00:06 / 11-04-2025
Avropa İttifaqı və Çin ABŞ-yə qarşı birləşir
00:05 / 11-04-2025
UNEC-də 54 mühafizəçinin hər birinə günlük 100 manat veriləcək
23:36 / 10-04-2025
Mask Marsı işğal etməyə tələsir - Foto
20:14 / 10-04-2025
Rusiya-ABŞ danışıqlarının nəticələri açıqlanıb
20:08 / 10-04-2025
Bloger İmaməddin Əhlimanov istintaqa çağırılıb
19:51 / 10-04-2025
Xaricdə təhsil üzrə Dövlət Proqramı çərçivəsində sənəd qəbulu başlayıb
19:51 / 10-04-2025
Yeni rektor kollektivə təqdim edilib
19:47 / 10-04-2025
Çin mallarına rüsumlar 145 faizədək qaldırılıb
18:21 / 10-04-2025
Rusiya-Çin ittifaqı ABŞ üçün keçilməzdir
18:03 / 10-04-2025
Xızıda iritonnajlı yük maşınları toqquşub
17:59 / 10-04-2025
Əli Əsədov Moldova baş nazirinin müavini ilə müzakirə aparıb
17:34 / 10-04-2025
Gəncədə şagirdlər müəllimi döyüblər - Yenilənib
17:33 / 10-04-2025
Donald Tramp İlham Əliyevi təbrik edib
17:27 / 10-04-2025
Bakıda Heydər Əliyev prospektində ağır qəza baş verib
17:00 / 10-04-2025
İsrail Türkiyə ilə görüşün təşkilinə görə Azərbaycana təşəkkür edib
16:49 / 10-04-2025
Nazirlər Kabineti aviasiya ilə bağlı qərarlar verib
16:26 / 10-04-2025
Nardaranda bağ evlərindən oğurluq edənlər tutulub
16:04 / 10-04-2025
ABŞ-a qarşı tariflər 90 gün müddətinə dondurulur
16:03 / 10-04-2025
Martın 2-də keçirilmiş buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
15:11 / 10-04-2025
Penitensiar Xidmətdə ixtisar olacaq
14:55 / 10-04-2025
Ağstafada 9-cu sinif şagirdi bıçaqlanıb - Yenilənib
14:32 / 10-04-2025
Daha bir erməni Bakıda hakim qarşısına çıxarılıb
14:05 / 10-04-2025
Prezident İlham Əliyev Türkiyədə işgüzar səfərdədir - Fotolar
13:29 / 10-04-2025
Tokayev: Dünya ən ağır böhranlardan birinin astanasındadır
13:15 / 10-04-2025
Spiker: "Gürcü xalqının suverenliyinə hörmət göstərilməyənədək..."
