23:29 / 17-09-2025
“Qarabağ” UEFA reytinqində irəliləyib
22:16 / 17-09-2025
Müəllimlərin sertifikatlaşdırılması prosesi başlayır
18:00 / 17-09-2025
1, 3 və 5 qəpikliklər dövriyyədən çıxarılacaq? - Açıqlama
17:54 / 17-09-2025
Prezident Dövlət Proqramını təsdiqləyib
17:50 / 17-09-2025
Maşın alverçiləri həbs olunub - Yarım milyonluq dələduzluq işi
17:44 / 17-09-2025
Fətəli xan Xoyskinin 150 illik yubileyi keçiriləcək - Sərəncam
17:26 / 17-09-2025
Aktyorun adı ilə dələduzluq ediblər
16:59 / 17-09-2025
Məşhur aktrisalar yenidən cadugərlik edəcəklər - Fotolar
16:56 / 17-09-2025
Aİ komissarı Azərbaycana gəlir
16:39 / 17-09-2025
Keçmiş səfirin qızına cinayət işi açılıb
16:27 / 17-09-2025
Qarabağ Universitetinin yataqxanası istifadəyə verilib - Fotolar
16:23 / 17-09-2025
Azərbaycanlı deputatın şirkətinə cinayət işi açılıb
16:02 / 17-09-2025
Bakı metrosunda iş rejimi uzadılıb
15:57 / 17-09-2025
Azərbaycan Kubokunun 2025/2026 mövsümünün püşkü atılıb
15:30 / 17-09-2025
Yağışlı hava sentyabrın 21-dək davam edəcək
15:17 / 17-09-2025
Alim Qasımov: "Arvaddır, boşayıram, yenə alacağam..."
15:01 / 17-09-2025
Vəkil Cavidan Osmanlıya cinayət işi açılıb
14:49 / 17-09-2025
Azərbaycanlı diaspor sədrinin vətəndaşlığı ləğv edilib
14:27 / 17-09-2025
Toxunuş qızılın kütləsini azaldır
14:00 / 17-09-2025
Müdafiə nazirinin mərhum müavininin cinayət işi üzrə məhkəmə yekunlaşıb
14:00 / 17-09-2025
Rusiya Ukraynanın nəqliyyat arteriyalarını sıradan çıxarmaq istəyir
13:54 / 17-09-2025
Məhkəmə hüquq müdafiəçisi barəsində qərar verib
13:49 / 17-09-2025
"Bakı Kart"a digər şəxs rəhbərlik edəcək
13:44 / 17-09-2025
"Azərpoçt"un adından saxta mesajlar yayılır
13:23 / 17-09-2025
Cəlaloğlu: Regionumuzun gələcək taleyi bu seçkilərdən asılıdır
13:18 / 17-09-2025
"Qarabağ" Çempionlar Liqasında "Barselona"nın nailiyyətini təkrarlayıb
13:03 / 17-09-2025
Ceyms Kemeron "Terminator 7" üzərində işləyir
12:47 / 17-09-2025
Sabah bəzi rayonlara leysan yağacaq - Proqnoz
12:44 / 17-09-2025
Rusların aldadaraq müharibəyə gətirdiyi keniyalı əsir düşüb
12:43 / 17-09-2025
Bir neçə qurum onlayn rejimə keçib - Siyahı
13:31 / 16-09-2025
Zülfüqarov: Xankəndidə terror törətməklə bir neçə məqsədə çatmaq istəyiblər
20:48 / 13-09-2025
Deputat 120 şagirdə məktəb ləvazimatları verib - Fotolar
18:40 / 14-09-2025
İlham Əliyev Qırmızı Bazar, Hadrut qəsəbələri və Sos kəndinin sakinləri ilə görüşüb - (Yenilənib) - Fotolar
23:44 / 12-09-2025
Aİ Rusiyaya qarşı sanksiyaların müddətini uzadıb
15:37 / 14-09-2025
İlham Əliyev Xocavəndin Qırmızı Bazar qəsəbəsində olub - Fotolar
13:50 / 14-09-2025
İlham Əliyev Hadrut qəsəbəsində olub - (Yenilənib) - Fotolar
13:02 / 15-09-2025
Qarabağda ermənilərin gizli silah anbarları var
13:17 / 14-09-2025
Prezident Füzulidə - Qaraxanbəyli kəndinin təməli qoyulub - Fotolar
15:11 / 15-09-2025
Kəlbəcərə köç karvanı gedib - (Yenilənib)
13:27 / 13-09-2025
İlk köç karvanı Xocalının Seyidbəyli kəndinə çatıb - (Yenilənib)
00:04 / 16-09-2025
Qurban Qurbanov: “Benfika” ilə oyuna yaxşı hazırlaşa bilmədik”
Mirzə İsmayıl xan Zəncani: əmr müzakirə edilmir.. - Fotolar
Tarix: 30-07-2020 11:28 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Bütün qəhrəmanlar xalqın gen yaddaşında əbədi yaşamağa layiqdirlər. Amma elələri var ki, tam qəhrəman ola bilmirlər. Çünki zaman keçdikcə, məlum olur ki, nə qədər cəsarətli, cəngavər, qorxmaz və mətanətli olsa da, qəhrəmanlığın zirvəsinə ucala bilməyib. Çatışmayan cəhətləri olub. Bizim qəhrəman da tam seyil. O, bütün zamanlarda, bütün dövrlərdə öz xalqına ləyaqətlə xidmət etsə də, sonda mükəmməl ola bilmədi. Nədən? Nədənini açıqlayaq..
