16:42 / 01-05-2024
Milli Şuranın mitinq müraciətinə cavab verilib
16:24 / 01-05-2024
Prezident İlham Əliyev Zuhair Əlhartini ilə görüşüb - Yenilənib
16:12 / 01-05-2024
Jurnalistə daha bir vəzifə verilib
16:02 / 01-05-2024
Təhlükəsizlik əməkdaşları 16 yaşlı qızı zorlayaraq öldürüb
16:00 / 01-05-2024
“İpoteka haqqında” qanuna dəyişikliklər təsdiqlənib
15:52 / 01-05-2024
İlham Əliyev baş ravvini qəbul edib
15:33 / 01-05-2024
Prezident Şimali Qafqaz müftilərini qəbul edib - Fotolar
15:10 / 01-05-2024
İlham Əliyev TDT-yə üzv və müşahidəçi dövlətlərin dini rəhbərlərindən ibarət nümayəndə heyətini qəbul edib
14:59 / 01-05-2024
“Taliban” daha çox turist cəlb etmək istəyir
14:42 / 01-05-2024
Müdafiə nazirinin daha bir müavini istintaqa cəlb olunur
14:38 / 01-05-2024
Ceyhun Bayramov UNESCO rəsmisi ilə müzakirə aparıb
14:35 / 01-05-2024
Mərkəzi Bank: “Valyuta bazarında kəskin tələb artımı yoxdur”
14:29 / 01-05-2024
Gürcü deputatlar arasında dava düşüb
14:22 / 01-05-2024
Sülh və qlobal təhlükəsizlik - İsrafil Kərimov yazır
14:14 / 01-05-2024
Oğuzda silahlı şəxs saxlanılıb
14:03 / 01-05-2024
Gəlin və bəy də daxil olmaqla 80 nəfər xəstəxanaya aparılıb - Foto
13:46 / 01-05-2024
MN-də 143 milyonluq korrupsiya: "Azersun”dan 19.5 milyon manat geri alınıb”
13:02 / 01-05-2024
Vüqar Bayramov: "Mərkəzi Bank öz notlarının optimal gəlirliyini qoruyub saxlamağa çalışır"
12:47 / 01-05-2024
Ramin Məmmədovun deputat mandatına xitam verilir
12:47 / 01-05-2024
Son 9 seçkinin proqnozunu dəqiq verən professor ABŞ-dakı prezidentlik yarışının qalibini açıqlayıb
12:41 / 01-05-2024
İlham Əliyev Rusiyanın Şimali Qafqaz regionunun müftilərini qəbul edib
12:36 / 01-05-2024
G7 ölkələri Rusiyanın nüvə enerjisinə qarşı çıxır - Bəyanat
12:33 / 01-05-2024
Tovuzda qadının üzərinə benzin tökərək yandıran şəxs həbs olunub
12:27 / 01-05-2024
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
12:19 / 01-05-2024
Tbilisidə 63 etirazçı saxlanılıb
12:14 / 01-05-2024
Ruslar Kupyanskini tutmağa çalışır
12:09 / 01-05-2024
ABŞ Senatı Rusiyadan uranın idxalına qadağa qoyub
11:55 / 01-05-2024
Ərdoğanın “həm Qərb, həm Şərq” siyasəti, yaxud iki stulda oturmaq cəhdi
11:35 / 01-05-2024
"Etibar Məmmədov aktiv siyasətə qayıdarsa..." - AMİP dəyişikliyə hazırlaşır?
17:30 / 26-04-2024
İlham Əliyev Almaniyada tədbirə qatılıb - (Yenilənib) - Fotolar
10:09 / 27-04-2024
Marsdakı "hörümçək sürüsü"nün sirri açılıb - Fotolar
21:36 / 26-04-2024
Prezident İlham Əliyevin Almaniyaya işgüzar səfəri başa çatıb - Fotolar
18:49 / 27-04-2024
Abşeronda qətl törədilib
22:50 / 27-04-2024
Şair-publisist Namiq Hacıheydərli vəfat edib
20:46 / 26-04-2024
Azərbaycan və Almaniya prezidentləri görüşüb - (Yenilənib) - Fotolar
13:42 / 27-04-2024
ANAMA əməkdaşı Şuşada minaya düşüb
17:39 / 26-04-2024
"Beşiktaş" daha bir futbolçu ilə müqaviləni yeniləyib
08:18 / 27-04-2024
"Bir qalanın sirri" Musiqili Teatrda açılacaq - Fotolar
22:39 / 27-04-2024
Yunanıstanın baş naziri Türkiyəyə səfərə hazırlaşır
18:43 / 26-04-2024
Türk dövlətləri parlamentlərinin komitə sədrləri Xankəndi və Şuşaya səfər ediblər - (Yenilənib) - Foto
11:59 / 27-04-2024
Dünyanın ilk süni enerji adası tikilir
Yusif xan Şücaəddövlə: şərəfli və şücaətli sərkərdə - Fotolar
Tarix: 02-05-2020 01:56 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Tarix elmi konkret, spesifik hadisələrin öyrənilməsi, onların dərk və izah edilməsi ilə məşğuldur. Biz bu bilgini rəhbər tutduq.
