14:50 / 22-11-2024
Həlak olan azərbaycanlı hərbçinin nəşi 2 ay sonra tapılıb
14:47 / 22-11-2024
Pentaqon: ABŞ Rusiya ilə müharibə istəmir, amma...
14:43 / 22-11-2024
Nizami Rayon Məhkəməsində yoxlama başlayıb
14:40 / 22-11-2024
Azərbaycanın təşəbbüsü ilə Qlobal Cənub QHT Platforması yaradılır
14:13 / 22-11-2024
İran ABŞ-la danışıqlara gedəcək, yoxsa...
14:06 / 22-11-2024
Pərviz Şahbazov türkiyəli nazirlə müzakirə aparıb
13:54 / 22-11-2024
Ana və qızı xuliqanlığa görə həbs edilib
13:47 / 22-11-2024
Ruslar şəhərin 25 faizini ələ keçirib, döyüşlər davam edir - Foto
13:36 / 22-11-2024
ABŞ Polşadakı hərbi bazasını yüksək hazırlıq vəziyyətinə gətirib
13:27 / 22-11-2024
Türk ordusu daha beş terrorçunu zərərsizləşdirib
13:23 / 22-11-2024
Dövlət Xidməti daha 12 maşını satışa çıxarıb - Siyahı
13:21 / 22-11-2024
Putin Rusiyasını ifşa edən "Pis ruslar" kitabı nəşr olunub
13:09 / 22-11-2024
Putin nüvə silahından istifadə edə bilər - Xəbərdarlıq
13:02 / 22-11-2024
Keçmiş mərkəz direktoru vəzifəyə təyin olunub
12:53 / 22-11-2024
ABŞ rus ordusunu məğlub edə biləcək silah hazırlayıb
12:47 / 22-11-2024
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:35 / 22-11-2024
Ruslar bir məntəqəni işğal edib, daha səkkizinə doğru irəliləyir - Foto
12:23 / 22-11-2024
Dövlətə məxsus 35 su nəqliyyatı vasitəsi hərraca çıxarılıb - Siyahı
12:06 / 22-11-2024
İlham Əliyev İsrailin nəqliyyat və yol təhlükəsizliyi nazirini qəbul edib
12:00 / 22-11-2024
FIFA referisi Kamal Umudlu beynəlxalq oyuna təyinat alıb
11:54 / 22-11-2024
“Əmək miqrasiyası kvotasının müəyyən edilməsi Qaydası” dəyişib
11:45 / 22-11-2024
Polkovnikin oğlu ev dustaqlığına buraxılıb
11:09 / 22-11-2024
Leyla Əliyeva və Arzu Əliyeva sərgiləri ziyarət ediblər - Fotolar
11:05 / 22-11-2024
20 təyyarə və 6 döyüş gəmisi Tayvan sahillərinə yaxınlaşıb
11:01 / 22-11-2024
Dünyanın ən hündür və ən balaca qadını bir araya gəlib - Foto
10:38 / 22-11-2024
PSJ futbolçu ilə müqavilənin müddətini uzadacaq
10:21 / 22-11-2024
“Vətəndaş A” serialının rejissoru: "Həmin qeyri-etik ifadə montajda gözdən yayınıb"
10:04 / 22-11-2024
Klarnet ifaçısı aparıcıları hədələyib - Foto
10:01 / 22-11-2024
Xanəndə Ramiz Bəşirov vəfat edib
09:50 / 22-11-2024
Bondi ABŞ-nın baş prokuroru olacaq
12:28 / 18-11-2024
Turan Manafzadə: “Mədəniyyət diplomatiyasından yararlanmağı bacarmalıyıq” - Müsahibə
12:05 / 19-11-2024
MMC vətəndaşın mənzilini dağıdıb, indi də obyektini ələ keçirmək istəyir - Fotolar
13:32 / 21-11-2024
Dünyanın ən güclü donanmaları... - Qardaş Türkiyə siyahıda neçəncidir?