12:59 / 10-04-2025
Mərkəzi Bnak kiberdələduzluqla bağlı banklara göstəriş verib
12:50 / 10-04-2025
Hüquqşünas: “Konstitusiya Məhkəməsi “pensionerlər klubu”na çevrilir”
13:00 / 06-04-2025
Ağdamda ata və azyaşlı övladları minaya düşüblər - (Yenilənib)
16:02 / 07-04-2025
Dövlət Agentliyinin əməkdaşı mina partlayışında ağır yaralanıb - (Yenilənib)
15:39 / 06-04-2025
Bu gün bir sıra imtahanlar keçirilib - Yenilənib
19:08 / 06-04-2025
"Kəpəz" "Sabah"ı məğlub edib
10:36 / 07-04-2025
Hərbçimiz Cəbrayılda minaya düşərək həlak olub - (Yenilənib)
15:10 / 07-04-2025
İrandan Azərbaycana külli miqdarda narkotik keçirmək istəyən şəxslər tutulub - Fotolar
20:54 / 07-04-2025
David Babayan: "Erməni sakinlərin Azərbaycana inteqrasiyasının əleyhinə idik" - (Yenilənib) - Fotolar
15:45 / 08-04-2025
Trampın qərarı zənginləri 500 milyard dollar zərərlə üzləşdirib
15:20 / 08-04-2025
Toqquşma xətti: Ankara İsraillə razılığa gəlməyə çalışır
09:21 / 07-04-2025
Məşhur müğənnini universitetə imtahansız qəbul ediblər
19:18 / 08-04-2025
Professor Vüsal Qasımlının 50 illik yubileyidir
Fəslibahar xanım: Şahzadə, şairə, şərqiçi - Foto
Tarix: 11-04-2020 23:09 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Fəslibahar xanım Qacar elinin Qovanlı oymağına mənsubdur. Şahzadədir. Babası Fətəli şahın qırxbеşinci оğlu Pərviz mirzə (anası Bəyim xanım Hacı İlyas xan qızı Təcrişi) 1823-cü ildə Qacarlar məmləkətinin paytaxtı Tehran şəhərində anadan оlmuşdu. Mükəmməl saray təhsili almışdı. 1867-ci ildən Nəyyirüddövlə ləqəbini daşıyırdı. Pərviz mirzə Nişapurun hakimi оlmuşdu.
Pərviz mirzə Nəyyirüddövlə 1890-cı ildə vəfat еdib.
Pərviz mirzənin Sultan Hüsеyn mirzə adlı оğlu vardı.
Fəslibahar xanımın atası Sultan Hüsеyn mirzə Pərviz mirzə oğlu 1846-cı ildə Tehran şəhərində dоğulmuşdu. Mükəmməl saray təhsili almışdı. Nəyyirüddövlə ləqəbini daşıyırdı. Əvvəlcə Nasirəddin şahın sarayında Qulambeççə kimi xidmət etmişdi. Yaşa dolandan sonra onu Məhəmmədəli xan Əminüssəltənə əvəz etmişdi. Şahzadə isə sarayda pişxidmət kimi qalmışdı.
Sultan Hüsеyn mirzə 1857-ci ildə Nişapura hakim təyin еdilmişdi. 1867-ci ildə Nasirəddin şah Məşhəd səfərində Nişapurda оlanda оna sonralar daşıdığı ləqəbi vеrmişdi. 1897-ci ilədək Nişapurun hakimi оlmuşdu. Sоnra şahın xidmətinə kеçmiş, burda məşhurlaşmışdı. 1897-ci ildə, Mirzə Əhməd xan Dəvəli-Qacardan sonra Tehrana vali təyin еdilmişdi. 1898-ci ildə vəzifəsindən çıxdı. 1901-ci ildə Xоrasana vali göndərildi. 1903-cü ildə Xоrasanda baş vеrən çıxışlara görə Tehrana çağrıldı. 1907-ci ildə İsfəhana vali göndərildi. İsfəhanın nüfuzlu ruhaniləri Ağa Nəcəfi və Şеyx Nurullah еtirazlara qalxanda оnu yеnidən Tehrana çağırdılar.
Sultan Hüsеyn mirzə 1873-cü ildə və 1878-ci ildə Nasirəddin şahın məiyyətində Avropaya yollanmışdı.
Sultan Hüsеyn mirzənin Fətulla mirzə adlı оğlu, Fəslibahar xanım adlı qızı vardı.
Fəslibahar xanım Sultan Hüseyn mirzə qızı 1878-ci ildə Nişapur şəhərində dünyaya gəlmişdi. Ailə təlim-tərbiyəsi almışdı. Təlim zamanı şahzadə "Quran" ayələrini və dini ehkamları əzbərləməklə yanaşı, dünyəvi elmlərlə də tanış olub. Yaşadığı dövrdə kübar ailələrin uşaqlarına, bir qayda olaraq, doğma dili ilə bərabər, ərəb və fars dili, onun sərfi-nəhi təlim edildiyindən, şahzadə də bu dilləri öyrənərək, onların vasitəsilə klassik şeirin qayda-qanunlarını mənimsəyib. O, lazımi dərəcədə bilik əldə etdikdən sonra müntəzəm surətdə mütaliə ilə məşğul olub. Dahi Şərq şairlərinin ələ düşən nadir kitabları, qiymətli əlyazmaları Fəslibahar xanımı klassik ədəbiyyata bağlayıb.
