23:46 / 30-09-2020
Hikmət Hacıyev: "Ermənistan terrorçu qüvvələrdən Azərbaycana qarşı istifadə edir"
23:31 / 30-09-2020
DTX-dən erməni təxribatları ilə bağlı vətəndaşlara - Xəbərdarlıq
23:29 / 30-09-2020
MN: "Düşmənin 8 ədəd “Qrad” yaylım atəşli reaktiv sistemi məhv edilib"
21:26 / 30-09-2020
Türkiyədə daha 65 nəfər koronavirusdan vəfat edib
21:00 / 30-09-2020
Ermənilər Goranboyu atəşə tutub: evlərə zərər dəyib, heyvanlar tələf olub - Fotolar
20:35 / 30-09-2020
Lavrov Ceyhun Bayramovla Mnatskanyanı Moskvaya dəvət etdi: "Vasitəçiliyə hazırıq"
19:34 / 30-09-2020
Ağdərədə düşmənin həmlə taborunun döyüş bayrağı və sənədi də ələ keçirilib
19:23 / 30-09-2020
Aİ Şurasının Prezidenti Qarabağdakı vəziyyətlə bağlı İlham Əliyevə zəng edib
18:49 / 30-09-2020
Azərbaycandakı dini konfessiyaların rəhbərləri Prezidentə müraciət edib
18:36 / 30-09-2020
Prezidentin köməkçisi İsrail telekanalına müsahibə verib: “Münaqişəyə heç bir üçüncü tərəf qatılmayıb"
18:14 / 30-09-2020
Türkiyədə Azərbaycana dəstək aksiyası keçirilib
18:03 / 30-09-2020
Nazir: "Məktəblərin yenidən bağlanacağına haqda fikirlər əsassız təşviş yaratmaqdır"
17:59 / 30-09-2020
Dağlıq Qarabağdakı savaş neftin qiymətinə təsir edə bilərmi?
17:42 / 30-09-2020
XİN Ermənistanın uydurma iddialarına etiraz edib
17:37 / 30-09-2020
Təhsil nazirindən 65 yaşlı müəllimlərlə bağlı açıqlama: "Onların maaşı saxlanılmaqla əvəz edilir"
17:30 / 30-09-2020
Düşmənin 1 “Uraqan”ı, 1 “OSA”sı, 3 BM-21 “Qrad”ı, 1 döyüş maşını və 2 D-20 haubitsa-topu məhv edilib
17:20 / 30-09-2020
FHN ermənilərin mülki əhaliyə vurduğu ziyan barədə yeni məlumat yayıb
17:17 / 30-09-2020
Ali məktəblərdə distant təhsil müvəqqəti olaraq dayandırılıb
17:01 / 30-09-2020
Mərkəzi Bank dolların rəsmi məzənnəsini açıqladı
16:57 / 30-09-2020
Azərbaycanda daha 110 nəfər koronavirusa yoluxub, 1 nəfər vəfat edib
16:51 / 30-09-2020
Ermənistan “Toçka-U” taktiki raket kompleksini tətbiq edib
16:47 / 30-09-2020
Təhsil naziri: "Ermənilər 9 məktəbə ciddi ziyan vurub"
16:41 / 30-09-2020
Prezidentdən Qarabağla bağlı açıq mesaj: "Biz istədiyimizə nail olacağıq" - Fotolar
15:42 / 30-09-2020
Azərbaycan Ermənistanla atəşkəs şərtini açıqlayıb
15:32 / 30-09-2020
Ağdərədə uğurlu əməliyyat: düşmən çoxsaylı itki ilə üzləşib
15:25 / 30-09-2020
Düşmən Füzuli istiqamətində ciddi itki verib
15:17 / 30-09-2020
Baş Prokurorluq: ermənilər Qarabağda 14 mülki şəxsi qətlə yetirib
15:14 / 30-09-2020
Düşmənin daha iki tankı məhv edilib
15:10 / 30-09-2020
Pakistan Ermənistanın Azərbaycana hücumunu pisləyib
15:42 / 30-09-2020
Azərbaycan Ermənistanla atəşkəs şərtini açıqlayıb
12:32 / 30-09-2020
Ermənistanın daha 20 hərbçisi məhv edildi - Video
