13:35 / 14-03-2025
Ruslar Kurskda daha bir yaşayış məntəqəsini azad edib
13:14 / 14-03-2025
Xocalı rayonuna növbəti köç karvanı gedib - (Yenilənib) - Fotolar
13:12 / 14-03-2025
Əfv Məsələləri Komissiyasının iclaslarının vaxtı uzadılıb
13:01 / 14-03-2025
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:55 / 14-03-2025
Əliyevin Ermənistandan tələbləri beynəlxalq hüquq normalarına tam uyğundur - Professor
12:35 / 14-03-2025
Jurnalistlərin həbs müddəti uzadılıb - (Yenilənib)
12:14 / 14-03-2025
Nazir Pərviz Şahbazovun biznes planı "batıb"
12:11 / 14-03-2025
Humanitar təşkilatlar Qəzzaya yardımı azaldır
12:04 / 14-03-2025
Mirzoyan: "Sülh sazişi imzalandıqdan sonra ATƏT-ə ehtiyac qalmayacaq"
11:52 / 14-03-2025
İşğaldan azad edilən ərazilərdə ötən il 3 min km yol salınıb
11:46 / 14-03-2025
2024-cü ildə istehsalatla əlaqəli 87 nəfər həyatını itirib
11:28 / 14-03-2025
Moskva yenidən PUA hücumuna məruz qalıb
11:00 / 14-03-2025
Yevlaxda iki nəfər bıçaqlanıb
10:53 / 14-03-2025
Bakıdakı "Boranı" restoranında yanğın olub
10:52 / 14-03-2025
Ermənistan Qafqaz əhəmiyyətli referenduma hazırlaşır
10:34 / 14-03-2025
DİN və Penitensiar Xidmət əməliyyat keçirib
10:06 / 14-03-2025
BMT-nin Ali Komissarlığı Vardanyan işi üzrə yekun rəyini açıqlayıb
10:02 / 14-03-2025
Ukrayna ordusu Kursk bölgəsini tərk edir
09:49 / 14-03-2025
Gəncədə iki yeniyetmə itkin düşüb
09:45 / 14-03-2025
Abşeronda yaşlı qadın dəm qazından boğulub
09:43 / 14-03-2025
Britaniya Azərbaycana müdafiə attaşesi göndərib - Foto
09:19 / 14-03-2025
Oğurluqda şübhəli bilinən beş nəfər ələ keçib - Foto
08:54 / 14-03-2025
Okeanlarda daha sürətlə qabarma prosesi gedir
08:48 / 14-03-2025
Xarici İşlər Nazirliyi İşçi Qrupun Ruben Vardanyan işi ilə bağlı rəyini alqışlayır
08:40 / 14-03-2025
Hava limanında sərnişin təyyarəsi yanıb
08:31 / 14-03-2025
Teleulduz ikinci dəfə oğurluq üstə tutulub
08:20 / 14-03-2025
Kursk hadisəsi Kiyevin nüfuzuna zərbə vurub
08:14 / 14-03-2025
Trampın xüsusi nümayəndəsi Moskvadan geri dönüb
14:48 / 10-03-2025
Baş redaktorun “Facebook” hesabı ələ keçirilib
20:14 / 09-03-2025
Liana Vəzirova - Mədəni həyatın ayrılmaz hissəsi
21:05 / 10-03-2025
Arkadi Qukasyan: "Böyük Ermənistan” ideyası nağıldır" - Məhkəmə prosesi - Yenilənib
16:31 / 09-03-2025
Ağ evdə daxili münaqişə qızışır
22:52 / 10-03-2025
Azərbaycan güləşçisi Avropa çempionatının qalibi olub
19:56 / 11-03-2025
Erməni şahid Bakıda Ruben Vardanyanın məhkəməsində ifadə verib - (Yenilənib) - Fotolar
13:26 / 10-03-2025
Tələbələrlə şairin görüşü keçirilib - Foto
21:09 / 13-03-2025
İlham Əliyev XII Qlobal Bakı Forumunda çıxış edib - (Yenilənib) - Fotolar
15:56 / 10-03-2025
Naməlum sivilizasiyanın qalıqları tapılıb
17:57 / 10-03-2025
Professor: ABŞ Qrelandiyanı, Rusiya Baltikayanı ölkələri götürəcək
11:09 / 11-03-2025
Parisdəki səfirliyimizdə “Yeddi gözəl” konserti olub - Foto
İlham İsmayıl: “Qarabağla bağlı siyasət dəyişməlidir” - Müsahibə
Tarix: 05-05-2020 11:18 | Bölmə: Müsahibə / Slayd
Təhlükəsizlik üzrə ekspert: “Dövlət olaraq bizi ağır sarsıntılar, böhran gözləyir və o zaman dövlətçiliyimizi qoruyub saxlamaq üçün indidən Qarabağ münaqişəsini həll etməliyik”
Mayın 8-i Azərbaycanın hərb tarixində ən böyük məğlubiyyət günlərindən biri - Şuşa şəhərinin Ermənistan və Dağlıq Qarabağdakı silahlılar tərəfindən işğal edilməsinin 28-ci ili tamam olur. Təəssüf ki, bu müddət ərzində Azərbaycan Qarabağda – Horadiz və Lələtəpə istisna olmaqla ciddi uğura imza ata bilməyib.
