23:09 / 23-04-2024
Rusiya müdafiə nazirinin müavini saxlanılıb
21:43 / 23-04-2024
Xankəndidə avtomat silah gizlədən şəxs tutulub - Foto
19:22 / 23-04-2024
Rusiyanın reaktiv raket daşıyıcısı Qərb raketlərini üstələyir
18:35 / 23-04-2024
Rusiyada sosial iğtişaşlar başlaya bilər
18:14 / 23-04-2024
Polad daşıyan gəmi körpüyə çırpıldıqdan sonra batıb
18:05 / 23-04-2024
Makron Zelenskiyə yalan vədlər verib
18:05 / 23-04-2024
Pul, reytinq, əxlaq... - Bu verilişlər bağlanacaq?
17:51 / 23-04-2024
Avropa İttifaqı Çini hədələyir
17:33 / 23-04-2024
Ukraynaya göndəriləcək hərbi yardımın böyük hissəsi Avropadadır
17:27 / 23-04-2024
“Səyyar vergi yoxlamasının keçirilməsi Qaydaları”na dəyişiklik edilib
17:14 / 23-04-2024
Paşinyan Ermənistan-Azərbaycan arasında ilk sərhəd dirəyinin fotosunu paylaşıb - Foto
17:07 / 23-04-2024
“Space”ə qalib gələn aparıcı geri dönüb: "Vado Korovinin kanala rəhbərlik edəcəyi bəlli deyil"
16:58 / 23-04-2024
İlham Əliyev “COP29 və Azərbaycan üçün Yaşıl Baxış” beynəlxalq forumda iştirak edir - (Yenilənib)
16:50 / 23-04-2024
Nazirlər Kabineti polis və ya prokurorluğa çağırış qaydasına dəyişikliyi təsdiqləyib
16:23 / 23-04-2024
Dövlət başçısı: "Fransa, Hindistan və Yunanıstan Ermənistanı bizə qarşı silahlandırır"
16:14 / 23-04-2024
İlham Əliyev geri qaytarılan 4 kənddən danışıb
16:10 / 23-04-2024
Azərbaycan-Ermənistan sərhədinin koordinatları dəqiqləşdirilir - Yenilənib
15:53 / 23-04-2024
Prezident: "Ermənistan Naxçıvanla yol əlaqəsini qurmaq imkanını bloklayır"
15:18 / 23-04-2024
60 milyard dollar yardım Ukraynanı tam qələbəyə aparmayacaq
15:10 / 23-04-2024
Azadlıq Partiyası ləğv olunub? - Açıqlama
15:00 / 23-04-2024
Vüqar Səfərli ilə sabiq icra baçısı əfv üçün müraciət edib
14:57 / 23-04-2024
Ceyhun Bayramov Çexiya baş naziri ilə görüşüb
14:46 / 23-04-2024
Prezidentdən Avrasiya İqtisadi Birliyi barədə açıqlama: "Ermənistan istisna olmaqla..."
14:37 / 23-04-2024
Astara sakini 51 kq narkotiklə tutulub
14:12 / 23-04-2024
İnzibati və yardımçı vəzifələrin təsnifatı dəyişir
14:10 / 23-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb - (Yenilənib)
13:48 / 23-04-2024
Spikerdən deputata cavab: "Hamı bilir ki, ölkədə bu nikah qanunsuzdur"
13:23 / 23-04-2024
Sabahın hava proqnozu açıqlanıb
13:19 / 23-04-2024
Narkotik vasitələrin siyahısına dəyişiklik edilib
13:12 / 23-04-2024
Alkoqollu içkilərin idxalı və istehsalı yeni şərtlərlə müəyyən olunacaq
19:13 / 20-04-2024
Bakıda taxta bazarında yanğın olub - Fotolar (Yenilənib)
22:20 / 20-04-2024
ABŞ Ukraynaya 61 milyard dollar ayırıb
18:56 / 22-04-2024
Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin təkbətək görüşü olub - (Yenilənib) - Fotolar
21:22 / 19-04-2024
Buraxılış imtahanının nəticələri elan olunub
18:01 / 21-04-2024
Dünyanın idman paytaxtı olması üçün Bakının namizədliyi irəli sürülüb
00:11 / 23-04-2024
Sağlam və uzun ömür yaşamağın 10 asan yolu var - Siyahı
13:54 / 22-04-2024
Füzuli şəhərinə növbəti köç olub - (Yenilənib)
23:26 / 19-04-2024
Aİ-dən 4 kəndin qaytarılmasına reaksiya: "Davamlı nizamlanmanı tam dəstəkləyirik"
00:37 / 20-04-2024
Hikmət Hacıyev: "Bu, diplomatik və siyasi cəsarətimizin təcəssümüdür"
09:53 / 22-04-2024
Ümid nəğməsi - Etibar Cəbrayıloğlu yazır
16:10 / 22-04-2024
Ölkələr sürətlə silahlanır - Ümumi hərbi xərclər 2,4 trilyon dolları keçib
20:45 / 19-04-2024
19-cu əsrin solğun dagerreotiplərini bərpa ediblər
Mühəndislikdən müdrik vəzirliyə - Ənvər Çingizoğlu yazır
Tarix: 19-04-2021 09:57 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Tarix boyu bir çox siyasət adamları hakimiyyətə can atıb və çox hallarda da buna nail olublar. Bu şəxslərin siyasi fəaliyyətində ağır anlar, gərgin məqamlar çox olsa da, onlar sonda istəklərinə çatıblar. Mühəndislikdən Baş nazir postuna qədər ucalmış bir şəxsdən söhbət açacağıq. Mirzə Cəfər xan Müşirəddövlədən.