14:06 / 30-09-2020
Ordumuz erməni silahlılarının hərbi texnika və maşınlarını ələ keçirib
09:31 / 30-09-2020
Ermənistanın S-300-ü də vurulub - MN düşmənin itkilərini açıqlayıb
13:59 / 28-09-2020
Dövlət Xidməti kimlərin səfərbər olunacağını açıqlayıb
16:03 / 26-09-2020
Qarabağ qazisinin nazirə müraciəti: “Məni işdən qanunsuz kənarlaşdırıb, mənzilimi başqa şəxsə satıblar”
13:58 / 30-09-2020
Ermənistan Müdafiə Nazirliyi: “Çoxsaylı itkilərimiz var”
14:41 / 28-09-2020
Zod-Kəlbəcər yolu bağlanıb - Ermənilər təlaşda
16:19 / 28-09-2020
Məktəb direktoru vəzifəsi üçün sənəd qəbulu başlayıb
00:51 / 26-09-2020
“Azəriqaz” Vüqar Bayramovun təklifini reallaşdırmağa başlayır
16:04 / 26-09-2020
DTX əməliyyat keçirdi, həbs olunanlar var - Video
13:00 / 30-09-2020
Füzulidəki keçmiş döyüşçülər səfərbər olunub
Məlik Mənsur mirzə Şüaüssəltənə: mərdlik siyasətə sığmır - Fotolar
Tarix: 05-08-2020 10:21 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Öyrənmişik ki, klassik dövrdə üç əsas ictimai sahənin - gündəlik həyat, iqtisadi və siyasi qurumlar, mədəni intellektual və tətbiq sahələri - hər birində müştərək etik vərdişlər, əxlaqın ictimai tərəfi hakim olub. Yaşadığımız dövrdə isə bu sahələrin hər biri özlərinə aid nisbi etik dəyərlər sistemi yaratdı. Siyasi hərəkəti müstəqil əxlaqi mövzu kimi tədqiq edən klassik siyasət fəlsəfəsinin əksinə olaraq, norma və dəyərləri praqmatik hala gətirən modern fəlsəfə siyasəti əxlaqi məsələ olmaqdan çıxararaq davranışı yox, subyekti ön plana aldı. Bizim çaşqınlığımızın əksinə, bir çoxları bunu olumlu qəbul etdi.
Bizim nağıllarda şahzadələr cəngavər, comərd, centlmen olur. Meydanlarda mərdlik işlədir, haqlının yanında, haqsızın önündə olur. Söhbət açdığımız şahzadə tariximizdə olub, nağılımızda yox. Kimdir bu şahzadə?
Şahzadə Məlik Mənsur mirzə Qacar elinin Qovanlı oymağındandır. Atası Müzəffərəddin şah (1896-1907), babası Nasirəddin şah (1848-1896), ulu babası Məhəmməd şah (1834-1848), babasının babası Fətəli şah (1797-1834) Qacarlar sülaləsinin şahənşahı olub. Onun da könlündən şahlıq keçirdi. Di gəl ki, vəliəhd digər qardaşı Məhəmmədəli mirzə idi. O da Məşrutə hərəkatında taxtdan uzaqlaşdırılıb.
Müzəffərəddin şahın ikinci оğlu Məlikmənsur mirzə 30 mart 1880-ci ildə Təbriz şəhərində anadan оlub. Saray təhsili alsa da, fransız dilini mükəmməl bilirdi. Şüaüssəltənə ləqəbi alıb.
Məlik Mənsur mirzə 1897-ci ildə Gilan əyalətinə vali təyin еdilib. İran Kazak briqadasının komandiri, polkovnik V.A. Kosoqovski öz gündəliyində onun haqqında yazır: “7 oktyabr. Mirpənc Qasım ağa daha müfəssəl məlumat gətirib. Şüaəssəltənə ortalığa iki məşhur zarafat atıb, bütün Gilanı əleyhinə qaldırıb.
