18:14 / 28-04-2024
"Boinq" kosmosa uçacaq - Fotolar
18:00 / 28-04-2024
"Qəbələ" Azərbaycan Premyer Liqasını tərk edib
17:52 / 28-04-2024
Türkiyə səmasında insanabənzər cismlər peyda olub
17:21 / 28-04-2024
Sədərəkdə sursat partlayıb: iki nəfər həlak olub
16:57 / 28-04-2024
Göygöldə naməlum meyit tapılıb
15:02 / 28-04-2024
Bu gün magistraturalara qəbul imtahanı olub - Yenilənib
14:08 / 28-04-2024
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
11:09 / 28-04-2024
Ukraynaya məxsus 17 PUA vurulub
08:08 / 28-04-2024
Azərbaycan cüdoçusu Avropa çempionu olub
07:56 / 28-04-2024
Ağdamda növbəti mina partlayışı olub, xəsarət alan var
22:50 / 27-04-2024
Şair-publisist Namiq Hacıheydərli vəfat edib
22:39 / 27-04-2024
Yunanıstanın baş naziri Türkiyəyə səfərə hazırlaşır
18:49 / 27-04-2024
Abşeronda qətl törədilib
18:15 / 27-04-2024
DİN: "Toplum TV”-nin əməkdaşı saxlanılmayıb"
17:09 / 27-04-2024
Hərbçilərimiz Türkiyədə beynəlxalq təlimdə iştirak edir
15:53 / 27-04-2024
Ali Məhkəmənin hakimi özünü öldürüb
14:39 / 27-04-2024
Prezident bir qrup sahibkarı təltif edib - Siyahı
13:42 / 27-04-2024
ANAMA əməkdaşı Şuşada minaya düşüb
12:45 / 27-04-2024
Laçının Sus kəndinə ilk köç olacaq - Fotolar
12:11 / 27-04-2024
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
11:59 / 27-04-2024
Dünyanın ilk süni enerji adası tikilir
10:14 / 27-04-2024
Xankəndidə silah və sursatlar aşkarlanıb
10:09 / 27-04-2024
Marsdakı "hörümçək sürüsü"nün sirri açılıb - Fotolar
09:27 / 27-04-2024
Britaniyanın lüks avtomobilləri Rusiyaya daşınır
08:18 / 27-04-2024
"Bir qalanın sirri" Musiqili Teatrda açılacaq - Fotolar
08:09 / 27-04-2024
Rusiyada azərbaycanlılarla taciklər arasında kütləvi dava: ölən və yaralananlar var
21:36 / 26-04-2024
Prezident İlham Əliyevin Almaniyaya işgüzar səfəri başa çatıb - Fotolar
20:58 / 26-04-2024
İlham Əliyevlə Olaf Şolts birgə mətbuat konfransı keçiriblər
14:03 / 24-04-2024
Professor Nəsib Quliyev özünü güllələyib
17:30 / 26-04-2024
İlham Əliyev Almaniyada tədbirə qatılıb - (Yenilənib) - Fotolar
17:29 / 24-04-2024
24 Aprel - Erməni Yalanı Günüdür
09:21 / 24-04-2024
Bakıda Qırğız Kino Günləri başlayıb - Fotolar
09:19 / 24-04-2024
Azərbaycan Kuboku: bu gün finalçılar bəlli olacaq
13:07 / 26-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib)
10:09 / 27-04-2024
Marsdakı "hörümçək sürüsü"nün sirri açılıb - Fotolar
13:21 / 24-04-2024
Azərbaycanda Rusiya əleyhinə ikinci cəbhə olmayacaq
14:30 / 24-04-2024
İlham Əliyevlə Sadır Japarov görüşüb, yeni sənədlər imzalanıb - (Yenilənib)
00:11 / 24-04-2024
İrana qarşı sanksiya siyahısı genişləndirilib
21:36 / 26-04-2024
Prezident İlham Əliyevin Almaniyaya işgüzar səfəri başa çatıb - Fotolar
00:06 / 24-04-2024
Ukraynada partlayışlar baş verib
Vaxt əbədi qalibdir - Kənan Hacı yazır
Tarix: 04-08-2020 13:16 | Bölmə: Kənan HACI
Dəyərli şairimiz Tahir Talıblının “Söz” şeiri üzərinə qeydlər
Xəlqə ağzın sirrini hərdəm qılır izhar söz,
Bu nə sirdir kim, olur hər ləhzə yoxdan var söz.
Bunu Sözün Peyğəmbəri Füzuli pıçıldayıb.
