaqüstü söhbətimiz oldu. Amma bu günlərdə Bakıda II Türk Dünyası Ədəbiyyat və Kitab festivalı çərçivəsində bir az da yaxınlaşdıq. Bir masa arxasında çay içə-içə onun şirin söhbətlərini dinlədik. Əkbər Qoşalı ilə şux zarafatlarına şahid olduq. Gözəl bir yaz axşamında onun dilindən səslənən xoyratlar məclisə ayrıca gözəllik qatdı. Şəmsəddin bəy dedi ki, hər bayatı bir həyat hekayətidir, bir insan ömrünün epiqrafıdır. Bu mövzuda söhbətlərimiz uzandıqca uzanırdı. Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru Şəlalə Ana Hümmətli də söhbətimizə rəng qatır. Beləcə, unudulmaz bir görüş yaddaşımıza həkk olunur.
Ünlü tatar şairəsi Çulpan Zərif də söhbətdə iştirak edir, təəssüratlarını dilə gətirirdi. Yeri gəlmişkən, Çulpan xanım ürəyində Turan sevgisi daşıyan bənzərsiz şairdir. Azərbaycan dilində çap olunan “Lacivərd yuxular” kitabını mənə hədiyyə etdi. Şeirləri dilimizə Elxan Zal Qaraxanlı və İbrahim İlyaslı tərcümə ediblər. Sözün əsl mənasında peşəkar tərcümələrdir. Tatar şairəsinin zərif duyğuları azərbaycan dilinin məna çalarlarına elə bürünüb ki, bu şeirlərin hansısa başqa bir dildən tərcümə olunduğu zərrə qədər hiss olunmur. Bu barədə ayrıca bir yazı hazırladığımdan kitabdan çox bəhs etmirəm. Söhbətimizin əsas mövzusu İraq-Türkmən poeziyasıdır. Amma bu çay süfrəsi arxasında qarşılıqlı kitablaşmanın xalqlarımız arasındakı bağların daha da möhkəmlənməsinə xidmət edəcəyinə zərrə qədər şübhəm yoxdur. Bu mənada Elxan Zalın “biz bir-birimizi mütəmadi şəkildə tərcümə etməliyik” fikrinə qatılıram.
Şəmsəddin Kuzəçi bayatını bayatıya calayır, arada kövrəldiyini hiss edirəm. Azərbaycana bağlı adamdır, burda saysız-hesabsız dostları var. Sevgisi gözlərində çağlayır. İndi xatırlayıram, illər öncə Bakıda Atatürk Mərkəzində onun şeirlər kitabının təqdimatında iştirak etmişdim. Onda təbii ki, yaxından tanış deyildik. Həmişə düşünürdüm ki, bu gün İraq-Türkmən ədəbiyyatının mirası onun çiyinlərindədir. Əbdüllətif Bəndəroğludan, Əta Tərzibaşıdan başlanan yolu zamanımızda Şəmsəddin Kuzəçi davam etdirir. Bu missiya onun üzərindədir. O, həmin genetik kodun daşıyıcısıdır. O böyük insanların xəyal dünyasında böyük, əzəmətli, sirli-soraqlı Türk dünyası var idi və bu yolda dilimiz ən etibarlı körpü idi.
Otuz il öncə “Bütövlyümüzün etibarlı körpüsü - ədəbiyyatımız” adlı yazı yazmışdım və o yazıda əsasən, Güney ədəbiyyatımızdan bəhs etmişdim. O vaxt yazdıqlarıma çoxu xəyal kimi baxırdı. Zaman gəldi, çox şeylər gerçəkləşdi… Bu gün isə düşünürəm ki, ədəbiyyatımızın Kərkük qolu da var. Və bu qol da ən etibarlı körpülərdəndir. Şəmsəddin Kuzəçi bu körpünün qurucularındandır. Onu tanımayanlar üçün bir tanıtım edək:
Kərkükdə doğulub. Mosul Universitetində təhsil alıb, beş il Kərkükdə liseydə müəllimlik edib. Kərkük Televiziyasında, Bağdad Türkmən Radiosunda gənclik və idman proqramları hazırlayıb. Yazıları Bağdadda türkcə yayımlanan “Yurd” qəzeti, “Qardaşlıq” və “Birlik səsi” dərgilərində dərc olunub.