19:50 / 19-11-2024
Beynəlxalq Bank 272 min manat cərimələnib
16:45 / 20-11-2024
Nazir: "Regionlardakı bəzi poçt şöbələrinin bağlanması araşdırılacaq"
16:22 / 20-11-2024
“Real Betis” klubunun nümayəndəsi Bakıda nəyə təəccüblənib? - Foto
15:29 / 18-11-2024
Daha üç şəhərə konsul təyinatı olub - Siyahı
16:45 / 21-11-2024
Prezident iki Mərkəzi ləğv edib - Sərəncam
10:03 / 20-11-2024
Azərbaycan və Türkiyənin bələdiyyə təşkilatları arasında görüş keçirilib - Fotolar
17:09 / 18-11-2024
Deputatın oğlu yeni vəzifəyə təyin olunub
09:37 / 21-11-2024
Naxçıvan səhiyyəsində həbslər başlayıb
15:55 / 20-11-2024
Deputatın "Zəngimcell" oyunu: "Balansınız bitmişdir..."
Fəslibahar xanım: Şahzadə, şairə, şərqiçi - Foto
Tarix: 11-04-2020 23:09 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Fəslibahar xanım Qacar elinin Qovanlı oymağına mənsubdur. Şahzadədir. Babası Fətəli şahın qırxbеşinci оğlu Pərviz mirzə (anası Bəyim xanım Hacı İlyas xan qızı Təcrişi) 1823-cü ildə Qacarlar məmləkətinin paytaxtı Tehran şəhərində anadan оlmuşdu. Mükəmməl saray təhsili almışdı. 1867-ci ildən Nəyyirüddövlə ləqəbini daşıyırdı. Pərviz mirzə Nişapurun hakimi оlmuşdu.
Pərviz mirzə Nəyyirüddövlə 1890-cı ildə vəfat еdib.
Pərviz mirzənin Sultan Hüsеyn mirzə adlı оğlu vardı.
Fəslibahar xanımın atası Sultan Hüsеyn mirzə Pərviz mirzə oğlu 1846-cı ildə Tehran şəhərində dоğulmuşdu. Mükəmməl saray təhsili almışdı. Nəyyirüddövlə ləqəbini daşıyırdı. Əvvəlcə Nasirəddin şahın sarayında Qulambeççə kimi xidmət etmişdi. Yaşa dolandan sonra onu Məhəmmədəli xan Əminüssəltənə əvəz etmişdi. Şahzadə isə sarayda pişxidmət kimi qalmışdı.
Sultan Hüsеyn mirzə 1857-ci ildə Nişapura hakim təyin еdilmişdi. 1867-ci ildə Nasirəddin şah Məşhəd səfərində Nişapurda оlanda оna sonralar daşıdığı ləqəbi vеrmişdi. 1897-ci ilədək Nişapurun hakimi оlmuşdu. Sоnra şahın xidmətinə kеçmiş, burda məşhurlaşmışdı. 1897-ci ildə, Mirzə Əhməd xan Dəvəli-Qacardan sonra Tehrana vali təyin еdilmişdi. 1898-ci ildə vəzifəsindən çıxdı. 1901-ci ildə Xоrasana vali göndərildi. 1903-cü ildə Xоrasanda baş vеrən çıxışlara görə Tehrana çağrıldı. 1907-ci ildə İsfəhana vali göndərildi. İsfəhanın nüfuzlu ruhaniləri Ağa Nəcəfi və Şеyx Nurullah еtirazlara qalxanda оnu yеnidən Tehrana çağırdılar.
Sultan Hüsеyn mirzə 1873-cü ildə və 1878-ci ildə Nasirəddin şahın məiyyətində Avropaya yollanmışdı.
Sultan Hüsеyn mirzənin Fətulla mirzə adlı оğlu, Fəslibahar xanım adlı qızı vardı.