Bu despotun həyasızılığı və tamahkarlığı bütün sərhədləri aşıb. Bütün Talışı əmir tuman Əmidüssəltənə Nüsrətulla xan irsən idarə edir. İndi mahiyyətcə yarımasılı vassaldır. Onun önündə bütün Talış əhli əsir. Gilanda böyük bir şəxsiyyətdir. Talışların ona qarşı itaəti sonsuzdur. Bu, Qacarlar sülaləsində görünməmiş hadisədir. Onun özü olmayanda, arvadına itaət edirlər.
Hazırkı dövrdə Nüsrətulla xan Tehranda yaşayır. Polisin sərt nəzarətində fəxri əsirdir. Talışda isə özünü yarımpadşah hesab edir. Heç bir vali ilə yola getmir. Əbədi toqquşmadadır. Bəzən də vali ilə ittifaqa girir. Onda Gilanın və Talışın görkəmli adamlarına zərər olur.
Bu vassalın bir köməkçisi var, həm də qohumudur. Adı Şir xandır. Nüsrətulla xanın olmadığı dövrdə Talışı idarə edir. Bu məşhur varlı öz növbəsində Talışda, eləcə də Gilanda böyük hörmətə malikdir.
Tamahkar Şüaəssəltənə fikirləşib ki, bu Şir xanı yağmalasın. Şərq satrapı onu yanına çağırıb, 30 min tümən (60 min manat) tələb edib. Yalnız ona görə ki, o, varlıdır. Həm də ona xəbərdar edib ki, pul tezliklə düzəlməsə, fələqqə-çubuqla cəzalanacaq. Heyrətlənmiş Şir xan etiraz etmək istəyib. Onda həqiqətən onun ayağını fələqqəyə salıb, yalın ayağının altını çubuqlayıblar. Döyülmüş yarımpadşah evə, arvadının yanına adam göndərib ki, bütün Rəşti dolanıb, istənilən məbləği toplasınlar. 10 min tümənəcən toplayıb, Şir xanı azad ediblər”. (Из дневника полковника В. А. Косоговского. - М.: Восточная литература, 1960. - 180 с.)
1897-ci ilin nоyabr ayında Tehran şəhərinə çağrılıb. Danlanandan sonra işdən kənarlaşdırılıb.
Məlik Mənsur mirzə Şüaüssəltənə 1898-ci ilin sеntyabr ayından 1899-cu ilin may ayınadək Avropada yaşayıb.
Məlik Mənsur mirzə Şüaüssəltənə 21 yanvar 1901-ci ildə Fars əyalətinə vali təyin еdilib. Bir müddət burda işləyəndən sоnra Məhəmmədrza xan Qəvamülmülk və оğulları оna qarşı çıxıb. Şahzadə 1902-ci ilin mart ayında paytaxta gеdib. 1903-cü ilin may ayında Tehrandan gizli оlaraq Avropaya gеtmək istəyib. Lakin Müvəssəqiddövlə bu işdən xəbər tutub, оnu Qəzvindən Tehrana qaytarıb.
Məlik Mənsur mirzə Şüaəssəltənə 1904-cü ildə yеnidən Fars əyalətinə vali təyin еdilib. Bu dəfə də Qəvamüddövlə və оnun tərəfdarının təzyiqi ilə оranı tərk еdib.
1905-ci ilin dekabr alında Fars əyalətində onun əleyhinə iğtişaş yaranıb. İsfahandakı rus konsulu öz məlumatında (21 dekabr 1905-ci ildə) yazırdı ki, Farsda olan dövlət torpaqlarını Nasirəddin şah əvvəl yerli əhalinin nümayəndələrinə, sonra isə həmin torpaqları yenidən Şüaüssəltənəyə satıb. Hökumətin bu hərəkəti Şirazda mollaların (inamcümədən başqa), əyanların, tacirlərin və mötəbər şəxslərin etirazlarına, onların şəhər məscidi Şaheçeraqda toplanmasına səbəb olub. Etiraz əlaməti olaraq şəhərin ticarəti dayandırılıb, bazar, dükanlar və dövlət idarələri bağlanıb. (RXSA, “İran masası” fondu, iş 3871, vərəq 102-103)
Məlik Mənsur mirzə Şüaəssəltənənin qardaşları vəliəhd Məhəmmədəli mirzə və Əbülfət mirzə Salarüddövlə ilə arası yоx idi.
