21:58 / 25-04-2024
İlham Əliyev Füzuli hava limanından Berlinə uçub - (Yenilənib)
20:33 / 25-04-2024
Almaniyadakı ukraynalı qaçqınlara görə problem yaranıb
20:26 / 25-04-2024
İran-İsrail qarşıdurması: ilk raund daha təhlükəli mərhələyə keçə bilər
19:45 / 25-04-2024
Dünyada 282 milyon insan acdır - BMT
19:17 / 25-04-2024
Rusiya Polşada yaradılacaq nüvə obyektlərinə hücum edəcək
18:56 / 25-04-2024
İran məhkəməsi repçi barəsində edam qərarı çıxarıb
18:42 / 25-04-2024
Milli Məclis Avropa Parlamentinin son qətnaməsinə sərt cavab verib - Bəyanat
18:09 / 25-04-2024
Azərbaycan-Ermənistan sərhədində 20 sərhəd dirəyi quraşdırılıb
18:03 / 25-04-2024
Ermənistanda müxalifətin aksiyası baş tutmayıb, kütləvi həbslər var - Video
18:02 / 25-04-2024
Naxçıvanda fond sədri vəzifədən çıxarılıb
17:55 / 25-04-2024
Papa Fransisk Putinə mesaj göndərib
17:46 / 25-04-2024
Dünyada iqlim böhranı başlayır
17:32 / 25-04-2024
Azərbaycanla Macarıstan arasında enerji əməkdaşlığı barədə müzakirə aparılıb
17:25 / 25-04-2024
Qırğızıstan prezidentinə Qarabağ atı hədiyyə edilib - Fotolar
17:08 / 25-04-2024
İlham Əliyevlə Qırğızıstan prezidenti Füzuli və Ağdamda olublar - (Yenilənib) - Fotolar
16:42 / 25-04-2024
Qırğızıstan prezidentinin Azərbaycana dövlət səfəri başa çatıb
16:41 / 25-04-2024
Türkiyə Mərkəzi Bankı faiz dərəcəsi ilə bağlı qərar verib
16:25 / 25-04-2024
Azərbaycan və Qırğızıstan prezidentləri birgə nahar ediblər
16:09 / 25-04-2024
Avropa Parlamenti Gürcüstanda xarici agentlər haqqında qanunla bağlı qətnamə qəbul edib
16:05 / 25-04-2024
Prezident İlham Əliyev Şarl Mişeli COP29-a dəvət edib
15:50 / 25-04-2024
İspaniya və daha 4 ölkə Fələstin dövlətini tanımağa hazırlaşır
15:32 / 25-04-2024
Keçmiş Ombudsman Elmira Süleymanova vəfat edib - (Yenilənib)
15:32 / 25-04-2024
Simonyan: "Ermənistan və Azərbaycanın bir-birinə qarşı ərazi iddiası yoxdur"
15:08 / 25-04-2024
"Azərbaycanda respondentlərin 74,9%-i "TikTok"a məhdudiyyətlərin tətbiq edilməsini istəyir"
14:43 / 25-04-2024
Malıbəylidə kütləvi məzarlıq aşkarlanıb - Fotolar
14:35 / 25-04-2024
Rasim Balayev: "Onlara baş qoşası deyiləm"
14:29 / 25-04-2024
Qərb Cənubi Qafqazda sabitliyi pozmağa çalışır
14:16 / 25-04-2024
İsrail daha 12 fələstinlini həbs edib
14:06 / 25-04-2024
Qəzzada ölənlərin sayı artıb
13:59 / 25-04-2024
Rusiya XİN: "Sərhədlərin delimitasiyası üzrə bütün səylərini dəstəkləyirik"
18:56 / 22-04-2024
Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin təkbətək görüşü olub - (Yenilənib) - Fotolar
00:11 / 23-04-2024
Sağlam və uzun ömür yaşamağın 10 asan yolu var - Siyahı
18:01 / 21-04-2024
Dünyanın idman paytaxtı olması üçün Bakının namizədliyi irəli sürülüb
13:54 / 22-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç olub - (Yenilənib)
09:53 / 22-04-2024
Ümid nəğməsi - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
16:10 / 22-04-2024
Ölkələr sürətlə silahlanır - Ümumi hərbi xərclər 2,4 trilyon dolları keçib
14:10 / 23-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - (Yenilənib)
16:58 / 23-04-2024
İlham Əliyev “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” beynəlxalq forumda iştirak edir - (Yenilənib)
14:03 / 24-04-2024
Professor Nəsib Quliyev özünü güllələyib
00:02 / 23-04-2024
Məşhur boksçu Mayk Tayson şirkətin səfiri olub
00:05 / 23-04-2024
Abramoviç yeni futbol klubunu Avropanın ən yaxşısı edəcək
00:45 / 22-04-2024
Türkiyədə yenə zəlzələ olub
Məhəmməd xan Naxçıvanski: hərb işi şərəf, siyasət...