Reyting.az-ın bununla bağlı suallarını istefada olan polkovnik-leytenant, təhlükəsizlik üzrə ekspert İlham İsmayıl cavablandırır.
- İlham bəy, qarşıdan Şuşanın işğal günü gəlir. Bu illər ərzində nəinki Şuşanı azad edə bildik, üstəlik, ətraf rayonları da itirdik. Münaqişənin həlli ilə bağlı müzakirələr isə uşaqlara danışılan nağıla bənzəyir. Siz nə deyirsiniz, danışıqlar bu şəkildə davam etdirilməlidir, yoxsa...
- Çox təəssüf ki, hadisələrin başladığı gündən - 13 fevral 1988-ci ildən, hətta ondan da əvvəl Dağlıq Qarabağla əlaqədar Azərbaycanın apardığı yanlış siyasət bu gün də davam edir. Baxmayaraq ki, problem yaranandan bəri ölkə rəhbərləri dəyişib, müstəqillik qazanmışıq, amma hər dövr üçün problemin həlli yolunda səhv siyasət, doğru olmayan yanaşmalar səbəbindən bu gün də Qarabağ işğal altında qalır. İstənilən işdə uğursuzluq olanda səbəblər mütləq dərindən təhlil olunmalıdır: niyə bu həddə gəlib çıxmışıq, nədən uğur qazana bilmirik? Hələ indiyədək bu işə cavabdeh olan şəxslər xalq qarşısına çıxıb torpağı işğaldan azad edə bilməməyin səbəbləri barədə açıqlama verməyiblər.
Atəşkəsdən sonra, Sizin dediyiniz kimi nağıla oxşayan cavablar verilib: “hər şey yaxşıdır”, “uğurlu siyasət davam edir”, hansısa tədbirdə qarşı tərəfə verilən söz cavabı bayram kimi qeyd edilib, amma Qarabağ ermənidədir. Və işğal yalnız ərazi tutmaqla kifayətlənilməyib, həmin ərazilərdə ciddi məskunlaşma aparılıb, yatırımlar qoyulub, hətta SES kimi böyük layihələrin inşasına da start verilib.
Ən pisi isə odur ki, düşmən təmas xətti boyu çox ciddi müdafiə istehkamları, silah anbarları yaradıb, ətraf sahələr minalanıb. Belə də olmalıdır, çünki düşmən görür ki, qarşısındakı torpağını azad etmək üçün yetərli hərəkət etmir.
Düşməni sözlə tənqid etməkdən, söyməkdən asan iş yoxdur. Belə olanda, təbii olaraq düşmən öz marağı naminə bütün imkanlarından istifadə edəcək. Qeyri-təbii olan, bizim düşməni çəkindirəcək heç bir addım atmamağımızdır.
Əlbəttə ki, danışıqların bu cür davam etməsi 27 ildir bu danışıqları aparanları çoxdan düşündürməli və siyasət dəyişməlidir. Birbaşa müharibəyə keçid etməzdən əvvəl diplomatiyadan başlamaq lazımdır. Minsk Qrupuna vaxt qoyulmalı, əks halda atəşkəs müqaviləsindən çıxmağın qaçılmaz olduğu sərt şəkildə bildirilməlidir. Qarabağ münaqişəsi ildə bir neçə dəfə baş tutan görüşlər zamanı ötəri xatırlanmamalı, Azərbaycan bütün xarici siyasətində dünyaya ermənilərin işğalıçı olduğunu hər gün çatdırmalı, onların günahı üzündən 700 min insanın doğma yurdundan didərgin düşdüyünü, beynəlxalq qanunun Azərbaycana verdiyi hüquqdan istifadə edərək hərb yolu ilə ərazi bütövlüyünü təmin edəcəyini və baş verəcək bütün ağır nəticələrə görə işğalçı Ermənistanın məsuliyyət daşıyacağını elan etməlidir.
- Son illər Azərbaycandakı siyasi partiyalar, ictimai qurumlar səviyyəsində də Qarabağ mövzusu arxa plana keçib, sanki Qarabağı unudur, ondan bilərəkdən uzaqlaşırıq. İctimai-siyasi fəallar, ziyalılar nə etməlidir? Keçmiş Qarabağ döyüşçüsü kimi hər hansı bir təşəbbüslə çıxış etməyi planlaşdırırsınızmı?
- Əgər dövlət siyasətinin özündə Qarabağ münaqişəsi arxa plana keçibsə və problemin unudulması, gündəmdə olmaması üçün bütün təbliğat vasitələrindən məqsədyönlü şəkildə istifadə edilirsə, dediyiniz ictimai-siyasi qurumların, fərdlərin fəaliyyətində millətin əsas probleminin olmaması qanunauyğun nəticədir.
O ki qaldı ziyalılara, burda bir məsələni dəqiqləşdirmək lazımdır: cəmiyyət ziyalı deyəndə kimləri nəzərdə tutur? Ziyalı olmağın kriteriyaları nədir və bu ölçülərə uyğun gələn kimlərdir?