Adyutantbası Mirzə İsmayıl xan (1849-1909) Zəncan əhalisindən olub, Mirzə Ələkbər xan adyutantbasının oğlu idi. Mükəmməl mədrəsə təhsili almışdı. Hərbi məktəbdə oxumuşdu. Qacarlar ordusunda leytenant rütbəsindən general rütbəsinədək yüksəlmişdi. Seyfüssəltənə ləqəbini daşıyırdı.
O, 1883-cu ildə general rutbəsi alaraq, Nasirəddin şah tərəfindən topxanaya adyutantbası təyin edilmişdi. Mirzə İsmayıl xan uzun illər bu vəzifədə xidmət etmişdi.
1889-cu ildə Zəncan və Kirmanşah əhalisindən təşkil edilmis alay bir muddət Mirzə İsmayıl xanIn nəzarətində olmuşdu. O, bu alayda artilleriya rəisi vəzifəsini dasıyırdı. Çox cəsur və qorxmaz insan olan general Mirzə İsmayıl xan həm də savadlı və xoş xəttə malik, sair təbiətli idi.
Mirzə İsmayıl xan 1896-cı ildə framasan cəmiyyət olan “Adəmiyyət” təşkilatının üzvü idi.
1897-ci ildə baş vermiş hadisədən sonra Mirzə İsmayıl xan öz məğrurluğu və cəsarəti ilə bu gun də xatirələrdə yaşayır. O hadisə ilə əlaqədar məlumatlara bir çox muəllifin yazılarında rast gəlmək olar. Mehdi Bamdad yazır ki, həmin il Hərbi nazir, sahzadə Vəcihulla mirzə ilə Mirzə İsmayıl arasında xosagəlməz əhvalat baş verib. Adyutantbası Mirzə İsmayıl xan hamının qarşısında sahzadənin pis əməllər sahibi olduğunu söyləyib. Əmir xan Sərdar ləqəbli olan Vəcihulla mirzə şahın və Baş nazir Əminüddövlənin icazəsi ilə ona çubuq vurulub. Mirzə İsmayıl xan hətta falaqqanın altında da sahzadəyə ağır sozlər deyib, təslim olmayıb, onun pis kecmişini və nöqsanlarını xatırladıb. İran Kazak briqadasının rəisi polkovnik V. A. Kosoqovski bu hadisə ilə əlaqədar yazır ki, Hərbi nazirin istirakı ilə generalın, artilleriya rəisi Qəzvinin Cere topxanasında mühakiməsi olunub. Sədaqətli topçu əsgərlər öz rəislərinin təhqir edilməsindən o qədər qəzəbləniblər ki, özlərini zorla saxlayıblar. Onlar hətta maaşlarından imtina edərək Hərbi nazirliyin binasını tərk ediblər. Sərdar Əmir xanın əmri ilə Mirzə İsmayıl xan və qardaşı həbs olunublar. Onların ayaqlarını falaqqaya salıb, işgəncə veriblər.
İsmayıl xan II dərəcəli “Müqəddəs Anna” ordeninə layiq görülmüş hərbçi idi. Onun qardaşı mirpənc (general-leytenant) Məhəmmədibrahim xanın I dərəcəli Şiri-Xursid nişanı vardı.