Tarix: 16-03-2021 18:17 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Mühacirət tariximiz. Tariximizin və tədqiqatlarımızın keçdiyi inkişaf yolunda həmin tarixə qayğı ilə yanaşmaq tələb olunur. Həm də müstəqil dövlət quruculuğu şəraitində Azərbaycan tarix elminin bəzi araşdırıcıları ciddi mənbələrə əsaslanmadan cənuba üz tutmuş tarixi şəxsiyyətlərimizi populist tənqid edərək belə təməllər üzərində inkişaf etmək istəyirlərsə, bu, nəinki elmi, həmçinin dövlət və milli mənafelər baxımından ziyanlıdır. Belə yanaşma ilə tarix elmimizin ciddi uğur qazanacağı şübhəli görünür. Tədqiqatlarımızda ədalətli olaq.
Biz bu yazımızda şərəfli bir ömür yolu keçmiş hərbçimizin həyatını işıqlandıracağıq. Məhəmməd xan Naxçıvanskinin.
Məhəmməd xan bir Naxçıvanlı muhacir ailəsindən çıxmışdı. Atası mirpənc Məhəmmədbağır xan İran Kazak briqadasının alimənsəb zabitlərindən idi.
O, 1889-cu ildə Tehran şəhərində anadan olmuşdu. İbtidai təhsilini mollaxanada almışdı. Somra İran Kazak briqadasının məktəbində oxumuşdu. Daha sonra Rusiyaya yollanmış, hərbi akademiyada ali hərbi təhsilə yiyələnmişdi. Bu təhsil ocağını tamamlayandan sonra İrana dönmüşdü. İran Kazak briqadasında xidmətini davam etdirmişdi. Atasının Əmir Müvəssəq ləqəbini daşıyırdı.
Məhəmməd xan Naxçıvanski İran Kazak briqadasının bir çox əməliyyatlarında iştirak etmişdi.
Məhəmməd xan Naxçıvanski 1916-cı ildə sərtib (briqadir) rütbəsində idi. Həmin ildə İran Kazak dviziyasının qərargah rəisi olmuşdu.
Məhəmməd xan Naxçıvanski İran Kazak dviziyasının məktəbində dərs demişdi.
Məhəmməd xan Naxçıvanski 1920-ci ildə əmir tuman (general leytenant) rütbəsi ilə İran Kazak briqadasının Qəzvin dəstəsinin (otryadının) komandiri vəzifəsini icra edirdi. (Baqir Aqili, Rza şah və qoşuni mütəhidəlşəkil, Tehran, Nəşri Namək, 1384/2007, s. 801)
Məhəmməd xan Naxçıvanski 1921-ci il hökumət çevrilişindən sonra, yeni qoşunda sərtib rütbəsinə layiq görülmüşdü. Bu rütbə ilə yeni yaranmış orduda hərbi məktəbin rəisi təyin olunmuşdu.
