20:48 / 13-09-2025
Deputat 120 şagirdə məktəb ləvazimatları verib - Fotolar
18:41 / 13-09-2025
Xocalının Daşbulaq kəndinə ilk köç olub - (Yenilənib)
16:41 / 13-09-2025
İqtisadi Şuranın iclası keçirilib - Fotolar
15:55 / 13-09-2025
“Space TV”nin yayımı 6 saatlıq dayandırılacaq
15:48 / 13-09-2025
Sabah Bakıda intensiv yağış yağacaq - Xəbərdarlıq
15:44 / 13-09-2025
Sosial şəbəkələrdə dələduzluq edən şəxs saxlanılıb
13:27 / 13-09-2025
İlk köç karvanı Xocalının Seyidbəyli kəndinə çatıb - (Yenilənib)
12:30 / 13-09-2025
Bakıda tikinti şirkətinin rəhbəri axtarışa verilib
12:25 / 13-09-2025
"Vüsal 300" kimi tanınan iş adamına cinayət işi açılıb
12:21 / 13-09-2025
"Sonsuz qardaşlıq - IV" çoxmillətli birgə təlimi davam edir
11:12 / 13-09-2025
Sosial şəbəkələrdə dələduzluq edən şəxs saxlanılıb
09:29 / 13-09-2025
Kamçatkada 7,1 maqnitudalı zəlzələ olub
23:44 / 12-09-2025
Aİ Rusiyaya qarşı sanksiyaların müddətini uzadıb
22:10 / 12-09-2025
Salyanda 62 yaşlı kişi güllələnib
18:29 / 12-09-2025
Külək Yasamalda yaşayış binasında təhlükəli vəziyyət yaradıb - Video
18:00 / 12-09-2025
“Slavyanka” sularından kəskin qoxu gəlir - AQTA məsələni araşdırır
17:50 / 12-09-2025
Sədr müavini: "Metroda gələcəkdə diferensial qiymət artımı ola bilər"
17:40 / 12-09-2025
Xocalının daha iki kəndinə köç olacaq
17:23 / 12-09-2025
Xırdalan–Sumqayıt–Xırdalan xətti üzrə sərnişin qatarlarının fəaliyyəti dayandırılır
17:12 / 12-09-2025
Premyer Liqada V və VI turun oyun proqramı açıqlanıb
17:01 / 12-09-2025
Donald Tramp: "Biz çox sərt hərəkət etməli olacağıq"
16:55 / 12-09-2025
Milli Süni İntellekt Mərkəzinə direktor təyin olunub
16:15 / 12-09-2025
BDU-da bəzi ixtisaslar üzrə dərslər 4 gün keçiriləcək
15:54 / 12-09-2025
Azərbaycanlı girovların öldürülməsi üzrə sənədlər elan olunub
15:43 / 12-09-2025
Kürşad Zorlu Naxçıvana gəlib - Yenilənib
15:33 / 12-09-2025
Qobustanda şəhidlə vida mərasimi olub
15:14 / 12-09-2025
Qarabağa daha iki köç karvanı gedib - (Yenilənib)
14:58 / 12-09-2025
İcra Hakimiyyətinin tenderi baş tutmayıb
14:55 / 12-09-2025
Azərbaycan III Türk Dövlətləri Universiadasının qalibi olub
14:49 / 12-09-2025
Qəbələdə şəhidlə vida mərasimi keçirilib
09:10 / 09-09-2025
Etibar Məmmədov aktiv siyasətə qayıda bilər
06:10 / 11-09-2025
Qarabağa növbəti köç karvanları gedib - (Yenilənib)
23:31 / 08-09-2025
“Tesla” ABŞ-da bazar payını itirir
23:10 / 08-09-2025
Fransanın baş naziri kabineti ilə istefaya göndərilir
23:20 / 08-09-2025
ABŞ düşüncələrə nəzarət etməyə çalışır
10:19 / 10-09-2025
Putin müharibəni genişləndirir, növbəti hədəf Polşadır
13:31 / 11-09-2025
Professor: Hər iki ölkədə sülhə qarşı çıxanlar var
22:00 / 09-09-2025
DÇ-2026: Azərbaycan millisi bir xal qazanıb
21:32 / 10-09-2025
"Neftçi" Ramil Şeydayevlə yollarını ayırıb
13:08 / 09-09-2025
Cəlaloğlu: Azərbaycan və Ermənistan arasında əməkdaşlıq formasına keçid baş verib
14:28 / 10-09-2025
Zülfüqarov: Rusiya ilə münasibətlərimiz əvvəlki səviyyəyə qayıtmayacaq
18:29 / 12-09-2025
Külək Yasamalda yaşayış binasında təhlükəli vəziyyət yaradıb - Video
Fəzlulla Zahidi: Müsəddiqi yıxmış siyasətçi - Fotolar
Tarix: 23-05-2020 20:17 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Artıq Azərbaycanda qacarlar dövrünə bağlı dövlət xadimlərinin gördükləri işlərin tarixi önəmi ilə zəngin və parlaq olmuş həyatlarına, idarəetmələrinə və eyni zamanda da tarixi irslərinə get-gedə maraq artır. Uzun illər dövlət idarəçiliyi sahəsində müxtəlif məsul vəzifələrdə çalışmış, İran hökumətinə rəhbərlik etdiyi dövr ərzində ölkənin ictimai-siyasi həyatına, sosial-iqtisadi inkişafına mühüm töhfələr vermiş, hərbi sahədə ad çıxarmış Fəzlulla Zahidi dediklərimizə örnək ola bilər.