İraqdakı siyasi səbəblər üzündən 1996-cı ildə Türkiyəyə gəlib. 1999-cu ildə İraq Türkmən Cəbhəsi Türkiyə təmsilçiliyində mətbuat, yayın və informasiya üzrə şöbə müdiri kimi çalışıb. “Kərkük” qəzetinin Türkiyə təmsilçiliyi və “Türkməneli” TV-də müxbir və xəbər müdiri olaraq fəaliyyət göstərib. 2007-ci ildə radio, televiziya və kino üzrə ali ixtisas təhsili, 2009-cu ildə isə Hollandiyada Haaqa Universitetində fəlsəfə doktoru elmi dərəcəsi alıb. Hazırda Kərkük Kültür Mərkəzinin sədridir. İraq Qəzetçilər Cəmiyyətinin, İraq, Türkiyə, Azərbaycan, Ərəb və Avrasiya Yazarlar Birliklərinin üzvüdür. Bundan əlavə, İraq Türkmən Ədəbiyyatçılar Birliyinin beynəlxalq koordinatoru, Kərkük Kültür Dərnəyinin qurucusu, İraq Türkmən Qəzetçilər Cəmiyyətinin qurucusu və rəhbəridir. İraq türklərini Türkiyə və türk dünyasında, beynəlxalq toplantılarda təmsil edib. 2006-cı ildə İraq, Azərbaycan və Türkiyə ilə bağlı apardığı elmi və ədəbi çalışmalarına görə “Vektor” Beynəlxalq Elm Mərkəzinin fəxri doktoru seçilib. İndiyədək 30-a qədər kitabı çap olunub. Kifayət qədər zəngin, dopdolu, qürurverici bir bioqrafiyadır.
Qəzənfər müəllimlə görüşlərimizdə də hər dəfə Şəmsəddin bəyin adını məhəbbətlə çəkir. “Onunla dost olun, qardaş olun!”- deyir. Ədəbiyyat bizi dosta, qardaşa çevirdi.
Həmin görüşümüzdə Şəmsəddin bəy mənə “Əta Tərzibaşının məqalələri, ədəbi yazıları” adlı kitabını hədiyyə etdi. Kitabı Şəmsəddin bəylə professor Mustafa Ziya Türkiyə türkcəsinə çeviriblər. Yuxarıda bəhs etdiyimiz məqalənin (“Yeni şeir üzərinə”) də bu kitabda yer aldığını gördüm. Gerçəkdən, mənim üçün böyük bir hədiyyə oldu.
Şəmsəddin bəy şeirlərindən birində yazır:
Bülbülə yazığım gəlir,
Qəfəsdə olur
Balığa yazığım gəlir,
Dənizsiz ölür…
Yalnız
Günəşi sevirəm:
Günəşi sevən
nə qəfəsdə,
nə də dənizdə
yaşaya bilir…
Məncə, bu şeir İraq türklərinin, həm də Şəmsəddin Kuzəçinin şair taleyini simvolizə edir…
Festival günləri bitdi. Sonda ayrıldıq… Ayrıldıq ki, yenidən görüşək!..
Müəllifin bütün yazıları - Kənan HACI
Bölməyə aid digər xəbərlər
9-03-2023, 16:34
Kənan HACI - Əzizə Cəfərzadənin oxuculara tanış olmayan romanı - “Qobustan çökəklərində”
26-12-2022, 17:30
Kənan HACI - Azərbaycanın dünya ədəbiyyatındakı boş qalmış yeri - Kənan Hacı yazır
15-08-2022, 17:31
“Hamı yoldan yarısın...” - Kənan Hacı yazır
4-07-2022, 12:08
Yazıçının son əsəri - “Eşq sultanı” - Kənan Hacı yazır
31-01-2022, 10:43
Epifaniya və ya “Omikron” mövsümü - Kənan Hacı yazır
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