Rza xan Sərdari Sipəh onu ərkani hərbin (ordu qərargah şurasının) üzvü seçdi.
Məhəmməd xan Naxçıvanski 1927-ci ildə Həbibullah xan Şeybaninin əvəzinə İran Ordusunun Baş qərargah rəisi təyin edildi.
Məhəmməd xan Naxçıvanski 1931-ci ildə sərləşkər (general-mayor) rütbəsinə layiq görüldü.
Məhəmməd xan Naxçıvanski 1934-cü ildə Baş nazir Məhəmmədəli Füruği hökumətinin hərbi naziri idi. 1936-cı ilədək bu vəzifəni icra etmişdi. Sonra İsmayıl xan Əmir Fəzli onu əvəz etdi. O, da ordunun maliyyə idarəsində xidmət etməyə başladı.
Məhəmməd xan Naxçıvanski 1941-ci ildə Əhməd xan Naxçıvanskidən sonra hərbi nazir vəzifəsini icra etmişdi.
1945-ci ilin 12 dekabrında Azərbaycan Muxtar Cümhuriyyətinin yaradıldığı elan edildi. İran hökuməti Təbrizdə baş verən bu hadisələrin qarşısını almaq üçün ora ordu hissələri göndərmək istədikdə sovet hərbi komandanlığı buna mane oldu.
Məhəmməd xan Naxçıvanski 1948-ci ildə sepəhbud (general-leytenant) rütbəsi almışdı.
Məhəmməd xan Naxçıvanski sonra İran Hərbi universitetinin rəisi olmuşdu.
Məhəmməd xan Naxçıvanski Baş nazir Məhəmməd Müsəddiqin kabinəsi dövründə Fars ostanının general-qubernatoru idi.
İran iş adamlarının da böyük bir qismi daxili bazarın və ümumiyyətlə ölkənin hərtərəfli inkişafı baxımından neft sənayesinin milliləşdirilməsini qəti şəkildə tələb etməyə başladılar. Onların mövqeyini İran ziyalıları, ticarətçilər və sənətkarlar, həmçinin nüfuzlu şiə ruhaniləri müdafiə etdilər. Bütün bunlar onunla nəticələndi ki, həmin qüvvələr bir araya gəlib siyasi blok təşkil etdilər. Blok Milli Cəbhə adlanırdı, bir siyasi təşkilat olaraq 1949-cu ilin payızında yaranmışdı. Bəlli olduğu kimi, həmin dövrdə məclisə seçkilər kampaniyası gedirdi və blokun yaranmasında bu amilin də rolu az deyildi. Milli Cəbhənin başında doktor Müsəddiq (1879-1967) dururdu. O, İranın müstəqil xarici siyasət yeritməsi uğrunda çıxış edirdi, şahın və sarayın hüquqlarının genişləndirilməsinin əleyhinə idi, şaha edilən sui-qəsd cəhdindən sonra kütləvi represiyaların dayandırılmasını tələb edirdi. Ümumiyyətlə, həmin dövrdə istər İranın öz daxilində, istərsə də onunla bağlı xaricdə baş verən proseslər Milli Cəbhənin fəaliyyət imkanlarını genişləndirdi. 1949-1953-cü illərdə bu təşkilatın özəyini "Vətən" partiyası təşkil etsə də, müxtəlif görüşlü bir sıra ictimai və siyasi xadimlər də ona daxil olmuşdu. Milli Cəbhənin siyahısı ilə məclisə girənlər arasında "Mücahidane islam" təşkilatının yaradıcısı Kaşani, Demokrat Partiyasının bəzi görkəmli üzvləri, hətta İran Kommunist Partiyasının keçmiş üzvü də var idi. Onların hamısını isə bir istək birləşdirirdi: İran müstəqil daxili və xarici siyasət yeritməlidir, İİNK-ın milliləşdirilməsi ölkənin müstəqil inkişafının əsas şərti ola bilər. Elə sonuncu tezisdən çıxış edərək doktor Müsəddiq cənub neft yataqları