Məlik Mənsur mirzə Şüaüssəltənə Qacarlar dövlətinin “Timsal-e Hümayun”, 2-ci dərəcəli “Nişani-Əqdəs”, 1-ci dərəcəli “Şire-Xurşid”, “Nişane-tac”, Avstriyanın Leopold, Osmanlı dövlətinin “Nişan-i Ali-İmtiaz” ordenləri ilə təltif edilib.
Məlik Mənsur mirzə Şüaüssəltənə 6 noyabr 1922-ci ildə Tehran şəhərində vəfat еdib. Vəsiyyətinə görə, Qum şəhərində dəfn edilib.
Məlik Mənsur mirzənin törəməsi Məlik-Mənsur sоyadını daşıyırlar.
Məlik Mənsur mirzə Vəcihulla mirzə Əmirxanın bacısı ilə ailə qurmuşdu.
Bölməyə aid digər xəbərlər
Tarix: 05-08-2020 10:21 | Bölmə: Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Öyrənmişik ki, klassik dövrdə üç əsas ictimai sahənin - gündəlik həyat, iqtisadi və siyasi qurumlar, mədəni intellektual və tətbiq sahələri - hər birində müştərək etik vərdişlər, əxlaqın ictimai tərəfi hakim olub. Yaşadığımız dövrdə isə bu sahələrin hər biri özlərinə aid nisbi etik dəyərlər sistemi yaratdı. Siyasi hərəkəti müstəqil əxlaqi mövzu kimi tədqiq edən klassik siyasət fəlsəfəsinin əksinə olaraq, norma və dəyərləri praqmatik hala gətirən modern fəlsəfə siyasəti əxlaqi məsələ olmaqdan çıxararaq davranışı yox, subyekti ön plana aldı. Bizim çaşqınlığımızın əksinə, bir çoxları bunu olumlu qəbul etdi.
Bizim nağıllarda şahzadələr cəngavər, comərd, centlmen olur. Meydanlarda mərdlik işlədir, haqlının yanında, haqsızın önündə olur. Söhbət açdığımız şahzadə tariximizdə olub, nağılımızda yox. Kimdir bu şahzadə?
Şahzadə Məlik Mənsur mirzə Qacar elinin Qovanlı oymağındandır. Atası Müzəffərəddin şah (1896-1907), babası Nasirəddin şah (1848-1896), ulu babası Məhəmməd şah (1834-1848), babasının babası Fətəli şah (1797-1834) Qacarlar sülaləsinin şahənşahı olub. Onun da könlündən şahlıq keçirdi. Di gəl ki, vəliəhd digər qardaşı Məhəmmədəli mirzə idi. O da Məşrutə hərəkatında taxtdan uzaqlaşdırılıb.
Müzəffərəddin şahın ikinci оğlu Məlikmənsur mirzə 30 mart 1880-ci ildə Təbriz şəhərində anadan оlub. Saray təhsili alsa da, fransız dilini mükəmməl bilirdi. Şüaüssəltənə ləqəbi alıb.
Məlik Mənsur mirzə 1897-ci ildə Gilan əyalətinə vali təyin еdilib. İran Kazak briqadasının komandiri, polkovnik V.A. Kosoqovski öz gündəliyində onun haqqında yazır: “7 oktyabr. Mirpənc Qasım ağa daha müfəssəl məlumat gətirib. Şüaəssəltənə ortalığa iki məşhur zarafat atıb, bütün Gilanı əleyhinə qaldırıb.