Təngdir qönçə dəhanın, gec gəlir avazə söz,
Bir sənəmdir nazənin, qoymuş özünü nazə söz.
Bu beyt də qəzəl dünyasının “sonbeşiyi” Əliağa Vahid təbinin çeşməsindən axıb gəlir.
Sözün yaddaşıdı sözün yaşıdı,
Ağızdan-ağıza söz qarıyacaq.
Dibinə su töksən, ağac boy atar,
Dibinə su töksən, söz quruyacaq.
Bu da müasirimiz - dəyərli şairimiz Tahir Talıblının “Söz”ündən bir bənddir. Bu misralar poetik genetikamızın müxtəlif zamanlardakı fərqli bəlirtiləridir. Söz “ağzın sirrini izhar qıldıqca” yoxdan var olur. Tanrı öz yaratdıqlarıyla həm də şairlərin vasitəsilə danışır. İnsan Tanrının yer üzündə təcəllası deyilmi?! Nəimiyə görə, insan sözdən ibarətdir, sözü yaradan hərflər onun surətində əks olunub. Nəsimi deyirdi ki, insan Allahın güzgüsüdür. Yəni insan Allahın varlığının sübutudur. Söz də qeybdən gəlir, insan beynində o sözü maqnit kimi qəbul edən, özünə çəkən bir hüceyrə var. Söz bədii formada yazılanda, deyiləndə biz bunu istedadın göstəricisi hesab edirik. İstedad insanın fitrətindədir, Tanrı onu bu cür yaradıb ki, onun vasitəsilə sözünü əhli-bəşərə çatdırsın. Bütün böyük şairlər Tanrının elçiləridir.
Tahir Talıblının şeirlərini oxuyanda mənə elə gəlir ki, söz maddiləşir, sanki bu sözlərə əllə toxuna bilərsən, sözün havası səni tutur, bir müddət o havayla gəzib dolanırsan. Məsələn, “dibinə su töksən, söz quruyacaq” misrası bədiilikdən, məcazdan çıxıb insana birbaşa mənada təsir göstərir. Axı söz bizə əmanətdir, onun keşiyində durmaq, onun saflığını qorumaq, nazını çəkmək məsuliyyətini hər an öz üzərimizdə hiss etməliyik. Biz həm də sözümüzlə vətəndaşlığımızı təsdiq edirik. Ədəbiyyat insana vətəndaş olmağı öyrədir. Mənəvi dəyərlərin deqradasiyaya uğradığı bir zamanda ən böyük zərbə elə sözə dəyir. Biz sözümüzə sahib çıxa bilmirik. Şair yazır:
Gedirəm, gəlirəm boşu-boşuna,
Xəyaldan şirin kam almaqdan ötrü.
Bir çöpün yiyəsi ola bilmirəm
Sözümün yiyəsi olmaqdan ötrü.
Sözdən qazanc ummağın özü elə sözə xəyanətdir. Tanrıdan gələn söz təmənnasız olmalıdır. İndi söz bazarında dəllalların sayı-hesabı bilinmir. Ara qarışıb, məzhəb itib. Söz dəyərdən düşdükcə Tanrının da nəzəri üstümüzdən çəkilir. Bu günün insanı bir çöp nədi, dünyanın yiyəsi olmaq istəyir. Sözü pilləkan kimi ayağı altına qoyub layiq olmadığı zirvəyə çatmaq istəyənlər növbəyə durub. Şair yazdığı şeirdən nəsə umur, umsuq şairlər yetişib. Belə bir əyyamda Tahir Talıblı kimi söz zərgəri gözdən-könüldən iraqda gəzir.
Sözün və sözünün yiyəsi olan şairlərin sözü eşidilmir. Bu gün kitab piştaxtasında qəlp söz satanların bazarı “xod” gedir. Söz Məbədgahının qapıları hər yoldan ötən üçün açıqdır, nəinki ayaqqabısı, ruhu da kirli olan adamlar o qapıdan rahat girib-çıxırlar, o məbədgahın da havasını bulandırırlar. Fransız intibahının yetişdirdiyi ədəbi dühalardan olan Fransua Rablenin “Qarqantua və Pantaqruel” əsərindəki bir detalı heç unuda bilmirəm. Telem monastrının əsas giriş darvazasında yazılır ki, “riyakarlar, yalan tacirləri, yetim-yesirdən rüşvət alanlar, qansız və kələkbaz adamlar bu darvazadan yan keçsin”!