Ölkənin ictimai-siyasi münasibətləri, mənəvi dəyərləri dəhşətli dərəcədə aşınmaya məruz qoyulub və bu aşınma bütün təbəqələri bürüyüb, o cümlədən əvvəl ziyalı kimi təsəvvür etdiyimiz şəxsləri də. Tam bir biganəlik hökm sürür və ən çox da bu kütləyə təsir edib. Toplum dövlət, dövlətçilik, vətən, müstəqillik kimi dəyərlərə hədsiz laqeyid və biganədir. Dediyim dəyərlərə malik şəxslərin faizi çox azdır. Amma, çox qısa müddətdə önə çıxa biləcək və müəyyən dərəcədə birləşib ümummilli problemi həll etməyə çağırış edərək kütləni də arxasınca aparacaq, ictimai rəyə təsir edə biləcək rəy liderləri, nüfuzlu şəxslər var. Konkret təşəbbüslə çıxış etmək üçün qeyd etdiyim nüfuzlu şəxslərin birləşməsi vacibdir, çünki dünyada və ölkədə gedən proseslərin, mövcud vəziyyətinin təhlili bu nəticəyə gəlməyə əsas verir ki, dövlət olaraq bizi ağır sarsıntılar, böhran gözləyir və o zaman dövlətçiliyimizi qoruyub saxlamaq üçün indidən Qarabağ münaqişəsinin həll edilməsi həyati vacib məsələdir. Bu problemi Azərbaycanın ərazi bütövlüyü çərçivəsində həll edəcək şəxslər tariximizə qızıl həriflərlə yazılacaq. Bunu hər kəs bilsin.
- Cari məsələlər və digər səbəblər Azərbaycan parlamenti səviyyəsində də xalqın ən böyük problemini bəzi istisnalarla arxa plana keçirib. Heç olmasa, yeni formalaşmış parlamentdə Qarabağla bağlı komissiyanın və yaxud qrupun yaradılmasına ehtiyac varmı? Üstəlik, Dağlıq Qarabağ icmasının rəhbəri də artıq Milli Məclisdə təmsil olunur.
- Cari məsələlər bütün ölkələrdə daimidir və heç vaxt bitmir. Digər səbəblər deyəndə.., lap olsun koronavirus səbəbi. 27 il ki, virus yox idi, guya Qarabağ siyasəti ön planda idi? Ya əvvəlki çağırışlarda Qarabağ problemi ümumparlament müzakirəsinə çıxarılmışdı? Sonuncu dəfə 18 il əvvəl müzakirə edilib və elə bir nəticəsi də olmayıb, amma yenə də müzakirə olunmuşdu.
Yeni parlament formalaşanda mən də fikirləşirdim ki, bəlkə Qarabağ komitəsi yaradılsa problem tez-tez gündəmə gətirilər. Amma, gedən proseslər göstərir ki, hətta iki komissiya yaransa belə, başqa məsələlərdə olduğu kimi, bu da formal xarakter daşıyacaq, görüntü, imitasiya olacaq.
“Dağlıq Qarabağın azərbaycanlı icması” formulu özü uğursuzdur. Bu adamlar nəyə görə öz dövlətində icma sayılmalıdır? DQMV bizim tərkibimizdə administrativ qurum idi və oranın erməni əhalisi özünü icma saymalıdır, biz yox. O muxtariyyət ermənilərə Moskvanın təkidi ilə verilsə də, qanunla bizim razılığımız əsasında yaranıb, onlar yaratmayıblar.
Tural Gəncəliyev komitə olmadan da deputat kimi parlamentdə məsələ qaldırıb hakimiyyətin səlahiyyətli nümayəndələrinin, əsasən də Xarici İşlər və Müdafiə nazirliklərinin rəhbərliyinin iştirakı ilə Qarabağ problemini ümumparlament müzakirəsinə çıxarmağa çalışmalıdır.
- İran tərəfi təkzib etsə də, bu ölkə Dağlıq Qarabağdakı separatçı rejimlə böyük ticarət əlaqələrinə malikdir. Həm ermənilərin yaydıqları video-materiallar, həm də digər ciddi qurumların məlumatları İslam Respublikası ilə separatçı rejimin ticari və digər əlaqələrini sübuta yetirir. Araz çayı üzərindən körpülərin inşa olunduğu bildirilir, gediş-gəliş var. Azərbaycan diplomatiyasının isə məsələyə ciddi təpkisi yoxdur. Bu problemin həlli üçün nə təklif edirsiniz?
- İranın Ermənistanla olan əlaqələri ticari-iqtisadi münasibətlərlə bitmir. Bu əlaqələrin arxasında böyük hərbi-siyasi maraq dayanır. Bu məlum məsələ olduğundan, onun səbəbləri, tarixi haqqında geniş danışmaq istəmirəm. Hadisələrin ilk günlərindən, xüsusilə Qarabağın İranla sərhəd olan işğal olunmuş rayonları istiqamətində İran separatçı rejimi hər cür ilkin tələbat malları ilə, yanacaq-sürtkü materiallarla təmin edib. Dağlıq Qarabağa səfər edən bütün xarici jurnalistlər, hətta erməni jurnalistlər də səfər təəssüratlarında ən çox İran TİR-ləri ilə rastlaşdıqlarını qeyd edirlər. Sonuncu video-material da bunu bir daha sübut etdi.