Fəslibahar xanımı Kaşanlı Məhəmməd Qaffarinin yanında xəttatlığı və rəssamlığı öyrənmişdi. İranəddövlə ləqəbini daşıyırdı.
Məşrutə dövründə başlayan nisbi azadlıq və ədəbi, siyasi və sosial dairələr inkişaf etmişdi. Onun evi həmin inkişaf etmiş dairələrdən biri idi. Həmin dövrün şairləri və tanınmış yazıçıları Məliküşşüəra Bahar, Şahzadə Məhəmmədhaşım mirzə Əfsər, Şəmsüşşüəra Mülkara, Mirzadə Eşqi və Mirzə Əliəkbər xan Şeyda və başqaları onun evinə toplanıb şeir oxuyardılar. Bu məclisdə Fəslibahar xanımın şeirləri dinlənilmiş, müsbət rəy almışdı. Həmin dövrdə onun şeirləri “Ərməğan”və “Qolezərd” jurnalları da daxil olmaqla bir neçə məcmuədə dərc edilmişdir.
Fəslibahar xanımın divanı, təxminən altı min beyt şeir olan "Bəhare-Cənnət" (Cənnət baharı) adi ilə 1937-ci ildə nəşr olunmuşdur. Fəzlullah Qorqani bir yazısında qeyd edir ki, bu şeirlər İranəddövləyə məxsusdur və ona Əliəkbər xan Şeyda yardım edir. O, bu iddianı əsaslandırmaqla göstərir ki, Əliəkbər xan Şeyda həyatının sonunda İranəddövlənin evində yaşayırdı və orda da dəli olmuşdur.
Fəslibahar xanım İranəddövlənin yaradıcılıq fəaliyyəti təkcə şerlə bitmirdi. O, rəssamliq da məşğul olurdu və Kəmalülmülkün tələbəsi idi. Sonda əsərləri üçün Sənaye konservatoriyasından sertifikat almağa müvəffəq oldu. Ondan xatirə qalan dörd rəsm əsəri övladları tərəfindən saxlanılır.
Fəslibahar xanım İranəddövlə həmçinin musiqi və müğənniliklə də məşğul olmuşdu. O, gözəl piano və tar çalırdı. Bəstəkar kimi ondan bir neçə mahnı yadigar qalmışdır ki, "Bayatı-türk" üstündə oxunur.
Fəslibahar xanım şeirlərindən başqa, “Aşpazlıq və ev təsərrüfatı” kitabını da toplayıb və tərtib etmişdi. Onun nəfis əl işləri, müxtəlif janrda tikmələr bacarığı da olmuşdur.
Fəslibahar xanım İranəddövlə 1939-cu ildə vəfat etmiş və vəsiyyətinə görə Qumda dəfn edilmişdi.
Fəslibahar xanım Hacibəddövlə Mustafaqulu xan Dəvəli-Qacarla ailə qurmuşdu.
Ənvər Çingizoğlu, jurnalist-etnoqraf
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 11-04-2020 23:09 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Fəslibahar xanım Qacar elinin Qovanlı oymağına mənsubdur. Şahzadədir. Babası Fətəli şahın qırxbеşinci оğlu Pərviz mirzə (anası Bəyim xanım Hacı İlyas xan qızı Təcrişi) 1823-cü ildə Qacarlar məmləkətinin paytaxtı Tehran şəhərində anadan оlmuşdu. Mükəmməl saray təhsili almışdı. 1867-ci ildən Nəyyirüddövlə ləqəbini daşıyırdı. Pərviz mirzə Nişapurun hakimi оlmuşdu.