Məncə, bizim də ədəbi məbədgahlarımızın qapısı üzərinə bu tipli sözlər yazılmalıdır. O zaman söz bazarı da bağlanar, sözün dəyəri də özünə qayıdar.
Qıvrılıb ilantək qabıq qoyuram,
Mən dizə çökürəm sözümün üstə...
Çörəyim dizimin üstə olmasın,
Misralar yazsam da dizimin üstə.
Sözün önündə diz çökənlər, sözə ibadət edənlər sözü ayağı altında payəndaz edənlərin qarşısında məğlub durumdadır. Rablenin təbirincə desək, yalan tacirləri internet məkanında sözün əsl mənasında at oynadır.
Tahir Talıblının “Söz” şeiri söz haqqında yazılmış ən gözəl şeirlərdəndir. Bu şeir Sözün diriliyinə şəhadət edən ədəbi nümunədir. Bu şeiri qalxan kimi üzərinə tutub söz tacirləriylə savaşa çıxmaq mümkündür.
Qorxaqlar dünyada hələ qan deyir,
Ağıl göməşdirir, əl göməşdirir.
Tərəflər meydanda pəhləvan deyil,
Tərəflər hələ ki, söz güləşdirir.
Deyirlər vaxt hər şeyi nizamlayır. Bu şeirin yazıldığı vaxtdan az qala, qırx il keçir. O “söz güləşdirənlər”in izi-tozu qalmayıb. Tahir Talıblının “Söz”ü və sözü isə yaşayır. Özü demiş, “söz-vaxtdı, vaxtın bir üzüdü, həm də özüdü”.
Şairlər üçün vaxt sözün sinonimidir. Vaxt əbədi qalibdir!
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 04-08-2020 13:16 | Bölmə: Kənan HACI
Dəyərli şairimiz Tahir Talıblının “Söz” şeiri üzərinə qeydlər
Xəlqə ağzın sirrini hərdəm qılır izhar söz,
Bu nə sirdir kim, olur hər ləhzə yoxdan var söz.
Bunu Sözün Peyğəmbəri Füzuli pıçıldayıb.
Təngdir qönçə dəhanın, gec gəlir avazə söz,
Bir sənəmdir nazənin, qoymuş özünü nazə söz.
Bu beyt də qəzəl dünyasının “sonbeşiyi” Əliağa Vahid təbinin çeşməsindən axıb gəlir.
Sözün yaddaşıdı sözün yaşıdı,
Ağızdan-ağıza söz qarıyacaq.
Dibinə su töksən, ağac boy atar,
Dibinə su töksən, söz quruyacaq.
Bu da müasirimiz - dəyərli şairimiz Tahir Talıblının “Söz”ündən bir bənddir. Bu misralar poetik genetikamızın müxtəlif zamanlardakı fərqli bəlirtiləridir. Söz “ağzın sirrini izhar qıldıqca” yoxdan var olur. Tanrı öz yaratdıqlarıyla həm də şairlərin vasitəsilə danışır. İnsan Tanrının yer üzündə təcəllası deyilmi?! Nəimiyə görə, insan sözdən ibarətdir, sözü yaradan hərflər onun surətində əks olunub. Nəsimi deyirdi ki, insan Allahın güzgüsüdür. Yəni insan Allahın varlığının sübutudur. Söz də qeybdən gəlir, insan beynində o sözü maqnit kimi qəbul edən, özünə çəkən bir hüceyrə var. Söz bədii formada yazılanda, deyiləndə biz bunu istedadın göstəricisi hesab edirik. İstedad insanın fitrətindədir, Tanrı onu bu cür yaradıb ki, onun vasitəsilə sözünü əhli-bəşərə çatdırsın. Bütün böyük şairlər Tanrının elçiləridir.
Tahir Talıblının şeirlərini oxuyanda mənə elə gəlir ki, söz maddiləşir, sanki bu sözlərə əllə toxuna bilərsən, sözün havası səni tutur, bir müddət o havayla gəzib dolanırsan. Məsələn, “dibinə su töksən, söz quruyacaq” misrası bədiilikdən, məcazdan çıxıb insana birbaşa mənada təsir göstərir. Axı söz bizə əmanətdir, onun keşiyində durmaq, onun saflığını qorumaq, nazını çəkmək məsuliyyətini hər an öz üzərimizdə hiss etməliyik. Biz həm də sözümüzlə vətəndaşlığımızı təsdiq edirik. Ədəbiyyat insana vətəndaş olmağı öyrədir. Mənəvi dəyərlərin deqradasiyaya uğradığı bir zamanda ən böyük zərbə elə sözə dəyir. Biz sözümüzə sahib çıxa bilmirik. Şair yazır:
Gedirəm, gəlirəm boşu-boşuna,
Xəyaldan şirin kam almaqdan ötrü.
