09:15 / 08-07-2025
Makronun Putinə zəng etməsinə səbəb nə olub?
09:10 / 08-07-2025
Avropa Rusiyaya qarşı daha sərt tədbirlər görəcək
09:08 / 08-07-2025
Alla Puqaçovanın səhhətində problemlər yaranıb
09:04 / 08-07-2025
İcra başçısının nümayəndəsi həbs edilib
08:59 / 08-07-2025
Netanyahu Trampla İranda hakimiyyət dəyişikliyindən danışıb
08:55 / 08-07-2025
Polşada Avropanın ən güclü ordusu yarana bilər
08:49 / 08-07-2025
Sərnişin qatarları yay qrafikinə keçir
08:44 / 08-07-2025
Pentaqon Ukraynaya yeni silah tədarükü elan edib
22:43 / 07-07-2025
Böyük Britaniya Rusiyaya yeni sanksiyalar tətbiq edib
20:50 / 07-07-2025
Baş naziri əsgər ölümlərinə görə ittiham edirlər
20:12 / 07-07-2025
DTX və DSX sərhəddə birgə əməliyyat keçirib - Foto
18:33 / 07-07-2025
Bu il sülh sazişi imzalana bilər
18:01 / 07-07-2025
Siyəzəndə qadın paraşütlə qayaya çırpılaraq ölüb
17:43 / 07-07-2025
Mirzoyan: "Biz Azərbaycanla sazişi imzalamağa hazırıq"
17:43 / 07-07-2025
Türkiyə hərbi büdcəni böyüdür
17:22 / 07-07-2025
Zooparkdan qaçan aslan insana hücum edib
17:19 / 07-07-2025
Nazir vəzifəsindən azad edilən şəxs özünü güllələyib
17:16 / 07-07-2025
Rusiyanın neft emalı zavodunu partladıblar
17:08 / 07-07-2025
Bəzi rayonlara leysan yağacaq - Xəbərdarlıq
17:03 / 07-07-2025
Pezeşkian: İsrail mənə sui-qəsdə cəhd etdi, amma...
17:03 / 07-07-2025
Rusiyanın fövqəladə hallar naziri Bakıya gəlib
16:49 / 07-07-2025
“İşsizlikdən sığorta vəsaitlərinin uçotu" barədə qaydaya dəyişiklik edilib
16:37 / 07-07-2025
Peskovdan Azərbaycan-Rusiya münasibətləri haqda - Açıqlama
16:25 / 07-07-2025
Dövlət Nəzarəti Xidmətində təyinatlar olub
16:18 / 07-07-2025
Direktor və müavinlərinin işə qəbulu üzrə müsabiqənin nəticələri açıqlanıb
16:04 / 07-07-2025
Diplomatik xidmət orqanları rəhbərlərinin IX müşavirəsinin açılışı olub - Fotolar
15:54 / 07-07-2025
"Sumqayıt"da baş məşqçi təyinatı olub
15:50 / 07-07-2025
İlham Əliyev Çinlə bağlı daha bir müqaviləni təsdiqləyib
15:44 / 07-07-2025
"Saakaşvili əfv edilməyəcək"
19:48 / 04-07-2025
İran prezidenti Qarabağa gəlib - (Yenilənib)
14:40 / 03-07-2025
İlham Əliyev Qarabağa səfər edib - (Yenilənib+) - Fotolar
15:47 / 04-07-2025
Üç şəhidimiz Kəlbəcərdə dəfn edilib - Fotolar
08:03 / 04-07-2025
Ruslar Kiyevi “Xəncər”lə vurur
11:04 / 03-07-2025
Yaponiyada böyük fəlakət xəbərdarlığı: 298 min insan həyatını itirə bilər
11:51 / 04-07-2025
Avropada həyəcan təbili çalınır: ölənlər və xəstəxanaya yerləşdirilənlər var
13:08 / 03-07-2025
Ermənistan Türkiyə ilə münasibətləri normallaşdırmağa çalışır
19:14 / 04-07-2025
Ərdoğanı Füzulidən yola salıblar - (Yenilənib) - Foto
07:37 / 04-07-2025
Hollivudun ulduz aktyoru vəfat edib
13:08 / 04-07-2025
Professor: Xankəndidə müşahidə etdiklərimiz Azərbaycanın böyük uğurudur
14:34 / 03-07-2025
İki prezident Füzuli rayonuna səfər edib - Foto
Yusif xan Şücaəddövlə: şərəfli və şücaətli sərkərdə - Fotolar
Tarix: 02-05-2020 01:56 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Tarix elmi konkret, spesifik hadisələrin öyrənilməsi, onların dərk və izah edilməsi ilə məşğuldur. Biz bu bilgini rəhbər tutduq.