Pərviz mirzə Nəyyirüddövlə 1890-cı ildə vəfat еdib.
Pərviz mirzənin Sultan Hüsеyn mirzə adlı оğlu vardı.
Fəslibahar xanımın atası Sultan Hüsеyn mirzə Pərviz mirzə oğlu 1846-cı ildə Tehran şəhərində dоğulmuşdu. Mükəmməl saray təhsili almışdı. Nəyyirüddövlə ləqəbini daşıyırdı. Əvvəlcə Nasirəddin şahın sarayında Qulambeççə kimi xidmət etmişdi. Yaşa dolandan sonra onu Məhəmmədəli xan Əminüssəltənə əvəz etmişdi. Şahzadə isə sarayda pişxidmət kimi qalmışdı.
Sultan Hüsеyn mirzə 1857-ci ildə Nişapura hakim təyin еdilmişdi. 1867-ci ildə Nasirəddin şah Məşhəd səfərində Nişapurda оlanda оna sonralar daşıdığı ləqəbi vеrmişdi. 1897-ci ilədək Nişapurun hakimi оlmuşdu. Sоnra şahın xidmətinə kеçmiş, burda məşhurlaşmışdı. 1897-ci ildə, Mirzə Əhməd xan Dəvəli-Qacardan sonra Tehrana vali təyin еdilmişdi. 1898-ci ildə vəzifəsindən çıxdı. 1901-ci ildə Xоrasana vali göndərildi. 1903-cü ildə Xоrasanda baş vеrən çıxışlara görə Tehrana çağrıldı. 1907-ci ildə İsfəhana vali göndərildi. İsfəhanın nüfuzlu ruhaniləri Ağa Nəcəfi və Şеyx Nurullah еtirazlara qalxanda оnu yеnidən Tehrana çağırdılar.
Sultan Hüsеyn mirzə 1873-cü ildə və 1878-ci ildə Nasirəddin şahın məiyyətində Avropaya yollanmışdı.
Sultan Hüsеyn mirzənin Fətulla mirzə adlı оğlu, Fəslibahar xanım adlı qızı vardı.
Fəslibahar xanım Sultan Hüseyn mirzə qızı 1878-ci ildə Nişapur şəhərində dünyaya gəlmişdi. Ailə təlim-tərbiyəsi almışdı. Təlim zamanı şahzadə "Quran" ayələrini və dini ehkamları əzbərləməklə yanaşı, dünyəvi elmlərlə də tanış olub. Yaşadığı dövrdə kübar ailələrin uşaqlarına, bir qayda olaraq, doğma dili ilə bərabər, ərəb və fars dili, onun sərfi-nəhi təlim edildiyindən, şahzadə də bu dilləri öyrənərək, onların vasitəsilə klassik şeirin qayda-qanunlarını mənimsəyib. O, lazımi dərəcədə bilik əldə etdikdən sonra müntəzəm surətdə mütaliə ilə məşğul olub. Dahi Şərq şairlərinin ələ düşən nadir kitabları, qiymətli əlyazmaları Fəslibahar xanımı klassik ədəbiyyata bağlayıb.
Fəslibahar xanımı Kaşanlı Məhəmməd Qaffarinin yanında xəttatlığı və rəssamlığı öyrənmişdi. İranəddövlə ləqəbini daşıyırdı.
Məşrutə dövründə başlayan nisbi azadlıq və ədəbi, siyasi və sosial dairələr inkişaf etmişdi. Onun evi həmin inkişaf etmiş dairələrdən biri idi. Həmin dövrün şairləri və tanınmış yazıçıları Məliküşşüəra Bahar, Şahzadə Məhəmmədhaşım mirzə Əfsər, Şəmsüşşüəra Mülkara, Mirzadə Eşqi və Mirzə Əliəkbər xan Şeyda və başqaları onun evinə toplanıb şeir oxuyardılar. Bu məclisdə Fəslibahar xanımın şeirləri dinlənilmiş, müsbət rəy almışdı. Həmin dövrdə onun şeirləri “Ərməğan”və “Qolezərd” jurnalları da daxil olmaqla bir neçə məcmuədə dərc edilmişdir.