Mirzə Cəfər xan sadat soyundandır. Hüseyni seyidlərindəndir. Uluları Fərahan şəhərinin nəcib şəxsiyyətləridəndir. Atası Mirzə Məhəmmədtağı vəzir Təbrizdə Mirzə Bozorg Qaemməqamın yanında çalışıb.
Mirzə Cəfər хаn Mirzə Məhəmmədtağı oğlu Təbriz şəhərində anadan olub. İbtidai təhsilini məhəllə mollaxanasında, orta təhsilini mədrəsədə alıb. 1815-ci ildə Abbas mirzə Qovanlı-Qacarın Avropaya oxumağa göndərdiyi tələbələrdən biri idi. O, İngiltərədə universitetdə oxuyub. Mühəndislik fakültəsini bitirib. Qacarlar dövlətində “Mühəndisbaşı” kimi tanınıb. Müşirüddövlə ləqəbi ilə təltif edilib.
Mirzə Cəfər хаn 1818-ci ildə Lоndоndа frаmаsоn lоjunа cəlb еdilən iranlı tələbələrdən biri idi. İranın ilk masonlarından sayılır.
Mirzə Cəfər хаnın səyi ilə Qacarlar ordusunun elmi əsaslarla formalaşması, döyüş qabiliyyətinin yüksəldilməsi, torpaqların müdafiə olunması üçün genişmiqyaslı tədbirlər həyata keçirilib.
Mirzə Cəfər xan Müşirəddövlə 1838-ci ildə Məhəmməd şah Qacarın fərmanı ilə Osmanlı dövlətinə, İstanbul səfiri təyin edilib.
Mirzə Cəfər xan
Mirzə Cəfər xan Müşirəddövlə Osmanlı-İran sınır-sərhəd anlaşmazlığının aradan qaldırılması üçün 1847-ci ildə Ərzurumda toplanan uluslararası bir komisiyada Qacarlar dövlətinin təmsilçisi olub. Araşdırmamıza görə, Mirzə Cəfər xan Təbrizdə xəstələnib, əvəzinə Mirzə Tağı xan tədbirdə iştirak edib. Sağalandan sonra missiyasına davam etdirib. (Rzaqulu xan Hidayət, Tarix-i Rövsətüs-Səfa-yi Naseri, Təshih Cəmşid Kianfər, Tehran, 1380, c. X, s. 8324)
Ərzurum komissiyasına aid bir çox qaynaqlara baş vurduq. Axtarış zamanı bir kitaba rast olduq: Mirzə Möhbəli xan Nazımülmülk Mərəndi-yi Yekanlı (Mirzə Möhbəli xan Nazımülmülk Mərəndi-yi Yekanlu, Hazırlayan Nəsrullah Salihi, İntişarat-i Tahuri, 1396/2017, 276 səh). Bu əsər Dərviş paşa və Xurşid paşa ilə eyni komissiyada Qacar dövlətinin təmsilçisi olaraq yer alan Möhbəli xan Nazımülmülk Mərəndi Yekanlının, Dərviş paşa və Xurşid paşaların layihələrinə cəvabən yazmış olduğu mətnlərdən ibarətdir. Mətnləri nəşrə hazırlayan tarixçi Nəsrullah Salihi, Osmanlı tarixi haqqında bir çox araşdırmaya və tərcüməyə imza atan önəmli bir alimdir. Nəsrullah Salihi daha öncə də Türkiyə-İran arasındakı təhdid-i hüdud məsələsinə dair yazılan layihə və risalələri toplu halda nəşr etdirib. Kitabı nəşrə hazırlayan Nəsrullah Salihi tərəfindən qələmə alınan bir müqəddimə ilə başlayır. Müqəddimədə ilk olaraq Osmanlı ilə Qacar dövlətləri arasında imzalanan Ərzurum andlaşmasıyla qurulan və hər iki dövlətlə bərabər müşahidəçi dövlət ünvanıyla qatılan Fransa və Rusiya ilə