20:48 / 13-09-2025
Deputat 120 şagirdə məktəb ləvazimatları verib - Fotolar
18:41 / 13-09-2025
Xocalının Daşbulaq kəndinə ilk köç olub - (Yenilənib)
16:41 / 13-09-2025
İqtisadi Şuranın iclası keçirilib - Fotolar
15:55 / 13-09-2025
“Space TV”nin yayımı 6 saatlıq dayandırılacaq
15:48 / 13-09-2025
Sabah Bakıda intensiv yağış yağacaq - Xəbərdarlıq
15:44 / 13-09-2025
Sosial şəbəkələrdə dələduzluq edən şəxs saxlanılıb
13:27 / 13-09-2025
İlk köç karvanı Xocalının Seyidbəyli kəndinə çatıb - (Yenilənib)
12:30 / 13-09-2025
Bakıda tikinti şirkətinin rəhbəri axtarışa verilib
12:25 / 13-09-2025
"Vüsal 300" kimi tanınan iş adamına cinayət işi açılıb
12:21 / 13-09-2025
"Sonsuz qardaşlıq - IV" çoxmillətli birgə təlimi davam edir
11:12 / 13-09-2025
Sosial şəbəkələrdə dələduzluq edən şəxs saxlanılıb
09:29 / 13-09-2025
Kamçatkada 7,1 maqnitudalı zəlzələ olub
23:44 / 12-09-2025
Aİ Rusiyaya qarşı sanksiyaların müddətini uzadıb
22:10 / 12-09-2025
Salyanda 62 yaşlı kişi güllələnib
18:29 / 12-09-2025
Külək Yasamalda yaşayış binasında təhlükəli vəziyyət yaradıb - Video
18:00 / 12-09-2025
“Slavyanka” sularından kəskin qoxu gəlir - AQTA məsələni araşdırır
17:50 / 12-09-2025
Sədr müavini: "Metroda gələcəkdə diferensial qiymət artımı ola bilər"
17:40 / 12-09-2025
Xocalının daha iki kəndinə köç olacaq
17:23 / 12-09-2025
Xırdalan–Sumqayıt–Xırdalan xətti üzrə sərnişin qatarlarının fəaliyyəti dayandırılır
17:12 / 12-09-2025
Premyer Liqada V və VI turun oyun proqramı açıqlanıb
17:01 / 12-09-2025
Donald Tramp: "Biz çox sərt hərəkət etməli olacağıq"
16:55 / 12-09-2025
Milli Süni İntellekt Mərkəzinə direktor təyin olunub
16:15 / 12-09-2025
BDU-da bəzi ixtisaslar üzrə dərslər 4 gün keçiriləcək
15:54 / 12-09-2025
Azərbaycanlı girovların öldürülməsi üzrə sənədlər elan olunub
15:43 / 12-09-2025
Kürşad Zorlu Naxçıvana gəlib - Yenilənib
15:33 / 12-09-2025
Qobustanda şəhidlə vida mərasimi olub
15:14 / 12-09-2025
Qarabağa daha iki köç karvanı gedib - (Yenilənib)
14:58 / 12-09-2025
İcra Hakimiyyətinin tenderi baş tutmayıb
14:55 / 12-09-2025
Azərbaycan III Türk Dövlətləri Universiadasının qalibi olub
14:49 / 12-09-2025
Qəbələdə şəhidlə vida mərasimi keçirilib
09:10 / 09-09-2025
Etibar Məmmədov aktiv siyasətə qayıda bilər
06:10 / 11-09-2025
Qarabağa növbəti köç karvanları gedib - (Yenilənib)
23:31 / 08-09-2025
“Tesla” ABŞ-da bazar payını itirir
23:10 / 08-09-2025
Fransanın baş naziri kabineti ilə istefaya göndərilir