Fəzlulla Mirzə Əbülhəsən xan oğlu Zahidi 1897-ci ildə Həmədan şəhərində anadan olmuşdu. İbtidai təhsilini Müzəffəriyyə məktəbində aldı. Sonra İranda “Qazaqxana” deyilən hərbi məktəbə daxil oldu. Hərbi məktəbi bitərəndən sonra İran Kazak diviziyasında xidmət etməyə başladı. Naib (leytenant) rütbəsindən sərtibi-əvvəl (general-mayor) rütbəsinədək yüksəldi.
Fəzlulla Zahidi Kazak briqadasının Həmədan dəstəsində xidmət edirdi. 1915-ci il sentyabr, oktyabr aylarında məşhur inqilabçı Ehsanulla xan Dustdarın (1884-1938) başçılığı ilə 300 nəfərə qədər silahlı mücahid və mayor Məhəmmədtağı xan Püsyanın rəhbərliyi ilə jandarm hissələri Həmədanı Antanta məmurlarından və onların tərəfdarlarından təmizləmək istəyirdilər. Kirmanşahdan qovulmuş ingilis və çar konsulları, onların tərəfdarları Həmədan valisi Salar Ləşgərin və İran kazaklarının yardımına arxalanaraq, mücahidləri və jandarmları Həmədandan qovub çıxartmağa çalışırdılar.
Fəzlulla Zahidi Kiçik xanın ətrafı ilə mübarizədə fərqləndi. Ehsanulla xan Dustdarın dəstəsini dağıtdı.
Fəzlulla Zahidi 1925-1926-cı illərdə Gilan əyalətinin Rəşt şəhərində diviziyanın briqadasına rəhbərlik etdi.
Fəzlulla Zahidi 1927-1935-ci illərdə İran jandarmeriyasının rəisi oldu. Burda mirpənc (general-mayor) rütbəsi almışdı. İran ordusunda biçimlənmə baş verdikdən sonra sepəhbud (general-mayor) adlanmışdı.
Fəzlulla Zahidi 1929-cu ildə Fars əyalətində polis rəisi vəzifəsində idi. Burda əyalətdəki köçəri tayfaların qiyamı baş verdi. Şah şübhəli qismində onu Tehrana dəvət etdi. Onunla birlikdə vali Sarəməddövlə və Nüsrətüddövlə də paytaxta çağrıldı. Onun rütbəsi əlindən alındı və zindana atıldı. Bir müddət sonra əfv edildi və azadlığa çıxdı.
Fəzlulla Zahidi 1941-ci ildə İsfahan diviziyasının başçısı oldu.
Fəzlulla Zahidi II Dünya müharibəsində alman faşistləri ilə əməkdaşlıq etdiyi üçün 1943-cü ildə ingilislər tərəfindən tutulub Fələstinə sürgün edildi. Burada 3 il sürgün həyatı sürdü.
Fəzlulla Zahidi 1947-1949-cu illərdə Fransada yaşadı. Sonra İrana döndü və Həmədandan senator seçildi.
Fəzlulla Zahidi 1949-cu ilin sonlarında Tehranın polis rəisi təyin olundu. 1951-ci ildə İranın Daxili işlər naziri vəzifəsinə irəli çəkildi. 1953-cü ildə Baş nazirə qarşı qiyamda iştirak etdi. Baş nazir Məhəmməd Müsəddiq devrildi. MKİ-nin etibarlı şəxslərindən birinə çevrildi.