birlikdə dörd ölkə təmsilçisinin olduğu komissiyadan bəhs edilir. Komissiyada Osmanlı adına Dərviş Paşa, İran adına Mirzə Cəfər xan Müşirüddövlə, Rusiya və İngiltərə adına isə polkovnik E. İ. Çirikov və polkovnik Villiams yer alıb. Komissiya hələ çalışmasına başlamadan Qotur və Mühəmmərə kimi bölgələr görə dartışmalar, mübahisələr meydana gəlib. Bilaxarə İngiltərə və Rusiyanın da təhriki ilə başlayan sərhəd-sınır dəqiqləşdirmə çalışması, noyabr 1851-ci il tarixində sona çatmış, ancaq dartışmalarda əsasən Qoturun durumu həll olmadığı üçün bir nəticə alınmayıb.
Mirzə Cəfər xan Müşirəddövlə sоnrаlаr Lоndоndа səfir olub.
Mirzə Cəfər xan Müşirəddövlə Məşhəddə ostani Qüdsi-Rəzəvinin mütəvəllisi vəzifəsini icra edib.
Görkəmli siyasi və dövlət xadimi Mirzə Cəfər xan 1860-cı ildə, Nasirəddin şah Qovanlı-Qacarın hakimiyyəti dövründə Muşirüddövlə ləqəbi ilə dövlət Şurаsının sədri оlub.
Mirzə Cəfər xan Müşirəddövlə “Risaleye-təhqiqate sərhədiyye”, Tehran, 1348/1969 (Sərhəd təhqiqlərinin oçerki) və “Kitabe-xülasətülhesab” kitablarının müəllifidir. Onun ərəb dilindən tərcümə etdiyi “Xülasətüləxbar” adlı kitabı da var. (Con Malkolm, Tarix-i İran I (tərc. Mirzə İsmail Heyrət),Tehran, 1382, s.275)
Mirzə Cəfər xan Müşirəddövlə 1862-ci ildə Tehran şəhərində vəfat edib.
Mirzə Cəfər xan Müşirəddövlənin törəmələri Müşiri soyadını daşıyırlar.
Mirzə Cəfər xan Müşirəddövlənin Sadıq xan, Yusif xan adlı oğlanları vardı.
Xalqlarının taleyində mühüm rol oynamış şəxsiyyətlər bir qayda olaraq tarixin gedişinə təsir göstərirlər. Onlardan biri də Mirzə Cəfər xan Müşirəddövlədir. Onun həyata keçirdiyi müdrik siyasi tədbirlər sayəsində Qacarlar dövləti tərəqqi və inkişafa nail olub. Görkəmli dövlət xadimi çox yaxşı bilirdi ki, insanların fərdi qaydada mənafelərini nəzərə almadan ümumi topluma aid maraqları həyata keçirmək mümkün deyildir. Bu da onun müdrik, ədalətli və insanpərvər şəxs olmasını bir daha təsdiqləyir.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 19-04-2021 09:57 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Tarix boyu bir çox siyasət adamları hakimiyyətə can atıb və çox hallarda da buna nail olublar. Bu şəxslərin siyasi fəaliyyətində ağır anlar, gərgin məqamlar çox olsa da, onlar sonda istəklərinə çatıblar. Mühəndislikdən Baş nazir postuna qədər ucalmış bir şəxsdən söhbət açacağıq. Mirzə Cəfər xan Müşirəddövlədən.
Mirzə Cəfər xan sadat soyundandır. Hüseyni seyidlərindəndir. Uluları Fərahan şəhərinin nəcib şəxsiyyətləridəndir. Atası Mirzə Məhəmmədtağı vəzir Təbrizdə Mirzə Bozorg Qaemməqamın yanında çalışıb.