Amma, ən əsası Araz çayı üzərində salınan su anbarı və köhnə tarixi körpüdən əlavə Cəbrayıl istiqamətində daha üç yeni körpünün tikilməsidir. Bu körpülərin sayının artırılması əlaqələrin intensivliyini və miqyasını sübut edir. Üstəlik, bu dəhliz İran üçün də strateji əhəmiyyət daşıyır. Sanksiya tətbiq edilən malların İrana gizli yolla gətirilməsi, məhz nəzarət olunmayan körpülər vasitəsilə həyata keçirilir. Bu daşınmalarda nüvə materiallarının olması da istisna edilmir.
Xəzər və Mehri istiqamətində beynəlxalq nəzarət mövcuddur, Araz üstündəki gediş-gəlişlərə isə nəzarət olunmur. Azərbaycan bu məsələdə İrana ciddi təzyiq etməlidir, amma edə bilmir. Ona görə də ABŞ, İsrail və digər dövlətlərin bu “dəhlizə” diqqət yetirməsi üçün addımlar atmalıdır. Ən yaxşısı isə bütün vasitələrdən istifadə edib həmin körpüləri partlatmaqdır.
Azərbaycan paralel olaraq işğal olunmuş ərazilərdə fəaliyyət göstərən 125-dən çox xarici şirkətin məsələsini mənsub olduqları dövlətlərin qarşısında qaldırmalı, fəaliyyət dayandırılmadığı halda obyektlərin dağıdılacağı ilə xəbərdarlıq etməlidir. Təəssüf ki, Azərbycan nə diplomatik yolla, nə hərbi yolla bu işlərin qarşısını ala bilmir, heç buna cəhd edildiyinin şahidi də olmamışıq.
Hansısa məşhurun bir deyimi var: “Müharibələri uduzmaq olmaz. Yoxsa, müəyyən mərhələdə adətə çevrilir”. Milləti uduzmağa alışdırmaq olmaz.
Y. QACAR
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 05-05-2020 11:18 | Bölmə: Müsahibə / Slayd
Təhlükəsizlik üzrə ekspert: “Dövlət olaraq bizi ağır sarsıntılar, böhran gözləyir və o zaman dövlətçiliyimizi qoruyub saxlamaq üçün indidən Qarabağ münaqişəsini həll etməliyik”
Mayın 8-i Azərbaycanın hərb tarixində ən böyük məğlubiyyət günlərindən biri - Şuşa şəhərinin Ermənistan və Dağlıq Qarabağdakı silahlılar tərəfindən işğal edilməsinin 28-ci ili tamam olur. Təəssüf ki, bu müddət ərzində Azərbaycan Qarabağda – Horadiz və Lələtəpə istisna olmaqla ciddi uğura imza ata bilməyib.
Reyting.az-ın bununla bağlı suallarını istefada olan polkovnik-leytenant, təhlükəsizlik üzrə ekspert İlham İsmayıl cavablandırır.
- İlham bəy, qarşıdan Şuşanın işğal günü gəlir. Bu illər ərzində nəinki Şuşanı azad edə bildik, üstəlik, ətraf rayonları da itirdik. Münaqişənin həlli ilə bağlı müzakirələr isə uşaqlara danışılan nağıla bənzəyir. Siz nə deyirsiniz, danışıqlar bu şəkildə davam etdirilməlidir, yoxsa...
- Çox təəssüf ki, hadisələrin başladığı gündən - 13 fevral 1988-ci ildən, hətta ondan da əvvəl Dağlıq Qarabağla əlaqədar Azərbaycanın apardığı yanlış siyasət bu gün də davam edir. Baxmayaraq ki, problem yaranandan bəri ölkə rəhbərləri dəyişib, müstəqillik qazanmışıq, amma hər dövr üçün problemin həlli yolunda səhv siyasət, doğru olmayan yanaşmalar səbəbindən bu gün də Qarabağ işğal altında qalır. İstənilən işdə uğursuzluq olanda səbəblər mütləq dərindən təhlil olunmalıdır: niyə bu həddə gəlib çıxmışıq, nədən uğur qazana bilmirik? Hələ indiyədək bu işə cavabdeh olan şəxslər xalq qarşısına çıxıb torpağı işğaldan azad edə bilməməyin səbəbləri barədə açıqlama verməyiblər.
Atəşkəsdən sonra, Sizin dediyiniz kimi nağıla oxşayan cavablar verilib: “hər şey yaxşıdır”, “uğurlu siyasət davam edir”, hansısa tədbirdə qarşı tərəfə verilən söz cavabı bayram kimi qeyd edilib, amma Qarabağ ermənidədir. Və işğal yalnız ərazi tutmaqla kifayətlənilməyib, həmin ərazilərdə ciddi məskunlaşma aparılıb, yatırımlar qoyulub, hətta SES kimi böyük layihələrin inşasına da start verilib.
