21:29 / 28-08-2025
Çempionlar Liqası: "Qarabağ"ın rəqibləri müəyyənləşib
21:17 / 28-08-2025
Gəncədə 29 yaşlı şəxsi bıçaqlayıblar
20:42 / 28-08-2025
Məmmədəli Ağayev Moskvada saxlanılıb - Foto
18:43 / 28-08-2025
"Səfirliyimizə zərər dəyib" - XİN Rusiyanın Kiyevə hücumu ilə bağlı məlumat yayıb
18:13 / 28-08-2025
Ərdoğan Ukraynadakı müharibənin “ədalətli həlli”ni mümkün sayır
18:00 / 28-08-2025
Qaxda 13 yaşlı qıza 30-dan çox kişi təcavüz edib - Yenilənib
17:56 / 28-08-2025
“Meydan TV”-nin əməkdaşlarına 8 maddə ilə ittiham elan olunub
17:51 / 28-08-2025
Sabirabad sakini anasını güllələyib, özünü isə öldürüb
17:37 / 28-08-2025
Abşeronda 54 yaşlı kişi öldürülüb - Yenilənib
17:31 / 28-08-2025
ABŞ-da təhsil vizasının verilmə qaydası çətinləşib
17:29 / 28-08-2025
Çin İsraili hərbi əməliyyatları dayandırmağa çağırır
17:19 / 28-08-2025
Magistraturaya əlavə yerləşdirmənin qeydiyyat müddəti uzadılıb
17:19 / 28-08-2025
Professor: “Dövlətin dəstəyi olmasa, Azərbaycan teatrı yaşaya bilməyəcək”
17:01 / 28-08-2025
Sabiq nazir: "Hər universiteti kəndə, rayona köçürmək düzgün yanaşma deyil"
16:15 / 28-08-2025
Qukasyanın cinayət işi: sənədlər elan edilib
15:53 / 28-08-2025
Səkinə İsmayılova: “Mən olsaydım, var-gücümlə ədaləti bərpa edərdim”
15:50 / 28-08-2025
Ağdamda zorakılığa məruz qalan azyaşlılar körpələr evinə yerləşdiriləcək
15:21 / 28-08-2025
Rejissor yeni filmə görə studiyaları tənqid edib
15:03 / 28-08-2025
Partlayış olan binadakı 15 mənzilin sakininə kirayəpulu veriləcək
14:46 / 28-08-2025
Sabiq komitə sədrinin qızı vəzifədən azad olunub
14:43 / 28-08-2025
Sabirabadda yol qəzası: baba və nəvə ölüb, 4 nəfər xəsarət alıb - Fotolar
14:11 / 28-08-2025
Ukraynalı komandirə sanksiya tətbiq olunub
14:01 / 28-08-2025
Meksika parlamentində dava düşüb
13:48 / 28-08-2025
Biznesmenin cəsədini 68 metr dərinlikdən çıxarırlar
13:45 / 28-08-2025
Paşinyan: "II Qaregin vəzifəsini tərk etməlidir"
13:44 / 28-08-2025
Ağ evin qərarı istefalara səbəb olub
13:31 / 28-08-2025
Bakıda nəqliyyatda gedişhaqqı artırılacaq? - Açıqlama
13:29 / 28-08-2025
Ukrayna kəşfiyyatı rusların “Kalibr” gəmisini vurub
13:25 / 28-08-2025
Babək Quliyev UEFA-dan təyinat alıb
13:23 / 28-08-2025
NATO bu il müdafiəyə 1,5 trilyon dollar xərcləyəcək
15:41 / 25-08-2025

14:04 / 26-08-2025

19:23 / 24-08-2025

01:04 / 26-08-2025

00:03 / 25-08-2025

10:51 / 25-08-2025

18:09 / 27-08-2025

17:14 / 25-08-2025

11:13 / 26-08-2025

11:12 / 24-08-2025

12:50 / 27-08-2025

16:14 / 25-08-2025

Mirzə Məhəmməd xan Cavanşir: sərkərdə və diplomat kimi
Tarix: 30-04-2020 15:46 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU

Ta qədimdən yüksək dövlətçilik mədəniyyətinə malik olan Azərbaycanda da zaman-zaman vətən tarixinə adını əbədi həkk etdirən sərkərdələr yetişib. Bu şəxsiyyətlərdən biri də Mirzə Məhəmməd xan Cavanşirdir.
Əvvəlcə Mirzə Məhəmməd xan Cavanşirin soykötüyü haqqında məlumat verək. İbrahimxəlil xanın oğlu, Qacarlar ordusunun komandanı (əmirəlümərası) Əbülfət xanın nəvəsidir. Atası general-mayor Məhəmmədəli xan da Qacarlar ordusunda xidmət etmişdi.
Məhəmməd xan Məhəmmədəli xan oğlu Təbriz şəhərində anadan olmuşdu. Mükəmməl mədrəsə təhsili almışdı. Savadlı olduğundan dolayı mirzə ünvanı daşıyırdı. Sonra hərbi məktəbdə oxumuşdu. Qacarlar ordusunda xidmət etmişdi. Əvvəlcə atasının rəhbərliyi altında süvari döyüş taktikasına yiyələnmiş, hərbi tarixi öyrənmişdi. O, gənc yaşında sərkərdəlik bacarığına yiyələnmişdir. O, ordunu arxasınca aparmaq qabiliyyətinə malik bir sərkərdə olmuşdur.
Mirzə Məhəmməd xan Cavanşir atasından sonra da hərbi qulluğunu ləyaqətlə davam etdirmişdir. Cənubi Azərbaycanda ilk milli diviziyanın, bir çox sınaq və təlim poliqonlarının yaradılması məhz onun adı ilə bağlıdır. O, ordunu təkmilləşdirmək və nizami ordu yaratmaq məqsədilə Rusiyadan mütəxəssislər də çağırmışdı. Orduda xidmət etdiyi ilk gündən bütün səy və bacarığını hərbi qüvvələrin davamlı inkişafına, iqtisadi və döyüş qüdrətinin artmasına, silah və sursat cəhətdən tərəqqisinə sərf etmişdi.
Mirzə Məhəmməd xan Cavanşir təkcə sərkərdə kimi deyil, həm də bir siyasi xadim olaraq tanınmışdı.
Mirzə Məhəmməd xan Cavanşir fars, rus və fransız dillərini bilirdi.
Mirzə Məhəmməd xan Cavanşir bir çox diplomatik vəzifələrdə çalışmışdı. Onun milli maraqlara söykənən xarici siyasəti nəticəsində Qacarlar dövləti müstəqil mövqeyi ilə seçilən dövlət kimi tanınıb, həm də beynəlxalq nüfuzu getdikcə yüksəlmişdi.

Mirzə Məhəmməd xan Cavanşirin Xarici İşlər vəzarətində çalışanların hamısı ilə münasibətləri yaxşı olsa da, Rusiya məsələləri ilə məşğul olan müşavir və sonra vəzir Mirzə Abbas xan Təfrişi ilə münasibətləri yaxşı deyildi. Mirzə Abbas xan Təfrişi ona işdə maneçilik törədirdi. Onun vəzifəsi əvvəlkinə nisbətən az prestijli olan Tiflisdə səfirlikdə baş münşi vəzifəsi ilə əvəz olunmuşdu.
Mirzə Məhəmməd xan Cavanşirin əleyhinə müxtəlif dairələrdə törədilən maneə, həmçinin Avropanın hərbi-siyasi güc sahiblərinin aşkar və gizli maneələri onun islahatları qarşısında ciddi problemlər yaratmış, məqsədlərinə çatması yolunda keçilməz sipər çəkmişdir. Onu ruspərəstlikdə ittiham edirdilər.
Mirzə Məhəmməd xan Cavanşir 7 oktyabr 1897-ci ildə Tiflis konsulluğunda baş münşi işləyərkən yaşına görə təqaüdə çıxmışdı.
Onun iti ağlı, dünyagörüşü, danışıqlar aparmaq bacarığı, yumor hissi, zamanın tələbini duymaq, psixoloq məharəti barədə dövrünün bioqrafları qeyd edirlər.
Mirzə Məhəmməd xanın törəmələri Rusiyada Məmmədbəyov soyadını daşıyırdılar. İranda isə Pənahpur soyadını qəbul etdilər.
Mirzə Məhəmməd xanın Yusif xan, Davud xan adlı oğulları vardı. Görkəmli hərbi xadim övladlarına çox bağlı, onların tərbiyəsi üçün bütün enerjisini sərf edən valideyn olub. Heç kəsə sirr deyildir ki, övladlarda mərdlik, qəhrəmanlıq, kişilik, iradə, dözümlülük, cəsarətlilik kimi bir sıra əxlaqi keyfiyyətlərin formalaşmasında atanın rolu əvəzsizdir.
Bütün qüvvə və bacarığını Vətənin, xalqın gələcəyinə sərf etmiş görkəmli sərkərdə, ictimai xadim Mirzə Məhəmməd xan Cavanşirin həyat yolu indi də hər bir insan üçün yaxşı nümunə və örnək, gənc nəsil üçün vətənpərvərlik nümunəsidir. Ona görə onun zəngin irsi dərindən öyrənməli və geniş təbliğ olunmalıdır.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 30-04-2020 15:46 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU

Ta qədimdən yüksək dövlətçilik mədəniyyətinə malik olan Azərbaycanda da zaman-zaman vətən tarixinə adını əbədi həkk etdirən sərkərdələr yetişib. Bu şəxsiyyətlərdən biri də Mirzə Məhəmməd xan Cavanşirdir.
Əvvəlcə Mirzə Məhəmməd xan Cavanşirin soykötüyü haqqında məlumat verək. İbrahimxəlil xanın oğlu, Qacarlar ordusunun komandanı (əmirəlümərası) Əbülfət xanın nəvəsidir. Atası general-mayor Məhəmmədəli xan da Qacarlar ordusunda xidmət etmişdi.
Məhəmməd xan Məhəmmədəli xan oğlu Təbriz şəhərində anadan olmuşdu. Mükəmməl mədrəsə təhsili almışdı. Savadlı olduğundan dolayı mirzə ünvanı daşıyırdı. Sonra hərbi məktəbdə oxumuşdu. Qacarlar ordusunda xidmət etmişdi. Əvvəlcə atasının rəhbərliyi altında süvari döyüş taktikasına yiyələnmiş, hərbi tarixi öyrənmişdi. O, gənc yaşında sərkərdəlik bacarığına yiyələnmişdir. O, ordunu arxasınca aparmaq qabiliyyətinə malik bir sərkərdə olmuşdur.
Mirzə Məhəmməd xan Cavanşir atasından sonra da hərbi qulluğunu ləyaqətlə davam etdirmişdir. Cənubi Azərbaycanda ilk milli diviziyanın, bir çox sınaq və təlim poliqonlarının yaradılması məhz onun adı ilə bağlıdır. O, ordunu təkmilləşdirmək və nizami ordu yaratmaq məqsədilə Rusiyadan mütəxəssislər də çağırmışdı. Orduda xidmət etdiyi ilk gündən bütün səy və bacarığını hərbi qüvvələrin davamlı inkişafına, iqtisadi və döyüş qüdrətinin artmasına, silah və sursat cəhətdən tərəqqisinə sərf etmişdi.
Mirzə Məhəmməd xan Cavanşir təkcə sərkərdə kimi deyil, həm də bir siyasi xadim olaraq tanınmışdı.
Mirzə Məhəmməd xan Cavanşir fars, rus və fransız dillərini bilirdi.
Mirzə Məhəmməd xan Cavanşir bir çox diplomatik vəzifələrdə çalışmışdı. Onun milli maraqlara söykənən xarici siyasəti nəticəsində Qacarlar dövləti müstəqil mövqeyi ilə seçilən dövlət kimi tanınıb, həm də beynəlxalq nüfuzu getdikcə yüksəlmişdi.