23:20 / 08-09-2025
ABŞ düşüncələrə nəzarət etməyə çalışır
10:19 / 10-09-2025
Putin müharibəni genişləndirir, növbəti hədəf Polşadır
13:31 / 11-09-2025
Professor: Hər iki ölkədə sülhə qarşı çıxanlar var
22:00 / 09-09-2025
DÇ-2026: Azərbaycan millisi bir xal qazanıb
21:32 / 10-09-2025
"Neftçi" Ramil Şeydayevlə yollarını ayırıb
13:08 / 09-09-2025
Cəlaloğlu: Azərbaycan və Ermənistan arasında əməkdaşlıq formasına keçid baş verib
14:28 / 10-09-2025
Zülfüqarov: Rusiya ilə münasibətlərimiz əvvəlki səviyyəyə qayıtmayacaq
18:29 / 12-09-2025
Külək Yasamalda yaşayış binasında təhlükəli vəziyyət yaradıb - Video
Fəslibahar xanım: Şahzadə, şairə, şərqiçi - Foto
Tarix: 11-04-2020 23:09 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Fəslibahar xanım Qacar elinin Qovanlı oymağına mənsubdur. Şahzadədir. Babası Fətəli şahın qırxbеşinci оğlu Pərviz mirzə (anası Bəyim xanım Hacı İlyas xan qızı Təcrişi) 1823-cü ildə Qacarlar məmləkətinin paytaxtı Tehran şəhərində anadan оlmuşdu. Mükəmməl saray təhsili almışdı. 1867-ci ildən Nəyyirüddövlə ləqəbini daşıyırdı. Pərviz mirzə Nişapurun hakimi оlmuşdu.
Pərviz mirzə Nəyyirüddövlə 1890-cı ildə vəfat еdib.
Pərviz mirzənin Sultan Hüsеyn mirzə adlı оğlu vardı.
Fəslibahar xanımın atası Sultan Hüsеyn mirzə Pərviz mirzə oğlu 1846-cı ildə Tehran şəhərində dоğulmuşdu. Mükəmməl saray təhsili almışdı. Nəyyirüddövlə ləqəbini daşıyırdı. Əvvəlcə Nasirəddin şahın sarayında Qulambeççə kimi xidmət etmişdi. Yaşa dolandan sonra onu Məhəmmədəli xan Əminüssəltənə əvəz etmişdi. Şahzadə isə sarayda pişxidmət kimi qalmışdı.
Sultan Hüsеyn mirzə 1857-ci ildə Nişapura hakim təyin еdilmişdi. 1867-ci ildə Nasirəddin şah Məşhəd səfərində Nişapurda оlanda оna sonralar daşıdığı ləqəbi vеrmişdi. 1897-ci ilədək Nişapurun hakimi оlmuşdu. Sоnra şahın xidmətinə kеçmiş, burda məşhurlaşmışdı. 1897-ci ildə, Mirzə Əhməd xan Dəvəli-Qacardan sonra Tehrana vali təyin еdilmişdi. 1898-ci ildə vəzifəsindən çıxdı. 1901-ci ildə Xоrasana vali göndərildi. 1903-cü ildə Xоrasanda baş vеrən çıxışlara görə Tehrana çağrıldı. 1907-ci ildə İsfəhana vali göndərildi. İsfəhanın nüfuzlu ruhaniləri Ağa Nəcəfi və Şеyx Nurullah еtirazlara qalxanda оnu yеnidən Tehrana çağırdılar.
Sultan Hüsеyn mirzə 1873-cü ildə və 1878-ci ildə Nasirəddin şahın məiyyətində Avropaya yollanmışdı.
Sultan Hüsеyn mirzənin Fətulla mirzə adlı оğlu, Fəslibahar xanım adlı qızı vardı.