Ən pisi isə odur ki, düşmən təmas xətti boyu çox ciddi müdafiə istehkamları, silah anbarları yaradıb, ətraf sahələr minalanıb. Belə də olmalıdır, çünki düşmən görür ki, qarşısındakı torpağını azad etmək üçün yetərli hərəkət etmir.
Düşməni sözlə tənqid etməkdən, söyməkdən asan iş yoxdur. Belə olanda, təbii olaraq düşmən öz marağı naminə bütün imkanlarından istifadə edəcək. Qeyri-təbii olan, bizim düşməni çəkindirəcək heç bir addım atmamağımızdır.
Əlbəttə ki, danışıqların bu cür davam etməsi 27 ildir bu danışıqları aparanları çoxdan düşündürməli və siyasət dəyişməlidir. Birbaşa müharibəyə keçid etməzdən əvvəl diplomatiyadan başlamaq lazımdır. Minsk Qrupuna vaxt qoyulmalı, əks halda atəşkəs müqaviləsindən çıxmağın qaçılmaz olduğu sərt şəkildə bildirilməlidir. Qarabağ münaqişəsi ildə bir neçə dəfə baş tutan görüşlər zamanı ötəri xatırlanmamalı, Azərbaycan bütün xarici siyasətində dünyaya ermənilərin işğalıçı olduğunu hər gün çatdırmalı, onların günahı üzündən 700 min insanın doğma yurdundan didərgin düşdüyünü, beynəlxalq qanunun Azərbaycana verdiyi hüquqdan istifadə edərək hərb yolu ilə ərazi bütövlüyünü təmin edəcəyini və baş verəcək bütün ağır nəticələrə görə işğalçı Ermənistanın məsuliyyət daşıyacağını elan etməlidir.
- Son illər Azərbaycandakı siyasi partiyalar, ictimai qurumlar səviyyəsində də Qarabağ mövzusu arxa plana keçib, sanki Qarabağı unudur, ondan bilərəkdən uzaqlaşırıq. İctimai-siyasi fəallar, ziyalılar nə etməlidir? Keçmiş Qarabağ döyüşçüsü kimi hər hansı bir təşəbbüslə çıxış etməyi planlaşdırırsınızmı?
- Əgər dövlət siyasətinin özündə Qarabağ münaqişəsi arxa plana keçibsə və problemin unudulması, gündəmdə olmaması üçün bütün təbliğat vasitələrindən məqsədyönlü şəkildə istifadə edilirsə, dediyiniz ictimai-siyasi qurumların, fərdlərin fəaliyyətində millətin əsas probleminin olmaması qanunauyğun nəticədir.
O ki qaldı ziyalılara, burda bir məsələni dəqiqləşdirmək lazımdır: cəmiyyət ziyalı deyəndə kimləri nəzərdə tutur? Ziyalı olmağın kriteriyaları nədir və bu ölçülərə uyğun gələn kimlərdir?
Ölkənin ictimai-siyasi münasibətləri, mənəvi dəyərləri dəhşətli dərəcədə aşınmaya məruz qoyulub və bu aşınma bütün təbəqələri bürüyüb, o cümlədən əvvəl ziyalı kimi təsəvvür etdiyimiz şəxsləri də. Tam bir biganəlik hökm sürür və ən çox da bu kütləyə təsir edib. Toplum dövlət, dövlətçilik, vətən, müstəqillik kimi dəyərlərə hədsiz laqeyid və biganədir. Dediyim dəyərlərə malik şəxslərin faizi çox azdır. Amma, çox qısa müddətdə önə çıxa biləcək və müəyyən dərəcədə birləşib ümummilli problemi həll etməyə çağırış edərək kütləni də arxasınca aparacaq, ictimai rəyə təsir edə biləcək rəy liderləri, nüfuzlu şəxslər var. Konkret təşəbbüslə çıxış etmək üçün qeyd etdiyim nüfuzlu şəxslərin birləşməsi vacibdir, çünki dünyada və ölkədə gedən proseslərin, mövcud vəziyyətinin təhlili bu nəticəyə gəlməyə əsas verir ki, dövlət olaraq bizi ağır sarsıntılar, böhran gözləyir və o zaman dövlətçiliyimizi qoruyub saxlamaq üçün indidən Qarabağ münaqişəsinin həll edilməsi həyati vacib məsələdir. Bu problemi Azərbaycanın ərazi bütövlüyü çərçivəsində həll edəcək şəxslər tariximizə qızıl həriflərlə yazılacaq. Bunu hər kəs bilsin.
- Cari məsələlər və digər səbəblər Azərbaycan parlamenti səviyyəsində də xalqın ən böyük problemini bəzi istisnalarla arxa plana keçirib. Heç olmasa, yeni formalaşmış parlamentdə Qarabağla bağlı komissiyanın və yaxud qrupun yaradılmasına ehtiyac varmı? Üstəlik, Dağlıq Qarabağ icmasının rəhbəri də artıq Milli Məclisdə təmsil olunur.