Fəzlulla Zahidi 1953-1955-ci illərdə İranın Baş naziri oldu. O, milliləşdirməni ləğv etdi və britaniyalılar neft yataqlarını yenidən nəzarətə götürdülər. Hökumət böhranının son dərəcə kəskinləşməsi ilə ölkədə qarşıdurma yaranmışdı. Bu böhranı tədricən aradan qaldırdı. Onun məqsədyönlü və uzaqgörən siyasətinin nəticəsi tezliklə bar verdi. İslahatlar aparıldı. Sənayeləşmə templəri daha da yüksəldi, sənayenin infrastruktur təminatı əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdı.
Fəzlulla Zahidi 1955-ci ildən sonra İranın Avropada BMT-dəki nümayəndəsi vəzifəsinə göndərildi. İsveçrədə yaşayır və xidmət göstərirdi.
Böyük-kiçikliyindən asılı olmayaraq tutduğu vəzifələrə daim məsuliyyətlə yanaşan Fəzlulla Zahidinin işgüzarlığı və təşəbbüskarlığı onu tutduğu vəzifələrdə pillə-pillə yüksəltmişdi.
Fəzlulla Zahidi İranın və bir çox xarici dövlətlərin orden və medalları ilə təltif olunmuşdu.
Fəzlulla Zahidi 2 sentyabr 1963-cü ildə vəfat edib.
Fəzlulla Zahidinin Ərdəşir adlı oğlu vardı.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 23-05-2020 20:17 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Artıq Azərbaycanda qacarlar dövrünə bağlı dövlət xadimlərinin gördükləri işlərin tarixi önəmi ilə zəngin və parlaq olmuş həyatlarına, idarəetmələrinə və eyni zamanda da tarixi irslərinə get-gedə maraq artır. Uzun illər dövlət idarəçiliyi sahəsində müxtəlif məsul vəzifələrdə çalışmış, İran hökumətinə rəhbərlik etdiyi dövr ərzində ölkənin ictimai-siyasi həyatına, sosial-iqtisadi inkişafına mühüm töhfələr vermiş, hərbi sahədə ad çıxarmış Fəzlulla Zahidi dediklərimizə örnək ola bilər.
Fəzlulla Mirzə Əbülhəsən xan oğlu Zahidi 1897-ci ildə Həmədan şəhərində anadan olmuşdu. İbtidai təhsilini Müzəffəriyyə məktəbində aldı. Sonra İranda “Qazaqxana” deyilən hərbi məktəbə daxil oldu. Hərbi məktəbi bitərəndən sonra İran Kazak diviziyasında xidmət etməyə başladı. Naib (leytenant) rütbəsindən sərtibi-əvvəl (general-mayor) rütbəsinədək yüksəldi.
Fəzlulla Zahidi Kazak briqadasının Həmədan dəstəsində xidmət edirdi. 1915-ci il sentyabr, oktyabr aylarında məşhur inqilabçı Ehsanulla xan Dustdarın (1884-1938) başçılığı ilə 300 nəfərə qədər silahlı mücahid və mayor Məhəmmədtağı xan Püsyanın rəhbərliyi ilə jandarm hissələri Həmədanı Antanta məmurlarından və onların tərəfdarlarından təmizləmək istəyirdilər. Kirmanşahdan qovulmuş ingilis və çar konsulları, onların tərəfdarları Həmədan valisi Salar Ləşgərin və İran kazaklarının yardımına arxalanaraq, mücahidləri və jandarmları Həmədandan qovub çıxartmağa çalışırdılar.
Fəzlulla Zahidi Kiçik xanın ətrafı ilə mübarizədə fərqləndi. Ehsanulla xan Dustdarın dəstəsini dağıtdı.
Fəzlulla Zahidi 1925-1926-cı illərdə Gilan əyalətinin Rəşt şəhərində diviziyanın briqadasına rəhbərlik etdi.
Fəzlulla Zahidi 1927-1935-ci illərdə İran jandarmeriyasının rəisi oldu. Burda mirpənc (general-mayor) rütbəsi almışdı. İran ordusunda biçimlənmə baş verdikdən sonra sepəhbud (general-mayor) adlanmışdı.
Fəzlulla Zahidi 1929-cu ildə Fars əyalətində polis rəisi vəzifəsində idi. Burda əyalətdəki köçəri tayfaların qiyamı baş verdi. Şah şübhəli qismində onu Tehrana dəvət etdi. Onunla birlikdə vali Sarəməddövlə və Nüsrətüddövlə də paytaxta çağrıldı. Onun rütbəsi əlindən alındı və zindana atıldı. Bir müddət sonra əfv edildi və azadlığa çıxdı.
Fəzlulla Zahidi 1941-ci ildə İsfahan diviziyasının başçısı oldu.
Fəzlulla Zahidi II Dünya müharibəsində alman faşistləri ilə əməkdaşlıq etdiyi üçün 1943-cü ildə ingilislər tərəfindən tutulub Fələstinə sürgün edildi. Burada 3 il sürgün həyatı sürdü.