Fəslibahar xanım Sultan Hüseyn mirzə qızı 1878-ci ildə Nişapur şəhərində dünyaya gəlmişdi. Ailə təlim-tərbiyəsi almışdı. Təlim zamanı şahzadə "Quran" ayələrini və dini ehkamları əzbərləməklə yanaşı, dünyəvi elmlərlə də tanış olub. Yaşadığı dövrdə kübar ailələrin uşaqlarına, bir qayda olaraq, doğma dili ilə bərabər, ərəb və fars dili, onun sərfi-nəhi təlim edildiyindən, şahzadə də bu dilləri öyrənərək, onların vasitəsilə klassik şeirin qayda-qanunlarını mənimsəyib. O, lazımi dərəcədə bilik əldə etdikdən sonra müntəzəm surətdə mütaliə ilə məşğul olub. Dahi Şərq şairlərinin ələ düşən nadir kitabları, qiymətli əlyazmaları Fəslibahar xanımı klassik ədəbiyyata bağlayıb.
Fəslibahar xanımı Kaşanlı Məhəmməd Qaffarinin yanında xəttatlığı və rəssamlığı öyrənmişdi. İranəddövlə ləqəbini daşıyırdı.
Məşrutə dövründə başlayan nisbi azadlıq və ədəbi, siyasi və sosial dairələr inkişaf etmişdi. Onun evi həmin inkişaf etmiş dairələrdən biri idi. Həmin dövrün şairləri və tanınmış yazıçıları Məliküşşüəra Bahar, Şahzadə Məhəmmədhaşım mirzə Əfsər, Şəmsüşşüəra Mülkara, Mirzadə Eşqi və Mirzə Əliəkbər xan Şeyda və başqaları onun evinə toplanıb şeir oxuyardılar. Bu məclisdə Fəslibahar xanımın şeirləri dinlənilmiş, müsbət rəy almışdı. Həmin dövrdə onun şeirləri “Ərməğan”və “Qolezərd” jurnalları da daxil olmaqla bir neçə məcmuədə dərc edilmişdir.
Fəslibahar xanımın divanı, təxminən altı min beyt şeir olan "Bəhare-Cənnət" (Cənnət baharı) adi ilə 1937-ci ildə nəşr olunmuşdur. Fəzlullah Qorqani bir yazısında qeyd edir ki, bu şeirlər İranəddövləyə məxsusdur və ona Əliəkbər xan Şeyda yardım edir. O, bu iddianı əsaslandırmaqla göstərir ki, Əliəkbər xan Şeyda həyatının sonunda İranəddövlənin evində yaşayırdı və orda da dəli olmuşdur.
Fəslibahar xanım İranəddövlənin yaradıcılıq fəaliyyəti təkcə şerlə bitmirdi. O, rəssamliq da məşğul olurdu və Kəmalülmülkün tələbəsi idi. Sonda əsərləri üçün Sənaye konservatoriyasından sertifikat almağa müvəffəq oldu. Ondan xatirə qalan dörd rəsm əsəri övladları tərəfindən saxlanılır.
Fəslibahar xanım İranəddövlə həmçinin musiqi və müğənniliklə də məşğul olmuşdu. O, gözəl piano və tar çalırdı. Bəstəkar kimi ondan bir neçə mahnı yadigar qalmışdır ki, "Bayatı-türk" üstündə oxunur.
Fəslibahar xanım şeirlərindən başqa, “Aşpazlıq və ev təsərrüfatı” kitabını da toplayıb və tərtib etmişdi. Onun nəfis əl işləri, müxtəlif janrda tikmələr bacarığı da olmuşdur.
Fəslibahar xanım İranəddövlə 1939-cu ildə vəfat etmiş və vəsiyyətinə görə Qumda dəfn edilmişdi.
Fəslibahar xanım Hacibəddövlə Mustafaqulu xan Dəvəli-Qacarla ailə qurmuşdu.
Ənvər Çingizoğlu, jurnalist-etnoqraf
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 11-04-2020 23:09 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Fəslibahar xanım Qacar elinin Qovanlı oymağına mənsubdur. Şahzadədir. Babası Fətəli şahın qırxbеşinci оğlu Pərviz mirzə (anası Bəyim xanım Hacı İlyas xan qızı Təcrişi) 1823-cü ildə Qacarlar məmləkətinin paytaxtı Tehran şəhərində anadan оlmuşdu. Mükəmməl saray təhsili almışdı. 1867-ci ildən Nəyyirüddövlə ləqəbini daşıyırdı. Pərviz mirzə Nişapurun hakimi оlmuşdu.