- Cari məsələlər bütün ölkələrdə daimidir və heç vaxt bitmir. Digər səbəblər deyəndə.., lap olsun koronavirus səbəbi. 27 il ki, virus yox idi, guya Qarabağ siyasəti ön planda idi? Ya əvvəlki çağırışlarda Qarabağ problemi ümumparlament müzakirəsinə çıxarılmışdı? Sonuncu dəfə 18 il əvvəl müzakirə edilib və elə bir nəticəsi də olmayıb, amma yenə də müzakirə olunmuşdu.
Yeni parlament formalaşanda mən də fikirləşirdim ki, bəlkə Qarabağ komitəsi yaradılsa problem tez-tez gündəmə gətirilər. Amma, gedən proseslər göstərir ki, hətta iki komissiya yaransa belə, başqa məsələlərdə olduğu kimi, bu da formal xarakter daşıyacaq, görüntü, imitasiya olacaq.
“Dağlıq Qarabağın azərbaycanlı icması” formulu özü uğursuzdur. Bu adamlar nəyə görə öz dövlətində icma sayılmalıdır? DQMV bizim tərkibimizdə administrativ qurum idi və oranın erməni əhalisi özünü icma saymalıdır, biz yox. O muxtariyyət ermənilərə Moskvanın təkidi ilə verilsə də, qanunla bizim razılığımız əsasında yaranıb, onlar yaratmayıblar.
Tural Gəncəliyev komitə olmadan da deputat kimi parlamentdə məsələ qaldırıb hakimiyyətin səlahiyyətli nümayəndələrinin, əsasən də Xarici İşlər və Müdafiə nazirliklərinin rəhbərliyinin iştirakı ilə Qarabağ problemini ümumparlament müzakirəsinə çıxarmağa çalışmalıdır.
- İran tərəfi təkzib etsə də, bu ölkə Dağlıq Qarabağdakı separatçı rejimlə böyük ticarət əlaqələrinə malikdir. Həm ermənilərin yaydıqları video-materiallar, həm də digər ciddi qurumların məlumatları İslam Respublikası ilə separatçı rejimin ticari və digər əlaqələrini sübuta yetirir. Araz çayı üzərindən körpülərin inşa olunduğu bildirilir, gediş-gəliş var. Azərbaycan diplomatiyasının isə məsələyə ciddi təpkisi yoxdur. Bu problemin həlli üçün nə təklif edirsiniz?
- İranın Ermənistanla olan əlaqələri ticari-iqtisadi münasibətlərlə bitmir. Bu əlaqələrin arxasında böyük hərbi-siyasi maraq dayanır. Bu məlum məsələ olduğundan, onun səbəbləri, tarixi haqqında geniş danışmaq istəmirəm. Hadisələrin ilk günlərindən, xüsusilə Qarabağın İranla sərhəd olan işğal olunmuş rayonları istiqamətində İran separatçı rejimi hər cür ilkin tələbat malları ilə, yanacaq-sürtkü materiallarla təmin edib. Dağlıq Qarabağa səfər edən bütün xarici jurnalistlər, hətta erməni jurnalistlər də səfər təəssüratlarında ən çox İran TİR-ləri ilə rastlaşdıqlarını qeyd edirlər. Sonuncu video-material da bunu bir daha sübut etdi.
Amma, ən əsası Araz çayı üzərində salınan su anbarı və köhnə tarixi körpüdən əlavə Cəbrayıl istiqamətində daha üç yeni körpünün tikilməsidir. Bu körpülərin sayının artırılması əlaqələrin intensivliyini və miqyasını sübut edir. Üstəlik, bu dəhliz İran üçün də strateji əhəmiyyət daşıyır. Sanksiya tətbiq edilən malların İrana gizli yolla gətirilməsi, məhz nəzarət olunmayan körpülər vasitəsilə həyata keçirilir. Bu daşınmalarda nüvə materiallarının olması da istisna edilmir.
Xəzər və Mehri istiqamətində beynəlxalq nəzarət mövcuddur, Araz üstündəki gediş-gəlişlərə isə nəzarət olunmur. Azərbaycan bu məsələdə İrana ciddi təzyiq etməlidir, amma edə bilmir. Ona görə də ABŞ, İsrail və digər dövlətlərin bu “dəhlizə” diqqət yetirməsi üçün addımlar atmalıdır. Ən yaxşısı isə bütün vasitələrdən istifadə edib həmin körpüləri partlatmaqdır.
Azərbaycan paralel olaraq işğal olunmuş ərazilərdə fəaliyyət göstərən 125-dən çox xarici şirkətin məsələsini mənsub olduqları dövlətlərin qarşısında qaldırmalı, fəaliyyət dayandırılmadığı halda obyektlərin dağıdılacağı ilə xəbərdarlıq etməlidir. Təəssüf ki, Azərbycan nə diplomatik yolla, nə hərbi yolla bu işlərin qarşısını ala bilmir, heç buna cəhd edildiyinin şahidi də olmamışıq.
Hansısa məşhurun bir deyimi var: “Müharibələri uduzmaq olmaz. Yoxsa, müəyyən mərhələdə adətə çevrilir”. Milləti uduzmağa alışdırmaq olmaz.