Yusif xan Avşar elinin İmanlı oymağının Qasımlı tayfasındandır. Onun mənsub ilduğu soy I Şah Abbasın dönəmindən Azərbaycan (Təbriz) bəylərbəyliyinin Urmiya vilayətində hakim olmuşdu.
Ulu babası Rzaqulu xan Məhəmmədmusa xan oğlu 1768-ci ildə Kərim xan Zəndin fərmanı ilə Urmiyaya başçılıq etmişdi.
Babası İmamqulu xan Rzaqulu xan oğlu (1758-1783) on bir il Urmiyanın müstəqil hakimi olmuşdu.
Atası Lütfəli xan İmamqulu xan oğlu Urmiya şəhərində anadan olmuşdu. Mükəmməl saray təhsili almışdı. Uzurpator əmisinə qarşı mübarizə aparmışdı.
Lütfəli xan qardaşı Hüseynqulu xanı öyrədirdi ki, əmisi Məhəmmədqulu xanı yıxıb, yerinə keçsin. Onlar xanlığı öz haqları bilirdilər. Hüseynqulu xan üsyana başlayır. Məhəmmədqulu xan Urmiyaya çatıb, təhqiqata başladı. Öyrəndi ki, Hüseynqulu xanı qardaşları Məhəmmədisa xan və Lütfəli xan təhrik edib. Gecə ikən Məhəmmədisa xan və Lütfəli xan Səidli kəndindəki Baranduz qalasına qaçmağı planlaşdırırlar. Yolu azıb, Mərgəvər mahalına gedirlər. Bu xəbəri eşidən Məhəmmədqulu xan qardaşıoğullarının ardınca bir neçə atlı göndərir. Atlılar onları tutub, Urmiyaya qaytarırlar.
Lütfəli xan Qacar ordusunun 7-ci və 8-ci hissələrinin komandanı olmuşdu. Sərtip rütbəsi almışdı.
Lütfəli xan Hacı Saniyyə xanım Məhəmmədqulu xan qızı Qasımlı-Avşarla ailə qurmuşdu. Əsgər xan, Yusif xan, İmamqulu xan adlı oğulları vardı.
Yusif xan Lütfəli xan oğlu Urmiya şəhərində dünyaya gəlmişdi. Mükəmməl mədrəsə təhsili almışdı. Uluları kimi hərb sənətini seçmişdi. Qacarlar ordusunda xidmət etmişdi.
1848-ci ildə Nasirəddin mirzə tacgüzarlıq üçün Təbrizdən Tehrana gedərkən Yusif xanı da özü ilə götürdü. Yolda baş verən məğşuşluqdan ehtiyat edirdi. Avşar oğlu onu nagahani basqınlardan qurtara bilərdi. Yolda göstərdiyi fədakarlıqlara görə, sərhəng (polkovnik) rütbəsinə layiq görüldü.
Yusif xan Avşar 1856-cı ildə Herat müharibəsində iştirak etmişdi.
Yusif xan Avşar 1859-cu ildə Mərvə basqınçı türkmənlərə qarşı əməliyyatda iştirak etmişdi. Qalibiyyətə görə, 18 min tümən mükafat almışdı. Şah ona sərtib (briqadir) rütbəsi vermişdi. (Mirzə Rəşid Ədibüşşüara, Tarixi Əfşar, Təbriz, «Şəfəq», s. 496-497). Sonra şah tərəfindən Urmiyaya, qarətkar Şəkkak əşirətini sakitləşdirməyə göndərilmişdi. Sonrakı il Astrabada, basqınçı türkmənlərin səbbinin alınmasına ezam edilmişdi.
Yusif xan Avşar 1863-cü ildə mirpənc Ağa xan Avşardan sonra Marağa qoşununa komandan təyin edilmişdi. Nasirəddin şah ona Şücaüddövlə ləqəbini əta etmişdi.
Yusif xan Şücaəddövlə 1867-ci ildə asi Balbas əşirətini yatızdırmış, yurdlarından pərən salmışdı. Onları Laican çölünə sürmüşdü. Şah tərəfindən “Şire-Xurşid” ordeni və xələt ilə təltif edilmişdi. Həmin ildə Azərbaycanın (Təbrizin) valisi Müzəffərəddin mirzənin pişkarı Mirzə Sadıq xan Qaemməqamın xahişi ilə 7-ci Avşar ordusunun başında Təbrizə yollanmışdı. Nasirəddin şah onun rütbəsini artırmışdı.