üzərində İranın hüquqlarının bərpa edilməsini Milli Cəbhənin əsas proqram maddələrindən biri etmişdi. Nəhayət, 1951-ci ilin 19 fevralında Müsəddiq neft sənayesinin milliləşdirilməsi haqqında qanun layihəsini məclisə təqdim etdi. Neft sənayesini milliləşdirməyin mümkünsüzlüyünü söyləyən və "əlavə sazişin" təsdiq edilməsi lehinə təkidli çıxış edən baş nazir Əli Razmara martın 7-də öldürüldü. Aprelin 26-da Müsəddiqin təqdim etdiyi qanun layihəsi təsdiqləndi və üç gündən sonra o, baş nazir təyin olundu. Müsəddiq 1953-cü ilin avqustuna qədər baş nazir kimi fəaliyyətini davam etdirdi (3, 134). 1951-ci ilin iyulundan ABŞ vasitəçiliyi öz üzərinə götürdü. ABŞ prezidenti Trumenin nümayəndəsi Harriman Tehrana gəldi. Lakin bu heç bir nəticə vermədi, belə ki, Böyük Britaniya İran neftini blokadaya almağı bacardı. 1951-ci ilin oktyabrında ABŞ və Böyük Britaniya məsələsini BMT Təhlükəsizlik Şurasına çıxarmaq istəsələr də, Müsəddiq buna razı olmadı. Şah 1952-ci ilin iyulunda Müsəddiqi baş nazir vəzifəsindən götürüb, onun yerinə Əhməd Qəvvaməssəltənəni gətirdi. Lakin bu tədbir narazılıqla qarşılandı. İranda müxtəlif etiraz aksiyaları keçirildi. Polis və ordu işə qarışdı, qan töküldü. Nəticədə, iyulun 21-də Qəvvam əs-Səltənə istefa verdi və Müsəddiq yenidən Baş nazir vəzifəsinə gətirildi. Müsəddiq 1953-cü ilin fevralında şahı taxtdan uzaqlaşmağa məcbur etdi. Müsəddiq bununla da İranda bütün hakimiyyəti öz əlində toplamış olurdu. Lakin o, hakimiyyətdə çox qala bilmədi. General Fəzlulla Zahidinin başçılığı altında 1953-cü ilin 19 avqustunda hərbçilərin təşkil etdiyi dövlət çevrilişi uğurla nəticələndi. Müsəddiq hakimiyyətdən salındı və həbs edildi. Üç gün sonra isə şah ölkəyə qayıtdı. General Zahidi baş nazir təyin olundu. Bundan sonra qərblə münasibətlər bərpa olunmağa başladı. İİNK və ABŞ neft şirkətlərinin nümayəndələrindən ibarət bir komissiya yaradıldı. Həmin komissiya ilə İran arasında 1954-cü ilin 5 avqustunda müqavilə imzalandı.
Məhəmməd xan Naxçıvanski Müsəddiqin devrilməsindən sonra siyasi və hərbi işdən çəkilmişdi.
Məhəmməd xan Naxçıvanski 1975-ci ildə vəfat edib.
Ənvər Çingizoğlu, jurnalist-etnoqraf
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 16-03-2021 18:17 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Mühacirət tariximiz. Tariximizin və tədqiqatlarımızın keçdiyi inkişaf yolunda həmin tarixə qayğı ilə yanaşmaq tələb olunur. Həm də müstəqil dövlət quruculuğu şəraitində Azərbaycan tarix elminin bəzi araşdırıcıları ciddi mənbələrə əsaslanmadan cənuba üz tutmuş tarixi şəxsiyyətlərimizi populist tənqid edərək belə təməllər üzərində inkişaf etmək istəyirlərsə, bu, nəinki elmi, həmçinin dövlət və milli mənafelər baxımından ziyanlıdır. Belə yanaşma ilə tarix elmimizin ciddi uğur qazanacağı şübhəli görünür. Tədqiqatlarımızda ədalətli olaq.