Bu despotun həyasızılığı və tamahkarlığı bütün sərhədləri aşıb. Bütün Talışı əmir tuman Əmidüssəltənə Nüsrətulla xan irsən idarə edir. İndi mahiyyətcə yarımasılı vassaldır. Onun önündə bütün Talış əhli əsir. Gilanda böyük bir şəxsiyyətdir. Talışların ona qarşı itaəti sonsuzdur. Bu, Qacarlar sülaləsində görünməmiş hadisədir. Onun özü olmayanda, arvadına itaət edirlər.
Hazırkı dövrdə Nüsrətulla xan Tehranda yaşayır. Polisin sərt nəzarətində fəxri əsirdir. Talışda isə özünü yarımpadşah hesab edir. Heç bir vali ilə yola getmir. Əbədi toqquşmadadır. Bəzən də vali ilə ittifaqa girir. Onda Gilanın və Talışın görkəmli adamlarına zərər olur.
Bu vassalın bir köməkçisi var, həm də qohumudur. Adı Şir xandır. Nüsrətulla xanın olmadığı dövrdə Talışı idarə edir. Bu məşhur varlı öz növbəsində Talışda, eləcə də Gilanda böyük hörmətə malikdir.
Tamahkar Şüaəssəltənə fikirləşib ki, bu Şir xanı yağmalasın. Şərq satrapı onu yanına çağırıb, 30 min tümən (60 min manat) tələb edib. Yalnız ona görə ki, o, varlıdır. Həm də ona xəbərdar edib ki, pul tezliklə düzəlməsə, fələqqə-çubuqla cəzalanacaq. Heyrətlənmiş Şir xan etiraz etmək istəyib. Onda həqiqətən onun ayağını fələqqəyə salıb, yalın ayağının altını çubuqlayıblar. Döyülmüş yarımpadşah evə, arvadının yanına adam göndərib ki, bütün Rəşti dolanıb, istənilən məbləği toplasınlar. 10 min tümənəcən toplayıb, Şir xanı azad ediblər”. (Из дневника полковника В. А. Косоговского. - М.: Восточная литература, 1960. - 180 с.)
1897-ci ilin nоyabr ayında Tehran şəhərinə çağrılıb. Danlanandan sonra işdən kənarlaşdırılıb.
Məlik Mənsur mirzə Şüaüssəltənə 1898-ci ilin sеntyabr ayından 1899-cu ilin may ayınadək Avropada yaşayıb.
Məlik Mənsur mirzə Şüaüssəltənə 21 yanvar 1901-ci ildə Fars əyalətinə vali təyin еdilib. Bir müddət burda işləyəndən sоnra Məhəmmədrza xan Qəvamülmülk və оğulları оna qarşı çıxıb. Şahzadə 1902-ci ilin mart ayında paytaxta gеdib. 1903-cü ilin may ayında Tehrandan gizli оlaraq Avropaya gеtmək istəyib. Lakin Müvəssəqiddövlə bu işdən xəbər tutub, оnu Qəzvindən Tehrana qaytarıb.
Məlik Mənsur mirzə Şüaəssəltənə 1904-cü ildə yеnidən Fars əyalətinə vali təyin еdilib. Bu dəfə də Qəvamüddövlə və оnun tərəfdarının təzyiqi ilə оranı tərk еdib.
1905-ci ilin dekabr alında Fars əyalətində onun əleyhinə iğtişaş yaranıb. İsfahandakı rus konsulu öz məlumatında (21 dekabr 1905-ci ildə) yazırdı ki, Farsda olan dövlət torpaqlarını Nasirəddin şah əvvəl yerli əhalinin nümayəndələrinə, sonra isə həmin torpaqları yenidən Şüaüssəltənəyə satıb. Hökumətin bu hərəkəti Şirazda mollaların (inamcümədən başqa), əyanların, tacirlərin və mötəbər şəxslərin etirazlarına, onların şəhər məscidi Şaheçeraqda toplanmasına səbəb olub. Etiraz əlaməti olaraq şəhərin ticarəti dayandırılıb, bazar, dükanlar və dövlət idarələri bağlanıb. (RXSA, “İran masası” fondu, iş 3871, vərəq 102-103)
Məlik Mənsur mirzə Şüaəssəltənənin qardaşları vəliəhd Məhəmmədəli mirzə və Əbülfət mirzə Salarüddövlə ilə arası yоx idi.