Y. QACAR
Reyting.az
Bölməyə aid digər xəbərlər
1-03-2025, 15:45
Deputat: Ukraynanı yalnız ABŞ xalqının Trampa qarşı qalxması xilas edə bilər - Müsahibə
23-01-2025, 19:03
İmran Bədirxanlı: “Özünü tapandan sonra yaşamaq asanlaşır” - Müsahibə
8-01-2025, 10:49
“Kino adamı kimi bir çox şeylər məni qane etmir” - Müsahibə
18-11-2024, 12:28
Turan Manafzadə: “Mədəniyyət diplomatiyasından yararlanmağı bacarmalıyıq” - Müsahibə
17-08-2024, 15:25
“Böyük güclər sülhdə maraqlı görünmürlər” - Müsahibə
12-08-2024, 11:00
Emin Əfəndiyev: “Yeni ssenarilər, layihələr barədə düşünürəm” - Müsahibə
22-07-2024, 09:58
Gənc xanəndə: “Məcnun kimi səhnəyə çıxmaq ən böyük arzularımdan biri olub” - Müsahibə
8-07-2024, 10:43
Aktrisa: “Mən ürək adamıyam...” - Müsahibə
14-06-2024, 15:06
Nazir: “Sertifikatlaşdırmada iştirak edən hər beş müəllimdən biri kəsilir” - Müsahibə
6-04-2024, 21:12
Qulu Ağsəs: “Tənqidi indi çox tənqid edirlər” - Müsahibə
2-04-2024, 20:28
“Hava hücumu ssenarisi mümkündür” - Müsahibə
19-02-2024, 16:33
Aktyor: “Əvvəldən bilsəydim o filmə çəkilməzdim...” - Müsahibə
16-02-2024, 12:55
Bəstəkar: “Zamanın ritmini tutmaq çətinləşib” - Müsahibə
28-01-2024, 15:36
Qüdrət Həsənquliyev: “Azərbaycan yenidən qurulmalıdır” - Müsahibə
9-12-2023, 20:57
Hərbi ekspert: “Krım körpüsü dağıdılmalıdır” - Müsahibə
14-11-2023, 19:08
Xalq artisti: “Teatrın ən ağrılı məsələlərindən biri də yaş senzi ilə bağlıdır” - Müsahibə
4-11-2023, 09:41
İlham Əziz: “Hər yazıçının öz əlifbası olmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 15:19
Zahid Oruc: “Zəfər dövləti, Zəfər təşkilatı, Zəfər təhsil modeli yaradılmalıdır” - Müsahibə
27-10-2023, 11:01
Əlizadə Nuri: “Şairlik-sözlə inqilab etməkdir” - Müsahibə
23-10-2023, 18:22
General Sırski: “Düşmən ciddi itkilər verir, lakin onlar...” - Müsahibə
23-10-2023, 10:26
Aktrisa: “Özümü olmalı olduğum yerdə hiss edirəm” - Müsahibə
19-09-2023, 13:48
Hərbi analitik: “Rusiya Moskvanı lazımi şəkildə qoruya bilmirsə, deməli...” - Müsahibə
5-09-2023, 18:40
General: “Rusiya elitası Putini devirməyə hazırdır” - Müsahibə
23-08-2023, 18:14
Beynəlxalq ekspert: “Ruslar Ukrayna ilə uzunmüddətli hərbi qarşıdurmaya ümid edirlər” - Müsahibə
16-08-2023, 12:08
Kənan Məmmədov: “Kino günündə göstərməyə yeni film olmadı” - Müsahibə
10-08-2023, 15:00
Rıjenko: “Rusiyanın Qara dəniz donanmasını məhv etmək üçün yüzlərlə drona ehtiyac var” - Müsahibə
30-05-2023, 16:48
Kinorejissor: “Bəzilərini kinonun taleyi yox, kinostudiyanın ərazisi maraqlandırır”
16-05-2023, 16:48
Şeytelman: “Priqojin Rusiyada yeganə şəxsdir ki, dövlət çevrilişlərini uğurla həyata keçirə bilir”
13-05-2023, 09:34
Qüdrət Həsənquliyev: “Davamlı sülh üçün danışıqları Türkiyə və Rusiya ilə aparmalıyıq” - Müsahibə
3-03-2023, 16:55
Keçmiş deputat: “Rus imperiyasının dağılması qaçılmazdır” - Müsahibə
9-02-2023, 12:36
Deputat: “Ciddi əks-zərbə vurulmalıdır” - Müsahibə
7-01-2023, 15:55
Sərdar Cəlaloğlu: “Rusiya Qarabağı ələ keçirməyə çalışır” - Müsahibə
30-12-2022, 10:55
Köçəri Nağıbəyli: “Bizim öz torpaqlarımızda yaşamaq hüququmuz olmalıdır” - Müsahibə
11-12-2022, 13:12
Səxavət Əlisoy: “Partiya sədrlərinin əksəriyyəti təkəbbürlü və yekəxanadır” - Müsahibə
27-11-2022, 10:15
Professor: “Rusiya və Fransa Azərbaycan-Ermənistan danışıqlarında böhranlı vəziyyət yaradıb” - Müsahibə
12-11-2022, 19:43
Tofiq Zülfüqarov: “Rusiyada siyasi böhran zamanıdır” - Müsahibə
28-10-2022, 13:08
Deputat: "Putin ikinci böyük səhvə yol verdi, həm də sübut etdi ki..."