Biz bu yazımızda şərəfli bir ömür yolu keçmiş hərbçimizin həyatını işıqlandıracağıq. Məhəmməd xan Naxçıvanskinin.
Məhəmməd xan bir Naxçıvanlı muhacir ailəsindən çıxmışdı. Atası mirpənc Məhəmmədbağır xan İran Kazak briqadasının alimənsəb zabitlərindən idi.
O, 1889-cu ildə Tehran şəhərində anadan olmuşdu. İbtidai təhsilini mollaxanada almışdı. Somra İran Kazak briqadasının məktəbində oxumuşdu. Daha sonra Rusiyaya yollanmış, hərbi akademiyada ali hərbi təhsilə yiyələnmişdi. Bu təhsil ocağını tamamlayandan sonra İrana dönmüşdü. İran Kazak briqadasında xidmətini davam etdirmişdi. Atasının Əmir Müvəssəq ləqəbini daşıyırdı.
Məhəmməd xan Naxçıvanski İran Kazak briqadasının bir çox əməliyyatlarında iştirak etmişdi.
Məhəmməd xan Naxçıvanski 1916-cı ildə sərtib (briqadir) rütbəsində idi. Həmin ildə İran Kazak dviziyasının qərargah rəisi olmuşdu.
Məhəmməd xan Naxçıvanski İran Kazak dviziyasının məktəbində dərs demişdi.
Məhəmməd xan Naxçıvanski 1920-ci ildə əmir tuman (general leytenant) rütbəsi ilə İran Kazak briqadasının Qəzvin dəstəsinin (otryadının) komandiri vəzifəsini icra edirdi. (Baqir Aqili, Rza şah və qoşuni mütəhidəlşəkil, Tehran, Nəşri Namək, 1384/2007, s. 801)
Məhəmməd xan Naxçıvanski 1921-ci il hökumət çevrilişindən sonra, yeni qoşunda sərtib rütbəsinə layiq görülmüşdü. Bu rütbə ilə yeni yaranmış orduda hərbi məktəbin rəisi təyin olunmuşdu.
Rza xan Sərdari Sipəh onu ərkani hərbin (ordu qərargah şurasının) üzvü seçdi.
Məhəmməd xan Naxçıvanski 1927-ci ildə Həbibullah xan Şeybaninin əvəzinə İran Ordusunun Baş qərargah rəisi təyin edildi.
Məhəmməd xan Naxçıvanski 1931-ci ildə sərləşkər (general-mayor) rütbəsinə layiq görüldü.
Məhəmməd xan Naxçıvanski 1934-cü ildə Baş nazir Məhəmmədəli Füruği hökumətinin hərbi naziri idi. 1936-cı ilədək bu vəzifəni icra etmişdi. Sonra İsmayıl xan Əmir Fəzli onu əvəz etdi. O, da ordunun maliyyə idarəsində xidmət etməyə başladı.
Məhəmməd xan Naxçıvanski 1941-ci ildə Əhməd xan Naxçıvanskidən sonra hərbi nazir vəzifəsini icra etmişdi.
1945-ci ilin 12 dekabrında Azərbaycan Muxtar Cümhuriyyətinin yaradıldığı elan edildi. İran hökuməti Təbrizdə baş verən bu hadisələrin qarşısını almaq üçün ora ordu hissələri göndərmək istədikdə sovet hərbi komandanlığı buna mane oldu.
Məhəmməd xan Naxçıvanski 1948-ci ildə sepəhbud (general-leytenant) rütbəsi almışdı.
Məhəmməd xan Naxçıvanski sonra İran Hərbi universitetinin rəisi olmuşdu.
Məhəmməd xan Naxçıvanski Baş nazir Məhəmməd Müsəddiqin kabinəsi dövründə Fars ostanının general-qubernatoru idi.