Fəslibahar xanımın divanı, təxminən altı min beyt şeir olan "Bəhare-Cənnət" (Cənnət baharı) adi ilə 1937-ci ildə nəşr olunmuşdur. Fəzlullah Qorqani bir yazısında qeyd edir ki, bu şeirlər İranəddövləyə məxsusdur və ona Əliəkbər xan Şeyda yardım edir. O, bu iddianı əsaslandırmaqla göstərir ki, Əliəkbər xan Şeyda həyatının sonunda İranəddövlənin evində yaşayırdı və orda da dəli olmuşdur.
Fəslibahar xanım İranəddövlənin yaradıcılıq fəaliyyəti təkcə şerlə bitmirdi. O, rəssamliq da məşğul olurdu və Kəmalülmülkün tələbəsi idi. Sonda əsərləri üçün Sənaye konservatoriyasından sertifikat almağa müvəffəq oldu. Ondan xatirə qalan dörd rəsm əsəri övladları tərəfindən saxlanılır.
Fəslibahar xanım İranəddövlə həmçinin musiqi və müğənniliklə də məşğul olmuşdu. O, gözəl piano və tar çalırdı. Bəstəkar kimi ondan bir neçə mahnı yadigar qalmışdır ki, "Bayatı-türk" üstündə oxunur.
Fəslibahar xanım şeirlərindən başqa, “Aşpazlıq və ev təsərrüfatı” kitabını da toplayıb və tərtib etmişdi. Onun nəfis əl işləri, müxtəlif janrda tikmələr bacarığı da olmuşdur.
Fəslibahar xanım İranəddövlə 1939-cu ildə vəfat etmiş və vəsiyyətinə görə Qumda dəfn edilmişdi.
Fəslibahar xanım Hacibəddövlə Mustafaqulu xan Dəvəli-Qacarla ailə qurmuşdu.
Ənvər Çingizoğlu, jurnalist-etnoqraf
Müəllifin bütün yazıları - Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Bölməyə aid digər xəbərlər
11-04-2022, 21:25
Mazandaran alimi - Ənvər Çingizoğlu yazır
23-03-2022, 18:55
Rəşid Yasəmi: ədəbiyyatda nəciblik nümunəsi
17-03-2022, 09:49
Vahid Dəstigirdi: Nizaminin tədqiqatçısı
12-03-2022, 22:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Səid Nəfisi: Azərbaycan qəhrəmanı Babək Xürrəmdin əsərinin müəllifi
19-10-2021, 09:58
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədəli Füruği: siyasətçi, diplomat, tarixçi, tərcüməçi və millətçi kimi
16-10-2021, 01:06
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Hacıəli xan Rəzmara: Qurban bayramında doğuldu, terror qurbanı oldu
13-09-2021, 16:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Şəkinskilərin İran qolu haqqında... - Ənvər Çingizoğlunun araşdırması
10-09-2021, 17:27
Nəcəfqulu xan Sərşar: Qaradağın ağ gün görməmiş şairi
27-08-2021, 16:48
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədqulu xan Alar: inqilabda sərkərdə, işdə sərkar.. - Fotolar
20-08-2021, 13:38
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - İsmayıl xan Şəfai: Tehran-43 konfransında şahın tərcüməçisi - Fotolar
16-08-2021, 15:51
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Seyid Məhəmməd Dəbirsiyaqi: tədqiq və tədrisin işığında - Fotolar
24-07-2021, 16:15
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Qaradağ elləri: beloğludan eloğluya qədər - Ənvər Çingizoğlu yazır
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
