21:16 / 11-07-2025
Xocalı soyqırımı zamanı girov götürülmüş qadın: "Yaşyarımlıq oğlum..." - (Yenilənib)
19:05 / 11-07-2025
"Qarabağ" klubu növbəti yoxlama oyununda qalib gəlib
18:06 / 11-07-2025
İqtisadi Şuranın iclası keçirilib
18:02 / 11-07-2025
Maliyyə Nazirliyi depozit hərracları keçirib
17:59 / 11-07-2025
Yerə düşən Mars parçası satışa çıxarılır
17:47 / 11-07-2025
Könül İbrahimlinin ölümü ilə bağlı cinayət işi açılıb
17:45 / 11-07-2025
Fransada üç deputatın mandatı ləğv edilib
17:37 / 11-07-2025
Kim Çen In Putinə nə qədər sursat verir?
17:32 / 11-07-2025
Aİ Azərbaycan və Ermənistana çağırış edib: sülh sazişini tezləşdirin!
17:24 / 11-07-2025
Bakı və daha üç bölgədə yaşıllıqlar məhv edilib
17:08 / 11-07-2025
Böyük şəhərlərdə pensiyalar verilir
17:01 / 11-07-2025
Miqrasiya Xidməti əməkdaşlarının geyim forması dəyişib - Fərman
16:57 / 11-07-2025
Prorektor vəzifədən azad olunub
16:56 / 11-07-2025
Rusiya Polşanın Baş Konsulluğunu bağlayır
16:32 / 11-07-2025
Ağsaqqallar Şurasının sədr müavini mıəhkəmədə dindiriləcək
16:06 / 11-07-2025
Ekspert: “Əgər məsuliyyətə cəlb olunmalı bir nəfər varsa, o da Emin Əmrullayevdir"
15:45 / 11-07-2025
"Karvan" daha bir futbolçu ilə anlaşıb
15:41 / 11-07-2025
Havanın temperaturu 41 dərəcəyə qalxacaq - Xəbərdarlıq
15:06 / 11-07-2025
Sosial xidmət müəssisələrinə nəzarət qrupu yaradılır
14:35 / 11-07-2025
Azərbaycan I Liqasının başlama tarixi bəlli olub
14:33 / 11-07-2025
Azərbaycanın daha iki abidəsi UNESCO-nun siyahısına daxil edilib - Foto
14:09 / 11-07-2025
Mollazadə: “Danışıqlardan müsbət nəticə gözləyirik”
13:51 / 11-07-2025
Cəlaloğlu: Vasitəçilər olmadan belə bir görüşün baş tutması böyük əhəmiyyətə malikdir
13:50 / 11-07-2025
"2024-cü il dövlət büdcəsinin icrası haqqında" qanun təsdiqlənib
13:45 / 11-07-2025
Dövlət Neft Fondunun büdcəsinin icrası haqqında sərəncam imzalanıb
13:38 / 11-07-2025
Ukrayna üçün final faciəli olacaq
13:03 / 11-07-2025
Hovuzlarla bağlı yeni qadağa tətbiq edilib
13:03 / 11-07-2025
Sabah hava necə olacaq? - Proqnoz
12:58 / 11-07-2025
Lisey və gimnaziyalara qəbul imtahanının nəticələri açıqlanıb
12:55 / 11-07-2025
Putin uzunmüddətli müharibəyə hazırlaşır
12:16 / 08-07-2025

15:10 / 07-07-2025

14:53 / 10-07-2025

13:25 / 08-07-2025

17:43 / 07-07-2025

11:01 / 07-07-2025

18:33 / 07-07-2025

17:07 / 08-07-2025

14:27 / 09-07-2025

00:11 / 11-07-2025

14:39 / 07-07-2025

11:36 / 07-07-2025

Mirzə Məhəmməd xan Cavanşir: sərkərdə və diplomat kimi
Tarix: 30-04-2020 15:46 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU

Ta qədimdən yüksək dövlətçilik mədəniyyətinə malik olan Azərbaycanda da zaman-zaman vətən tarixinə adını əbədi həkk etdirən sərkərdələr yetişib. Bu şəxsiyyətlərdən biri də Mirzə Məhəmməd xan Cavanşirdir.
Əvvəlcə Mirzə Məhəmməd xan Cavanşirin soykötüyü haqqında məlumat verək. İbrahimxəlil xanın oğlu, Qacarlar ordusunun komandanı (əmirəlümərası) Əbülfət xanın nəvəsidir. Atası general-mayor Məhəmmədəli xan da Qacarlar ordusunda xidmət etmişdi.
Məhəmməd xan Məhəmmədəli xan oğlu Təbriz şəhərində anadan olmuşdu. Mükəmməl mədrəsə təhsili almışdı. Savadlı olduğundan dolayı mirzə ünvanı daşıyırdı. Sonra hərbi məktəbdə oxumuşdu. Qacarlar ordusunda xidmət etmişdi. Əvvəlcə atasının rəhbərliyi altında süvari döyüş taktikasına yiyələnmiş, hərbi tarixi öyrənmişdi. O, gənc yaşında sərkərdəlik bacarığına yiyələnmişdir. O, ordunu arxasınca aparmaq qabiliyyətinə malik bir sərkərdə olmuşdur.
Mirzə Məhəmməd xan Cavanşir atasından sonra da hərbi qulluğunu ləyaqətlə davam etdirmişdir. Cənubi Azərbaycanda ilk milli diviziyanın, bir çox sınaq və təlim poliqonlarının yaradılması məhz onun adı ilə bağlıdır. O, ordunu təkmilləşdirmək və nizami ordu yaratmaq məqsədilə Rusiyadan mütəxəssislər də çağırmışdı. Orduda xidmət etdiyi ilk gündən bütün səy və bacarığını hərbi qüvvələrin davamlı inkişafına, iqtisadi və döyüş qüdrətinin artmasına, silah və sursat cəhətdən tərəqqisinə sərf etmişdi.
Mirzə Məhəmməd xan Cavanşir təkcə sərkərdə kimi deyil, həm də bir siyasi xadim olaraq tanınmışdı.
Mirzə Məhəmməd xan Cavanşir fars, rus və fransız dillərini bilirdi.
Mirzə Məhəmməd xan Cavanşir bir çox diplomatik vəzifələrdə çalışmışdı. Onun milli maraqlara söykənən xarici siyasəti nəticəsində Qacarlar dövləti müstəqil mövqeyi ilə seçilən dövlət kimi tanınıb, həm də beynəlxalq nüfuzu getdikcə yüksəlmişdi.

Mirzə Məhəmməd xan Cavanşirin Xarici İşlər vəzarətində çalışanların hamısı ilə münasibətləri yaxşı olsa da, Rusiya məsələləri ilə məşğul olan müşavir və sonra vəzir Mirzə Abbas xan Təfrişi ilə münasibətləri yaxşı deyildi. Mirzə Abbas xan Təfrişi ona işdə maneçilik törədirdi. Onun vəzifəsi əvvəlkinə nisbətən az prestijli olan Tiflisdə səfirlikdə baş münşi vəzifəsi ilə əvəz olunmuşdu.
Mirzə Məhəmməd xan Cavanşirin əleyhinə müxtəlif dairələrdə törədilən maneə, həmçinin Avropanın hərbi-siyasi güc sahiblərinin aşkar və gizli maneələri onun islahatları qarşısında ciddi problemlər yaratmış, məqsədlərinə çatması yolunda keçilməz sipər çəkmişdir. Onu ruspərəstlikdə ittiham edirdilər.
Mirzə Məhəmməd xan Cavanşir 7 oktyabr 1897-ci ildə Tiflis konsulluğunda baş münşi işləyərkən yaşına görə təqaüdə çıxmışdı.
Onun iti ağlı, dünyagörüşü, danışıqlar aparmaq bacarığı, yumor hissi, zamanın tələbini duymaq, psixoloq məharəti barədə dövrünün bioqrafları qeyd edirlər.
Mirzə Məhəmməd xanın törəmələri Rusiyada Məmmədbəyov soyadını daşıyırdılar. İranda isə Pənahpur soyadını qəbul etdilər.
Mirzə Məhəmməd xanın Yusif xan, Davud xan adlı oğulları vardı. Görkəmli hərbi xadim övladlarına çox bağlı, onların tərbiyəsi üçün bütün enerjisini sərf edən valideyn olub. Heç kəsə sirr deyildir ki, övladlarda mərdlik, qəhrəmanlıq, kişilik, iradə, dözümlülük, cəsarətlilik kimi bir sıra əxlaqi keyfiyyətlərin formalaşmasında atanın rolu əvəzsizdir.
Bütün qüvvə və bacarığını Vətənin, xalqın gələcəyinə sərf etmiş görkəmli sərkərdə, ictimai xadim Mirzə Məhəmməd xan Cavanşirin həyat yolu indi də hər bir insan üçün yaxşı nümunə və örnək, gənc nəsil üçün vətənpərvərlik nümunəsidir. Ona görə onun zəngin irsi dərindən öyrənməli və geniş təbliğ olunmalıdır.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 30-04-2020 15:46 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU

Ta qədimdən yüksək dövlətçilik mədəniyyətinə malik olan Azərbaycanda da zaman-zaman vətən tarixinə adını əbədi həkk etdirən sərkərdələr yetişib. Bu şəxsiyyətlərdən biri də Mirzə Məhəmməd xan Cavanşirdir.
Əvvəlcə Mirzə Məhəmməd xan Cavanşirin soykötüyü haqqında məlumat verək. İbrahimxəlil xanın oğlu, Qacarlar ordusunun komandanı (əmirəlümərası) Əbülfət xanın nəvəsidir. Atası general-mayor Məhəmmədəli xan da Qacarlar ordusunda xidmət etmişdi.
Məhəmməd xan Məhəmmədəli xan oğlu Təbriz şəhərində anadan olmuşdu. Mükəmməl mədrəsə təhsili almışdı. Savadlı olduğundan dolayı mirzə ünvanı daşıyırdı. Sonra hərbi məktəbdə oxumuşdu. Qacarlar ordusunda xidmət etmişdi. Əvvəlcə atasının rəhbərliyi altında süvari döyüş taktikasına yiyələnmiş, hərbi tarixi öyrənmişdi. O, gənc yaşında sərkərdəlik bacarığına yiyələnmişdir. O, ordunu arxasınca aparmaq qabiliyyətinə malik bir sərkərdə olmuşdur.
Mirzə Məhəmməd xan Cavanşir atasından sonra da hərbi qulluğunu ləyaqətlə davam etdirmişdir. Cənubi Azərbaycanda ilk milli diviziyanın, bir çox sınaq və təlim poliqonlarının yaradılması məhz onun adı ilə bağlıdır. O, ordunu təkmilləşdirmək və nizami ordu yaratmaq məqsədilə Rusiyadan mütəxəssislər də çağırmışdı. Orduda xidmət etdiyi ilk gündən bütün səy və bacarığını hərbi qüvvələrin davamlı inkişafına, iqtisadi və döyüş qüdrətinin artmasına, silah və sursat cəhətdən tərəqqisinə sərf etmişdi.
Mirzə Məhəmməd xan Cavanşir təkcə sərkərdə kimi deyil, həm də bir siyasi xadim olaraq tanınmışdı.
Mirzə Məhəmməd xan Cavanşir fars, rus və fransız dillərini bilirdi.
Mirzə Məhəmməd xan Cavanşir bir çox diplomatik vəzifələrdə çalışmışdı. Onun milli maraqlara söykənən xarici siyasəti nəticəsində Qacarlar dövləti müstəqil mövqeyi ilə seçilən dövlət kimi tanınıb, həm də beynəlxalq nüfuzu getdikcə yüksəlmişdi.