Bir çöpün yiyəsi ola bilmirəm
Sözümün yiyəsi olmaqdan ötrü.
Sözdən qazanc ummağın özü elə sözə xəyanətdir. Tanrıdan gələn söz təmənnasız olmalıdır. İndi söz bazarında dəllalların sayı-hesabı bilinmir. Ara qarışıb, məzhəb itib. Söz dəyərdən düşdükcə Tanrının da nəzəri üstümüzdən çəkilir. Bu günün insanı bir çöp nədi, dünyanın yiyəsi olmaq istəyir. Sözü pilləkan kimi ayağı altına qoyub layiq olmadığı zirvəyə çatmaq istəyənlər növbəyə durub. Şair yazdığı şeirdən nəsə umur, umsuq şairlər yetişib. Belə bir əyyamda Tahir Talıblı kimi söz zərgəri gözdən-könüldən iraqda gəzir.
Sözün və sözünün yiyəsi olan şairlərin sözü eşidilmir. Bu gün kitab piştaxtasında qəlp söz satanların bazarı “xod” gedir. Söz Məbədgahının qapıları hər yoldan ötən üçün açıqdır, nəinki ayaqqabısı, ruhu da kirli olan adamlar o qapıdan rahat girib-çıxırlar, o məbədgahın da havasını bulandırırlar. Fransız intibahının yetişdirdiyi ədəbi dühalardan olan Fransua Rablenin “Qarqantua və Pantaqruel” əsərindəki bir detalı heç unuda bilmirəm. Telem monastrının əsas giriş darvazasında yazılır ki, “riyakarlar, yalan tacirləri, yetim-yesirdən rüşvət alanlar, qansız və kələkbaz adamlar bu darvazadan yan keçsin”!
Məncə, bizim də ədəbi məbədgahlarımızın qapısı üzərinə bu tipli sözlər yazılmalıdır. O zaman söz bazarı da bağlanar, sözün dəyəri də özünə qayıdar.
Qıvrılıb ilantək qabıq qoyuram,
Mən dizə çökürəm sözümün üstə...
Çörəyim dizimin üstə olmasın,
Misralar yazsam da dizimin üstə.
Sözün önündə diz çökənlər, sözə ibadət edənlər sözü ayağı altında payəndaz edənlərin qarşısında məğlub durumdadır. Rablenin təbirincə desək, yalan tacirləri internet məkanında sözün əsl mənasında at oynadır.
Tahir Talıblının “Söz” şeiri söz haqqında yazılmış ən gözəl şeirlərdəndir. Bu şeir Sözün diriliyinə şəhadət edən ədəbi nümunədir. Bu şeiri qalxan kimi üzərinə tutub söz tacirləriylə savaşa çıxmaq mümkündür.
Qorxaqlar dünyada hələ qan deyir,
Ağıl göməşdirir, əl göməşdirir.
Tərəflər meydanda pəhləvan deyil,
Tərəflər hələ ki, söz güləşdirir.
Deyirlər vaxt hər şeyi nizamlayır. Bu şeirin yazıldığı vaxtdan az qala, qırx il keçir. O “söz güləşdirənlər”in izi-tozu qalmayıb. Tahir Talıblının “Söz”ü və sözü isə yaşayır. Özü demiş, “söz-vaxtdı, vaxtın bir üzüdü, həm də özüdü”.
Şairlər üçün vaxt sözün sinonimidir. Vaxt əbədi qalibdir!
Müəllifin bütün yazıları - Kənan HACI
Bölməyə aid digər xəbərlər
9-03-2023, 16:34
Kənan HACI - Əzizə Cəfərzadənin oxuculara tanış olmayan romanı - “Qobustan çökəklərində”
26-12-2022, 17:30
Kənan HACI - Azərbaycanın dünya ədəbiyyatındakı boş qalmış yeri - Kənan Hacı yazır
15-08-2022, 17:31
“Hamı yoldan yarısın...” - Kənan Hacı yazır
4-07-2022, 12:08
Yazıçının son əsəri - “Eşq sultanı” - Kənan Hacı yazır
31-01-2022, 10:43
Epifaniya və ya “Omikron” mövsümü - Kənan Hacı yazır
3-04-2020, 17:50
Kənan HACI - Virussuz dünya və ya Hararinin görə bilmədiyi fəlakət - Kənan Hacı yazır