Yusif xan Avşar elinin İmanlı oymağının Qasımlı tayfasındandır. Onun mənsub ilduğu soy I Şah Abbasın dönəmindən Azərbaycan (Təbriz) bəylərbəyliyinin Urmiya vilayətində hakim olmuşdu.
Ulu babası Rzaqulu xan Məhəmmədmusa xan oğlu 1768-ci ildə Kərim xan Zəndin fərmanı ilə Urmiyaya başçılıq etmişdi.
Babası İmamqulu xan Rzaqulu xan oğlu (1758-1783) on bir il Urmiyanın müstəqil hakimi olmuşdu.
Atası Lütfəli xan İmamqulu xan oğlu Urmiya şəhərində anadan olmuşdu. Mükəmməl saray təhsili almışdı. Uzurpator əmisinə qarşı mübarizə aparmışdı.
Lütfəli xan qardaşı Hüseynqulu xanı öyrədirdi ki, əmisi Məhəmmədqulu xanı yıxıb, yerinə keçsin. Onlar xanlığı öz haqları bilirdilər. Hüseynqulu xan üsyana başlayır. Məhəmmədqulu xan Urmiyaya çatıb, təhqiqata başladı. Öyrəndi ki, Hüseynqulu xanı qardaşları Məhəmmədisa xan və Lütfəli xan təhrik edib. Gecə ikən Məhəmmədisa xan və Lütfəli xan Səidli kəndindəki Baranduz qalasına qaçmağı planlaşdırırlar. Yolu azıb, Mərgəvər mahalına gedirlər. Bu xəbəri eşidən Məhəmmədqulu xan qardaşıoğullarının ardınca bir neçə atlı göndərir. Atlılar onları tutub, Urmiyaya qaytarırlar.
Lütfəli xan Qacar ordusunun 7-ci və 8-ci hissələrinin komandanı olmuşdu. Sərtip rütbəsi almışdı.
Lütfəli xan Hacı Saniyyə xanım Məhəmmədqulu xan qızı Qasımlı-Avşarla ailə qurmuşdu. Əsgər xan, Yusif xan, İmamqulu xan adlı oğulları vardı.
Yusif xan Lütfəli xan oğlu Urmiya şəhərində dünyaya gəlmişdi. Mükəmməl mədrəsə təhsili almışdı. Uluları kimi hərb sənətini seçmişdi. Qacarlar ordusunda xidmət etmişdi.
1848-ci ildə Nasirəddin mirzə tacgüzarlıq üçün Təbrizdən Tehrana gedərkən Yusif xanı da özü ilə götürdü. Yolda baş verən məğşuşluqdan ehtiyat edirdi. Avşar oğlu onu nagahani basqınlardan qurtara bilərdi. Yolda göstərdiyi fədakarlıqlara görə, sərhəng (polkovnik) rütbəsinə layiq görüldü.
Yusif xan Avşar 1856-cı ildə Herat müharibəsində iştirak etmişdi.
Yusif xan Avşar 1859-cu ildə Mərvə basqınçı türkmənlərə qarşı əməliyyatda iştirak etmişdi. Qalibiyyətə görə, 18 min tümən mükafat almışdı. Şah ona sərtib (briqadir) rütbəsi vermişdi. (Mirzə Rəşid Ədibüşşüara, Tarixi Əfşar, Təbriz, «Şəfəq», s. 496-497). Sonra şah tərəfindən Urmiyaya, qarətkar Şəkkak əşirətini sakitləşdirməyə göndərilmişdi. Sonrakı il Astrabada, basqınçı türkmənlərin səbbinin alınmasına ezam edilmişdi.
Yusif xan Avşar 1863-cü ildə mirpənc Ağa xan Avşardan sonra Marağa qoşununa komandan təyin edilmişdi. Nasirəddin şah ona Şücaüddövlə ləqəbini əta etmişdi.