İran iş adamlarının da böyük bir qismi daxili bazarın və ümumiyyətlə ölkənin hərtərəfli inkişafı baxımından neft sənayesinin milliləşdirilməsini qəti şəkildə tələb etməyə başladılar. Onların mövqeyini İran ziyalıları, ticarətçilər və sənətkarlar, həmçinin nüfuzlu şiə ruhaniləri müdafiə etdilər. Bütün bunlar onunla nəticələndi ki, həmin qüvvələr bir araya gəlib siyasi blok təşkil etdilər. Blok Milli Cəbhə adlanırdı, bir siyasi təşkilat olaraq 1949-cu ilin payızında yaranmışdı. Bəlli olduğu kimi, həmin dövrdə məclisə seçkilər kampaniyası gedirdi və blokun yaranmasında bu amilin də rolu az deyildi. Milli Cəbhənin başında doktor Müsəddiq (1879-1967) dururdu. O, İranın müstəqil xarici siyasət yeritməsi uğrunda çıxış edirdi, şahın və sarayın hüquqlarının genişləndirilməsinin əleyhinə idi, şaha edilən sui-qəsd cəhdindən sonra kütləvi represiyaların dayandırılmasını tələb edirdi. Ümumiyyətlə, həmin dövrdə istər İranın öz daxilində, istərsə də onunla bağlı xaricdə baş verən proseslər Milli Cəbhənin fəaliyyət imkanlarını genişləndirdi. 1949-1953-cü illərdə bu təşkilatın özəyini "Vətən" partiyası təşkil etsə də, müxtəlif görüşlü bir sıra ictimai və siyasi xadimlər də ona daxil olmuşdu. Milli Cəbhənin siyahısı ilə məclisə girənlər arasında "Mücahidane islam" təşkilatının yaradıcısı Kaşani, Demokrat Partiyasının bəzi görkəmli üzvləri, hətta İran Kommunist Partiyasının keçmiş üzvü də var idi. Onların hamısını isə bir istək birləşdirirdi: İran müstəqil daxili və xarici siyasət yeritməlidir, İİNK-ın milliləşdirilməsi ölkənin müstəqil inkişafının əsas şərti ola bilər. Elə sonuncu tezisdən çıxış edərək doktor Müsəddiq cənub neft yataqları üzərində İranın hüquqlarının bərpa edilməsini Milli Cəbhənin əsas proqram maddələrindən biri etmişdi. Nəhayət, 1951-ci ilin 19 fevralında Müsəddiq neft sənayesinin milliləşdirilməsi haqqında qanun layihəsini məclisə təqdim etdi. Neft sənayesini milliləşdirməyin mümkünsüzlüyünü söyləyən və "əlavə sazişin" təsdiq edilməsi lehinə təkidli çıxış edən baş nazir Əli Razmara martın 7-də öldürüldü. Aprelin 26-da Müsəddiqin təqdim etdiyi qanun layihəsi təsdiqləndi və üç gündən sonra o, baş nazir təyin olundu. Müsəddiq 1953-cü ilin avqustuna qədər baş nazir kimi fəaliyyətini davam etdirdi (3, 134). 1951-ci ilin iyulundan ABŞ vasitəçiliyi öz üzərinə götürdü. ABŞ prezidenti Trumenin nümayəndəsi Harriman Tehrana gəldi. Lakin bu heç bir nəticə vermədi, belə ki, Böyük Britaniya İran neftini blokadaya almağı bacardı. 1951-ci ilin oktyabrında ABŞ və Böyük Britaniya məsələsini BMT Təhlükəsizlik Şurasına çıxarmaq istəsələr də, Müsəddiq buna razı olmadı. Şah 1952-ci ilin iyulunda Müsəddiqi baş nazir vəzifəsindən götürüb, onun yerinə Əhməd Qəvvaməssəltənəni gətirdi. Lakin bu tədbir narazılıqla qarşılandı. İranda müxtəlif etiraz aksiyaları keçirildi. Polis və ordu işə qarışdı, qan töküldü. Nəticədə, iyulun 21-də Qəvvam əs-Səltənə istefa verdi və Müsəddiq yenidən Baş nazir vəzifəsinə gətirildi. Müsəddiq 1953-cü ilin fevralında şahı taxtdan uzaqlaşmağa məcbur etdi. Müsəddiq bununla da İranda bütün hakimiyyəti öz əlində toplamış olurdu. Lakin o, hakimiyyətdə çox qala bilmədi. General Fəzlulla Zahidinin başçılığı altında 1953-cü ilin 19 avqustunda hərbçilərin təşkil etdiyi dövlət çevrilişi uğurla nəticələndi. Müsəddiq hakimiyyətdən salındı və həbs edildi. Üç gün sonra isə şah ölkəyə qayıtdı. General Zahidi baş nazir təyin olundu. Bundan sonra qərblə münasibətlər bərpa olunmağa başladı. İİNK və ABŞ neft şirkətlərinin nümayəndələrindən ibarət bir komissiya yaradıldı. Həmin komissiya ilə İran arasında 1954-cü ilin 5 avqustunda müqavilə imzalandı.