25-10-2022, 08:35
Politoloq: “Rusiya və İran Azərbaycanda nələrəsə nail olmağa çalışsa da...” - Müsahibə
21-10-2022, 13:42
Vahid Əhmədov: “Heç kim bahalaşmanın qarşısını ala bilmir” - Müsahibə
15-10-2022, 09:58
Deputat: “Rusiya ilə məsələni konkretləşdirməyin vaxtı çatıb” - Müsahibə
Bu gün, 12:55
Əliyevin Ermənistandan tələbləri beynəlxalq hüquq normalarına tam uyğundur - Professor
Bu gün, 10:52
Ermənistan Qafqaz əhəmiyyətli referenduma hazırlaşır
Bu gün, 08:06
Ağ ev Moskvaya təzyiqi artırır
Bu gün, 07:59
İlin ilk Ay tutulması başlayıb
Dünən, 15:31
Ceyhun Bayramov: "Ermənistanla sülh sazişinin mətni üzrə danışıqlar prosesi yekunlaşıb"
Dünən, 13:46
“Atəşkəsə təminat yoxdur” - Hərbi ekspert
12-03-2025, 17:55
Turan məsələsi böyük güclərin maraq dairəsinə düşür - Professor
12-03-2025, 15:03
Qərb kəşfiyyatı: Putin Trampı aldadır
12-03-2025, 12:24
Azərbaycana qarşı təxribat Ermənistanın sonu ola bilər
12-03-2025, 11:46
Rusiya və İran Suriyada şansını itirib - Professor
12-03-2025, 11:29
Müharibəsiz 30 gün: Kreml Ciddə razılaşmalarına “hə” deyəcəkmi?
12-03-2025, 09:29
İki ölkə Türkiyənin Avropaya yolunu bağlamaq istəyir
11-03-2025, 16:27
Ukraynada atəşkəs qeyri-mümkündür - Ekspert
11-03-2025, 09:09
Sabiq maliyyə naziri: Dünya böhran fazasına daxil olur - Xəbərdarlıq
10-03-2025, 20:20
ABŞ və Rusiya Ukraynaya alternativ seçim imkanı vermir
10-03-2025, 18:55
Cənubi Qafqaz bütövlükdə bir supergücün təsirində olacaq
10-03-2025, 17:57
Professor: ABŞ Qrelandiyanı, Rusiya Baltikayanı ölkələri götürəcək
10-03-2025, 15:46
Hərbi ekspert: ...Zelenskini aradan götürmək istəyirlər
10-03-2025, 11:20
Putin Azərbaycanın açdığı qapıdan keçəcəkmi?
10-03-2025, 09:52
Agentliyin əməkdaşı həbs edilib
9-03-2025, 16:31
Ağ evdə daxili münaqişə qızışır
7-03-2025, 16:12
Dünyanın mövcud nizamını dağıdırlar
7-03-2025, 15:45
Zülfüqarov: Qarşıdurmaların nüvəsində imperalist maraqlar dayanır
7-03-2025, 14:07
Azərbaycan türk dünyası üçün dəhliz açacaq - Professor
7-03-2025, 13:12
Milli Məclis Azərbaycanın D-8-ə qoşulmasını ratifikasiya edib
7-03-2025, 13:11
Türkiyə Avropaya qoşun yeridəcək?
7-03-2025, 08:07
Minsk qrupu Ukraynanı aldadıb
6-03-2025, 13:10
Professor: İranla müharibə ssenarisi real deyil
6-03-2025, 12:11
İğdır-Naxçıvan qaz kəməri: iqtisadi layihə siyasi baxımdan da əhəmiyyətlidir - Professorun şərhi
6-03-2025, 10:10
Sabiq nazir: ABŞ Rusiyanı özünə müttəfiq etmək istəyir
6-03-2025, 09:34
Mollazadə: Ermənistan baş naziri sülh prosesindən qaçır
5-03-2025, 18:47
Qasımov: İran qonşu ölkələri təzyiq altında saxlamağa çalışır
5-03-2025, 14:56
“Şəffaflıq Azərbaycan” təşkilatı fəaliyyətini dayandırır
5-03-2025, 14:56
“Gürcü Arzusu” medianın dabanını senzura ilə basdalayır
5-03-2025, 14:45
Azərbaycan-Türkiyə qardaşlığı... - Təhlil
5-03-2025, 14:41
Dövlət Turizm Agentliyinin sədri istintaqa çəlb olunub
5-03-2025, 14:21
Xocavənddə hərbi sursat partlayıb, xəsarət alan var
5-03-2025, 14:09
Vəkil Adəm Məmmədov həbs edilib
5-03-2025, 14:03
Azərbaycan Ordusunun mövqeləri atəşə tutulub
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