Yusif xan Şücaəddövlə 1867-ci ildə asi Balbas əşirətini yatızdırmış, yurdlarından pərən salmışdı. Onları Laican çölünə sürmüşdü. Şah tərəfindən “Şire-Xurşid” ordeni və xələt ilə təltif edilmişdi. Həmin ildə Azərbaycanın (Təbrizin) valisi Müzəffərəddin mirzənin pişkarı Mirzə Sadıq xan Qaemməqamın xahişi ilə 7-ci Avşar ordusunun başında Təbrizə yollanmışdı. Nasirəddin şah onun rütbəsini artırmışdı.
Yusif xan Şücaəddövlə 1869-cu ildə vəliəhd Müzəffərəddin mirzənin göstərişi ilə Rusiyaya yollanmışdı. Çarın lütfünə səbəb olan Şücaəddövlə orden və xələtlər almışdı. Vətənə dönəndən sonra Urmiyanın, Xoyun və Salmasın general-qubernatoru təyin edilmişdi. Təyinat yerinə yollanarkən saraydan yeni fərman gəlmişdi ki, Urmiya şahzadə Əhməd mirzə moinəddövlənin sərəncamına verilir.
Yusif xan Şücaəddövlə 1876-cı ildə Xoy əhalisinin şikayəti ilə mərkəzə, Tehran şəhərinə çağrılır. Zəncan şəhərində xəstələnərək vəfat edir.
Yusif xanın Ərdəşir xan adlı oğlu vardı.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 02-05-2020 01:56 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Tarix elmi konkret, spesifik hadisələrin öyrənilməsi, onların dərk və izah edilməsi ilə məşğuldur. Biz bu bilgini rəhbər tutduq.
Yusif xan Avşar elinin İmanlı oymağının Qasımlı tayfasındandır. Onun mənsub ilduğu soy I Şah Abbasın dönəmindən Azərbaycan (Təbriz) bəylərbəyliyinin Urmiya vilayətində hakim olmuşdu.
Ulu babası Rzaqulu xan Məhəmmədmusa xan oğlu 1768-ci ildə Kərim xan Zəndin fərmanı ilə Urmiyaya başçılıq etmişdi.
Babası İmamqulu xan Rzaqulu xan oğlu (1758-1783) on bir il Urmiyanın müstəqil hakimi olmuşdu.
Atası Lütfəli xan İmamqulu xan oğlu Urmiya şəhərində anadan olmuşdu. Mükəmməl saray təhsili almışdı. Uzurpator əmisinə qarşı mübarizə aparmışdı.
Lütfəli xan qardaşı Hüseynqulu xanı öyrədirdi ki, əmisi Məhəmmədqulu xanı yıxıb, yerinə keçsin. Onlar xanlığı öz haqları bilirdilər. Hüseynqulu xan üsyana başlayır. Məhəmmədqulu xan Urmiyaya çatıb, təhqiqata başladı. Öyrəndi ki, Hüseynqulu xanı qardaşları Məhəmmədisa xan və Lütfəli xan təhrik edib. Gecə ikən Məhəmmədisa xan və Lütfəli xan Səidli kəndindəki Baranduz qalasına qaçmağı planlaşdırırlar. Yolu azıb, Mərgəvər mahalına gedirlər. Bu xəbəri eşidən Məhəmmədqulu xan qardaşıoğullarının ardınca bir neçə atlı göndərir. Atlılar onları tutub, Urmiyaya qaytarırlar.
Lütfəli xan Qacar ordusunun 7-ci və 8-ci hissələrinin komandanı olmuşdu. Sərtip rütbəsi almışdı.
Lütfəli xan Hacı Saniyyə xanım Məhəmmədqulu xan qızı Qasımlı-Avşarla ailə qurmuşdu. Əsgər xan, Yusif xan, İmamqulu xan adlı oğulları vardı.
Yusif xan Lütfəli xan oğlu Urmiya şəhərində dünyaya gəlmişdi. Mükəmməl mədrəsə təhsili almışdı. Uluları kimi hərb sənətini seçmişdi. Qacarlar ordusunda xidmət etmişdi.
1848-ci ildə Nasirəddin mirzə tacgüzarlıq üçün Təbrizdən Tehrana gedərkən Yusif xanı da özü ilə götürdü. Yolda baş verən məğşuşluqdan ehtiyat edirdi. Avşar oğlu onu nagahani basqınlardan qurtara bilərdi. Yolda göstərdiyi fədakarlıqlara görə, sərhəng (polkovnik) rütbəsinə layiq görüldü.
Yusif xan Avşar 1856-cı ildə Herat müharibəsində iştirak etmişdi.