Fəslibahar xanım Sultan Hüseyn mirzə qızı 1878-ci ildə Nişapur şəhərində dünyaya gəlmişdi. Ailə təlim-tərbiyəsi almışdı. Təlim zamanı şahzadə "Quran" ayələrini və dini ehkamları əzbərləməklə yanaşı, dünyəvi elmlərlə də tanış olub. Yaşadığı dövrdə kübar ailələrin uşaqlarına, bir qayda olaraq, doğma dili ilə bərabər, ərəb və fars dili, onun sərfi-nəhi təlim edildiyindən, şahzadə də bu dilləri öyrənərək, onların vasitəsilə klassik şeirin qayda-qanunlarını mənimsəyib. O, lazımi dərəcədə bilik əldə etdikdən sonra müntəzəm surətdə mütaliə ilə məşğul olub. Dahi Şərq şairlərinin ələ düşən nadir kitabları, qiymətli əlyazmaları Fəslibahar xanımı klassik ədəbiyyata bağlayıb.
Fəslibahar xanımı Kaşanlı Məhəmməd Qaffarinin yanında xəttatlığı və rəssamlığı öyrənmişdi. İranəddövlə ləqəbini daşıyırdı.
Məşrutə dövründə başlayan nisbi azadlıq və ədəbi, siyasi və sosial dairələr inkişaf etmişdi. Onun evi həmin inkişaf etmiş dairələrdən biri idi. Həmin dövrün şairləri və tanınmış yazıçıları Məliküşşüəra Bahar, Şahzadə Məhəmmədhaşım mirzə Əfsər, Şəmsüşşüəra Mülkara, Mirzadə Eşqi və Mirzə Əliəkbər xan Şeyda və başqaları onun evinə toplanıb şeir oxuyardılar. Bu məclisdə Fəslibahar xanımın şeirləri dinlənilmiş, müsbət rəy almışdı. Həmin dövrdə onun şeirləri “Ərməğan”və “Qolezərd” jurnalları da daxil olmaqla bir neçə məcmuədə dərc edilmişdir.
Fəslibahar xanımın divanı, təxminən altı min beyt şeir olan "Bəhare-Cənnət" (Cənnət baharı) adi ilə 1937-ci ildə nəşr olunmuşdur. Fəzlullah Qorqani bir yazısında qeyd edir ki, bu şeirlər İranəddövləyə məxsusdur və ona Əliəkbər xan Şeyda yardım edir. O, bu iddianı əsaslandırmaqla göstərir ki, Əliəkbər xan Şeyda həyatının sonunda İranəddövlənin evində yaşayırdı və orda da dəli olmuşdur.
Fəslibahar xanım İranəddövlənin yaradıcılıq fəaliyyəti təkcə şerlə bitmirdi. O, rəssamliq da məşğul olurdu və Kəmalülmülkün tələbəsi idi. Sonda əsərləri üçün Sənaye konservatoriyasından sertifikat almağa müvəffəq oldu. Ondan xatirə qalan dörd rəsm əsəri övladları tərəfindən saxlanılır.
Fəslibahar xanım İranəddövlə həmçinin musiqi və müğənniliklə də məşğul olmuşdu. O, gözəl piano və tar çalırdı. Bəstəkar kimi ondan bir neçə mahnı yadigar qalmışdır ki, "Bayatı-türk" üstündə oxunur.
Fəslibahar xanım şeirlərindən başqa, “Aşpazlıq və ev təsərrüfatı” kitabını da toplayıb və tərtib etmişdi. Onun nəfis əl işləri, müxtəlif janrda tikmələr bacarığı da olmuşdur.
Fəslibahar xanım İranəddövlə 1939-cu ildə vəfat etmiş və vəsiyyətinə görə Qumda dəfn edilmişdi.
Fəslibahar xanım Hacibəddövlə Mustafaqulu xan Dəvəli-Qacarla ailə qurmuşdu.
Ənvər Çingizoğlu, jurnalist-etnoqraf
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 11-04-2020 23:09 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Fəslibahar xanım Qacar elinin Qovanlı oymağına mənsubdur. Şahzadədir. Babası Fətəli şahın qırxbеşinci оğlu Pərviz mirzə (anası Bəyim xanım Hacı İlyas xan qızı Təcrişi) 1823-cü ildə Qacarlar məmləkətinin paytaxtı Tehran şəhərində anadan оlmuşdu. Mükəmməl saray təhsili almışdı. 1867-ci ildən Nəyyirüddövlə ləqəbini daşıyırdı. Pərviz mirzə Nişapurun hakimi оlmuşdu.
Pərviz mirzə Nəyyirüddövlə 1890-cı ildə vəfat еdib.