Bu nəcib insanlara cox ağır cəza vermək istədikdə Baş nazir Əli xan Əminüddövlə mudaxilə edərək mane olub. Bacısı Tacmah Afaqüddövlə xanımın əri Talış xanı, Fətulla xan Ərfəüssəltənə onlar zindanda qaldıqları müddətdə yemək və dərman göndərib, bu da onların tezliklə sağalmalarına çox kömək edib.
Məlumat üçün bildirək ki, Tacmah Afaqüddövlə xanım İranın məşhur tərcüməçilərindən biridir. Nəriman Nərimanovun “Nadir şah” əsərini fars dilinə çevirmişdi..
Mirzə İsmayıl xan 1901-ci ildə Azərbaycana gəlib, Təbrizdə də artilleriyanın baş adyutantı vəzifəsində xidmət edib. O, 1909-cu ilədək bu vəzifədə çalışıb.
Məhəmmədəli şah Qacar konstitusiyanı ləğv edərək, Rusiyadan, Böyük Britaniyadan dəstək aldıqdan sonra 1908-ci ildə parlamenti bombardman edib. Mirzə İsmayıl xan artilleriyanın rəisi kimi Baş komandan olan şahın əmrindən çıxa bilməyib.
Mirzə İsmayıl xan 1909-cu ilin 2 avqustunda inqilab məhkəməsində muhakimə olunaraq edam edilib. Onun ölüm hökmünü verən adam – Mirzə İbrahim Zəncani uzaq qohumu idi...
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 30-07-2020 11:28 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Bütün qəhrəmanlar xalqın gen yaddaşında əbədi yaşamağa layiqdirlər. Amma elələri var ki, tam qəhrəman ola bilmirlər. Çünki zaman keçdikcə, məlum olur ki, nə qədər cəsarətli, cəngavər, qorxmaz və mətanətli olsa da, qəhrəmanlığın zirvəsinə ucala bilməyib. Çatışmayan cəhətləri olub. Bizim qəhrəman da tam seyil. O, bütün zamanlarda, bütün dövrlərdə öz xalqına ləyaqətlə xidmət etsə də, sonda mükəmməl ola bilmədi. Nədən? Nədənini açıqlayaq..
Adyutantbası Mirzə İsmayıl xan (1849-1909) Zəncan əhalisindən olub, Mirzə Ələkbər xan adyutantbasının oğlu idi. Mükəmməl mədrəsə təhsili almışdı. Hərbi məktəbdə oxumuşdu. Qacarlar ordusunda leytenant rütbəsindən general rütbəsinədək yüksəlmişdi. Seyfüssəltənə ləqəbini daşıyırdı.
O, 1883-cu ildə general rutbəsi alaraq, Nasirəddin şah tərəfindən topxanaya adyutantbası təyin edilmişdi. Mirzə İsmayıl xan uzun illər bu vəzifədə xidmət etmişdi.
1889-cu ildə Zəncan və Kirmanşah əhalisindən təşkil edilmis alay bir muddət Mirzə İsmayıl xanIn nəzarətində olmuşdu. O, bu alayda artilleriya rəisi vəzifəsini dasıyırdı. Çox cəsur və qorxmaz insan olan general Mirzə İsmayıl xan həm də savadlı və xoş xəttə malik, sair təbiətli idi.
Mirzə İsmayıl xan 1896-cı ildə framasan cəmiyyət olan “Adəmiyyət” təşkilatının üzvü idi.