Mirzə Cəfər хаn Mirzə Məhəmmədtağı oğlu Təbriz şəhərində anadan olub. İbtidai təhsilini məhəllə mollaxanasında, orta təhsilini mədrəsədə alıb. 1815-ci ildə Abbas mirzə Qovanlı-Qacarın Avropaya oxumağa göndərdiyi tələbələrdən biri idi. O, İngiltərədə universitetdə oxuyub. Mühəndislik fakültəsini bitirib. Qacarlar dövlətində “Mühəndisbaşı” kimi tanınıb. Müşirüddövlə ləqəbi ilə təltif edilib.
Mirzə Cəfər хаn 1818-ci ildə Lоndоndа frаmаsоn lоjunа cəlb еdilən iranlı tələbələrdən biri idi. İranın ilk masonlarından sayılır.
Mirzə Cəfər хаnın səyi ilə Qacarlar ordusunun elmi əsaslarla formalaşması, döyüş qabiliyyətinin yüksəldilməsi, torpaqların müdafiə olunması üçün genişmiqyaslı tədbirlər həyata keçirilib.
Mirzə Cəfər xan Müşirəddövlə 1838-ci ildə Məhəmməd şah Qacarın fərmanı ilə Osmanlı dövlətinə, İstanbul səfiri təyin edilib.
Mirzə Cəfər xan
Mirzə Cəfər xan Müşirəddövlə Osmanlı-İran sınır-sərhəd anlaşmazlığının aradan qaldırılması üçün 1847-ci ildə Ərzurumda toplanan uluslararası bir komisiyada Qacarlar dövlətinin təmsilçisi olub. Araşdırmamıza görə, Mirzə Cəfər xan Təbrizdə xəstələnib, əvəzinə Mirzə Tağı xan tədbirdə iştirak edib. Sağalandan sonra missiyasına davam etdirib. (Rzaqulu xan Hidayət, Tarix-i Rövsətüs-Səfa-yi Naseri, Təshih Cəmşid Kianfər, Tehran, 1380, c. X, s. 8324)
Ərzurum komissiyasına aid bir çox qaynaqlara baş vurduq. Axtarış zamanı bir kitaba rast olduq: Mirzə Möhbəli xan Nazımülmülk Mərəndi-yi Yekanlı (Mirzə Möhbəli xan Nazımülmülk Mərəndi-yi Yekanlu, Hazırlayan Nəsrullah Salihi, İntişarat-i Tahuri, 1396/2017, 276 səh). Bu əsər Dərviş paşa və Xurşid paşa ilə eyni komissiyada Qacar dövlətinin təmsilçisi olaraq yer alan Möhbəli xan Nazımülmülk Mərəndi Yekanlının, Dərviş paşa və Xurşid paşaların layihələrinə cəvabən yazmış olduğu mətnlərdən ibarətdir. Mətnləri nəşrə hazırlayan tarixçi Nəsrullah Salihi, Osmanlı tarixi haqqında bir çox araşdırmaya və tərcüməyə imza atan önəmli bir alimdir. Nəsrullah Salihi daha öncə də Türkiyə-İran arasındakı təhdid-i hüdud məsələsinə dair yazılan layihə və risalələri toplu halda nəşr etdirib. Kitabı nəşrə hazırlayan Nəsrullah Salihi tərəfindən qələmə alınan bir müqəddimə ilə başlayır. Müqəddimədə ilk olaraq Osmanlı ilə Qacar dövlətləri arasında imzalanan Ərzurum andlaşmasıyla qurulan və hər iki dövlətlə bərabər müşahidəçi dövlət ünvanıyla qatılan Fransa və Rusiya ilə birlikdə dörd ölkə təmsilçisinin olduğu komissiyadan bəhs edilir. Komissiyada Osmanlı adına Dərviş Paşa, İran adına Mirzə Cəfər xan Müşirüddövlə, Rusiya və İngiltərə adına isə polkovnik E. İ. Çirikov və polkovnik Villiams yer alıb. Komissiya hələ çalışmasına başlamadan Qotur və Mühəmmərə kimi bölgələr görə dartışmalar, mübahisələr meydana gəlib. Bilaxarə İngiltərə və Rusiyanın da təhriki ilə başlayan sərhəd-sınır dəqiqləşdirmə çalışması, noyabr 1851-ci il tarixində sona çatmış, ancaq dartışmalarda əsasən Qoturun durumu həll olmadığı üçün bir nəticə alınmayıb.
Mirzə Cəfər xan Müşirəddövlə sоnrаlаr Lоndоndа səfir olub.