Pərviz mirzənin Sultan Hüsеyn mirzə adlı оğlu vardı.
Fəslibahar xanımın atası Sultan Hüsеyn mirzə Pərviz mirzə oğlu 1846-cı ildə Tehran şəhərində dоğulmuşdu. Mükəmməl saray təhsili almışdı. Nəyyirüddövlə ləqəbini daşıyırdı. Əvvəlcə Nasirəddin şahın sarayında Qulambeççə kimi xidmət etmişdi. Yaşa dolandan sonra onu Məhəmmədəli xan Əminüssəltənə əvəz etmişdi. Şahzadə isə sarayda pişxidmət kimi qalmışdı.
Sultan Hüsеyn mirzə 1857-ci ildə Nişapura hakim təyin еdilmişdi. 1867-ci ildə Nasirəddin şah Məşhəd səfərində Nişapurda оlanda оna sonralar daşıdığı ləqəbi vеrmişdi. 1897-ci ilədək Nişapurun hakimi оlmuşdu. Sоnra şahın xidmətinə kеçmiş, burda məşhurlaşmışdı. 1897-ci ildə, Mirzə Əhməd xan Dəvəli-Qacardan sonra Tehrana vali təyin еdilmişdi. 1898-ci ildə vəzifəsindən çıxdı. 1901-ci ildə Xоrasana vali göndərildi. 1903-cü ildə Xоrasanda baş vеrən çıxışlara görə Tehrana çağrıldı. 1907-ci ildə İsfəhana vali göndərildi. İsfəhanın nüfuzlu ruhaniləri Ağa Nəcəfi və Şеyx Nurullah еtirazlara qalxanda оnu yеnidən Tehrana çağırdılar.
Sultan Hüsеyn mirzə 1873-cü ildə və 1878-ci ildə Nasirəddin şahın məiyyətində Avropaya yollanmışdı.
Sultan Hüsеyn mirzənin Fətulla mirzə adlı оğlu, Fəslibahar xanım adlı qızı vardı.
Fəslibahar xanım Sultan Hüseyn mirzə qızı 1878-ci ildə Nişapur şəhərində dünyaya gəlmişdi. Ailə təlim-tərbiyəsi almışdı. Təlim zamanı şahzadə "Quran" ayələrini və dini ehkamları əzbərləməklə yanaşı, dünyəvi elmlərlə də tanış olub. Yaşadığı dövrdə kübar ailələrin uşaqlarına, bir qayda olaraq, doğma dili ilə bərabər, ərəb və fars dili, onun sərfi-nəhi təlim edildiyindən, şahzadə də bu dilləri öyrənərək, onların vasitəsilə klassik şeirin qayda-qanunlarını mənimsəyib. O, lazımi dərəcədə bilik əldə etdikdən sonra müntəzəm surətdə mütaliə ilə məşğul olub. Dahi Şərq şairlərinin ələ düşən nadir kitabları, qiymətli əlyazmaları Fəslibahar xanımı klassik ədəbiyyata bağlayıb.
Fəslibahar xanımı Kaşanlı Məhəmməd Qaffarinin yanında xəttatlığı və rəssamlığı öyrənmişdi. İranəddövlə ləqəbini daşıyırdı.
Məşrutə dövründə başlayan nisbi azadlıq və ədəbi, siyasi və sosial dairələr inkişaf etmişdi. Onun evi həmin inkişaf etmiş dairələrdən biri idi. Həmin dövrün şairləri və tanınmış yazıçıları Məliküşşüəra Bahar, Şahzadə Məhəmmədhaşım mirzə Əfsər, Şəmsüşşüəra Mülkara, Mirzadə Eşqi və Mirzə Əliəkbər xan Şeyda və başqaları onun evinə toplanıb şeir oxuyardılar. Bu məclisdə Fəslibahar xanımın şeirləri dinlənilmiş, müsbət rəy almışdı. Həmin dövrdə onun şeirləri “Ərməğan”və “Qolezərd” jurnalları da daxil olmaqla bir neçə məcmuədə dərc edilmişdir.