Yusif xan Şücaəddövlə 1869-cu ildə vəliəhd Müzəffərəddin mirzənin göstərişi ilə Rusiyaya yollanmışdı. Çarın lütfünə səbəb olan Şücaəddövlə orden və xələtlər almışdı. Vətənə dönəndən sonra Urmiyanın, Xoyun və Salmasın general-qubernatoru təyin edilmişdi. Təyinat yerinə yollanarkən saraydan yeni fərman gəlmişdi ki, Urmiya şahzadə Əhməd mirzə moinəddövlənin sərəncamına verilir.
Yusif xan Şücaəddövlə 1876-cı ildə Xoy əhalisinin şikayəti ilə mərkəzə, Tehran şəhərinə çağrılır. Zəncan şəhərində xəstələnərək vəfat edir.
Yusif xanın Ərdəşir xan adlı oğlu vardı.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 02-05-2020 01:56 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Tarix elmi konkret, spesifik hadisələrin öyrənilməsi, onların dərk və izah edilməsi ilə məşğuldur. Biz bu bilgini rəhbər tutduq.
Yusif xan Avşar elinin İmanlı oymağının Qasımlı tayfasındandır. Onun mənsub ilduğu soy I Şah Abbasın dönəmindən Azərbaycan (Təbriz) bəylərbəyliyinin Urmiya vilayətində hakim olmuşdu.
Ulu babası Rzaqulu xan Məhəmmədmusa xan oğlu 1768-ci ildə Kərim xan Zəndin fərmanı ilə Urmiyaya başçılıq etmişdi.
Babası İmamqulu xan Rzaqulu xan oğlu (1758-1783) on bir il Urmiyanın müstəqil hakimi olmuşdu.
Atası Lütfəli xan İmamqulu xan oğlu Urmiya şəhərində anadan olmuşdu. Mükəmməl saray təhsili almışdı. Uzurpator əmisinə qarşı mübarizə aparmışdı.
Lütfəli xan qardaşı Hüseynqulu xanı öyrədirdi ki, əmisi Məhəmmədqulu xanı yıxıb, yerinə keçsin. Onlar xanlığı öz haqları bilirdilər. Hüseynqulu xan üsyana başlayır. Məhəmmədqulu xan Urmiyaya çatıb, təhqiqata başladı. Öyrəndi ki, Hüseynqulu xanı qardaşları Məhəmmədisa xan və Lütfəli xan təhrik edib. Gecə ikən Məhəmmədisa xan və Lütfəli xan Səidli kəndindəki Baranduz qalasına qaçmağı planlaşdırırlar. Yolu azıb, Mərgəvər mahalına gedirlər. Bu xəbəri eşidən Məhəmmədqulu xan qardaşıoğullarının ardınca bir neçə atlı göndərir. Atlılar onları tutub, Urmiyaya qaytarırlar.
Lütfəli xan Qacar ordusunun 7-ci və 8-ci hissələrinin komandanı olmuşdu. Sərtip rütbəsi almışdı.
Lütfəli xan Hacı Saniyyə xanım Məhəmmədqulu xan qızı Qasımlı-Avşarla ailə qurmuşdu. Əsgər xan, Yusif xan, İmamqulu xan adlı oğulları vardı.
Yusif xan Lütfəli xan oğlu Urmiya şəhərində dünyaya gəlmişdi. Mükəmməl mədrəsə təhsili almışdı. Uluları kimi hərb sənətini seçmişdi. Qacarlar ordusunda xidmət etmişdi.
1848-ci ildə Nasirəddin mirzə tacgüzarlıq üçün Təbrizdən Tehrana gedərkən Yusif xanı da özü ilə götürdü. Yolda baş verən məğşuşluqdan ehtiyat edirdi. Avşar oğlu onu nagahani basqınlardan qurtara bilərdi. Yolda göstərdiyi fədakarlıqlara görə, sərhəng (polkovnik) rütbəsinə layiq görüldü.
Yusif xan Avşar 1856-cı ildə Herat müharibəsində iştirak etmişdi.