Pərviz mirzə Nəyyirüddövlə 1890-cı ildə vəfat еdib.
Pərviz mirzənin Sultan Hüsеyn mirzə adlı оğlu vardı.
Fəslibahar xanımın atası Sultan Hüsеyn mirzə Pərviz mirzə oğlu 1846-cı ildə Tehran şəhərində dоğulmuşdu. Mükəmməl saray təhsili almışdı. Nəyyirüddövlə ləqəbini daşıyırdı. Əvvəlcə Nasirəddin şahın sarayında Qulambeççə kimi xidmət etmişdi. Yaşa dolandan sonra onu Məhəmmədəli xan Əminüssəltənə əvəz etmişdi. Şahzadə isə sarayda pişxidmət kimi qalmışdı.
Sultan Hüsеyn mirzə 1857-ci ildə Nişapura hakim təyin еdilmişdi. 1867-ci ildə Nasirəddin şah Məşhəd səfərində Nişapurda оlanda оna sonralar daşıdığı ləqəbi vеrmişdi. 1897-ci ilədək Nişapurun hakimi оlmuşdu. Sоnra şahın xidmətinə kеçmiş, burda məşhurlaşmışdı. 1897-ci ildə, Mirzə Əhməd xan Dəvəli-Qacardan sonra Tehrana vali təyin еdilmişdi. 1898-ci ildə vəzifəsindən çıxdı. 1901-ci ildə Xоrasana vali göndərildi. 1903-cü ildə Xоrasanda baş vеrən çıxışlara görə Tehrana çağrıldı. 1907-ci ildə İsfəhana vali göndərildi. İsfəhanın nüfuzlu ruhaniləri Ağa Nəcəfi və Şеyx Nurullah еtirazlara qalxanda оnu yеnidən Tehrana çağırdılar.
Sultan Hüsеyn mirzə 1873-cü ildə və 1878-ci ildə Nasirəddin şahın məiyyətində Avropaya yollanmışdı.
Sultan Hüsеyn mirzənin Fətulla mirzə adlı оğlu, Fəslibahar xanım adlı qızı vardı.
Fəslibahar xanım Sultan Hüseyn mirzə qızı 1878-ci ildə Nişapur şəhərində dünyaya gəlmişdi. Ailə təlim-tərbiyəsi almışdı. Təlim zamanı şahzadə "Quran" ayələrini və dini ehkamları əzbərləməklə yanaşı, dünyəvi elmlərlə də tanış olub. Yaşadığı dövrdə kübar ailələrin uşaqlarına, bir qayda olaraq, doğma dili ilə bərabər, ərəb və fars dili, onun sərfi-nəhi təlim edildiyindən, şahzadə də bu dilləri öyrənərək, onların vasitəsilə klassik şeirin qayda-qanunlarını mənimsəyib. O, lazımi dərəcədə bilik əldə etdikdən sonra müntəzəm surətdə mütaliə ilə məşğul olub. Dahi Şərq şairlərinin ələ düşən nadir kitabları, qiymətli əlyazmaları Fəslibahar xanımı klassik ədəbiyyata bağlayıb.
Fəslibahar xanımı Kaşanlı Məhəmməd Qaffarinin yanında xəttatlığı və rəssamlığı öyrənmişdi. İranəddövlə ləqəbini daşıyırdı.