Mirzə Cəfər xan Müşirəddövlə Məşhəddə ostani Qüdsi-Rəzəvinin mütəvəllisi vəzifəsini icra edib.
Görkəmli siyasi və dövlət xadimi Mirzə Cəfər xan 1860-cı ildə, Nasirəddin şah Qovanlı-Qacarın hakimiyyəti dövründə Muşirüddövlə ləqəbi ilə dövlət Şurаsının sədri оlub.
Mirzə Cəfər xan Müşirəddövlə “Risaleye-təhqiqate sərhədiyye”, Tehran, 1348/1969 (Sərhəd təhqiqlərinin oçerki) və “Kitabe-xülasətülhesab” kitablarının müəllifidir. Onun ərəb dilindən tərcümə etdiyi “Xülasətüləxbar” adlı kitabı da var. (Con Malkolm, Tarix-i İran I (tərc. Mirzə İsmail Heyrət),Tehran, 1382, s.275)
Mirzə Cəfər xan Müşirəddövlə 1862-ci ildə Tehran şəhərində vəfat edib.
Mirzə Cəfər xan Müşirəddövlənin törəmələri Müşiri soyadını daşıyırlar.
Mirzə Cəfər xan Müşirəddövlənin Sadıq xan, Yusif xan adlı oğlanları vardı.
Xalqlarının taleyində mühüm rol oynamış şəxsiyyətlər bir qayda olaraq tarixin gedişinə təsir göstərirlər. Onlardan biri də Mirzə Cəfər xan Müşirəddövlədir. Onun həyata keçirdiyi müdrik siyasi tədbirlər sayəsində Qacarlar dövləti tərəqqi və inkişafa nail olub. Görkəmli dövlət xadimi çox yaxşı bilirdi ki, insanların fərdi qaydada mənafelərini nəzərə almadan ümumi topluma aid maraqları həyata keçirmək mümkün deyildir. Bu da onun müdrik, ədalətli və insanpərvər şəxs olmasını bir daha təsdiqləyir.
Müəllifin bütün yazıları - Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Bölməyə aid digər xəbərlər
11-04-2022, 21:25
Mazandaran alimi - Ənvər Çingizoğlu yazır
23-03-2022, 18:55
Rəşid Yasəmi: ədəbiyyatda nəciblik nümunəsi
17-03-2022, 09:49
Vahid Dəstigirdi: Nizaminin tədqiqatçısı
12-03-2022, 22:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Səid Nəfisi: Azərbaycan qəhrəmanı Babək Xürrəmdin əsərinin müəllifi
19-10-2021, 09:58
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədəli Füruği: siyasətçi, diplomat, tarixçi, tərcüməçi və millətçi kimi
16-10-2021, 01:06
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Hacıəli xan Rəzmara: Qurban bayramında doğuldu, terror qurbanı oldu
13-09-2021, 16:31
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Şəkinskilərin İran qolu haqqında... - Ənvər Çingizoğlunun araşdırması
10-09-2021, 17:27
Nəcəfqulu xan Sərşar: Qaradağın ağ gün görməmiş şairi
27-08-2021, 16:48
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədqulu xan Alar: inqilabda sərkərdə, işdə sərkar.. - Fotolar
20-08-2021, 13:38
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - İsmayıl xan Şəfai: Tehran-43 konfransında şahın tərcüməçisi - Fotolar
16-08-2021, 15:51
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Seyid Məhəmməd Dəbirsiyaqi: tədqiq və tədrisin işığında - Fotolar
24-07-2021, 16:15
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Qaradağ elləri: beloğludan eloğluya qədər - Ənvər Çingizoğlu yazır
Milli Qəhrəman Pəhlivan Fərzəliyevin oğlu deyir ki, 44 günlük savaşda iştirak etmək arzusu həyata keçməsə də, döyüşlərin şiddətli vaxtında atasının şəhid olduğu Xəzəz dağını ziyarət edə bilib
Şair deyir ki, nə tənqidçiləri qınayır, nə də pul verib onlara tənqid adı altında tərif yazdıranları
Əks-kəşfiyyat xidmətinin sabiq rəhbəri deyir ki, hava hücumu reallaşarsa, itkilər böyük ola bilər
Eyni tamaşada həm Dövşanı, həm də Tülkünü səsləndirən Aygül Ağayeva deyir ki, kuklaçı olmaq çox çətindir
Məhəmməd Şahməmmədli “Apatiya”nı şedevr hesab etmir və filmdə səhvlərin olduğunu deyir