Yusif xan Avşar 1859-cu ildə Mərvə basqınçı türkmənlərə qarşı əməliyyatda iştirak etmişdi. Qalibiyyətə görə, 18 min tümən mükafat almışdı. Şah ona sərtib (briqadir) rütbəsi vermişdi. (Mirzə Rəşid Ədibüşşüara, Tarixi Əfşar, Təbriz, «Şəfəq», s. 496-497). Sonra şah tərəfindən Urmiyaya, qarətkar Şəkkak əşirətini sakitləşdirməyə göndərilmişdi. Sonrakı il Astrabada, basqınçı türkmənlərin səbbinin alınmasına ezam edilmişdi.
Yusif xan Avşar 1863-cü ildə mirpənc Ağa xan Avşardan sonra Marağa qoşununa komandan təyin edilmişdi. Nasirəddin şah ona Şücaüddövlə ləqəbini əta etmişdi.
Yusif xan Şücaəddövlə 1867-ci ildə asi Balbas əşirətini yatızdırmış, yurdlarından pərən salmışdı. Onları Laican çölünə sürmüşdü. Şah tərəfindən “Şire-Xurşid” ordeni və xələt ilə təltif edilmişdi. Həmin ildə Azərbaycanın (Təbrizin) valisi Müzəffərəddin mirzənin pişkarı Mirzə Sadıq xan Qaemməqamın xahişi ilə 7-ci Avşar ordusunun başında Təbrizə yollanmışdı. Nasirəddin şah onun rütbəsini artırmışdı.
Yusif xan Şücaəddövlə 1869-cu ildə vəliəhd Müzəffərəddin mirzənin göstərişi ilə Rusiyaya yollanmışdı. Çarın lütfünə səbəb olan Şücaəddövlə orden və xələtlər almışdı. Vətənə dönəndən sonra Urmiyanın, Xoyun və Salmasın general-qubernatoru təyin edilmişdi. Təyinat yerinə yollanarkən saraydan yeni fərman gəlmişdi ki, Urmiya şahzadə Əhməd mirzə moinəddövlənin sərəncamına verilir.
Yusif xan Şücaəddövlə 1876-cı ildə Xoy əhalisinin şikayəti ilə mərkəzə, Tehran şəhərinə çağrılır. Zəncan şəhərində xəstələnərək vəfat edir.
Yusif xanın Ərdəşir xan adlı oğlu vardı.
Müəllifin bütün yazıları - Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Bölməyə aid digər xəbərlər
11-04-2022, 21:25
Mazandaran alimi - Ənvər Çingizoğlu yazır
23-03-2022, 18:55
Rəşid Yasəmi: ədəbiyyatda nəciblik nümunəsi
17-03-2022, 09:49
Vahid Dəstigirdi: Nizaminin tədqiqatçısı
12-03-2022, 22:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Səid Nəfisi: Azərbaycan qəhrəmanı Babək Xürrəmdin əsərinin müəllifi
19-10-2021, 09:58
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədəli Füruği: siyasətçi, diplomat, tarixçi, tərcüməçi və millətçi kimi
16-10-2021, 01:06
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Hacıəli xan Rəzmara: Qurban bayramında doğuldu, terror qurbanı oldu
13-09-2021, 16:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Şəkinskilərin İran qolu haqqında... - Ənvər Çingizoğlunun araşdırması
10-09-2021, 17:27
Nəcəfqulu xan Sərşar: Qaradağın ağ gün görməmiş şairi
27-08-2021, 16:48
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədqulu xan Alar: inqilabda sərkərdə, işdə sərkar.. - Fotolar
20-08-2021, 13:38
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - İsmayıl xan Şəfai: Tehran-43 konfransında şahın tərcüməçisi - Fotolar
16-08-2021, 15:51
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Seyid Məhəmməd Dəbirsiyaqi: tədqiq və tədrisin işığında - Fotolar
24-07-2021, 16:15
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Qaradağ elləri: beloğludan eloğluya qədər - Ənvər Çingizoğlu yazır
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
Türkiyədə yaşayan Əməkdar artist deyir ki, siyasilərin illərlə həllinə çalışdığı hansısa bir məsələni bəzən uğurlu bir musiqi əsəri həll edə bilər
Qüdrət Həsənquliyev: “Düşmənçiliyə son qoymaq üçün ədalətli sülhə nail olmaq gərəkdir. Bunun üçün ya tərəflər 1991-ci ilin sərhədləri çərçivəsində bir-birinin ərazi bütövlüyünü tanıyır, ya da ərazi mübadiləsinə gedirlər. Amma indiki mərhələdə bu, az inandırıcı görünür”
