16:46 / 19-04-2024
İlham Əliyev Rusiyaya gedir
11:52 / 19-04-2024
BDU tələbəsi intihar edib
Hadi xan Şəqaqi: Şatiranlının şir balası... - Foto
Tarix: 31-05-2020 11:04 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Hadi xan Şəqaqi: Şatiranlının şir balası...

Sovet tarixşünaslığında müəyyən səbəblərə görə Qacarlar dövlətində xidmət edən azərbaycanlıların rolu və mövqeyini tədqiq etmək, eləcə də onların pəhləvilərlə münasibətlərinə dair həqiqətləri üzə çıxarmaq mümkün olmamışdır. İndi əlimizə fürsət düşüb. Milli tarixşünaslıqda üzə çıxarılan yeni faktlar və inkarolunmaz həqiqətlər hər bir oxucunu sevindirməlidir. Beləliklə, o taydakılardan biri...

Hadi xan Güney Azərbaycanın Sərab vilayətində, eləcə də bütün İranda məşhur olan Şəqaqi soyuna mənsubdur. Bu soyun ulu babası Salehməhəmməd bəy Şatiranlı-Şəqaqidir. O, el içində Ocaq ləqəbi ilə tanınırdı.

Salehməhəmməd bəyin Məhəmmədsaleh bəy adlı oğlu vardı.

Məhəmmədsaleh bəy Salehməhəmməd bəy oğlu Şatiranlı-Şəqaqi Sərab vilayətində anadan olmuşdu. Elə başçılıq etmişdi. Səfəvilər dövlətinin bir çox savaşlarına qatılmışdı. Müqəddəs Məkkəyi-mükərrəmi ziyarət etmişdi.

Hacı Məhəmmədsaleh bəyin Xəlifəqulu bəy adlı oğlu vardı.

Xəlifəqulu bəy Hacı Məhəmmədsaleh bəy oğlu Sərab vilayətində doğulmuşdu. Molla yanında oxumuşdu. O, Sərab vilayətində dövran sürən Şəqaqi elinin başçısı idi. Məhin kəndində yaşayırdı. Müqəddəs Məkkəyi-müəzzəmi ziyarət etmişdi.

Hacı Xəlifəqulu bəyin Məhəmmədsaleh bəy adlı oğlu vardı.

Hadi xan Şəqaqi: Şatiranlının şir balası...

Məhəmmədsaleh bəy Hacı Xəlifəqulu bəy oğlu Sərab vilayətinin Məhin kəndində doğulmuşdu. Molla yanında oxumuşdu. Şəqaqi elinə başçılıq etmişdi. Elxan ünvanı ilə el əhlini döyüşlərə aparmış, vergi toplamışdı. Şahdan əvvəlcə sultan, sonra xan ünvanı almışdı. Müqəddəs Məkkəyi-mükərrəmi ziyarət etmişdi.

Hacı Məhəmmədsaleh xanın Xəlifəqulu bəy adlı oğlu vardı.

II Xəlifəqulu bəy Hacı Məhəmmədsaleh xan oğlu Sərab vilayətinin Məhin kəndində dünyaya gəlmişdi. Molla yanında oxumuşdu. Şəqaqi elinə başçılıq etmişdi. Şahdan əvvəlcə sultan, sonra xan ünvanı almışdı. Müqəddəs Məkkəyi-mükərrəmi ziyarət etmişdi.

Hacı Xəlifəqulu bəyin Əli bəy, Mehdiqulu bəy adlı oğlanları vardı.

Hacı Xəlifəqulu bəyin ikinci oğlu Mehdiqulu bəy Sərab şəhərində anadan olmuşdu.

Hacı Mehdiqulu xanın Məhəmmədkərim xan, Cəfər xan, Rzaqulu xan, adlı oğlanları vardı.

Məhəmmədkərim xan Hacı Mehdiqulu xan oğlu Sərab şəhərində doğulmuşdu. Şair və alim idi.

Hacı Mehdiqulu xanın ikinci oğlu Cəfər xan Sərab şəhərində anadan olmuşdu. Mükəmməl mədrəsə təhsili almışdı. Sərab xanlarının vəziri olmuşdu.

Hacı Mehdiqulu xanın üçüncü oğlu Rzaqulu xan Sərab şəhərində anadan olmuşdu. Mükəmməl mədrəsə təhsili almışdı. Əvvəlcə Sərab şəhərində yaşayıb, fəaliyyət göstərmiş, sonra Qacar şahlarına xidmət etmişdi. Tarixçi idi.

Rzaqulu xanın Mehdi xan adlı oğlu vardı.

Mirzə Mehdi xan Rzaqulu xan oğlu 1844-cü ildə Tehran şəhərində anadan olmuşdu. Memar idi.

Mirzə Mehdi xan 1920-ci ildə vəfat edib.

Hadi xan Mirzə Mehdi xan oğlu 1898-ci ildə Tehran şəhərində doğulmuşdu. İbtidai təhsilini Rüşdiyyə məktəbində almışdı. Sonra darülfünunda oxumuşdu. O, təhsilini davam etdirmək üçün Parisə yollanmış, Sensir institutunda elm öyrənmişdi. 1912-ci ildə institutu tamamlamışdı.

Hadi xan Şəqaqi Birinci Dünya Müharibəsinin əvvələrində İrana qayıtmışdı. İran Kazak Dviziyasında naib rütbəsində xidmətə başlamışdı.

Hadi xan Şəqaqi 1922-ci ildə polkovnik rütbəsi almışdı. Həsənəddövlə ləqəbinə layiq görülmüşdü.

Hadi xan Şəqaqi 1937-ci ildə general-mayor rütbəsinə layiq görülmüşdü. Bu rütbədə olarkən qərargahda, akademiyada və nizami ordunun müxtəlif bölmələrində xidmət etmişdi.

Hadi xan Şəqaqi 1942-ci ildən İsfahan qoşunun komandanı, sonra şahın adyutantı olmuşdu.

Hadi xan Şəqaqi rusca, fransızca bilirdi.

Hadi xan Şəqaqi 1958-ci ildə vəfat edib.

Hadi xan Şövkətülmülk xanım Xacənuri ilə ailə qurmuşdu. Huşəng xan adlı oğlu vardı.

Hadi xan Şəqaqi. Bir tarixi şəxsiyyət. Biz xatırladıq. Həssas və mahir loğman adlandırılan zaman keçmişə nəzər salmağa məcbur edir. Ötən günlərin səciyyəvi xüsusiyyətlərinin hərtərəfli təhlili həmvətənlərimizin hər birini olub-keçənlərə bir növ yekun vurmağa səsləyir. Gəlin xatırlayaq ki, biganəliyimizi tarix bağışlamayacaq.

Müəllifin bütün yazıları - Ənvər ÇİNGİZOĞLU



Bölməyə aid digər xəbərlər
{sape_links}{sape_article}