Fəzlulla Zahidi 1947-1949-cu illərdə Fransada yaşadı. Sonra İrana döndü və Həmədandan senator seçildi.
Fəzlulla Zahidi 1949-cu ilin sonlarında Tehranın polis rəisi təyin olundu. 1951-ci ildə İranın Daxili işlər naziri vəzifəsinə irəli çəkildi. 1953-cü ildə Baş nazirə qarşı qiyamda iştirak etdi. Baş nazir Məhəmməd Müsəddiq devrildi. MKİ-nin etibarlı şəxslərindən birinə çevrildi.
Fəzlulla Zahidi 1953-1955-ci illərdə İranın Baş naziri oldu. O, milliləşdirməni ləğv etdi və britaniyalılar neft yataqlarını yenidən nəzarətə götürdülər. Hökumət böhranının son dərəcə kəskinləşməsi ilə ölkədə qarşıdurma yaranmışdı. Bu böhranı tədricən aradan qaldırdı. Onun məqsədyönlü və uzaqgörən siyasətinin nəticəsi tezliklə bar verdi. İslahatlar aparıldı. Sənayeləşmə templəri daha da yüksəldi, sənayenin infrastruktur təminatı əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdı.
Fəzlulla Zahidi 1955-ci ildən sonra İranın Avropada BMT-dəki nümayəndəsi vəzifəsinə göndərildi. İsveçrədə yaşayır və xidmət göstərirdi.
Böyük-kiçikliyindən asılı olmayaraq tutduğu vəzifələrə daim məsuliyyətlə yanaşan Fəzlulla Zahidinin işgüzarlığı və təşəbbüskarlığı onu tutduğu vəzifələrdə pillə-pillə yüksəltmişdi.
Fəzlulla Zahidi İranın və bir çox xarici dövlətlərin orden və medalları ilə təltif olunmuşdu.
Fəzlulla Zahidi 2 sentyabr 1963-cü ildə vəfat edib.
Fəzlulla Zahidinin Ərdəşir adlı oğlu vardı.
Müəllifin bütün yazıları - Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Bölməyə aid digər xəbərlər
11-04-2022, 21:25
Mazandaran alimi - Ənvər Çingizoğlu yazır
23-03-2022, 18:55
Rəşid Yasəmi: ədəbiyyatda nəciblik nümunəsi
17-03-2022, 09:49
Vahid Dəstigirdi: Nizaminin tədqiqatçısı
12-03-2022, 22:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Səid Nəfisi: Azərbaycan qəhrəmanı Babək Xürrəmdin əsərinin müəllifi
19-10-2021, 09:58
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədəli Füruği: siyasətçi, diplomat, tarixçi, tərcüməçi və millətçi kimi
16-10-2021, 01:06
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Hacıəli xan Rəzmara: Qurban bayramında doğuldu, terror qurbanı oldu
13-09-2021, 16:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Şəkinskilərin İran qolu haqqında... - Ənvər Çingizoğlunun araşdırması
10-09-2021, 17:27
Nəcəfqulu xan Sərşar: Qaradağın ağ gün görməmiş şairi
27-08-2021, 16:48
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədqulu xan Alar: inqilabda sərkərdə, işdə sərkar.. - Fotolar
20-08-2021, 13:38
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - İsmayıl xan Şəfai: Tehran-43 konfransında şahın tərcüməçisi - Fotolar
16-08-2021, 15:51
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Seyid Məhəmməd Dəbirsiyaqi: tədqiq və tədrisin işığında - Fotolar
24-07-2021, 16:15
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Qaradağ elləri: beloğludan eloğluya qədər - Ənvər Çingizoğlu yazır
Xalq artisti deyir ki, rəqqasların səhnə ömrü çox qısa olur. Bu az müddətdə uğur qazanmaq, əsl sənətkar kimi yetişmək üçün daha çox zəhmət çəkmək lazımıdır
Rus Dram Teatrının aktyoru deyir ki. bölgə teatrlarında diplomlu aktyor və rejissor tapmaq müşkül məsələdir
Qüdrət Həsənquliyevin fikrincə, Tramp görsə ki, Ukrayna qalib gəlir, Rusiyaya təkcə siyasi yox, hərbi dəstək də verəcək
"Xalq qəzeti"nin şöbə müdiri deyir ki, ömrü boyu özünü axtaran, dəfələrlə yanından ötüb keçən o qədər insan var ki
Nadir Azməmmədov: “Təəssüf ki, indi rejissor olmaq, kino və serial çəkmək adiləşib, bəzən bunun məsuliyyətini dərk etmirlər”