Məhəmməd xan Naxçıvanski Müsəddiqin devrilməsindən sonra siyasi və hərbi işdən çəkilmişdi.
Məhəmməd xan Naxçıvanski 1975-ci ildə vəfat edib.
Ənvər Çingizoğlu, jurnalist-etnoqraf
Müəllifin bütün yazıları - Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Bölməyə aid digər xəbərlər
11-04-2022, 21:25
Mazandaran alimi - Ənvər Çingizoğlu yazır
23-03-2022, 18:55
Rəşid Yasəmi: ədəbiyyatda nəciblik nümunəsi
17-03-2022, 09:49
Vahid Dəstigirdi: Nizaminin tədqiqatçısı
12-03-2022, 22:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Səid Nəfisi: Azərbaycan qəhrəmanı Babək Xürrəmdin əsərinin müəllifi
19-10-2021, 09:58
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədəli Füruği: siyasətçi, diplomat, tarixçi, tərcüməçi və millətçi kimi
16-10-2021, 01:06
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Hacıəli xan Rəzmara: Qurban bayramında doğuldu, terror qurbanı oldu
13-09-2021, 16:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Şəkinskilərin İran qolu haqqında... - Ənvər Çingizoğlunun araşdırması
10-09-2021, 17:27
Nəcəfqulu xan Sərşar: Qaradağın ağ gün görməmiş şairi
27-08-2021, 16:48
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədqulu xan Alar: inqilabda sərkərdə, işdə sərkar.. - Fotolar
20-08-2021, 13:38
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - İsmayıl xan Şəfai: Tehran-43 konfransında şahın tərcüməçisi - Fotolar
16-08-2021, 15:51
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Seyid Məhəmməd Dəbirsiyaqi: tədqiq və tədrisin işığında - Fotolar
24-07-2021, 16:15
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Qaradağ elləri: beloğludan eloğluya qədər - Ənvər Çingizoğlu yazır
Milli Qəhrəman Pəhlivan Fərzəliyevin oğlu deyir ki, 44 günlük savaşda iştirak etmək arzusu həyata keçməsə də, döyüşlərin şiddətli vaxtında atasının şəhid olduğu Xəzəz dağını ziyarət edə bilib
Şair deyir ki, nə tənqidçiləri qınayır, nə də pul verib onlara tənqid adı altında tərif yazdıranları
Əks-kəşfiyyat xidmətinin sabiq rəhbəri deyir ki, hava hücumu reallaşarsa, itkilər böyük ola bilər
Eyni tamaşada həm Dövşanı, həm də Tülkünü səsləndirən Aygül Ağayeva deyir ki, kuklaçı olmaq çox çətindir
Məhəmməd Şahməmmədli “Apatiya”nı şedevr hesab etmir və filmdə səhvlərin olduğunu deyir