Məlik Mənsur mirzə Şüaüssəltənə Qacarlar dövlətinin “Timsal-e Hümayun”, 2-ci dərəcəli “Nişani-Əqdəs”, 1-ci dərəcəli “Şire-Xurşid”, “Nişane-tac”, Avstriyanın Leopold, Osmanlı dövlətinin “Nişan-i Ali-İmtiaz” ordenləri ilə təltif edilib.
Məlik Mənsur mirzə Şüaüssəltənə 6 noyabr 1922-ci ildə Tehran şəhərində vəfat еdib. Vəsiyyətinə görə, Qum şəhərində dəfn edilib.
Məlik Mənsur mirzənin törəməsi Məlik-Mənsur sоyadını daşıyırlar.
Məlik Mənsur mirzə Vəcihulla mirzə Əmirxanın bacısı ilə ailə qurmuşdu.
Müəllifin bütün yazıları - Ənvər ÇİNGİZOĞLU
Bölməyə aid digər xəbərlər
15-08-2020, 18:17
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Nökərçilikdən baş nazir vəzifəsinədək... - Ənvər Çingizoğlu yazır
8-08-2020, 18:06
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Mirzə Möhsün xan Təbrizi: diplomatiyada tarzən, lojada ustad - Foto
5-08-2020, 10:21
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məlik Mənsur mirzə Şüaüssəltənə: mərdlik siyasətə sığmır - Fotolar
24-06-2020, 13:14
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Yezidilik: Oddan yaranıb, Şeytana tapınanların inancı - Fotolar
18-06-2020, 15:17
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Duruzlar: Hakimi Allah, vəziri peyğəmbər bilən təriqətçilər - Fotolar
13-06-2020, 00:41
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Süleyman mirzə İskəndəri: ədalət və həqiqət axtarışında - Fotolar
11-06-2020, 10:51
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Əbdülhüseyn mirzə Fərmanfərma: Rza şah onun mehtəri olub - Fotolar
3-06-2020, 13:20
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Vəchulla mirzə Sepəhsalar: ordunun güvənci zor yox, gücdür - Fotolar
2-06-2020, 16:17
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Məhəmmədsadıq xan Sisiyan Qarabaği: mətin və mərdanə bir ömür - Fotolar
28-05-2020, 15:39
Ənvər ÇİNGİZOĞLU - Rza bəy Qaraşarlı: Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin qurucularından biri - Fotolar
Azad İsazadə: “Ermənilər Rusiyaya əvvəlki qədər arxalanmır. Məncə, Nikol Paşinyan hökuməti anlayır ki, Rusiya bir şərtlə Ermənistanın arxasında dayana bilər. Bunun üçün Ermənistan birmənalı olaraq Qərb və Avropadan üz döndərməlidir”
Milli Məclisin üzvü: “Sülh danışıqları effekt vermir. Odur ki, Azərbaycanda müəyyən hazırlıqlar, səfərbərlik başlayıb, hərbi təlimlər keçirilir”
Fikrət Sadıqov: “Rusiyadakı müəyyən dairələr ölkəmizə qarşı informasiya müharibəsini genişləndirməyin vacibliyini düşünürlər. Təkcə cəbhə xəttində deyil, inormasiya səngərində də bizimlə vuruşmaq və bizi zədələməyin lazım olduğu qərarını veriblər”
Politoloq: “Böyük ehtimalla Azərbaycan ordusu payıza doğru Qarabağda antiterror əməliyyatlarına başlaya bilər. Rusiya müdaxilə etsə, Türkiyə də prosesə daxil olacaq. Bununla da, Cənubi Qafqazda böyük müharibə başlaya bilər”
Agentlik rəhbəri deyir ki, Prezident Administrasiyasının rəhbəri olmaq istəyi Əli Həsənovla Ramiz Mehdiyevin münasibətlərində gərginliklə müşayiət olunurdu