Yusif xan Avşar 1859-cu ildə Mərvə basqınçı türkmənlərə qarşı əməliyyatda iştirak etmişdi. Qalibiyyətə görə, 18 min tümən mükafat almışdı. Şah ona sərtib (briqadir) rütbəsi vermişdi. (Mirzə Rəşid Ədibüşşüara, Tarixi Əfşar, Təbriz, «Şəfəq», s. 496-497). Sonra şah tərəfindən Urmiyaya, qarətkar Şəkkak əşirətini sakitləşdirməyə göndərilmişdi. Sonrakı il Astrabada, basqınçı türkmənlərin səbbinin alınmasına ezam edilmişdi.
Yusif xan Avşar 1863-cü ildə mirpənc Ağa xan Avşardan sonra Marağa qoşununa komandan təyin edilmişdi. Nasirəddin şah ona Şücaüddövlə ləqəbini əta etmişdi.
Yusif xan Şücaəddövlə 1867-ci ildə asi Balbas əşirətini yatızdırmış, yurdlarından pərən salmışdı. Onları Laican çölünə sürmüşdü. Şah tərəfindən “Şire-Xurşid” ordeni və xələt ilə təltif edilmişdi. Həmin ildə Azərbaycanın (Təbrizin) valisi Müzəffərəddin mirzənin pişkarı Mirzə Sadıq xan Qaemməqamın xahişi ilə 7-ci Avşar ordusunun başında Təbrizə yollanmışdı. Nasirəddin şah onun rütbəsini artırmışdı.
Yusif xan Şücaəddövlə 1869-cu ildə vəliəhd Müzəffərəddin mirzənin göstərişi ilə Rusiyaya yollanmışdı. Çarın lütfünə səbəb olan Şücaəddövlə orden və xələtlər almışdı. Vətənə dönəndən sonra Urmiyanın, Xoyun və Salmasın general-qubernatoru təyin edilmişdi. Təyinat yerinə yollanarkən saraydan yeni fərman gəlmişdi ki, Urmiya şahzadə Əhməd mirzə moinəddövlənin sərəncamına verilir.
Yusif xan Şücaəddövlə 1876-cı ildə Xoy əhalisinin şikayəti ilə mərkəzə, Tehran şəhərinə çağrılır. Zəncan şəhərində xəstələnərək vəfat edir.
Yusif xanın Ərdəşir xan adlı oğlu vardı.
Müəllifin bütün yazıları - Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Bölməyə aid digər xəbərlər
11-04-2022, 21:25
Mazandaran alimi - Ənvər Çingizoğlu yazır
23-03-2022, 18:55
Rəşid Yasəmi: ədəbiyyatda nəciblik nümunəsi
17-03-2022, 09:49
Vahid Dəstigirdi: Nizaminin tədqiqatçısı
12-03-2022, 22:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Səid Nəfisi: Azərbaycan qəhrəmanı Babək Xürrəmdin əsərinin müəllifi
19-10-2021, 09:58
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədəli Füruği: siyasətçi, diplomat, tarixçi, tərcüməçi və millətçi kimi
16-10-2021, 01:06
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Hacıəli xan Rəzmara: Qurban bayramında doğuldu, terror qurbanı oldu
13-09-2021, 16:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Şəkinskilərin İran qolu haqqında... - Ənvər Çingizoğlunun araşdırması
10-09-2021, 17:27
Nəcəfqulu xan Sərşar: Qaradağın ağ gün görməmiş şairi
27-08-2021, 16:48
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədqulu xan Alar: inqilabda sərkərdə, işdə sərkar.. - Fotolar
20-08-2021, 13:38
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - İsmayıl xan Şəfai: Tehran-43 konfransında şahın tərcüməçisi - Fotolar
16-08-2021, 15:51
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Seyid Məhəmməd Dəbirsiyaqi: tədqiq və tədrisin işığında - Fotolar
24-07-2021, 16:15
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Qaradağ elləri: beloğludan eloğluya qədər - Ənvər Çingizoğlu yazır
Milli Qəhrəman Pəhlivan Fərzəliyevin oğlu deyir ki, 44 günlük savaşda iştirak etmək arzusu həyata keçməsə də, döyüşlərin şiddətli vaxtında atasının şəhid olduğu Xəzəz dağını ziyarət edə bilib
Şair deyir ki, nə tənqidçiləri qınayır, nə də pul verib onlara tənqid adı altında tərif yazdıranları
Əks-kəşfiyyat xidmətinin sabiq rəhbəri deyir ki, hava hücumu reallaşarsa, itkilər böyük ola bilər
Eyni tamaşada həm Dövşanı, həm də Tülkünü səsləndirən Aygül Ağayeva deyir ki, kuklaçı olmaq çox çətindir
Məhəmməd Şahməmmədli “Apatiya”nı şedevr hesab etmir və filmdə səhvlərin olduğunu deyir