Fəslibahar xanımın divanı, təxminən altı min beyt şeir olan "Bəhare-Cənnət" (Cənnət baharı) adi ilə 1937-ci ildə nəşr olunmuşdur. Fəzlullah Qorqani bir yazısında qeyd edir ki, bu şeirlər İranəddövləyə məxsusdur və ona Əliəkbər xan Şeyda yardım edir. O, bu iddianı əsaslandırmaqla göstərir ki, Əliəkbər xan Şeyda həyatının sonunda İranəddövlənin evində yaşayırdı və orda da dəli olmuşdur.
Fəslibahar xanım İranəddövlənin yaradıcılıq fəaliyyəti təkcə şerlə bitmirdi. O, rəssamliq da məşğul olurdu və Kəmalülmülkün tələbəsi idi. Sonda əsərləri üçün Sənaye konservatoriyasından sertifikat almağa müvəffəq oldu. Ondan xatirə qalan dörd rəsm əsəri övladları tərəfindən saxlanılır.
Fəslibahar xanım İranəddövlə həmçinin musiqi və müğənniliklə də məşğul olmuşdu. O, gözəl piano və tar çalırdı. Bəstəkar kimi ondan bir neçə mahnı yadigar qalmışdır ki, "Bayatı-türk" üstündə oxunur.
Fəslibahar xanım şeirlərindən başqa, “Aşpazlıq və ev təsərrüfatı” kitabını da toplayıb və tərtib etmişdi. Onun nəfis əl işləri, müxtəlif janrda tikmələr bacarığı da olmuşdur.
Fəslibahar xanım İranəddövlə 1939-cu ildə vəfat etmiş və vəsiyyətinə görə Qumda dəfn edilmişdi.
Fəslibahar xanım Hacibəddövlə Mustafaqulu xan Dəvəli-Qacarla ailə qurmuşdu.
Ənvər Çingizoğlu, jurnalist-etnoqraf
Müəllifin bütün yazıları - Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Bölməyə aid digər xəbərlər
11-04-2022, 21:25
Mazandaran alimi - Ənvər Çingizoğlu yazır
23-03-2022, 18:55
Rəşid Yasəmi: ədəbiyyatda nəciblik nümunəsi
17-03-2022, 09:49
Vahid Dəstigirdi: Nizaminin tədqiqatçısı
12-03-2022, 22:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Səid Nəfisi: Azərbaycan qəhrəmanı Babək Xürrəmdin əsərinin müəllifi
19-10-2021, 09:58
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədəli Füruği: siyasətçi, diplomat, tarixçi, tərcüməçi və millətçi kimi
16-10-2021, 01:06
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Hacıəli xan Rəzmara: Qurban bayramında doğuldu, terror qurbanı oldu
13-09-2021, 16:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Şəkinskilərin İran qolu haqqında... - Ənvər Çingizoğlunun araşdırması
10-09-2021, 17:27
Nəcəfqulu xan Sərşar: Qaradağın ağ gün görməmiş şairi
27-08-2021, 16:48
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədqulu xan Alar: inqilabda sərkərdə, işdə sərkar.. - Fotolar
20-08-2021, 13:38
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - İsmayıl xan Şəfai: Tehran-43 konfransında şahın tərcüməçisi - Fotolar
16-08-2021, 15:51
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Seyid Məhəmməd Dəbirsiyaqi: tədqiq və tədrisin işığında - Fotolar
24-07-2021, 16:15
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Qaradağ elləri: beloğludan eloğluya qədər - Ənvər Çingizoğlu yazır
Deputatlığa namizəd Milli Məclisdə təmsil etmək istədiyi bölgənin problemlərinin təsnifatını artıq ağlına yazıb və işə nədən başlayacağını sıralayıb
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
“Tənha insanın monoloqu”nun ssenari müəllifi və rejissoru deyir ki, kinomuzu yaşatmaq və irəli aparmaq üçün film istehsalını artırmalı və onun bazarını düşünməliyik
Mirəli Sarızadə: “Gənc yaşımda arzum həyata keçdi, inşallah, yeni mövsümdə teatrımızın səhnəsində də Məcnun obrazı ilə tamaşaçılar qarşısına çıxacam”