1897-ci ildə baş vermiş hadisədən sonra Mirzə İsmayıl xan öz məğrurluğu və cəsarəti ilə bu gun də xatirələrdə yaşayır. O hadisə ilə əlaqədar məlumatlara bir çox muəllifin yazılarında rast gəlmək olar. Mehdi Bamdad yazır ki, həmin il Hərbi nazir, sahzadə Vəcihulla mirzə ilə Mirzə İsmayıl arasında xosagəlməz əhvalat baş verib. Adyutantbası Mirzə İsmayıl xan hamının qarşısında sahzadənin pis əməllər sahibi olduğunu söyləyib. Əmir xan Sərdar ləqəbli olan Vəcihulla mirzə şahın və Baş nazir Əminüddövlənin icazəsi ilə ona çubuq vurulub. Mirzə İsmayıl xan hətta falaqqanın altında da sahzadəyə ağır sozlər deyib, təslim olmayıb, onun pis kecmişini və nöqsanlarını xatırladıb. İran Kazak briqadasının rəisi polkovnik V. A. Kosoqovski bu hadisə ilə əlaqədar yazır ki, Hərbi nazirin istirakı ilə generalın, artilleriya rəisi Qəzvinin Cere topxanasında mühakiməsi olunub. Sədaqətli topçu əsgərlər öz rəislərinin təhqir edilməsindən o qədər qəzəbləniblər ki, özlərini zorla saxlayıblar. Onlar hətta maaşlarından imtina edərək Hərbi nazirliyin binasını tərk ediblər. Sərdar Əmir xanın əmri ilə Mirzə İsmayıl xan və qardaşı həbs olunublar. Onların ayaqlarını falaqqaya salıb, işgəncə veriblər.
İsmayıl xan II dərəcəli “Müqəddəs Anna” ordeninə layiq görülmüş hərbçi idi. Onun qardaşı mirpənc (general-leytenant) Məhəmmədibrahim xanın I dərəcəli Şiri-Xursid nişanı vardı.
Bu nəcib insanlara cox ağır cəza vermək istədikdə Baş nazir Əli xan Əminüddövlə mudaxilə edərək mane olub. Bacısı Tacmah Afaqüddövlə xanımın əri Talış xanı, Fətulla xan Ərfəüssəltənə onlar zindanda qaldıqları müddətdə yemək və dərman göndərib, bu da onların tezliklə sağalmalarına çox kömək edib.
Məlumat üçün bildirək ki, Tacmah Afaqüddövlə xanım İranın məşhur tərcüməçilərindən biridir. Nəriman Nərimanovun “Nadir şah” əsərini fars dilinə çevirmişdi..
Mirzə İsmayıl xan 1901-ci ildə Azərbaycana gəlib, Təbrizdə də artilleriyanın baş adyutantı vəzifəsində xidmət edib. O, 1909-cu ilədək bu vəzifədə çalışıb.
Məhəmmədəli şah Qacar konstitusiyanı ləğv edərək, Rusiyadan, Böyük Britaniyadan dəstək aldıqdan sonra 1908-ci ildə parlamenti bombardman edib. Mirzə İsmayıl xan artilleriyanın rəisi kimi Baş komandan olan şahın əmrindən çıxa bilməyib.
Mirzə İsmayıl xan 1909-cu ilin 2 avqustunda inqilab məhkəməsində muhakimə olunaraq edam edilib. Onun ölüm hökmünü verən adam – Mirzə İbrahim Zəncani uzaq qohumu idi...
Müəllifin bütün yazıları - Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Bölməyə aid digər xəbərlər
11-04-2022, 21:25
Mazandaran alimi - Ənvər Çingizoğlu yazır
23-03-2022, 18:55
Rəşid Yasəmi: ədəbiyyatda nəciblik nümunəsi
17-03-2022, 09:49
Vahid Dəstigirdi: Nizaminin tədqiqatçısı
12-03-2022, 22:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Səid Nəfisi: Azərbaycan qəhrəmanı Babək Xürrəmdin əsərinin müəllifi
19-10-2021, 09:58
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədəli Füruği: siyasətçi, diplomat, tarixçi, tərcüməçi və millətçi kimi
16-10-2021, 01:06
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Hacıəli xan Rəzmara: Qurban bayramında doğuldu, terror qurbanı oldu
13-09-2021, 16:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Şəkinskilərin İran qolu haqqında... - Ənvər Çingizoğlunun araşdırması
10-09-2021, 17:27
Nəcəfqulu xan Sərşar: Qaradağın ağ gün görməmiş şairi
27-08-2021, 16:48
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədqulu xan Alar: inqilabda sərkərdə, işdə sərkar.. - Fotolar
20-08-2021, 13:38
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - İsmayıl xan Şəfai: Tehran-43 konfransında şahın tərcüməçisi - Fotolar
16-08-2021, 15:51
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Seyid Məhəmməd Dəbirsiyaqi: tədqiq və tədrisin işığında - Fotolar
24-07-2021, 16:15
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Qaradağ elləri: beloğludan eloğluya qədər - Ənvər Çingizoğlu yazır
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