Mirzə Məhəmməd xan Cavanşirin Xarici İşlər vəzarətində çalışanların hamısı ilə münasibətləri yaxşı olsa da, Rusiya məsələləri ilə məşğul olan müşavir və sonra vəzir Mirzə Abbas xan Təfrişi ilə münasibətləri yaxşı deyildi. Mirzə Abbas xan Təfrişi ona işdə maneçilik törədirdi. Onun vəzifəsi əvvəlkinə nisbətən az prestijli olan Tiflisdə səfirlikdə baş münşi vəzifəsi ilə əvəz olunmuşdu.
Mirzə Məhəmməd xan Cavanşirin əleyhinə müxtəlif dairələrdə törədilən maneə, həmçinin Avropanın hərbi-siyasi güc sahiblərinin aşkar və gizli maneələri onun islahatları qarşısında ciddi problemlər yaratmış, məqsədlərinə çatması yolunda keçilməz sipər çəkmişdir. Onu ruspərəstlikdə ittiham edirdilər.
Mirzə Məhəmməd xan Cavanşir 7 oktyabr 1897-ci ildə Tiflis konsulluğunda baş münşi işləyərkən yaşına görə təqaüdə çıxmışdı.
Onun iti ağlı, dünyagörüşü, danışıqlar aparmaq bacarığı, yumor hissi, zamanın tələbini duymaq, psixoloq məharəti barədə dövrünün bioqrafları qeyd edirlər.
Mirzə Məhəmməd xanın törəmələri Rusiyada Məmmədbəyov soyadını daşıyırdılar. İranda isə Pənahpur soyadını qəbul etdilər.
Mirzə Məhəmməd xanın Yusif xan, Davud xan adlı oğulları vardı. Görkəmli hərbi xadim övladlarına çox bağlı, onların tərbiyəsi üçün bütün enerjisini sərf edən valideyn olub. Heç kəsə sirr deyildir ki, övladlarda mərdlik, qəhrəmanlıq, kişilik, iradə, dözümlülük, cəsarətlilik kimi bir sıra əxlaqi keyfiyyətlərin formalaşmasında atanın rolu əvəzsizdir.
Bütün qüvvə və bacarığını Vətənin, xalqın gələcəyinə sərf etmiş görkəmli sərkərdə, ictimai xadim Mirzə Məhəmməd xan Cavanşirin həyat yolu indi də hər bir insan üçün yaxşı nümunə və örnək, gənc nəsil üçün vətənpərvərlik nümunəsidir. Ona görə onun zəngin irsi dərindən öyrənməli və geniş təbliğ olunmalıdır.
Müəllifin bütün yazıları - Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Bölməyə aid digər xəbərlər
11-04-2022, 21:25
Mazandaran alimi - Ənvər Çingizoğlu yazır
23-03-2022, 18:55
Rəşid Yasəmi: ədəbiyyatda nəciblik nümunəsi
17-03-2022, 09:49
Vahid Dəstigirdi: Nizaminin tədqiqatçısı
12-03-2022, 22:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Səid Nəfisi: Azərbaycan qəhrəmanı Babək Xürrəmdin əsərinin müəllifi
19-10-2021, 09:58
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədəli Füruği: siyasətçi, diplomat, tarixçi, tərcüməçi və millətçi kimi
16-10-2021, 01:06
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Hacıəli xan Rəzmara: Qurban bayramında doğuldu, terror qurbanı oldu
13-09-2021, 16:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Şəkinskilərin İran qolu haqqında... - Ənvər Çingizoğlunun araşdırması
10-09-2021, 17:27
Nəcəfqulu xan Sərşar: Qaradağın ağ gün görməmiş şairi
27-08-2021, 16:48
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədqulu xan Alar: inqilabda sərkərdə, işdə sərkar.. - Fotolar
20-08-2021, 13:38
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - İsmayıl xan Şəfai: Tehran-43 konfransında şahın tərcüməçisi - Fotolar
16-08-2021, 15:51
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Seyid Məhəmməd Dəbirsiyaqi: tədqiq və tədrisin işığında - Fotolar
24-07-2021, 16:15
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Qaradağ elləri: beloğludan eloğluya qədər - Ənvər Çingizoğlu yazır