Məşrutə dövründə başlayan nisbi azadlıq və ədəbi, siyasi və sosial dairələr inkişaf etmişdi. Onun evi həmin inkişaf etmiş dairələrdən biri idi. Həmin dövrün şairləri və tanınmış yazıçıları Məliküşşüəra Bahar, Şahzadə Məhəmmədhaşım mirzə Əfsər, Şəmsüşşüəra Mülkara, Mirzadə Eşqi və Mirzə Əliəkbər xan Şeyda və başqaları onun evinə toplanıb şeir oxuyardılar. Bu məclisdə Fəslibahar xanımın şeirləri dinlənilmiş, müsbət rəy almışdı. Həmin dövrdə onun şeirləri “Ərməğan”və “Qolezərd” jurnalları da daxil olmaqla bir neçə məcmuədə dərc edilmişdir.
Fəslibahar xanımın divanı, təxminən altı min beyt şeir olan "Bəhare-Cənnət" (Cənnət baharı) adi ilə 1937-ci ildə nəşr olunmuşdur. Fəzlullah Qorqani bir yazısında qeyd edir ki, bu şeirlər İranəddövləyə məxsusdur və ona Əliəkbər xan Şeyda yardım edir. O, bu iddianı əsaslandırmaqla göstərir ki, Əliəkbər xan Şeyda həyatının sonunda İranəddövlənin evində yaşayırdı və orda da dəli olmuşdur.
Fəslibahar xanım İranəddövlənin yaradıcılıq fəaliyyəti təkcə şerlə bitmirdi. O, rəssamliq da məşğul olurdu və Kəmalülmülkün tələbəsi idi. Sonda əsərləri üçün Sənaye konservatoriyasından sertifikat almağa müvəffəq oldu. Ondan xatirə qalan dörd rəsm əsəri övladları tərəfindən saxlanılır.
Fəslibahar xanım İranəddövlə həmçinin musiqi və müğənniliklə də məşğul olmuşdu. O, gözəl piano və tar çalırdı. Bəstəkar kimi ondan bir neçə mahnı yadigar qalmışdır ki, "Bayatı-türk" üstündə oxunur.
Fəslibahar xanım şeirlərindən başqa, “Aşpazlıq və ev təsərrüfatı” kitabını da toplayıb və tərtib etmişdi. Onun nəfis əl işləri, müxtəlif janrda tikmələr bacarığı da olmuşdur.
Fəslibahar xanım İranəddövlə 1939-cu ildə vəfat etmiş və vəsiyyətinə görə Qumda dəfn edilmişdi.
Fəslibahar xanım Hacibəddövlə Mustafaqulu xan Dəvəli-Qacarla ailə qurmuşdu.
Ənvər Çingizoğlu, jurnalist-etnoqraf
Müəllifin bütün yazıları - Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Bölməyə aid digər xəbərlər
11-04-2022, 21:25
Mazandaran alimi - Ənvər Çingizoğlu yazır
23-03-2022, 18:55
Rəşid Yasəmi: ədəbiyyatda nəciblik nümunəsi
17-03-2022, 09:49
Vahid Dəstigirdi: Nizaminin tədqiqatçısı
12-03-2022, 22:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Səid Nəfisi: Azərbaycan qəhrəmanı Babək Xürrəmdin əsərinin müəllifi
19-10-2021, 09:58
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədəli Füruği: siyasətçi, diplomat, tarixçi, tərcüməçi və millətçi kimi
16-10-2021, 01:06
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Hacıəli xan Rəzmara: Qurban bayramında doğuldu, terror qurbanı oldu
13-09-2021, 16:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Şəkinskilərin İran qolu haqqında... - Ənvər Çingizoğlunun araşdırması
10-09-2021, 17:27
Nəcəfqulu xan Sərşar: Qaradağın ağ gün görməmiş şairi
27-08-2021, 16:48
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədqulu xan Alar: inqilabda sərkərdə, işdə sərkar.. - Fotolar
20-08-2021, 13:38
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - İsmayıl xan Şəfai: Tehran-43 konfransında şahın tərcüməçisi - Fotolar
16-08-2021, 15:51
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Seyid Məhəmməd Dəbirsiyaqi: tədqiq və tədrisin işığında - Fotolar
24-07-2021, 16:15
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Qaradağ elləri: beloğludan eloğluya qədər - Ənvər Çingizoğlu yazır
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