Mirzə Məhəmməd xan Cavanşirin Xarici İşlər vəzarətində çalışanların hamısı ilə münasibətləri yaxşı olsa da, Rusiya məsələləri ilə məşğul olan müşavir və sonra vəzir Mirzə Abbas xan Təfrişi ilə münasibətləri yaxşı deyildi. Mirzə Abbas xan Təfrişi ona işdə maneçilik törədirdi. Onun vəzifəsi əvvəlkinə nisbətən az prestijli olan Tiflisdə səfirlikdə baş münşi vəzifəsi ilə əvəz olunmuşdu.
Mirzə Məhəmməd xan Cavanşirin əleyhinə müxtəlif dairələrdə törədilən maneə, həmçinin Avropanın hərbi-siyasi güc sahiblərinin aşkar və gizli maneələri onun islahatları qarşısında ciddi problemlər yaratmış, məqsədlərinə çatması yolunda keçilməz sipər çəkmişdir. Onu ruspərəstlikdə ittiham edirdilər.
Mirzə Məhəmməd xan Cavanşir 7 oktyabr 1897-ci ildə Tiflis konsulluğunda baş münşi işləyərkən yaşına görə təqaüdə çıxmışdı.
Onun iti ağlı, dünyagörüşü, danışıqlar aparmaq bacarığı, yumor hissi, zamanın tələbini duymaq, psixoloq məharəti barədə dövrünün bioqrafları qeyd edirlər.
Mirzə Məhəmməd xanın törəmələri Rusiyada Məmmədbəyov soyadını daşıyırdılar. İranda isə Pənahpur soyadını qəbul etdilər.
Mirzə Məhəmməd xanın Yusif xan, Davud xan adlı oğulları vardı. Görkəmli hərbi xadim övladlarına çox bağlı, onların tərbiyəsi üçün bütün enerjisini sərf edən valideyn olub. Heç kəsə sirr deyildir ki, övladlarda mərdlik, qəhrəmanlıq, kişilik, iradə, dözümlülük, cəsarətlilik kimi bir sıra əxlaqi keyfiyyətlərin formalaşmasında atanın rolu əvəzsizdir.
Bütün qüvvə və bacarığını Vətənin, xalqın gələcəyinə sərf etmiş görkəmli sərkərdə, ictimai xadim Mirzə Məhəmməd xan Cavanşirin həyat yolu indi də hər bir insan üçün yaxşı nümunə və örnək, gənc nəsil üçün vətənpərvərlik nümunəsidir. Ona görə onun zəngin irsi dərindən öyrənməli və geniş təbliğ olunmalıdır.
Müəllifin bütün yazıları - Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Bölməyə aid digər xəbərlər
11-04-2022, 21:25
Mazandaran alimi - Ənvər Çingizoğlu yazır
23-03-2022, 18:55
Rəşid Yasəmi: ədəbiyyatda nəciblik nümunəsi
17-03-2022, 09:49
Vahid Dəstigirdi: Nizaminin tədqiqatçısı
12-03-2022, 22:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Səid Nəfisi: Azərbaycan qəhrəmanı Babək Xürrəmdin əsərinin müəllifi
19-10-2021, 09:58
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədəli Füruği: siyasətçi, diplomat, tarixçi, tərcüməçi və millətçi kimi
16-10-2021, 01:06
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Hacıəli xan Rəzmara: Qurban bayramında doğuldu, terror qurbanı oldu
13-09-2021, 16:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Şəkinskilərin İran qolu haqqında... - Ənvər Çingizoğlunun araşdırması
10-09-2021, 17:27
Nəcəfqulu xan Sərşar: Qaradağın ağ gün görməmiş şairi
27-08-2021, 16:48
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədqulu xan Alar: inqilabda sərkərdə, işdə sərkar.. - Fotolar
20-08-2021, 13:38
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - İsmayıl xan Şəfai: Tehran-43 konfransında şahın tərcüməçisi - Fotolar
16-08-2021, 15:51
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Seyid Məhəmməd Dəbirsiyaqi: tədqiq və tədrisin işığında - Fotolar
24-07-2021, 16:15
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Qaradağ elləri: beloğludan eloğluya qədər - Ənvər Çingizoğlu yazır